SlideShare a Scribd company logo
1 of 118
„Bioasekuracja ferm trzody chlewnej –
nowe wyzwania w związku z zagrożeniem ASF.”
• prof. dr hab. Roman Kołacz
•
Prof. ROMAN KOŁACZ
Tarnowo Podgórne
OCHRONA
ZDROWIA
OCHRONA
DOBROSTANU
Opłacalność produkcji trzody chlewnej zależy:
Bakteryjne schorzenia świń
• zakaźne zanikowe zapalenie nosa,
• pleuropneumonia,
• patereloza,
• streptokokoza,
• różyca,
• leptospiroza,
• salmoneloza,
• zespół zaburzeń oddechowych świń-PRDC,
• dyzenteria,
• kolibakterioza prosiąt,
• choroba obrzękowa,
• MMA,
• mykoplazmowe zapalenie płuc,
Klasyczny pomór świńCirkowirus świń typu 2 (PCV 2)
Choroba Aujeszkiego (AD)
Zagrożenia wirusowe
PRRS
Wirus pryszczycy
Wirusowe zapalenie żołądka i jelit
(TGE)
Afrykański Pomór Świń
(ASF)
Kto tam ?
Ferma świń
Realne zagrożenie dla hodowców świń w Polsce
Afrykański pomór świń (ASF) to groźna, zakaźna i
zaraźliwa choroba wirusowa świń domowych,
świniodzików oraz dzików.
Rezerwuar wirusa stanowią dziki.
Afrykański pomór świń, zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia
zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
podlega obowiązkowi zwalczania.
Zwalczanie choroby prowadzone jest wyłącznie
metodami administracyjnymi, nie stosuje się leczenia,
jak również nie istnieje szczepionka przeciwko tej
chorobie.
Za ochronę stada przed
ASFV odpowiada właściciel
gospodarstwa.
Wystąpienie ASF w danym kraju skutkuje przede
wszystkim narażeniem na olbrzymie straty finansowe
wynikające w pierwszej kolejności z kosztami
związanymi ze zwalczaniem choroby w gospodarstwach
(wiążącymi się m.in. z zabiciem zwierząt, utylizacją ich
zwłok, koniecznością przeprowadzenia oczyszczania i
dezynfekcji oraz badań laboratoryjnych),
jak również z drastycznym ograniczeniem możliwości
sprzedaży i wywozu świń lub wieprzowiny zarówno w
kraju, jak i poza jego granice.
20-03-2017 - Główny Lekarz
Weterynarii informuje o
potwierdzeniu wystąpienia do
14 .03 . 2017 -231
przypadków afrykańskiego
pomoru świń u dzików na
terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej.
Do dzisiaj odnotowano 21
ognisk ASF u świni domowej.
• w 1997 roku w Holandii
uśmiercono 10 milionów
świń z powodu zwalczania
pomoru klasycznego w tym
6 mln. z powodu ochrony
dobrostanu tych zwierząt
• W Wielkiej Brytanii w 2001
zwalczając pryszczycę
uśmiercono z powodu choroby
594tys. krów a 169 tys. ze
względu na dobrostan,oraz 3
334 000 owiec było zbitych ze
względu na tą chorobę a
1,587tys. owiec poddano
eutanazji ze względu na
dobrostan.
OCHRONA
ZDROWIA
OCHRONA
DOBROSTANU
BIOASEKURACJA FERM
LEPSZA BIOASEKURACJA NIŻ CHOROBA
1.Bioasekuracja wewnętrzna fermy- zapobieganie
przedostawaniu się na fermę nowych patogenów!
2.Bioasekuracja zewnętrzna fermy- jest to zapobieganie
rozprzestrzenianiu się patogenów w najbliższym sąsiedztwie
oraz na dalsze odległości.
3.Zarządzanie zakażonym stadem (bio-management) to
zestaw działań, których celem jest kontrolowanie chorób
zakaźnych już występujących w stadzie.
Obszary bioasekuracji:
CZYNNIKI
INFEKCYJNE
ODPORNOŚĆ
CHOROBA ZAKAŹNA LUB WARUNKOWO
ZAKAŹNA
Przeżywalność wirusów
Przeżywalność wirusów
Przeżywalność wirusa ASF
Wirus ASF jest wyjątkowo oporny na działanie czynników
środowiskowych, wysychanie i gnicie oraz zmiany pH.
• Krew (4ºC) 18 m-cy
• Kał (20oC) 11 dni
• Zanieczyszczone kojce 1 m-ąc
• W glebie zanieczyszczonej zakażoną krwią przeżywa kilka
miesięcy,
• W śledzionie zakopanej w ziemi do 280 dni,
• W tuszach padłych zwierząt 18 tygodni,
• W mięsie mrożonym nawet do 1000 dni
• Temperatura 56ºC 70 min
• Temperatura 60ºC 20 min.
WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ
RUCHOME
• Świnie
• Ludzie
• Gryzonie
• Muchy
• Psy i kot
• Ptaki
• Inne zwierzęta
• Sprzęt
• Odpadki
organiczne
• Czynniki
przenoszone drogą
powietrzną
WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ
STAŁE
• Budynki
• Sprzęt
• Odpadki organiczne
• Systemy pojenia
• Systemy zadawania paszy
• Otoczenie zabudowań
WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ
ŻYWIENIOWE
• Pasza
• Woda
Skóra: < 4 godz.
Uszy: 4 godz.
Nos: 1 dzień
Włosy: 3 dni
Guma: 2 dni
Bawełna: 4 dni
Przetrwanie patogenów na
różnych powierzchniach
M. Porowski-2016
J-P. Vaillancourt, 2000
Przenoszenie chorób przez ludzi
Właściciele Służby konserwatorskie
Pracownicy zatrudnieni
na fermie Lekarze weterynarii
Osoby przypadkowe
Przenoszenie chorób przez świnie
1. Świnie zakażone
Podkliniczny przebieg
zakażenia
Ograniczenie liczby źródeł oraz pewność
epizootyczna z jakich kupowane są loszki i
knury do zasiedlenia fermy
WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ -ZAKUP ŚWIŃ
Nabywanie świń pochodzących wyłącznie ze stad,
nad którymi sprawowany jest regularny monitoring.
WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ
• Psy
• Koty
• Szczury
• Myszy
Inne zwierzęta
WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ
Okresowa deratyzacja
Szczury mogą przemieszczać
około 3-4 km
Czynniki ryzyka
Szczury
Szerzenie zakażenia pomiędzy
sąsiadującymi pomieszczeniami czy
budynkami inwentarskimi przez ptaki
stanowi zagrożenie, zwłaszcza
w ekstensywnych systemach chowu
Jaskółka
Ptaki
Transmisja za
pośrednictwem
owadów
Kontrola
występowania owadów
Czynniki ryzyka
OwadyMuchy
Komary
Laguny ze
ściekami
Czynniki ryzyka
Czynniki ryzyka-wielkość fermy
Lokalne zagęszczenie świń może być zdefiniowane, jako średnia
liczba świń przypadająca na 1km kwadratowy w promieniu ok. 5
km od fermy.
Zagęszczenie niższe niż 100 świń na 1 km kwadratowy oczywiście
stanowi mniejsze ryzyko niż zagęszczenie powyżej 1000 sztuk na
1km kwadratowy,
CZYNNIKI RYZYKA- Zagęszczenie świń na danym
obszarze:
CZYNNIKI RYZYKA - samochody dostawcze
Na fermach, gdzie w ciągu roku wykorzystuje się więcej niż dwa
samochody przeznaczone do transportu zwierząt, ryzyko
pojawiania się nowej choroby jest, w porównaniu do ferm, na które
wjeżdża mniej pojazdów, znacznie wyższe.
Transport
Zasadniczy czynnik ryzyka
sprzyjający szerzeniu się
choroby
Uczestnictwo w targach i pokazach
• Wystawianie zwierząt na targach oraz pokazach, a
następnie ponowne wprowadzanie ich
bezpośrednio na fermę
Zwierzęta, które przebywały
w miejscach, gdzie miały kontakt
z wieloma innym świniami, należy
izolować i traktować jak nowo
wprowadzane na farmę
CZYNNIKI RYZYKA
CZYNNIKI RYZYKA
Pasza i woda
CZYNNIKI RYZYKA
Ściółka
Wektory szerzenia się czynników infekcyjnych
Dzikie ptaki
Szczury,myszy,
psy,
koty,insekty,
inne zwierzęta
gospodarskie
Zainfekowane
świnie:loszki,knury,
warchlaki
Człowiek;zabrudzone
obuwie,odzież,narzędzia
Zainfekowana
pasza,woda.,
ściółka,powietrze
Zainfekowane pojazdy,
sprzęt fermowy
Zainfekowane
nasienie knurów
Zainfekowany
teren wokół
fermy odchody
ELEMENTY BIOASEKURACJI
• Aspekty prawne ochrony zdrowia świń
• Lokalizacja ferm
• Organizacja kwarantanny
• Zabezpieczenie systemu
"czarno-białego"
• Zarządzanie i organizacja produkcji
i kontroli zdrowia (management)
Przepisy prawa a bioaskuracja
• Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu
chorób zakaźnych zwierząt.
• Rozporządzenie MRIRW z 18 września 2003r. w sprawie
szczegółowych warunków weterynaryjnych, jakie muszą
spełniać gospodarstwa w przypadku, gdy zwierzęta lub
środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego pochodzące z
tych gospodarstw są wprowadzane na rynek.
• Rozporządzenie PE i Rady Nr 1069/2009 oraz akty prawne
wydawane w zależności od sytuacji epidemiologicznej np.:
• Rozporządzenie MRiRW z dnia 31 marca 2014r. w sprawie
środków podejmowanych w związku z wystąpieniem u
dzików afrykańskiego pomoru świń.
LOKALIZACJA FERMY
zalecane minimalne odległości:
 od innych ferm trzody chlewnej- 5 km
