2. 2
Communicatie, Presenteren en Social Media
Je hebt nu het werkboek “Communicatie” voor je. Dit moet je iedere les bij je hebben.
Zorg dat je netjes in dit boekje werkt.
Tijdens de lessen van dit leergebied gaan we dieper in op wat communicatie is.
Je komt te weten hoe je (niet) moet presenteren.
Ook kom je te weten wat Media is en hoe je het (niet) moet gebruiken.
Beoordeling: Je moet goed meedoen in de les. Je moet alle opdrachten goed
maken en een aantal presentaties geven.
3. 3
Inhoudsopgave
les onderdeel Bladzijde
Communiceren
1 Wat is communicatie? 5
2 Loesje-poster 12
3 Communicatievormen 17
4 Ontvangers en doelgroepen 20
5 Lichaamshouding 26
6 Stemgebruik 28
7 Comfortzone 33
8 Gepast taalgebruik 34
Presenteren
9 Hoe moet presenteren niet? 39
10 Inhoud van een presentatie 45
11 Tell Sell-reclame 49
12 Hulpmiddelen 52
13 Presenteren 56
Social Media
14 Introductie van sociale media en kijken van de film
Trust
59
15 Verwerkingsopdracht bij de film 60
16 Wat zijn media? 60
17 South Park 63
18 Wat is social media en wat zijn de gevaren? 65
19 Sociogram 68
20 Discussie 69
21 Creatieve productie 72
4. 4
Communicatie
Communicatie is een vak!
Communiceren is het delen van informatie, gedachten, gevoelens.
Je mond, oren en ogen zijn belangrijk bij het spreken, luisteren,
argumenteren, samenwerken, presenteren. Met communicatie kun
je elkaar iets duidelijk maken. Hoe beter je dat kunt, hoe gelukkiger
je je voelt. Vind jij dat ook? Kun je een voorbeeld geven uit je leven
waarin je succesvolcommuniceert/communiceerde?
Situatie:
Met wie:
Wat deed je/ watzei je:
Wist je dat je voor je geboorte al kunt horen? En dat je gehoorkanaal en
trommelvliezen al ontstaan aan het begin van de zwangerschap (week 5)?
Spreken leer je pas ongeveer een jaar na je geboorte, het begint met
brabbelen. Spreken wordt ook wel verbale communicatie genoemd.
Zodra je wordt geboren zie je ook met wie je communiceert . Non-verbale
communicatie, communicatie met je ogen. Door naar iemand te kijken krijg je
ook veel informatie. Beweerd wordt dat 80% van de communicatie tussen
mensen non-verbaal is en 20% verbaal.
5. 5
Les 1
1. Wat heeft het plaatje op de voorkant van dit werkboek volgens jou
met communicatie te maken?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
Je gaat deze les informatie zoeken over wat communicatie is. Kijk
bijvoorbeeld op http://nl.wikipedia.org/wiki/Communicatie. Hieronder staan
eerst een aantal betekenissen van het woord.
Communicatie:
keer dat of manier waarop je contact hebt met anderen
Het zenden en ontvangen van een boodschap.
Communicatie is het met elkaar in verbinding staan van mensen om
te overleggen of berichten uit te wisselen. Bij communicatie zijn altijd
ten minste twee partijen betrokken in de rol van zender en ontvanger.
Een ongehinderde verbinding tussen mensen ten behoeve van het
overdragen van meningen, gedachten, ideeën, gevoelens.
Communicatie is een kenmerk van leven. Stenen communiceren niet
met elkaar, organismen doen niet anders. Ze moeten elkaar vinden of
juist vermijden. Dat kan binnen de soort zijn, bijvoorbeeld voor de
voortplanting. Het kan ook tussen verschillende soorten zijn.
Het overbrengen van een boodschap.
Alle activiteit waardoor informatie, d.w.z. gegevens, wensen,
gedachten, feiten en gevoelens wordt overgebracht naar of ontdekt
bij andere mensen. Het kan worden gezien als proces, dat zich in een
keten van elkaar opvolgende stappen tussen `afzender` en
`ontvanger’.
literaire communicatie vindt plaats binnen het eenvoudige
communicatiemodel:
zender ==> boodschap ==> vorm ==> ontvanger
6. 6
Je gaat deze les vertellen wat communicatie voor jou is. Doe eerst met
de hele klas het volgende spel.Dit “doorfluisterspel” heeft als doel jullie te
laten ervaren hoe belangrijk het is om duidelijk te praten en goed naar
elkaar te luisteren.
Boodschap doorgeven
Ga in een rij of kring staan of zitten. Iemand verzint een boodschap
(bijvoorbeeld; “Mijn moeder houdt heel erg van chocolade soesjes”,” The
fat man walks alone”, “Ich bin ein Berliner”) en fluistert die in het oor van
zijn buurman. Deze fluistert hem weer in bij de volgende buurman,
enzovoort. De laatste moet de boodschap hardop zeggen. Nu moet de
eerste persoon zijn originele boodschap ook hardop zeggen… Hoor het
verschil!
Schrijf de boodschap op. Schrijf ook de originele boodschap op.
Laatste versie:
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Originele versie:
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Waarom denk je dat ze verschillend zijn? Leg uit wat jij denkt dat
er mis ging.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
7. 7
Beantwoord de volgende vragen zo duidelijk mogelijk.
Wie maakt er gebruik van communicatie?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Wat houdt communicatie volgens jou in?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Waar vindt communicatie plaats?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Wanneer is er sprake van communicatie?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
8. 8
Hoe werkt communicatie volgens jou?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Waarom bestaat communicatie volgens jou?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Welke 3 dingen heb je nodig voor communicatie?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Zender – boodschap – ontvanger
9. 9
Het slagen en mislukken van communicatie
Geslaagde communicatie: De bedoeling van de communicatie is
hetzelfde als het effect: de boodschap komt over.
Mislukte communicatie: De bedoeling en het effect van de
communicatie zijn verschillend (en dat wordt niet opgemerkt).
Lees de onderstaande teksten en beantwoord de vragen
voglens een odenzroek aan de Cmabrigde Uinervtisy, is het niet
baelrngijk in wleke vlgodore de ltetres van het worod satan. Het einge
blenargijke is dat de eretse en de lastate ltteer van het worod op de jiuste
palats staan. De rset kan geowon door elakar ggoioed wrdoen en je kan
het toch nog lzeen zeondr prelobemn. De vrkelraing is dat de mnseleijke
hsreenen niet alle lteters afoznedriljk leezn, maar het worod als een
geehel.
Schrijf de laatste 3 zinnen van de bovenstaande tekst over, maar
nu goed.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Is in deze tekst sprake van geslaagde communicatie? Vertel
waarom wel of niet.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
10. 10
Presentatie Doelgroepen ( voorbereidingsformulier)
Namen van jullie groep: ______________ ______________
______________ ______________
:
Beschrijf in het kort het programma wat jullie gaan presenteren:
Voor welke doelgroep is het programma:
Beschrijf kenmerken van de doelgroep/ wat spreekt hen
aan?
Welke thema”s bespreken jullie?
Rolverdeling: wie speelt welke rol? Korte omschrijving van de rollen
Hoe is het programma opgebouwd? ( bijvoorbeeld: 1. Muziek 2.
Presentator komt op etc) Hoe begint het programma, hoe eindigt
het?
11. 11
Beoordeling:maximaal 10 punten ( 2 punt per
onderdeel)
Stemgebruik
Houding
Inhoud
Opbouw van het programma : begin-
midden-eind
Voorbereiding/ samenwerking
Eindbeoordeling
Links:
https://www.youtube.com/watch?v=dAu5WW7zZ_M- spuiten en slikken
https://www.youtube.com/watch?v=ijdVoT7zrRA jeugdjournaal
http://www.youtube.com/watch?v=lfSs_EXwZ5E tijd voor max
Hoe ziet het podium er uit? Welke middelen gebruik je?
