คอร์เคทพบประมาณ 52,000 ชนิด ส่วนใหญ่อาศัยอยู่เดี่ยว ๆ (solitary) และดำรงชีพเป็นอิสระ (free living) พบอาศัยทั้งในทะเลน้ำจืด และบนบก แบ่งออกเป็น 3 ไฟลัมย่อย (subphyla) ได้แก่ 1. Subphylum Urochordata เรียกสัตว์ในกลุ่มนี้ว่า ยูโรคอร์เดท (urochordates) ได้แก่ เพรียงหัวหอม (sea squirts) 2. Subphylum Cephalochordata เรียกสัตว์ในกลุ่มนี้ว่า เซฟาโลคอร์เคท (cephalochordates) ได้แก่ แอมฟิออกซัส (amphioxus, lancelets) 3. Subphylum Craniata (Vertebrata) เกือบทั้งหมดมีกระดูกสันหลัง จึงนิยมเรียกสัตว์ในกลุ่มนี้ว่า เวอร์ทีเบรท (vertebrates) ได้แก่ สัตว์มีกระดูกสันหลังต่าง ๆ

1. บทนำสู่วิชำกำยวิภำคศำสตร์และสรีรวิทยำ

2. 1. ระบุลักษณะสำคัญของ Vertebrates มำ 3 ข้อ?
2. สัตว์มีกระดูกสันหลังจัดอยู่ในไฟลัมอะไร?
3. ยกตัวอย่ำงพวกโพรโทคอร์เดท (protochordates) มำ 2 ชื่อ?
4. ยกตัวอย่ำงพวก Craniata มำ 3 ชื่อ?
5. ยกตัวอย่ำงพวก Myxini มำ 1 ชื่อ?
6. ยกตัวอย่ำงพวก Petromyzontida มำ 1 ชื่อ?
7. ช่องเหงือก (pharyngeal slits หรือ gill slits) ทำหน้ำที่อะไร?
8. Notochord คืออะไร?
9. ช่อง atrium ในพวกโพรโทคอร์เดททำหน้ำที่อะไร?
10. Cephalochordata คือพวกไหน?
ข้อสอบ Pretest 10 คะแนน

3. 1. ระบุลักษณะสำคัญของ Vertebrates มำ 3 ข้อ?
2. สัตว์มีกระดูกสันหลังจัดอยู่ในไฟลัมอะไร?
3. ยกตัวอย่ำงพวกโพรโทคอร์เดท (protochordates) มำ 2 ชื่อ?
4. ยกตัวอย่ำงพวก Craniata มำ 3 ชื่อ?
5. ยกตัวอย่ำงพวก Myxini มำ 1 ชื่อ?
6. ยกตัวอย่ำงพวก Petromyzontida มำ 1 ชื่อ?
7. ช่องเหงือก (pharyngeal slits หรือ gill slits) ทำหน้ำที่อะไร?
8. Notochord คืออะไร?
9. ช่อง atrium ในพวกโพรโทคอร์เดททำหน้ำที่อะไร?
10. Cephalochordata คือพวกไหน?
ข้อสอบ Pretest 10 คะแนน Endostyle, Notochord, Dorsal
ganglia, Gill slits, Postanal tail
Chordata
Sea squirt, Amphioxus
ตอบเกี่ยวกับพวกมีกะโหลก
Myxine glutinosa (ปลาแฮก)
ปลาแลมเพรย์ (lampreys), ปลาปากกลม
ตอบเกี่ยวกับ Gas
exchange
แกนแรกของร่างกาย
รับน้าจาก gill slits
ปลาแลมเพรย์ (lampreys), ปลาปากกลม

4. Cladogram แสดงสมมติฐาน
ความสัมพันธ์ระหว่างสัตว์มีกระดูกสัน
หลังกลุ่มต่าง ๆ
- ไม่มีขากรรไกร (Agnatha)
- มีขากรรไกร (Gnathostomata)
- กระดูกอ่อน (ปลา) :
Chondrichthyes
- กระดูกแข็ง : Teleostomi
- ปลากระดูกแข็ง
(Osteichthyes)
- สัตว์ 4 เท้า (Tetrapoda)
Survey of Vertebrates and their relatives

