SlideShare a Scribd company logo
1 of 32
Szwajcarski
elementarz
Konfederacja Szwajcarska to górzyste
państwo federacyjne położone „w sercu”
Europy. Składa się z 26 kantonów,
posiadających dużą samodzielność, własne
rządy, parlamenty i podatki. W kraju, który
zajmuje 41.284 km2 powierzchni, mieszka
8,1 mln ludzi.
1
O kraju
Konfederacja Szwajcarska (skrót CH pochodzi od łacińskiej nazwy Confoederatio
Helvetica) to górzyste państwo federacyjne położone „w sercu” Europy. Szwajcaria jest
republiką związkową, jedną z najstarszych demokracji w Europie i jedną z nielicznych,
funkcjonujących demokracji bezpośrednich. Należy do najbardziej rozwiniętych
gospodarczo i cywilizacyjnie państw europejskich o wysokim potencjale naukowo-
badawczym.
Jest krajem neutralnym politycznie. Nie uczestniczy w integracji europejskiej, chociaż
związana jest z Unią Europejską dwoma pakietami umów bilateralnych (w ramach EFTA –
ang. European Free Trade Agreement oraz pakietu umów z 1999 r., a od grudnia 2008 r.
Szwajcaria jest częścią Układu z Schengen).
2
Szwajcarski elementarz
Ludność
Szwajcaria liczy 8,1 miliona mieszkańców, w tym ok. 22,0 proc. cudzoziemców, głównie z
krajów sąsiedzkich i byłej Jugosławii. W stolicy kraju Bernie mieszka ponad 80 tys. osób
(60 tys. w granicach aglomeracji miejskiej).
Z uwagi na strukturę i położenie państwa, w Szwajcarii funkcjonują 4 języki urzędowe:
niemiecki, francuski, włoski i romansz (retroromański). Język niemiecki przeważa w części
centralnej i wschodniej, francuski w zachodniej, a włoski w południowej. Spośród tych
języków najbardziej rozpowszechnionym jest niemiecki: 63,7 proc. posługujących się,
następne w kolejności to: francuski (20,4 proc.), włoski (6,5 proc.) i retoromański (0,5
proc.). Pozostałe to inne języki, którymi posługują się imigranci (8,9 proc.).
3
Szwajcarski elementarz
4
Szwajcarski elementarz
W instytucjach publicznych, np. na dworcach, w hotelach a także w wielu urzędach,
można swobodnie komunikować się za pomocą języka angielskiego. Znajomość tego
języka w Szwajcarii jest coraz bardziej powszechna. Uczy się go bowiem na różnych
poziomach praktycznie we wszystkich typach szkół i służy często do komunikacji
mieszkańców części niemieckojęzycznej z mieszkańcami części francuskojęzycznej. W
części niemieckojęzycznej ludność porozumiewa się miejscowym dialektem języka
niemieckiego.
Waluta
Walutą Szwajcarską jest frank szwajcarski (skrót CHF), dzielący się na 100 rapów
(centymów). W obiegu są banknoty o nominałach: 10, 20, 50, 100, 200 i 1000 franków
oraz monety 5, 10, 20, 50 rapów i 1, 2 i 5 franków. W strefie przygranicznej powszechnie
akceptowane jest euro. Bank Centralny Szwajcarii poprzez stosowane od września 2011 r.
interwencje na rynku walutowym nie pozwala na osłabienie kursu franka do euro poniżej
1,20. Koszty tych operacji są szacowane już na kilkadziesiąt miliardów franków. Waluta
szwajcarska traktowana jest wciąż jako „bezpieczna przystań” w czasach niestabilności
monetarnej na świecie. Bardzo dobra sytuacja budżetowa i utrzymująca się niepewność w
sprawie przyszłości euro jest dodatkowym sygnałem dla inwestorów, traktujących franka
szwajcarskiego, jako pewną lokatę do czasu uregulowania problemów w strefie euro.
5
Szwajcarski elementarz
6
Szwajcarski elementarz
Na terenie Szwajcarii istnieje możliwość zakupu towarów za euro. We wspólnej walucie
europejskiej możliwe jest robienie zakupów w większych magazynach handlowych i
praktycznie we wszystkich hotelach oraz w restauracjach. W euro jest przyjmowana też
część opłat (np. za parkowanie, za paliwo oraz za inne produkty na stacjach
benzynowych), jednakże jest tam stosowany niekorzystny przelicznik walutowy.
Zakładanie kont przez osoby fizyczne oraz firmy nie stanowi na ogół problemu, aczkolwiek
żąda się informacji o pochodzeniu pieniędzy. Niektóre banki mogą jednak odmówić
założenia konta nie podając powodów. W przypadku kont firmowych jest wymagane
przedłożenie dokumentów firmy (np. wyciągu z rejestru) oraz potwierdzenie legalności
pochodzenia wpłacanych pieniędzy.
Przynależność do organizacji
W Szwajcarii znajdują się siedziby wielu organizacji międzynarodowych. Kraj należy do
ONZ, WTO, OECD, EFTA, OBWE i Rady Europy.
Berno obserwuje dyskusję w łonie Międzynarodowego Funduszu Walutowego
dotyczącego reform instytucjonalnych tej organizacji z zaniepokojeniem. Utrata
kierowniczej roli w Helvetistanie byłaby ciosem dla międzynarodowej pozycji Szwajcarii,
jako liczącego się w świecie ośrodka finansowo-bankowego. Zasilając kwotą 24 mld
dolarów rezerwy MFW (2012) Berno potraktował te środki, jako „inwestycję” w utrzymanie
swej eksponowanej roli w tej organizacji.
Szwajcaria bardzo pozytywnie ocenia współpracę z Polską w „grupie szwajcarskiej”.
7
Szwajcarski elementarz
8
Szwajcarski elementarz
Pozbawiona realistycznych przesłanek obrona tajemnicy bankowej osłabiła pozycję
Szwajcarii na arenie międzynarodowej i doprowadziła do absencji przedstawicieli rządu
federalnego w pracach G-20. Presja G-20, UE, OECD i USA, zwiększająca się izolacja
Szwajcarii na arenie międzynarodowej oraz wpisanie na „szarą listę” państw
niestosujących norm OECD w zakresie wymiany informacji finansowych spowodowały, że
w marcu 2009 r. rząd federalny podjął decyzję o rezygnacji z tajemnicy bankowej i
przyjęciu norm OECD w zakresie współpracy fiskalnej. Szwajcaria przejęła na siebie
zobowiązania art. 26 Umowy OECD o Międzynarodowej Pomocy Prawnej w sprawach
Podatkowych i zadeklarowała gotowość do wymiany informacji bankowej z państwami, z
którymi podpisała stosowne protokoły lub oddzielne umowy (także z Polską 20 kwietnia
2010). Szwajcaria została wykreślona z szarej listy OECD we wrześniu 2009 r. po
podpisaniu wymaganej, dwunastej umowy bilateralnej o wymianie informacji podatkowych.
9
Szwajcarski elementarz
W 2011 r. Szwajcaria podpisała umowy o opodatkowaniu oszczędności obcokrajowców w
szwajcarskich bankach z Niemcami i Wielką Brytanią, a w 2012 z Austrią. Umowa z
Austrią została ratyfikowana przez parlamenty obu państw, a umowa z Niemcami czeka
na ratyfikacje w RFN. Rząd federalny w Berlinie ma problemy z ratyfikacją umowy w
niemieckiej Izbie Związkowej. Opór występuje ze strony władz landowych (głównie tych,
rządzonych przez SPD), które osiągają większe - niż wynika to z umowy - korzyści ze
skupywania wykradzionych w Szwajcarii danych bankowych. Na przykład władze
podatkowe niemieckiego kraju związkowego Nadrenia-Palatynat sfinalizowały w kwietniu
2013 r. zakup szwajcarskich danych bankowych, płacąc niezidentyfikowanemu
pracownikowi banku Neue Aargauer Bank (spółka córka Credit Suisse) 4 mln euro. Na
płycie CD zawierającej 40 tys. danych osobowych znajdują się informacje o
niezapłaconych podatkach w Niemczech o wartości 0,5 mld euro.
10
Szwajcarski elementarz
Szwajcaria chciałaby utrzymać uprzywilejowany status w dziedzinie podatkowej i w
zakresie tajemnicy bankowej. Jednak kraje UE i USA bardzo negatywnie oceniają ucieczki
kapitału przed opodatkowaniem i nieuczciwą konkurencją podatkową ze stron
szwajcarskich kantonów. Urzędy podatkowe krajów związkowych Niemiec i USA nie
wahają się przed zdobywaniem (różnymi metodami) list osób, którzy nie zadeklarowali
posiadania kont w Szwajcarii. Rząd szwajcarski zdaje sobie sprawę, że na dłuższą metę
nie będzie w stanie obronić dotychczasowych procedur „tajemnicy bankowej”. Parlament
zatwierdził już kilka umów państwowych, w tym z USA, dotyczących ujawnienia informacji
bankowych największego banku UBS i jest gotów do zawierania umów (na zasadzie
wzajemności) w sprawie wymiany informacji bankowych z innymi krajami.
11
Co warto wiedzieć
o gospodarce
Szwajcaria należy do najbogatszych i najbardziej rozwiniętych krajów
europejskich, a jej gospodarka jest bardzo uzależniona
od eksportu i sektora bankowo-ubezpieczeniowego. Tutejszy przemysł