12. 12
Les 2
Leuk en belangrijk, communiceren doe je iedere dag. Vandaag ga je het
eens uitgebreid aanpakken. Je gaat nu zelf een boodschap bedenken. Jij
hebt namelijk ook een mening.
Opdracht: Opdracht: Kijk op www.loesje.nl in het archief van de posters.
Zoek de leukste Loesje-poster die met school te maken heeft uit en print
hem op A4.
13. 13
Zelf een boodschap bedenken kan lastig zijn. Voer de onderstaande
stappen uit, dan kun je vast iets leuks bedenken!
Brainstorm: Schrijf hieronder minimaal 10 woorden die in je opkomen.
(verzin iets!)
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________
Belangrijk: Schrijf hieronder minimaal 3 dingen op die belangrijk voor jou
zijn.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________
14. 14
Mening: Schrijf hieronder minimaal 10 dingen op die volgens jou mooi,
grappig, leuk, aardig of spannend zijn.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________
Plaatjes; zoek plaatjes bij de bovenstaande boodschap of maak het op
een andere manier visueel (maak bijvoorbeeld hieronder een tekening).
15. 15
Keuze: kies 1 ding uit waarover je een mening hebt. Maak een korte
duidelijke zin. Vertel wat jouw mening is.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Woordweb; maak op een hieronder minimaal 3 woord-spinnen met een
aantal woorden van de opdrachten hierboven. Probeer creatief te zijn!
16. 16
Jouw uitspraak: Kijk nog eens naar de woorden en zinnen die je in de
vorig opdrachten hebt opgeschreven. Vergelijk jouw woorden en zinnen
met die van anderen. Valt je iets op? Heb jij iets waarvan je denkt dat je
het wel op een T-shirt zou laten drukken? Een boodschap die volgens jou
op een poster mag? Een gedachte die in een brief naar de minister-
president moet? Schrijf hieronder jouw boodschap, datgene dat jij wilt
communiceren.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Je kunt iets op honderd verschillende manieren zeggen. Kunst is om het
zo te zeggen dat iedereen je hoort, mensen nieuwsgierig worden,
reageren en zelfs mee gaan doen. Je maakt dus niet zomaar teksten. Je
maakt aansprekende teksten, verrassend, humoristisch of strijdbaar.
Voor iedereen, want wat de doelgroep ook is, iedereen is belangrijk.
Je gaat nu je eigen Loesje-poster ontwerpen. Je Loesje-poster moet
iets te maken hebben met school. Bedenk een uitspraak/kreet die
anderen aan kan spreken. Laat mensen nadenken over de gedachte
achter jouw poster. In plaats van de naam ‘Loesje’ komt hier
…natuurlijk jouw naam onder te staan.
17. 17
Les 3
Je gaat deze les uitzoeken welke vormen van communicatie er zijn.
Communicatievormen
Boodschappen overbrengen kan op allerlei manieren. Wanneer je iemand
niet direct spreekt maak je bijna altijd gebruik van iets anders (een medium)
om jouw boodschap over te brengen.
Communicatie via persoonlijke media
Telefonie/sms
e-mail/WhatsApp
brieven
Communicatie via massamedia
Schriftelijke media
o Krant
o Magazine
o Folders
o boeken
Audiovisuele media
o Radio
o Tv
o Fotografie
Digitale media
o Internet pagina’s
Sociale media (facebook, Hyves, Twitter, etc.)
Van welk van de bovenstaande media maak jij wel eens gebruik? Schrijf ze
allemaal op.
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
18. 18
Kijk in het onderstaande plaatje. Je ziet 10 verschillende communicatie
vormen. Ze staan op volgorde van persoonlijkheid.
Omcirkel de getallen die passen bij de volgende uitspraken. (10=praten,
6=Instant Message en 1=Twitter, etc.)
1. “Ik mis je”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
2. “Zullen we dit weekend iets afspreken?”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
3. “Pannenkoeken eten bij mam, mjam!”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
4. “Letters poepen, ben al bij de K”
“1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
5. Ik kan vrijdag niet komen omdat ik dan naar de begrafenis van
mijn oma moet.”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
6. “Hey, wat ben jij laat nog online! ;)”
“1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
7. Wat zie je er goed uit! Ben je gaan sporten?”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
8. “Waarom moeten ze altijd mij hebben, ik haat het op school!”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
9. “Deze broek heeft me in de winkel 50 euro gekost en nu laten de
naden al los, ik wil mijn geld terug.”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
10.“Vanavond is er schoolfeest in Time-Out”
1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10
19. 19
Welke van de volgende boodschappen zijn geschikt voor persoonlijke
media?
1. Ik vind dat tiffany een stom kapsel heeft
2. Koop onze schoenen
3. Wil je een keer iets met me gaan eten?
4. Wil je meer weten over vrijwilliger worden bij het rode kruis?
5. Dit wasmiddel wast net zo goed maar kost meer
Welke van de volgende boodschappen zijn geschikt voor massamedia?
1. Wij vinden dat de PVDA slechte ideeën heeft
2. Koop mijn schoenen
3. Wil je een keer iets met me gaan drinken?
4. Wil je meer weten SOA’s?
5. Dit wasmiddel was net zo goed als de vorige die ik kocht
20. 20
Les 4
Je gaat deze les informatie zoeken en verwerken over ontvangers en
doelgroepen.
Een ontvanger is een persoon, dier of machine die signalen ontvangt en
deze vervolgens verwerkt of interpreteert.
Een doelgroep is een groep mensen die jouw boodschap moet
ontvangen. (een doelgroep is dus ook een ontvanger!) Vaak zijn zij op een
bepaald vlak hetzelfde (bijvoorbeeld ongeveer even oud)
Keuze: kies 3 mensen die jij nu wel zou willen bellen.
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Keuze: kies 3 mensen die jij wel zou willen app’en of taggen.
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
Keuze: Denk eens na over reclames. Neem 1 reclame in gedachte.
Beschrijf de doelgroep van deze reclame.
Reclame (korte omschrijving) : ____________________________________
_____________________________________________________________
Doelgroep (voor welk soort mensen is de reclame bedoeld?):
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_________________________________
21. 21
Als je iemand een mailtje stuurt, wie is dan de zender?
____________________________________________________
Als je iemand aan de telefoon spreekt, wie is dan de zender?
____________________________________________________
Als je in de krant een artikel over een ramp leest, wie is dan de zender?
____________________________________________________
Als je moeder je roept voor het eten, wie is dan de ontvanger?
____________________________________________________
Als je een klachtenbrief schrijft over de schoenen die je kocht, wie is dan
de ontvanger?
____________________________________________________
Als je incheckt bij Facebook mobiel, wie is dan de ontvanger?
____________________________________________________
Als iemand zegt; “Mijn fiets is blauw.” Wat is dan de boodschap?
____________________________________________________
Als iemand zegt; “Leuk jurkje! (hahahahahaaa!).” Wat is dan de
boodschap?
____________________________________________________
Als iemand zegt; “Nee, ik wil niet met je kussen.” Wat is dan de
boodschap?
____________________________________________________
Als iemand zegt; “Pieter is echt een loser, toch?.” Wat is dan de
boodschap?
____________________________________________________
22. 22
Benoem bij de volgende plaatjes de zender, ontvanger en de boodschap.
Zender: _________________________________________________
Ontvanger: ______________________________________________
Boodschap: ______________________________________________
Zender: _________________________________________________
Ontvanger: ______________________________________________
Boodschap: ______________________________________________
25. 25
Opdracht communicatie
Zender– ontvanger(doelgroep)
Opdracht:
Het voorbereiden en presenteren van een talkshow/ interview.
