3. BIOGRAFÍA
Manuel Rivas naceu o 24 de outubro de 1957 na rúa Marola do barrio
coruñés de Monte Alto. A súa nai, Carmiña, era leiteira e o seu pai,
Manuel, traballaba como albanel e músico nunha orquestra de baile.
Realizou os seus estudos primarios na Escola Pública de Elviña e os
secundarios no Instituto Mixto de Monelos. Pronto sentiu a vocación das
letras, pero na modalidade xornalística. Aos 15 anos, mentres aínda
estudaba o Bacharelato, comezou a súa carreira como meritorio no
xornal “El Ideal Gallego”. Despois abandona Galicia para estudar Ciencias
da Información na Universidade Complutense de Madrid, mentres
desenvolve diversos traballos no mundo do xornalismo. Así fundou e foi
un dos redactores do primeiro semanario escrito integramente en lingua
galega: Teima, no ano 1977 e do mensual Man Común.
4. En 1975 forma parte do grupo poético e
artístico Loia. Posteriormente na
Coruña formou o colectivo De amor e
desamor, que funcionaban como grupo
de acción poética. En 1980 fundou Radio
As Mariñas, a primeira radio libre de
Galicia. Foi intervida e clausurada por
orde do goberno. Manuel Rivas publicou
a súa primeira obra en 1980.
5. En 1985 foi director de Luzes de Galiza,
"revista de cultura, artes e liberdades",
onde se publicaron colaboracións de
importantes pensadores da época. Foi
un dos membros fundadores da filial de
Greenpeace en España, formando
parte da súa directiva.
Así participou nalgunhas das
accións destes activistas, por
exemplo, a realizada a bordo
do pesqueiro Xurelo, que se
interpuxo ante os barcos que
verquían residuos nucleares á
Foxa Atlántica.
6. Con motivo da catástrofe do Prestige no ano 2002, converteuse no
portavoz da plataforma cidadá Nunca Mais, que pretendía deixar clara
a unidade social para evitar novos desastres ecolóxicos na costa galega.
Nestes primeiros momentos sentiu unha proximidade maior coa poesía,
e diversificouse a súa creación cara a outros campos como a novela, o
conto, o ensaio e mesmo a literatura xuvenil. Fíxose un oco na literatura
española a pesar de escribir sempre en lingua galega. As súas
traducións ao castelán manteñen a cadencia e parte da sonoridade
desta lingua. A tradición galega impregna cada un dos seus poemas,
contos e novelas.
7. En 2009 foi elixido membro da Real Academia Galega e en outubro de 2011,
distinguido co título de doutor honoris.
Durante moitos anos viviu no lugar de Urroa, Vimianzo, na Costa da Morte.
Agora reside na Coruña. Está casado con María Isabel López Mariño,
profesora de Economía nun instituto de ensino secundario, e ten dous fillos:
Martiño Rivas, actor, que empezou a ser coñecido polo seu traballo na serie
de Antena 3, O internado, e Sol, poetisa.
Manuel Rivas con María Lopez Mariño
Martiño Rivas
Sol Rivas
8. Trayectoria profesional
Manuel Rivas é un dos escritores
galegos con maior proxección
internacional. Membro da Real
Academia Galega, foi traducido a
múltiples idiomas, recibiu
numerosos premios pola súa
traxectoria tanto xornalística como
literaria e algunhas das súas obras
máis coñecidas foron levadas ao
cinema. Narrador, poeta e ensaísta,
ocasionalmente tamén dramaturgo.
O seu labor nos medios de comunicación galegos e do resto do estado español
é intenso e abarca tanto a dirección de cabeceiras (así a revista Luzes) como o
columnismo en xornais de referencia como O País ou La Voz de Galicia. Os seus
inicios como escritor viñeron da man da poesía.
