Δημοσιεύτηκε το τεύχος 15 (Ιανουάριος - Μάρτιος 2017) του Κέντρου Ψηφιακής Γεωγραφικής Εκπαίδευσης.

1. Editorial …………. 1,5
Νζα …………………… 2
Free data …….……. 2
Ειδιςεισ …………. 2, 3
΢υνζδρια ……………. 3
Άρκρο ………………… 4
Αγαπθτά μζλθ,
Όπωσ ξεκίνθςα να
ετοιμάηω άλλο ζνα
ενθμερωτικό δελτίο του
Κζντρου Ψθφιακισ
Γεωγραφικισ Εκπαίδευςθσ
διαπίςτωςα ότι πλζον
μπικαμε ςτον πζμπτο
χρόνο ζκδοςθσ και
κυκλοφορίασ του δελτίου.κυκλοφορίασ του δελτίου. Ο χρόνοσ
περνάει γριγορα και ευτυχϊσ
δθμιουργικά. Μζςα ςε αυτά τα πζντε
χρόνια (που ςτθν πραγματικότθτα
ςυμπλθρϊνονται ςτο επόμενο τεφχοσ)
ζχουν εκδοκεί 15 τεφχθ, μαηί με αυτό που
διαβάηετε. Δίχωσ να είναι τόςα πολλά,
όςο ακοφγονται τα χρόνια, είναι
ςθμαντικά γιατί τα δελτία αυτά
μεταφζρουν τθ φωνι του Κζντρου ςτα
μζλθ του. Ειδικά τον τελευταίο χρόνο που
άρχιςε θ αποςτολι του δελτίου ςτα μζλθ
μζςω των διευκφνςεων email που ζχετε
δθλϊςει κεωροφμε πιο ςίγουρο ότι θ
ςυμβολι του Κζντρου και οι προςπάκειζσ
του γίνονται φανερζσ ςε όλουσ και όλεσ.
Μζςα από αυτζσ τισ γραμμζσ κεωρϊ
υποχρζωςι μου να ευχαριςτιςω κυρίωσ
Νίκοσ Λαμπρινόσ,
Πρόεδροσ του Κζντρου
Ψηφιακήσ Γεωγραφικήσ
Εκπαίδευςησ
δφο άτομα (και οι δφο γνωςτοί δάςκαλοι
ςε πολλοφσ και πολλζσ) που ζχουν
ςυνδράμει όλα αυτά τα χρόνια από τθν
πρϊτθ ςτιγμι για να ζρκει το δελτίο ςτα
χζρια ςασ. Είναι θ Ηωι Αμπράηθ, και ο
Νίκοσ Βουδριςλισ. Θ πρϊτθ με τισ
ςυνεχείσ προςπάκειζσ τθσ για τθν
ςυντιρθςθ και ενθμζρωςθ τθσ
ιςτοςελίδασ του Κζντρου και ο δεφτεροσ
με τθν φοβερι του ικανότθτα να
μετατρζπει τισ λίγεσ αυτζσ ςελίδεσ ςε ζνα
ελκυςτικό δελτίο μζςω τθσ επεξεργαςίασ
των κειμζνων που κάνει. Βζβαια, μια και
ξεκίνθςα με τθν απονομι ευχαριςτιϊν,
κα πρζπει να τισ ολοκλθρϊςω χωρίσ να
παραλείψω τθν Φανι Αςικλάρθ, τθν
πρϊτθ δαςκάλα που πίςτεψε και
πλαιςίωςε το Κζντρο και εργάςτθκε για
το ςτιςιμο τθσ προςπάκειασ αυτισ.
Ευτυχϊσ, όλοι τουσ ςυνεχίηουν να
βοθκοφν και το Κζντρο προχωράει.
Φυςικά υπάρχουν κι άλλοι που κατά
καιροφσ μζςα ςε αυτά τα πζντε χρόνια με
τον τρόπο τουσ βοικθςαν τθ λειτουργία
του Κζντρου και κα ιταν παράλειψθ να
μθν τουσ ευχαριςτιςω, ζςτω και
ανϊνυμα.
Κοντά ςε αυτοφσ κα ικελα να
προςκαλζςω κι άλλουσ, νεϊτερουσ, να
ςυνδράμουν με τισ δυνάμεισ τουσ.