1. Jeugdjournaal
2. Spuiten en slikken
3. Omroep max
Aanpak:
We bekijken eerst met z’n allen de televisie fragmenten van deze
programma’s.
Daarna gaan jullie in groepen een programma voorbereiden
- Wat is het onderwerp of zijn er meer onderwerpen?( moet
aansluiten bij de doelgroep)
- Hoe ga je het brengen? ( interview- presentatie- kort filmpje)
- Rollen verdelen
- Gebruik je materialen?
- Duurt maximaal 5 minuten
+ let op stemgebruik en presentatie: helder en duidelijk
+ speel naar het publiek toe
+ Maak een duidelijk begin ( naam programma, waar gaat het
over)en einde, afsluiting ( samenvatting, conclusie) van het
programma
+ het programma moet ergens over gaan, heeft een duidelijke
inhoud
+ je mag filmpjes of muziek gebruiken
26. 26
Les 5
Lichaamshouding
Groot
Je zag bij het presenteren dat je ook communiceert met je lichaam, zonder
woorden non-verbaal want je houding zegt iets over jezelf. Zekerheid en
zelfvertrouwen straal je uit. Ook herken je een onzeker persoon.
Kleiner: gebarentaal
Soms heb je gebaren met handen en/of voeten nodig om iets duidelijk te
maken. Denk aan de duim omhoog of de WIJSvinger.
Kleinst: mimiek
Emoties zijn vaak van het gezicht af te lezen. De stand van de
wenkbrauwen, de ogen open of juist dichtgeknepen en de mond, met name
de lippen en de mondhoeken, geven heel duidelijk aan hoe iemand zich
voelt.
Opdracht:Emotie uitbeelden.
We kijken eerst een filmpje over micro-
emoties: https://www.youtube.com/watch?v=VEfgViKSDD8
Je krijgt een blad met een aantal emoties. Jij gaat een aantal van de
gearceerde emoties uitbeelden. De klasgenoten proberen
jouw communicatie te snappen.
Jouw tekst tijdens het uitbeelden blijft steeds hetzelfde:
“Ik wil je iets vertellen. Ik vind het belangrijk dat je het volgende weet. Ik
weet niet of mijn woorden genoeg zijn, maar luister goed!”
27. 27
Was het makkelijk voor jou om deze emotie uit te beelden? Leg je
antwoord uit.
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Is er ook nog een andere manier om deze uit te beelden? Leg uit.
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Welke emotie vond je lastig om te herkennen? Leg uit.
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Waarom is het denk je nuttig om emoties uit te beelden?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
28. 28
Les 6
Stemgebruik
Je stem is heel belangrijk. Daarom is het ook goed om te weten hoe je je stem zo
efficiënt mogelijk gebruikt!. Iedere stem heeft een eigen klankkleur, geeft je
persoonlijkheid.
29. 29
Wat is goed stemgebruik volgens jou?
__________________________________________________________
Waarom is goed stemgebruik belangrijk?
__________________________________________________________
Wie heeft volgens jou een mooie stem? Waar zit hem dat in?
Ben jij zelf bewust bezig met je stemgebruik tijdens een presentatie? Hoe
doe jij dit? Geef eens tips.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
30. 30
Kijk naar een stukje van 0.7 seconden reclame van Rambol.
- Welke stem verwacht jij bij deze vrouw?
- Waarom verwacht jij deze stem?
We kijken nu verder. De vrouw praat (omcirkel de juiste antwoorden):
1. zacht hard
2. langzaam snel
3. hoog laag
Welk effect heeft dit op jou als kijker (ontvanger)?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Kijk naar verschillende filmpjes.
1. Barack Obama
Wat valt je op aan zijn stem?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Waarom laat hij zo vaak een pauze vallen?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
31. 31
2. Marc-Marie Huijbregts
Wat valt je op aan zijn stem?
___________________________________________________
__________________________________________________________
Wat is het effect van zijn stem op zijn publiek?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
3. Johan Cruijff
Wat valt je op aanzijn stem?
____________________________________________________
__________________________________________________________
Wat vind je van zijn verstaanbaarheid?
__________________________________________________________
Waar ligt dit aan? Stemgebruik, inhoud, beide? Leg uit.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
4. Martin Luther King
Wat valt je op aan zijn stem?
__________________________________________________________
Met welke van de andere sprekers kun je hem vergelijken? Waarin zitten
de overeenkomsten tussen deze twee?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
32. 32
Vier sprekers met een karakteristiek stemgeluid.
Wie van deze sprekers kan een voorbeeld voor jou zijn? Dit kan natuurlijk
ook een voorbeeld zijn van hoe je het niet zou doen.
Wat is het belangrijkste dat jij kunt leren van deze spreker?
Naam:
__________________________________________________________
__________________________________________________________
33. 33
Les 7
s 8
Comfortzone
Je comfortzone is de situatie waarin je je veilig en ontspannen
voelt. Als je je goed voelt, kun je veilig presenteren en goede
feedback geven. Feedback is niets anders dan je reactie op
anderen. Je kent vast wel het programma ‘Over de streep’.
Na het kijken van een stukje ‘Over de streep’:
1. Wat heeft dit stukje te maken met 'comfort zone'?
2. Wat heeft dit te maken met 'jezelf presenteren'?
Jullie gaan het spel ‘comfortzone’ spelen. Veel plezier!
34. 34
Les 8
s 8
Wat is gepast taalgebruik?
Gesproken taal
Als een leraar met zijn gulp open voor de klas staat, vinden we dat
niet gepast. Het hoort niet. Dat gaat ook op voor taal. Een politicus
die in de Tweede Kamer tegen de voorzitter van de Tweede Kamer
zegt: “Effe dimmen” vinden we niet kunnen. Een taal moet bij de
situatie passen en “effe dimmen “ is geen ‘politieke taal’.
De manier waarop je praat met een ander bepaal je zelf. Je past je
houding en je taalgebruik aan aan de persoon met wie je spreekt. Als
je jezelf ontspannen voelt, merk je dat je relaxter kunt praten met
iemand dan wanneer je jezelf niet op je gemak voelt. De persoon met
wie je praat, heeft daar invloed op.
De gesproken taal kent geen geschreven regels. Je hebt geleerd dat
je met bepaalde fatsoensnormen te maken hebt als je praat. Je stelt
je voor aan mensen die je niet kent, oudere/onbekende mensen
spreek je vaak aan met ‘u’.
Ken jij verschillende soorten ‘talen’ of waarvan jij wel eens
gehoord hebt? Schrijf eens op:
Kijk naar het filmpje van het journaal. Let op: het nieuws wordt
voorgelezen in straattaal. De lijst hieronder helpt je, het
straattaalwoord staat in de linkerkolom en de vertaling ervan in de
kolom ernaast. Link: https://www.youtube.com/watch?v=Bcxf9EIaElo
35. 35
Straattaal Vertaling
Osso Huis
Chick Meid
Tata Nederlander
Poppen Schieten/knallen
Didisma Doden
Kil Doodmaken/slaan
Pipa Pistool
Smatje Meisje
Nifi Mes
Tjoeken Ombrengen
Didde Dood
Check Kijk
Chill Rustig. Relax
Pompt Klinkt door
Waggie Auto
Boek Hard rijden
Vet hard Heel hard
Skotoe Politie
Pattas Schoenen
Copper Politieagent
Boeke Hard rijden
Doekoe Geld
Paasen Geven
Was het journaal te verstaan? Wat doet dit met jou? Vind je het
vreemd? Keur je het af? Leg je antwoord uit.