5. 5Characteristic ofVertebrates
โนโทคอร์ด (notochord): แทนที่เป็นกระดูกสันหลัง
สมอง (brain) ไขสันหลัง (spinal cord)
Dorsal nerve cord
ช่องเหงือก
(pharyngeal slits)
ต่อมไทรอยด์
(endostyle)
กล้ำมเนื้ อ, หำง
(muscular, postanal tail)
1. มี notochord อยู่ทางด้านหลัง (dorsal)
2. มีมัดประสาทเป็นท่อกลวงอยู่ด้านหลัง (dorsal tubular nerve cord)

6. 5Characteristic ofVertebrates (ต่อ)
โนโทคอร์ด (notochord): แทนที่เป็นกระดูกสันหลัง
สมอง (brain) ไขสันหลัง (spinal cord)
Dorsal nerve cord
ช่องเหงือก
(pharyngeal slits)
ต่อมไทรอยด์
(endostyle)
กล้ำมเนื้ อ, หำง
(muscular, postanal tail)
3. มีช่องเหงือก หรือ ถุงเหงือก (pharyngeal slit หรือ pharyngeal pouch)
4. ที่ผนังของคอหอยมีเอนโดสไทล์ หรือ ต่อมไทรอยด์ (endostyle ท้าหน้าที่
หลั่งเมือกจับอาหารและหลั่งฮอร์โมนไทโรซีน หรือ thyroid gland)

7. 5Characteristic ofVertebrates (ต่อ)
โนโทคอร์ด (notochord): แทนที่เป็นกระดูกสันหลัง
สมอง (brain) ไขสันหลัง (spinal cord)
Dorsal nerve cord
ช่องเหงือก
(pharyngeal slits)
ต่อมไทรอยด์
(endostyle)
กล้ำมเนื้ อ, หำง
(muscular, postanal tail)
5. มีหางอยู่ทางด้านท้ายของทวารหนัก (post-anal tail)

8. โนโทคอร์ด (notochord): แทนที่เป็นกระดูกสันหลัง
สมอง (brain) ไขสันหลัง (spinal cord)
Dorsal nerve cord
ช่องเหงือก
(pharyngeal slits)
กล้ำมเนื้ อ, หำง
(muscular, postanal tail)
ต่อมไทรอยด์
(endostyle)
Head Body Tail
Vertebral column
Heart: 2-4 ห้อง
ร่ำงกำยแบ่งเป็น3ส่วน:Heat+Body+Tail

9. Phylum Chordata ไฟลัม คอร์ดาตา
แบ่งเป็น 3 ซับไฟลา (subphyla ไฟลัมย่อย ๆ)
Subphylum Urochotdata
Subphylum Cephalochordata
Subphylum Vetebrata (Craniata)
Protochordates
(ไม่มีกระดูกสันหลัง)
(มีกระดูกสันหลัง)

10. ลักษณะ
Urochordata
เพลียงหัวหอม (sea squirt)
Cephalochordata
แอมฟิออกซัส (lancelets)
Craniata
สัตว์มีกระดูกสันหลัง
ร่างกาย (body) ร่างกายไม่แบ่งส่วน ตัว (trunk) + หาง หัว + ตัว + หาง
โนโทคอร์ด
(notochord)
- มีที่บริเวณหาง
- ลดรูปหายไปในตัวเต็มวัย
- ปรากฏตลอดชีวิต
- เป็นแกนร่างกาย
- ถูกแทนที่ด้วยกระดูก
สันหลัง (vertebrate)
หาง (post-anal
tail)
- larval tail หางตัวอ่อน - ปรากฏตลอดชีวิต - ปรากฏตลอดชีวิต
หรือ ถูกแทนที่

11. Urochordata
เพลียงหัวหอม (sea squirt)
Cephalochordata
แอมฟิออกซัส (lancelets)
Craniata
สัตว์มีกระดูกสันหลัง
Notochord

