IGG

1. Зурагзүй, газарзүйн мэдээллийн
системийн шинжлэх ухааны
салбар дахь хэрэглээ
ГАЗАРЗҮЙН МЭДЭЭЛЛИЙН
СИСТЕМ-ЗУРАГЗҮЙН САЛБАР
ШИНЖЛЭХ УХААНЫ АКАДЕМ
ГАЗАРЗҮЙ, ГЕОЭКОЛОГИЙН ХҮРЭЭЛЭН

2. Агуулга
• Газарзүйн мэдээллийн систем (ГМС) -ийн
шинжлэх ухааны салбар дахь хэрэглээ
• Газарзүйн мэдээллийн систем-Зурагзүйн
салбарын эрдэм шинжилгээний ажлын
танилцуулга
– Эрдэм шинжилгээний үндсэн чиглэл
– Боловсон хүчин, эрдэмтэд судлаачдын баг
– Лаборатори, суурийн судалгааны төв
– Төсөл хөтөлбөр
– Эрдэм шинжилгээний голлох үр дүнгүүд

3. Газарзүй,
геоэкологийн
хүрээлэн Математик,
тоон
технологийн
хүрээлэн
Геологийн
хүрээлэн
Археологийн
хүрээлэн
Одон орон,
геофизикийн
хүрээлэн
Палеонтол
огийн
хүрээлэн
Ботаникийн
цэцэрлэгт
хүрээлэн
Биологийн
хүрээлэн
Түүх,
угсаатны
зүйн
хүрээлэн
ГМС
СЭДЭВЧИЛСЭН ГАЗАРЗҮЙН
ЗУРАГ, АТЛАС
Биологийн олон янз
байдал, амьтдын
байршил тархалт,
шилжилт хөдөлгөөн
Геологийн,
тектоник, хурдас
хуримтлал,
хагарлын зураг,
Байгалийн нөхцөл, нөөц,
ландшафт, геоморфологи,
байгалийн гамшиг, хүрээлэн буй
орчны зураглал
Ургамал газарзүйн тархалт,
байршил, өөрчлөлтийн зүй
тогтол
Газар
хөдлөлтийн
төвүүд, газар
чичирхийллийн
мужлал
Археологийн үл
хөдлөх дурсгалын
байршил, тархалт,
хамгаалалт
Мэдээллийн технологи,
Их хэмжээний өгөгдөл,
хиймэл оюун, машин
сургалт
Түүх соёлын дурсгалт
газар, түүхэн газар
зүйн зураг
Палеонтологийн дурсгал,
олдворыг мэдээллийн санд
бүртгэх, зураглах
Нийгэм, эдийн засгийн
газарзүй, газар ашиглалт,
дүн шинжилгээ
ОРОН ЗАЙН ДҮН
ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ
МЭДЭЭЛЛИЙН САН
ГМС -ийн шинжлэх ухааны
салбар дахь хэрэглээ

4. ГМС-Зурагзүйн салбар
Газарзүйн мэдээллийн систем
01
02
03
ХҮНИЙ НӨӨЦ
ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЧИГЛЭЛ
Доктор 3
Докторант 7
Магистр 3
Баклавр 1
Нийт 14
Зурагзүй
Сэдэвчилсэн газрын зураг, атлас
Хүрээлэн буй орчны өөрчлөлт,
байгалийн нөөцийн судалгаа
04 Дэвшилтэт технологи
(Data Science)
1962.
Газарзүйн нэр судлал,
зурагзүйн лаборатори
2001.
ГМС, Зурагзүйн салбар
2015.
ТҮҮХ
ГЦС-ын хүрээлэн
Геодези-Картографийн
тасаг
ГМС-ийн лаборатори
2003.
Зурагзүйн сектор
1985.

5. Эрдэм шинжилгээний үндсэн
чиглэл
Хүрээлэн буй орчны
өөрчлөлт, байгалийн
нөөцийн судалгаа
- Бэлчээрийн доройтол
- Нөхөн сэргээлт
- Ургамлын мониторинг
- Нийгэм-эдийн засаг
- Байгалийн нөөц
ГМС-ЗУРАГЗҮЙ
- Атлас
- Гео-Мэдээллийн сан
- Веб GIS
- Цаг хугацаа, орон зайн
дүн шинжилгээ
- Гамшгийн мониторинг
- Загварчлал
Дэвшилтэт технологи
(Data Science)
- Гео-Хиймэл оюун ухаан
(Geo-intelligence)
- Өгөгдөл (Big data)
- Машин сургалт
(Machine/Deep learning)
- Гео-Статистик анализ
(Geo-statistical analysis)
Хээрийн болон
суурин туршилт
судалгаа
Бэлчээрийн нөхөн
сэргээлт суурин
судалгааны төв
Зурагзүйн
Лаборатори