__________________________________________________________
_______________________________________________________
36. 36
Jijzelf bent ook steeds bezig je taalgebruik aan te passen aan degene
met wie je in gesprek bent, deels onbewust gebeurt dit. Met je ouders
praat je op een andere manier dan wanneer je met de vrienden of
docenten in gesprek bent. Herken je dit bij jezelf? Noem twee
voorbeelden waarin je duidelijk verschillend communiceert. Denk hierbij
aan stages, uitgaan, winkelen en ook taalgebruik, houding, dialect,
straattaal, enzovoorts. Maak het voorbeeld zo duidelijk mogelijk
(eventueel met een stukje gesprek erbij).
1. _____________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
2. ___________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
De manier waarop je praat met een ander bepaal je zelf. Je past je
houding en je taalgebruik aan aan de persoon waar je mee spreekt. Als je
jezelf ontspannen voelt, merk je dat je relaxer kunt praten met iemand
dan wanneer je jezelf niet op je gemak voelt. De persoon met wie je
praat, heeft daar invloed op.
Hierboven hebben we het over gesproken taal. De gesproken taal kent
geen geschreven regels. Je hebt geleerd dat je met bepaalde
fatsoensnormen te maken hebt als je praat. Je stelt je voor aan mensen
die je niet kent, oudere/onbekende mensen spreek je vaak aan met ‘u’.
Wanneer we het over geschreven taal hebben, hebben we wel te maken
met regels (conventies). Ook hierbij is het weer afhankelijk van voor we
de schreven tekst bedoeld is.
37. 37
Geschreven taal
Doel van communicatie is voor mondeling en schriftelijk precies
hetzelfde: informeren, amuseren of aansporen tot handelen. Een
belangrijk verschil tussen mondeling en schriftelijk communiceren is dat
mondelinge communicatie live is en schriftelijke communicatie niet
(behalve appen, sms-en en mailen, dat kan schriftelijk én live zijn).
Wanneer we het over geschreven taal hebben, hebben we wel te maken
met regels (conventies). Ook hierbij is het weer afhankelijk van voor we
de schreven tekst bedoeld is. Een mail die je aan je docent stuurt, begint
niet met “Jooooo ..., “, terwijl je dat misschien wel aan je beste vriend(in)
stuurt.
Je moet jezelf er bewust van zijn/worden dat je je taalgebruik afstemt op
degene met wie je wil communiceren. Denk er ook over na wat je
uiteindelijke doel van de conversatie is (wat wil je bereiken)? Waar moet
je aan denken als je een brief, mail of app schrijft, zodat je schriftelijke
communicatie ook gepast is?
Ook in een mail of een appje praat je anders dan wanneer je rechtstreeks
met iemand communiceert. Waarin zitten deze verschillen?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Wat is volgens jou nu gepast taalgebruik?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Opdracht
Je gaat een discussie voeren met je klas over wat jij nu gepast
taalgebruik vindt.
Schrijf eerst voor jezelf drie dingen op waarvan jij vindt dat dat hoort bij
gepast taalgebruik. Schrijf ook drie dingen op die volgens jou niet
kunnen. Zorg ervoor dat je de verschillende standpunten voorbereidt (je
kunt voor of tegen de stelling zijn). Je moet de standpunten van een
ander kunnen weerleggen.
Veel succes!
38. 38
Presenteren
Inleiding
In dit deel van het boekje vind je de opdrachten voor de komende lessen
over presenteren. Zorg ervoor dat je de opdrachten één voor één maakt.
Met dit lespakket ga jij leren wat belangrijk is voor een goede presentatie
en hoe jij die kunt geven.
39. 39
Les 9
Hoe moet presenteren NIET?
Tijdens deze les ga je leren hoe je vooral niet moet presenteren. Hiervoor ga je
wat filmpjes bekijken. Je gaat natuurlijk ook nog kijken naar hoe je dit wel moet
doen.
Het resultaat van deze les is een lijst met ‘Do’s and don’ts’.
40. 40
NAJIB AMHALI
Je gaat een filmpje bekijken van Najib Amhali. Hij doet zijn spreekbeurt/
presentatie over ‘terrorisme’. Je bekijkt het filmpje 2x.
Bij de 2e keer ga je opschrijven wat je opvalt.
Noem minimaal 5 punten op van de presentatie waarvan jij vindt dat die
beter zou moeten kunnen. Schrijf ook op waarom jij dit vindt.
1. _________________, omdat______________________________
2. _________________, omdat______________________________
3. _________________, omdat______________________________
4. _________________, omdat______________________________
5. _________________, omdat______________________________
Hoe kan Najib Amhali het de volgende keer beter aanpakken?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
BOOHER.COM
Je gaat een filmpje bekijken van Booher.com. Je ziet een man die een
presentatie gaat geven, maar niet helemaal goed weet hoe hij dit precies
moet doen. Je bekijkt het filmpje 2x.
Bij de 2e keer ga je opschrijven wat je opvalt.
Noem minimaal 5 punten op van de presentatie waarvan jij vindt dat die
beter zou moeten kunnen. Schrijf ook op waarom jij dit vindt.
1. _________________, omdat______________________________
2. _________________, omdat______________________________
3. _________________, omdat______________________________
4. _________________, omdat______________________________
5. _________________, omdat______________________________
Hoe kan deze man het de volgende keer beter aanpakken?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
41. 41
Je hebt nu van beide filmpjes opgeschreven hoe presenteren niet moet
en hoe je het juist wel zou moeten doen. Bespreek dit met je buurman/ -
vrouw.
Samen maak je een lijstje waarop de do’s en don’ts staan van goed
presenteren.
PRESENTEREN
DO DON’T
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
__________________________ __________________________
42. 42
Leren Presenteren
8 filmpjes
Beantwoord de vragen die horen bij de filmpjes die je tot nu toe hebt
gezien.
Deel 1:
- Welke stappen zijn nodig om tot een goede inhoud te komen voor
je presentatie?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
- Op welke manieren kun je informatie verzamelen?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Deel 2:
- Wat wordt er bedoeld met kernwoorden?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Wat doe je met de kernwoorden?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
43. 43
Deel 3:
- Wat moet je weten over je publiek?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
- Welke basistips worden gegeven?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
- Hoe kun je je publiek bij je presentatie betrekken?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Deel 4:
- Waar moet een goede powerpoint presentatie aan voldoen?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
- Waarom is het belangrijk om naast je verhaal ook iets te laten
zien?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Deel 5:
- Waarom is het slim om je presentatie te openen met een
anekdote, humor, een weetje of een nieuwsfeitje?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
44. 44
Deel 6:
- Er zijn twee verschillende soorten houdingen. Welke twee zijn dat
en leg uit wat ze inhouden.
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Deel 7:
- Waarom moet je contact maken met je publiek?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
- Wat moet je dus niet doen? Noem twee voorbeelden.
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Deel 8:
- Waar moet je op letten qua stemgebruik?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
- Waarom is het handig om van te voren te weten waar je gaat
presenteren?
_____________________________________________________
_____________________________________________________
45. 45
Les 10
Inhoud van een presentatie
Een presentatie moet natuurlijk ergens over gaan. Maar welke onderwerpen
kies je en nog belangrijker, welke onderdelen daarvan moeten in je
presentatie?
Onvoorbereid presenteren
Enkelen van jullie krijgen nu opdracht onvoorbereid een presentatie te
houden over een onderwerp dat je niet interessant vind, bijvoorbeeld over
klassieke muziek, een actuele politieke situatie, mijn cavia, etc.
Bespreek met de klas
Wat vond je van deze presentatie? Kan het beter?
Brainstorm in groepjes
Werk in groepjes de volgende vraag uit: Hoe kan het beter? Waar moet je in
ieder geval aan denken voordat je een presentatie gaat houden. Noem
minstens 3 zaken.
Ordenen met de klas
Maak inventaris van de zaken van de brainstorm.
Zet deze in een logische volgorde.