 od ubojni i zakładów przemysłu
mięsnego - 5 km
 od cmentarzyska zwierząt - 2 km
 od wysypisk śmieci - 1 km
 od zakładów utylizacyjnych - 2 km
 od dróg publicznych i linii
 kolejowych - 400 -800 m
 od ferm bydła, owiec, drobiu - 100 m
WPROWADZANIE NOWYCH ZWIERZĄT
DO STADA
KWARANTANNA
Większość epizodów nowych chorób
wiązana jest z wprowadzaniem
do stada świń – bezobjawowych
nosicieli, pochodzących
w większości
z niewiadomych
źródeł.
Obserwacja nowo
wprowadzanych
zwierząt
prowadzona
w celu wykrycia
objawów chorób
Zasady bioasekuracji stosowane przy
nabywaniu oraz wprowadzaniu nowych
zwierząt na farmę
KWARANTANA
Na tym etapie biobezpieczeństwa fermy,
istotne są trzy czynniki:
1. status zdrowotny zwierząt na femie
2. status zdrowotny zwierząt wprowadzanych na
fermę
3. warunki kwarantanny :
• czas kwarantanny
• odległość budynków kwarantanny o fermy
CZAS KWARANTANNY
• minimum kwarantanny powinno wynosić
4 tygodnie
• zalecany jest jednak okres
6-8 tygodni
• w przypadku fermy wolnej od enzootycznego
zapalenia płuc kwarantanna winna wynosić
8-10 tygodni
Budynki kwarantanny
powinny być usytuowane w odległości:
• 2-3 km od fermy i innych czynników ryzyka gdy
zależy nam na zwierzętach o wysokim statusie
zdrowotnym
• w pobliżu fermy w odległości 100-150 m,
gdy celem izolacji jest zabezpieczenie przed
ewentualnym zakażeniem stada, jedynie drogą
kontaktu
• budynek powinien być zlokalizowany w odległości
5 km od czynników ryzyka (w przypadku fermy
wolnej od enzootycznego zapalenia płuc)
Badania świń należy
wykonywać przed
wprowadzeniem do
stada.
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
• OGRODZENIE
Zabezpieczenie przed nieupoważnionymi
osobami i dzikimi zwierzętami
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
•SILOSY PASZOWE
Wizyty na terenie gospodarstwa
 Zastosowanie bezpiecznego ogrodzenia ochrony biologicznej, tak
aby gospodarstwo posiadało wyłącznie jedno połączone wejście i
wyjście.
 Na ile to możliwe ograniczenie do minimum liczby
odwiedzających.
 Wprowadzenie obowiązkowych pryszniców i udostępnienie
umywalek oraz butów i stroju ochronnego używanego wyłącznie
na terenie gospodarstwa.
 Rejestrowanie wszystkich odwiedzających – skąd przychodzą i
kiedy ostatnio byli w gospodarstwie.
Anthony
Pearson,
2014r.
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
• ŚLUZY OSOBOWE
• ŚLUZY SAMOCHODOWE
• KOMORA PADŁYCH ZWIERZĄT
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
ŚLUZY OSOBOWE
Zmiana obuwia i odzieży
ochronnej
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
• ŚLUZY OSOBOWE
Mycie i dezynfekcja rąk
Mycie i dezynfekcja obuwia
Sanityzacja rąk
Zawartość drobnoustrojów przed i po myciu i
dezynfekcji rąk u pracowników ferm drobiu (CFUx1000).
Najważniejsze…..
• Mechaniczne oczyszczenie butów
• Obuwie musi być umyte
PRZED dezynfekcją!
• Żaden środek dezynfekujący nie
działa na zabrudzonej odchodami
powierzchni!
Czas dezynfekcji obuwia.
• Dezynfekcja jest
czasochłonna!
Jak więc sobie z tym poradzić?
• Jedna osoba powinna posiadać dwie pary
obuwia
– Jedną „na sobie”
– A drugą dezynfekować
• Należy posiadać oddzielne
obuwie dla osób odwiedzających farmę
• Plastikowe ochraniacze na obuwie są
praktyczne jedynie przy krótkich
wizytach na farmie. Nie są wytrzymałe!
Podział fermy na strefy:
• dla transportu zwierząt wew. i zewnętrznego
• dla transportu pasz
• dla transportu zwierząt padłych - zakaz
wjazdu na teren fermy
Kontrola środków transportu
Mycie i dezynfekcja pojazdów
Śluzy samochodowe kontrola ruchu somochodów
Śluzy samochodowe kontrola ruchu somochodów
Dezynfekcja pojazdów / środków transportu
Prawidłowo Dopuszczalne Do poprawy
Stop / szlaban – rejestracja
Wiata / Zadaszenie –
ochrona środka
dezynfekującego
Wystarczająca długość
przejazdu
Stop / szlaban – rejestracja
Pompa / spryskiwacz
stosowane w razie
potrzeby
Specjalny pojazd
wyznaczony do poruszania
się w obrębie fermy
Brak szlabanu, brak rejestru,
brak progu zwalniającego
Bezpośrednie oddziaływanie
słońca i deszczu
Zbyt krótki przejazd
Niski poziom ochrony
Anthony Pearson, 2014r.
ŚLUZY SAMOCHODOWE
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
• RAMPY ZAŁADOWCZE I WYŁADOWCZE
Właściwa konstrukcja oraz lokalizacja
Łatwość czyszczenia oraz dezynfekcji
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
• SILOSY PASZOWE
Ograniczenie dostępu
pojazdów na fermę
SYSTEM „CZARNO-BIAŁY”
• Komora zwierząt
padłych w strefie
brudnej. Szczelnie
zamknięta.
HIGIENA TECHNOLOGII
• „pomieszczenie pełne – pomieszczenie puste”
• warunki mikroklimatyczne
• jakość ściółki
• technologia chowu
• higiena żywienia i pojenia
HIGIENA TECHNOLOGII
Jednym z podstawowych elementów higieny technologii
produkcji jest stosowanie zasady
„pomieszczenie pełne –
pomieszczenie puste”
DEZYNFEKCJA –
jest najważniejszym elementem higieny w produkcji
zwierzęcej. Różne są zalecane metody jak również środki
dezynfekcyjne, które zgodnie z oczekiwaniami powinny
charakteryzować się m. innymi:
• szerokim spektrum bójczym bakterii, wirusów i grzybów
• działaniem bójczym w różnym pH środowiska,
• niską toksycznością
• brakiem destrukcyjnego działania na przedmioty
odkażane
• łatwą biodegracją
Oprócz wymienionych wyżej cech środka
dezynfekcyjnego na podkreślenie zasługuje jeszcze
jedna cecha, a mianowicie, zdolność do zwalczania
pasożytów wewnętrznych i ich larw lub jaj.
Podstawowe zadania dezynfekcji weterynaryjnej
uwzględniane w planowaniu zabiegu
ograniczenie rozprzestrzeniania się czynników zakaźnych ze
zwierzęcia na zwierzę
ograniczenia rozprzestrzeniania się czynników zakaźnych ze
zwierząt na człowieka - zoonozy
eliminacji czynników zakaźnych z wnętrza budynków
eliminacji drobnoustrojów z kół pojazdów i butów
dekontaminacji systemów podawania wody i paszy
Rodzaje dezynfekcji
• dezynfekcję zapobiegawczą
• dezynfekcję bieżącą
• dezynfekcję końcową.
Dezynfekcja zapobiegawcza
• Wykonywana jest w miejscach stałego i okresowego
przebywania świń, w tym również przy zmianie
obsady, zawsze przed wprowadzeniem zwierząt oraz
po opuszczeniu przez nie pomieszczeń.
• Obowiązkowo przeprowadzana jest na fermach i w
zagrodach sąsiadujących w okręgu zapowietrzonym
oraz w obiektach, gdzie choroba występuje
stacjonarnie.
Dezynfekcja bieżąca
• Przeprowadzana jest w chwili wybuchu choroby na
fermie oraz w trakcie jej trwania a jej celem jest przede
wszystkim zmniejszenie wydalania patogennych
drobnoustrojów tak przez sztuki chore jak i przez
ozdrowieńców czy nosicieli. Ogranicza to
zanieczyszczenie środowiska oraz redukuje ilość
wtórnych źródeł zarazka. Odkażaniu bieżącemu podlega:
• sprzęt,
• budynki
• urządzenia
• wybiegi
Dezynfekcję bieżącą prowadzi się aż do wygaśnięcia
choroby zakaźnej w stadzie.
Dezynfekcja końcowa
Wykonuje się ją po wygaśnięciu choroby
zakaźnej, po usunięciu zwierząt lub ich
wyzdrowieniu, celem ochrony nowo
wprowadzanych sztuk przed zakażeniem.
ETAP I
Usunięcie zwierząt
Usunięcie sprzętu i ruchomego wyposażenia
Usuwanie odchodów
ETAP II
Mycie i wstępne odkażanie:
- woda pod wysokim ciśnieniem
- woda z detergentem lub
środkiem dezynfekcyjnym
Sanityzacja
to klucz do
prawidłowej
dezynfekcji !!!
ETAP III
Dezynfekcja właściwa:
- polewanie
- spryskiwanie
- zamgławianie
-posypywanie
Dezynfekcja wyposażenia
Dezynfekcja systemu wodnego
Zamgławianie -dodatkowa
dezynfekcja po wyłożeniu ściółki
ETAP IV
Przerwa produkcyjna
ETAP V
ZASIEDLANIE
• detergenty,
• podchloryn sodu,
• aldehyd glutarowy,
• środki zasadowe,
• rozpuszczalniki lipidowe,
• Virkon S (1:100).
Efektywne środki dezynfekcyjne:
Higiena żywienia i pojenia
• Pasza wolna od wszelkich drobnoustrojów
chorobotwórczych,
• Woda z ujęć o sprawdzonej czystości
