3. С горы, сбегая без труда,
Она гремит как гром.
В морозный день она тверда –
Руби хоть топором!
Нагрей её – и к небесам
Она взлетит тогда|
Теперь ты мне ответишь сам
Зовут ее …
5. Судың физикалық қасиеттері
►1. Қайнау температурасы- 100 градус,
►2. қату температурасы- 0 градус,
►3. түссіз,
►4. иіссіз,
►5. дәмсіз,
►6. өзіне тән пішіні жоқ,
►7. көлемі бар зат.
►8. Агрегаттық күйі: мұз, су, су буы.
6. Суда еруіне байланысты
заттар 2 бөлінеді:
►Гидрофильді заттар:
Қант, спирт, негіз, қышқыл
►Гидрофобты заттар:
май, крахмал, жасунық, гликоген, каучук,
бензин, керосин.
7. Судың маңызы
►Жасуша салмағының 75% судан тұрады.
►Жас жасушада -95%, ескі жасушада -
60%. Тірі ағзадағы судың қасиеттері оның
молекуласының құрылымына
байланысты.
10. ГУТТАЦИЯ
• Артық суы бар бүлдірген жапырағы
• ГУТТАЦИЯ – жылы
және ылғалды ауа-
райында
транспирация қиын
жүретін кезде
өсімдік
жапырақтарының
лептесіктері арқылы
су немесе тұз
тамшыларын бөліп
шығару құбылысы
11. ТУРГОР
• Тургор – судың түсуіне
орай протопласттағы
қысымның керуі әсерінен
жасуша қабығының
керілген күйі.
• Жасуша тургор күйінде
• Қатты тургор кезіндегі
өсімдіктің қалыпты күйі
14. СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ?
• Жүгерінің бір сабағы күніне 2 л
суды транспирациялайды екен,
ал 1гектра жүгері өсімдігі бір
маусымда 2 362 500 л су
транспиарциялайды.
• Осмос механизмін 1828 жылы
француз физиологы Анри
Дютроше (1776-1847) ашты.
15.
16.
17.
18.
19. Судың өсімдіктердегі маңызы
1. Су-еріткіш.
2. Су-тасымалдаушы.
3. Су-жылуды реттейді.
4. Су-температураны қалыпты ұстайды.
5. Су-сергек болуға көмектеседі.
6. Су-адгезия және когезия қасиеттері бар.
7. Су-фотосинтезге қатысады.
8. Су-тіршілік көзі.
9. Су-3 агрегаттық күйде болады.
10. Су-тірі ағзалардың барлығында су көп мөлшерде
болады.
23. Адамның зәр шығару мүшесі
Адам күніне 2л су
қабылдайды. Оның
көп мөлшері зәр
шығару мүшесі
арқылы бөлінеді. Аз
мөлшері тер, тыныс
алу, сілекей арқылы
сыртқа шығады.
28. Тыңайтқыштар
Шығу тегіне қарай Қоректік
элементтің
болуына қарай
Агрегаттық күйіне
орай
Органикалық,
бейорганикалық
Азотты, фосфорлы,
калийлі
Сұйық, қатты
29. Өсімдіктердің өсуі мен тіршілігіне
қажет 16 химиялық элемент белгілі.
Олар екі топқа бөлінеді: минералды
және минералсыз.
30. Макроэлементтер.
Макроэлементтердің өзін екіге
бөлеміз. Біріншілік қоректік заттар ,
екіншілік қоректік заттар.
Біріншілік қоректік заттарға азот,
калий, фосфор жатады.
Екіншілік қоректік заттарға кальций,
магний, күкірт кіреді.
32. Бірінші реттік макроэлементтер
Азот (N), Фосфор (Р), Калий (K)
Барлық тірі жасуша құрамына зат алмасу
процестерінің, фотосинтез процесіне, өсімдіктің
тез өсуіне көмектеседі, тұқым мен жемістердің
дамуына және жапыраққа мықтылық қасиет
береді.
33. Екінші реттік макроэлементтер
кальций (Са), Магний (Mg), Күкірт (S)
Өсімдіктің жасуша қабықшасында
болады. Тасымалдау, басқа элементтерді
ұстап тұруға көмектеседі.
34. Микроэлементтер
Бор (B), Мыс (Cu), Хлор (Cl), Темір (Fe)
Қоректік заттарды пайдалануда бор қажет.
Қант пен көмірсу өндіру кезінде бор қажет.
Тұқым мен жемістің дамуында бордың
ролі зор.
Органикалық заттардан бор алынады.