zatrudnia za granicą w firmach zależnych prawie tyle
samo pracowników, ile w swoim kraju.
PKB
Szwajcarska gospodarka należy do najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata. W
2013 wzrost PKB wyniósł ok. 1,9 procent, dzięki silnej konsumpcji wewnętrznej,
praktycznie przy zerowej stopie inflacyjnej i zrównoważonym budżecie państwa. Prognozy
na lata 2014-2015 mówią o wzroście PKB ponad 2 proc.
Udział podatków w PKB Szwajcarii wynosi 30 proc., obowiązkowe ubezpieczenia
społeczne (emerytalne, inwalidzkie, składki na służbę zdrowia) - 7 proc., co łącznie daje
37 proc. PKB (dla porównania: w Szwecji jest 52 proc., Wielka Brytania 36 proc., Polska
34,5 proc., Stany Zjednoczone 27 proc.; z uwzględnieniem ubezpieczeń społecznych).
12
Co warto wiedzieć o gospodarce
Inflacja
Inflacja w Szwajcarii utrzymuje się na bardzo niskim poziomie. Od 2009 r. miała miejsce
naturalna w czasie kryzysu gospodarczego tendencja obniżania się inflacji. W 2013 r.
wyniosła zero procent, w tym roku ma wzrosnąć do 0,1 proc., zaś w 2015 r. 0,4 proc.
Rząd stosuje konsekwentnie zdyscyplinowaną politykę wydatków budżetowych. Podatki w
Szwajcarii należą do najniższych w państwach OECD.
13
Co warto wiedzieć o gospodarce
Bezrobocie
Sytuacja na rynku pracy w Szwajcarii jest na tle innych państw Europy Zachodniej bardzo
korzystna. Nawet w czasie kryzysu gospodarczego stopa bezrobocia nie przekraczała 5
proc. Bezrobocie w 2013 r. wyniosło 3,3 proc., jakkolwiek w Szwajcarii poziom ten jest
uważany za wysoki. Sprawa bezrobocia jest tematem rozgrywek politycznych
dotyczących m.in. polityki migracyjnej. Faktem jest, że udział cudzoziemców należy do
najwyższych w Europie i wynosi obecnie blisko 23 proc. mieszkańców. W ostatnich latach
obserwowano silny napływ pracowników z Niemiec ok. 80.000 rocznie, co budziło
ogromny sprzeciw społeczny.
14
Co warto wiedzieć o gospodarce
15
Co warto wiedzieć o gospodarce
Przyczyn dobrej sytuacji na rynku pracy w Szwajcarii jest kilka. W tym roku bezrobocie ma
spaść do 3,1 proc., a w 2015 – 2,2 proc. Głównym powodem tej sytuacji jest specyficzny
system kształcenia, preferujący wykształcenie zawodowe, z dużym udziałem firm i
przedsiębiorstw zatrudniających młode osoby po szkołach zawodowych. Ponadto
niskiemu bezrobociu sprzyja wysoka dynamika gospodarcza. Wzrost PKB generuje nowe
miejsca pracy w sektorach gospodarki, które są powiązane z systemem kształcenia
zawodowego. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym pełnemu zatrudnieniu w Szwajcarii jest
stabilność szwajcarskiego systemu walutowo-finansowego w sytuacji niepewności
związanej z kryzysem ekonomicznym na świecie. Silna waluta krajowa i zdrowy stan
finansów publicznych przyczyniły się do tworzenia nowych miejsc pracy w sektorze
finansów, przemyśle opartym na wiedzy oraz w budownictwie (niskie koszty pożyczek
hipotecznych).
Tło gospodarcze
W samej Szwajcarii prowadzone są prace badawczo –rozwojowe, funkcjonują siedziby
central holdingów i koncernów, centra marketingowe i zarządy spółek, zaś produkcja wielu
wyrobów następuje za granicą, gdzie są niższe koszty pracy i wymogi ochrony
środowiska.
Kraj należy do najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata, mimo wysokich kosztów
pracy i restrykcyjnych przepisów ochrony środowiska. Posiada atrakcyjny system
podatkowy, liberalne przepisy dotyczące zakładania firm i fundacji, elastyczny kodeks
pracy oraz znakomicie rozwiniętą infrastrukturę gospodarczą i bankową. Szwajcarski
system bankowy administruje ponad połową światowych depozytów prywatnych, dzięki
specyficznie praktykowanej tajemnicy bankowej (wykroczenia podatkowe są traktowane
tylko jako delikt administracyjny a nie kryminalny).
16
Co warto wiedzieć o gospodarce
17
Co warto wiedzieć o gospodarce
Podstawą polityki gospodarczej pozostaje utrzymanie konkurencyjności międzynarodowej
Szwajcarii, jej eksportu oraz sektora bankowo-ubezpieczeniowego generującego 13 proc.
PKB. Sytuację zaostrzył wysoki i rosnący kurs franka szwajcarskiego w latach 2012-2013
związany z napływem kapitałów z krajów UE i rynków wschodzących. Spowodowało to
podrożenie eksportu, osłabienie jego dynamiki i wyższą konkurencyjność importu.
Rozpowszechniło się dokonywanie zakupów przez Szwajcarów w miejscowościach
przygranicznych Niemiec i Francji, doprowadzając do odczuwalnych strat w handlu
detalicznym.
Po katastrofie w Fukushimie rząd szwajcarski podjął decyzję o rezygnacji z energetyki
jądrowej do 2034 r. Koszty rezygnacji z energetyki jądrowej i recyclingu urządzeń szacuje
się na ok.3 mld franków rocznie. Dodatkowym problemem jest obniżanie się poziomu wód
w jeziorach wysokogórskich, które służą jako zbiorniki dla elektrowni wodnych.
18
Co warto wiedzieć o gospodarce
Ważnym elementem strategii gospodarczej Szwajcarii jest dywersyfikacja eksportu,
szersze wejście na rynki Chin, Japonii Rosji i Brazylii, także w drodze umów o wolnym
handlu zawieranych samodzielnie, bądź też w ramach EFTA.
Duże znaczenie w gospodarce szwajcarskiej odgrywa przemysł przetwórczy. Wytwarza z
surowców importowanych produkty wysoko przetworzone (przeznaczone głównie na
eksport), wymagające dużego nakładu pracy oraz myśli technicznej. Szwajcaria ma
rozwinięty przemysł, głównie elektromaszynowy, chemiczny i spożywczy. Przemysł
elektromaszynowy dostarcza urządzenia sterownicze dla różnych gałęzi przemysłu:
turbiny, generatory i silniki, między innymi okrętowe.
19
Co warto wiedzieć o gospodarce
Tradycyjnie bardzo duże znaczenie ma wyrób zegarków znanych firm (np.: Tissot,
Montres Rolex, Philippe Patek), a także przemysł chemiczny wyspecjalizowany w
produkcji leków (np.: Roche i Novartis), spożywczy – serów, przetworów mięsnych i
czekolady (np. koncern Nestlé, Lindt). Szwajcaria ma też rozwinięty przemysł papierniczy,
cementowy, włókienniczy i jubilerski.
Rolnictwo należy do wysokotowarowych, przeważa uprawa pszenicy, ziemniaków i
buraków cukrowych. Rozwinięta jest hodowla bydła o kierunku mlecznym, a na terenach
górskich – owiec.
Bariery rynkowe
Szwajcaria nie należy do Unii Europejskiej, jednakże poprzez liczne umowy dwustronne
jest znacząco zharmonizowana z prawodawstwem i praktyką gospodarczą tej grupy.
Aktualnie ma miejsce dyskusja w sprawie usunięcia części przeszkód - ciągle istniejących,
a niekiedy nawet narastających - w handlu między Szwajcarią a UE. Widzą w tym interes
zarówno przedsiębiorcy pragnący mieć łatwiejszy dostęp do unijnego rynku, jak i
konsumenci liczący na obniżkę cen towarów chronionych przed importem różnymi
barierami.
W umowie o wolnym handlu z 1972 r. Szwajcaria uzgodniła z ówczesną EWG
niewprowadzanie przeszkód w handlu, które mogłyby utrudnić przepływ towarów.
20
Co warto wiedzieć o gospodarce
21
Co warto wiedzieć o gospodarce
Pozostałymi dokumentami w zakresie regulacji przeszkód w handlu Szwajcarii z krajami
UE są: konwencja Tampere – umowa o zrównaniu normowania między Wspólnotą
Europejską i krajami EFTA z 1987 r. oraz umowa o wzajemnym uznawaniu ocen
zgodności i eliminowaniu barier w handlu (weszła w życie 1 czerwca 2002 r. w ramach
pierwszego pakietu umów dwustronnych Szwajcaria – UE). Akty te spowodowały działania
dostosowawcze Szwajcarskiej Organizacji Normalizacyjnej i stanowiły podwaliny do
usuwania istniejących barier. Sytuacja prawna nie jest jednak równoważna: o ile w
przypadku niewłaściwego stosowania umów przez kraje UE może interweniować
Europejski Trybunał Sprawiedliwości, po stronie szwajcarskiej brak jest jurysdykcji tej
instytucji. Daleko idące dopasowanie w dziedzinie prawodawstwa technicznego ma
miejsce zwłaszcza w dziedzinie maszyn, zgodności elektromagnetycznej, wyrobów
niskonapięciowych, urządzeń gazowniczych czy wyposażenia ochrony osób.
22
Co warto wiedzieć o gospodarce
W odniesieniu do artykułów spożywczych rząd szwajcarski zapowiada dalsze
dopasowania. Jednakże wprowadzanie nowych szwajcarskich reguł wobec kolejnych