Aanvullen waar nodig.
Schrijf hieronder de belangrijkste zaken op.
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
46. 46
Hoe bereid je een presentatie voor.
Presentatie = mondelinge informatie overbrengen
Doel = je kennis op een begrijpelijke en prettige manier
overdragen
Stap 1: Kies het onderwerp van je presentatie.
Bij de keuze van je onderwerp is het belangrijk dat je rekening
houdt met je publiek en je eigen interesse. Wat is interessant?
Stap 2: Bedenk voor wie je de presentatie gaat houden.
Als je de vraag “Welke interesse heeft mijn publiek?”
beantwoordt, krijg je een goed beeld van welke informatie je wel
en welke informatie je niet in de presentatie moet verwerken. Stel
jezelf ook de vraag “Wat weet mijn publiek al?” zodat je geen
onnodige dingen verteld.
Stap 3: Materiaal verzamelen.
Stel jezelf de volgende vragen voordat je informatie gaat
verzamelen.
Welk materiaal is verplicht? (Wat is de opdracht?)
Wat is het doel van mijn presentatie?
Wat weet mijn doelgroep al van het onderwerp?
Waar kan ik informatie verzamelen?
Stap 4: Materiaal bewerken.
Verzamel de informatie over je onderwerp. Zet deze in een
duidelijke, logische volgorde (inleiding – kern – conclusie). Maak er
een presentatie van 1 minuut van. Je mag hierbij zelf bedenken
voor welke doelgroep (kleuters/docenten/klasgenoten/etc.) je de
presentatie houdt. Het belangrijkste van deze stap is kiezen welke
informatie je wilt overdragen, en wat niet!
Evaluatie na een voorbereide presentatie
Bespreek hoe het nu ging. Merkte je het verschil? Welke verschillen zie je
met de presentatie aan het begin van de les?
47. 47
Opdracht
Je weet nu wat je moet doen om tot een duidelijke presentatie te komen.
Je gaat nu een werkstuk over alcohol gebruiken om een presentatie te
maken. Je haalt al je informatie uit dit werkstuk. Je moet met een 5
minuten durende presentatie aan je klasgenoten uitleggen wat de
gevaren zijn van alcohol. Je doelgroep is dus leerlingen tussen de 13 en
16 jaar. Het werkstuk staat in Magister, of wordt door je docent
toegestuurd.
Open het document “Alcohol werkstuk (leergebied communicatie)” in
Word.
Lees het door en bepaal welke informatie in jouw presentatie moet.
Haal net zo lang tekst weg totdat de tekst van jouw presentatie overblijft.
Zorg voor een logische indeling.
Zet de belangrijkste kopjes in een kale Powerpoint (dus alleen tekst)
Sla deze 2 documenten (‘Alcohol presentatie jouwnaam.docx’ en ‘Alcohol
presentatie jouwnaam.ppt’) op in je eigen Magister, je hebt ze later weer
nodig!
Lever het Word document in bij je docent.
beoordeling Opdracht ‘Alcohol Werkstuk Informatie’
Slecht
(1punt)
Matig
(2punten)
Voldoende
(3punten)
Goed
(4punten)
totaal
Volgorde
X2
Duidelijk
X2
Doelgroep
Totaal aantal punten gedeeld door 2 = punt
48. 48
Voorbeelden van de Alcohol Presentatie
Yuri wist ook dat hij een presentatie moest geven over alcohol.
Hij heeft dit 3 keer gedaan. Je gaat de opnames bekijken en vooral op de
verschillen letten.
Presentatie 1
o Wat was goed?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
o Wat kon beter?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
Presentatie 2
o Wat was goed?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
o Wat kon beter?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
Presentatie 3
o Wat was goed?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
o Wat kon beter?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
Bespreek de verschillen met de docent.
49. 49
Les 11
Tell Sell Reclame
Je gaat deze les jezelf en ook een voorwerp presenteren. Je gaat
proberen om goed de aandacht te krijgen en te houden. Hiervoor zul je
moeten samenwerken met een aantal klasgenoten.
1. Kijk eerst naar het filmpje:
https://www.youtube.com/watch?v=FnkNO21T8gg
2. Nabespreking : a) wat viel je op? b) wat werd er ingezet door
de verkopers?
3. Elk tweetal krijgt een voorwerp en kort de tijd om te overleggen
hoe het voorwerp te verkopen.
a. Denk aan rolverdeling
b. Bedenk waarom anderen het voorwerp zouden kopen;
funtie-kleur-vorm-prijs
4. De presentatie
Een minuut per tweetal
Zorg voor enthousiasme
Samenwerken- elkaar aanvullen
Duidelijk zijn waarom mensen het voorwerp moeten
kopen
Goed verstaanbaar
5. Nabespreking
50. 50
Bij deze opdracht ga je naar jezelf kijken en zien wat je uitstraalt.
Stap 1:
Maak tweetallen en bedenk dingen waar jij goed in bent, die je makkelijk
doet. Kies een van deze dingen die je makkelijk zou kunnen uitleggen
aan iemand anders.
Stap 2:
Introducerende video: https://www.youtube.com/watch?v=T0NPYZyI7V8
Maak gebruik van het top-tip formulier op de volgende pagina om te
kijken naar de voorbeeld video.
Wat valt er op, wat doet hij goed, wat zou je zelf anders doen?
Beschrijf concreet wat deze man nou doet dat hem zo duidelijk maakt.
Stap 3:
Maak met je mobiel een eigen ‘How -to’ video. (Help elkaar, maar
iedereen maakt zijn/haar eigen video)
Richtlijnen:
- Interessant
- Demonstratie
- Zelf in beeld, voorbeeld in beeld
- Duidelijk stemgebruik
- 1-3 min lang
Stap 4:
Kijk terug op je eigen video, en op die van de ander. Gebruik hierbij het
top-tip formulier.
Verwerk de dingen die jij of je partner ziet en verbeter je video.
Stap 5 (Optioneel):
Maak je video nog een keer maar nu in het Engels of Duits.
51. 51
Top en Tip formulier
(een tip is iets wat beter kan, een Top is iets dat juist erg goed was)
Checklist:
o Demonstratie
o Zelf in beeld
o Voorbeeld in beeld
o 2-3 minuten
Top Tip
Inhoud:
Is het duidelijk wat
er verteld wordt?
Houding:
Hoe is de non-
verbale
communicatie?
Stem:
Is het te verstaan,
hoe klinkt het?
Taal:
Is het taalgebruik
op goed niveau, is
het netjes?
Camera:
Is alles goed in
beeld/te zien?
52. 52
Les 12
Hulpmiddelen
Om goed te presenteren moet je gebruik maken van ondersteunende
middelen: Audiovisuele media. Audio is geluid. Visueel is beeld.
Als je hebt bepaald waar je presentatie over gaat en voor wie je hem gaat
houden is het belangrijk dat je bedenkt welk beeld en geluid je kunnen
helpen de informatie duidelijker en leuker te maken.
Hulpmiddelen zijn niet alleen belangrijk voor je publiek, maar ook voor
jezelf. Je kunt door goed te kiezen hoe je presentatie er uit ziet zelf
makkelijker onthouden wat je ook al weer wilde vertellen.
Hieronder staan de belangrijkste hulpmiddelen.
Audio
o Geluidsfragmenten
o Muziek
Visueel
o Foto’s
o Filmpjes
o Grafieken en diagrammen
Programma’s
o Prezi
o Powerpoint
o Word
Overig
o Flashcards
o Hand-outs
o Borden en Flapovers
53. 53
Audio
Geluidsfragmenten en muziek gebruik je als afwisseling voor je eigen
stem. Zorg dat fragmenten niet te lang zijn, want dat is al heel snel saai.
