1. DE THV. EEN OVERZICHT.
28 MEI 2015
www.clijmansadvocaten.be
1
2. INDELING
I. DEFINITIE VAN DE THV
II. BASISKENMERKEN VAN DE THV
III. OPRICHTING VAN DE THV
IV. WERKING VAN DE THV
V. GEHOUDENHEID VAN DE VENNOTEN
VI. EINDE VAN DE THV
VII. BESLUIT
VIII. VRAGEN?
www.clijmansadvocaten.be
2
3. I. DEFINITIE
“De tijdelijke handelsvennootschap is een vennootschap zonder
rechtspersoonlijkheid, die zonder een gemeenschappelijke naam te
voeren, één of meer bepaalde handelsverrichtingen tot doel heeft.”
(art. 47 W. Venn.)
www.clijmansadvocaten.be
3
4. II. BASISKENMERKEN
II.1. EEN VENNOOTSCHAP
II.2. MAAR GEEN RECHTSPERSOON
- IMPLICATIES
- NUANCERING
II.3. GEEN GEMEENSCHAPPELIJKE NAAM
II.4. TIJDELIJKE VENNOOTSCHAP
II.5. COMMERCIELE VENNOOTSCHAP
www.clijmansadvocaten.be
4
5. II.1. VENNOOTSCHAP
personenvennootschap
*intuitu personae (suppletief recht)
*verblijvingsbeding bij faillissement, uittreding, overlijden, … is dus geldig:
“De vennootschap zal niet beëindigd worden ingeval van ontbinding, faillissement, vereffening,
omzetting, opslorping, overlijden of onbekwaamverklaring van een vennoot; in dergelijk geval zal
de vennootschap door de overblijvende vennoten worden voortgezet conform haar statuten.”
pluraliteitsvereiste (minstens 2 vennoten)
winst maken
www.clijmansadvocaten.be
5
6. II.2. GEEN RECHTSPERSOON:
IMPLICATIES
geen afzonderlijke entiteit (geen maatschappelijke zetel, geen
nationaliteit, geen verplicht minimumkapitaal, geen organen)
geen procesbekwaamheid (maar: HvJ. 6/5/2010 Club Hotel Loutraki)
geen faillissement, WCO
geen afzonderlijk vermogen (doelgebonden onverdeeldheid met
uitsluiting van art. 815 Burgerlijk Wetboek tot aan ontbinding)
onbeperkte, hoofdelijke aansprakelijkheid vennoten (art. 50 en 53 W.
Venn.)
geen belastingsplichtige (Cass. 14/2/2008)
geen facturen aan/van THV (wel aan/van vennoten)
www.clijmansadvocaten.be
6
7. II.2. GEEN RECHTSPERSOON:
NUANCERING
eigen BTW-nummer mogelijk (omzendbrief nr. 17 van 22/1/1971 Ministerie
van Financiën)
eigen RSZ-nummer mogelijk
eigen registratie mogelijk, nuttig indien:
*eigen sociaalrechtelijke en fiscale identiteit THV
*vennoot kan niet geregistreerd worden (bv. kredietinstelling)
eigen bankrekening mogelijk
eigen bestuursorgaan mogelijk (cf. infra)
www.clijmansadvocaten.be
7
8. II.2. GEEN RECHTSPERSOON:
NUANCERING (VERVOLG)
autonome boekhouding mogelijk
*principe: art. III. 83 Wetboek Economisch Recht: aparte rekeningen binnen
bestaande rekeningstelsel van vennoot-zaakvoerder-boekhouder
*maar: autonome boekhouding bepleit door CBN (advies 3-3 van 31/1/2008
www.cnc-cbn.be)
*quid eigen boekhouding vennoten?
De vennoten moeten enkel het vermogen en resultaat van de THV opnemen in hun jaarrekening,
eens per jaar. CBN bepleit daarbij de proportionele integratiemethode zowel op balans als op
resultatenrekeningniveau: elke rubriek van de balans en van de resultatenrekening van de THV
wordt geïntegreerd in de eigen boekhouding van de vennoten en zulks in verhouding tot het
aandeel van iedere vennoot in de THV. Dubbeltellingen moeten op beide niveaus worden
geëlimineerd (CBN: resp. via proportionele (balans) en integrale eliminatie (resultatenrekening)).
www.clijmansadvocaten.be
8
9. II.3. GEEN GEMEENSCHAPPELIJKE
NAAM
want geen rechtspersoonlijkheid
↔ praktijk (ok mits toevoeging “THV” of “Tijdelijke handelsvennootschap”)
www.clijmansadvocaten.be
9
10. II.4. TIJDELIJKE VENNOOTSCHAP
betreft beperkt aantal bepaalde handelsverrichtingen
d.w.z. vennootschap eindigt door het voltrekken van die handelingen
projectbasis (geen duurzame exploitatie)
duurtijd project irrelevant
de samenwerking tussen de vennoten is aflopend: ze gaat van
rechtswege teniet bij de voltooiing van de onderneming waarvoor ze
werd opgericht of bij voltrekking van de handeling (art. 1865,2° Burgerlijk
Wetboek)
www.clijmansadvocaten.be
10
11. II.5. COMMERCIELE VENNOOTSCHAP
commercieel doel: het verrichten van daden van koophandel
cfr. de statuten (werkelijke activiteiten enkel relevant ter interpretatie,
t.a.v. derden en bij afwezigheid van statuten)
maakt van de vennoten principieel handelaars
art. 53 W.Venn.: hoofdelijke gehoudenheid vennoten
rechtbank van koophandel
commercieel bewijsrecht
www.clijmansadvocaten.be
11
12. III. OPRICHTING
geen vormelijke voorwaarden
*geen geschrift (statuten) vereist (wel aangewezen)
*geen notaris
*geen neerlegging ter griffie van statuten
*geen publicatie Belgisch Staatsblad
inhoudelijke vereisten
*overeenkomst (Burgerlijk recht)
*vennootschap (art. 1 W.Venn.): affectio societas
www.clijmansadvocaten.be
12
13. III. OPRICHTING (VERVOLG)
affectio societatis =
“de wil om, enerzijds iets in gemeenschap te brengen en, anderzijds de winst die daaruit kan ontstaan
onder elkaar te verdelen” (Cass. 26/10/1989)
*pluraliteit van vennoten (geen E-THV)
*inbreng in geld, goederen of nijverheid
*samenwerking
*deelname in winst/verlies: volledig vrij te regelen in vennootschapscontract
(behoudens verbod op leonijns beding), zoniet art. 30 W.Venn.: aandeel
evenredig aan inbreng (bij nijverheidsinbreng is aandeel dan gelijk aan kleinste
inbreng)
* nietigheid als sanctie
www.clijmansadvocaten.be
13
14. III. OPRICHTING (VERVOLG)
2 soorten THV
*geïntegreerde THV (winstverdeling volgens vooraf bepaalde sleutel)
- verregaande samenwerking
- verenigen van materiële, financiële en arbeidsmiddelen (aanwerving personeel)
- geen specifieke werkverdeling
- mogelijkheid tot economisch zelfstandig functioneren
*niet-geïntegreerde THV (= winstverdeling volgt werkverdeling)
- iedere vennoot voert zijn deel van het werk uit met eigen middelen
- aanrekening ‘aan’ THV aan verkoopprijs, doorrekening ‘door’ THV aan zelfde prijs
www.clijmansadvocaten.be
14
15. IV. WERKING
wettelijke, suppletieve regeling:
*geen zaakvoerder voorzien: elke vennoot is van rechtswege zaakvoerder met
concurrentiële bestuursbevoegdheid en recht op anticipatief verzet (art. 36
W.Venn.)
*wel zaakvoerder voorzien:
- niet-statutair: ad nutum beëindigbaar, over en weer (principieel unanimiteit vereist); geen recht op
anticipatief verzet (art. 33 -34 W.Venn.)
- statutair:
+ vennoot: enkel beëindigbaar over en weer mits wettige reden; geen recht op anticipatief verzet
- vennoot: ad nutum beëindigbaar, over en weer (principieel unanimiteit vereist); geen recht op
anticipatief verzet
www.clijmansadvocaten.be
15
16. IV. WERKING (VERVOLG)
contractuele regeling
Het verdient aanbeveling de bestuursregeling uitvoerig te regelen in het
vennootschapscontract, door bijvoorbeeld te voorzien in de oprichting van
een directiecomité (werking en bevoegdheden te bepalen) met daarin een
vertegenwoordiger van elke vennoot, e.e.a. naast dagelijkse ‘bestuurder-
zaakvoerder(s)’, wier bevoegdheden best ook nauwkeurig worden
omschreven.
www.clijmansadvocaten.be
16
17. V. GEHOUDENHEID VAN DE VENNOTEN
Art. 50 W.Venn.