6. Боловсон хүчин, эрдэмтэд
судлаачдын баг
Б. Сайнбуян (PhD) Б. Баяртунгалаг (PhD) М.Уртнасан (PhD)
ГМС-ЗУРАГЗҮЙ
Дэвшилтэт
технологи
(Data Science)
Хүрээлэн буй орчны
өөрчлөлт, байгалийн
нөөцийн судалгаа
В. Баярмаа
А. Золзаяа
Г. Данзанчадав
А. Түрүүтүвшин
П. Чулуунцэцэг
Д. Сайнбаяр
Д. Алтантуяа
А. Мөнгөнхуяг
Р. Болдбаяр
С. Амаржаргал
Ц. Наранцацрал
Н. Болдбаатар
Б. Рагчаадулам

7. Лаборатори, суурийн
судалгааны төв
Хээрийн болон
суурин туршилт
судалгаа
Бэлчээрийн нөхөн
сэргээлт суурийн
судалгааны төв
Зурагзүйн
Лаборатори
Компьютер, хэвлэгч,
плоттер, программ.
Спектрийн олон сувгийн
нисэгчгүй нисэх төхөөрөмж
Спектрорадиометр
FieldSpec® Pro.
SVC hr-1024i

8. Төсөл хөтөлбөр
С З
Г
ш
Суурь судалгаа
Грант төсөл
Олон улсын төсөл
Захиалгат ажил
АТЛАС

9. Суурь судалгаа
• “Монгол улсын үндэсний газар зүйн нэрийн уламжлал, өөрчлөлт, хадгалалт, орон зайн
мэдээллийн сан” сэдэвт төсөл, 2017-2019
• “Монгол орны газар зүйн дэвсгэр нэрийн тайлбар толь” 18хх нэгэн сэдэвт бүтээл, Д.Энхбаяр,
Б.Авирмэд, Д.Даш, Б.Сайнбуян, 2020
• “SPOT, MODIS хиймэл дагуулын мэдээнд суурилсан монгол орны газарзүйн бүрхэвчийн
загварчлал” Суурь судалгааны сэдвийн эрдэм шинжилгээний эцсийн тайлан (2014-2016 он)
/хамтын бүтээл/.
• “Монгол орны Төв бүсийн газарзүйн мэдээлэл бүрдүүлэх” суурь судалгааны төсөл, 2011-
2013 он
• “Хиймэл дагуулын мэдээг хэрэглээний зураг зүйд ашиглах нь” суурь судалгааны төсөл,
2008-2010
• “Булган, Сэлэнгэ аймгийн бэлчээрийн менежментийг боловсронгуй болгох” суурь
судалгааны төсөл, 2006-2007
ТӨСӨЛ

10. “Монгол улсын Үндэсний Газарзүйн нэрийн уламжлал, өөрчлөлт,
хадгалалт, орон зайн мэдээллийн сан”

11. Грант төсөл ТӨСӨЛ
Монгол улсын үндэсний АТЛАС
/NATIONAL ATLAS OF MONGOLIA/-ыг
шинэчлэх, англи хувилбарын эхийг
бэлтгэх (2019-2020)

12. ХИЙГДСЭН ЗУРГУУД
МОНГОЛ УЛСЫН ҮНДЭСНИЙ АТЛАС

13. ХИЙГДСЭН ЗУРГУУД
МОНГОЛ УЛСЫН ҮНДЭСНИЙ АТЛАС

14. Гадаадтай хамтарсан ТӨСӨЛ
1. "Монголын өндөрлөгийн цөлжилт, газрын бүрхэвч, газар ашиглалтын орчин үеийн үйл
явцын судалгаа" гадаадын хамтарсан төсөл, 2008-2010
2. “Зайнаас тандан судлалын олон төрлийн өгөгдлийн сан (Хиймэл дагуулын мэдээ) дээр
тулгуурлан Хятад-Монголын бэлчээрийн мониторинг хийх гол технологи судалгааг
хөгжүүлэх” гадаадын хамтарсан төсөл, 2019-2021,
3. “Монгол улсын хэт талхлагдсан бэлчээрийг зайнаас тандах аргаар судлах ба нөхөн
сэргээх туршилт” олон улсын төсөл, 2018-2020,