12. ลักษณะ
Urochordata
เพลียงหัวหอม (sea squirt)
Cephalochordata
แอมฟิออกซัส (lancelets)
Craniata
สัตว์มีกระดูกสันหลัง
Nervous system
ระบบประสาท
- ตัวอ่อน : พบที่หาง, แท่ง
ประสาท
- ตัวเต็มวัย : ปมประสาท
- เป็นแท่งยาวตามตัว
- แท่งประสาท (nerve
cord), ไม่มี brain
- สมอง 3 ส่วน
- ไขสันหลัง (spinal
cord)

13. ลักษณะ
Urochordata
เพลียงหัวหอม (sea squirt)
Cephalochordata
แอมฟิออกซัส (lancelets)
Craniata
สัตว์มีกระดูกสันหลัง
Circulatory
system
ระบบไหลเวียน
- ระบบเลือดแบบเปิด :
ปลายเส้นเลือดเปิดออกสู่
organs (มีแอ่งเลือด)
- heart 1 ห้อง
- ระบบเลือดแบบปิด :
เส้นเลือดปลายปิด
- ไม่มี heart
- ระบบเลือดแบบปิด
- Heart 2-4 ห้อง

14. ลักษณะ
Urochordata
เพลียงหัวหอม (sea squirt)
Cephalochordata
แอมฟิออกซัส (lancelets)
Craniata
สัตว์มีกระดูกสันหลัง
Gas exchange
system
ระบบแลกเปลี่ยนแก๊ส
- เหงือก (gills)
- ช่องเหงือก (gill slit) +
ช่อง atrium (ช่องที่รับน้า
จากช่องเหงือก)
- gills
- gill slit + ช่อง
atrium
- เหงือก (gills)
- ผิวหนัง (skin)
- ปอด (lung)
- ไม่มีช่อง atrium
ช่อง atrium
Gill

15. ลักษณะ
Urochordata
เพลียงหัวหอม (sea squirt)
Cephalochordata
แอมฟิออกซัส (lancelets)
Craniata
สัตว์มีกระดูกสันหลัง
ระบบปกคลุม
Integumentary
system
- เยื่อบุผิว (epidermis) 1 ชัน
- หุ้มด้วย cellulose
- epidermis 1 layer
- ไม่มีเยื่อหุ้มตัว
- epidermis > 1 layers
- หนังแท้ (dermis) อาจ
สร้างเกล็ด
รยางค์
Appendage
- มีหาง (appendage –
larva tail)
- มีรยางค์เดียว (ครีบ
เดี่ยว)
- รยางค์เดี่ยว
- รยางค์คู่
ระบบขับถ่าย
Excretory system
- ไม่มี
- renal sac
- ไตแบบ
protonephridia/dium
- ไต (kidneys)

16. Subphylum Vertebrata (Craniata)
Infraphylum 1 Agnatha ไม่มีขากรรไกร – มี 2 classes
Class Myxini – ปลาแฮก hagfishes
Class Petromyzontida - ปลาแลมเพรย์ (lampreys)
Infraphylum 2 Gnathostomata – มีขากรรไกร แบ่งเป็น 2 superclasses
Superclass 1 ไม่แน่นอน, มีสมาชิก 1 class
Class Chondrichthyes – ปลากระดูกอ่อน (cartilaginous fishes)
Superclass 2 Osteichthyes – ปลากระดูกแข็ง
Class Actinopterygii – ปลาที่มีก้านครีบ (ray-finned fishes)
Class Sarcopterygii – ปลาที่ก้านครีบมีกล้ามเนือ (fleshy-finned fishes)
Superclass 2 Tetrapoda – มี 4 รยางค์ แบ่งเป็น 4 classes
Class Amphibia – สัตว์สะเทินน้าสะเทินบก
Class Reptilia – สัตว์เลือยคลาน
Class Aves – สัตว์ปีก
Class Mammalia – สัตว์เลียงลูกด้วยน้านม