2. 1. Σα τελευταία χρόνια ζχει αναπτυχκεί
πολφ θ διαδικτυακι χαρτογραφία (web
mapping) ςε ςθμείο που ςιμερα να
υπάρχουν αρκετά ελεφκερα λογιςμικά για
να χρθςιμοποιιςει κάποιοσ. Μερικά από
αυτά, που μπορείτε να τα κατεβάςετε και
να τα χρθςιμοποιιςετε δωρεάν, είναι τα
εξισ:
 Leafletjs
 Openlayers
 OpenScales
 Mapael
 Polymaps
 Turf JS
 Modest Maps
 Cesium
Περιςςότερεσ πλθροφορίεσ μπορείτε να
βρείτε ςτθ ςελίδα
https://opensource.ellak.gr/2017/01/31/9-
ergalia-web-mapping-anichtou-logismikou/
2. ΢τθ διεφκυνςθ
https://directory.fsf.org/wiki/Main_Page
μπορείτε να βρείτε ζναν κατάλογο με
ελεφκερα και δωρεάν λογιςμικά. Ο
κατάλογοσ περιλαμβάνει περιςςότερα από
15000 λογιςμικά κάκε κατθγορίασ.
3. ΢τθ διεφκυνςθ
http://leoworks.terrasigna.com μπορείτε
να βρείτε και κατεβάςετε τθν τελευταία
ζκδοςθ του ελεφκερου και ανοιχτοφ
λογιςμικοφ τθσ Ευρωπαϊκισ Τπθρεςίασ
Διαςτιματοσ (ESA) για τθ διδαςκαλία τθσ
Σθλεπιςκόπθςθσ και των GIS ςε μακθτζσ
Λυκείου και φοιτθτζσ.
4. ΢τθ διεφκυνςθ httP://lv.eosda.com
μπορείτε να βρείτε μία online εφαρμογι
που ςασ δίνει τθ δυνατότθτα να
φορτϊνεται δορυφορικζσ εικόνεσ από
τουσ ςφγχρονουσ δορυφόρουσ Landsat 8
και Sentinel -2 δωρεάν πάνω ςτον χάρτθ
οποιαςδιποτε περιοχισ τθσ γθσ κζλετε.
Θ εφαρμογι δίνει τθ δυνατότθτα να
κάνετε μεγάλθ μεγζκυνςθ ςτθν περιοχι
που ςασ ενδιαφζρει. Μπορείτε να
αλλάξετε τθν περίοδο λιψθσ τθσ εικόνασ
κακϊσ και να ψάξετε για εικόνεσ με
λιγότερθ νεφοκάλυψθ.
 Θ εφαρμογι Esri Story Maps ςασ
επιτρζπει να ςυνδυάςετε χάρτεσ με
αφθγθματικό κείμενο, εικόνεσ, και
multimedia περιεχόμενο, με ςκοπό τθν
εφκολθ αξιοποίθςθ τθσ δφναμθσ των
χαρτϊν και τθσ γεωγραφίασ για να
παρουςιάςετε τθν εργαςία ςασ.
Σα Story Μaps είναι μια μοναδικι και
ςυναρπαςτικι εφαρμογι θ οποία ςασ
δίνει τθν δυνατότθτα να παρουςιάςετε
εφκολα τουσ δυναμικοφσ χάρτεσ ςασ.
Μπορείτε ακόμα να εξάγετε τισ
διαφάνειεσ του PowerPoint ςασ και να
τισ χρθςιμοποιιςετε μζςω του Story
Map ςασ.
Για να δείτε μερικά πολφ καλά
παραδείγματα με βζλτιςτεσ πρακτικζσ
μπορείτε να επιςκεφκείτε το Story Maps
Gallery. Εκεί μπορείτε να φιλτράρετε και
να αναηθτιςετε Story Maps παρόμοιασ
κεματολογίασ με τθ δικι ςασ.
Επιλζξτε ζνα Story Map application
template.
Πθγαίνετε ςτθ λίςτα Story Maps Apps
για να περιθγθκείτε ςτα application
templates και να επιλζξετε το καλφτερο
για τθν εργαςία ςασ.
Συνζχεια ςτη ςελ. 3
1. Σο Κζντρο ςυμμετζχει
ςτο πρόγραμμα «Οι
μακθτζσ των Δθμοτικϊν
΢χολείων τθσ 3θσ ΠΕ
Χαλκιδικισ ανακαλφπτουν
και χαρτογραφοφν τον
τόπο τουσ και το
περιβάλλον μζςα από τθ
διερεφνθςθ πθγϊν» ςε
ςυνεργαςία με:
α) τθν Εφορεία
Αρχαιοτιτων Χαλκιδικισ
και Αγίου Όρουσ.
