2. PANUTO: GUMUHIT NG ISANG BAGAY NA SUMISIMBOLO
O MAIHAHALINTULAD SA IYONG SARILI. IPALIWANAG
ANG SIMBOLONG IGINUHIT.
3. . SAGUTIN ANG SUMUSUNOD NA MGA
TANONG:
1. Bakit ito ang napili mong simbolo sa iyong sarili?
2. Sapat ba na makabuo ka ng isang talambuhay ng ibang tao
gamit lamang ang basic information niya? Ipaliwanag ang sagot.
3. Ano-ano ang mga sangkap upang makabuo ng talambuhay ng
isang tao?
4. LARAHULA
PANUTO: GAMIT ANG MGA LARAWAN, TUKUYIN ANG
SALITANG MABUBUO SA TULONG NG MGA TITIK SA LOOB NG
KAHON. ISULAT ANG IYONG KASAGUTAN SA INILAAN NA MGA
PATLANG.
5.
6. BIONOTE
Pagsulat ng Talambuhay
Ang kahulugan ng salitang bio ay “buhay” na nagmula sa
salitang Greek na “bios” o “buhay” na may kaugnayan din sa
salitang Latin na “vivus” na ang ibig sabihin din ay “buhay” at
Sankrit na “jivas”. (Dictionary.com)
7. Ang bionote ay maikling tala ng personal na impormasyon
sa isang awtor na maaaring makita sa likuran ng pabalat
ng libro na kadalasan ay may kasamang litrato.
Ang talambuhay ay isang anyo ng akdang pampanitikan
tungkol sa buhay ng isang tao. Isinusulat ito hindi para
suriin ang tagumpay at kabiguan kundi upang kalaunan
ay magamit na huwaran ng iba.
8. URI NG TALAMBUHAY
PANSARILI - tungkol sa buhay ng may-
akda
PANG-IBA - naglalahad ng makukulay
na pangyayari sa buhay ng hinahangaan o
iniidolo.
9. Sa kabilang banda, sa awtobiyograpiya, inilulugar ng may-akda kung sino siya bilang
manunulat. Nagsisimula siya sa pamamagitan ng paglulugar at pagbabalangkas ng
kanyang karanasan at gunita. Ayon kay Cristina Pantoja-Hidalgo, ang
awtobiyograpiya ay itinuturing bilang isang obra ng buhay o life work. Ibig sabihin,
hindi lamang ito pagbabalangkas sa karanasan ng may-akda kundi pagpapahalaga
rin sa mga pangyayaring ito sa buhay ng may-akda.
Kung sa awtobiograpiya ay isinasalaysay ang lahat ng tungkol sa may-akda, sa buhay
at karanasan nya, ang ipinakikilala naman sa biograpiya ay ang buhay ng ibang tao.
Ayon kay Edmond Gosse, ng biyograpiya ay isang matapat na pagpipinta sa kaluluwa
ng tao batay sa kanyang pakikipagsapalaran sa buhay.
10. MGA NILALAMAN AT HAKBANG SA
PAGSULAT:
*Payak na Paraan ng Pagsulat*
Unang Linya: pangalan at tirahan
Ikalawang Linya: 2-4 na panaguri na naglalarawan sa taong inilalahad
Ikatlong Linya: mga magulang
Ika-apat na Linya: mga kapatid
Ikalimang Linya: mga hilig at gusto
Ikaanim na Linya: mga kinatatakutan
Ikapitong Linya: mga pangarap
11. *BIONOTE*
Unang Talata: pangalan, araw ng
kapanganakan, lugar ng kapanganakan, tirahan,
magulang, kapatid
Ikalawang Talata: mga katangian, mga hilig,
paborito, libangan, mga bagay na natuklasan sa sarili
Ikatlong Talata: mga pananaw sa mga bagay-bagay,
pangarap, ambisyon, inaasam sa darating na panahon,
mga iba pang gagawin upang makamit ang tagumpay
13. NARITO ANG MGA DAPAT MONG TANDAAN
SA PAGSULAT NG BIONOTE
1. Dapat na maikli lamang ang nilalaman.
2. Palaging ginagamit ang ikatlong panauhan sa pagtukoy ng taong inilalahad o inilalarawan sa
bionote.