Muziek mag niet afleiden van het doel van je presentatie. Het kan
bijvoorbeeld als ondersteuning bij een diashow waarbij je niets hoeft uit te
leggen.
Visueel
Foto’s en filmpjes zijn een heel goed middel om je presentatie
interessanter te maken, maar let op dat ze echt te maken hebben met dat
wat jij op dat moment wilt vertellen. Een plaatje van de kaft van een boek
laten zien terwijl je over de schrijver aan het vertellen bent is niet handig.
Filmpjes mogen niet te lang zijn en moeten jouw presentatie
ondersteunen, niet overnemen! Laat bijvoorbeeld maar een deel van een
filmpje zien als de rest niet belangrijk is voor jouw onderwerp.
Grafieken en diagrammen zijn super als je informatie geeft die anders
lastig te volgen is. Een grafiek van de hoeveelheid containers die per
maand door de haven van Rotterdam komen is vele malen duidelijker
dan wanneer je alleen de aantallen opnoemt.
Programma’s
Prezi en Powerpoint zijn programma’s waarmee je jouw presentatie mooi
in elkaar kan zetten. Powerpoint is iets makkelijker dan Prezi, maar
minder interessant voor jouw publiek om naar te kijken. Zorg dat je
voordat je deze programma’s gaat gebruiken dat je zelf eerst alles op
orde hebt; bepaal welke informatie en in welke volgorde die aangeboden
wordt.
Word is daar heel geschikt voor. Maak een strakke indeling van
informatie met kopjes en sub-kopjes. “Vragen” (wie-wat-waar-wie-welke-
waarom-hoe) beantwoorden is een goede manier om de belangrijkste
informatie te selecteren en te ordenen. Probeer veel voorbeelden te
geven. Geef bij een mening altijd aan waarom je het zo vindt.
Met Word kun je ook flashcards en hand-outs maken. Flashcards zijn een
soort spiekbriefjes die je vast kunt houden zodat je kunt lezen wat je ook
al weer ging vertellen. Hand-outs deel je uit aan je publiek (voor of na je
presentatie, niet tijdens!) om belangrijke informatie die te saai is om op te
noemen toch mee te geven.
Borden en Flapovers zijn grote oppervlakten waarop je ter plekke dingen
op kunt schrijven of uitleggen. Deze zijn soms nodig om vragen uit het
publiek ter plekke te beantwoorden.
54. 54
Vragen
Je geeft een presentatie over “Terrorisme” . Geef 2 voorbeelden van
visuele middelen die volgens jou goed zijn om te gebruiken .
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Je geeft een presentatie over “Klassieke muziek” . Geef 2 voorbeelden
van audio middelen die volgens jou goed zijn om te gebruiken.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Je geeft een presentatie over “Cavia’s” . Geef 4 voorbeelden van
steekwoorden die je op jouw Flashcards zou kunnen zetten.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Je geeft een presentatie over “voortplanting” . Leg uit welke programma’s
je gaat gebruiken en waarvoor .
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Je geeft een presentatie over “Criminaliteit” . Leg uit waarom een Hand-
out met een grafiek goed is om te gebruiken.
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
55. 55
Handout, Poster, Powerpoint of Prezi?
Kijk naar het filmpje met uitleg over Prezi.
http://www.youtube.com/watch?v=epr8gQ4mhNA
Neem eens de moeite om een echt mooie presentatie te maken.
Opdracht
Je weet nu wat je moet doen om tot een duidelijke presentatie te komen.
Je hebt in les 2 een werkstuk over alcohol gebruikt om een kale
presentatie te maken. Je gaat nu zorgen dat deze presentatie duidelijk en
leuk wordt door hem goed aan te kleden met opmaak, beeld en geluid.
Open ‘Alcohol presentatie jouwnaam.ppt’ en pas de opmaak zo
aan dat de presentatie mooi en duidelijk is.
Bonus: Maak deze presentatie in Prezi.
Open ‘Google Afbeeldingen Zoeken’ en zoek plaatjes voor in jouw
presentatie. Zet de plaatjes in je presentatie (let op: het moet iets
toe voegen of nuttig zijn!)
Eventueel thuis: Open Youtube en zoek naar filmpjes die in je
presentatie gezet kunnen worden ter ondersteuning van het
onderwerp.
Lever deze presentatie in via Magister (huiswerk!)
56. 56
Les 13
Presenteren en evalueren
Tijdens deze lessen gaat iedereen een eigen presentatie geven. Je wordt
hierop beoordeelt door je docent. Iedere presentatie wordt kort met de klas
nabesproken. Sommige klasgenoten wordt dan ook gevraagd commentaar
te geven op de presentatie.
De bedoeling is dat je goed kijkt naar de presentaties en bedenkt wat jij
anders zou doen. Op die manier is het niet alleen een goede oefening als je
zelf presenteert, maar ook leerzaam als je naar de andere presentaties kijkt.
Probeer altijd te letten op de zaken die in de voorgaande lessen aan bod
kwamen:
onderwerp - Inhoud
opbouw
originaliteit
houding
stem
ondersteunende middelen
rekening houden met doelgroep
Kijk ook eens naar de samenvatting op de volgende pagina.
Opdracht
Bereid een presentatie voor van ongeveer 2 minuten over een zelfgekozen
interessante en leuk onderwerp. Zorg dat je deze hebt geoefend en dat je
hem de volgende les kunt geven.
57. 57
Een goede presentatie
INHOUD
o Kies een onderwerp dat jij interessant vindt
o Geef (goede) voorbeelden.
o Gebruik gepaste (vak)taal. Houd er rekening mee dat je
publiek misschien al heel veel of juist weinig van je
onderwerp weet.
VORM
o Zorg voor een goede inleiding. In een inleiding vertel jij het
onderwerp dat jij wil gaan vertellen, stel jij jezelf voor en
geef je aan hoe je presentatie / spreekbeurt is opgebouwd
o Gebruik ter ondersteuning plaatjes/ filmpjes/ powerpoint.
Het moet natuurlijk niet zo zijn dat je powerpointpresentatie
je presentatie is, maar gebruik deze als ondersteuning!
PRESENTATIE
o Probeer enthousiast over te komen. Als je op vlakke toon
praat wordt een presentatie snel saai
o Probeer niet te snel en niet te langzaam te praten. Als je het
lastig vindt om te bedenken wat het goede verteltempo is,
oefen dan door je presentatie op te nemen en deze na te
luisteren of vraag iemand advies
o Houd oogcontact met je publiek, kijk de mensen aan! Als je
dit eng vindt, kun je ook ong. 10 centimeter boven je publiek
uitkijken
o Houd een blaadje bij de hand waarop je steekwoorden
(woorden om je te herinneren aan wat je wil vertellen)
staan. Zo voorkom je dat iets een leesbeurt wordt en dat het
dus saai wordt voor je publiek.
o Probeer ook in je houding je publiek vast te houden. Ga dus
niet met je handen in je zakken staan of naar je tenen
staren. Neem een actieve houding aan!
58. 58
Beoordelingsschema presentatie
Naam/ Namen:
Opbouw
Stel je jezelf voor aan het publiek? 0 1
Maak je een opbouw kenbaar? Vertel je in het begin welke
onderdelen er in je presentatie langskomen?
0 1 2
Vertel je in de juiste volgorde, volgens je opbouw? 0 1 2
Sluit je jouw presentatie af? 0 1
Totaal (van de 6):
Spreken
Werk je met een steekwoordenlijst? 0 1 2
Vertel je enthousiast? 0 1 2
Ben je goed te verstaan? 0 1
Vertellen jullie ongeveer evenveel? 0 1
Is je tempo van spreken goed? Dus niet te snel, niet te
langzaam?