β) τθ Διεφκυνςθ
Πρωτοβάκμιασ
Εκπαίδευςθσ ΠΕ
Χαλκιδικισ,
γ) το Κζντρο
Περιβαλλοντικισ
Εκπαίδευςθσ Χαλκιδικισ
(ΚΠΕ Αρναίασ) και με τθν
υποςτιριξθ τθσ Ιεράσ
Μθτρόπολθσ Ιεριςςοφ,
Αγίου Όρουσ και
Αρδαμερίου, του Διμου
Αριςτοτζλθ και του
Αριςτοτζλειου
Πνευματικοφ Κζντρου
Ιεριςςοφ.

3. 1. H Ζνωςθ για τθν Εκπαίδευςθ ςτισ
Φυςικζσ Επιςτιμεσ και τθν Σεχνολογία
(ΕΝΕΦΕΣ) ςε ςυνεργαςία με το
Παιδαγωγικό Σμιμα Δθμοτικισ
Εκπαίδευςθσ του Πανεπιςτθμίου Κριτθσ
διοργανϊνουν το 10o Πανελλινιο
΢υνζδριο τθσ Διδακτικισ των Φυςικϊν
Επιςτθμϊν και Νζων Σεχνολογιϊν ςτθν
Εκπαίδευςθ ςτισ 7-9 Απριλίου 2017 ςτθν
Πανεπιςτθμιοφπολθ Γάλλου ςτο
Ρζκυμνο
(http://synedrio2017.enephet.gr).
2. International Cartographic Conference
ςτθν Washington, DC, USA,
Θμερομθνίεσ: Ιοφλιοσ 2-7, 2017
(http://icaci.org/icc2017/)
3. Θ 25θ Πανελλινια ΢υνάντθςθ
Χρθςτϊν ArcGIS κα
πραγματοποιθκεί τθν Πζμπτθ 11 και τθν
Παραςκευι 12 Μαΐου 2017 ςτο Crowne
Plaza Hotel, Μιχαλακοποφλου
50, ςτθν Ακινα. H Marathon Data
Systems ςασ προςκαλεί να ςυμμετζχετε
ςτθν 25θ Πανελλινια ΢υνάντθςθ
Χρθςτϊν ArcGIS, παρουςιάηοντασ τθν
εργαςία ςασ με Esri Story Maps.
Θ υποβολι των εργαςιϊν
πραγματοποιείται διαδικτυακά, μζςω
τθσ ιςτοςελίδασ www.marathondata.gr,
αναγράφοντασ τα πλιρθ ςτοιχεία ςασ
(όνομα, τίτλοσ/ιδιότθτα, διεφκυνςθ,
email, τθλζφωνα) και τον τίτλο τθσ
εργαςίασ.
Ακολουκιςτε τισ οδθγίεσ για το
application template που επιλζξατε.
Κάκε application template ζχει μια ςελίδα
με οδθγίεσ που ςασ κακοδθγεί ςτθ
διαδικαςία ςυγγραφισ. Σα Story Maps
είναι μζροσ του ArcGIS Online, τθν cloud
πλατφόρμα χαρτογράφθςθσ τθσ Esri,
επομζνωσ χρειάηεται να ςυνδεκείτε ςτον
ArcGIS Online λογαριαςμό ςασ για να
δθμιουργιςετε τθν εργαςία ςασ.
 ΢τθν διεφκυνςθ http://arcg.is/2kxeUPK
υπάρχει ζνασ χάρτθσ τεςςάρων επιπζδων,
με τα τρία πρϊτα να απεικονίηουν τισ
μεγάλεσ μεταναςτεφςεισ των Ελλινων τισ
περιόδουσ 1903-1920, 1945-1977, 2010-
ςιμερα και το τελευταίο να εμπεριζχει
ςτοιχεία με τον πλθκυςμό του απόδθμου
Ελλθνιςμοφ ςε παγκόςμιο επίπεδο. Ο
χάρτθσ καταςκευάςτθκε από τον Γιάννθ
Ελευκεριάδθ, φοιτθτι του
Μεταπτυχιακοφ Προγράμματοσ ΢πουδϊν
του ΠΣΔΕ, ΑΠΘ, ςτθν Κατεφκυνςθ
"Θετικζσ Επιςτιμεσ και οι Διδακτικζσ
τουσ". Σα ςτοιχεία που περιζχει ζχουν
αντλθκεί από επίςθμεσ ςτατιςτικζσ και
καταλόγουσ.
 ΢τθ διεφκυνςθ
https://www.amazon.co.uk/dp/B06XTSLLJ
9 μπορείτε να αγοράςετε ζνα χριςιμο
βιβλίο-οδθγό για τθν καταςκευι
κεματικϊν χαρτϊν με το QGIS. Σο βιβλίο
ςτοιχίηει 5 λίρεσ Αγγλίασ και είναι
γραμμζνο από τον ΢ταμάτθ Καλογιρου,
Επίκουρο Κακθγθτι του Σμιματοσ
Γεωγραφίασ του Χαροκόπειου
Πανεπιςτιμιου.

