1. Energie, klimaat en gebiedsontwikkeling…
Chris Kuijpers,
directeur-generaal Milieu en Internationaal

2. Energie, klimaat en gebiedsontwikkeling:
- Klimaatontwikkeling
- Energieakkoord
- Ruimtelijke impact

4. Prof. dr. P.F. Levelt, KNMI &
TUD, OMI ST Meeting 10 year
Anniversary, March 2014,
OMI NO2 average amounts 2012
percentages indicate observed change since 2005
Credits: R.J. van der A, R. Sluiter, M. van Weele (KNMI)
Difference Map 2012-2005 (not the same as a trend!)

5. Het klimaatvraagstuk

6. Temperatuur

8. Droogte Wateroverlast
Vaker en steviger stormen Zeespiegelstijging: kwetsbaarheid

9. Aanpassen en voorkomen
mitigatie
Tot 2020
-Kyoto: gehaald
-CO2-Doelstelling 2020: op de goede weg
-Op weg naar meer duurzame energie via
SER energieakkoord
Na 2020
-Inzetten op minimaal -40% in 2030
-80-95% CO2-reductie in 2050
-ETS versterken

10. Aanpassen en voorkomen
Adaptatie
Nationale adaptatiestrategie
1) Analyse risico’s transport, gezondheid, netwerken energie en ICT
2) Gevolgen klimaatverandering elders voor voedselvoorziening
3) Coördinatiestructuur
Deltaprogramma, deltabeslissingen:
1) Deltaplan Waterveiligheid
2) Deltaplan Zoetwater
3) Ruimtelijke adaptatie
4) Rijn Maas Delta
5) IJsselmeer

11. SER energieakkoord
6000 MW op land 6000 MW op zee
14%- 16% hernieuwbare energie
100 PJ energiebesparing
2020
Duurzame mobiliteit – 25
Mton in 2030
Bijstook biomassa max 25 PJSluiting 5 kolencentrales

12. Mogelijke ruimtelijke impact…

13. Nu :
• Ca. 467 installaties
• + infrastructuur
• + hinder
2050:
• Veel installaties op
verschillende
schaalniveaus
Biomassa…

14. Nu:
• 2000 masten land
• 96 masten zee
• + landschapsbeleving
• + radarverstoring
• + hinder (slagschaduw en
geluid)
• + interferentie andere
gebruiksfuncties
2050:
• < 8.000 masten land
• < 20.000 masten zee
Wind…

15. Nu :
• panelen op daken en
gevels, beperkte
zichthinder
• 4 locaties geothermie,
42.000 WKO en
buitenluchtwarmte
2050:
• evt. zonneakkers
• 10-100 tallen
geothermie
• 100.000-en WKO ….
Gebouwde
omgeving…

16. Duurzaamheid en energie:
aanjager en drager gebiedsontwikkeling
Enkele concrete voorbeelden
Binnenstedelijk:
Energierijk Den Haag, Hembrugterrein Zaanstad,
Houthavens Amsterdam, Rijnhaven Rotterdam
Buitenstedelijk:
Valkenburg, Schiphol Trade Park,
Ecommunity Park Oosterwolde

17. Afsluiting
Komende jaren veel aandacht nodig voor:
Ruimtelijke inpassing wind
Verbetering dijken
Energiebesparing gebouwde omgeving
Energieneutraal bouwen
Duurzame mobiliteit
Integrale aanpak voor slimme, gezonde, duurzame steden