1. POLITECHNIKA LUBELSKA
WYDZIAŁ PODSTAW TECHNIKI
Kierunek: EDUKACJA TECHNICZNO-INFORMATYCZNA
EKONOMIA
Temat 14: Ograniczoność zasobów.
Wykonała:
Sabina Lipczyńska

2. Spis treści
Wstęp ..................................................................................................................................... 2
1 Zasoby czynników produkcji ......................................................................................... 2
2 Rzadkość ........................................................................................................................ 3
3 Dobro ............................................................................................................................. 3
4 Krzywa możliwości produkcyjnych. ............................................................................. 3
4.1 Charakterystyka....................................................................................................... 3
4.2 Wykres krzywej możliwości produkcyjnych .......................................................... 3
4.2.1 Liniowa krzywa możliwości produkcyjnych ................................................... 3
4.2.2 Wypukła krzywa możliwości produkcyjnych .................................................. 4
4.3 Analiza wykresów ................................................................................................... 4
5 Odpowiedzi do quizu ..................................................................................................... 5
6 Podsumowanie ............................................................................................................... 5
7 Przemyślenia. ................................................................................................................. 5
str. 1

3. Wstęp
W zwiazku z postepem naukowym jak i technicznym potrzeby ludzkie stają się
nieograniczone. Tylko dzięki produkcji potrzeby mogą być zaspokajane w coraz większym
stopniu. Jednak po zaspokojeniu pierwszych potrzeb pojawiają się kolejne potrzeby.
Dlatego celem produkcji jest zaspokajanie rosnacych i zmiennych potrzeb ludzi. Niestety
zasoby czynników produkcji są ograniczone np. przez czas, materiały czy kapitał.
W związku z tym, że potrzeby są nieograniczone a zaś zasoby służące do zaspokojenia
potrzeb są ograniczone występuje zjawisko rzadkości.
1 Zasoby czynników produkcji
Do zasobów czynników produkcji zaliczamy: praca, ziemia, kapitał.
Zasób czynnika produkcji to ilość tego czynnika jaką gospodarka dysponuje w danym
momencie (ujęcie statyczne).
Strumień czynnika produkcji oznacza wykorzystanie czynnika produkcji w określonym
czasie (ujęcie dynamiczne).
Zasobem pracy nazywamy liczbę ludzi w wieku produkcyjnym, która może być
zatrudniona w celu wykorzystania ich umiejętności w procesie produkcji. Jest to liczba
pracowników skłonnych podjąć pracę w danym momencie.
Strumień pracy oznacza wykorzystanie zasobu pracy w określonym czasie
(strumień pracy = zasób pracy x czas pracy).
W ramach zasobu pracy można wyodrębnić przedsiębiorczość. Jest to gotowość
podejmowania działalności gospodarczej i ponoszenia związanego z nią ryzyka.
Wynagrodzeniem za pracę jest płaca.
Zasobem kapitału są dobra inwestycyjne (maszyny, budynki) wytworzone przez
człowieka i przeznaczone do dalszego wykorzystania w procesie produkcji oraz środki
finansowe przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej.
Dobra inwestycyjne to kapitał produkcyjny. Zgromadzone środki finansowe to kapitał
pieniężny.
str. 2

4. Dochodem z kapitału jest procent.
Ziemia. Jest to wszystko to co znajduje się na, pod i nad ziemią (tereny pod uprawę, pod
zabudowę przemysłową, woda, powietrze itp.).
Dochodem z ziemi jest renta.
2 Rzadkość
Rzadkość jest konsekwencją ograniczoności zasobów.
Rzadkość zmusza podmioty gospodarujące do ciągłego dokonywania wyborów co do
wykorzystania posiadanych zasobów. Wybór jednej z możliwości ogranicza drugą.
Powstaje w związku z tym koszt dokonanego wyboru (np. poszliśmy do kina,
zrezygnowaliśmy z obiadu u cioci).
3 Dobro
Dobro jest to każdy środek służący bezpośrednio lub pośrednio do zaspokajania potrzeb
ludzkich.Usługa zaspokaja potrzeby tylko w trakcie jej wykonywania.
Dobra którym nie towarzyszy koszt alternatywny nazywamy dobrami wolnymi. Cechą
charakterystyczną tych dóbr jest to, że konsument korzysta z nich bezpłatnie (np.
powietrze, w niektórych krajach edukacja, służba zdrowia).
Ale uwaga: edukacja czy służba zdrowia mogą być dobrami wolnymi z punktu widzenia
konsumenta. Z punktu widzenia społeczeństwa już nie. Rząd mógł by zamiast wydawać
pieniądze na edukację przeznaczyć je np. na budowę mieszkań.
4 Krzywa możliwości produkcyjnych.
4.1 Charakterystyka
Krzywa możliwości produkcyjnych - przedstawia w sposób graficzny maksymalną,
możliwą produkcję jednego dobra, przy danej wielkości produkcji drugiego dobra. Krzywa
pokazuje różne kombinacje ilości dóbr czy usług, które są możliwe do wytworzenia, gdy
wszystkie dostępne zasoby są w pełni efektywnie wykorzystane.
4.2 Wykres krzywej możliwości produkcyjnych
Graficzne przedstawienie krzywej możliwości produkcyjnych może przybierać formę linii
prostej lub wypukłej.
4.2.1 Liniowa krzywa możliwości produkcyjnych
Pokazuje, że ilość dobra, z której trzeba zrezygnować w zamian za konkretną ilość
drugiego dobra pozostaje stała w miarę wzrostu produkcji.
str. 3