4. Διάλεξη του Ομότιμου Καθηγητή
του ΑΠΘ κ. Ευάγγελου
Λιβιεράτου με θέμα: «Η μαγεία
τησ απεικόνιςησ: 10 χάρτεσ που
άλλαξαν τον κόςμο»
Θ ςυμμετοχι ςτθν εκδιλωςθ ιταν πολφ
μεγάλθ, υπιρχαν μάλιςτα και ακροατζσ
ςτο κοινό που λόγω τθσ ςτενότθτασ του
χϊρου παρακολοφκθςαν τθ διάλεξθ
όρκιοι, κάτι που δεν επθρζαςε τθν
ποιότθτα τθσ παρουςίαςθσ. Θ δεινότθτα
λόγου του κυρίου Λιβιεράτου, κακϊσ
και θ επικοινωνιακι του ικανότθτα
κράτθςαν αμείωτο το ενδιαφζρον του
κοινοφ μζχρι το τζλοσ.
Σθ διάλεξθ ακολοφκθςε ςυηιτθςθ, κατά
τθν οποία διατυπϊκθκαν πολλζσ
ενδιαφζρουςεσ ερωτιςεισ από το κοινό,
με αποτζλεςμα να προκφψει ζνασ
παραγωγικόσ και πολυποίκιλοσ
διάλογοσ.
τησ Αθαναςίασ Σπανοφ
Εκπαιδευτικοφ Α/κμιασ Εκπαίδευςθσ
Σθ Δευτζρα, 6 Φεβρουαρίου 2017, το
Κτιμα Γεροβαςιλείου, ςτθν Επανομι
Θεςςαλονίκθσ, φιλοξζνθςε τον ομότιμο
κακθγθτι του Α.Π.Θ. Ευάγγελο Λιβιεράτο
ςτθ διάλεξθ: «Θ "μαγεία" τθσ απεικόνιςθσ:
10 χάρτεσ που άλλαξαν τον Κόςμο!»
Ο κφριοσ Λιβιεράτοσ είναι Ομότιμοσ
Κακθγθτισ τθσ Ανωτζρασ Γεωδαιςίασ και
Χαρτογραφίασ ςτο Σμιμα Αγρονόμων και
Σοπογράφων Μθχανικϊν τθσ
Πολυτεχνικισ ΢χολισ ΑΠΘ. Από το 2005
τελεί επίςθσ Πρόεδροσ τθσ Επιτροπισ
"Χαρτογραφικι Κλθρονομιά και
Ψθφιακότθτα" τθσ Διεκνοφσ
Χαρτογραφικισ Ζνωςθσ (ICA).
Θ διάλεξθ περιςτράφθκε γφρω από 10
επιλεγμζνουσ χάρτεσ από τον 6ο ζωσ τον
18ο αιϊνα, οι οποίοι επθρζαςαν τθν
εικόνα που οι άνκρωποι είχαν για τον
κόςμο. Ο κφριοσ Λιβιεράτοσ αναφζρκθκε
ςτα ιςτορικά γεγονότα που ζλαβαν χϊρα
εκείνθ τθν εποχι και τόνιςε τθ ςθμαςία
τουσ για τθν καταςκευι των μοναδικϊν
αυτϊν «κθςαυρϊν».

5. Συνζχεια από τη ςελ. 1
Μθ νομίηετε ότι είναι κάτι που περνάει
απαρατιρθτο. ΢ε τελικι ανάλυςθ, είναι
αρκετό να μπορείσ να πεισ «ανικω κι εγϊ
ςε αυτι τθν ομάδα που κάνει κάτι
μοναδικό για τα δεδομζνα τθσ
γεωγραφικισ εκπαίδευςθσ ςτθν Ελλάδα».
΢τα πλαίςια αυτά μπορείτε να διαβάςετε
τθν πρϊτθ ανταπόκριςθ από μζλοσ του
Κζντρου. Θ Ακαναςία ΢πανοφ, φοιτιτρια
του ΠΣΔΕ, ΑΠΘ, υποςτθρίκτρια του
Κζντρου, επιςκζφκθκε ςτισ 6
Φεβρουαρίου τo Κτιμα Γεροβαςιλείου
ςτθν Επανομι Θεςςαλονίκθσ όπου
παρακολοφκθςε τθν ομιλία του Ομότιμου
Κακθγθτι του ΑΠΘ κ. Ευάγγελου
Λιβιεράτου με κζμα «Θ "μαγεία" τθσ
απεικόνιςθσ: 10 χάρτεσ που άλλαξαν τον
Κόςμο!». Διαβάςτε το άρκρο τθσ για τθν
ομιλία αυτι που παρουςίαςε ιδιαίτερο
ενδιαφζρον.