15. Захиалгат ТӨСӨЛ

16. Эрдэм шинжилгээний
голлох үр дүнгүүд
Сэдэвчилсэн газрын
зураг
Гео-Мэдээллийн
сан
Тайлан, Эрдэм
шинжилгээний
өгүүлэл дотоодын
сэтгүүлд
Эрдэм шинжилгээний
өгүүлэл олон улсын
импакт фактор бүхий
сэтгүүлд
Т
Г
С
Э

17. Сэдэвчилсэн газрын зураг ҮР ДҮН

18. Гео-Мэдээллийн сан ҮР ДҮН
Мэдээллийн сан

19. Олон наст
тариалах туршилт
судалгаа
Date
Бэлчээрийн нөхөн
сэргээлт суурийн
судалгааны төв

20. Бэлчээрийн нөхөн
сэргээлт суурийн
судалгааны төв
Зайнаас тандах аргаар Монгол орны бэлчээрийн
талхагдлын зэрэг, газрын доройтол болон түүний тархалтыг
тодорхойлж, нөлөөлөх хүчин зүйлийг тогтоох, хахир-хүйтэн
өвөл, хуурай- халуун зун бүхий эрс тэс уур амьсгалтай,
харилцан адилгүй ландшафт-газарзүйн нөхцөлд тохирсон
бэлчээрийг нөхөн сэргээх технологийг нутагшуулах, олон
наст, үет буурцагт ургамлын нутгийн болон нутагшсан
сортуудыг тариалж нөхөн сэргээх зорилготой юм.

21. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
олон улсын импакт фактор (IF)
бүхий сэтгүүлд
ҮР ДҮН
2020 он
Urtnasan Mandakh, Danzanchadav Ganbat, Bayartungalag
Batsaikhan, Sainbayar Dalantai, Zolzaya Adiya, Natsagsuren
Bayasgalan, Sainbuyan Bayarsaikhan, Almaz Borjigidai, Chunlin
Long. Impacts of dramatic change of land use/cover and human
activity on Avarga Toson Lake area, Mongolia. Journal of
Sustainability, 2020. (Impact factor 2.576)
Urtnasan Mandakh, Itgelt Navaandorj, Turuutuvshin Ayanga,
Danzanchadav Ganbat, Zolzaya Adiya, Almaz Borjigidai, Chunlin
Long. “Mongolian Traditional Botanical knowledge in the dry steppe of
Bulgan”. International Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine
(JEE) 2020. (Impact factor 2.2)
Urtnasan Mandakh, Munkhjargal Battseren, Danzanchadav Ganbat,
Turuutuvshin Ayanga, Zolzaya Adiya, Almaz Borjigidai, Chunlin Long.
Folk Nomenclature of plants in Cistanche deserticola community in
South Gobi, Mongolia. International Journal of Plant Diversity, (Impact
factor 1.864)
Xi Gui-lin, Huang Xiao-jun, Bao Yu-hai, Bao Gang, Tong Si-qin.,
Ganbat Dashzebeg, Tsagaantsooj Nanzad, Altanchimeg Dorjsuren,
Mungunkhuyag Ariunaa. Hyperspectral Discrimination of Different
Canopy Colors in Erannis jacobsoni Djak-infested larch”. Journal of
Spectroscopy and spectral analysis, February 2020.

22. 2020 он
Batsaikhan, Bayartungalag, Seong-Taek Yun, Kyoung-Ho Kim,
Soonyoung Yu, Kyung-Jin Lee, Young-Joon Lee, and Jadambaa Namjil.
“Groundwater contamination assessment in Ulaanbaatar City, Mongolia
with combined use of hydrochemical, environmental isotopic, and
statistical approaches.” Science of the Total Environment (2020): 142790.
Impact Factor: 6.5, https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.142790
Wadnerkar, Praktan D., Bayartungalag Batsaikhan, Stephen R. Conrad,
Kay Davis, Rogger E. Correa, Ceylena Holloway, Shane A. White,
Christian J. Sanders, and Isaac R. Santos. “Contrasting Radium-Derived
Groundwater Exchange and Nutrient Lateral Fluxes in a Natural
Mangrove Versus an Artificial Canal.” Estuaries and Coasts (2020): 1-14.
Impact Factor: 2.3 DOI: https://doi.org/10.1007/s12237-020-00778-1
Liu, Jiantao, Quanlong Feng, Ying Wang, Bayartungalag Batsaikhan,
Jianhua Gong, Yi Li, Chunting Liu, and Yin Ma. “Urban Green Plastic
Cover Mapping Based on VHR Remote Sensing Images and a Deep
Semi-Supervised Learning Framework.” ISPRS International Journal of
Geo- Information 9, no. 9 (2020): 527. Impact Factor: 2.2 DOI:
https://doi.org/10.3390/ijgi9090527
ҮР ДҮН
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
олон улсын импакт фактор (IF)
бүхий сэтгүүлд

23. Тайлан, Эрдэм шинжилгээний
өгүүлэл дотоодын сэтгүүлд
ҮР ДҮН
1. Б.Сайнбуян, М.Уртнасан, Ц.Наранцацрал,. 2020. Монгол орны 1982-2015 оны ургамлын цэвэр анхдагч
бүтээгдэхүүнийг ба уур амьсгалын өөрчлөлтөд үзүүлэх нөлөө., Монгол орны газарзүй-Геоэкологийн
асуудал. Илгээсэн
2. Б.Рагчаадулам, Б.Сайнбуян, Н.Болдбаатар, Р.Болдбаяр., 2020. Уул уурхайн ашиглалтаас үүдэлтэй авто
замын өөрчлөлт, нөлөөлөл (Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын жишээн дээр)., Монгол орны газарзүй-
Геоэкологийн асуудал. Илгээсэн
3. Д.Алтантуяа, Б.Баяртунгалаг, Г.Бадамгарав, Ж.Чулуунбаатар, Н.Элбэгжаргал, Б.Одгэрэл “ГМС-ийн олон
шалгуурт үнэлгээний аргад суурилсан газар тариалангийн төв бүс нутагт тариалан эрхлэхэд
тохиромжтой талбайг тодорхойлох”., Монгол орны газарзүй-Геоэкологийн асуудал. Илгээсэн
4. “Буудайн таримлын өсөлт, ургац бүрдэх үйл явцад SENTINEL-1, 2хиймэл дагуулын өгөгдлүүдийг
ашиглан мониторинг хийх” хамтарсан өгүүлэл “МОГЗА” сэтгүүлд хэвлэгдсэн. 2020.11
5. Э.Алтанболд, Д.Сандэлгэр, С.Эрдэнэсүх, Д. Батсүрэн, Р.Болдбаяр, Г.Бямбабаяр, (2020) “Гадаргын
морфологийн онцлог, био цаг уурын нөхцөлөөс шалтгаалсан хүний цусны даралт ихсэлтийн асуудалд
(Хүй Мандалын хөндийн жишээн дээр)” МУБИС.Геопорум сэтгүүл,
6. В.Гүндэгмаа, Ч.Жавзандолгор, Р.Болдбаяр, Ч.Мөнгөнчимэг (2020) “Монгол орны ургамал-газарзүйн
тойрогт шинээр бүртгэсэн ургамал” МУБИС-Математик, байгалийн ухааны эрдэм шинжилгээний
сэтгүүл.
7. В.Гүндэгмаа, Ч.Жавзандолгор, Р.Болдбаяр, Ц. Сэр-Од , Ч.Хосбаяр (2020) “Ховд аймгийн Мөнххайрхан
сумын ургамалжлын хэвшинж” МУБИС-Математик, байгалийн ухааны эрдэм шинжилгээний сэтгүүл.
8. А.Мөнгөнхуяг, Д.Ганбат, Хуан Сяо-жун, Бао Юу Хай, Б.Баяртунгалаг, Н.Цагаанцоож. “Спектрийн
шинжилгээний аргазүйд тулгуурлан шинэсэн ойн хор хөнөөлийг судлах нь” Хүрэл тогоот-2020 эрдэм
шинжилгээний хурлын эмхэтгэл.
9. Н.Цагаанцоож, Д.Ганбат, А.Мөнгөнхуяг. “Якобсоны төөлүүр эрвээхэйн учруулах гамшиг, хамгаалах арга”
ШУА-ын Газарзүй-Геоэкологийн эрдэм шинжилгээний бүтээлд хэвлүүлсэн.

24. АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА
Institute of Geography and Geoecology (IGG), Mongolian Academy of Sciences (MAS).
Baruun selbiin 15, 4th khoroo, Chingeltei duureg, Ulaanbaatar-15170, Mongolia.
Tel: 976-11-325487, Fax: 976-11-322187, Web: https://igg.ac.mn/
ШИНЖЛЭХ УХААНЫ АКАДЕМ
ГАЗАРЗҮЙ, ГЕОЭКОЛОГИЙН ХҮРЭЭЛЭН