5. 4.2.2 Wypukła krzywa możliwości produkcyjnych
Wskazuje na to, że gdy wzrasta produkcja jednego dobra, trzeba zrezygnować z coraz
większej ilości dobra drugiego (lub przy zmniejszaniu produkcji określonego dobra
uzyskujemy w zamian coraz to większe ilości innego dobra). Wklęsłość krzywej względem
początku układu współrzędnych to następstwo prawa malejących przychodów.
Przemieszczając się po krzywej z punktu A do B, z B do C, z C do D uzyskujemy malejące
przyrosty produkcji dobra X, poświęcając w zamian rosnące ilości dobra Y.
4.3 Analiza wykresów
Krzywa możliwości produkcyjnych oddziela od siebie dwa zbiory - kombinacji
nieefektywnych, ale osiągalnych (pod krzywą) i kombinacji nieosiągalnych (nad krzywą).
Położenie w punkcie G, to sytuacja, w której nie wykorzystujemy wszystkich zasobów,
którymi dysponujemy w danym momencie. Kombinacja w punkcie H jest nieosiągalna
przy danych zasobach oraz danym poziomie wiedzy i techniki. Punkt H może zostać
str. 4

6. osiągnięty w dłuższym okresie czasu, np. w wyniku postępu technicznego. Punkty
zawierające się na krzywej możliwości produkcyjnych (np. B, C) pokazują sytuację, w
której dostępne zasoby są wykorzystywane w pełni efektywnie. Przejście z punktu A do B,
z B co C itd. oznacza przemieszczanie zasobów produkcyjnych (np. maszyn, siły roboczej)
z produkcji dobra Y do produkcji dobra X. Krzywa możliwości produkcyjnych nazywana
jest też krzywą transformacji, ze względu na fakt iż przemieszczając zasoby produkcji z
jednego dobra do produkcji drugiego dokonujemy swoistej transformacji jednego dobra na
drugie.
5 Odpowiedzi do quizu
1) Rzadkość: jest to sytuacja, w której zapotrzebowanie przy cenie wynoszącej zero
przekracza wielkość oferowaną danego zasobu, lub inaczej występuje
ograniczonoćć zasobów względem potrzeb
2) strumień pracy = zasób pracy x czas pracy
3) Dochodem kapitału jest PROCENT
4) Zasób czynnika produkcji: ilość tego czynnika jaką gospodarka dysponuje w
danym momencie.
5) – mała elektrownia wodna, - biomasa, - energia słoneczna, - energia powietrzna,
- energia wodna, wiatraka/ turbina wiatrowa
6 Podsumowanie
Ekonomia została zdefiniowana jako nauka o ograniczoności zasobów i wyborze.
Ograniczoność zasobów istnieje, ponieważ pragnienia ludzkie są nieograniczone, a zasoby
niezbędne do ich zaspokojenia są ograniczone.
Zasoby, lub inaczej czynniki produkcji, to ziemia, praca, kapitał oraz przedsiębiorczość.
Właściciele tych zasobów otrzymują czynsz, wynagrodzenia, procent i zyski za
udostępnianie ich innym.
Ilość zasobów dostępnych w danej chwili jest ograniczona, co sprawia, że ograniczona
jest ilość dóbr i usług, które mogą być wytworzone. Z tego powodu ludzie, firmy oraz
rządy muszą dokonywać wyboru, jednak w taki sposób, by uzyskać jak największe
korzyści oraz nie przekroczyć możliwości wyznaczonych przez posiadane zasoby.
7 Przemyślenia.
Prezentacja bardzo dobrze przedstawiająca temat. Definicje zrozumiale opisane. Duża
ilość zrozumiałych i dobrze widocznych wykresów, filmy interesujące i odpowiednio
dobrane do tematu. Ogólne wrażenie bardzo dobre, pytania quizu dobrze dopasowane do
treści prezentacji.
str. 5