Κάκε μζλοσ του Κζντρου ζχει το δικαίωμα
να ςτζλνει για δθμοςίευςθ ςτον Νίκο
Λαμπρινό (labrinos@eled.auth.gr) ό,τι
νομίηει ότι μπορεί να ενδιαφζρει τα άλλα
μζλθ. Θ ανακοίνωςθ ι το άρκρο κα
ελζγχονται από τθν ΢υντακτικι Επιτροπι
του Newsletter και μετά κα
δθμοςιεφονται.
Πριν από αυτι τθν εκδιλωςθ, και ωσ
ςυνζχεια των επιςκζψεων και διεκνϊν
ςυνεργαςιϊν του Κζντρου (να ςασ κυμίςω
τθν επίςκεψθ του Πρφτανθ Dr. Mikhail
Borisovich Astapov του Kuban State
University, από το Krasnodar τθσ Ρωςςίασ,
ςτισ 25 Οκτωβρίου 2016) κα ικελα να
αναφερκϊ ςτθν επίςκεψθ τθσ κασ Sophia
Linn, Αναπλθρϊτριασ Διευκφντριασ του
Κζντρου Γεωχωρικϊν Ερευνϊν του
Colorado State University, ςτισ 5
Ιανουρίου. Με τθν κα Linn ςυηθτικθκαν οι
δραςτθριότθτεσ και τα ερευνθτικά
ενδιαφζροντα των δφο Κζντρων.
Πριν από αυτι τθν εκδιλωςθ, και ωσ
ςυνζχεια των επιςκζψεων και διεκνϊν
ςυνεργαςιϊν του Κζντρου (να ςασ
κυμίςω τθν επίςκεψθ του Πρφτανθ Dr.
Mikhail Borisovich Astapov του Kuban
State University, από το Krasnodar τθσ
Ρωςίασ, ςτισ 25 Οκτωβρίου 2016) κα
ικελα να αναφερκϊ ςτθν επίςκεψθ τθσ
κασ Sophia Linn, Αναπλθρϊτριασ
Διευκφντριασ του Κζντρου Γεωχωρικϊν
Ερευνϊν του Colorado State University,
ςτισ 5 Ιανουαρίου. Με τθν κα Linn
ςυηθτικθκαν οι δραςτθριότθτεσ και τα
ερευνθτικά ενδιαφζροντα των δφο
Κζντρων. Διαπιςτϊκθκε πόςο κοντά
βρίςκονται αυτά ςχετικά με τθν
προϊκθςθ τθσ εκπαίδευςθσ, αν και το
αμερικάνικο Κζντρο εςτιάηει
περιςςότερο ςτθν τριτοβάκμια
εκπαίδευςθ. Ωςτόςο, θ κα Linn
υποςχζκθκε ότι κα επιςτρζψει τθν
επόμενθ χρονιά με ςτόχο να
προχωριςουμε ςε πιο ουςιαςτικι
ςυνεργαςία.
Επίςθσ, ςτισ 9 Μαρτίου επιςκζφκθκε το
Κζντρο θ Αναπλθρϊτρια Κακθγιτρια Dr.
Myriam Susana Barrera Lobaton του
Σμιματοσ Γεωγραφίασ του National
University of Colombia, Διευκφντρια τθσ
ερευνθτικισ ομάδασ ESTEPA (Espacio,
Tecnología y Participación). Με τθν κα
Lobaton ςυηθτικθκαν κζματα
διαδικτυακισ χαρτογραφίασ, ηθτικθκε
θ βοικεια του Κζντρου Γεωγραφίασ για
τθν επιμόρφωςθ των ατόμων τθσ
ομάδασ τθσ και ανταλλάχκθκαν ιδζεσ
γφρω από κζματα γεωγραφικισ
εκπαίδευςθσ.
Ευχαριςτϊ πολφ
Νίκοσ Λαμπρινόσ
Φωτογραφία εξϊφυλλου:
Μακθτζσ του 1ου
Δ.΢.
Αςβεςτοχωρίου χαρτογραφοφν τα
Βυηαντινά Μνθμεία τθσ
Θεςςαλονίκθσ, ςε ςυνεργαςία με
το Κζντρο Ψθφιακισ
Γεωγραφικισ Εκπαίδευςθσ.
Φωτο: Ν. Βουδριςλισ