0 1
Heb je goed geoefend? 0 1
Totaal (van de 8):
Houding
Sta je rechtop? 0 1 2
Heb je geen handen in je zakken? 0 1 2
Kijk je iedereen goed aan? 0 1 2
Sta je ontspannen te presenteren? 0 1 2
Totaal (van de 8):
Inhoud
Totaal van de 4 onderdelen: _____ gedeeld door 4,2 =
Is de tekst inhoudelijk correct? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Is je mening verwerkt in de presentatie? 0 1 2
Wordt de tekst in eigen taal/eigen
woorden gesproken?
0 1 2
Heb je voor een aankleding/visuele
dingen gezorgd?
0 1 2
Bedank je het publiek voor de aandacht? 0 1 2
Geef je het publiek de gelegenheid om
vragen te stellen?
0 1 2
Totaal (van de 20):
Cijfer
59. 59
Inleiding
In dit deel van het boekje vind je de opdrachten voor de komende lessen over sociale
media. Zorg ervoor dat je de opdrachten één voor één maakt.
Met dit lespakket ga jij leren wat social media zijn, hoe jij er gebruik van maakt, hoe zij
gebruik maken van jou, welke effecten het heeft en hoe je het niet moet gebruiken.
We kijken naar een introductiefilmpje over social media. Welke dingen doe jij zelf ook?
Zijn er dingen die je zou willen veranderen na het zien van dit filmpje?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Je gaat 2 lesuren kijken naar de film ‘Trust’ (je kunt hem dus nog niet helemaal af
kijken). Aan het begin van de volgende les ga je een opdracht maken die hoort bij
deze film en daarna kijk je hem af.
Social media
Les 14
60. 60
Je hebt een deel van de film ‘Trust’ gekeken. Je gaat nu eerst online via Socrative
een opdracht maken die hoort bij deze film. Daarna kijken we de film af.
Les 15
Les 16
Wat zijn media?
Media= meervoud van medium. Een medium is ‘al wat dient tot overdracht van
informatie’ (Van Dale). Oftewel: een medium is iets wat informatie
overbrengt.
Er zijn twee soorten media:
- de oude media
- de nieuwe media
De oude media zijn bedoeld om je informatie, nieuws en vermaak te geven.
Het is eenrichtingsverkeer: het wordt allemaal jouw kant op gestuurd, er wordt
dus geen reactie terug verwacht.
Voorbeelden hiervan zijn: radio, televisie, krant, tijdschriften, cd’s, dvd’s, foto’s,
boeken, etc.
Opdracht: Vul op de volgende bladzijde in de tekstvlakken van elk medium
vier voorbeelden van oude media in. Probeer ook achter elk voorbeeld in een
woord samen te vatten wat de doelgroep is. Bij bijvoorbeeld televisieomroepen:
Ketnet - tv voor kinderen.
62. 62
Bij de nieuwe media gaat het juist om communicatie in twee of meer richtingen.
Voorbeelden van nieuwe media zijn:
Vriendennetwerken: Twitter, Facebook
I-pad
Blogs en miniblogs: Twitter
Websites waarop je kunt chatten
Video’s: YouTube
Foto’s: picasa, flickr
Mobiele telefoon
Omdat je met deze nieuwe media vooral met anderen dingen deelt en het gaat om
het sturen van dingen naar tientallen, honderden en in sommige gevallen zelfs naar
miljoenen kanten, noemen we het ook wel met een Engels woord:
‘SOCIAL MEDIA’
Zoek op internet op wat de doelen zijn van:
Google______________________________________________________
Facebook______________________________________________________
Twitter________________________________________________________
YouTube______________________________________________________
Picasa________________________________________________________
Instagram_____________________________________________________
63. 63
Les 17
South Park: You have 0 friends
You are going to watch an episode of South Park. Write a short
summary (in English) about this episode.You can do this with a
classmate.
The summary needs to contain at least the following topics:
Who is Kip Drordy
The doubts that Stan has about Facebook
The game: the farm
About what happens when Stan tries to delete his Facebook-
account
The game Yahtzee
The amount of friends that Stan has got left at the end of the
episode
For BB: Write at least 100 words
For KB: write at least 120 words
For TG: write at least 150 words
Kip Drordy Eric Stan Kenny Kyle
Cartman
64. 64
Beoordeling:
BB 100 woorden of meer 4
80-100 woorden 3
60 – 80 woorden 2
40 – 60 woorden 1
Minder dan 40 woorden 0
KB 120 woorden of meer 4
90-120 woorden 3
70 – 90 woorden 2
50 - 70 woorden 1
Minder dan 450 woorden 0
TG 150 woorden of meer 4
120-150 woorden 3
120 – 90 woorden 2
70 – 90 woorden 1
Minder dan 70 woorden 0
10 of minder spelfouten/ fouten in zinsconstructie 4
20 of minder spelfouten/ fouten in zinsconstructie 3
30 of minder spelfouten/ fouten in zinsconstructie 2
40 of minder spelfouten/ fouten in zinsconstructie 1
40 of meer spelfouten/ fouten in zinsconstructie 0
Het is een helder en leesbaar geheel 2
1
0
Totaal aantal punten = cijfer
65. 65
Les 18
Wat is ‘social media’?
Dit is een verzamelnaam voor alle internet-toepassingen waarmee het mogelijk is
om informatie met elkaar te delen op een gebruiksvriendelijke en vaak leuke wijze.
Het is niet alleen informatie in de vorm van tekst (nieuws, artikelen). Ook geluid
(podcasts, muziek) en beeld (fotografie, video) worden gedeeld via sociale media
websites. Met andere woorden: media die je laten socialiseren (contact maken) met
de omgeving waarin jij je bevindt.
Social media hebben veel voordelen, maar natuurlijk ook vele nadelen. Een voordeel
is dat ze altijd actueel (van nu) zijn, zoals de meneer die twittert dat hij zojuist
dieven uit het huis heeft zien rennen van de buurman. Het nadeel kan ook weer zijn
dat sociale media niet altijd even betrouwbaar zijn. Het had namelijk ook zo kunnen
zijn dat dat de zoon van de buurman was die gewoon vergeten was om zijn brood
mee te nemen naar school.
Nu heb je al het een en ander aan informatie verzameld over wat sociale media is,
maar kun je het ook vertellen in je eigen woorden?
Social media is______________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Het doel van social media is______________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
66. 66
De gevaren van de media
Helaas zijn er ook minder leuke kanten aan de media. Zo zegt men dat al het geweld
op televisie en in computergames bijvoorbeeld ervoor zorgt dat jongeren gewelddadiger
worden. Ook het online zijn op internet kent veel gevaren.
Gelukkig kunnen we ons er ook tegen beschermen. Denk eraan dat je persoonlijke
online profielen afsluit voor anderen. Deel geen persoonlijke informatie (bijvoorbeeld je
adres of telefoonnummer).
Een gevaar bij het omgaan met anderen via internet is het pesten. We noemen dit
digitaal of cyberpesten.
We kijken naar een filmpje hier over:
http://www.youtube.com/watch?v=xiU-Do_aIn8
Waarom hebben ze dit filmpje gemaakt? Wat voor een gevoel krijg jij bij het kijken
van dit filmpje?
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
67. 67
Zoals je eerder al hebt gezien, kan sociale media grote invloed hebben op je.
Je gaat een filmpje van BNN kijken over de invloed van sociale media.
http://www.youtube.com/watch?v=ozEODqSZndU
Opdracht
Leg uit wat er in het filmpje gebeurt. Hoe komt de invloed van sociale media naar
voren?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Vertel ook wat je eigen ervaringen zijn op dit gebied. Welke invloed heeft sociale
media op jou en je omgeving?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Heb je de dingen die terugkomen in het filmpje ook wel eens meegemaakt?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Zorg dat je argumenten geeft bij de dingen die je zegt, dus leg duidelijk uit
waarom je iets vindt.
