1. O NENO DO PIXAMA DE RAIAS
Iago Martín Gay (1º Bach A)
RESUMO
Un neno chamado Bruno, fillo dun comandante nazi, mudase a vivir nunha casa en
Polonia a caron do campo de exterminio de Auschwitz, xa que o seu pai era o novo
director do campo por ordes directas de Hitler (conecido como o Fura por Bruno).
Desde a sua venta víase o que el identificaba como unha granxa (que en realidade
era o campo), e un día Bruno, cheo de curiosidade, decide ir explorar.
Ao chegar ao aramado conece un neno xudeu chamado Shmuel e ambos establecen
unha amizade, sendo Bruno inconsciente do que pasa alí dentro.
Pasado case un ano a nai de Bruno atopa piollos na cabeza dos seus fillos, polo que
pensa que ese non e o lugar indicado para a crianza dos nenos e decide volver a
Berlín.
Bruno vai ver o seu amigo para contarlle que volve a Berlín, e Shmuel pídelle como
ultimo favor que pase ao outro lado do aramado para axudarlle a atopar o seu pai,
xa que estaba desaparecido. Bruno acepta a peticion e acordan facelo ao día
seguinte.
Chegado o momento Bruno cruza ao outro lado do aramado por un pequeno
burato e Shmuel conseguelle un pixama de raias. Mentres realizaban a busca son
rodeados por soldados das SS xunto con mais persoas, e son conducidos a camara
de gas. Horas despois desatase a preocupacion na familia de Bruno, xa que este non
aparecía. Pasadas unhas semanas, a sua nai decide volver xunto coa sua filla a
Berlín pensando que Bruno podería estar alí, mentres que o pai permanece no seu
posto. Un día este pasea xunto ao aramado, onde atopa a roupa de Bruno ao lado
dun burato, dandose conta do que sucedera en realidade.
CONTEXTO HISTÓRICO
A novela enmarcase no contexto historico do intento de exterminio dos xudeus por
parte do goberno nacional-socialista. Aínda que foron perseguidos e internados en
campos de concentracion desde o ascenso de Hitler ao poder no ano 1933, non foi
ata o ano 1942 cando, promovido polo xefe da Oficina Central de Seguridade do
Reich Reinhard Heydrich, as autoridades alemas decidiron levar a cabo a
eliminacion sistematica dos xudeus en campos de exterminio.
2. Estes campos, que se atopaban todos en Polonia, tinan unha novidosa funcion que
era exclusivamente a eliminacion dos seus internos, a diferenza dos campos de
concentracion tradicionais. O metodo mais empregado era a camara de gas, xa que
permitía a eliminacion de varios milleiros de persoas nun tempo relativamente
curto. Tras sacarlles todas as suas pertenzas eran conducidos a camara de gas
(baixo a mentira de que ían tomar unha ducha). Posteriormente os corpos eran
incinerados en crematorios. Ademais tamen se empregaban metodos como o
fusilamento, aforcamento, experimentos medicos, etc. Calculanse nuns dez millons
o numero de mortos entre campos de concentracion e exterminio, dos cales ao
redor de seis millons eran xudeus.
Dentro dos campos existían grupos de prisioneiros seleccionados polas SS que
axudaban a manter orde e incinerar os corpos. Estes grupos eran substituídos
periodicamente. Nalguns casos as SS trasladaban delincuentes comuns aos campos
para axudarlles con esta labor.
A obra desenvolvese no campo de concentracion de Auschwitz, un dos mais
conecidos, onde morreron mais dun millon de persoas. Tratabase dun complexo de
varios campos e subcampos:
- O recinto orixinal conecido como Auschwitz I, era o campo de concentracion
propiamente dito e servía como campo administrativo de todo o complexo,
hoxe en día pode ser visitado e conserva unha camara de gas e un
crematorio.
- O campo de exterminio conecido como Auschwitz II ou Auschwitz-Birkenau
e o campo que a maioría da xente conece como Auschwitz, moito mais
grande que o seu administrador e cuxa unica funcion era o exterminio.
