2. საგანი: ფიზიკა
მასწავლებელი: მაგდა მეცხვარიშვილი
მასწავლებლის წინა სიტყვაობა:
მოგესალმებით!
მიმართვა მოსწავლეს:
ფიზიკა საბუნებისმეტყველო მეცნიერებაა. ამ საგნის შესწავლით შენ სამყაროს შესახებ უამრავ
საინტერესო ფაქტებს გაიგებ. საინტერესოა სამყაროში ყოველდღიურად მიმდინარე პროცესები,
რომელსაც ფიზიკა შეისწავლის და შენ დაადგენ, რატომ მოდის წვიმა, რატომ არის ჭექა-ქუხილი,
როგორ წარმოიქმნება ღრუბელი, რა არის ელექტროენერგია, რომელიც ასე საჭირო და აუცილებელია
თანამედროვე სამყაროში. მსოფლიოში მიმდინარე ყველანაირი პროგრესი, მიღწევები და კომფორტი
დაკავშირებულია ფიზიკის კანონების შესწავლასთან და მათ გამოყენებასთან.
მე, როგორც შენი მასწავლებელი შევეცდები ფიზიკის შესწავლის პროცესი გავხადო მარტივი და
ადვილად გასაგები. ასევე, შეგასწავლო ზოგიერთი ისეთი მოვლენა და პროცესი, რომელიც
ყოველდღიურ ცხოვრებაში გვხვდება და გამოიყენება.
მიმართვა მშობელს:
ფიზიკის სამუშაო ალბომის პირველი ნაწილი წარმოადგენს სპეციალურად თქვენი შვილისთვის
მომზადებულ სასწავლო-მეთოდური კომპლექტის ნაწილს!
3. რას შეისწავლის ფიზიკა? ბუნებაში მიმდინარე მოვლენებს. ესენია:
1. მექანიკური მოვლენები
მანქანის მოძრაობა პლანეტების მოძრაობა
ჩვენს გარშემო და სამყაროში მოძრაობს ყველაფერი.
2. ელექტრული მოვლენები
ნათურის ნათება ჭექა-ქუხილი
ელექტრულ მოვლენებს დიდი მნიშვნელობა აქვს ჩვენს ცხოვრებაში:
მაგალითად, ელექტროენერგიას მოიხმარს შემდეგი ხელსაწყოები: ტელევიზორი,
მობილური, კომპიუტერი, უთო, სარეცხის მანქანა და ა.შ.
3. ოპტიკური მოვლენები ან სინათლის მოვლენები
ცისარტყელის წარმოქმნა ლუპის მიერ გამოსახულების გადიდება.
სინათლის გავრცელება, მზის ნათება, ნათურის ნათება, ლინზების გამადიდებლობა,
რომელიც გამოიყენება საათვალეებში, მიკროსკოპში და ა.შ.
4. 4. სითბური მოვლენები
წყლის დუღილი წყლის გაყინვა
სითბური მოვლენები დაკავშირებულია ტემპერატურის ცვლილებასთან.
5. ბგერითი მოვლენები
ზარის ხმა საყვირის ხმა
საუბრისას ადამიანი ბგერას გამოსცემს, საკრავები ბგერებს გამოსცემენ, ძაღლი ყეფისას
ბგერას გამოსცემს, კაკუნისას ბგერა ისმის და ა.შ.
6. მაგნიტური მოვლენები
კომპასი მაგნიტი
მაგნიტი იზიდავს ლითონებს. კომპასი დედამიწის მაგნიტური ველში ორიენტირდება.
5. როდესაც იქმნება ტექნიკა, რომელი მეცნიერების ცოდნაა საჭირო?
რა თქმა უნდა ფიზიკის.
ექიმები დღესდღეობით თანამედროვე ტექნოლოგიებით აკეთებენ დიაგნოსტიკას და
მკურნალობენ კიდეც. ზოგიერთი ოპერაცია ფიზიკოსების თანდასწრებით კეთდება, რადგან
საჭიროა აპარატურის მართვა.
კრიმინალისტიკები დანაშაულის გამოსაძიებლად იყენებენ ფიზიკური კვლევის მეთოდებს,
გარდა ამისა გამოიყენებენ მიკროსკოპს, ზუსტი თითის ანაბეჭდის მისაღებად შექმნილია
ფოტოაპარატი.
დიასახლისებს ყოველდღიური შეხება აქვთ ელექტრომოწყობილობებთან.
ავტობულებ, ავტომობილები, ტრაქტორები და უამრავი სხვა ტექნიკის შექმნა ფიზიკის
მეცნიერებასთანაა დაკავშირებული.
მოდი ჩამოვთვალოთ ეს თანამედროვე აღჭურვილობები:
კბილის ბურღი წნევის აპარატი
თერმომეტრი ტომოგრაფი
8. დავალება 2
ამოიცანით ხელსაწყოები და სატრანსპორტო საშუალებები
ან შეუსაბამე მნიშვნელობები და სურათები ერთმანეთს.
თერმომეტრი
ტომოგრაფი
წნევის აპარატი
კბილის ბურღი
ტელევიზორი
რენტგენის აპარატი
10. ნივთიერება ბუნებაში იმყოფება სამ აგრეგატულ
მდგომარეობაში: მყარი, თხევადი, აირადი
ყინული, რკინა - მყარი მდგომარეობა
წყალი, ხილის წვენი - თხევადი მდგომარეობა
11. ორთქლი, გაზი - აირადი მდგომარეობა
ინსტრუქცია
მაგიდა, სკამი, კარადა და ა.შ. მყარი სხეულებია.
გთხოვთ, მშოლებს, რომ მოსწავლეებმა მიმოიხედონ ირგვლივ
და თავად დაასახელონ მყარი სხეულები.
თხევადი სხეულები: წყალი, ზეთი, რძე, წვენი, ღვინო და ა.შ.
იმისათვის, რომ მოსწავლემ დაინახოს წყლის აირადი
მდგომარეობა, თავად ჩაასხას ქვაბში (ან ჩაიდანში) წყალი და
გთხოვთ, დაეხმაროთ, რომ დაადგას გაზქურაზე. დააკვირდეს
ადუღების პროცესს გარკვეული დროის შემდეგ ის დაინახავს
ორთქლს. ორთქლი წყლის აირადი მდგომარეობაა.
12. წყლის დუღილი
მოსწავლემ იცის, რომ ადუღებული წყალი
გამოიყენება ჩაის მოსამზადებლად.
მხოლოდ წყლის დუღილი არ გვინახია
სამზარეულოში.
კიდევ რა თუხთუხებს ყოველდღე
სამზარეულოში?
--------------------
-------------------