bakeriologicznej
• Dezynfekcja karmideł i poidełek przy każdej
dezynfekcji okresowej
• Stosowanie zakwaszaczy i probiotyków w
żywieniu świń
Higiena żywienia i pojenia
• Przestrzeganie zakazu skarmiania świń
odpadami gastronomicznymi, w tym również
odpadami żywnościowymi pochodzącymi z
kuchni domowych .
• Karmienie świń paszą zabezpieczoną przed
dostępem zwierząt wolnożyjących .
Wymagania minimalne bioasekuracji
 Posiadanie środków dezynfekcyjnych i wydzielone miejsce do ich
przechowywania Wydzielone miejsce do składowania obornika
Odzież i obuwie przeznaczone tylko do obowiązkowego użycia w
gospodarstwie,
 Stałe utrzymywanie mat dezynfekcyjnych przed wejściami do
budynków,
 Budynki, w których utrzymywane są zwierzęta powinny być:
 zabezpieczone przed dostępem zwierząt innych niż utrzymywane
w gospodarstwie;
 utrzymywane w czystości;
 przy wejściach do budynków, w których utrzymywane są świnie
powinny się znajdować tablice z napisem „Osobom
nieupoważnionym wstęp wzbroniony”
Wymagania minimalne bioasekuracji
• Utrzymywanie świń w zamykanych pomieszczeniach i nie wypuszczanie
świń na wybiegi, chyba że zapewni się fizyczne oddzielenie wybiegów od
dzikich zwierząt lądowych np. poprzez podwójne ogrodzenie.
• Wprowadzanie do gospodarstw świń oznakowanych, pochodzących
wyłącznie ze znanych źródeł, zaopatrzonych w wymaganą przepisami
prawa dokumentację.
• Oddzielanie fizyczne świń chorych od świń zdrowych .
Wykorzystywanie sprzętu do obsługi świń, w tym do ich poskramiania
wyłącznie w tym gospodarstwie .
• Przestrzeganie zakazu skarmiania świń odpadami gastronomicznymi,
w tym również odpadami żywnościowymi pochodzącymi z kuchni
domowych.
• Karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt
wolnożyjących.
• Przestrzeganie zasad dotyczących zagospodarowania padłych zwierząt
oraz odpadów poubojowych przy uboju zwierząt w gospodarstwie
INNE ELEMENTY BIOASEKURACJI
• wizyty weterynaryjne
• deratyzacja
• dezynsekcja
Bioasekuracja -Lekarze weterynarii
Odpowiednie zachowanie zgodnie ze standardami
bioasekuracyjnymi na fermach lub standardami
wew.
• Używanie materiałów jednorazowego użytku
• Używanie wyłącznie właściwie odkażonego lub jałowego
sprzętu
• Higiena rąk, obuwia, odzieży
• Kodeks dobrej praktyki weterynaryjnej
Dezynsekcja.
programy profilaktyczne i interwencyjne mają
za zadanie nie tylko niedopuszczenie do
migracji na teren fermy szkodników i
zasiedlenie przez nie pomieszczeń dla
zwierząt, ale także stworzenie na terenie
samego budynku takich warunków, które nie
sprzyjałyby bytowaniu i utrzymywaniu się w
nim insektów.
Deratyzacja
• Na fermach ma zapewnić nie tylko usunięcie gryzoni z
pomieszczeń obiektu ale także zabezpieczyć tak zwaną
szczuroszczelność (ang. ratproofing).
Termin ten określa konstrukcyjne i techniczne wykończenie
budynków, uniemożliwiające gryzoniom wtargnięcie do
wnętrza obiektu, wędrówki po pomieszczeniach,
wyszukiwanie wody, pokarmu itp..
• Ograniczenie liczby gryzoni
– Pułapki
– Rodentycydy
• Budynki zabezpieczone przed dostępem
gryzoni -szczuroszczelność
– Drzwi i okna
– Fundament betonowy na głębokość min 70cm
Kontrola występowania gryzoni
Zabezpieczenie fermy przed ptactwem
• Uszczelnienie wszelkich otworów
• Zakładanie siatek ochronnych - okna, wentylatory
• Zabezpieczanie paszy, ziarna
• Zakładanie „ochron” w miejscach gdzie ptaki mogą
siadać
Stały monitoring
– istotny element bioasekuracji
 Świnie należy nabywać z
ferm objętych programem
monitoringu
 Okresowe badania są konieczne dla
oceny statusu zdrowotnego stada
INNE ELEMENTY BIOASEKURACJI
• chów gnotobiotyczny
• wieloetapowy system produkcji
• prowadzenie monitoringu zdrowia
• depopulacja zwierząt chorych
• kategoryzacja ferm -
Dekalog
• Dekalog – czyli 10 przykazań, które trzeba
zastosować przy zabezpieczeniu fermy przed
ASF.
Dekalog
1) Zabezpieczenie gospodarstwa, w którym są
utrzymywane świnie w systemie otwartym,
podwójnym ogrodzeniem, o co najmniej 1,5 m
wysokości, na podmurówce lub z wkopanym
krawężnikiem;
Dekalog
2.Ograniczenie możliwości wchodzenia na
fermę;
Wejście na fermę jest jednym z kluczowych
punktów kontroli. Bramy wjazdowe oraz drzwi
muszą pozostawać zamknięte.
Dla osób postronnych okres braku kontaktu ze
zwierzętami powinien wynosić minimum 24
godziny.
Dekalog
3. Osoby, które muszą wejść na fermę powinny:
• umówić wizytę z określonym wyprzedzeniem,
• pozostawić samochód w ściśle określonym
miejscu przed budynkami fermy.
• pozostawić odzież osobistą w strefie brudnej
przebieralni, wzięcie prysznica i przebranie się w
odzież fermową
• poinformowanie wizytatora o konieczności
unikania (jeśli to możliwe) kontaktu
bezpośredniego ze zwierzętami.
Dekalog R
4. Wdrożenie programu monitorowania i
zwalczania gryzoni i posiadanie dokumentacji
przestrzegania tego programu.
Dekalog R
5) Przeprowadzanie okresowych zabiegów
dezynsekcji (od kwietnia do listopada każdego
roku) i i posiadanie dokumentacji wykonywania
tych zabiegów.
Dekalog R
6) Prowadzenie rejestru środków transportu do
przewozu świń, które wjeżdżają na teren
gospodarstwa, oraz rejestru wejść osób do
pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie i
przechowywanie dokumentacji tych rejestrów.
Dekalog
7) Zabezpieczenie budynku, w którym są
utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt
domowych;
Dekalog
8) Utrzymywanie świń w gospodarstwach w
zamkniętych pomieszczeniach, z wyjątkiem świń
utrzymywanych w systemie otwartym;
Dekalog
9) Zapewnienie aby:
a) osoby mające kontakt ze świniami w
gospodarstwie nie utrzymywały własnych świń poza
tym gospodarstwem oraz nie zajmowały się
dodatkowo obsługą świń w innych gospodarstwach,
b) do budynków, w których są utrzymywane świnie,
nie wchodziły osoby postronne,
c) osoby przebywające w budynkach inwentarskich
używały odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego.
Dekalog
10.Posiadanie w gospodarstwie, w którym są
utrzymywane świnie, pisemnego planu
bioasekuracji obejmującego:
1) dokumentację przestrzegania wymagań
określonych w pkt 4-6;
2) rejestr produktów biobójczych używanych w
gospodarstwie;
3) program czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń i
sprzętu mającego kontakt ze świniami;
4) zasady używania oraz czyszczenia i dezynfekcji
odzieży ochronnej i obuwia ochronnego.
Podsumowanie
• Zapamietaj jeszcze raz, że od Ciebie
zależy czy będziesz miał problem z
chorobami zakaźnymi świń w tym z ASF.
• Za ochronę stada przed ASFV prawnie
odpowiada właściciel gospodarstwa.
Dlatego……
Zadbaj
• Zadbaj o właściwe zabezpieczenie terenu fermy
(ogrodzenie, zamykana brama wjazdowa, baseny
wypełnione środkiem odkażającym przed brama
wjazdową i wejściową)!
Usuń
• Usuń wszystkie krzewy , drzewa i trawę
wokół budynków- są doskonałym
środowiskiem dla dzikich ptaków, gryzoni,
owadów i bakterii.
Zdrenuj
• Zdrenuj wokół budynków teren i uzupełnij
wszelkie dziury dla zapobieżenia
powstawania kałuży .
Przystosuj
• Przystosuj konstrukcyjnie budynek tak, aby
możliwe było skuteczne wykonywanie
zabiegów oczyszczania , dezynfekcji, i
szczuroszczelności!
Przestrzegaj
• Przestrzegaj zasadę „pomieszczenie
pełne - pomieszczenie puste”!
Zmień
• Przed wejściem na halę produkcyjną zmień
odzież i obuwie oraz starannie umyj ręce!
Przejdź
• Przed wejściem do budynku przejdź przez
matę dezynfekcyjną nasączoną skutecznym
środkiem odkażającym.
BIOASEKURACJA
Za bioasekurację odpowiedzialni są:
• Ty i Twoja rodzina
• Pracownicy fermy
• Lekarze weterynarii
• Dostawcy paszy
• Doradcy i specjaliści odwiedzający fermę
Ja jestem zdrowa i szczęśliwa bo
mój pan zastosował właściwą
wentylację i bioasekurację
Dziękuję za uwagę