Contaba con catro camaras de gas e catro crematorios, os cales, a día de
hoxe, atopanse destruídos. Este campo esta a 2,5 km do campo orixinal.
- O terceiro en importancia era Auschwitz III, adicado ao traballo escravo.
O FURA
Auschwitz I Auschwitz-Birkenau
3. Adolf Hitler (conecido como o Fu;hrer), nacido o 20 de abril de 1889 en Braunau
am Inn, foi un militar, político e ditador austroxermano de ideoloxía nacional-
socialista, que gobernou Alemana desde o 30 de xaneiro de 1933 ata a sua morte o
30 de maio de 1945. Durante o seu goberno estableceu un rexime totalitario ao que
se denominou Terceiro Reich.
Despois de ser rexeitado na escola de arte, serviu como soldado no Imperio
Aleman durante a Primeira Guerra Mundial. Ao rematar a guerra Hitler serviu
como espía militar e foi encargado de investigar supostos grupos socialistas. Cando
foi investigar a un partido conecido como Partido Aleman dos Traballadores, a
Hitler gustaronlle os ideais do partido e decidiu afiliarse. Ascendeu rapidamente
dentro do partido, e pouco despois este pasaría a ser conecido como o Partido
Nacional-Socialista Obreiro Aleman, un partido de ideoloxía fascista (movemento
motivado polo medo a unha revolucion comunista que estaba ganando moita forza
en Italia), cun componente racista e a idea de crear unha gran Alemana. Nesta
epoca Hitler conece a Ernst Ro;hm, xefe da milicia do partido, e a Heinrich Himmler,
que sería o futuro líder das SS e un dos colaboradores mais achegados a Hitler.
En 1923 o Partido Nazi intentou dar un golpe de estado, que sería conecido como
Putsch de Munich. O golpe fallou e Hitler foi encarcerado, aínda que sairía poucos
anos despois beneficiado por unha amnistía. Durante na sua estancia en prision
comezou a escribir o Mein Kampf, e foi nesta epoca cando Joseph Goebbels (que
sería un dos seus maximos colaboradores) comezou a interesarse polo nazismo.
Despois da gran depresion, sumando a precaria situacion na que quedara Alemana
despois da Primeira Guerra Mundial, o movemento nazi comezou a ganar cada vez
mais poder, sendo Hitler nomeado polo presidente da Republica como Chanceler
despois dun pacto electoral cos conservadores. Nada mais chegar ao poder
apresurouse a converter o seu partido no partido unico, a eliminar toda a
oposicion, a comezar o rearme do exercito e comezou a sua campana antisemita.
Congreso de Nuremberg, 1934
4. Hitler tivo problemas durante o seu primeiro ano de goberno debido ao
descontento do exercito con Ro;hm, xa que este quería que a milicia SA substituíse
aos militares. Empurrado por isto e por unha conspiracion en contra de Ro;hm por
parte dos membros das SS (as SS eran parte das SA, pero ganaron moito poder)
Heinrich Himmler, Reinhard Heydrich e Heinrich Mu;ller (director da Gestapo),
Hitler decidiu facer unha purga e eliminar a Ro;hm e demais líderes das SA, e de
paso as disidencias internas do seu partido. Neste mesmo ano tras a morte do
presidente, Hitler unificou ambos cargos e convertíuse no Fu;hrer (“o guía”).
Nos seus primeiros anos prestou apoio a Franco na Guerra Civil, anexionouse a
Austria no 1938, formou unha alianza con Italia e Xapon (o Eixe) e asinou un pacto
de non agresion con Stalin poucos días antes da invasion de Polonia.
SEGUNDA GUERRA MUNDIAL
A Segunda Guerra Mundial foi un conflito militar global acontecido entre o 1 de
setembro de 1939 e o 2 de setembro de 1945 que enfrontou a dous principais
bloques: os Aliados (comandados por EEUU, Reino Unido, Francia e URSS) contra o
Eixe. Estímanse entre 40 e 100 millons de mortos ao longo do conflito.