produktów jest lobbowane przez różne grupy interesów. Przyjęcie propozycji w tym
zakresie prowadziłoby do powstania nowych przeszkód w wymianie handlowej. Należy do
nich np. proponowana przez Federalny Urząd Zdrowia deklaracja dotycząca przypraw
zawierających dużo tłuszczu, szczególne etykiety energetyczne czy obowiązek
oznakowania intensywności promieniowania telefonów komórkowych.
Pozornie różnice wymogów stawianych produktom w Szwajcarii i krajach UE są
niewielkie. W deklaracjach istnieją jednak różnice, które przeczą zasadniczym regułom.
Bez wprowadzenia środków przeciwdziałających będą one narastać. Zgodnie z oficjalnym
stanowiskiem władz, nieliczne - istniejące jeszcze - różnice w ocenie zgodności leżą w
niewłaściwym stosowaniu prawa przez urzędy wykonawcze.
23
Co warto wiedzieć o gospodarce
Nadal występują ograniczenia związane z ochroną rynku rolnego, którym podlega import z
wszystkich krajów (kontyngenty, ceny minimalne, zawieszenia importu, opłaty graniczne).
Kontyngenty importowe na mięso są przyznawane tylko tym firmom szwajcarskim, które
trudnią się handlem zawodowo i zużywają taką samą ilość drogiego surowca
miejscowego. Wyklucza to bezpośrednią sprzedaż do gastronomii, hotelów i odbiorców
okazjonalnych. Licencje importowe są wymagane w przypadku towarów, dla których
obowiązują obligatoryjne zapasy.
Związki rolników szwajcarskich posiadają prawo ustalania cen na sezonowe produkty
rolne oraz określania terminów uruchamiania kontyngentów importowych, wchodzących w
życie dopiero po sprzedaży produkcji miejscowej. Dostawcy zagraniczni są obowiązani
składać deklaracje w przypadku towarów pochodzących z hodowli, które nie przestrzegają
zasad dobrostanu zwierząt.
24
Co warto wiedzieć o gospodarce
Część certyfikatów nie ma charakteru obligatoryjnego, ale ich brak dyskwalifikuje
dostawcę w oczach konsumentów. Produkty rolne muszą posiadać świadectwa sanitarne
wystawione w jednym z języków obowiązujących w Szwajcarii.
W przypadku wyrobów mięsnych ich producenci muszą uzyskać wpis na listy
szwajcarskiego Urzędu ds. Weterynarii, co upoważnia do eksportu na rynek szwajcarski.
Występuje też szereg innych barier rynkowych, np.: zgodnie z prawem handlowym połowa
członków zarządu firmy zagranicznej (spółki akcyjnej) musi na stałe mieszkać w
Szwajcarii. Innym przykładem jest prawo zamówień publicznych: w przetargach są
preferowane firmy lokalne, a czas składania ofert i wymogi językowe, warunki
przedłożenia gwarancji bankowych, faworyzują firmy miejscowe.
25
ABC biznesu
26
ABC biznesu
Szwajcarski kodeks handlowy gwarantuje prowadzenie działalności gospodarczej zarówno
przez osoby będące obywatelami tego kraju, jak i przez cudzoziemców. Podobnie, jak
dzieje się to w Polsce i innych krajach europejskich, działalność w Szwajcarii prowadzona
jest najczęściej w formie spółek osobowych (spółka jawna, cywilna) oraz kapitałowych (z
ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna).
Najbardziej rozpowszechnionymi formami działalności gospodarczej są: spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH), spółki akcyjne (AG), mogą być też tworzone
oddziały przedsiębiorstw zagranicznych. Prawo przewiduje również formę
samozatrudnienia (firma jednoosobowa).
27
ABC biznesu
Zalety spółki osobowej wobec kapitałowej:
• krótsze procedury założenia i niższe koszty. Mniejszy wolumen przepisów prawnych
• założyciele spółki osobowej mogą sami sprawować funkcję jej organów
• racjonalizacja opodatkowania (w przeciwieństwie np. do spółki akcyjnej, gdzie zysk jest
podwójnie opodatkowany: po raz pierwszy na poziomie samej spółki i po raz drugi od
dywidend akcjonariuszy)
• spółki osobowe nadają się dla bardzo małych przedsiębiorstw
Wady spółki osobowej wobec kapitałowej:
• odpowiedzialność spółki jest nieograniczona, a udziały są trudno zbywalne
• udziałowcy muszą być imiennie wpisani do rejestru handlowego (brak anonimowości)
• utrudniony dostęp do rynku kapitałowego
• spółka osobowa jest zobowiązana do zabezpieczenia socjalnego
28
ABC biznesu
Oddział firmy
Na terenie Szwajcarii zagraniczne przedsiębiorstwa mogą także zakładać swoje oddziały lub
prawnie samodzielne „spółki-córki”.
Zalety oddziału wobec samodzielnej firmy-córki:
• nie jest wymagany kapitał własny: wystarczy oddanie do dyspozycji (nieokreślonej
szczegółowo w przepisach) dotacji zagranicznej przez firmę macierzystą
• utworzenie jest nieco prostsze i tańsze niż spółki kapitałowej: nie ma opłaty skarbowej
(niem. Stempelsteuer) ani podatku obrachunkowego przy transferze zysku
• jeśli firma powstaje w formie oddziału, nie jest wymagany udział partnera szwajcarskiego
• oddział przedsiębiorstwa jest interesujący głównie ze względów podatkowych w
powiązaniu z przepisami prawnymi kraju pochodzenia spółki macierzystej.
29
ABC biznesu
Wady oddziału wobec wariantu firmy prawnie samodzielnej:
• kierownictwo zagranicznej spółki-matki odpowiada za zobowiązania oddziału
• nie istnieją prawno-zobowiązaniowe związki między firmą-matką i oddziałem
• utworzenie samodzielnej spółki-córki nadaje się do prowadzenia interesów, w których
spółka-matka chciałaby być zaangażowana tylko finansowo i dla której ważny jest
szwajcarski charakter siedziby.
Zalety sp. z o.o. wobec spółki akcyjnej:
• niższy kapitał założycielski i niższe koszty strukturalne
• upoważniony do podpisu kierownik musi być mieszkańcem Szwajcarii, ale niekoniecznie
jej obywatelem
• fakultatywne korzystanie z usług firmy rewizyjnej
Wady sp. z o.o. wobec spółki akcyjnej:
• brak anonimowości udziałowców
• utrudnione przenoszenie udziałów
30
ABC biznesu
Rejestracja podmiotu
Spółki kapitałowe, tj. spółka akcyjna oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością muszą
być wpisane do rejestru handlowego, który w Szwajcarii prowadzony jest w 26 kantonach
przez urzędy rejestru handlowego.
Spółka osobowa (firma jednoosobowa) winna być wpisana do rejestru handlowego, jeśli jej
roczny obrót osiągnie min. 100 000 franków. Zaleca się dokonanie wpisu również wówczas,
gdy obrót jest niższy.
Wpis do rejestru gwarantuje wyłącznie prawo do użytkowania nazwy firmy. Jego koszt
wynosi dla spółek akcyjnych oraz sp. z o.o. min. 650 franków (przy własnym kapitale do 200
000 franków) oraz min. 200 franków dla firm jednoosobowych.
Szczegółowe wymogi dotyczące umieszczenia w rejestrze handlowym wraz ze wzorami
dokumentów obowiązujących w poszczególnych kantonach znajdują się na stronie
internetowej: http://zefix.admin.ch/.
31
ABC biznesu
Wprawdzie jest ona prowadzona w czterech językach (niemieckim, francuskim, włoskim i
angielskim), ale strony poszczególnych kantonów, gdzie są umieszczone informacje
obowiązujące na danym terenie – z reguły w językach w nich dominujących. Znajdują się
tam też dane teleadresowe wszystkich kantonalnych urzędów rejestrów handlowych.
Zasadniczo zakładaniem spółek kapitałowych w Szwajcarii zajmują się wyspecjalizowani
prawnicy bądź kancelarie adwokackie. Przeciętny czas założenia spółki akcyjnej od
momentu powzięcia decyzji do rozpoczęcia działalności wynosi ok. 6 tygodni.
32
ABC biznesu
Dla małych i średnich przedsiębiorstw jest dogodniejsza forma spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością. Koszty założenia takiej spółki przy pomocy wyspecjalizowanego
podmiotu (przyjmując za minimalny kapitału spółki 20 000 franków) wynoszą m.in. 4 000
franków. Obejmują one poradę, założenie dokumentów oraz koszty notariusza.
Dodatkowo dochodzi opłata za wpis do rejestru handlowego (ok. 700 franków).
Wynagrodzenie za usługi kancelarii prawnej związane z założeniem spółki we wszystkich
miejscach nie jest jednakowe.
Na stronie internetowej www.gruenden.ch w przystępny sposób podano wszystkie
informacje i formularze odnoszące się do każdej formy przedsiębiorstwa, a dotyczące
praktyki rejestrowania firmy w Szwajcarii tylko w języku niemieckim.