More Related Content

What's hot (20)

6
66
6
 
35 6.1 dwc_tresc
35 6.1 dwc_tresc35 6.1 dwc_tresc
35 6.1 dwc_tresc
 
1
11
1
 
Wykonywanie objętościowej analizy żywności
Wykonywanie objętościowej analizy żywności Wykonywanie objętościowej analizy żywności
Wykonywanie objętościowej analizy żywności
 
Zwierzęta modyfikowane genetycznie...
Zwierzęta modyfikowane genetycznie...Zwierzęta modyfikowane genetycznie...
Zwierzęta modyfikowane genetycznie...
 
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe
Niezbędne Nienasycone Kwasy TłuszczoweNiezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe
 
Almanach tom 5 produkcja piekarska
Almanach tom 5 produkcja piekarskaAlmanach tom 5 produkcja piekarska
Almanach tom 5 produkcja piekarska
 
10
1010
10
 
Organizowanie procesów technologicznych przetwórstwa spożywczego
Organizowanie procesów technologicznych przetwórstwa spożywczego Organizowanie procesów technologicznych przetwórstwa spożywczego
Organizowanie procesów technologicznych przetwórstwa spożywczego
 
Sporządzanie półproduktów z podstawowego asortymentu potraw z mąki i kasz
Sporządzanie półproduktów z podstawowego asortymentu potraw z mąki i kaszSporządzanie półproduktów z podstawowego asortymentu potraw z mąki i kasz
Sporządzanie półproduktów z podstawowego asortymentu potraw z mąki i kasz
 
4
44
4
 
Prezentacja
PrezentacjaPrezentacja
Prezentacja
 
Bab v pemuliaan dan perkawinan
Bab v pemuliaan dan perkawinanBab v pemuliaan dan perkawinan
Bab v pemuliaan dan perkawinan
 
Przetwarzanie mięsa drobiowego i jaj
Przetwarzanie mięsa drobiowego i jajPrzetwarzanie mięsa drobiowego i jaj
Przetwarzanie mięsa drobiowego i jaj
 
12
1212
12
 
Edukacja dla bezpieczeństwa
Edukacja dla bezpieczeństwaEdukacja dla bezpieczeństwa
Edukacja dla bezpieczeństwa
 
35 3.1 dwc_tresc
35 3.1 dwc_tresc35 3.1 dwc_tresc
35 3.1 dwc_tresc
 
BUDIDAYA BABI.ppt
BUDIDAYA BABI.pptBUDIDAYA BABI.ppt
BUDIDAYA BABI.ppt
 
Technik.urzadzen.sanitarnych
Technik.urzadzen.sanitarnychTechnik.urzadzen.sanitarnych
Technik.urzadzen.sanitarnych
 
5
55
5
 

Similar to Bioasekuracja ferm trzody chlewnej – nowe wyzwania w związku z zagrożeniem ASF

Asf materiały szkoleniowe dla hodowców
Asf materiały szkoleniowe dla hodowcówAsf materiały szkoleniowe dla hodowców
Asf materiały szkoleniowe dla hodowcówMichał Lidzbarski
 
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Poznaniu
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w PoznaniuWojewódzki Inspektorat Weterynarii w Poznaniu
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w PoznaniuMark Kowalski
 
Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.
Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.
Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.Michał Lidzbarski
 
Mikroorganizmy chorobotwórcze w żywności
Mikroorganizmy chorobotwórcze w żywnościMikroorganizmy chorobotwórcze w żywności
Mikroorganizmy chorobotwórcze w żywnościhelenakb
 
Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012
Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012
Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012Gmina Dobrcz
 
Protector ulotka.ai nowa skrivanek
Protector ulotka.ai nowa skrivanekProtector ulotka.ai nowa skrivanek
Protector ulotka.ai nowa skrivanekGrupa PTWP S.A.
 