A guerra comezou cando Alemana invadiu Polonia despois dun ataque de falsa
bandeira conducido polas SS (Operacion Himmler). Despois deste suceso Francia e
Reino Unido declararonlle a guerra a Hitler, comezando os combates ao longo de
toda Europa e a invasion de distintos países por parte de Alemana nos seguintes
anos. Durante os dous primeiros anos, EEUU mantívose neutral e a Union Sovietica
invadiu parte de Europa Oriental, como acordara con Alemana en 1939 no Pacto
Ribbentrop-Molotov.
En 1941 a guerra globalizaríase, despois do ataque xapones a Pearl Harbour e a
entrada de EEUU na guerra e da Operacion “Barbarroja”, na que Alemana decidiu
invadir a Union Sovietica (durante esta operacion produciuse a batalla de
Stalingrado, que foi a mais mortífera da guerra con mais de dous millons de
mortos).
EEUU comezou a sua campana contra o Eixe tanto no Pacífico como en AEfrica,
desde onde invadirían Italia en 1943 na chamada Operacion Husky.
Durante a guerra tanto Alemana como EEUU comezaron a desenvolver a bomba
atomica, grazas ao descubrimento da fision nuclear poucos anos antes. En Alemana
o proxecto foi dirixido por Werner Heisenberg (nunca foi rematado) e en EEUU por
Robert Oppenheimer (no denominado Proxecto Manhattan).
En 1944 e baixo ordes do Xeneral Dwight Eisenhower, as forzas aliadas
desembarcan en Normandía, na chamada Operacion Neptuno, que sería unha das
operacions anfibias mais grandes da historia, que conduciría a invasion de Europa.
Mentres tanto os sovieticos lograron deter o avance aleman e comezaron a
contraatacar. Por outro lado, os Aliados recuperaran a parte sur de Italia.
O 16 de abril de 1945, o Exercito Vermello comeza unha gran ofensiva en Berlín
cunhas forzas superiores a dous millons de soldados, comandados polo Mariscal
5. Zhukov. O avance das tropas sovieticas tivo como consecuencia a desercion de
moitos militares cara occidente (para non ser capturados polos sovieticos) e a
perda de confianza por parte de Hitler en moitos dos seus mandos, como por
exemplo Himmler (que se suicidaría pouco despois de rematar a guerra ao ser
capturado). Hitler nomeou como seu sucesor ao almirante Karl Donitz, e
suicidouse no seu bunker o día 30 de abril. O día 2 de maio Berlín foi capturada
polos sovieticos. Poucos días despois Donitz ordeou a capitulacion en ambas
frontes e trasladou o seu goberno a cidade de Flensburgo no norte do país. Este
goberno sería disolto pouco tempo despois e varios dos seus dirixentes xulgados
en Nuremberg (Donitz foi condenado a dez anos de prision).
O 16 de xullo, o día antes da Conferencia de Paz de Potsdam, o exercito
estadounidense detonou con exito a primeira bomba nuclear da historia, na
chamada Proba Trinity. Ao día seguinte o presidente Truman deixou caer a Stalin
que tinan unha nova super arma, e Stalin díxolle que esparaba que esta fose
utilizada contra Xapon (Stalin xa conecía todos os detalles da bomba e o seu poder
grazas aos seus servizos de intelixencia, que contaban con toupas dentro de
Proxecto Manhattan, e a un suposto espía atomico alcumado Perseus).
O 6 de agosto de 1945, EEUU lanzou a bomba nuclear conecida como “Little Boy”
sobre Hiroshima, e tres días despois a bomba conecida como “Fat Man” sobre
Nagasaki. Os centos de miles de mortos e o poder nunca antes visto nunha arma
levaron a Xapon a capitular.
Neste ambiente tan hostil dous nenos de grupos e culturas moi enfrontadas
mantenen unha grande amizade a pesar das grandes diferenzas ideoloxicas do seu
contorno.
Bombardeo de Hiroshima
Proba Trinity