3. Dapat kinikilala ang mambabasa na pagtuonan sa pagsulat ng bionote.
4. Binigyang-diin ang pinakamahalagang impormasyon. Mahalagang gamitin ang pyramid style sa
pagsulat ng bionote upang maging gabay sa pagsulat- mula sa mga natamong karangalan
hanggang sa maliit na detalye ng kanyang buhay.
5. Bigyang-halaga lamang ang mga angkop na kasanayan o katangian sa pagpapakilala ng
panauhin.
6. Dapat maging tapat sa paglalahad ng susulating impormasyon.
14. DR. SERVILLANO T. MARQUEZ, JR.
Ginawaran ng Komisyon sa Wikang Filipino ng Gawad Sagisag Quezon
dahil sa kanyang kontribusyon sa pagpapaunlad ng wikang Filipino. Siya
ay nagtapos ng Master of Arts in Filipino at Doctor of Philosophy in
Filipino sa Manuel L. Quezon University. Nagtapos siya bilang isang
iskolar ng Bachelor of Science in Education, major in Filipino at Master
of Arts in Communication na may specialization sa Communication
Research sa Pamantayan ng Lungsod ng Maynila. Naging guro siya sa
Maynila sa loob ng 23 taon.
15. Noong 1993, pinarangalan siya sa lungsod ng Maynila bilang Most
Outstanding Secondary Teacher. Nang taong ding iyon, ginawaran
siya ng DECS bilang National Trainor sa Campus Journalism.
Kasapi rin siya sa monitoring team na nagsasagawa ng ebalwasyon
sa implementasyon ng Campus Journalism sa buong Pilipinas. Isa
rin siya sa unang 26 na iskolar nito sa unibersidad ng Pilipinas (UP)
na binigyan ng pagsasanay sa Values Education Development.
Awtor siya ng mga aklat at iba pang pagtuturo sa Values Education,
Journalism, at Filipino para sa elementarya, sekundarya, at
tersarya.
16. Aktibo rin siyang kasapi ng Philippine
Association for Teacher Education (PAFTE) at
accreditor ng Philippine Association of
Colleges and Universities-Commission on
Accreditation (PACUCOA) na nag-e-evaluate
ng mga programa sa edukasyon, kapwa sa
undergraduate at graduate level.
17. Naging tagapangulo ng Departamento ng
Filipino sa Pamantasan ng Adamson sa loob
ng anim na taon bago hinirang sa kanyang
posisyon bilang Dekano ng College of
Education and Liberal Arts (CELA) na may
ranggong Full Professor 2.
18. PANUTO: GAMIT ANG CONCEPT MAP, MAGBIGAY
NG MGA SALITANG MAY KAUGNAYAN SA
SALITANG NASA LOOB NG BILOG.
19. SAGUTIN ANG SUMUSUNOD NA MGA
TANONG:
1. Ano ang Bionote?
2. Saan madalas ginagamit ang Bionote?
3. Paano naiiba ang bionote sa awtobayograpiya at
biograpiya?
4. Kung ikaw ay pasusulatin ng isang halimbawa ng
bionote paano mo ito bubuuin?
20.
21.
22. SUMULAT NG SARILING BIONOTE. GAWING
GABAY ANG MGA KATANGIANG INILISTA SA
GAWAIN 1.
23.
24. Panuto: Hahatiin ang silid sa apat na bahagi at itatalaga ang
bawat bahagi sa mga sumusunod na manunulat. Gumawa ng
eroplanong papel at paliparin ito sa loob ng klase. Kung saan
lalapag ang ginawang eroplano ay ito ang gagawan ng bionote.
(Kukunin sa guro ang mga impormasyon at tala ng bawat
manunulat)
Nick Joaquin
Bienvenido Lumbera
Lope K. Santos
Francisco Balagtas
25.
26.
27. Tukuyin kung tama o mali ang bawat pahayag. Kung mali ang pahayag,
salungguhitan ang salita at ilagay ang tamang sagot sa loob ng kahon. Kung tama
ang pahayag isulat ang salitang tama sa kahon.