68. 68
Je gaat een sociogram maken van iedereen met wie je met enige regelmaat contact
hebt.
Voor deze opdracht is het belangrijk dat je een groep van minimaal 50 bekenden
voor ogen houdt. Het makkelijkst is om de vriendenlijst van je Twitter- of Facebook-
account voor ogen te houden of uit te printen.
Opdracht 1:
Teken in het midden van een blad een cirkel van +/- 3 cm diameter met daarin je
eigen naam. Dit mag je natuurlijk ook digitaal doen.
Je gaat nu nog meer cirkels tekenen met daarin de namen van familie , vrienden,
kennissen, buren. Het is belangrijk dat je daarbij op papier probeert weer te geven
wat de door jou ervaren afstand is tot de betreffende persoon. Dus hoe verder
iemand van jouw cirkel vandaan staat, hoe minder je deelt met deze persoon. Een
van je ouders of je beste vriend/ in zal waarschijnlijk het dichtst bij je staan, een
kennis die je zelden of nooit spreekt aan de rand van het vel. Probeer iedereen (!)
waar je enigszins contact mee hebt een plek te geven. Mensen waar je echt geen
contact mee hebt zet je niet op het vel.
Opdracht 2:
Schrijf onderaan je vel met een kleur naar keus een bepaald medium op (live,
telefoon, brief/mail, WhatsApp/Skype, Hyves/Facebook/Twitter). Geef door middel
van een lijn in die kleur aan met welke mensen jij via dat medium contact hebt.
Probeer dit van minimaal 4 communicatievormen aan te geven .
Voorbeeld: WhatsApp is rood, diegenen met wie jij contact via WhatsApp, geef jij de
kleur rood. Live heeft de kleur blauw, diegenen met wie jij vooral live contact hebt,
geef jij de kleur blauw. Het kan natuurlijk voorkomen dat je voor een persoon
meerdere kleur moet gebruiken, maar probeer je te beperken tot het gebruiken van
een kleur: de kleur van het contact dat jij het meest hebt met die persoon.
Opdracht 3:
Geef met een symbool aan wie familie is, wie vriend of kennis en wie buurman/ -
vrouw. Zorg ervoor dat je onderaan je blad uitleg geeft bij de symbolen.
Zet bij de namen mannelijke (♂) of vrouwelijke (♀)symbolen: Heb je meer vrienden of
meer vriendinnen?
Turf hoeveel lijnen je van een kleur hebt, welk medium gebruik je het meest?
Opdracht 4:
Schrijf op of jouw leven ‘socialer’ is geworden door het gebruik van sociale media.
Probeer in je antwoord je sociogram te betrekken. Maak daarbij ook gebruik van de
kleuren die je hebt toegepast. Geef minimaal 3 redenen met uitgebreide uitleg
waarom dit volgens jou wel of niet is.
Aan de hand van jouw antwoord op de vraag, leg je uit of je de term sociale media
wel of niet geschikt vindt en waarom.
Les 19
69. 69
Discussie
Deze les ga je met je klas discussiëren. Een goede discussie moet natuurlijk
goed worden voorbereid: dat gaat niet zomaar zonder zinnige argumenten
(redenen waarom jij iets vindt).
De stelling luidt als volgt:
Facebook is de plek waar je je mening kunt delen, wat je
mening ook is.
Op de volgende bladzijde ga je bedenken welke vijf argumenten je kunt
bedenken om voor de stelling te zijn. Ook ga je vijf argumenten bedenken om
tegen de stelling te zijn. Natuurlijk is het moeilijk om argumenten in beide
richtingen te bedenken, maar het gaat erom dat jij goed kunt verwoorden
waarom een goed argument zinnig is. Zorg ervoor dat je medeleerlingen je
argumenten niet lezen!
Les 20
70. 70
Ik ben het wel eens met deze stelling, want:
1. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
2. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
3. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
4. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
5. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
Ik ben het niet eens met deze stelling, want:
1. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
2. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
3. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
4. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
5. ___________________________________________________________
___________________________________________________________
71. 71
Nu gaat de echte discussie beginnen. Je docent kies 10
discussianten, vijf mensen die voor zijn en vijf mensen die tegen zijn
(A). Deze mensen gaan tegenover elkaar zitten.
Waarschijnlijk zijn er nog een paar mensen over. Deze mensen
krijgen ook een rol toebedeeld, namelijk de rol van degene die
informeert. Ook deze leerlingen zijn voor of tegen (B).
Als het goed is, ziet de klas er nu zo uit::
VOOR TEGEN
B A S A B
B A T A B
B A E A B
B A L A B
B A L A B
I
N
G
De mensen die in de B-opstelling zitten, voorzien de mensen uit
groep A van extra informatie / argumenten wanneer de discussie
niet goed meer loopt.
In deze opstelling is ook een voorzitter aanwezig (de docent). De
voorzitter bepaalt of de discussie goed loopt: wordt er niet door
elkaar gepraat, is er respect voor de tegenstander, etc. Het is
belangrijk goed te luisteren naar de voorzitter. De voorzitter mag
‘inbreken’ op elk moment.
De discussie gaat nu starten. De discussie duurt maximaal 15
minuten, de voorzitter houdt de tijd bij. Succes!
72. 72
Les 21
Creatieve productie
Kijk en luister eens naar de volgende filmpjes:
http://www.youtube.com/watch?v=rSnXE2791yg
http://www.youtube.com/watch?v=aDycZH0CA4I
Ook jij kan zo’n creatieve productie maken!
In tweetallen gaan jullie je eigen creatieve productie maken die te maken
heeft met een vorm van sociale media. Je kunt hierbij denken aan een rap,
een toneelstuk, een tekening, een strip, een liedje, het is allemaal goed. Als
het maar creatief is!
Jullie gaan je eigen werk presenteren voor de klas. Denk er goed over na
hoe jullie dit creatief gaan aanpakken.
De volgende punten horen terug te komen in je presentatie:
- Waarom hebben we voor deze vorm gekozen?
- Wat is er goed aan onze ‘creatieve productie’?
- Wat willen wij ermee duidelijk maken?
De presentatie wordt beoordeeld door je docent.
73. 73
Beoordelingsschema presentatie
Naam/ Namen:
Opbouw
Stel je jezelf voor aan het publiek? 0 1
Maak je een opbouw kenbaar? Vertel je in het begin welke
onderdelen er in je presentatie langskomen?
0 1 2
Vertel je in de juiste volgorde, volgens je opbouw? 0 1 2
Sluit je jouw presentatie af? 0 1
Totaal (van de 6):
Spreken
Werk je met een steekwoordenlijst? 0 1 2
Vertel je enthousiast? 0 1 2
Ben je goed te verstaan? 0 1
Vertellen jullie ongeveer evenveel? 0 1
Is je tempo van spreken goed? Dus niet te snel, niet te
langzaam?
0 1
Heb je goed geoefend? 0 1
Totaal (van de 8):
Houding
Sta je rechtop? 0 1 2
Heb je geen handen in je zakken? 0 1 2
Kijk je iedereen goed aan? 0 1 2
Sta je ontspannen te presenteren? 0 1 2
Totaal (van de 8):
Inhoud
Totaal van de 4 onderdelen: _____ gedeeld door 4,2 =
Is de tekst inhoudelijk correct? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Is je mening verwerkt in de presentatie? 0 1 2
Wordt de tekst in eigen taal/eigen
woorden gesproken?
0 1 2
Heb je voor een aankleding/visuele
dingen gezorgd?
0 1 2
Bedank je het publiek voor de aandacht? 0 1 2
Geef je het publiek de gelegenheid om
vragen te stellen?
0 1 2
Totaal (van de 20):
Cijfer