Pszczola
PszczolaPszczola
Pszczolatrzyem
 
13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznym
13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznym13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznym
13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznymKasia Stachura
 
Szczepienia w xxi w
Szczepienia w xxi wSzczepienia w xxi w
Szczepienia w xxi wLena Huppert
 

Similar to Bioasekuracja ferm trzody chlewnej – nowe wyzwania w związku z zagrożeniem ASF (10)

Asf materiały szkoleniowe dla hodowców
Asf materiały szkoleniowe dla hodowcówAsf materiały szkoleniowe dla hodowców
Asf materiały szkoleniowe dla hodowców
 
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Poznaniu
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w PoznaniuWojewódzki Inspektorat Weterynarii w Poznaniu
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Poznaniu
 
Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.
Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.
Asf materiały szkoleniowe dla lek. wet.
 
Mikroorganizmy chorobotwórcze w żywności
Mikroorganizmy chorobotwórcze w żywnościMikroorganizmy chorobotwórcze w żywności
Mikroorganizmy chorobotwórcze w żywności
 
17 5.1 pw_ch_zl_tresc
17 5.1 pw_ch_zl_tresc17 5.1 pw_ch_zl_tresc
17 5.1 pw_ch_zl_tresc
 
Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012
Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012
Komunikat szczepienia lisów 21-30 wrzesień 2012
 
Protector ulotka.ai nowa skrivanek
Protector ulotka.ai nowa skrivanekProtector ulotka.ai nowa skrivanek
Protector ulotka.ai nowa skrivanek
 
Pszczola
PszczolaPszczola
Pszczola
 
13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznym
13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznym13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznym
13 Produkcja rolnicza w gospodarstwie agroturystycznym
 
Szczepienia w xxi w
Szczepienia w xxi wSzczepienia w xxi w
Szczepienia w xxi w
 

More from Mark Kowalski

ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZY PUBLICZNEJ W CEL...
ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZYPUBLICZNEJ W CEL...ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZYPUBLICZNEJ W CEL...
ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZY PUBLICZNEJ W CEL...Mark Kowalski
 
Analiza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EU
Analiza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EUAnaliza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EU
Analiza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EUMark Kowalski
 
Cid Lines- niezawodny partner hodowcy
Cid Lines- niezawodny partner hodowcyCid Lines- niezawodny partner hodowcy
Cid Lines- niezawodny partner hodowcyMark Kowalski
 
Formalne Bariery Modernizacji Chlewni
Formalne Bariery Modernizacji ChlewniFormalne Bariery Modernizacji Chlewni
Formalne Bariery Modernizacji ChlewniMark Kowalski
 
Przyczyny niskiej efektywności w produkcji świń
Przyczyny niskiej efektywności w produkcji świńPrzyczyny niskiej efektywności w produkcji świń
Przyczyny niskiej efektywności w produkcji świńMark Kowalski
 

More from Mark Kowalski (6)

Breeders
BreedersBreeders
Breeders
 
ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZY PUBLICZNEJ W CEL...
ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZYPUBLICZNEJ W CEL...ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZYPUBLICZNEJ W CEL...
ODSZKODOWANIA NALEŻNE W ZWIĄZKU Z DZIAŁANIAMI ORGANÓW WŁADZY PUBLICZNEJ W CEL...
 
Analiza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EU
Analiza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EUAnaliza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EU
Analiza porównawcza produkcji trzody chlewnej w EU
 
Cid Lines- niezawodny partner hodowcy
Cid Lines- niezawodny partner hodowcyCid Lines- niezawodny partner hodowcy
Cid Lines- niezawodny partner hodowcy
 
Formalne Bariery Modernizacji Chlewni
Formalne Bariery Modernizacji ChlewniFormalne Bariery Modernizacji Chlewni
Formalne Bariery Modernizacji Chlewni
 
Przyczyny niskiej efektywności w produkcji świń
Przyczyny niskiej efektywności w produkcji świńPrzyczyny niskiej efektywności w produkcji świń
Przyczyny niskiej efektywności w produkcji świń
 