More Related Content

What's hot (20)

Sweden
SwedenSweden
Sweden
 
Chorwacja
ChorwacjaChorwacja
Chorwacja
 
Slovakia my homeland
Slovakia my homelandSlovakia my homeland
Slovakia my homeland
 
Prezentacija slovenije
Prezentacija slovenijePrezentacija slovenije
Prezentacija slovenije
 
Sweden by Alex C
Sweden by Alex CSweden by Alex C
Sweden by Alex C
 
Mjesec hrvatskog jezika
Mjesec hrvatskog jezikaMjesec hrvatskog jezika
Mjesec hrvatskog jezika
 
Швейцария
ШвейцарияШвейцария
Швейцария
 
Interesting facts about switzerland
Interesting facts about switzerlandInteresting facts about switzerland
Interesting facts about switzerland
 
Presentation sweden
Presentation swedenPresentation sweden
Presentation sweden
 
Serbiapresi 120326070731-phpapp02
Serbiapresi 120326070731-phpapp02Serbiapresi 120326070731-phpapp02
Serbiapresi 120326070731-phpapp02
 
Sweden
SwedenSweden
Sweden
 
Sweden
SwedenSweden
Sweden
 
Kraljevina svedska
Kraljevina svedskaKraljevina svedska
Kraljevina svedska
 
Slovakia my homeland
Slovakia my homelandSlovakia my homeland
Slovakia my homeland
 
Lettonia
LettoniaLettonia
Lettonia
 
Come to visit switzerland
Come to visit switzerlandCome to visit switzerland
Come to visit switzerland
 
Geography of poland
Geography of polandGeography of poland
Geography of poland
 
Slovakia
SlovakiaSlovakia
Slovakia
 
Шведска
ШведскаШведска
Шведска
 
Sweden Powerpoint
Sweden PowerpointSweden Powerpoint
Sweden Powerpoint
 

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Szwajcaria - praca
Szwajcaria - pracaSzwajcaria - praca
Szwajcaria - praca
 
Szwajcaria (monika skurska, emilia ratusznik)
Szwajcaria (monika skurska, emilia ratusznik)Szwajcaria (monika skurska, emilia ratusznik)
Szwajcaria (monika skurska, emilia ratusznik)
 
Szwajcaria - religia i edukacja
Szwajcaria - religia i edukacjaSzwajcaria - religia i edukacja
Szwajcaria - religia i edukacja
 
Szwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesu
Szwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesuSzwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesu
Szwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesu
 
Sissi cesarzowa austrii (emilia król, żaklina migoń)
Sissi   cesarzowa austrii (emilia król, żaklina migoń)Sissi   cesarzowa austrii (emilia król, żaklina migoń)
Sissi cesarzowa austrii (emilia król, żaklina migoń)
 
Europejskie systemy władzy lokalnej Szwajcaria
Europejskie systemy władzy lokalnej SzwajcariaEuropejskie systemy władzy lokalnej Szwajcaria
Europejskie systemy władzy lokalnej Szwajcaria
 
Monika tomana
Monika tomanaMonika tomana
Monika tomana
 
Michael jackson
Michael jacksonMichael jackson
Michael jackson
 
Michael Jackson
Michael JacksonMichael Jackson
Michael Jackson
 
Presley
PresleyPresley
Presley
 
Jak przekazac majatek prywatny bliskim?
Jak przekazac majatek prywatny bliskim?Jak przekazac majatek prywatny bliskim?
Jak przekazac majatek prywatny bliskim?
 
Piękno puszcz y
Piękno puszcz yPiękno puszcz y
Piękno puszcz y
 
Eugène de Blaas, painter
Eugène de Blaas, painterEugène de Blaas, painter
Eugène de Blaas, painter
 
Our country
Our countryOur country
Our country
 
Podróże świat - piekne miejsca
Podróże   świat - piekne miejscaPodróże   świat - piekne miejsca
Podróże świat - piekne miejsca
 
Trains anciens
Trains anciensTrains anciens
Trains anciens
 
Germany Wernigerode (Saxony Anhalt)
Germany   Wernigerode  (Saxony Anhalt)Germany   Wernigerode  (Saxony Anhalt)
Germany Wernigerode (Saxony Anhalt)
 
Wiktor niewczas 4b
Wiktor niewczas 4bWiktor niewczas 4b
Wiktor niewczas 4b
 
Portraits
Portraits Portraits
Portraits
 
Germany MeißEn; (Saxony)
Germany   MeißEn; (Saxony)Germany   MeißEn; (Saxony)
Germany MeißEn; (Saxony)
 

More from PortalPromocjiEksportu (20)

Uzbekistan
UzbekistanUzbekistan
Uzbekistan
 
Zea
ZeaZea
Zea
 
Wlochy
WlochyWlochy
Wlochy
 
Wegry
WegryWegry
Wegry
 
Rosja
RosjaRosja
Rosja
 
Wielka brytania
Wielka brytaniaWielka brytania
Wielka brytania
 
Ukraina
UkrainaUkraina
Ukraina
 
Norwegia
NorwegiaNorwegia
Norwegia
 
Usa
UsaUsa
Usa
 
Szwecja
SzwecjaSzwecja
Szwecja
 
Turcja
TurcjaTurcja
Turcja
 
Rpa
RpaRpa
Rpa
 
Rumunia
RumuniaRumunia
Rumunia
 
Portugalia
PortugaliaPortugalia
Portugalia
 
Maroko
MarokoMaroko
Maroko
 
Niemcy
NiemcyNiemcy
Niemcy
 
Indie
IndieIndie
Indie
 
Litwa
LitwaLitwa
Litwa
 
Kanada
KanadaKanada
Kanada
 
Malezja
MalezjaMalezja
Malezja
 

Szwajcaria

  • 1. Szwajcarski elementarz Konfederacja Szwajcarska to górzyste państwo federacyjne położone „w sercu” Europy. Składa się z 26 kantonów, posiadających dużą samodzielność, własne rządy, parlamenty i podatki. W kraju, który zajmuje 41.284 km2 powierzchni, mieszka 8,1 mln ludzi. 1
  • 2. O kraju Konfederacja Szwajcarska (skrót CH pochodzi od łacińskiej nazwy Confoederatio Helvetica) to górzyste państwo federacyjne położone „w sercu” Europy. Szwajcaria jest republiką związkową, jedną z najstarszych demokracji w Europie i jedną z nielicznych, funkcjonujących demokracji bezpośrednich. Należy do najbardziej rozwiniętych gospodarczo i cywilizacyjnie państw europejskich o wysokim potencjale naukowo- badawczym. Jest krajem neutralnym politycznie. Nie uczestniczy w integracji europejskiej, chociaż związana jest z Unią Europejską dwoma pakietami umów bilateralnych (w ramach EFTA – ang. European Free Trade Agreement oraz pakietu umów z 1999 r., a od grudnia 2008 r. Szwajcaria jest częścią Układu z Schengen). 2 Szwajcarski elementarz
  • 3. Ludność Szwajcaria liczy 8,1 miliona mieszkańców, w tym ok. 22,0 proc. cudzoziemców, głównie z krajów sąsiedzkich i byłej Jugosławii. W stolicy kraju Bernie mieszka ponad 80 tys. osób (60 tys. w granicach aglomeracji miejskiej). Z uwagi na strukturę i położenie państwa, w Szwajcarii funkcjonują 4 języki urzędowe: niemiecki, francuski, włoski i romansz (retroromański). Język niemiecki przeważa w części centralnej i wschodniej, francuski w zachodniej, a włoski w południowej. Spośród tych języków najbardziej rozpowszechnionym jest niemiecki: 63,7 proc. posługujących się, następne w kolejności to: francuski (20,4 proc.), włoski (6,5 proc.) i retoromański (0,5 proc.). Pozostałe to inne języki, którymi posługują się imigranci (8,9 proc.). 3 Szwajcarski elementarz
  • 4. 4 Szwajcarski elementarz W instytucjach publicznych, np. na dworcach, w hotelach a także w wielu urzędach, można swobodnie komunikować się za pomocą języka angielskiego. Znajomość tego języka w Szwajcarii jest coraz bardziej powszechna. Uczy się go bowiem na różnych poziomach praktycznie we wszystkich typach szkół i służy często do komunikacji mieszkańców części niemieckojęzycznej z mieszkańcami części francuskojęzycznej. W części niemieckojęzycznej ludność porozumiewa się miejscowym dialektem języka niemieckiego.
  • 5. Waluta Walutą Szwajcarską jest frank szwajcarski (skrót CHF), dzielący się na 100 rapów (centymów). W obiegu są banknoty o nominałach: 10, 20, 50, 100, 200 i 1000 franków oraz monety 5, 10, 20, 50 rapów i 1, 2 i 5 franków. W strefie przygranicznej powszechnie akceptowane jest euro. Bank Centralny Szwajcarii poprzez stosowane od września 2011 r. interwencje na rynku walutowym nie pozwala na osłabienie kursu franka do euro poniżej 1,20. Koszty tych operacji są szacowane już na kilkadziesiąt miliardów franków. Waluta szwajcarska traktowana jest wciąż jako „bezpieczna przystań” w czasach niestabilności monetarnej na świecie. Bardzo dobra sytuacja budżetowa i utrzymująca się niepewność w sprawie przyszłości euro jest dodatkowym sygnałem dla inwestorów, traktujących franka szwajcarskiego, jako pewną lokatę do czasu uregulowania problemów w strefie euro. 5 Szwajcarski elementarz
  • 6. 6 Szwajcarski elementarz Na terenie Szwajcarii istnieje możliwość zakupu towarów za euro. We wspólnej walucie europejskiej możliwe jest robienie zakupów w większych magazynach handlowych i praktycznie we wszystkich hotelach oraz w restauracjach. W euro jest przyjmowana też część opłat (np. za parkowanie, za paliwo oraz za inne produkty na stacjach benzynowych), jednakże jest tam stosowany niekorzystny przelicznik walutowy. Zakładanie kont przez osoby fizyczne oraz firmy nie stanowi na ogół problemu, aczkolwiek żąda się informacji o pochodzeniu pieniędzy. Niektóre banki mogą jednak odmówić założenia konta nie podając powodów. W przypadku kont firmowych jest wymagane przedłożenie dokumentów firmy (np. wyciągu z rejestru) oraz potwierdzenie legalności pochodzenia wpłacanych pieniędzy.
  • 7. Przynależność do organizacji W Szwajcarii znajdują się siedziby wielu organizacji międzynarodowych. Kraj należy do ONZ, WTO, OECD, EFTA, OBWE i Rady Europy. Berno obserwuje dyskusję w łonie Międzynarodowego Funduszu Walutowego dotyczącego reform instytucjonalnych tej organizacji z zaniepokojeniem. Utrata kierowniczej roli w Helvetistanie byłaby ciosem dla międzynarodowej pozycji Szwajcarii, jako liczącego się w świecie ośrodka finansowo-bankowego. Zasilając kwotą 24 mld dolarów rezerwy MFW (2012) Berno potraktował te środki, jako „inwestycję” w utrzymanie swej eksponowanej roli w tej organizacji. Szwajcaria bardzo pozytywnie ocenia współpracę z Polską w „grupie szwajcarskiej”. 7 Szwajcarski elementarz
  • 8. 8 Szwajcarski elementarz Pozbawiona realistycznych przesłanek obrona tajemnicy bankowej osłabiła pozycję Szwajcarii na arenie międzynarodowej i doprowadziła do absencji przedstawicieli rządu federalnego w pracach G-20. Presja G-20, UE, OECD i USA, zwiększająca się izolacja Szwajcarii na arenie międzynarodowej oraz wpisanie na „szarą listę” państw niestosujących norm OECD w zakresie wymiany informacji finansowych spowodowały, że w marcu 2009 r. rząd federalny podjął decyzję o rezygnacji z tajemnicy bankowej i przyjęciu norm OECD w zakresie współpracy fiskalnej. Szwajcaria przejęła na siebie zobowiązania art. 26 Umowy OECD o Międzynarodowej Pomocy Prawnej w sprawach Podatkowych i zadeklarowała gotowość do wymiany informacji bankowej z państwami, z którymi podpisała stosowne protokoły lub oddzielne umowy (także z Polską 20 kwietnia 2010). Szwajcaria została wykreślona z szarej listy OECD we wrześniu 2009 r. po podpisaniu wymaganej, dwunastej umowy bilateralnej o wymianie informacji podatkowych.
  • 9. 9 Szwajcarski elementarz W 2011 r. Szwajcaria podpisała umowy o opodatkowaniu oszczędności obcokrajowców w szwajcarskich bankach z Niemcami i Wielką Brytanią, a w 2012 z Austrią. Umowa z Austrią została ratyfikowana przez parlamenty obu państw, a umowa z Niemcami czeka na ratyfikacje w RFN. Rząd federalny w Berlinie ma problemy z ratyfikacją umowy w niemieckiej Izbie Związkowej. Opór występuje ze strony władz landowych (głównie tych, rządzonych przez SPD), które osiągają większe - niż wynika to z umowy - korzyści ze skupywania wykradzionych w Szwajcarii danych bankowych. Na przykład władze podatkowe niemieckiego kraju związkowego Nadrenia-Palatynat sfinalizowały w kwietniu 2013 r. zakup szwajcarskich danych bankowych, płacąc niezidentyfikowanemu pracownikowi banku Neue Aargauer Bank (spółka córka Credit Suisse) 4 mln euro. Na płycie CD zawierającej 40 tys. danych osobowych znajdują się informacje o niezapłaconych podatkach w Niemczech o wartości 0,5 mld euro.
  • 10. 10 Szwajcarski elementarz Szwajcaria chciałaby utrzymać uprzywilejowany status w dziedzinie podatkowej i w zakresie tajemnicy bankowej. Jednak kraje UE i USA bardzo negatywnie oceniają ucieczki kapitału przed opodatkowaniem i nieuczciwą konkurencją podatkową ze stron szwajcarskich kantonów. Urzędy podatkowe krajów związkowych Niemiec i USA nie wahają się przed zdobywaniem (różnymi metodami) list osób, którzy nie zadeklarowali posiadania kont w Szwajcarii. Rząd szwajcarski zdaje sobie sprawę, że na dłuższą metę nie będzie w stanie obronić dotychczasowych procedur „tajemnicy bankowej”. Parlament zatwierdził już kilka umów państwowych, w tym z USA, dotyczących ujawnienia informacji bankowych największego banku UBS i jest gotów do zawierania umów (na zasadzie wzajemności) w sprawie wymiany informacji bankowych z innymi krajami.
  • 11. 11 Co warto wiedzieć o gospodarce Szwajcaria należy do najbogatszych i najbardziej rozwiniętych krajów europejskich, a jej gospodarka jest bardzo uzależniona od eksportu i sektora bankowo-ubezpieczeniowego. Tutejszy przemysł zatrudnia za granicą w firmach zależnych prawie tyle samo pracowników, ile w swoim kraju.
  • 12. PKB Szwajcarska gospodarka należy do najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata. W 2013 wzrost PKB wyniósł ok. 1,9 procent, dzięki silnej konsumpcji wewnętrznej, praktycznie przy zerowej stopie inflacyjnej i zrównoważonym budżecie państwa. Prognozy na lata 2014-2015 mówią o wzroście PKB ponad 2 proc. Udział podatków w PKB Szwajcarii wynosi 30 proc., obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, inwalidzkie, składki na służbę zdrowia) - 7 proc., co łącznie daje 37 proc. PKB (dla porównania: w Szwecji jest 52 proc., Wielka Brytania 36 proc., Polska 34,5 proc., Stany Zjednoczone 27 proc.; z uwzględnieniem ubezpieczeń społecznych). 12 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 13. Inflacja Inflacja w Szwajcarii utrzymuje się na bardzo niskim poziomie. Od 2009 r. miała miejsce naturalna w czasie kryzysu gospodarczego tendencja obniżania się inflacji. W 2013 r. wyniosła zero procent, w tym roku ma wzrosnąć do 0,1 proc., zaś w 2015 r. 0,4 proc. Rząd stosuje konsekwentnie zdyscyplinowaną politykę wydatków budżetowych. Podatki w Szwajcarii należą do najniższych w państwach OECD. 13 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 14. Bezrobocie Sytuacja na rynku pracy w Szwajcarii jest na tle innych państw Europy Zachodniej bardzo korzystna. Nawet w czasie kryzysu gospodarczego stopa bezrobocia nie przekraczała 5 proc. Bezrobocie w 2013 r. wyniosło 3,3 proc., jakkolwiek w Szwajcarii poziom ten jest uważany za wysoki. Sprawa bezrobocia jest tematem rozgrywek politycznych dotyczących m.in. polityki migracyjnej. Faktem jest, że udział cudzoziemców należy do najwyższych w Europie i wynosi obecnie blisko 23 proc. mieszkańców. W ostatnich latach obserwowano silny napływ pracowników z Niemiec ok. 80.000 rocznie, co budziło ogromny sprzeciw społeczny. 14 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 15. 15 Co warto wiedzieć o gospodarce Przyczyn dobrej sytuacji na rynku pracy w Szwajcarii jest kilka. W tym roku bezrobocie ma spaść do 3,1 proc., a w 2015 – 2,2 proc. Głównym powodem tej sytuacji jest specyficzny system kształcenia, preferujący wykształcenie zawodowe, z dużym udziałem firm i przedsiębiorstw zatrudniających młode osoby po szkołach zawodowych. Ponadto niskiemu bezrobociu sprzyja wysoka dynamika gospodarcza. Wzrost PKB generuje nowe miejsca pracy w sektorach gospodarki, które są powiązane z systemem kształcenia zawodowego. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym pełnemu zatrudnieniu w Szwajcarii jest stabilność szwajcarskiego systemu walutowo-finansowego w sytuacji niepewności związanej z kryzysem ekonomicznym na świecie. Silna waluta krajowa i zdrowy stan finansów publicznych przyczyniły się do tworzenia nowych miejsc pracy w sektorze finansów, przemyśle opartym na wiedzy oraz w budownictwie (niskie koszty pożyczek hipotecznych).
  • 16. Tło gospodarcze W samej Szwajcarii prowadzone są prace badawczo –rozwojowe, funkcjonują siedziby central holdingów i koncernów, centra marketingowe i zarządy spółek, zaś produkcja wielu wyrobów następuje za granicą, gdzie są niższe koszty pracy i wymogi ochrony środowiska. Kraj należy do najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata, mimo wysokich kosztów pracy i restrykcyjnych przepisów ochrony środowiska. Posiada atrakcyjny system podatkowy, liberalne przepisy dotyczące zakładania firm i fundacji, elastyczny kodeks pracy oraz znakomicie rozwiniętą infrastrukturę gospodarczą i bankową. Szwajcarski system bankowy administruje ponad połową światowych depozytów prywatnych, dzięki specyficznie praktykowanej tajemnicy bankowej (wykroczenia podatkowe są traktowane tylko jako delikt administracyjny a nie kryminalny). 16 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 17. 17 Co warto wiedzieć o gospodarce Podstawą polityki gospodarczej pozostaje utrzymanie konkurencyjności międzynarodowej Szwajcarii, jej eksportu oraz sektora bankowo-ubezpieczeniowego generującego 13 proc. PKB. Sytuację zaostrzył wysoki i rosnący kurs franka szwajcarskiego w latach 2012-2013 związany z napływem kapitałów z krajów UE i rynków wschodzących. Spowodowało to podrożenie eksportu, osłabienie jego dynamiki i wyższą konkurencyjność importu. Rozpowszechniło się dokonywanie zakupów przez Szwajcarów w miejscowościach przygranicznych Niemiec i Francji, doprowadzając do odczuwalnych strat w handlu detalicznym. Po katastrofie w Fukushimie rząd szwajcarski podjął decyzję o rezygnacji z energetyki jądrowej do 2034 r. Koszty rezygnacji z energetyki jądrowej i recyclingu urządzeń szacuje się na ok.3 mld franków rocznie. Dodatkowym problemem jest obniżanie się poziomu wód w jeziorach wysokogórskich, które służą jako zbiorniki dla elektrowni wodnych.
  • 18. 18 Co warto wiedzieć o gospodarce Ważnym elementem strategii gospodarczej Szwajcarii jest dywersyfikacja eksportu, szersze wejście na rynki Chin, Japonii Rosji i Brazylii, także w drodze umów o wolnym handlu zawieranych samodzielnie, bądź też w ramach EFTA. Duże znaczenie w gospodarce szwajcarskiej odgrywa przemysł przetwórczy. Wytwarza z surowców importowanych produkty wysoko przetworzone (przeznaczone głównie na eksport), wymagające dużego nakładu pracy oraz myśli technicznej. Szwajcaria ma rozwinięty przemysł, głównie elektromaszynowy, chemiczny i spożywczy. Przemysł elektromaszynowy dostarcza urządzenia sterownicze dla różnych gałęzi przemysłu: turbiny, generatory i silniki, między innymi okrętowe.
  • 19. 19 Co warto wiedzieć o gospodarce Tradycyjnie bardzo duże znaczenie ma wyrób zegarków znanych firm (np.: Tissot, Montres Rolex, Philippe Patek), a także przemysł chemiczny wyspecjalizowany w produkcji leków (np.: Roche i Novartis), spożywczy – serów, przetworów mięsnych i czekolady (np. koncern Nestlé, Lindt). Szwajcaria ma też rozwinięty przemysł papierniczy, cementowy, włókienniczy i jubilerski. Rolnictwo należy do wysokotowarowych, przeważa uprawa pszenicy, ziemniaków i buraków cukrowych. Rozwinięta jest hodowla bydła o kierunku mlecznym, a na terenach górskich – owiec.
  • 20. Bariery rynkowe Szwajcaria nie należy do Unii Europejskiej, jednakże poprzez liczne umowy dwustronne jest znacząco zharmonizowana z prawodawstwem i praktyką gospodarczą tej grupy. Aktualnie ma miejsce dyskusja w sprawie usunięcia części przeszkód - ciągle istniejących, a niekiedy nawet narastających - w handlu między Szwajcarią a UE. Widzą w tym interes zarówno przedsiębiorcy pragnący mieć łatwiejszy dostęp do unijnego rynku, jak i konsumenci liczący na obniżkę cen towarów chronionych przed importem różnymi barierami. W umowie o wolnym handlu z 1972 r. Szwajcaria uzgodniła z ówczesną EWG niewprowadzanie przeszkód w handlu, które mogłyby utrudnić przepływ towarów. 20 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 21. 21 Co warto wiedzieć o gospodarce Pozostałymi dokumentami w zakresie regulacji przeszkód w handlu Szwajcarii z krajami UE są: konwencja Tampere – umowa o zrównaniu normowania między Wspólnotą Europejską i krajami EFTA z 1987 r. oraz umowa o wzajemnym uznawaniu ocen zgodności i eliminowaniu barier w handlu (weszła w życie 1 czerwca 2002 r. w ramach pierwszego pakietu umów dwustronnych Szwajcaria – UE). Akty te spowodowały działania dostosowawcze Szwajcarskiej Organizacji Normalizacyjnej i stanowiły podwaliny do usuwania istniejących barier. Sytuacja prawna nie jest jednak równoważna: o ile w przypadku niewłaściwego stosowania umów przez kraje UE może interweniować Europejski Trybunał Sprawiedliwości, po stronie szwajcarskiej brak jest jurysdykcji tej instytucji. Daleko idące dopasowanie w dziedzinie prawodawstwa technicznego ma miejsce zwłaszcza w dziedzinie maszyn, zgodności elektromagnetycznej, wyrobów niskonapięciowych, urządzeń gazowniczych czy wyposażenia ochrony osób.
  • 22. 22 Co warto wiedzieć o gospodarce W odniesieniu do artykułów spożywczych rząd szwajcarski zapowiada dalsze dopasowania. Jednakże wprowadzanie nowych szwajcarskich reguł wobec kolejnych produktów jest lobbowane przez różne grupy interesów. Przyjęcie propozycji w tym zakresie prowadziłoby do powstania nowych przeszkód w wymianie handlowej. Należy do nich np. proponowana przez Federalny Urząd Zdrowia deklaracja dotycząca przypraw zawierających dużo tłuszczu, szczególne etykiety energetyczne czy obowiązek oznakowania intensywności promieniowania telefonów komórkowych. Pozornie różnice wymogów stawianych produktom w Szwajcarii i krajach UE są niewielkie. W deklaracjach istnieją jednak różnice, które przeczą zasadniczym regułom. Bez wprowadzenia środków przeciwdziałających będą one narastać. Zgodnie z oficjalnym stanowiskiem władz, nieliczne - istniejące jeszcze - różnice w ocenie zgodności leżą w niewłaściwym stosowaniu prawa przez urzędy wykonawcze.
  • 23. 23 Co warto wiedzieć o gospodarce Nadal występują ograniczenia związane z ochroną rynku rolnego, którym podlega import z wszystkich krajów (kontyngenty, ceny minimalne, zawieszenia importu, opłaty graniczne). Kontyngenty importowe na mięso są przyznawane tylko tym firmom szwajcarskim, które trudnią się handlem zawodowo i zużywają taką samą ilość drogiego surowca miejscowego. Wyklucza to bezpośrednią sprzedaż do gastronomii, hotelów i odbiorców okazjonalnych. Licencje importowe są wymagane w przypadku towarów, dla których obowiązują obligatoryjne zapasy. Związki rolników szwajcarskich posiadają prawo ustalania cen na sezonowe produkty rolne oraz określania terminów uruchamiania kontyngentów importowych, wchodzących w życie dopiero po sprzedaży produkcji miejscowej. Dostawcy zagraniczni są obowiązani składać deklaracje w przypadku towarów pochodzących z hodowli, które nie przestrzegają zasad dobrostanu zwierząt.
  • 24. 24 Co warto wiedzieć o gospodarce Część certyfikatów nie ma charakteru obligatoryjnego, ale ich brak dyskwalifikuje dostawcę w oczach konsumentów. Produkty rolne muszą posiadać świadectwa sanitarne wystawione w jednym z języków obowiązujących w Szwajcarii. W przypadku wyrobów mięsnych ich producenci muszą uzyskać wpis na listy szwajcarskiego Urzędu ds. Weterynarii, co upoważnia do eksportu na rynek szwajcarski. Występuje też szereg innych barier rynkowych, np.: zgodnie z prawem handlowym połowa członków zarządu firmy zagranicznej (spółki akcyjnej) musi na stałe mieszkać w Szwajcarii. Innym przykładem jest prawo zamówień publicznych: w przetargach są preferowane firmy lokalne, a czas składania ofert i wymogi językowe, warunki przedłożenia gwarancji bankowych, faworyzują firmy miejscowe.
  • 26. 26 ABC biznesu Szwajcarski kodeks handlowy gwarantuje prowadzenie działalności gospodarczej zarówno przez osoby będące obywatelami tego kraju, jak i przez cudzoziemców. Podobnie, jak dzieje się to w Polsce i innych krajach europejskich, działalność w Szwajcarii prowadzona jest najczęściej w formie spółek osobowych (spółka jawna, cywilna) oraz kapitałowych (z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna). Najbardziej rozpowszechnionymi formami działalności gospodarczej są: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH), spółki akcyjne (AG), mogą być też tworzone oddziały przedsiębiorstw zagranicznych. Prawo przewiduje również formę samozatrudnienia (firma jednoosobowa).
  • 27. 27 ABC biznesu Zalety spółki osobowej wobec kapitałowej: • krótsze procedury założenia i niższe koszty. Mniejszy wolumen przepisów prawnych • założyciele spółki osobowej mogą sami sprawować funkcję jej organów • racjonalizacja opodatkowania (w przeciwieństwie np. do spółki akcyjnej, gdzie zysk jest podwójnie opodatkowany: po raz pierwszy na poziomie samej spółki i po raz drugi od dywidend akcjonariuszy) • spółki osobowe nadają się dla bardzo małych przedsiębiorstw Wady spółki osobowej wobec kapitałowej: • odpowiedzialność spółki jest nieograniczona, a udziały są trudno zbywalne • udziałowcy muszą być imiennie wpisani do rejestru handlowego (brak anonimowości) • utrudniony dostęp do rynku kapitałowego • spółka osobowa jest zobowiązana do zabezpieczenia socjalnego
  • 28. 28 ABC biznesu Oddział firmy Na terenie Szwajcarii zagraniczne przedsiębiorstwa mogą także zakładać swoje oddziały lub prawnie samodzielne „spółki-córki”. Zalety oddziału wobec samodzielnej firmy-córki: • nie jest wymagany kapitał własny: wystarczy oddanie do dyspozycji (nieokreślonej szczegółowo w przepisach) dotacji zagranicznej przez firmę macierzystą • utworzenie jest nieco prostsze i tańsze niż spółki kapitałowej: nie ma opłaty skarbowej (niem. Stempelsteuer) ani podatku obrachunkowego przy transferze zysku • jeśli firma powstaje w formie oddziału, nie jest wymagany udział partnera szwajcarskiego • oddział przedsiębiorstwa jest interesujący głównie ze względów podatkowych w powiązaniu z przepisami prawnymi kraju pochodzenia spółki macierzystej.
  • 29. 29 ABC biznesu Wady oddziału wobec wariantu firmy prawnie samodzielnej: • kierownictwo zagranicznej spółki-matki odpowiada za zobowiązania oddziału • nie istnieją prawno-zobowiązaniowe związki między firmą-matką i oddziałem • utworzenie samodzielnej spółki-córki nadaje się do prowadzenia interesów, w których spółka-matka chciałaby być zaangażowana tylko finansowo i dla której ważny jest szwajcarski charakter siedziby. Zalety sp. z o.o. wobec spółki akcyjnej: • niższy kapitał założycielski i niższe koszty strukturalne • upoważniony do podpisu kierownik musi być mieszkańcem Szwajcarii, ale niekoniecznie jej obywatelem • fakultatywne korzystanie z usług firmy rewizyjnej Wady sp. z o.o. wobec spółki akcyjnej: • brak anonimowości udziałowców • utrudnione przenoszenie udziałów
  • 30. 30 ABC biznesu Rejestracja podmiotu Spółki kapitałowe, tj. spółka akcyjna oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością muszą być wpisane do rejestru handlowego, który w Szwajcarii prowadzony jest w 26 kantonach przez urzędy rejestru handlowego. Spółka osobowa (firma jednoosobowa) winna być wpisana do rejestru handlowego, jeśli jej roczny obrót osiągnie min. 100 000 franków. Zaleca się dokonanie wpisu również wówczas, gdy obrót jest niższy. Wpis do rejestru gwarantuje wyłącznie prawo do użytkowania nazwy firmy. Jego koszt wynosi dla spółek akcyjnych oraz sp. z o.o. min. 650 franków (przy własnym kapitale do 200 000 franków) oraz min. 200 franków dla firm jednoosobowych. Szczegółowe wymogi dotyczące umieszczenia w rejestrze handlowym wraz ze wzorami dokumentów obowiązujących w poszczególnych kantonach znajdują się na stronie internetowej: http://zefix.admin.ch/.
  • 31. 31 ABC biznesu Wprawdzie jest ona prowadzona w czterech językach (niemieckim, francuskim, włoskim i angielskim), ale strony poszczególnych kantonów, gdzie są umieszczone informacje obowiązujące na danym terenie – z reguły w językach w nich dominujących. Znajdują się tam też dane teleadresowe wszystkich kantonalnych urzędów rejestrów handlowych. Zasadniczo zakładaniem spółek kapitałowych w Szwajcarii zajmują się wyspecjalizowani prawnicy bądź kancelarie adwokackie. Przeciętny czas założenia spółki akcyjnej od momentu powzięcia decyzji do rozpoczęcia działalności wynosi ok. 6 tygodni.
  • 32. 32 ABC biznesu Dla małych i średnich przedsiębiorstw jest dogodniejsza forma spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Koszty założenia takiej spółki przy pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (przyjmując za minimalny kapitału spółki 20 000 franków) wynoszą m.in. 4 000 franków. Obejmują one poradę, założenie dokumentów oraz koszty notariusza. Dodatkowo dochodzi opłata za wpis do rejestru handlowego (ok. 700 franków). Wynagrodzenie za usługi kancelarii prawnej związane z założeniem spółki we wszystkich miejscach nie jest jednakowe. Na stronie internetowej www.gruenden.ch w przystępny sposób podano wszystkie informacje i formularze odnoszące się do każdej formy przedsiębiorstwa, a dotyczące praktyki rejestrowania firmy w Szwajcarii tylko w języku niemieckim.