9. Obras
● Todo ben, 1985
● Un millón de vacas, cuentos y
poemas, 1990
● Os comedores de patacas,
novela, 1992 — Los comedores
de patatas
● En salvaxe compaña, 1994 — En
salvaje compañía
● ¿Que me queres, amor?, 1996 —
¿Qué me quieres, amor?, 1997
● Bala perdida, ALfaguay, 1997,
novela juvenil
● O lapis do carpinteiro, novela,
1998 — El lápiz del carpintero,
trad.: Dolores Vilavedra;
Alfaguara, 2002
● El secreto de la tierra, contiene
los libros Un millón de vacas y
Los comedores de patatas; trad.:
Basilio Losada Castro, Alfaguara,
1999
● Ela, maldita alma, relatos, 1999 —
Ella, maldita alma, Alfaguara, 1999
Narrativa
10. Narrativa
● A man dos paíños, 2001 — La mano
del emigrante; traducción del autor,
contiene, a diferencia de la edición
gallega, el audiolibro La lengua de
las mariposas y otros relatos;
Alfaguara, 2001
● As chamadas perdidas, relatos, 2002
— Las llamadas perdidas, Alfaguara,
2002
● Contos de Nadal, 2003
● Nosotros dos, 2003
● Os libros arden mal, novela, 2006 —
Los libros arden mal, trad.: Dolores
Vilavedra, Alfaguara, 2006
● Cuentos de un invierno, 2006
● Todo é silencio, novela, 2010 —
Todo es silencio, Alfaguara, 2010
● O máis estraño. Contos reunidos,
2011 — Lo más extraño, Alfaguara,
2011
● El último día de Terranova,
Alfaguara, 2015
● Vivir sen permiso e outras
historias de Oeste, 2018, Edicións
Xerais — Vivir sin permiso y otras
historias de Oeste, Alfaguara 2018
11. Autobiográfica
● As voces baixas, Xerais, 2012 —
Las voces bajas, Alfaguara, 2012
Teatral
● O heroe, 2006 — El héroe,
Alfaguara, 2006
Ensaio
● Toxos e flores, 1992
● Galicia, el bonsái atlántico, 1994
● El periodismo es un cuento, Alfaguara, 1997
● El secreto de la tierra, 1999
● Galicia, Galicia, Aguilar, 2001
● Muller no baño, 2002
● Os Grouchos, 2008
12. Ensaio
● A cuerpo abierto, Alfaguara, 2008
● Vicente Ferrer, Rumbo a las estrellas con dificultades, RBA,
2013.
● Contra Todo Isto: un manifesto rebelde", Xerais, 2018 -
"Contra Todo Esto: un manifiesto rebelde", Alfaguara, 2018.
● Libro dos manifestos, Luzes, 2019.
Filmográfica
● Todo es silencio, dirigida en 2012, está basada
en la novela homónima.
● La lengua de las mariposas, basada en tres
relatos del libro ¿Qué me quieres amor?.
● El lápiz del carpintero, basada en la novela
homónima,
● ¡Hay motivo!, segmento Mayday, documental
colectivo.
13. Filmográfica
● Nunca Máis, segmento Punto final,
documental colectivo de Burla negra.
● La rosa de piedra.
● Lisboa, faca no coração.
● Primer amor, cortometraje-
● Xinetes na tormenta, cortometraje.
● La serie de TV Vivir sin permiso está basada
en un relato de su libro Vivir sen permiso e
outras historias de Oeste (2018).
A obra de Rivas caracterízase pola súa vibración emotiva, o seu fondo lirismo
e unha capacidade asombrosa para a recreación da realidade en poderosas
imaxes que metaforizan o noso mundo e fan da súa obra unha das máis
aprezadas en Galicia e máis aló das súas fronteiras.
14. Premios
● Premio da Poesía Nova de O Facho 1980 polo poema Pra
escarnho e mal dizer
● Premio Leliadoura 1989 por Ningún cisne
● Premio de la Crítica de narrativa gallega 1989 por “Un millón de
vacas”
● Premio Nacional de Narrativa 1996 por “¿Qué me quieres, amor?”
● Premio Torrente Ballester 1996 por “¿Qué me quieres, amor?”
● Premio de la Crítica de narrativa gallega 1998 por “El lápiz del
carpintero”
● Premio da Asociación de Escritores en Lengua Gallega por “El
lápiz del carpintero”
● Premio Arzobispo Juan de San Clemente por “El lápiz del
carpintero”
● Premio 50 aniversario da sección belga de Amnistía
Internacional 2001 por “El lápiz del carpintero”
15. Ao longo da súa traxectoria como escritor foi recibindo premios tan
importantes como o Premio Nacional de Narrativa en España no ano 1996, o
Premio da Crítica Española en 1990 e en Premio da Crítica en Galicia no ano
1994.
● Premio Libro del Año do Gremio de Libreros de
Madrid 2006 por “Los libros arden mal”.
● Premio de la Crítica de narrativa gallega 2006
por “Os libros arden mal”.
● Premio Goya, XIV edición, con Rafael Azcona e
José Luís Cuerda, ao mellor guión adaptado por
“La lengua de las mariposas”.
● Nominado a los Premios Goya 2013, categoría
Mejor Guión Adaptado, con “Todo es silencio”.