Bioasekuracja ferm trzody chlewnej – nowe wyzwania w związku z zagrożeniem ASF

  • 1. „Bioasekuracja ferm trzody chlewnej – nowe wyzwania w związku z zagrożeniem ASF.” • prof. dr hab. Roman Kołacz • Prof. ROMAN KOŁACZ Tarnowo Podgórne
  • 3. Bakteryjne schorzenia świń • zakaźne zanikowe zapalenie nosa, • pleuropneumonia, • patereloza, • streptokokoza, • różyca, • leptospiroza, • salmoneloza, • zespół zaburzeń oddechowych świń-PRDC, • dyzenteria, • kolibakterioza prosiąt, • choroba obrzękowa, • MMA, • mykoplazmowe zapalenie płuc,
  • 4. Klasyczny pomór świńCirkowirus świń typu 2 (PCV 2) Choroba Aujeszkiego (AD) Zagrożenia wirusowe PRRS Wirus pryszczycy Wirusowe zapalenie żołądka i jelit (TGE) Afrykański Pomór Świń (ASF)
  • 5. Kto tam ? Ferma świń Realne zagrożenie dla hodowców świń w Polsce
  • 6. Afrykański pomór świń (ASF) to groźna, zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa świń domowych, świniodzików oraz dzików. Rezerwuar wirusa stanowią dziki. Afrykański pomór świń, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt podlega obowiązkowi zwalczania. Zwalczanie choroby prowadzone jest wyłącznie metodami administracyjnymi, nie stosuje się leczenia, jak również nie istnieje szczepionka przeciwko tej chorobie.
  • 7. Za ochronę stada przed ASFV odpowiada właściciel gospodarstwa.
  • 8. Wystąpienie ASF w danym kraju skutkuje przede wszystkim narażeniem na olbrzymie straty finansowe wynikające w pierwszej kolejności z kosztami związanymi ze zwalczaniem choroby w gospodarstwach (wiążącymi się m.in. z zabiciem zwierząt, utylizacją ich zwłok, koniecznością przeprowadzenia oczyszczania i dezynfekcji oraz badań laboratoryjnych), jak również z drastycznym ograniczeniem możliwości sprzedaży i wywozu świń lub wieprzowiny zarówno w kraju, jak i poza jego granice.
  • 9. 20-03-2017 - Główny Lekarz Weterynarii informuje o potwierdzeniu wystąpienia do 14 .03 . 2017 -231 przypadków afrykańskiego pomoru świń u dzików na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Do dzisiaj odnotowano 21 ognisk ASF u świni domowej.
  • 10. • w 1997 roku w Holandii uśmiercono 10 milionów świń z powodu zwalczania pomoru klasycznego w tym 6 mln. z powodu ochrony dobrostanu tych zwierząt
  • 11. • W Wielkiej Brytanii w 2001 zwalczając pryszczycę uśmiercono z powodu choroby 594tys. krów a 169 tys. ze względu na dobrostan,oraz 3 334 000 owiec było zbitych ze względu na tą chorobę a 1,587tys. owiec poddano eutanazji ze względu na dobrostan.
  • 13.
  • 15. 1.Bioasekuracja wewnętrzna fermy- zapobieganie przedostawaniu się na fermę nowych patogenów! 2.Bioasekuracja zewnętrzna fermy- jest to zapobieganie rozprzestrzenianiu się patogenów w najbliższym sąsiedztwie oraz na dalsze odległości. 3.Zarządzanie zakażonym stadem (bio-management) to zestaw działań, których celem jest kontrolowanie chorób zakaźnych już występujących w stadzie. Obszary bioasekuracji:
  • 19. Przeżywalność wirusa ASF Wirus ASF jest wyjątkowo oporny na działanie czynników środowiskowych, wysychanie i gnicie oraz zmiany pH. • Krew (4ºC) 18 m-cy • Kał (20oC) 11 dni • Zanieczyszczone kojce 1 m-ąc • W glebie zanieczyszczonej zakażoną krwią przeżywa kilka miesięcy, • W śledzionie zakopanej w ziemi do 280 dni, • W tuszach padłych zwierząt 18 tygodni, • W mięsie mrożonym nawet do 1000 dni • Temperatura 56ºC 70 min • Temperatura 60ºC 20 min.
  • 20. WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ RUCHOME • Świnie • Ludzie • Gryzonie • Muchy • Psy i kot • Ptaki • Inne zwierzęta • Sprzęt • Odpadki organiczne • Czynniki przenoszone drogą powietrzną
  • 21. WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ STAŁE • Budynki • Sprzęt • Odpadki organiczne • Systemy pojenia • Systemy zadawania paszy • Otoczenie zabudowań
  • 22. WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ ŻYWIENIOWE • Pasza • Woda
  • 23. Skóra: < 4 godz. Uszy: 4 godz. Nos: 1 dzień Włosy: 3 dni Guma: 2 dni Bawełna: 4 dni Przetrwanie patogenów na różnych powierzchniach M. Porowski-2016 J-P. Vaillancourt, 2000 Przenoszenie chorób przez ludzi Właściciele Służby konserwatorskie Pracownicy zatrudnieni na fermie Lekarze weterynarii Osoby przypadkowe
  • 24. Przenoszenie chorób przez świnie 1. Świnie zakażone Podkliniczny przebieg zakażenia
  • 25. Ograniczenie liczby źródeł oraz pewność epizootyczna z jakich kupowane są loszki i knury do zasiedlenia fermy WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ -ZAKUP ŚWIŃ
  • 26. Nabywanie świń pochodzących wyłącznie ze stad, nad którymi sprawowany jest regularny monitoring. WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ
  • 27. • Psy • Koty • Szczury • Myszy Inne zwierzęta WEKTORY SZERZENIA SIĘ ZAKAŻEŃ
  • 28. Okresowa deratyzacja Szczury mogą przemieszczać około 3-4 km Czynniki ryzyka Szczury
  • 29. Szerzenie zakażenia pomiędzy sąsiadującymi pomieszczeniami czy budynkami inwentarskimi przez ptaki stanowi zagrożenie, zwłaszcza w ekstensywnych systemach chowu Jaskółka Ptaki
  • 33. Lokalne zagęszczenie świń może być zdefiniowane, jako średnia liczba świń przypadająca na 1km kwadratowy w promieniu ok. 5 km od fermy. Zagęszczenie niższe niż 100 świń na 1 km kwadratowy oczywiście stanowi mniejsze ryzyko niż zagęszczenie powyżej 1000 sztuk na 1km kwadratowy, CZYNNIKI RYZYKA- Zagęszczenie świń na danym obszarze:
  • 34. CZYNNIKI RYZYKA - samochody dostawcze Na fermach, gdzie w ciągu roku wykorzystuje się więcej niż dwa samochody przeznaczone do transportu zwierząt, ryzyko pojawiania się nowej choroby jest, w porównaniu do ferm, na które wjeżdża mniej pojazdów, znacznie wyższe.
  • 36. Uczestnictwo w targach i pokazach • Wystawianie zwierząt na targach oraz pokazach, a następnie ponowne wprowadzanie ich bezpośrednio na fermę Zwierzęta, które przebywały w miejscach, gdzie miały kontakt z wieloma innym świniami, należy izolować i traktować jak nowo wprowadzane na farmę CZYNNIKI RYZYKA
  • 39. Wektory szerzenia się czynników infekcyjnych Dzikie ptaki Szczury,myszy, psy, koty,insekty, inne zwierzęta gospodarskie Zainfekowane świnie:loszki,knury, warchlaki Człowiek;zabrudzone obuwie,odzież,narzędzia Zainfekowana pasza,woda., ściółka,powietrze Zainfekowane pojazdy, sprzęt fermowy Zainfekowane nasienie knurów Zainfekowany teren wokół fermy odchody
  • 40. ELEMENTY BIOASEKURACJI • Aspekty prawne ochrony zdrowia świń • Lokalizacja ferm • Organizacja kwarantanny • Zabezpieczenie systemu "czarno-białego" • Zarządzanie i organizacja produkcji i kontroli zdrowia (management)
  • 41. Przepisy prawa a bioaskuracja • Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. • Rozporządzenie MRIRW z 18 września 2003r. w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych, jakie muszą spełniać gospodarstwa w przypadku, gdy zwierzęta lub środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego pochodzące z tych gospodarstw są wprowadzane na rynek. • Rozporządzenie PE i Rady Nr 1069/2009 oraz akty prawne wydawane w zależności od sytuacji epidemiologicznej np.: • Rozporządzenie MRiRW z dnia 31 marca 2014r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem u dzików afrykańskiego pomoru świń.
  • 42. LOKALIZACJA FERMY zalecane minimalne odległości:  od innych ferm trzody chlewnej- 5 km  od ubojni i zakładów przemysłu mięsnego - 5 km  od cmentarzyska zwierząt - 2 km  od wysypisk śmieci - 1 km  od zakładów utylizacyjnych - 2 km  od dróg publicznych i linii  kolejowych - 400 -800 m  od ferm bydła, owiec, drobiu - 100 m
  • 43. WPROWADZANIE NOWYCH ZWIERZĄT DO STADA KWARANTANNA
  • 44. Większość epizodów nowych chorób wiązana jest z wprowadzaniem do stada świń – bezobjawowych nosicieli, pochodzących w większości z niewiadomych źródeł.