“Het beding dat de verbintenis wordt aangegaan voor rekening van de vennootschap, verbindt slechts de
contracterende vennoot, maar niet de overige vennoten, tenzij deze hem volmacht gegeven hebben, of de zaak
tot voordeel van de vennootschap gestrekt heeft.”
De vennoten zijn dus verbonden indien:
*alle vennoten hebben getekend
of:
*er is opgetreden namens en voor rekening van de THV
*door één of meerdere vennoten (of niet-vennoot en dus derde-zaakvoerder)
*krachtens en binnen een mandaat (vennoot-zaakvoerder, zaakvoerder, volmacht)
*binnen het vennootschapsdoel
www.clijmansadvocaten.be
17
18. V. GEHOUDENHEID VENNOTEN
(VERVOLG)
of (zgn. ‘baattrekking’):
*er is opgetreden namens en voor rekening van de THV
*door één of meerdere vennoten (of niet-vennoot en dus derde-
zaakvoerder)
*de zaak heeft tot voordeel van de vennootschap gestrekt
bv.: lening met gelden voor de THV
of:
*gemeen recht (zaakwaarneming, bekrachtiging, schijnleer)
www.clijmansadvocaten.be
18
19. V. GEHOUDENHEID VENNOTEN
(VERVOLG)
Art. 53 W.Venn.
“De vennoten in een tijdelijke handelsvennootschap zijn hoofdelijk gehouden jegens de derden
met wie zij hebben gehandeld. Zij worden rechtstreeks en persoonlijk gedagvaard.”
= principe van de solidaire aansprakelijkheid, d.w.z. iedere vennoot kan voor het geheel van de
schuld worden aangesproken
*opm. 1: vennoten dienen wel geldig verbonden te zijn (zie vorige slides)
*opm. 2: kan volgens bepaalde rechtsleer worden wegbedongen met akkoord derde-contractant
(≠ in de statuten)
*opm. 3: in de statuten wordt vaak interne verdeling voorzien (regres): bij de geïntegreerde THV:
verdeling naar verhouding van deelneming en bij de niet-geïntegreerde THV: toerekening aan
vennoot belast met betrokken deel van het project
*opm. 4: executie op eigen vermogen vennoten én onverdeeldheid THV
www.clijmansadvocaten.be
19
20. V. GEHOUDENHEID VENNOTEN
(VERVOLG)
buitencontractuele aansprakelijkheid?
* art. 50/53 W.Venn. betreft contractuele AH
* buitencontractuele AH:
principieel individueel (vennoot die de fout beging), behoudens
afwijkende regeling in de statuten
samenlopende fouten van 2 of meer vennoten: AH in solidum
gemeenschappelijke fout begaan door 2 of meer vennoten: solidaire (=
hoofdelijke) AH
www.clijmansadvocaten.be
20
21. VI. EINDE VAN DE THV
ontbinding van rechtswege (art. 39 W.Venn.)
*verlopen van de duurtijd van het vennootschapscontract
*tenietgaan van de zaak, voorwerp van het vennootschapscontract
*realisatie van het doel (oplevering van het werk)
*verdwijnen of faillissement vennoot (uitzondering: voortzettingsbeding)
↔ WCO
…
www.clijmansadvocaten.be
21
22. VI. EINDE VAN DE THV (VERVOLG)
ontbinding ingevolge beslissing van de vennoten (principieel bij
eenparigheid, tenzij statutair andersluidend beding)
gerechtelijke ontbinding (art. 45 W.Venn.):
*op vordering
*wettige redenen, bv.:
contractueel verzuim mede-vennoot
duurzame en ernstige onenigheid tussen vennoten
*opsomming is niet-limitatief
www.clijmansadvocaten.be
22
23. VI. EINDE VAN DE THV (VERVOLG)
na ontbinding: de vereffening
*volgt de regels van de verdeling van de nalatenschappen (art. 55 W.Venn.)
*art. 815 Burgerlijk Wetboek
*door statutair, conventioneel of gerechtelijk aangestelde vereffenaar
*realisatie activa, betaling passiva
*verdeling positief of negatief vereffeningsaldo onder vennoten
overeenkomstig de afspraken (statuten), dan wel art. 30 W.Venn. (naar
evenredigheid van de waarde van de respectieve inbrengen)
www.clijmansadvocaten.be
23
24. VII. BESLUIT
THV beantwoordt aan een praktische behoefte en blijkt nuttig in de
praktijk:
*verenigen krachten op projectmatige basis (erkenningen, middelen,
personeel, know-how …)
*conventioneel moduleerbaar
*”quasi-rechtspersoon”
www.clijmansadvocaten.be
24