  • 45. Obserwacja nowo wprowadzanych zwierząt prowadzona w celu wykrycia objawów chorób Zasady bioasekuracji stosowane przy nabywaniu oraz wprowadzaniu nowych zwierząt na farmę
  • 46. KWARANTANA Na tym etapie biobezpieczeństwa fermy, istotne są trzy czynniki: 1. status zdrowotny zwierząt na femie 2. status zdrowotny zwierząt wprowadzanych na fermę 3. warunki kwarantanny : • czas kwarantanny • odległość budynków kwarantanny o fermy
  • 47. CZAS KWARANTANNY • minimum kwarantanny powinno wynosić 4 tygodnie • zalecany jest jednak okres 6-8 tygodni • w przypadku fermy wolnej od enzootycznego zapalenia płuc kwarantanna winna wynosić 8-10 tygodni
  • 48. Budynki kwarantanny powinny być usytuowane w odległości: • 2-3 km od fermy i innych czynników ryzyka gdy zależy nam na zwierzętach o wysokim statusie zdrowotnym • w pobliżu fermy w odległości 100-150 m, gdy celem izolacji jest zabezpieczenie przed ewentualnym zakażeniem stada, jedynie drogą kontaktu • budynek powinien być zlokalizowany w odległości 5 km od czynników ryzyka (w przypadku fermy wolnej od enzootycznego zapalenia płuc)
  • 49. Badania świń należy wykonywać przed wprowadzeniem do stada.
  • 50. SYSTEM „CZARNO-BIAŁY” • OGRODZENIE Zabezpieczenie przed nieupoważnionymi osobami i dzikimi zwierzętami
  • 53. Wizyty na terenie gospodarstwa  Zastosowanie bezpiecznego ogrodzenia ochrony biologicznej, tak aby gospodarstwo posiadało wyłącznie jedno połączone wejście i wyjście.  Na ile to możliwe ograniczenie do minimum liczby odwiedzających.  Wprowadzenie obowiązkowych pryszniców i udostępnienie umywalek oraz butów i stroju ochronnego używanego wyłącznie na terenie gospodarstwa.  Rejestrowanie wszystkich odwiedzających – skąd przychodzą i kiedy ostatnio byli w gospodarstwie. Anthony Pearson, 2014r.
  • 54. SYSTEM „CZARNO-BIAŁY” • ŚLUZY OSOBOWE • ŚLUZY SAMOCHODOWE • KOMORA PADŁYCH ZWIERZĄT
  • 56. ŚLUZY OSOBOWE Zmiana obuwia i odzieży ochronnej
  • 57. SYSTEM „CZARNO-BIAŁY” • ŚLUZY OSOBOWE Mycie i dezynfekcja rąk Mycie i dezynfekcja obuwia
  • 58. Sanityzacja rąk Zawartość drobnoustrojów przed i po myciu i dezynfekcji rąk u pracowników ferm drobiu (CFUx1000).
  • 59. Najważniejsze….. • Mechaniczne oczyszczenie butów • Obuwie musi być umyte PRZED dezynfekcją! • Żaden środek dezynfekujący nie działa na zabrudzonej odchodami powierzchni!
  • 60. Czas dezynfekcji obuwia. • Dezynfekcja jest czasochłonna!
  • 61. Jak więc sobie z tym poradzić? • Jedna osoba powinna posiadać dwie pary obuwia – Jedną „na sobie” – A drugą dezynfekować • Należy posiadać oddzielne obuwie dla osób odwiedzających farmę • Plastikowe ochraniacze na obuwie są praktyczne jedynie przy krótkich wizytach na farmie. Nie są wytrzymałe!
  • 62. Podział fermy na strefy: • dla transportu zwierząt wew. i zewnętrznego • dla transportu pasz • dla transportu zwierząt padłych - zakaz wjazdu na teren fermy Kontrola środków transportu
  • 63. Mycie i dezynfekcja pojazdów
  • 64. Śluzy samochodowe kontrola ruchu somochodów
  • 65. Śluzy samochodowe kontrola ruchu somochodów
  • 66. Dezynfekcja pojazdów / środków transportu Prawidłowo Dopuszczalne Do poprawy Stop / szlaban – rejestracja Wiata / Zadaszenie – ochrona środka dezynfekującego Wystarczająca długość przejazdu Stop / szlaban – rejestracja Pompa / spryskiwacz stosowane w razie potrzeby Specjalny pojazd wyznaczony do poruszania się w obrębie fermy Brak szlabanu, brak rejestru, brak progu zwalniającego Bezpośrednie oddziaływanie słońca i deszczu Zbyt krótki przejazd Niski poziom ochrony Anthony Pearson, 2014r. ŚLUZY SAMOCHODOWE
  • 67. SYSTEM „CZARNO-BIAŁY” • RAMPY ZAŁADOWCZE I WYŁADOWCZE Właściwa konstrukcja oraz lokalizacja Łatwość czyszczenia oraz dezynfekcji
  • 68. SYSTEM „CZARNO-BIAŁY” • SILOSY PASZOWE Ograniczenie dostępu pojazdów na fermę
  • 69. SYSTEM „CZARNO-BIAŁY” • Komora zwierząt padłych w strefie brudnej. Szczelnie zamknięta.
  • 70. HIGIENA TECHNOLOGII • „pomieszczenie pełne – pomieszczenie puste” • warunki mikroklimatyczne • jakość ściółki • technologia chowu • higiena żywienia i pojenia
  • 71. HIGIENA TECHNOLOGII Jednym z podstawowych elementów higieny technologii produkcji jest stosowanie zasady „pomieszczenie pełne – pomieszczenie puste”
  • 72. DEZYNFEKCJA – jest najważniejszym elementem higieny w produkcji zwierzęcej. Różne są zalecane metody jak również środki dezynfekcyjne, które zgodnie z oczekiwaniami powinny charakteryzować się m. innymi: • szerokim spektrum bójczym bakterii, wirusów i grzybów • działaniem bójczym w różnym pH środowiska, • niską toksycznością • brakiem destrukcyjnego działania na przedmioty odkażane • łatwą biodegracją
  • 73. Oprócz wymienionych wyżej cech środka dezynfekcyjnego na podkreślenie zasługuje jeszcze jedna cecha, a mianowicie, zdolność do zwalczania pasożytów wewnętrznych i ich larw lub jaj.
  • 74. Podstawowe zadania dezynfekcji weterynaryjnej uwzględniane w planowaniu zabiegu ograniczenie rozprzestrzeniania się czynników zakaźnych ze zwierzęcia na zwierzę ograniczenia rozprzestrzeniania się czynników zakaźnych ze zwierząt na człowieka - zoonozy eliminacji czynników zakaźnych z wnętrza budynków eliminacji drobnoustrojów z kół pojazdów i butów dekontaminacji systemów podawania wody i paszy
  • 75. Rodzaje dezynfekcji • dezynfekcję zapobiegawczą • dezynfekcję bieżącą • dezynfekcję końcową.
  • 76. Dezynfekcja zapobiegawcza • Wykonywana jest w miejscach stałego i okresowego przebywania świń, w tym również przy zmianie obsady, zawsze przed wprowadzeniem zwierząt oraz po opuszczeniu przez nie pomieszczeń. • Obowiązkowo przeprowadzana jest na fermach i w zagrodach sąsiadujących w okręgu zapowietrzonym oraz w obiektach, gdzie choroba występuje stacjonarnie.
  • 77. Dezynfekcja bieżąca • Przeprowadzana jest w chwili wybuchu choroby na fermie oraz w trakcie jej trwania a jej celem jest przede wszystkim zmniejszenie wydalania patogennych drobnoustrojów tak przez sztuki chore jak i przez ozdrowieńców czy nosicieli. Ogranicza to zanieczyszczenie środowiska oraz redukuje ilość wtórnych źródeł zarazka. Odkażaniu bieżącemu podlega: • sprzęt, • budynki • urządzenia • wybiegi Dezynfekcję bieżącą prowadzi się aż do wygaśnięcia choroby zakaźnej w stadzie.
  • 78. Dezynfekcja końcowa Wykonuje się ją po wygaśnięciu choroby zakaźnej, po usunięciu zwierząt lub ich wyzdrowieniu, celem ochrony nowo wprowadzanych sztuk przed zakażeniem.
  • 79. ETAP I Usunięcie zwierząt Usunięcie sprzętu i ruchomego wyposażenia Usuwanie odchodów
  • 80. ETAP II Mycie i wstępne odkażanie: - woda pod wysokim ciśnieniem - woda z detergentem lub środkiem dezynfekcyjnym
  • 82. ETAP III Dezynfekcja właściwa: - polewanie - spryskiwanie - zamgławianie -posypywanie Dezynfekcja wyposażenia Dezynfekcja systemu wodnego Zamgławianie -dodatkowa dezynfekcja po wyłożeniu ściółki
  • 85. • detergenty, • podchloryn sodu, • aldehyd glutarowy, • środki zasadowe, • rozpuszczalniki lipidowe, • Virkon S (1:100). Efektywne środki dezynfekcyjne:
  • 86. Higiena żywienia i pojenia • Pasza wolna od wszelkich drobnoustrojów chorobotwórczych, • Woda z ujęć o sprawdzonej czystości bakeriologicznej • Dezynfekcja karmideł i poidełek przy każdej dezynfekcji okresowej • Stosowanie zakwaszaczy i probiotyków w żywieniu świń
  • 87. Higiena żywienia i pojenia • Przestrzeganie zakazu skarmiania świń odpadami gastronomicznymi, w tym również odpadami żywnościowymi pochodzącymi z kuchni domowych . • Karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolnożyjących .
  • 88. Wymagania minimalne bioasekuracji  Posiadanie środków dezynfekcyjnych i wydzielone miejsce do ich przechowywania Wydzielone miejsce do składowania obornika Odzież i obuwie przeznaczone tylko do obowiązkowego użycia w gospodarstwie,  Stałe utrzymywanie mat dezynfekcyjnych przed wejściami do budynków,  Budynki, w których utrzymywane są zwierzęta powinny być:  zabezpieczone przed dostępem zwierząt innych niż utrzymywane w gospodarstwie;  utrzymywane w czystości;  przy wejściach do budynków, w których utrzymywane są świnie powinny się znajdować tablice z napisem „Osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony”
  • 89. Wymagania minimalne bioasekuracji • Utrzymywanie świń w zamykanych pomieszczeniach i nie wypuszczanie świń na wybiegi, chyba że zapewni się fizyczne oddzielenie wybiegów od dzikich zwierząt lądowych np. poprzez podwójne ogrodzenie. • Wprowadzanie do gospodarstw świń oznakowanych, pochodzących wyłącznie ze znanych źródeł, zaopatrzonych w wymaganą przepisami prawa dokumentację. • Oddzielanie fizyczne świń chorych od świń zdrowych . Wykorzystywanie sprzętu do obsługi świń, w tym do ich poskramiania wyłącznie w tym gospodarstwie . • Przestrzeganie zakazu skarmiania świń odpadami gastronomicznymi, w tym również odpadami żywnościowymi pochodzącymi z kuchni domowych. • Karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolnożyjących. • Przestrzeganie zasad dotyczących zagospodarowania padłych zwierząt oraz odpadów poubojowych przy uboju zwierząt w gospodarstwie
  • 90. INNE ELEMENTY BIOASEKURACJI • wizyty weterynaryjne • deratyzacja • dezynsekcja
  • 91. Bioasekuracja -Lekarze weterynarii Odpowiednie zachowanie zgodnie ze standardami bioasekuracyjnymi na fermach lub standardami wew. • Używanie materiałów jednorazowego użytku • Używanie wyłącznie właściwie odkażonego lub jałowego sprzętu • Higiena rąk, obuwia, odzieży • Kodeks dobrej praktyki weterynaryjnej
  • 92. Dezynsekcja. programy profilaktyczne i interwencyjne mają za zadanie nie tylko niedopuszczenie do migracji na teren fermy szkodników i zasiedlenie przez nie pomieszczeń dla zwierząt, ale także stworzenie na terenie samego budynku takich warunków, które nie sprzyjałyby bytowaniu i utrzymywaniu się w nim insektów.
  • 93. Deratyzacja • Na fermach ma zapewnić nie tylko usunięcie gryzoni z pomieszczeń obiektu ale także zabezpieczyć tak zwaną szczuroszczelność (ang. ratproofing). Termin ten określa konstrukcyjne i techniczne wykończenie budynków, uniemożliwiające gryzoniom wtargnięcie do wnętrza obiektu, wędrówki po pomieszczeniach, wyszukiwanie wody, pokarmu itp..
  • 94. • Ograniczenie liczby gryzoni – Pułapki – Rodentycydy • Budynki zabezpieczone przed dostępem gryzoni -szczuroszczelność – Drzwi i okna – Fundament betonowy na głębokość min 70cm Kontrola występowania gryzoni
  • 95. Zabezpieczenie fermy przed ptactwem • Uszczelnienie wszelkich otworów • Zakładanie siatek ochronnych - okna, wentylatory • Zabezpieczanie paszy, ziarna • Zakładanie „ochron” w miejscach gdzie ptaki mogą siadać
  • 96. Stały monitoring – istotny element bioasekuracji  Świnie należy nabywać z ferm objętych programem monitoringu  Okresowe badania są konieczne dla oceny statusu zdrowotnego stada
  • 97. INNE ELEMENTY BIOASEKURACJI • chów gnotobiotyczny • wieloetapowy system produkcji • prowadzenie monitoringu zdrowia • depopulacja zwierząt chorych • kategoryzacja ferm -
  • 98. Dekalog • Dekalog – czyli 10 przykazań, które trzeba zastosować przy zabezpieczeniu fermy przed ASF.
  • 99. Dekalog 1) Zabezpieczenie gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie w systemie otwartym, podwójnym ogrodzeniem, o co najmniej 1,5 m wysokości, na podmurówce lub z wkopanym krawężnikiem;
  • 100. Dekalog 2.Ograniczenie możliwości wchodzenia na fermę; Wejście na fermę jest jednym z kluczowych punktów kontroli. Bramy wjazdowe oraz drzwi muszą pozostawać zamknięte. Dla osób postronnych okres braku kontaktu ze zwierzętami powinien wynosić minimum 24 godziny.
  • 101. Dekalog 3. Osoby, które muszą wejść na fermę powinny: • umówić wizytę z określonym wyprzedzeniem, • pozostawić samochód w ściśle określonym miejscu przed budynkami fermy. • pozostawić odzież osobistą w strefie brudnej przebieralni, wzięcie prysznica i przebranie się w odzież fermową • poinformowanie wizytatora o konieczności unikania (jeśli to możliwe) kontaktu bezpośredniego ze zwierzętami.
  • 102. Dekalog R 4. Wdrożenie programu monitorowania i zwalczania gryzoni i posiadanie dokumentacji przestrzegania tego programu.
  • 103. Dekalog R 5) Przeprowadzanie okresowych zabiegów dezynsekcji (od kwietnia do listopada każdego roku) i i posiadanie dokumentacji wykonywania tych zabiegów.
  • 104. Dekalog R 6) Prowadzenie rejestru środków transportu do przewozu świń, które wjeżdżają na teren gospodarstwa, oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie i przechowywanie dokumentacji tych rejestrów.
  • 105. Dekalog 7) Zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt domowych;
  • 106. Dekalog 8) Utrzymywanie świń w gospodarstwach w zamkniętych pomieszczeniach, z wyjątkiem świń utrzymywanych w systemie otwartym;
  • 107. Dekalog 9) Zapewnienie aby: a) osoby mające kontakt ze świniami w gospodarstwie nie utrzymywały własnych świń poza tym gospodarstwem oraz nie zajmowały się dodatkowo obsługą świń w innych gospodarstwach, b) do budynków, w których są utrzymywane świnie, nie wchodziły osoby postronne, c) osoby przebywające w budynkach inwentarskich używały odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego.
  • 108. Dekalog 10.Posiadanie w gospodarstwie, w którym są utrzymywane świnie, pisemnego planu bioasekuracji obejmującego: 1) dokumentację przestrzegania wymagań określonych w pkt 4-6; 2) rejestr produktów biobójczych używanych w gospodarstwie; 3) program czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń i sprzętu mającego kontakt ze świniami; 4) zasady używania oraz czyszczenia i dezynfekcji odzieży ochronnej i obuwia ochronnego.
  • 109. Podsumowanie • Zapamietaj jeszcze raz, że od Ciebie zależy czy będziesz miał problem z chorobami zakaźnymi świń w tym z ASF. • Za ochronę stada przed ASFV prawnie odpowiada właściciel gospodarstwa. Dlatego……
  • 110. Zadbaj • Zadbaj o właściwe zabezpieczenie terenu fermy (ogrodzenie, zamykana brama wjazdowa, baseny wypełnione środkiem odkażającym przed brama wjazdową i wejściową)!
  • 111. Usuń • Usuń wszystkie krzewy , drzewa i trawę wokół budynków- są doskonałym środowiskiem dla dzikich ptaków, gryzoni, owadów i bakterii.
  • 112. Zdrenuj • Zdrenuj wokół budynków teren i uzupełnij wszelkie dziury dla zapobieżenia powstawania kałuży .
  • 113. Przystosuj • Przystosuj konstrukcyjnie budynek tak, aby możliwe było skuteczne wykonywanie zabiegów oczyszczania , dezynfekcji, i szczuroszczelności!
  • 114. Przestrzegaj • Przestrzegaj zasadę „pomieszczenie pełne - pomieszczenie puste”!
  • 115. Zmień • Przed wejściem na halę produkcyjną zmień odzież i obuwie oraz starannie umyj ręce!
  • 116. Przejdź • Przed wejściem do budynku przejdź przez matę dezynfekcyjną nasączoną skutecznym środkiem odkażającym.
  • 117. BIOASEKURACJA Za bioasekurację odpowiedzialni są: • Ty i Twoja rodzina • Pracownicy fermy • Lekarze weterynarii • Dostawcy paszy • Doradcy i specjaliści odwiedzający fermę
  • 118. Ja jestem zdrowa i szczęśliwa bo mój pan zastosował właściwą wentylację i bioasekurację Dziękuję za uwagę

Editor's Notes

  1. ROMAN KOŁACZ Tarnowo Podgórne
  2. Realne zagrożenie dla hodowców świń w Polsce
  3. Strefa zagrożenia
  4. Zakup loszek hodowlanych
  5. Ściółka
  6. Mycie i dezynfkcja rąk
  7. Zawartość drobnoustrojów przed i po myciu i dezynfekcji rąk u pracowników ferm drobiu (CFUx1000).
  8. Strefa bioasekuracji. Osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony!