SlideShare a Scribd company logo
1 of 12
Download to read offline
www.doradzamy.to
SPORY str. 10 str. 11PODATKI
Spieraj się z głową!
•	 Podpowiadamy, jak przygotować się do sporu ze wspólnikiem,
•	 radzimy, jakich błędów wystrzegać się w sporze z organami podatkowymi.
Doradzamy.to: PragmatIQ to dość
oryginalna nazwa jak na kancelarię
prawną. Z  reguły prawnicy posługu-
ją się nazwiskami wspólników oraz
dodatkiem „i partnerzy” czy „i wspól-
nicy”… Skąd ten nietypowy w branży
pomysł?
Rafał Szymkowiak: Od samego początku
postanowiliśmy budować zespół i  promo-
wać markę. Dlatego założyliśmy, że kance-
laria powinna mieć swoją nazwę, na którą
pracowałby cały zespół. Słowo PragmatIQ
stworzył zaprzyjaźniony z nami copywriter.
Po rozmowach z  nami uznał, że Pragma-
tIQ najlepiej oddaje główne fundamenty,
na których budujemy naszą kancelarię:
pragmatyzm oraz kreatywność.
Doradzamy.to: Dlaczego te cechy są
tak ważne w działalności PragmatIQ?
R.S.: Pragmatyzm i kreatywność to rzadkie
cechy w naszej branży. Prawnicy często są
niepraktyczni i  pracują, nie zastanawiając
się, czego tak naprawdę potrzebuje klient.
Niezbyt kreatywnie podchodzą do zleceń,
przez co nie oferują efektywnych rozwiązań.
W dodatku, większość prawników uważa, że
zna się na wszystkim i przyjmuje wszystkie
zlecenia. Dla nas istotne jest, aby rozwiąza-
nia, które przedstawiamy, były skutecz-
ne, a  skuteczność wymaga pragmatyzmu
i kreatywności.
Doradzamy.to: Oprócz nieszablono-
wej nazwy, PragmatIQ wyróżnia tak-
że bardzo wyrazista specjalizacja?
R.S.: Tak, uznaliśmy, że prawnicy od
wszystkiego są do niczego i od ponad 5 lat
koncentrujemy się na spółkach i podatkach.
Mamy wiele dokonań – z  sukcesem prze-
prowadziliśmy ponad 1200 spraw spółek
i  wspólników. Utworzyliśmy ponad 300
nowych spółek i przeprowadziliśmy ponad
120 przekształceń, połączeń i  podziałów.
W ciągu tych 5 lat uzyskaliśmy również pra-
wie 250 pozytywnych interpretacji podat-
kowych. Liczby mówią same za siebie.
Doradzamy.to: Czy stosunkowo wą-
skaspecjalizacjatoułatwienieczyraczej
utrudnienie w działalności prawniczej?
R.S.: Z  jednej strony to konieczność, bo
trudno śledzić tysiące orzeczeń i zmieniają-
cych się przepisów we wszystkich działach
prawa. Z drugiej strony, jest to pewien luk-
sus, ponieważ zdobywamy i  mnożymy do-
świadczenie w pewnym wycinku prawa.  
Doradzamy.to: A zatem same plusy?
R.S.: Niekoniecznie – chęć wyspecjalizo-
wania się wymaga od nas stałego promowa-
nia swoich usług. Prawnicy od wszystkiego
mają w tym zakresie łatwiej, bo każdy klient
i  każde zlecenie to dla nich źródło pracy.
My musimy stale starać się zainteresować
i przekonać potencjalnych klientów do swo-
jej wiedzy, doświadczenia i  kompetencji –
stąd między innymi pomysł na taką, a nie
inną formę promocji, jaką jest portal i pu-
blikacja Doradzamy.to.
PRAWO I PODATKI W PRAKTYCEwydanie bezpłatne nr 01/2015
Swoimi doświadczeniami dzielą się prawnicy z Kancelarii Prawnej PragmatIQ
TO JUŻ 5 LAT!
Pragmatyzm i kreatywność to klucz do skuteczności
Optymalne finansowanie spółki
Prawo daje wiele sposobów na dofinansowanie spółki. Niektóre z nich
mogą przynieść też istotne korzyści podatkowe. Wskazujemy formy fi-
nansowania i doradzamy,  jak z nich skorzystać, by ominąć podatkowe rafy.
Dlaczego warto mieć spółkę
komandytową
Spółki komandytowe są wciąż bardzo atrak-
cyjną formą prowadzenia biznesu. Dzięki nim
przedsiębiorcy mogą korzystać z jednokrotne-
go opodatkowania zysków, nie ponosząc przy
tym osobistej odpowiedzialności za zobowią-
zania spółki.
SPÓŁKI str. 2 str. 3 str. 6PODATKI PRZEKSZTAŁCENIA
Niektóre SKA atrakcyjne
podatkowo nawet
do października 2015 r.
Część spółek SKA nadal nie płaci podatków.
Na rynku jest wiele ofert zakupu takich spółek
­­­­­– podpowiadamy, jak wykorzystać takie SKA
w 2015 r.
O czym pamiętać
przy przekształceniu
Proces przekształcenia spółki dobrze jest sta-
rannie zaplanować. Doradzamy, na co należy
zwrócić szczególną uwagę oraz jakich błędów
się wystrzegać.
Kancelaria PragmatIQ obchodzi w tym roku pięciolecie swojej działalności. O tym, dlaczego prawnik powinien
być pragmatyczny oraz jakie plusy i minusy ma specjalizacja w branży prawniczej, opowie założyciel kancelarii –
radca prawny Rafał Szymkowiak.
Sprawdź nasze
PragmatIQ!
Rafał Szymkowiak
Radca prawny
Specjalizacja: prawo
podatkowe i prawo spółek
e-mail: r.szymkowiak@pragmatiq.pl
www.doradzamy.to
2SPÓŁKI
(z o.o. lub akcyjnej) w spółkę osobową (inną
niż SKA), nie tylko w przypadku wystąpie-
nia niepodzielonych zysków w spółce prze-
kształcanej, jak to następowało dotychczas,
ale również gdy wystąpił zysk przekazany
na kapitał zapasowy lub rezerwowy. Jest to
konsekwencja sporu, jaki toczył się pomię-
dzy podatnikami a organami podatkowymi
o to, jak rozumieć pojęcie „niepodzielonych
zysków”. Fiskus twierdził, że opodatkowa-
ny powinien być zarówno zysk z bieżącego
roku, jak i zyski z lat ubiegłych przekazane
na kapitał zapasowy lub rezerwowy (tzn.
wszystko, co nie zostało wypłacone wspól-
nikom jako dywidenda). Z  takim stanowi-
skiem nie zgadzały się sądy administracyj-
ne, które konsekwentnie przyznawały rację
podatnikom, orzekając, że w  świetle obo-
wiązujących przepisów  niepodzielone zyski
to tylko te, w stosunku, do których nie była
podjęta uchwała o ich rozdysponowaniu..
W związku z tym w 2015 r. zmieniono prze-
pisy, by jednoznacznie z  nich wynikało, że
również kwoty zgromadzone na kapitałach
zapasowym i  rezerwowym podlegają opo-
datkowaniu w momencie przekształcenia.
Warto więc planując przekształ-
cenie, przeanalizować problem
i znaleźć rozwiązanie, w którym
podatek nie będzie stanowił
przeszkody dla zmiany formy
prawnej.
Wciąż za mało komandytowych
Pomimo że coraz więcej przedsiębiorców
decyduje się na prowadzenie firmy w formie
spółki komandytowej, część z nich wciąż nie
zdaje sobie sprawy z zalet takiego wyboru.
Jeśli chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej
o  spółce komandytowej, odwiedź nasz ka-
nał na YouTubie (www.youtube.com/user/
wwwPragmatIQpl), gdzie znajdziesz pre-
zentację dotyczącą spółki komandytowej.
Więcej praktycznych rozwiązań dostępnych
jest także na www.doradzamy.to.
Ograniczona odpowiedzialność
wspólników i elastyczność umowy
W  spółce komandytowej występują dwie
kategorie wspólników – komplementariusz
i  komandytariusz. Pierwszy z  nich odpo-
wiada za zobowiązania spółki całym swoim
majątkiem osobistym, podczas gdy drugi,
co do zasady, nie ponosi osobistej odpowie-
dzialności za zobowiązania spółki.
Możliwejestjednakcałkowitewy-
eliminowanie osobistej odpowie-
dzialności wspólników będących
osobami fizycznymi za zobowią-
zania spółki komandytowej po-
przez uczynienie komplementa-
riuszem spółki z o.o., kierowanej
przez wskazane osoby fizyczne.
Wspólnicy spółki komandytowej mogą
dostosować postanowienia umowy spół-
ki komandytowej do konkretnych potrzeb
prowadzonej przez nich działalności go-
spodarczej. Wybór spółki komandytowej
zapewnia szeroką swobodę uregulowania
stosunków wewnętrznych w spółce poprzez
modyfikację zasad ustawowych. Przykła-
dem może być wprowadzenie do umowy
spółki postanowień wzmacniających pozy-
cję komandytariuszy, niestandardowych
postanowień dotyczących podziału zysku
oraz regulacji, które zabezpieczą dalsze
funkcjonowanie spółki na wypadek śmierci
jednego z jej wspólników. Mądre określenie
kluczowych dla funkcjonowania spółki kwe-
stii pozwoli uniknąć problemów w przyszłości.
Jednokrotne opodatkowanie
Dwa lata temu pojawiły się informacje
o  planowanym przez Ministerstwo Finan-
sów objęciu podatkiem CIT nie tylko spółek
komandytowo-akcyjnych, lecz także spółek
komandytowych. Ministerstwo forsowało
ten pomysł w  swych projektach, ale osta-
tecznie nowelizując przepisy podatkowe
z  końcem 2013 r., objęto podatkiem CIT
tylko spółki komandytowo-akcyjne.
Kolejne nowelizacje przepisów podatko-
wych na rok 2015 w żaden sposób nie po-
wróciły do zmiany opodatkowania spółek
komandytowych, co w naszej opinii wska-
zuje, że los korzystnie opodatkowanych
spółek komandytowych nie jest zagrożony.
W odróżnieniu od spółek z o.o. spółka ko-
mandytowa zapewnia jednokrotne opodat-
kowanie zysków wyłącznie podatkiem PIT.
Oznacza to, że podatnikiem podatku do-
chodowego są wspólnicy, a nie sama spół-
ka. Dla porównania, dochody spółek z o.o.
są opodatkowane podwójnie – podatek naj-
pierw płaci spółka (19%), a następnie, przy
wypłacie wspólnikom zysku, pobierany jest
podatek od dywidendy (także 19%).
Ze względu na to, że podatni-
kiem podatku dochodowego są
wspólnicy, a  nie sama spółka
komandytowa, wykorzystanie
tej formy prowadzenia dzia-
łalności w  strukturze holdin-
gowej umożliwia podatkową
konsolidację wyników kilku
podmiotów. Jest to prosta al-
ternatywa dla podatkowej gru-
py kapitałowej.
Masz już spółkę? Zastanów się nad
przekształceniem!
Uważamy, że każdy przedsiębiorca powi-
nien rozważyć prowadzenie swojej działal-
ności w  formie spółki komandytowej. Nie
musi się to wiązać z  zakładaniem nowej
spółki, gdyż możliwe jest przekształcenie
prowadzonego już biznesu w  spółkę ko-
mandytową, która przejmie wszystkie pra-
wa (w tym koncesje i zezwolenia) oraz obo-
wiązki związane z  prowadzoną dotychczas
działalnością.
Proces przekształcenia należy jednak do-
kładnie zaplanować, chociażby ze względu
na nowelizację ustaw o PIT i CIT, które we-
szły w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. Jedną
z istotniejszych zmian jest możliwość poja-
wienia się podatku u wspólników, w związ-
ku z  przekształceniem spółki kapitałowej
Komandytowa wciąż atrakcyjna
Bezpłatne konsultacje
ze specjalistą
Tomasz Rutkowski
Radca prawny
Specjalizacja: prawo spółek
i prawo cywilne
e-mail: t.rutkowski@pragmatiq.pl
Tylko w  pierwszej połowie ubiegłego roku
w Polsce założono 1405 nowych spółek koman-
dytowych. Co skłania przedsiębiorców do wy-
boru właśnie tej formy prowadzenia działalno-
ści dla swojej firmy?
Tomasz Rutkowski, Rafał Szymkowiak
Chcesz wiedzieć więcej?
Odwiedź nasz kanał na YouTubie
(www.youtube.com/user/
wwwPragmatIQpl)
10664
1984
5475
331418 34423
14063
www.doradzamy.to
PODATKI 3
Do końca 2013 r. akcjonariusz SKA miał
obowiązek zapłacić podatek dopiero w mo-
mencie, gdy ze spółki wypłacana była na
jego rzecz dywidenda. W efekcie, jeżeli dy-
widenda nie była wypłacana, nikt nie po-
nosił obciążeń podatkowych. Dzięki temu
możliwe było odroczenie lub nawet całko-
wite wyeliminowanie opodatkowania.
Mimo zmiany przepisów – część starych SKA
może nadal stosować te korzystne zasady (do
końca wybranego roku obrotowego).
Tylko SKA spełniające okre-
ślone kryteria stanowią sku-
teczną tarczę podatkową dla
swoich akcjonariuszy. Muszą
one mieć odpowiednio dobra-
ny rok obrotowy, inny niż ka-
lendarzowy, zarejestrowany
przed 12 grudnia 2013 r. i są
to SKA z  tzw. przesuniętym
rokiem obrotowym. Idealnie,
gdy spółka taka dysponuje in-
terpretacją potwierdzającą
brak podlegania podatkowi
CIT w  toku bieżącego roku
obrotowego.
Spółki takie można wykorzystać jako pod-
miot prowadzący działalność operacyjną –
zyski SKA nie będą bowiem opodatkowane
na bieżąco aż do końca jej przesuniętego
roku obrotowego, czyli nawet do paździer-
nika 2015 r.
Preferencyjnie opodatkowana SKA może
okazać się także przydatna w  razie sprze-
daży części aktywów, np. przy sprzedaży
nieruchomości, akcji czy udziałów, któ-
rych wartość rynkowa znacząco wzrosła
w stosunku do tego, za ile zostały kupione.
Dzięki wykorzystaniu w odpowiedni sposób
SKA można w takich sytuacjach odroczyć
opodatkowanie zysku, a  czasami nawet	
go uniknąć.
Ponieważ przepisy umożliwiają zakup
SKA z przedłużonymi wakacjami podatko-
wymi, warto rozważyć zakup takiej spółki
dla optymalnego przeprowadzenia dużych
transakcji. Zawsze należy jednak sprawdzić,
czy spółka taka posiada rzeczywiście „waka-
cje podatkowe” oraz jak taką spółkę umie-
jętnie włączyć do planowanej transakcji.
Niektóre SKA zwolnione z PIT/CIT
do października 2015 r.
Niektóre spółki komandytowo–akcyjne mogą korzystać z  odroczenia
opodatkowania prawie do końca 2015 r. Do czego warto wykorzystać
taką spółkę?
Aleksander Gałek
Dowiedz się więcej!
Aleksander Gałek
Radca prawny
Specjalizacja: prawo spółek
i prawo cywilne
e-mail: a.gałek@pragmatiq.pl
istotne, może być trudna, więc warto, przy-
najmniej w  tym zakresie, skonsultować się
z fachowcem. Więcej szczegółów trzeba bę-
dzie podać przy wniosku, w którym pytamy,
czy w  danych okolicznościach zostaniemy
uznani za podatnika VAT, mniej przy pyta-
niach o  podatek dochodowy przy umorze-
niu udziałów w  spółce. Musisz mieć świa-
domość, że jeśli pominiesz istotne fakty lub
podasz nieprawdę, otrzymana interpretacja
będzie bezużyteczna. W postępowaniu inter-
pretacyjnym organ podatkowy nie bada nic
poza opisem zdarzenia wskazanym we wnio-
sku. Nie można więc liczyć na to, że będzie
się czegoś domyślał lub coś zakładał.
Unikaj wielowariantowych
i  bardzo skomplikowanych
opisów zdarzeń przyszłych.
Organy podatkowe i  sądy
administracyjne podkreślają,
że w postępowaniu interpretacyjnym chodzi
o wyjaśnianie konkretnych wątpliwości po-
datników, a nie dawanie im wskazówek, jak
postąpić, by zapłacić jak najniższy podatek.
Lepiej więc złożyć kilka prostszych zapytań
(np. w  odniesieniu do każdego z  rozważa-
nych wariantów restrukturyzacji) niż jedno
obszerne. Unikaj pojęć niedookreślonych
w opisie zdarzenia przyszłego oraz sugestii,
że zrealizowanie zdarzenia zależy od ze-
wnętrznych czynników, na które nie masz
wpływu. Lepiej napisać „planuję X”, niż „je-
śli okoliczności będą sprzyjające, rozważę X”.
Miej świadomość, że w  in-
terpretacji organ nie odpo-
wie na każde pytanie. Po-
stępowanie interpretacyjne
ogranicza się tylko do ana-
lizy przedstawionego zdarzenia. Organ po-
datkowy nie może korzystać w tym zakresie
z opinii biegłych, analizy danych rynkowych
czy innych dowodów. W związku z tym w in-
terpretacji nie uzyskamy odpowiedzi na to,
czy zastosowana cena miała charakter ryn-
kowy, czy przyczyna zaniżenia wynagrodze-
nia była uzasadniona, jakie warunki powin-
ny zostać uzgodnione w transakcjach między
podmiotami powiązanymi. Organy podatko-
we odmawiają również klasyfikowania wy-
robów i usług do poszczególnych grupowań
PKWiU – czynnika kluczowego dla zastoso-
wania właściwej stawki VAT.
Nie zdawaj pytań, na które
spodziewasz się negatywnej
odpowiedzi, a  nie masz czasu
na zaskarżenie interpretacji
do sądu administracyjnego.
Często lepiej zmodyfikować zamierzenia
i wybrać inny wariant działań, co do którego
można uzyskać pozytywną interpretację po-
datkową.
Pamiętaj, że otrzymana in-
terpretacja chroni tylko
osobę, która złożyła wnio-
sek. Nie wystarczy więc, że
wniosek o interpretację złoży
jeden ze wspólników, jeden ze współwłaści-
cieli czy jedna ze stron transakcji. Wnioski
powinni złożyć wszyscy, u których w związ-
ku z  wątpliwą transakcją   mogą wystąpić
skutki podatkowe.
Ustal, kto powinien złożyć
wniosek o  interpretację.
Wbrew pozorom nie jest to
takie banalne zadanie. Przy-
kładowo w zakresie PIT lub
CIT związanych z  uczestnictwem w  spół-
kach osobowych (np. komandytowych)
wnioski powinni złożyć wspólnicy. Jeśli jed-
nak wątpliwości dotyczą np. VAT lub podat-
ku od czynności cywilnoprawnych, pytania
powinna zadać spółka komandytowa. War-
to pamiętać, że podatkowe skutki transakcji
może odczuć nie tylko podatnik, lecz także    
płatnik, który jest odpowiedzialny za prawi-
dłowe wyliczenie i pobranie podatku. Będzie
to np. notariusz w odniesieniu do PCC zwią-
zanego z zawarciem umowy spółki koman-
dytowej lub spółka, które będzie wypłacała
wynagrodzenie za umorzone udziały. Czę-
sto wniosek o interpretację powinny złożyć
również te podmioty.
Występuj o  interpretację
przed transakcją, co do któ-
rej masz wątpliwości, a nie
po jej przeprowadzeniu.
Jeśli otrzymasz interpre-
tację przed wystąpieniem zdarzenia w niej
opisanego, to zastosowanie do stanowiska
zawartego w interpretacji będzie Cię chro-
niło od zapłaty podatku (nawet jeśli za ja-
kiś czas interpretacja zostanie zmieniona).
Takiej ochrony nie uzyskasz, jeśli wystąpisz
o interpretację po pojawieniu się opisanego
w  niej stanu faktycznego. W  razie zmiany
zdania przez fiskusa i uznania takiej inter-
pretacji za błędną, będziesz zobowiązany do
zapłaty podatku. Interpretacja otrzymana
później zapewnia jedynie zwolnienie od od-
setek od zaległości podatkowej i odpowie-
dzialności karnej skarbowej. Jeżeli masz
wątpliwości co do operacji, którą przepro-
wadziłeś, lepiej skonsultuj się z doradcą po-
datkowym i ustal, na czym stoisz. Złożenie
w  takiej sytuacji wniosku o  interpretację
może być równoznaczne ze złożeniem na
siebie donosu…
W  opisie zdarzenia podaj
wszelkie kwestie istotne
dla zagadnienia podat-
kowego, o  które pytasz.
Ocena, co z  podatkowe-
go punktu widzenia jest
Poniżej przedstawiamy zasady, o których warto pamiętać, występując do Ministra Finansów
o wydanie interpretacji podatkowej.
Wojciech Kaptur
7 wskazówek przy pisaniu
wniosku o interpretację podatkową
www.doradzamy.to
4PODATKI
Uwaga na aporty
Wnoszenie wkładów niepieniężnych może wywołać poważne skutki podatkowe. Czasami zupeł-
nie zaskakujące. Przykładowo, sprzedaż nieruchomości przez osobę fizyczną po upływie 5 lat jest
wolna od podatku. Aport do spółki tymczasem skutkować może poważnym PIT-em.
Wojciech Kaptur
W  obowiązujących przepisach brak regulacji, które zakazywałyby prowadzenia interesów w spo-
sób korzystny podatkowo. Dzięki prawidłowo zaplanowanym pod względem prawnym konstruk-
cjom można więc legalnie osiągać wymierne oszczędności, także podatkowe — zwraca uwagę
Wojciech Kaptur, doradca podatkowy kancelarii PragmatIQ.
Planowanie podatkowe transakcji
Doradzamy.to: Czy warto li-
czyć koszty podatkowe trans-
akcji?
Wojciech Kaptur: Oczywiście,
że tak, podobnie jak należy kon-
trolować wszelkie inne koszty
przeprowadzenia operacji gospo-
darczej.   Jest to bardzo istotny
element kalkulacji biznesowej.
Różne rozwiązania niosą za sobą
rozmaite sposoby opodatkowa-
nia, a netto od brutto potrafi się
bardzo różnić. Dlatego działając
racjonalnie, podatnicy powinni
wybierać takie rozwiązanie, które
jest najbardziej optymalne biz-
nesowo, a  jednocześnie wiąże się
z generowaniem najniższych kosz-
tów, także podatkowych.
Doradzamy.to: Czy wybór od-
powiedniego modelu może
być kwestionowany?
W.K.: Nie ma żadnego przepisu
nakazującego płacenie najwyż-
szych możliwych podatków. Przy-
kładowo podatnik PIT prowadzą-
cy działalność gospodarczą nie
może ponosić negatywnych kon-
sekwencji, jeśli wybierze opodat-
kowanie podatkiem liniowym 19%
zamiast skali 18 i 32%. Jasne jest
natomiast, że u podstaw jego de-
cyzji leżała kalkulacja, co jest dla
niego bardziej opłacalne. Byłoby
sprzeczne z  logiką i  obowiązują-
cym porządkiem prawa podatko-
wego oczekiwać od podatników
wyboru takich rozwiązań, które
zwiększają ich obciążenia podat-
kowe, a zatem są dla nich najmniej  
korzystne.
Doradzamy.to: A  czy wybór
niższego opodatkowania nie
jest równoznaczny z  uchyla-
niem się od opodatkowania?
W.K.: Optymalizacja podatkowa
nie oznacza wyboru działań niele-
galnych. Wybór jednej z  dopusz-
czalnych konstrukcji prawnych
nie może zostać zakwestionowa-
ny, o ile nie ukrywa prawdziwego
charakteru transakcji, nikogo nie
wprowadza w błąd czy też nie jest
działaniem pozornym. Jeśli jest
inaczej, można zarzucić podatni-
kowi obchodzenie prawa podat-
kowego czy też uchylanie się od
opodatkowania, co jest działaniem
sprzecznym z prawem
Doradzamy.to: Czyli nie nale-
ży się bać zgodnej z prawem
optymalizacji podatkowej?
W.K.: Oczywiście, że nie. Trzeba
pamiętać, że czasami, by osiągnąć
określony cel biznesowy, można
zastosować kilka rozwiązań. Wy-
bór korzystnego modelu przepro-
wadzenia transakcji jest prawem
podatnika, które nie może skut-
kować negatywnymi konsekwen-
cjami. Przykładowo, jeśli zgodnie
z PIT w razie sprzedaży nierucho-
mości (własnej spółce) po okre-
ślonym czasie jej posiadania nie
wystąpi podatek, a  w  razie apor-
towania do spółki taki podatek
zostanie naliczony – to zupełnie
naturalna będzie sprzedaż tej nie-
ruchomości własnej spółce, a  nie
wniesienie jej tytułem wkładu
niepieniężnego. Podatnik zopty-
malizuje transakcję zbycia nieru-
chomości w ramach dozwolonego
wyboru legalnej konstrukcji praw-
nej.
Doradzamy.to: Czy oznacza
to, że dopiero od 2016 r., gdy
wejdzie klauzula przeciwko
unikaniu opodatkowania, bę-
dziemy musieli zwracać uwa-
gę na każdą próbę optymali-
zacji podatkowej ?
W.K.: Także obecnie, przed wej-
ściem wspomnianej klauzuli, ist-
nieje ryzyko zakwestionowania
przyjętego rozwiązania, jeżeli je-
dynym i wyłącznym celem podat-
nika będzie zmniejszenie obciążeń
podatkowych.   Zawsze w  takiej
Upływ pięciu lat od roku, w któ-
rym nabyliśmy nieruchomość,
nie oznacza, że wszystkie opera-
cje z  nią związane nie będą opo-
datkowane.   Termin ten nie ma
znaczenia w przypadku wnoszenia
nieruchomości jako wkładu nie-
pieniężnego do spółki z o.o., SKA
(będących podatnikiem CIT) lub
SA. Wspólnik (osoba fizyczna),
który wniesie do spółki nierucho-
mość aportem, osiągnie podat-
kowy przychód odpowiadający
nominalnej wartości objętych
udziałów (akcji). Kosztem uzy-
skania tego przychodu będą wy-
datki na nabycie nieruchomości.
Jeśli wspólnik otrzymał grunt
w  spadku lub darowiźnie albo
kupił go bardzo dawno (np. kil-
kanaście lat temu), to koszty te
będą minimalne. W rezultacie od
tak, wydawałoby się, niewinnej
operacji będzie trzeba zapłacić
często spory podatek.
Zamiast aportu
Aport nie jest jednak jedynym spo-
sobem na wprowadzenie nieru-
chomości do majątku spółki. Kie-
dy nabyliśmy ją przed laty (bądź
otrzymaliśmy jako spadek lub da-
rowiznę), w  szczególności ponad	
5 lat temu, bardziej opłacalna może
być jej sprzedaż spółce. Spółka bę-
dzie wówczas zobowiązana jedynie
do zapłaty podatku od czynności
cywilnoprawnych (2%) od warto-
ści rynkowej nieruchomości (o ile
sprzedaż nieruchomości nie była
opodatkowana VAT).
Dłużnik i wierzyciel
W  momencie sprzedaży po stro-
nie wspólnika powstaje wierzytel-
ność wobec spółki o zapłatę ceny
nieruchomości. Może się jednak
zdarzyć, że spółka nie posiada
wystarczających środków, by za
nią zapłacić. Wówczas wspólnicy
mogą podjąć uchwałę o  gotów-
kowym podwyższeniu kapitału
spółki. Taka uchwała powodu-
je powstanie po stronie spółki
wierzytelności wobec wspólnika
o  wpłacenie w  gotówce kwoty
wkładu. Spółka i  wspólnik sta-
ją się wobec siebie jednocześnie
dłużnikiem i  wierzycielem. Może
dojść wtedy do potrącenia wza-
jemnych wierzytelności (wierzy-
telności o zapłatę ceny nierucho-
mości z wierzytelnością o zapłatę
za udziały).
W efekcie potrącenia wspólnik nie
uzyskuje dochodu podlegające-
go opodatkowaniu PIT. Sprzedaż
nieruchomości spółce kapitało-
wej, a  następnie potrącenie wza-
jemnych wierzytelności spowo-
duje tylko konieczność zapłacenia
większego podatku PCC albo VAT.
W ostatecznym rozrachunku jed-
nak i tak na tym zyskamy.
sytuacji może powstać bowiem za-
rzut czynności pozornych, czy też
podjętych jedynie w  celu ukrycia
skutków innej czynności prawnej
(wyżej opodatkowanej) . Również
obecnie organ podatkowy może
zakwestionować na przykład dwu-
stronne darowizny (np. nierucho-
mości i  gotówki), które de facto
mają na celu doprowadzenie do
zbycia udziałów za określoną cenę.  
Klauzula nie zmieni więc w zasad-
niczy sposób sytuacji począwszy od
2016 r., choć z  pewnością ułatwi
zadanie organom podatkowym.
Doradzamy.to: Na co więc
zwrócić uwagę przy planowa-
niu podatkowym transakcji?
W.K.: Przede wszystkim plano-
wane czynności muszą być zgodne
z prawem. Poza tym wybór takie-
go, a  nie innego rozwiązania po-
winien być poparty dobrym uza-
sadnieniem biznesowym. Ważne
jest także przeliczenie wszystkich
kosztów, nie tylko tych podatko-
wych, związanych z planowanymi
działaniami. Warto też przeanali-
zować wszelkie konsekwencje do-
konania transakcji w dany sposób
w przyszłości. Przykładowo planu-
jąc zbycie nieruchomości, można
powołać spółkę celową dla doko-
nania tej sprzedaży – warto jednak
zorientować się, jakie będą dal-
sze koszty funkcjonowania takiej
spółki oraz jakie będą ewentualne
skutki podatkowe rozwiązania czy
zbycia takiej spółki. Dopiero cało-
kształt planowanej transakcji po-
zwoli ocenić jej prawdziwe skutki
i koszty.  
Doradzamy.to: Czy warto za-
pytać o radę specjalistów?
W.K.: Oczywiście, że tak. Daje
to większą pewność, że działamy
zgodnie z  prawem. Działanie na
wypracowanych przez specjali-
stów modelach daje też większe
poczucie bezpieczeństwa. Czasem
warto zastanowić się nad dodatko-
wym zabezpieczeniem działań po-
przez uzyskanie indywidualnych
interpretacji prawa podatkowego,
które potwierdzą słuszność poglą-
du doradców.
Doradzamy.to: Czyli należy
płacić najniższe z dopuszczal-
nych podatków ?
W.K.: Podatki należy płacić w ta-
kiej wysokości, w  jakiej określają
je obowiązujące przepisy. I  tylko
takiej.
Zadzwoń: 61 8 618 000, napisz: kancelaria@pragmatiq.pl.
Umówmy się na śniadanie/lunch: Grunwaldzka 107, Poznań.
www.doradzamy.to
6PRZEKSZTAŁCENIA
Przepisy pozwalające na przekształcenie
jednoosobowej działalności gospodarczej
wprowadzono do kodeksu spółek handlo-
wych w  2011 r., jednak do końca 2012 r.
w  przepisach podatkowych brakowało od-
powiedniej regulacji dotyczącej takiego
przekształcenia. Powodowało to duże oba-
wy co do konsekwencji tego przekształcenia
na gruncie prawa podatkowego i skutecznie
odstraszało wielu właścicieli jednoosobo-
wych firm zainteresowanych zmianą formy
prowadzonej działalności. Dopiero noweli-
zacja przepisów podatkowych, która weszła
w życie na początku 2013 r., rozwiała wcze-
śniejsze wątpliwości związane z możliwo-
ściami zachowania przez przekształconą
spółkę również wszystkich praw, które
przysługiwały przekształcanemu przed-
siębiorcy na gruncie prawa podatkowego.
Dzięki temu przedsiębiorcy będący osobami
fizycznymi coraz chętniej korzystają z moż-
liwości przekształcenia formy prowadzonej
działalności gospodarczej w jednoosobo-
wą spółkę kapitałową.
Dla kogo przekształcenie?
Zgodnie z przepisami kodeksu spółek han-
dlowych z przekształcenia w spółkę kapitało-
wą mogą skorzystać jedynie przedsiębiorcy
będący osobami fizycznymi, wykonujący we
własnym imieniu działalność gospodarczą
w rozumieniu ustawy o swobodzie działal-
ności gospodarczej. Z  dniem przekształce-
nia, tj. z dniem wpisania spółki przekształ-
conej do rejestru przedsiębiorców KRS,
osoba fizyczna prowadząca działalność go-
spodarczą staje się jedynym wspólnikiem
albo akcjonariuszem spółki przekształconej.
Warto wiedzieć, że przekształcona spółka
kapitałowa tylko w  chwili przekształcenia
musi być spółką jednoosobową. Nic nie stoi
na przeszkodzie, aby jedyny wspólnik, któ-
rym stanie się przekształcany przedsiębior-
ca, sprzedał lub darował część lub całość
posiadanych przez siebie akcji lub udziałów
w przekształconej spółce na rzecz innych osób.
Przekształcenie działalności
gospodarczej w  spółkę han-
dlową jest więc dobrym roz-
wiązaniem dla osób, które
rozważają sprzedanie swoje-
go biznesu lub przekazanie
go kolejnym pokoleniom. To
także sposób na ogranicze-
nie przez przedsiębiorcę jego
osobistej odpowiedzialności
za zobowiązania prowadzo-
nego przedsiębiorstwa.
Skutki przekształcenia
Największą zaletą omawianego przekształ-
cenia jest fakt, że spółce przekształconej
przysługują wszystkie prawa i  obowiązki
przedsiębiorcy przekształcanego, związane
z prowadzoną przez niego działalnością go-
spodarczą. Oznacza to, że z dniem wpisu do
rejestru przedsiębiorców KRS spółka prze-
kształcona z  mocy prawa staje się pod-
miotem wszystkich stosunków prawnych,
których stroną był dotychczas przedsię-
biorca. Nie ma zatem potrzeby zawierania
na nowo umów z  dotychczasowymi kon-
trahentami ani ich aneksowania, nie jest
również potrzebna ich zgoda na wstąpienie
spółki przekształconej w  prawa przedsię-
biorcy.
Spółka przekształcona pozostaje także pod-
miotem w  szczególności zezwoleń, koncesji
oraz ulg, które zostały przyznane przedsię-
biorcy przed jego przekształceniem, chyba że
ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia,
koncesji albo ulgi stanowi inaczej.
Od początku 2013 r., w związku z wejściem
w  życie ustawy o  redukcji niektórych ob-
ciążeń administracyjnych w  gospodarce,
wprowadzono przepisy umożliwiające rów-
nież sukcesję podatkową przy przekształ-
ceniu przedsiębiorcy w  spółkę kapitałową.  
W związku z nowelizacją, na przekształco-
ną spółkę przechodzą prawa, które przy-
sługiwały przedsiębiorcy na gruncie prawa
podatkowego, a związane były z prowadzo-
ną przez niego działalnością gospodarczą.
Przykładowo można tu wskazać prawo do
odliczenia podatku naliczonego, uwzględ-
nienia kosztów podatkowych w rozliczeniu
spółki, prowadzenia składu akcyzowego,
a także obowiązki płatnika związane z wy-
nagrodzeniami. W  dalszym ciągu będzie
można skorzystać z uprawnień małych po-
datników (kwartalne zaliczki, jednorazowa
amortyzacja, kasowy VAT).
Przekształcenie przedsiębiorcy
w spółkę komandytową?
Regulacja dotycząca przekształcenia przed-
siębiorcy, zawarta w  kodeksie spółek han-
dlowych, pozwala dokonać przekształcenia
jednoosobowej działalności gospodarczej  
wyłącznie w  jednoosobową spółkę kapita-
łową (spółkę z  ograniczoną odpowiedzial-
nością lub spółkę akcyjną). Nie oznacza to
jednak, że po rejestracji spółki przekształ-
conej nie może dokonać dalszych zmian
w jej strukturze lub zmian formy prawnej.
Nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, aby
po dniu przekształcenia przyjąć do spółki
nowych wspólników lub dokonać jej kolej-
nego przekształcenia. W szczególności war-
to przemyśleć dalsze przekształcenie spółki
kapitałowej powstałej w wyniku przekształ-
cenia przedsiębiorcy w spółkę komandyto-
wą, która również daje możliwość ograni-
czenia odpowiedzialności wspólników za
jej zobowiązania, a jednocześnie jest bar-
dziej elastyczna i korzystniejsza podatko-
wo niż spółki kapitałowe.
	
Dokonanie dalszego przekształcenia spółki
kapitałowej w  spółkę komandytową wiąże
się co prawda z większym nakładem czasu
i pracy, jednak pozwala na osiągnięcie do-
celowej, najbardziej korzystnej formy pro-
wadzenia działalności gospodarczej przy
zachowaniu wszystkich praw i obowiązków,
które na początku przysługiwały przedsię-
biorcy, a  następnie spółce kapitałowej po-
wstałej z jego przekształcenia.
Przekształcenie jednoosobowej
działalności gospodarczej w spółkę
Wprowadzona do kodeksu spółek handlowych możliwość przekształcenia jednoosobowej działal-
ności gospodarczej w spółkę kapitałową pozwala kontynuować działalność gospodarczą w formie
spółki handlowej z zachowaniem wszystkich przywilejów, praw i obowiązków przysługujących
wcześniej przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną.
Magdalena Stuczyńska
www.doradzamy.to
7PRZEKSZTAŁCENIA
Przekształcenie –
na co zwrócić szczególną uwagę?
Umiejętne zaplanowa-
nie procesu przekształ-
cenia pozwala oszczę-
dzić dużo czasu i pracy.
W jaki sposób przepro-
wadzić proces trans-
formacji, aby osiągnąć
optymalny efekt?
Magdalena Stuczyńska,
Karolina Kulińska
Proces przekształcenia spółki dobrze jest
starannie zaplanować. Poniżej przedsta-
wiamy siedem, naszym zdaniem, najważ-
niejszych kwestii, które należy przemyśleć
przed przystąpieniem do przekształcenia.
1.	Forma
prowadzenia
działalności
W  pierwszej kolejności warto się zastano-
wić nad optymalną formą, w której ma być
prowadzona działalność po przekształceniu.
Wymaga to przede wszystkim szczegółowej
analizy możliwych wariantów oraz sytu-
acji prawnej spółki, którą przekształcamy.
Co do zasady wszystkie prawa i obowiązki
(umowy, kredyty, decyzje, koncesje itp.)
przechodzą na spółkę przekształconą. Nie-
kiedy jednak ze szczególnych przepisów
albo postanowień umów wynika obowiązek
poinformowania odpowiednich podmiotów
o  przekształceniu. Należy także pamiętać,
że przy prowadzeniu niektórych rodzajów
działalności (np. działalność ubezpieczenio-
wa) możliwość wyboru formy prawnej jest
znacznie ograniczona.
2.	Aspekty
podatkowe
i księgowe
Przy planowaniu przekształcenia nie można
pomijać aspektów podatkowych z tym zwią-
zanych. Zwłaszcza, że mogą one dotyczyć
zarówno PIT, jak i CIT, a także PCC (rzadziej
VAT). Czasami przekształcenie nie powo-
duje żadnych poważniejszych konsekwencji
podatkowych (np. w  razie przekształcenia
spółki osobowej w  inną spółkę osobową).
Niejednokrotnie jednak kwestie podatkowe
mogą być kluczowe dla zmiany formy praw-
nej (np. w razie przekształcenia spółki ka-
pitałowej w spółkę osobową lub odwrotnie).
Podobnie rzecz ma się z ujęciem księgowym
przekształcenia. Stąd planując przekształ-
cenie, warto przeanalizować skutki podat-
kowe i  bilansowe tej operacji, by w  pełni
świadomie podjąć decyzję tak o  samym
przekształceniu, jak i jego rodzaju.
3.	Firma spółki
przekształconej
Przy przekształceniu dobrze jest zwrócić
uwagę na firmę (nazwę) spółki przekształ-
conej. Wraz z  przekształceniem zmienić
może się jedynie dopisek określający formę
prawną (np. z ABC spółka z ograniczoną od-
powiedzialnością w ABC spółka komandy-
towa) albo też cała nazwa (np. z ABC spółka
z  ograniczoną odpowiedzialnością w  XYZ
spółka komandytowa). Nieprawidłowy wy-
bór nazwy może nawet skutkować rozsze-
rzeniem odpowiedzialności poszczególnych
wspólników. Przy wyborze nazwy spółki
istotne jest także, by nie była ona zbyt skom-
plikowana lub trudna do zapamiętania.
4.	Wybór biegłego
rewidenta
Składając wniosek o  wyznaczenie biegłego
rewidenta, który zbada plan przekształ-
cenia, warto wskazać sądowi konkretną,
sprawdzoną już osobę biegłego. Sprawność
działania biegłego, dobry kontakt ze wspól-
nikami przekształcanego podmiotu i  do-
świadczenie w  tej materii mają wpływ na
szybkość całej procedury przekształcenia.
Sąd nie jest co prawda związany tą suge-
stią, przeważnie jednak wyznacza biegłego
wskazanego we wniosku. Jeżeli nie zasuge-
rujemy osoby biegłego, sąd dokona wyboru
z rejestru biegłych rewidentów.
5.	Skrócenie
procedury
przekształcenia
W przypadku gdy spółką przekształcaną jest
spółka jawna, w  której wszyscy wspólnicy
zajmują się prowadzeniem spraw spółki,
warto skorzystać z uproszczonej procedury
przekształcenia. Dzięki temu można pomi-
nąć formalności związane z  przygotowa-
niem planu przekształcenia i jego badaniem
przez biegłego.
Spółki, do których nie stosuje się uprosz-
czonej procedury przekształcenia, mogą
skrócić proces przekształcenia, rezygnując
z  wymaganego przepisami dwukrotnego
zawiadamiania wspólników. Wymaga to
odpowiedniego sformułowania uchwały
o  przekształceniu i  pozwala zaoszczędzić
nawet miesiąc.
6.	Umowa spółki
przekształconej
Istotnym etapem procesu przekształcenia
jest przygotowanie umowy spółki prze-
kształconej. Warto dobrze przemyśleć treść
umowy spółki przekształconej i skonsulto-
wać ją z prawnikiem. Błędy lub uchybienia
w  tym zakresie mogą skutkować wieloma
praktycznymi komplikacjami. Często wiąże
się to z kolejnymi wizytami u notariusza, co
opóźnia proces transformacji i generuje do-
datkowe koszty.
7.	Dzień
przekształcenia
Powstanie spółki przekształconej wiąże
się ze skomplikowanymi operacjami księ-
gowymi, a  także koniecznością dokonania
rozliczeń o charakterze publicznoprawnym.
Z  tego względu rejestrując spółkę prze-
kształconą, warto zadbać o  to, aby wpis
przekształcenia został dokonany w  wybra-
nym przez nas dniu roboczym. Możliwe jest
złożenie wniosku o tzw. wpis celowany. Ma
to również istotne znaczenie z  punktu wi-
dzenia dokonywanych odpisów amortyza-
cyjnych, w szczególności gdy przekształcona
spółka amortyzuje wiele środków trwałych.
Na koniec należy podkreślić, że powyższe
zalecenia dotyczące procesu transformacji
spółek prawa handlowego znajdą odpo-
wiednie zastosowanie do przekształcenia
jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę.
www.doradzamy.to
8PODATKI
PCC
Pożyczki od wspólników — elastyczne
i bez PCC
Finansowanie spółki kapitałowej (sp. z o.o.
albo SA) występuje w  trzech odmianach:
podwyższenie kapitału zakładowego, wnie-
sienie dopłat bądź udzielenie spółce po-
życzek przez jej wspólników. Dokonując
wyboru jednej ze wskazanych metod, świa-
domy biznesmen powinien wziąć pod uwa-
gę także konsekwencje podatkowe swojej
przyszłej decyzji.
Podwyższenie kapitału zakładowego w  ro-
zumieniu ustawy o  podatku od czynności
cywilnoprawnych (PCC) jest zmianą umo-
wy spółki i  podlega opodatkowaniu PCC.
W  takiej sytuacji spółka powinna zapłacić
PCC w wysokości 0,5% od wartości, o któ-
rą podwyższony zostaje kapitał zakładowy.
Również dopłaty są w świetle ustawy o PCC
traktowane jako zmiana umowy spółki.
Wobec tego uchwalenie dopłat skutkuje
koniecznością uiszczenia przez spółkę PCC
w wysokości 0,5% od ich kwoty.
Pożyczka bez PCC
Zwolniona z PCC będzie jednak trzecia meto-
da, a więc pożyczka udzielana spółce kapitało-
wej przez jej wspólników. W takim przypadku
możemy zaoszczędzić niejednokrotnie duże
pieniądze (zależne od wysokości pożyczki),
gdyż nie musimy ich oddawać fiskusowi.
Kiedy potencjalny pożyczkodawca nie jest
wspólnikiem w spółce, nie powinniśmy au-
tomatycznie rezygnować z  tego pomysłu.
Warto wtedy rozważyć, czy przed zawar-
ciem umowy pożyczki nie sprzedać mu lub
darować udziału w spółce.
Ustawa o PCC nie uzależnia zwolnienia od posia-
daniaudziałuo określonejwartości,dlategosprze-
dawany (darowany) udział może być niewielki.
Co więcej, o  powstaniu obowiązku podat-
kowego z  tytułu PCC decyduje chwila za-
warcia umowy pożyczki, jeśli zatem w tym
momencie pożyczkodawca będzie wspólni-
kiem spółki, pożyczka zostanie objęta zwol-
nieniem z PCC. Nic nie stoi na przeszkodzie,
aby po pewnym czasie struktura właściciel-
ska spółki wróciła do punktu wyjścia.
Jedna uwaga, którą dobrze zachować w pa-
mięci: pożyczki udzielone spółce kapitało-
wej powinny zostać oprocentowane (choćby
w minimalnej rynkowej wysokości), aby nie
zostały potraktowane jako wartości nieod-
płatnie otrzymane przez spółkę, co będzie
skutkować obowiązkiem zapłaty podatku
dochodowego od osób prawnych.
Raz, a dobrze
Co zrobić, kiedy spółka, w której jesteśmy
wspólnikiem, nie ma możliwości pozyska-
nia finansowania od swojego wspólnika,
a profil naszej działalności wymaga częstego
zaciągania nowych pożyczek? Przy znaczą-
cych kwotach pożyczek, koszty z tytułu PCC
mogą stanowić istotne utrudnienie (mimo
pozornie niskiej stawki podatku). Ich cy-
kliczne zaciąganie wiąże się bowiem z obo-
wiązkiem zapłaty 2% PCC od każdej kolejnej
pożyczki.
Ciekawym rozwiązaniem dla takich przed-
siębiorców jest zaciągnięcie pożyczki rewol-
wingowej, przy której strony określają gór-
ną granicę zadłużenia pożyczkobiorcy. Na
podstawie jednej umowy pożyczki przedsię-
biorca może w takim wypadku wykorzystać
otrzymane środki finansowe, a  po spłacie
zadłużenia ponownie pozyskać finansowa-
nie do wskazanego w umowie maksymalne-
go pułapu. Zgodnie z  orzecznictwem, PCC
od pożyczki rewolwingowej należy uiścić
tylko raz, przy zawarciu umowy pożyczki.
Czasem dobrze jest być podatnikiem
Jeszcze się taki nie narodził, kto lubiłby
płacić podatki. Czy można jednak czerpać
korzyści z faktu bycia podatnikiem podatku
albo faktu podlegania opodatkowaniu?
Weźmy na warsztat spółkę X sp. z o.o. (po-
datnika VAT), producenta zabawek, która
w  związku z  planowaną inwestycją (nowa
linia produkcyjna) zapytała wspólników
zaprzyjaźnionej, dobrze prosperującej spół-
ki Y sp. z o.o. (podatnika VAT), producenta
odzieży, o  możliwość udzielenia oprocen-
towanej pożyczki. Zgodnie z ustawą o VAT
taka czynność, dokonana za wynagrodze-
niem w ramach prowadzonej przezeń dzia-
łalności gospodarczej, stanowi świadczenie
usług podlegające opodatkowaniu VAT.
Spółka Y sp. z  o.o., która wyświadczyłaby
usługę pożyczki na rzecz spółki X sp. z o.o.,
byłaby zobowiązana opodatkować ją VAT,
gdyby nie fakt, że czynność ta podlega zwol-
nieniu z  opodatkowania, zgodnie z  odręb-
nymi przepisami ustawy o VAT.
Co z PCC?
Ktoś mógłby zapytać: co z  tego i  po co te
wszystkie wyjaśnienia? Tymczasem traf-
niej byłoby zapytać: a co zatem z PCC, który
zwykle muszę płacić przy umowie pożycz-
ki? Dociekliwym należą się gratulacje, po-
nieważ właśnie zyskali oszczędności. Wy-
starczy bowiem tylko zajrzeć do przepisów
ustawy o  PCC i  wyczytać z  nich, że jeżeli
choć jeden z podmiotów jest z tytułu danej
czynności opodatkowany VAT lub z  tego
podatku zwolniony (poza wyjątkami, które
nie mają zastosowania w  naszej sprawie),
to czynność zawarcia umowy pożyczki, nie
podlega opodatkowaniu PCC.
Zgodnie z utrwaloną linią interpretacyjną
organów podatkowych bez znaczenia jest
fakt, że pożyczki udzieliłaby nam spółka
z  o.o., która normalnie produkuje odzież,
a  pożyczek udziela bardzo sporadycznie
lub wcale. Jeżeli tylko stanowi to element
jej bieżącej działalności gospodarczej, to
będzie ona podatnikiem VAT również z ty-
tułu udzielonej pożyczki. Wybór spółki na
pożyczkodawcę nie jest przypadkowy. W jej
wypadku niemal każde działanie może być
uznane za działalność gospodarczą. Jeśli
zdecydujemy się na takie rozwiązanie, war-
to wskazać w umowie spółki, że przedmio-
tem jej działalności jest również udzielanie
pożyczek – da nam to dodatkowy argument
przy ewentualnej kontroli.
Dla omawianego przez nas zwolnienia
z PCC nie ma również znaczenia fakt bycia
lub niebycia w jakikolwiek sposób powiąza-
nym (poprzez kapitał czy osoby) ze spółką
z o.o., która udziela nam pożyczki. Reguły
gry są tutaj takie same.
Może obligacje ?
Nowoczesny przedsiębiorca, kiedy szuka
Jak pożyczać optymalnie podatkowo?
Dobrą alternatywą dla kredytu bankowego może być pożyczka od wspólnika, kontrahenta czy po-
wiązanej firmy. Wybór odpowiedniego źródła finansowania i umiejętne zaplanowanie transakcji
mogą przynieść wymierne oszczędności w podatkach dochodowych i PCC.
Wojciech Kaptur
www.doradzamy.to
PODATKI 9
źródeł finansowania swojej działalności,
wcale nie jest skazany na klasyczną pożycz-
kę. Coraz częściej korzysta z  atrakcyjniej-
szych form pozyskiwania funduszy. Jedną
z nich jest niewątpliwie emisja obligacji.
Czym jest taka obligacja? Jest papierem
wartościowym emitowanym w serii, w któ-
rym emitent (w naszym wypadku będzie to
po prostu spółka) stwierdza, że jest dłuż-
nikiem właściciela obligacji (określa się
go mianem obligatariusza) i  zobowiązuje
się wobec niego do spełnienia określonego
świadczenia, np. świadczenia pieniężnego.
W związku z tym w praktyce często poprzez
wyemitowanie obligacji emitent zobowią-
zuje się do wykupu obligacji w określonym
czasie i  do zwrotu kwoty uiszczonej przez
obligatariusza przy nabyciu obligacji. Takie
obligacje mogą zostać wyemitowane zarów-
no przez spółki kapitałowe (spółkę akcyjną
i spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością),
jak i  przez spółkę komandytowo-akcyjną.
Zasadniczo obligacje można zbywać, co do-
datkowo podnosi ich atrakcyjność.
Obligacje bez PCC
Warto podkreślić, że wyemitowanie obli-
gacji oraz późniejszy wykup nie wiąże się
z  obowiązkiem uiszczania PCC. Dzieje się
tak, ponieważ ustawa o  PCC zawiera za-
mknięty katalog czynności, których doko-
nanie powoduje obowiązek zapłaty tego
podatku. W  katalogu tym brak jest emisji
i wykupu obligacji.
CIT
Zamiast dywidendy… odsetki
Ustaliliśmy już, że z  punktu widzenia po-
datku od czynności cywilnoprawnych (PCC)
najkorzystniejszą formą dofinansowania
spółki jest pożyczka od wspólnika. Rozwią-
zanie to ma również istotny plus na grun-
cie podatków dochodowych. Jeśli wspólnik
udzielił spółce z o.o. pożyczki, ma do wybo-
ru: otrzymać odsetki albo dywidendę. Jedno
i drugie jest dla niego przychodem opodat-
kowanym co do zasady 19% PIT lub CIT.
Dla wypłacającej spółki tylko odsetki mogą
być zaliczone do kosztów podatkowych. Je-
śli spółka zaliczy odsetki do kosztów, to za-
płaci mniejszy CIT, na czym w ostatecznym
rozrachunku skorzysta sam wspólnik.
Jak spłacać pożyczki od wspólników?
Jednak jak to zwykle w  podatkach bywa,
tam gdzie z jednej strony pojawiają się udo-
godnienia, tam z drugiej strony trzeba za-
chować ostrożność, aby nie wpaść na minę.
Kiedy bowiem spółka pożycza pieniądze od
wspólnika, musi mieć na uwadze zawarte
w ustawie CIT przepisy o tzw. cienkiej ka-
pitalizacji, które   zostały znowelizowane.
Nadal ich istotą jest ograniczenie możli-
wości zaliczenia do kosztów podatkowych
spółki odsetek od pożyczki, jeżeli została
ona otrzymana od podmiotów powiązanych
z nią zarówno bezpośrednio, jak i pośred-
nio. Wspomniane restrykcje uaktywniają
się np. w sytuacji, gdy udzielający pożyczki
posiada co najmniej 25% udziałów w spół-
ce (pożyczkobiorcy), a  wartość zadłużenia
spółki wobec podmiotów z nią powiązanych
przekracza wartość kapitału własnego spół-
ki, a  nie jak było do tej pory, trzykrotność
kapitału zakładowego. Dla podmiotów, które
posiadają wysokie kapitały własne, np. utwo-
rzone z zysków lat ubiegłych lub z tzw. agio
emisyjnego, zmiana sposobu liczenia będzie
korzystna. Dla spółek o  wysokim kapitale
zakładowym nowelizacja spowoduje pogor-
szenie sytuacji podatkowej. Warto ponadto
pamiętać, że zgodnie z przepisami przejścio-
wymi, wyłączone jest stosowanie nowego
brzmienia przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61
w stosunku do pożyczek, których kwota zo-
stała podatnikowi przekazana przed dniem
wejścia w życie ustawy nowelizującej. Jeśli
więc obecne regulacje w  zakresie cienkiej
kapitalizacji są korzystniejsze, trzeba spła-
cić pożyczkę na starych zasadach i  zacią-
gnąć ją na nowo w 2015 r.
Do przepisów dotyczących cienkiej kapitali-
zacji nowelizacja wprowadza także metodę
alternatywną, która polega na wyliczeniu
maksymalnej wartości odsetek podlegają-
cej zaliczeniu w koszty uzyskania przycho-
dów poprzez odniesienie do określonego
procentu wartości podatkowej aktywów
w rozumieniu przepisów o rachunkowości.
Metoda ta umożliwia zaliczenie do kosztów
uzyskania przychodów odsetek od pożyczek
do wysokości równej iloczynowi stopy re-
ferencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim
dniu roku poprzedzającego rok podatkowy,
powiększonej o 1,25 pkt proc. oraz wartości
podatkowej aktywów w rozumieniu przepi-
sów o rachunkowości (z wyjątkiem wartości
niematerialnych i prawnych). Wybór meto-
dy alternatywnej jest dobrowolny, ale trze-
ba ją stosować minimum 3 lata.
Odsetki na koniec
Istnieje jednak bardzo prosty sposób na
uniknięcie tych niekorzystnych przepisów.
W ustawie o CIT graniczną wartość zadłu-
żenia określa się na dzień zapłaty odsetek.
Nic więc prostszego, jak wskazać w umowie
pożyczki, że w  pierwszej kolejności zosta-
nie spłacona kwota główna pożyczki (war-
tość zadłużenia), a dopiero później odsetki.
W większości przypadków w momencie za-
płaty odsetek wartość zadłużenia nie będzie
już bowiem przekraczała wartości kapitału
własnego spółki.
Prowizja to po nowelizacji też odsetki
Nie może umknąć uwadze, że od 1 stycznia
2015 r. za pożyczkę, uznamy każdą umowę,
w ramach której przekazywane są pieniądze
z  założeniem ich zwrotu, ale również kre-
dyt, emisję papierów wartościowych o cha-
rakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy,
lokatę, ale nie pochodny instrument finan-
sowy. Co więcej, zgodnie z nowelizacją, pod
pojęciem odsetek należy rozumieć wszelkie
koszty finansowania ponoszone przez po-
datnika na rzecz pożyczkodawcy, czyli poza
odsetkami będą to także opłaty, prowizje,
premie, czy opłaty z tytułu opóźnionej za-
płaty zobowiązań. Ustawodawca wyelimi-
nował zatem możliwość wprowadzania do
umowy pożyczki dodatkowych zapisów do-
tyczących obowiązku zapłaty prowizji, która
mogła być zaliczana do kosztów podatko-
wych w pełnej wysokości.
Pożyczka od spółki siostry, która nie
jest spółką…
Ciekawostką może być również to, że obec-
ne przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej
kapitalizacji nie znajdują zastosowania, kie-
dy pożyczkodawcą jest spółka osobowa (np.
komandytowa lub jawna) czy np. fundusz in-
westycyjny zamknięty (FIZ), które jednocze-
śnie są tzw. spółkami siostrzanymi względem
pożyczkobiorcy. W  ramach wyjaśnienia: ze
spółkami siostrami mamy do czynienia, kie-
dy dwie spółki są kontrolowane przez tę samą
spółkę (spółkę matkę) lub osobę fizyczną,
a więc kiedy pani Malinowska posiada 100%
udziałów w  spółce X sp. z  o.o. oraz 100%
udziałów w spółce Y sp. z o.o. Przepisy podat-
kowe dotyczące tzw. „niedostatecznej kapita-
lizacji” nie odnoszą się jednak do sytuacji, kie-
dy pożyczkobiorcą będzie spółka z o.o., a jej
pożyczkodawcą siostrzana spółka niebędąca
osobą prawną (sp. cywilna, sp. jawna, sp.
partnerska, sp. komandytowa, sp. koman-
dytowo-akcyjna) lub FIZ. Inaczej mówiąc
– pożyczenie pieniędzy od wspomnianych
podmiotów będzie skutkować możliwością
zaliczenia pełnej wysokości odsetek w kosz-
ty uzyskania przychodów naszej firmy.
Zakończenie
Reasumując, istnieje wiele sposobów na
otrzymanie tańszej, bo pomniejszonej
o  koszty podatkowe, pożyczki na trudne
czasy. Z powyższego zestawienia można wy-
snuć wniosek, że najlepiej zwrócić się w tej
sprawie do współpracowników w biznesie,
a  niekoniecznie do banku. W  ten sposób
otrzymamy finansowanie, a  odsetki pozo-
staną „w  rodzinie”. Umiejętne ukształto-
wanie przepływów pieniężnych tak, aby
zminimalizować lub zlikwidować obciąże-
nia podatkowe, to know-how pragmatycz-
nych doradców.
Jednocześnie przy zawieraniu umowy po-
życzki należy pamiętać o zawartych w Ko-
deksie spółek handlowych przepisach do-
tyczących zawierania takich umów przez
spółki kapitałowe z  osobami będącymi
w  tych spółkach członkami zarządu, rady
nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurenta-
mi lub likwidatorami. Zawarcie przez spół-
kę kapitałową umowy pożyczki z tymi oso-
bami lub na ich rzecz wymaga zawsze zgody
zgromadzenia wspólników albo walnego
zgromadzenia spółki, a  brak takiej zgo-
dy skutkuje nieważnością umowy. Należy
również pamiętać, że w przypadku umowy
pożyczki zawieranej przez spółkę kapitało-
wą z członkiem jej zarządu, spółka musi być
przy takiej czynności reprezentowana przez
pełnomocnika powołanego uchwałą zgro-
madzenia wspólników albo walnego zgro-
madzenia spółki, albo przez radę nadzorczą.
www.doradzamy.to
10
Poniżej prezentujemy 10 podstawowych
działań, nad którymi zawsze warto się zasta-
nowić w obliczu ryzyka sporu ze wspólnikiem.
Zebranie i zapoznanie się
z dokumentami
W  pierwszej kolejności powi-
nieneś przeanalizować doku-
menty spółki — w  tym przede wszystkim
umowę spółki, pełnomocnictwa, podjęte
uchwały, porozumienia oraz umowy podpi-
sane przez spółkę z podmiotami zewnętrz-
nymi.
Określenie, jakie masz
prawa…
Następnie musisz ustalić, czego
możesz dokonać w spółce w po-
jedynkę. Należy sprawdzić m.in. takie rzeczy,
jak kworum oraz wymagane większości do
podejmowania poszczególnych uchwał.
…i obowiązki
Sprawdź, jakie obowiązki wy-
nikają z  dokumentacji spół-
ki oraz z  Twoich ustaleń ze
wspólnikiem oraz do czego możesz zostać
przymuszony.
Rozpoznanie możliwości
Zastanów się, jakie są drogi
wyjścia z kryzysu. Pamiętaj –
„nic nie jest groźniejsze od pomysłu, kiedy
jest on jedynym, jaki masz” (Émil Chartier).
Analiza optymalnego
rozwiązania
Po rozpoznaniu możliwości
należy się zastanowić, jakie
rozwiązanie będzie dla Ciebie najbardziej
opłacalne, a  jakie najprostsze do wykona-
nia. Zwróć uwagę na ewentualne podatki,
jakie będziesz musiał zapłacić, bo mogą (ale
nie muszą) być wysokie.
Poinformowanie
kontrahentów…
Gdy spór powstaje, drugi
wspólnik potrafi się posu-
nąć do naprawdę nieprzyjemnych kroków.
Jednym z nich jest szerzenie tzw. czarnego
PR-u wśród kontrahentów. Wówczas warto
poinformować ich o toczącym się sporze.
…i pracowników
Posiadanie przez pracowników
informacji o  sporze pozwoli im
spojrzeć na przekazywane przez drugiego wspól-
nikainformacjez dystansem.
Rezygnacja z zarządu albo
pozostanie w nim
Istnieje ryzyko, że spółka za-
wrze nieopłacalne kontrakty,
które doprowadzą ją do niewypłacalności, co
w konsekwencji może rodzić odpowiedzial-
ność zarządu za długi spółki. Czasami jednak
bycie w  zarządzie to jedna z  form kontroli
spółki.
Próba mediacji
Eskalacja konfliktu rzadko
kiedy może przynieść korzyści.
Dlatego warto się zastanowić,
czy nie podjąć ostatniej próby ugodowego
rozwiązania konfliktu, także przy pomocy
osób trzecich.
Wybór prawnika,
może innego niż
dotychczasowy
prawnik spółki
Prawnik, który prowadził dotychczas spra-
wy spółki, może być nieobiektywny albo
już zaangażowany przez stronę przeciwną.
Warto wówczas udać się do doradcy ze-
wnętrznego i  niezależnego. Czasami ten
punkt powinien rozpoczynać listę reko-
mendacji.
SPORY
Czego unikać w sporze z organami skarbowymi?
Spieraj się ze wspólnikiem mądrze
Z praktyki wynika, że podatnicy często w kontaktach z organami skarbowymi popełniają sporo
błędów, które komplikują obronę ich interesów w  toku całego postępowania. Poniżej próba
zebrania najważniejszych zaleceń.
Rafał Szymkowiak, Tomasz Bojkowski
Niezależnie od tego, czy spór między wspólnikami już zaistniał, czy też wszystko zmierza ku temu,
że zaraz wystąpi – trzeba działać, wystrzegając się jednak nagłych, nieprzemyślanych decyzji.
Witold Chmarzyński
Zapytaj specjalistę!
Witold Chmarzyński
Radca prawny
Specjalizacja: prawo spółek
i prawo cywilne
e-mail: w.chmarzynski@pragmatiq.pl
Dowiedz się więcej!
Tomasz Bojkowski
Radca prawny,
doktor nauk ekonomicznych
Specjalizacja: prawo podatkowe
e-mail: t.bojkowski@pragmatiq.pl
»	 chaosu w przekazywaniu in-
formacji (często, gdy praw-
nicy wkraczają do działa-
nia, trudno ustalić, co kto
powiedział,  dostarczył, wy-
jaśnił);
»	 składania wykluczających się
wyjaśnień (nieskoordynowa-
ne działania prowadzą do nie-
spójnychwyjaśnień);
»	 składania zbyt szerokich wy-
jaśnień (wprowadzających
niepotrzebne komplikacje);
»	 składania wyjaśnień przez
osoby niezorientowane i nie-
posiadające całościowej wie-
dzy na temat sporu;
»	 zbytniego przedłużania po-
stępowania i unikania kon-
taktu z organami (z reguły
te działania niczemu nie
służą, a  wzbudzają niepo-
trzebne emocje);
»	 zbytecznej złośliwości czy
wyjaśnień o  zabarwieniu
ironicznym (taki ton po-
stępowania zupełnie na-
turalnie musi wzbudzić co
najmniej dystans prowa-
dzących postępowanie);
»  ocen pracy organów, z któ-
rymi podatnik jest w sporze;
»	 zbytniej uległości wobec sta-
nowiska organów – prakty-
ka pokazuje (wg statystyk
Ministerstwa Finansów), że
to podatnicy często wygry-
wają przed sądami admini-
stracyjnymi;
»	 nonszalancji w  traktowaniu
wezwań,terminówitd.,  gdyż
może to zamknąć drogę for-
malną sporu.
www.doradzamy.to
11
Zgodnie z  przepisami ustawy o  swobodzie
działalności gospodarczej każdy przedsię-
biorca może zawiesić działalność gospodar-
czą pod warunkiem, że nie zatrudnia żad-
nych pracowników.
Jak zawiesić działalność spółki?
Zawieszenie działalności gospodarczej na-
stępuje na wniosek spółki (wolny od opłat
sądowych), który powinien być zgłoszony
do Krajowego Rejestru Sądowego. Działal-
ność gospodarczą można zawiesić na okres
od 30 dni do 24 miesięcy. Termin zawiesze-
nia rozpoczyna się od dnia wskazanego we
wniosku do KRS, nie wcześniej jednak niż
w dniu złożenia tego wniosku, i trwa do dnia
wznowienia działalności przez spółkę. Nie
ma potrzeby wskazywania daty wznowienia
działalności. Gdy spółka podejmie decy-
zję o wznowieniu działalności, powinna po
prostu zgłosić to do sądu. Również powód
zawieszenia działalności może być dowol-
ny i nie wskazuje się go w zgłoszeniu. De-
cyzję w tej sprawie co do zasady podejmują
w spółkach osobowych wszyscy wspólnicy,
a w spółkach kapitałowych decyzja ta zapa-
da uchwałą zarządu.
Co oznacza zawieszenie działalności?
Zawieszając działalność gospodarczą, trze-
ba pamiętać, że w  okresie zawieszenia
spółka nie może wykonywać działalności
gospodarczej i  osiągać bieżących przycho-
dów. W  okresie zawieszenia możemy jed-
nak dokonywać m.in. wszelkich czynności
niezbędnych do zachowania lub zabezpie-
czenia źródła przychodów (w szczególności
możemy dochodzić należności pieniężnych
w  postępowaniu sądowym lub egzekucyj-
nym) czy też przyjmować należności i  re-
gulować zobowiązania, powstałe przed datą
zawieszenia wykonywania działalności go-
spodarczej. Ponadto w  tym okresie spółka
ma także obowiązek wykonywać wszelkie
obowiązki nakazane przepisami prawa oraz
uczestniczyć w  postępowaniach sądowych
i administracyjnych, jeśli takie jej się przy-
darzą. Na okres zawieszenia spółka może
zlikwidować swoje konta bankowe.
Zalety przerwy w prowadzeniu dzia-
łalności
Zawieszając działalność spółki, możemy
skorzystać z wielu udogodnień przewidzia-
nych przez ustawodawcę. Chodzi tu przede
wszystkim o  pewne zwolnienia oraz przy-
wileje w  zakresie podatku dochodowego,
podatku od towarów i  usług oraz składek
ZUS. Ponadto, w sytuacji gdy przez cały rok
obrotowy nasza spółka miała zawieszoną
działalność gospodarczą, może ona co do
zasady nie zamykać ksiąg rachunkowych, co
oznacza brak obowiązku sporządzenia spra-
wozdania finansowego i jego zatwierdzenia.
I Podatek dochodowy
W  okresie zawieszenia działalności podat-
nik zwolniony jest z  obowiązku wpłacania
zaliczek na poczet podatku dochodowego.
Udogodnienie to możemy jednak stosować
tylko wtedy, gdy nie później niż przed upły-
wem 7 dni od dnia złożenia wniosku o za-
wieszenie działalności zawiadomimy o tym
właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
Pamiętać należy również, że podatek od do-
chodu, którego uzyskanie dopuszczalne jest
w  okresie zawieszenia działalności, podle-
gał będzie rozliczeniu przy płatności pierw-
szej zaliczki po wznowieniu działalności.
Dotyczy to również kosztów poniesionych
w okresie zawieszenia. Ponadto za rok ob-
rotowy, w  którym przedsiębiorca zawiesił
działalność gospodarczą, składa się roczne
zeznanie podatkowe. W  zeznaniu tym na-
leży ująć wszelkie uzyskane w danym roku
przychody (także te osiągnięte w okresie za-
wieszenia). Zawieszenie wykonywania dzia-
łalności gospodarczej nie zwalnia również
z  obowiązku prowadzenia księgi przycho-
dów i  rozchodów czy też ksiąg rachunko-
wych spółki. W dokumentacji rachunkowej
trzeba zapisywać przychody i  wydatki po-
wstałe w trakcie zawieszenia.
II VAT
W  okresie zawieszenia działalności gospo-
darczej co do zasady podatnicy VAT nie
mają obowiązku składania deklaracji, za
okresy rozliczeniowe, których zawieszenie
dotyczy. Ponadto jeżeli jesteśmy podatnika-
mi VAT i osiągnęliśmy przychód w okresie
zawieszenia (np. w związku z otrzymaniem
wynagrodzenia za usługę wykonaną przed
rozpoczęciem zawieszenia), to mamy obo-
wiązek rozliczyć VAT związany z takim przy-
chodem. Dodatkowo w okresie zawieszenia
działalności mamy prawo odliczać VAT od
zakupów na standardowych zasadach, ale
tylko i  wyłącznie w  związku z  wydatkami
stałymi (np. najmem). Jeśli w  okresie za-
wieszenia pojawi się nadpłata VAT, to rów-
nież można wnioskować o jej zwrot.
III ZUS
Zawieszenie działalności powoduje, że
ustaje obowiązek wspólników w  zakresie
ubezpieczeń społecznych i  ubezpieczenia
zdrowotnego. Jako że wspólnik spółek oso-
bowych oraz jednoosobowej spółki z  o.o.
jest płatnikiem składek ZUS, to do niego na-
leży obowiązek zgłoszenia faktu zawieszenia
działalności przez spółkę. W przypadku gdy
to spółka jest płatnikiem ZUS, odpowiednie
wnioski należy złożyć wraz z wnioskiem do
KRS.
Zawieszenie wykonywania działalności go-
spodarczej powoduje ustanie obowiązku
ubezpieczeń społecznych od dnia rozpoczę-
cia zawieszenia do dnia poprzedzającego
dzień wznowienia wykonywania działal-
ności gospodarczej. W okresie zawieszenia
wspólnik może oczywiście podlegać dobro-
wolnemu ubezpieczeniu.
Pamiętaj o  wznowieniu działalności
gospodarczej!
Na sam koniec warto wspomnieć, że bardzo
istotne jest, żebyśmy pamiętali o  złożeniu
wniosku o wznowienie działalności gospo-
darczej, przed upływem okresu, na jaki
zawiesiliśmy naszą działalność. W przeciw-
nym wypadku sąd rozpocznie postępowanie
przymuszające wobec osób zobowiązanych do
dokonania tego zgłoszenia (tj. wobec wspólni-
ków reprezentujących spółkę lub zarządu).
SPÓŁKI
Skontaktuj się z nami!
Paweł Skurzyński
Aplikant radcowski
Specjalizacja: prawo spółek
e-mail: p.skurzynski@pragmatiq.pl
Sukces w sukcesji – jak go osiągnąć?
Spółka chwilowo niepotrzebna? Zawieś jej działalność!
Według statystyk około 13% przedsiębiorców w ogóle nie
widzi potrzeby planowania przekazania firmy następcom.
Często brak strategii dotyczącej sukcesji w firmie poważnie
zagraża jej interesom.
Witold Chmarzyński, Martyna Piaskowska
Zawieszeniedziałalnościgospodarczejmożebyćdobrąalternatywądlarozwiązaniai likwidacjispółki
w przypadku przejściowych problemów finansowych lub chwilowego braku pomysłu na spółkę.
Paweł Skurzyński
Krok pierwszy –
wyznaczenie następcy
Jedną z  pierwszych decyzji, któ-
ra powinna zostać podjęta przy
planowaniu procesu sukcesji, jest
przeprowadzenie wyboru następ-
cy. Należy pamiętać, że istotne
są nie tylko kompetencje i  do-
świadczenie potencjalnego na-
stępcy, lecz również jego charak-
ter i nastawienie do prowadzenia
firmy. Wczesny wybór następcy
jest korzystny, ponieważ możli-
we jest stopniowe wdrażanie go
w  interesy firmy. W  przypadku
sukcesji spowodowanej nagłym
wydarzeniem, takim jak choroba
czy śmierć właściciela, znajomość
sytuacji firmy pozwoli na sprawne
jej przejście na następcę i  zacho-
wanie ciągłości prowadzenia inte-
resów.
Problem rozdrobnienia udzia-
łów/akcji
Równocześnie z  wyborem na-
stępcy warto przejść do prawnego
sformalizowania sukcesji. Należy
zastanowić się nad odpowiedni-
mi postanowieniami umowy lub
statutu spółki, jak również testa-
mentu. Dla właściwego uregulo-
wania tych kwestii trzeba wziąć
pod uwagę specyfikę organizacyj-
ną konkretnej firmy oraz relacje
personalne między dotychczaso-
wym właścicielem a potencjalnym
następcą. Problemem, nad którym
szczególnie warto się pochylić, jest
potencjalny pat decyzyjny, który
może powstać w  sytuacji, gdyby
udziały (akcje) w  spółce uległy
w wyniku sukcesji rozdrobnieniu.
Zarówno poprzez odpowiednie
postanowienia testamentowe, jak
i regulacje zawarte w umowie spół-
ki można tak ukształtować relacje
między następcami, aby zabezpie-
czyć spółkę przed powstaniem we-
wnętrznego sporu.
Wejście do spółki osób spoza
rodziny
Decydując się na przekazanie fir-
my, należy zastanowić się nad
ograniczeniem możliwości wej-
ścia do spółki osób trzecich. Do-
brze pomyśleć o  tym wcześniej
i  ukształtować umowę tak, aby
osoby spoza rodziny miały małą
szansę na wejście do spółki.  Mo-
żemy to osiągnąć na przykład po-
przez wprowadzenie ograniczeń
zbywania udziałów.
Tabu sukcesji
Powyższe rozwiązania to tylko
przykłady. Wachlarz regulacji, za
pomocą których można uregulo-
wać przejście firmy na następcę,
jest o wiele szerszy.
Aby zapewnić firmie spo-
kojne i  bezproblemowe
przejście w ręce sukceso-
ra, należy odpowiednio
wcześnie zacząć myśleć
nad przekazaniem swo-
jego biznesu.
Sukcesja wciąż pozostaje tema-
tem tabu. Właściciele firm nie tyl-
ko wolą nie myśleć o  możliwości
choroby lub śmierci, lecz także nie
chcą przekazywać firmy, w  którą
często włożyli całą swoją energię.
Warto jednak uświadomić sobie,
że brak działań regulujących pro-
ces sukcesji może prowadzić do
destabilizacji firmy i  zakończenia
jej istnienia wraz z odejściem zało-
życiela.
www.doradzamy.to
12
EKIDEN, w  języku japońskim
oznaczający długodystansowy
bieg sztafetowy, od kilku lat zdo-
bywa serca tysięcy pasjonatów
biegania w naszym kraju. Z inicja-
tywy Kancelarii Prawnej Pragma-
tIQ w 2013 r. w Poznaniu odbyła
się pierwsza edycja biegu   XLPL
EKIDEN (xlpl = Wielkopolska),
gdzie na dystansie maratońskim
42 195 km podzielonym na 6 od-
cinków o długości od 4,4 do 10,8
km rywalizują przede wszystkim
zespoły firmowe. W ostatniej edy-
cji wzięło udział ponad 200 ekip
i  co najmniej drugie tyle osób
wspierało je z trybun oraz wzdłuż
trasy przebiegającej tradycyjnie
wokół Jeziora Maltańskiego.
Sukces organizacyjny impreza
zawdzięcza działaniom Fundacji
XLPL powołanej przez Kancela-
rię Prawną PragmatIQ, wsparciu
sponsorów i  współpracy z  wielo-
ma instytucjami oraz mediami.  
W  tym roku część wpisowego od
uczestników jest przeznaczona
na wsparcie Fundacji „Zwycięzca”
Darka Strychalskiego . To, co naj-
ważniejsze zapewniają uczestnicy
– pozytywne emocje, trochę du-
cha sportowej rywalizacji i przede
wszystkim świetną zabawę, nie
tylko na trasie. Czas paintballu
chyba dobiega końca…
Więcej informacji oraz multimedia
z dotychczasowych edycji można zna-
leźć na stronie www.xlplekiden.pl.
POZA PRAWEM
Team building po japońsku
Tradycje biegowe z Kraju Kwitnącej Wiśni zyskują w Polsce coraz więcej sympatyków.
Paweł Bąkowski
czyli rysunki Grzegorza Bąkowskiego
Bąkowski na koniec
AUTORZY TEKSTÓW: Paweł Bąkowski, Tomasz Bojkowski, Witold Chmarzyński, Aleksander Gałek, Wojciech Kaptur, Karolina Kulińska, Martyna Piaskowska, Tomasz Rutkowski,
Paweł Skurzyński, Magdalena Stuczyńska, Rafał Szymkowiak SKŁAD: Beata Jagodzińska KOREKTA: Ewelina Amboziak DRUK: Zakład Poligraficzny Moś i Łuczak sp.j.
Artykułów nie należy traktować jako porady prawnej. Autorzy Doradzamy.to, ze względu na stale zmieniające się przepisy oraz ich interpretacje, nie biorą odpowiedzialności za skutki
ewentualnego wykorzystania przedstawionych rozwiązań w praktyce, bez konsultacji z fachowymi doradcami.
Więcej informacji?
www.xlplekiden.pl

More Related Content

Similar to Doradzamy.to

Prezentacja abc przedsiębiorczości
Prezentacja abc przedsiębiorczościPrezentacja abc przedsiębiorczości
Prezentacja abc przedsiębiorczościPerspecta
 
Abc small business'u 2012 - ebook
Abc small business'u 2012 - ebookAbc small business'u 2012 - ebook
Abc small business'u 2012 - ebookepartnerzy.com
 
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.plWszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.plKarina Kurowska
 
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o   dlaszefa.plWszystko o rejestracji spółki z o o   dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.plKarina Kurowska
 
Wyzwania podatkowe gospodarki cyfrowej
Wyzwania podatkowe gospodarki cyfrowejWyzwania podatkowe gospodarki cyfrowej
Wyzwania podatkowe gospodarki cyfrowejGrant Thornton
 
GT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowa
GT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowaGT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowa
GT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowaGrant Thornton
 
Jak skutecznie-dorobic
Jak skutecznie-dorobicJak skutecznie-dorobic
Jak skutecznie-dorobickotkidwa
 
Webinarium zmiany w PIT i ZUS
Webinarium zmiany w PIT i ZUSWebinarium zmiany w PIT i ZUS
Webinarium zmiany w PIT i ZUSPwC Polska
 
Webinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowej
Webinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowejWebinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowej
Webinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowejPwC Polska
 
6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego
6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego 6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego
6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego Grant Thornton
 
Optymalizacja kosztów zakupów
Optymalizacja kosztów zakupówOptymalizacja kosztów zakupów
Optymalizacja kosztów zakupówGrant Thornton
 
Pomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab Studio
Pomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab StudioPomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab Studio
Pomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab StudioBiznes 2.0
 
IT vs bookkeeping
IT vs bookkeepingIT vs bookkeeping
IT vs bookkeepinginfakt
 
Umowa sprzedazy tg klaudia
Umowa sprzedazy tg klaudiaUmowa sprzedazy tg klaudia
Umowa sprzedazy tg klaudiaklaudiamonika
 

Similar to Doradzamy.to (20)

List
ListList
List
 
Pytania I Odpowiedzi.
Pytania I Odpowiedzi.Pytania I Odpowiedzi.
Pytania I Odpowiedzi.
 
Prezentacja abc przedsiębiorczości
Prezentacja abc przedsiębiorczościPrezentacja abc przedsiębiorczości
Prezentacja abc przedsiębiorczości
 
Abc small business'u 2012 - ebook
Abc small business'u 2012 - ebookAbc small business'u 2012 - ebook
Abc small business'u 2012 - ebook
 
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.plWszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
 
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o   dlaszefa.plWszystko o rejestracji spółki z o o   dlaszefa.pl
Wszystko o rejestracji spółki z o o dlaszefa.pl
 
101 Marcin Deregowski
101 Marcin Deregowski101 Marcin Deregowski
101 Marcin Deregowski
 
Wyzwania podatkowe gospodarki cyfrowej
Wyzwania podatkowe gospodarki cyfrowejWyzwania podatkowe gospodarki cyfrowej
Wyzwania podatkowe gospodarki cyfrowej
 
GT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowa
GT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowaGT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowa
GT - Optymalizacja podatkowa - działalność jednoosobowa
 
Rola rekomendacji w decyzjach zakupowych
Rola rekomendacji w decyzjach zakupowychRola rekomendacji w decyzjach zakupowych
Rola rekomendacji w decyzjach zakupowych
 
Zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczejZakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej
 
Jak skutecznie-dorobic
Jak skutecznie-dorobicJak skutecznie-dorobic
Jak skutecznie-dorobic
 
Webinarium zmiany w PIT i ZUS
Webinarium zmiany w PIT i ZUSWebinarium zmiany w PIT i ZUS
Webinarium zmiany w PIT i ZUS
 
Webinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowej
Webinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowejWebinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowej
Webinarium: Pracownik w czasach COVID-19 i rzeczywistości kryzysowej
 
6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego
6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego 6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego
6 sposobów na uszczelnienie systemu podatkowego
 
Optymalizacja kosztów zakupów
Optymalizacja kosztów zakupówOptymalizacja kosztów zakupów
Optymalizacja kosztów zakupów
 
Pomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab Studio
Pomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab StudioPomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab Studio
Pomysł, plan i co dalej? - Krzysztof Murzyn, Baobab Studio
 
IT vs bookkeeping
IT vs bookkeepingIT vs bookkeeping
IT vs bookkeeping
 
Pułapki podatkowe
Pułapki podatkowe Pułapki podatkowe
Pułapki podatkowe
 
Umowa sprzedazy tg klaudia
Umowa sprzedazy tg klaudiaUmowa sprzedazy tg klaudia
Umowa sprzedazy tg klaudia
 

Doradzamy.to

  • 1. www.doradzamy.to SPORY str. 10 str. 11PODATKI Spieraj się z głową! • Podpowiadamy, jak przygotować się do sporu ze wspólnikiem, • radzimy, jakich błędów wystrzegać się w sporze z organami podatkowymi. Doradzamy.to: PragmatIQ to dość oryginalna nazwa jak na kancelarię prawną. Z  reguły prawnicy posługu- ją się nazwiskami wspólników oraz dodatkiem „i partnerzy” czy „i wspól- nicy”… Skąd ten nietypowy w branży pomysł? Rafał Szymkowiak: Od samego początku postanowiliśmy budować zespół i  promo- wać markę. Dlatego założyliśmy, że kance- laria powinna mieć swoją nazwę, na którą pracowałby cały zespół. Słowo PragmatIQ stworzył zaprzyjaźniony z nami copywriter. Po rozmowach z  nami uznał, że Pragma- tIQ najlepiej oddaje główne fundamenty, na których budujemy naszą kancelarię: pragmatyzm oraz kreatywność. Doradzamy.to: Dlaczego te cechy są tak ważne w działalności PragmatIQ? R.S.: Pragmatyzm i kreatywność to rzadkie cechy w naszej branży. Prawnicy często są niepraktyczni i  pracują, nie zastanawiając się, czego tak naprawdę potrzebuje klient. Niezbyt kreatywnie podchodzą do zleceń, przez co nie oferują efektywnych rozwiązań. W dodatku, większość prawników uważa, że zna się na wszystkim i przyjmuje wszystkie zlecenia. Dla nas istotne jest, aby rozwiąza- nia, które przedstawiamy, były skutecz- ne, a  skuteczność wymaga pragmatyzmu i kreatywności. Doradzamy.to: Oprócz nieszablono- wej nazwy, PragmatIQ wyróżnia tak- że bardzo wyrazista specjalizacja? R.S.: Tak, uznaliśmy, że prawnicy od wszystkiego są do niczego i od ponad 5 lat koncentrujemy się na spółkach i podatkach. Mamy wiele dokonań – z  sukcesem prze- prowadziliśmy ponad 1200 spraw spółek i  wspólników. Utworzyliśmy ponad 300 nowych spółek i przeprowadziliśmy ponad 120 przekształceń, połączeń i  podziałów. W ciągu tych 5 lat uzyskaliśmy również pra- wie 250 pozytywnych interpretacji podat- kowych. Liczby mówią same za siebie. Doradzamy.to: Czy stosunkowo wą- skaspecjalizacjatoułatwienieczyraczej utrudnienie w działalności prawniczej? R.S.: Z  jednej strony to konieczność, bo trudno śledzić tysiące orzeczeń i zmieniają- cych się przepisów we wszystkich działach prawa. Z drugiej strony, jest to pewien luk- sus, ponieważ zdobywamy i  mnożymy do- świadczenie w pewnym wycinku prawa. Doradzamy.to: A zatem same plusy? R.S.: Niekoniecznie – chęć wyspecjalizo- wania się wymaga od nas stałego promowa- nia swoich usług. Prawnicy od wszystkiego mają w tym zakresie łatwiej, bo każdy klient i  każde zlecenie to dla nich źródło pracy. My musimy stale starać się zainteresować i przekonać potencjalnych klientów do swo- jej wiedzy, doświadczenia i  kompetencji – stąd między innymi pomysł na taką, a nie inną formę promocji, jaką jest portal i pu- blikacja Doradzamy.to. PRAWO I PODATKI W PRAKTYCEwydanie bezpłatne nr 01/2015 Swoimi doświadczeniami dzielą się prawnicy z Kancelarii Prawnej PragmatIQ TO JUŻ 5 LAT! Pragmatyzm i kreatywność to klucz do skuteczności Optymalne finansowanie spółki Prawo daje wiele sposobów na dofinansowanie spółki. Niektóre z nich mogą przynieść też istotne korzyści podatkowe. Wskazujemy formy fi- nansowania i doradzamy, jak z nich skorzystać, by ominąć podatkowe rafy. Dlaczego warto mieć spółkę komandytową Spółki komandytowe są wciąż bardzo atrak- cyjną formą prowadzenia biznesu. Dzięki nim przedsiębiorcy mogą korzystać z jednokrotne- go opodatkowania zysków, nie ponosząc przy tym osobistej odpowiedzialności za zobowią- zania spółki. SPÓŁKI str. 2 str. 3 str. 6PODATKI PRZEKSZTAŁCENIA Niektóre SKA atrakcyjne podatkowo nawet do października 2015 r. Część spółek SKA nadal nie płaci podatków. Na rynku jest wiele ofert zakupu takich spółek ­­­­­– podpowiadamy, jak wykorzystać takie SKA w 2015 r. O czym pamiętać przy przekształceniu Proces przekształcenia spółki dobrze jest sta- rannie zaplanować. Doradzamy, na co należy zwrócić szczególną uwagę oraz jakich błędów się wystrzegać. Kancelaria PragmatIQ obchodzi w tym roku pięciolecie swojej działalności. O tym, dlaczego prawnik powinien być pragmatyczny oraz jakie plusy i minusy ma specjalizacja w branży prawniczej, opowie założyciel kancelarii – radca prawny Rafał Szymkowiak. Sprawdź nasze PragmatIQ! Rafał Szymkowiak Radca prawny Specjalizacja: prawo podatkowe i prawo spółek e-mail: r.szymkowiak@pragmatiq.pl
  • 2. www.doradzamy.to 2SPÓŁKI (z o.o. lub akcyjnej) w spółkę osobową (inną niż SKA), nie tylko w przypadku wystąpie- nia niepodzielonych zysków w spółce prze- kształcanej, jak to następowało dotychczas, ale również gdy wystąpił zysk przekazany na kapitał zapasowy lub rezerwowy. Jest to konsekwencja sporu, jaki toczył się pomię- dzy podatnikami a organami podatkowymi o to, jak rozumieć pojęcie „niepodzielonych zysków”. Fiskus twierdził, że opodatkowa- ny powinien być zarówno zysk z bieżącego roku, jak i zyski z lat ubiegłych przekazane na kapitał zapasowy lub rezerwowy (tzn. wszystko, co nie zostało wypłacone wspól- nikom jako dywidenda). Z  takim stanowi- skiem nie zgadzały się sądy administracyj- ne, które konsekwentnie przyznawały rację podatnikom, orzekając, że w  świetle obo- wiązujących przepisów niepodzielone zyski to tylko te, w stosunku, do których nie była podjęta uchwała o ich rozdysponowaniu.. W związku z tym w 2015 r. zmieniono prze- pisy, by jednoznacznie z  nich wynikało, że również kwoty zgromadzone na kapitałach zapasowym i  rezerwowym podlegają opo- datkowaniu w momencie przekształcenia. Warto więc planując przekształ- cenie, przeanalizować problem i znaleźć rozwiązanie, w którym podatek nie będzie stanowił przeszkody dla zmiany formy prawnej. Wciąż za mało komandytowych Pomimo że coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na prowadzenie firmy w formie spółki komandytowej, część z nich wciąż nie zdaje sobie sprawy z zalet takiego wyboru. Jeśli chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej o  spółce komandytowej, odwiedź nasz ka- nał na YouTubie (www.youtube.com/user/ wwwPragmatIQpl), gdzie znajdziesz pre- zentację dotyczącą spółki komandytowej. Więcej praktycznych rozwiązań dostępnych jest także na www.doradzamy.to. Ograniczona odpowiedzialność wspólników i elastyczność umowy W  spółce komandytowej występują dwie kategorie wspólników – komplementariusz i  komandytariusz. Pierwszy z  nich odpo- wiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem osobistym, podczas gdy drugi, co do zasady, nie ponosi osobistej odpowie- dzialności za zobowiązania spółki. Możliwejestjednakcałkowitewy- eliminowanie osobistej odpowie- dzialności wspólników będących osobami fizycznymi za zobowią- zania spółki komandytowej po- przez uczynienie komplementa- riuszem spółki z o.o., kierowanej przez wskazane osoby fizyczne. Wspólnicy spółki komandytowej mogą dostosować postanowienia umowy spół- ki komandytowej do konkretnych potrzeb prowadzonej przez nich działalności go- spodarczej. Wybór spółki komandytowej zapewnia szeroką swobodę uregulowania stosunków wewnętrznych w spółce poprzez modyfikację zasad ustawowych. Przykła- dem może być wprowadzenie do umowy spółki postanowień wzmacniających pozy- cję komandytariuszy, niestandardowych postanowień dotyczących podziału zysku oraz regulacji, które zabezpieczą dalsze funkcjonowanie spółki na wypadek śmierci jednego z jej wspólników. Mądre określenie kluczowych dla funkcjonowania spółki kwe- stii pozwoli uniknąć problemów w przyszłości. Jednokrotne opodatkowanie Dwa lata temu pojawiły się informacje o  planowanym przez Ministerstwo Finan- sów objęciu podatkiem CIT nie tylko spółek komandytowo-akcyjnych, lecz także spółek komandytowych. Ministerstwo forsowało ten pomysł w  swych projektach, ale osta- tecznie nowelizując przepisy podatkowe z  końcem 2013 r., objęto podatkiem CIT tylko spółki komandytowo-akcyjne. Kolejne nowelizacje przepisów podatko- wych na rok 2015 w żaden sposób nie po- wróciły do zmiany opodatkowania spółek komandytowych, co w naszej opinii wska- zuje, że los korzystnie opodatkowanych spółek komandytowych nie jest zagrożony. W odróżnieniu od spółek z o.o. spółka ko- mandytowa zapewnia jednokrotne opodat- kowanie zysków wyłącznie podatkiem PIT. Oznacza to, że podatnikiem podatku do- chodowego są wspólnicy, a nie sama spół- ka. Dla porównania, dochody spółek z o.o. są opodatkowane podwójnie – podatek naj- pierw płaci spółka (19%), a następnie, przy wypłacie wspólnikom zysku, pobierany jest podatek od dywidendy (także 19%). Ze względu na to, że podatni- kiem podatku dochodowego są wspólnicy, a  nie sama spółka komandytowa, wykorzystanie tej formy prowadzenia dzia- łalności w  strukturze holdin- gowej umożliwia podatkową konsolidację wyników kilku podmiotów. Jest to prosta al- ternatywa dla podatkowej gru- py kapitałowej. Masz już spółkę? Zastanów się nad przekształceniem! Uważamy, że każdy przedsiębiorca powi- nien rozważyć prowadzenie swojej działal- ności w  formie spółki komandytowej. Nie musi się to wiązać z  zakładaniem nowej spółki, gdyż możliwe jest przekształcenie prowadzonego już biznesu w  spółkę ko- mandytową, która przejmie wszystkie pra- wa (w tym koncesje i zezwolenia) oraz obo- wiązki związane z  prowadzoną dotychczas działalnością. Proces przekształcenia należy jednak do- kładnie zaplanować, chociażby ze względu na nowelizację ustaw o PIT i CIT, które we- szły w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. Jedną z istotniejszych zmian jest możliwość poja- wienia się podatku u wspólników, w związ- ku z  przekształceniem spółki kapitałowej Komandytowa wciąż atrakcyjna Bezpłatne konsultacje ze specjalistą Tomasz Rutkowski Radca prawny Specjalizacja: prawo spółek i prawo cywilne e-mail: t.rutkowski@pragmatiq.pl Tylko w  pierwszej połowie ubiegłego roku w Polsce założono 1405 nowych spółek koman- dytowych. Co skłania przedsiębiorców do wy- boru właśnie tej formy prowadzenia działalno- ści dla swojej firmy? Tomasz Rutkowski, Rafał Szymkowiak Chcesz wiedzieć więcej? Odwiedź nasz kanał na YouTubie (www.youtube.com/user/ wwwPragmatIQpl) 10664 1984 5475 331418 34423 14063
  • 3. www.doradzamy.to PODATKI 3 Do końca 2013 r. akcjonariusz SKA miał obowiązek zapłacić podatek dopiero w mo- mencie, gdy ze spółki wypłacana była na jego rzecz dywidenda. W efekcie, jeżeli dy- widenda nie była wypłacana, nikt nie po- nosił obciążeń podatkowych. Dzięki temu możliwe było odroczenie lub nawet całko- wite wyeliminowanie opodatkowania. Mimo zmiany przepisów – część starych SKA może nadal stosować te korzystne zasady (do końca wybranego roku obrotowego). Tylko SKA spełniające okre- ślone kryteria stanowią sku- teczną tarczę podatkową dla swoich akcjonariuszy. Muszą one mieć odpowiednio dobra- ny rok obrotowy, inny niż ka- lendarzowy, zarejestrowany przed 12 grudnia 2013 r. i są to SKA z  tzw. przesuniętym rokiem obrotowym. Idealnie, gdy spółka taka dysponuje in- terpretacją potwierdzającą brak podlegania podatkowi CIT w  toku bieżącego roku obrotowego. Spółki takie można wykorzystać jako pod- miot prowadzący działalność operacyjną – zyski SKA nie będą bowiem opodatkowane na bieżąco aż do końca jej przesuniętego roku obrotowego, czyli nawet do paździer- nika 2015 r. Preferencyjnie opodatkowana SKA może okazać się także przydatna w  razie sprze- daży części aktywów, np. przy sprzedaży nieruchomości, akcji czy udziałów, któ- rych wartość rynkowa znacząco wzrosła w stosunku do tego, za ile zostały kupione. Dzięki wykorzystaniu w odpowiedni sposób SKA można w takich sytuacjach odroczyć opodatkowanie zysku, a  czasami nawet go uniknąć. Ponieważ przepisy umożliwiają zakup SKA z przedłużonymi wakacjami podatko- wymi, warto rozważyć zakup takiej spółki dla optymalnego przeprowadzenia dużych transakcji. Zawsze należy jednak sprawdzić, czy spółka taka posiada rzeczywiście „waka- cje podatkowe” oraz jak taką spółkę umie- jętnie włączyć do planowanej transakcji. Niektóre SKA zwolnione z PIT/CIT do października 2015 r. Niektóre spółki komandytowo–akcyjne mogą korzystać z  odroczenia opodatkowania prawie do końca 2015 r. Do czego warto wykorzystać taką spółkę? Aleksander Gałek Dowiedz się więcej! Aleksander Gałek Radca prawny Specjalizacja: prawo spółek i prawo cywilne e-mail: a.gałek@pragmatiq.pl istotne, może być trudna, więc warto, przy- najmniej w  tym zakresie, skonsultować się z fachowcem. Więcej szczegółów trzeba bę- dzie podać przy wniosku, w którym pytamy, czy w  danych okolicznościach zostaniemy uznani za podatnika VAT, mniej przy pyta- niach o  podatek dochodowy przy umorze- niu udziałów w  spółce. Musisz mieć świa- domość, że jeśli pominiesz istotne fakty lub podasz nieprawdę, otrzymana interpretacja będzie bezużyteczna. W postępowaniu inter- pretacyjnym organ podatkowy nie bada nic poza opisem zdarzenia wskazanym we wnio- sku. Nie można więc liczyć na to, że będzie się czegoś domyślał lub coś zakładał. Unikaj wielowariantowych i  bardzo skomplikowanych opisów zdarzeń przyszłych. Organy podatkowe i  sądy administracyjne podkreślają, że w postępowaniu interpretacyjnym chodzi o wyjaśnianie konkretnych wątpliwości po- datników, a nie dawanie im wskazówek, jak postąpić, by zapłacić jak najniższy podatek. Lepiej więc złożyć kilka prostszych zapytań (np. w  odniesieniu do każdego z  rozważa- nych wariantów restrukturyzacji) niż jedno obszerne. Unikaj pojęć niedookreślonych w opisie zdarzenia przyszłego oraz sugestii, że zrealizowanie zdarzenia zależy od ze- wnętrznych czynników, na które nie masz wpływu. Lepiej napisać „planuję X”, niż „je- śli okoliczności będą sprzyjające, rozważę X”. Miej świadomość, że w  in- terpretacji organ nie odpo- wie na każde pytanie. Po- stępowanie interpretacyjne ogranicza się tylko do ana- lizy przedstawionego zdarzenia. Organ po- datkowy nie może korzystać w tym zakresie z opinii biegłych, analizy danych rynkowych czy innych dowodów. W związku z tym w in- terpretacji nie uzyskamy odpowiedzi na to, czy zastosowana cena miała charakter ryn- kowy, czy przyczyna zaniżenia wynagrodze- nia była uzasadniona, jakie warunki powin- ny zostać uzgodnione w transakcjach między podmiotami powiązanymi. Organy podatko- we odmawiają również klasyfikowania wy- robów i usług do poszczególnych grupowań PKWiU – czynnika kluczowego dla zastoso- wania właściwej stawki VAT. Nie zdawaj pytań, na które spodziewasz się negatywnej odpowiedzi, a  nie masz czasu na zaskarżenie interpretacji do sądu administracyjnego. Często lepiej zmodyfikować zamierzenia i wybrać inny wariant działań, co do którego można uzyskać pozytywną interpretację po- datkową. Pamiętaj, że otrzymana in- terpretacja chroni tylko osobę, która złożyła wnio- sek. Nie wystarczy więc, że wniosek o interpretację złoży jeden ze wspólników, jeden ze współwłaści- cieli czy jedna ze stron transakcji. Wnioski powinni złożyć wszyscy, u których w związ- ku z  wątpliwą transakcją mogą wystąpić skutki podatkowe. Ustal, kto powinien złożyć wniosek o  interpretację. Wbrew pozorom nie jest to takie banalne zadanie. Przy- kładowo w zakresie PIT lub CIT związanych z  uczestnictwem w  spół- kach osobowych (np. komandytowych) wnioski powinni złożyć wspólnicy. Jeśli jed- nak wątpliwości dotyczą np. VAT lub podat- ku od czynności cywilnoprawnych, pytania powinna zadać spółka komandytowa. War- to pamiętać, że podatkowe skutki transakcji może odczuć nie tylko podatnik, lecz także płatnik, który jest odpowiedzialny za prawi- dłowe wyliczenie i pobranie podatku. Będzie to np. notariusz w odniesieniu do PCC zwią- zanego z zawarciem umowy spółki koman- dytowej lub spółka, które będzie wypłacała wynagrodzenie za umorzone udziały. Czę- sto wniosek o interpretację powinny złożyć również te podmioty. Występuj o  interpretację przed transakcją, co do któ- rej masz wątpliwości, a nie po jej przeprowadzeniu. Jeśli otrzymasz interpre- tację przed wystąpieniem zdarzenia w niej opisanego, to zastosowanie do stanowiska zawartego w interpretacji będzie Cię chro- niło od zapłaty podatku (nawet jeśli za ja- kiś czas interpretacja zostanie zmieniona). Takiej ochrony nie uzyskasz, jeśli wystąpisz o interpretację po pojawieniu się opisanego w  niej stanu faktycznego. W  razie zmiany zdania przez fiskusa i uznania takiej inter- pretacji za błędną, będziesz zobowiązany do zapłaty podatku. Interpretacja otrzymana później zapewnia jedynie zwolnienie od od- setek od zaległości podatkowej i odpowie- dzialności karnej skarbowej. Jeżeli masz wątpliwości co do operacji, którą przepro- wadziłeś, lepiej skonsultuj się z doradcą po- datkowym i ustal, na czym stoisz. Złożenie w  takiej sytuacji wniosku o  interpretację może być równoznaczne ze złożeniem na siebie donosu… W  opisie zdarzenia podaj wszelkie kwestie istotne dla zagadnienia podat- kowego, o  które pytasz. Ocena, co z  podatkowe- go punktu widzenia jest Poniżej przedstawiamy zasady, o których warto pamiętać, występując do Ministra Finansów o wydanie interpretacji podatkowej. Wojciech Kaptur 7 wskazówek przy pisaniu wniosku o interpretację podatkową
  • 4. www.doradzamy.to 4PODATKI Uwaga na aporty Wnoszenie wkładów niepieniężnych może wywołać poważne skutki podatkowe. Czasami zupeł- nie zaskakujące. Przykładowo, sprzedaż nieruchomości przez osobę fizyczną po upływie 5 lat jest wolna od podatku. Aport do spółki tymczasem skutkować może poważnym PIT-em. Wojciech Kaptur W  obowiązujących przepisach brak regulacji, które zakazywałyby prowadzenia interesów w spo- sób korzystny podatkowo. Dzięki prawidłowo zaplanowanym pod względem prawnym konstruk- cjom można więc legalnie osiągać wymierne oszczędności, także podatkowe — zwraca uwagę Wojciech Kaptur, doradca podatkowy kancelarii PragmatIQ. Planowanie podatkowe transakcji Doradzamy.to: Czy warto li- czyć koszty podatkowe trans- akcji? Wojciech Kaptur: Oczywiście, że tak, podobnie jak należy kon- trolować wszelkie inne koszty przeprowadzenia operacji gospo- darczej. Jest to bardzo istotny element kalkulacji biznesowej. Różne rozwiązania niosą za sobą rozmaite sposoby opodatkowa- nia, a netto od brutto potrafi się bardzo różnić. Dlatego działając racjonalnie, podatnicy powinni wybierać takie rozwiązanie, które jest najbardziej optymalne biz- nesowo, a  jednocześnie wiąże się z generowaniem najniższych kosz- tów, także podatkowych. Doradzamy.to: Czy wybór od- powiedniego modelu może być kwestionowany? W.K.: Nie ma żadnego przepisu nakazującego płacenie najwyż- szych możliwych podatków. Przy- kładowo podatnik PIT prowadzą- cy działalność gospodarczą nie może ponosić negatywnych kon- sekwencji, jeśli wybierze opodat- kowanie podatkiem liniowym 19% zamiast skali 18 i 32%. Jasne jest natomiast, że u podstaw jego de- cyzji leżała kalkulacja, co jest dla niego bardziej opłacalne. Byłoby sprzeczne z  logiką i  obowiązują- cym porządkiem prawa podatko- wego oczekiwać od podatników wyboru takich rozwiązań, które zwiększają ich obciążenia podat- kowe, a zatem są dla nich najmniej korzystne. Doradzamy.to: A  czy wybór niższego opodatkowania nie jest równoznaczny z  uchyla- niem się od opodatkowania? W.K.: Optymalizacja podatkowa nie oznacza wyboru działań niele- galnych. Wybór jednej z  dopusz- czalnych konstrukcji prawnych nie może zostać zakwestionowa- ny, o ile nie ukrywa prawdziwego charakteru transakcji, nikogo nie wprowadza w błąd czy też nie jest działaniem pozornym. Jeśli jest inaczej, można zarzucić podatni- kowi obchodzenie prawa podat- kowego czy też uchylanie się od opodatkowania, co jest działaniem sprzecznym z prawem Doradzamy.to: Czyli nie nale- ży się bać zgodnej z prawem optymalizacji podatkowej? W.K.: Oczywiście, że nie. Trzeba pamiętać, że czasami, by osiągnąć określony cel biznesowy, można zastosować kilka rozwiązań. Wy- bór korzystnego modelu przepro- wadzenia transakcji jest prawem podatnika, które nie może skut- kować negatywnymi konsekwen- cjami. Przykładowo, jeśli zgodnie z PIT w razie sprzedaży nierucho- mości (własnej spółce) po okre- ślonym czasie jej posiadania nie wystąpi podatek, a  w  razie apor- towania do spółki taki podatek zostanie naliczony – to zupełnie naturalna będzie sprzedaż tej nie- ruchomości własnej spółce, a  nie wniesienie jej tytułem wkładu niepieniężnego. Podatnik zopty- malizuje transakcję zbycia nieru- chomości w ramach dozwolonego wyboru legalnej konstrukcji praw- nej. Doradzamy.to: Czy oznacza to, że dopiero od 2016 r., gdy wejdzie klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, bę- dziemy musieli zwracać uwa- gę na każdą próbę optymali- zacji podatkowej ? W.K.: Także obecnie, przed wej- ściem wspomnianej klauzuli, ist- nieje ryzyko zakwestionowania przyjętego rozwiązania, jeżeli je- dynym i wyłącznym celem podat- nika będzie zmniejszenie obciążeń podatkowych. Zawsze w  takiej Upływ pięciu lat od roku, w któ- rym nabyliśmy nieruchomość, nie oznacza, że wszystkie opera- cje z  nią związane nie będą opo- datkowane. Termin ten nie ma znaczenia w przypadku wnoszenia nieruchomości jako wkładu nie- pieniężnego do spółki z o.o., SKA (będących podatnikiem CIT) lub SA. Wspólnik (osoba fizyczna), który wniesie do spółki nierucho- mość aportem, osiągnie podat- kowy przychód odpowiadający nominalnej wartości objętych udziałów (akcji). Kosztem uzy- skania tego przychodu będą wy- datki na nabycie nieruchomości. Jeśli wspólnik otrzymał grunt w  spadku lub darowiźnie albo kupił go bardzo dawno (np. kil- kanaście lat temu), to koszty te będą minimalne. W rezultacie od tak, wydawałoby się, niewinnej operacji będzie trzeba zapłacić często spory podatek. Zamiast aportu Aport nie jest jednak jedynym spo- sobem na wprowadzenie nieru- chomości do majątku spółki. Kie- dy nabyliśmy ją przed laty (bądź otrzymaliśmy jako spadek lub da- rowiznę), w  szczególności ponad 5 lat temu, bardziej opłacalna może być jej sprzedaż spółce. Spółka bę- dzie wówczas zobowiązana jedynie do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (2%) od warto- ści rynkowej nieruchomości (o ile sprzedaż nieruchomości nie była opodatkowana VAT). Dłużnik i wierzyciel W  momencie sprzedaży po stro- nie wspólnika powstaje wierzytel- ność wobec spółki o zapłatę ceny nieruchomości. Może się jednak zdarzyć, że spółka nie posiada wystarczających środków, by za nią zapłacić. Wówczas wspólnicy mogą podjąć uchwałę o  gotów- kowym podwyższeniu kapitału spółki. Taka uchwała powodu- je powstanie po stronie spółki wierzytelności wobec wspólnika o  wpłacenie w  gotówce kwoty wkładu. Spółka i  wspólnik sta- ją się wobec siebie jednocześnie dłużnikiem i  wierzycielem. Może dojść wtedy do potrącenia wza- jemnych wierzytelności (wierzy- telności o zapłatę ceny nierucho- mości z wierzytelnością o zapłatę za udziały). W efekcie potrącenia wspólnik nie uzyskuje dochodu podlegające- go opodatkowaniu PIT. Sprzedaż nieruchomości spółce kapitało- wej, a  następnie potrącenie wza- jemnych wierzytelności spowo- duje tylko konieczność zapłacenia większego podatku PCC albo VAT. W ostatecznym rozrachunku jed- nak i tak na tym zyskamy. sytuacji może powstać bowiem za- rzut czynności pozornych, czy też podjętych jedynie w  celu ukrycia skutków innej czynności prawnej (wyżej opodatkowanej) . Również obecnie organ podatkowy może zakwestionować na przykład dwu- stronne darowizny (np. nierucho- mości i  gotówki), które de facto mają na celu doprowadzenie do zbycia udziałów za określoną cenę. Klauzula nie zmieni więc w zasad- niczy sposób sytuacji począwszy od 2016 r., choć z  pewnością ułatwi zadanie organom podatkowym. Doradzamy.to: Na co więc zwrócić uwagę przy planowa- niu podatkowym transakcji? W.K.: Przede wszystkim plano- wane czynności muszą być zgodne z prawem. Poza tym wybór takie- go, a  nie innego rozwiązania po- winien być poparty dobrym uza- sadnieniem biznesowym. Ważne jest także przeliczenie wszystkich kosztów, nie tylko tych podatko- wych, związanych z planowanymi działaniami. Warto też przeanali- zować wszelkie konsekwencje do- konania transakcji w dany sposób w przyszłości. Przykładowo planu- jąc zbycie nieruchomości, można powołać spółkę celową dla doko- nania tej sprzedaży – warto jednak zorientować się, jakie będą dal- sze koszty funkcjonowania takiej spółki oraz jakie będą ewentualne skutki podatkowe rozwiązania czy zbycia takiej spółki. Dopiero cało- kształt planowanej transakcji po- zwoli ocenić jej prawdziwe skutki i koszty. Doradzamy.to: Czy warto za- pytać o radę specjalistów? W.K.: Oczywiście, że tak. Daje to większą pewność, że działamy zgodnie z  prawem. Działanie na wypracowanych przez specjali- stów modelach daje też większe poczucie bezpieczeństwa. Czasem warto zastanowić się nad dodatko- wym zabezpieczeniem działań po- przez uzyskanie indywidualnych interpretacji prawa podatkowego, które potwierdzą słuszność poglą- du doradców. Doradzamy.to: Czyli należy płacić najniższe z dopuszczal- nych podatków ? W.K.: Podatki należy płacić w ta- kiej wysokości, w  jakiej określają je obowiązujące przepisy. I  tylko takiej.
  • 5. Zadzwoń: 61 8 618 000, napisz: kancelaria@pragmatiq.pl. Umówmy się na śniadanie/lunch: Grunwaldzka 107, Poznań.
  • 6. www.doradzamy.to 6PRZEKSZTAŁCENIA Przepisy pozwalające na przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej wprowadzono do kodeksu spółek handlo- wych w  2011 r., jednak do końca 2012 r. w  przepisach podatkowych brakowało od- powiedniej regulacji dotyczącej takiego przekształcenia. Powodowało to duże oba- wy co do konsekwencji tego przekształcenia na gruncie prawa podatkowego i skutecznie odstraszało wielu właścicieli jednoosobo- wych firm zainteresowanych zmianą formy prowadzonej działalności. Dopiero noweli- zacja przepisów podatkowych, która weszła w życie na początku 2013 r., rozwiała wcze- śniejsze wątpliwości związane z możliwo- ściami zachowania przez przekształconą spółkę również wszystkich praw, które przysługiwały przekształcanemu przed- siębiorcy na gruncie prawa podatkowego. Dzięki temu przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi coraz chętniej korzystają z moż- liwości przekształcenia formy prowadzonej działalności gospodarczej w jednoosobo- wą spółkę kapitałową. Dla kogo przekształcenie? Zgodnie z przepisami kodeksu spółek han- dlowych z przekształcenia w spółkę kapitało- wą mogą skorzystać jedynie przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, wykonujący we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie działal- ności gospodarczej. Z  dniem przekształce- nia, tj. z dniem wpisania spółki przekształ- conej do rejestru przedsiębiorców KRS, osoba fizyczna prowadząca działalność go- spodarczą staje się jedynym wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki przekształconej. Warto wiedzieć, że przekształcona spółka kapitałowa tylko w  chwili przekształcenia musi być spółką jednoosobową. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby jedyny wspólnik, któ- rym stanie się przekształcany przedsiębior- ca, sprzedał lub darował część lub całość posiadanych przez siebie akcji lub udziałów w przekształconej spółce na rzecz innych osób. Przekształcenie działalności gospodarczej w  spółkę han- dlową jest więc dobrym roz- wiązaniem dla osób, które rozważają sprzedanie swoje- go biznesu lub przekazanie go kolejnym pokoleniom. To także sposób na ogranicze- nie przez przedsiębiorcę jego osobistej odpowiedzialności za zobowiązania prowadzo- nego przedsiębiorstwa. Skutki przekształcenia Największą zaletą omawianego przekształ- cenia jest fakt, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i  obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego, związane z prowadzoną przez niego działalnością go- spodarczą. Oznacza to, że z dniem wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS spółka prze- kształcona z  mocy prawa staje się pod- miotem wszystkich stosunków prawnych, których stroną był dotychczas przedsię- biorca. Nie ma zatem potrzeby zawierania na nowo umów z  dotychczasowymi kon- trahentami ani ich aneksowania, nie jest również potrzebna ich zgoda na wstąpienie spółki przekształconej w  prawa przedsię- biorcy. Spółka przekształcona pozostaje także pod- miotem w  szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsię- biorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Od początku 2013 r., w związku z wejściem w  życie ustawy o  redukcji niektórych ob- ciążeń administracyjnych w  gospodarce, wprowadzono przepisy umożliwiające rów- nież sukcesję podatkową przy przekształ- ceniu przedsiębiorcy w  spółkę kapitałową. W związku z nowelizacją, na przekształco- ną spółkę przechodzą prawa, które przy- sługiwały przedsiębiorcy na gruncie prawa podatkowego, a związane były z prowadzo- ną przez niego działalnością gospodarczą. Przykładowo można tu wskazać prawo do odliczenia podatku naliczonego, uwzględ- nienia kosztów podatkowych w rozliczeniu spółki, prowadzenia składu akcyzowego, a także obowiązki płatnika związane z wy- nagrodzeniami. W  dalszym ciągu będzie można skorzystać z uprawnień małych po- datników (kwartalne zaliczki, jednorazowa amortyzacja, kasowy VAT). Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę komandytową? Regulacja dotycząca przekształcenia przed- siębiorcy, zawarta w  kodeksie spółek han- dlowych, pozwala dokonać przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej wyłącznie w  jednoosobową spółkę kapita- łową (spółkę z  ograniczoną odpowiedzial- nością lub spółkę akcyjną). Nie oznacza to jednak, że po rejestracji spółki przekształ- conej nie może dokonać dalszych zmian w jej strukturze lub zmian formy prawnej. Nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, aby po dniu przekształcenia przyjąć do spółki nowych wspólników lub dokonać jej kolej- nego przekształcenia. W szczególności war- to przemyśleć dalsze przekształcenie spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształ- cenia przedsiębiorcy w spółkę komandyto- wą, która również daje możliwość ograni- czenia odpowiedzialności wspólników za jej zobowiązania, a jednocześnie jest bar- dziej elastyczna i korzystniejsza podatko- wo niż spółki kapitałowe. Dokonanie dalszego przekształcenia spółki kapitałowej w  spółkę komandytową wiąże się co prawda z większym nakładem czasu i pracy, jednak pozwala na osiągnięcie do- celowej, najbardziej korzystnej formy pro- wadzenia działalności gospodarczej przy zachowaniu wszystkich praw i obowiązków, które na początku przysługiwały przedsię- biorcy, a  następnie spółce kapitałowej po- wstałej z jego przekształcenia. Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę Wprowadzona do kodeksu spółek handlowych możliwość przekształcenia jednoosobowej działal- ności gospodarczej w spółkę kapitałową pozwala kontynuować działalność gospodarczą w formie spółki handlowej z zachowaniem wszystkich przywilejów, praw i obowiązków przysługujących wcześniej przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną. Magdalena Stuczyńska
  • 7. www.doradzamy.to 7PRZEKSZTAŁCENIA Przekształcenie – na co zwrócić szczególną uwagę? Umiejętne zaplanowa- nie procesu przekształ- cenia pozwala oszczę- dzić dużo czasu i pracy. W jaki sposób przepro- wadzić proces trans- formacji, aby osiągnąć optymalny efekt? Magdalena Stuczyńska, Karolina Kulińska Proces przekształcenia spółki dobrze jest starannie zaplanować. Poniżej przedsta- wiamy siedem, naszym zdaniem, najważ- niejszych kwestii, które należy przemyśleć przed przystąpieniem do przekształcenia. 1. Forma prowadzenia działalności W  pierwszej kolejności warto się zastano- wić nad optymalną formą, w której ma być prowadzona działalność po przekształceniu. Wymaga to przede wszystkim szczegółowej analizy możliwych wariantów oraz sytu- acji prawnej spółki, którą przekształcamy. Co do zasady wszystkie prawa i obowiązki (umowy, kredyty, decyzje, koncesje itp.) przechodzą na spółkę przekształconą. Nie- kiedy jednak ze szczególnych przepisów albo postanowień umów wynika obowiązek poinformowania odpowiednich podmiotów o  przekształceniu. Należy także pamiętać, że przy prowadzeniu niektórych rodzajów działalności (np. działalność ubezpieczenio- wa) możliwość wyboru formy prawnej jest znacznie ograniczona. 2. Aspekty podatkowe i księgowe Przy planowaniu przekształcenia nie można pomijać aspektów podatkowych z tym zwią- zanych. Zwłaszcza, że mogą one dotyczyć zarówno PIT, jak i CIT, a także PCC (rzadziej VAT). Czasami przekształcenie nie powo- duje żadnych poważniejszych konsekwencji podatkowych (np. w  razie przekształcenia spółki osobowej w  inną spółkę osobową). Niejednokrotnie jednak kwestie podatkowe mogą być kluczowe dla zmiany formy praw- nej (np. w razie przekształcenia spółki ka- pitałowej w spółkę osobową lub odwrotnie). Podobnie rzecz ma się z ujęciem księgowym przekształcenia. Stąd planując przekształ- cenie, warto przeanalizować skutki podat- kowe i  bilansowe tej operacji, by w  pełni świadomie podjąć decyzję tak o  samym przekształceniu, jak i jego rodzaju. 3. Firma spółki przekształconej Przy przekształceniu dobrze jest zwrócić uwagę na firmę (nazwę) spółki przekształ- conej. Wraz z  przekształceniem zmienić może się jedynie dopisek określający formę prawną (np. z ABC spółka z ograniczoną od- powiedzialnością w ABC spółka komandy- towa) albo też cała nazwa (np. z ABC spółka z  ograniczoną odpowiedzialnością w  XYZ spółka komandytowa). Nieprawidłowy wy- bór nazwy może nawet skutkować rozsze- rzeniem odpowiedzialności poszczególnych wspólników. Przy wyborze nazwy spółki istotne jest także, by nie była ona zbyt skom- plikowana lub trudna do zapamiętania. 4. Wybór biegłego rewidenta Składając wniosek o  wyznaczenie biegłego rewidenta, który zbada plan przekształ- cenia, warto wskazać sądowi konkretną, sprawdzoną już osobę biegłego. Sprawność działania biegłego, dobry kontakt ze wspól- nikami przekształcanego podmiotu i  do- świadczenie w  tej materii mają wpływ na szybkość całej procedury przekształcenia. Sąd nie jest co prawda związany tą suge- stią, przeważnie jednak wyznacza biegłego wskazanego we wniosku. Jeżeli nie zasuge- rujemy osoby biegłego, sąd dokona wyboru z rejestru biegłych rewidentów. 5. Skrócenie procedury przekształcenia W przypadku gdy spółką przekształcaną jest spółka jawna, w  której wszyscy wspólnicy zajmują się prowadzeniem spraw spółki, warto skorzystać z uproszczonej procedury przekształcenia. Dzięki temu można pomi- nąć formalności związane z  przygotowa- niem planu przekształcenia i jego badaniem przez biegłego. Spółki, do których nie stosuje się uprosz- czonej procedury przekształcenia, mogą skrócić proces przekształcenia, rezygnując z  wymaganego przepisami dwukrotnego zawiadamiania wspólników. Wymaga to odpowiedniego sformułowania uchwały o  przekształceniu i  pozwala zaoszczędzić nawet miesiąc. 6. Umowa spółki przekształconej Istotnym etapem procesu przekształcenia jest przygotowanie umowy spółki prze- kształconej. Warto dobrze przemyśleć treść umowy spółki przekształconej i skonsulto- wać ją z prawnikiem. Błędy lub uchybienia w  tym zakresie mogą skutkować wieloma praktycznymi komplikacjami. Często wiąże się to z kolejnymi wizytami u notariusza, co opóźnia proces transformacji i generuje do- datkowe koszty. 7. Dzień przekształcenia Powstanie spółki przekształconej wiąże się ze skomplikowanymi operacjami księ- gowymi, a  także koniecznością dokonania rozliczeń o charakterze publicznoprawnym. Z  tego względu rejestrując spółkę prze- kształconą, warto zadbać o  to, aby wpis przekształcenia został dokonany w  wybra- nym przez nas dniu roboczym. Możliwe jest złożenie wniosku o tzw. wpis celowany. Ma to również istotne znaczenie z  punktu wi- dzenia dokonywanych odpisów amortyza- cyjnych, w szczególności gdy przekształcona spółka amortyzuje wiele środków trwałych. Na koniec należy podkreślić, że powyższe zalecenia dotyczące procesu transformacji spółek prawa handlowego znajdą odpo- wiednie zastosowanie do przekształcenia jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę.
  • 8. www.doradzamy.to 8PODATKI PCC Pożyczki od wspólników — elastyczne i bez PCC Finansowanie spółki kapitałowej (sp. z o.o. albo SA) występuje w  trzech odmianach: podwyższenie kapitału zakładowego, wnie- sienie dopłat bądź udzielenie spółce po- życzek przez jej wspólników. Dokonując wyboru jednej ze wskazanych metod, świa- domy biznesmen powinien wziąć pod uwa- gę także konsekwencje podatkowe swojej przyszłej decyzji. Podwyższenie kapitału zakładowego w  ro- zumieniu ustawy o  podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) jest zmianą umo- wy spółki i  podlega opodatkowaniu PCC. W  takiej sytuacji spółka powinna zapłacić PCC w wysokości 0,5% od wartości, o któ- rą podwyższony zostaje kapitał zakładowy. Również dopłaty są w świetle ustawy o PCC traktowane jako zmiana umowy spółki. Wobec tego uchwalenie dopłat skutkuje koniecznością uiszczenia przez spółkę PCC w wysokości 0,5% od ich kwoty. Pożyczka bez PCC Zwolniona z PCC będzie jednak trzecia meto- da, a więc pożyczka udzielana spółce kapitało- wej przez jej wspólników. W takim przypadku możemy zaoszczędzić niejednokrotnie duże pieniądze (zależne od wysokości pożyczki), gdyż nie musimy ich oddawać fiskusowi. Kiedy potencjalny pożyczkodawca nie jest wspólnikiem w spółce, nie powinniśmy au- tomatycznie rezygnować z  tego pomysłu. Warto wtedy rozważyć, czy przed zawar- ciem umowy pożyczki nie sprzedać mu lub darować udziału w spółce. Ustawa o PCC nie uzależnia zwolnienia od posia- daniaudziałuo określonejwartości,dlategosprze- dawany (darowany) udział może być niewielki. Co więcej, o  powstaniu obowiązku podat- kowego z  tytułu PCC decyduje chwila za- warcia umowy pożyczki, jeśli zatem w tym momencie pożyczkodawca będzie wspólni- kiem spółki, pożyczka zostanie objęta zwol- nieniem z PCC. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby po pewnym czasie struktura właściciel- ska spółki wróciła do punktu wyjścia. Jedna uwaga, którą dobrze zachować w pa- mięci: pożyczki udzielone spółce kapitało- wej powinny zostać oprocentowane (choćby w minimalnej rynkowej wysokości), aby nie zostały potraktowane jako wartości nieod- płatnie otrzymane przez spółkę, co będzie skutkować obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych. Raz, a dobrze Co zrobić, kiedy spółka, w której jesteśmy wspólnikiem, nie ma możliwości pozyska- nia finansowania od swojego wspólnika, a profil naszej działalności wymaga częstego zaciągania nowych pożyczek? Przy znaczą- cych kwotach pożyczek, koszty z tytułu PCC mogą stanowić istotne utrudnienie (mimo pozornie niskiej stawki podatku). Ich cy- kliczne zaciąganie wiąże się bowiem z obo- wiązkiem zapłaty 2% PCC od każdej kolejnej pożyczki. Ciekawym rozwiązaniem dla takich przed- siębiorców jest zaciągnięcie pożyczki rewol- wingowej, przy której strony określają gór- ną granicę zadłużenia pożyczkobiorcy. Na podstawie jednej umowy pożyczki przedsię- biorca może w takim wypadku wykorzystać otrzymane środki finansowe, a  po spłacie zadłużenia ponownie pozyskać finansowa- nie do wskazanego w umowie maksymalne- go pułapu. Zgodnie z  orzecznictwem, PCC od pożyczki rewolwingowej należy uiścić tylko raz, przy zawarciu umowy pożyczki. Czasem dobrze jest być podatnikiem Jeszcze się taki nie narodził, kto lubiłby płacić podatki. Czy można jednak czerpać korzyści z faktu bycia podatnikiem podatku albo faktu podlegania opodatkowaniu? Weźmy na warsztat spółkę X sp. z o.o. (po- datnika VAT), producenta zabawek, która w  związku z  planowaną inwestycją (nowa linia produkcyjna) zapytała wspólników zaprzyjaźnionej, dobrze prosperującej spół- ki Y sp. z o.o. (podatnika VAT), producenta odzieży, o  możliwość udzielenia oprocen- towanej pożyczki. Zgodnie z ustawą o VAT taka czynność, dokonana za wynagrodze- niem w ramach prowadzonej przezeń dzia- łalności gospodarczej, stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. Spółka Y sp. z  o.o., która wyświadczyłaby usługę pożyczki na rzecz spółki X sp. z o.o., byłaby zobowiązana opodatkować ją VAT, gdyby nie fakt, że czynność ta podlega zwol- nieniu z  opodatkowania, zgodnie z  odręb- nymi przepisami ustawy o VAT. Co z PCC? Ktoś mógłby zapytać: co z  tego i  po co te wszystkie wyjaśnienia? Tymczasem traf- niej byłoby zapytać: a co zatem z PCC, który zwykle muszę płacić przy umowie pożycz- ki? Dociekliwym należą się gratulacje, po- nieważ właśnie zyskali oszczędności. Wy- starczy bowiem tylko zajrzeć do przepisów ustawy o  PCC i  wyczytać z  nich, że jeżeli choć jeden z podmiotów jest z tytułu danej czynności opodatkowany VAT lub z  tego podatku zwolniony (poza wyjątkami, które nie mają zastosowania w  naszej sprawie), to czynność zawarcia umowy pożyczki, nie podlega opodatkowaniu PCC. Zgodnie z utrwaloną linią interpretacyjną organów podatkowych bez znaczenia jest fakt, że pożyczki udzieliłaby nam spółka z  o.o., która normalnie produkuje odzież, a  pożyczek udziela bardzo sporadycznie lub wcale. Jeżeli tylko stanowi to element jej bieżącej działalności gospodarczej, to będzie ona podatnikiem VAT również z ty- tułu udzielonej pożyczki. Wybór spółki na pożyczkodawcę nie jest przypadkowy. W jej wypadku niemal każde działanie może być uznane za działalność gospodarczą. Jeśli zdecydujemy się na takie rozwiązanie, war- to wskazać w umowie spółki, że przedmio- tem jej działalności jest również udzielanie pożyczek – da nam to dodatkowy argument przy ewentualnej kontroli. Dla omawianego przez nas zwolnienia z PCC nie ma również znaczenia fakt bycia lub niebycia w jakikolwiek sposób powiąza- nym (poprzez kapitał czy osoby) ze spółką z o.o., która udziela nam pożyczki. Reguły gry są tutaj takie same. Może obligacje ? Nowoczesny przedsiębiorca, kiedy szuka Jak pożyczać optymalnie podatkowo? Dobrą alternatywą dla kredytu bankowego może być pożyczka od wspólnika, kontrahenta czy po- wiązanej firmy. Wybór odpowiedniego źródła finansowania i umiejętne zaplanowanie transakcji mogą przynieść wymierne oszczędności w podatkach dochodowych i PCC. Wojciech Kaptur
  • 9. www.doradzamy.to PODATKI 9 źródeł finansowania swojej działalności, wcale nie jest skazany na klasyczną pożycz- kę. Coraz częściej korzysta z  atrakcyjniej- szych form pozyskiwania funduszy. Jedną z nich jest niewątpliwie emisja obligacji. Czym jest taka obligacja? Jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w któ- rym emitent (w naszym wypadku będzie to po prostu spółka) stwierdza, że jest dłuż- nikiem właściciela obligacji (określa się go mianem obligatariusza) i  zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, np. świadczenia pieniężnego. W związku z tym w praktyce często poprzez wyemitowanie obligacji emitent zobowią- zuje się do wykupu obligacji w określonym czasie i  do zwrotu kwoty uiszczonej przez obligatariusza przy nabyciu obligacji. Takie obligacje mogą zostać wyemitowane zarów- no przez spółki kapitałowe (spółkę akcyjną i spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością), jak i  przez spółkę komandytowo-akcyjną. Zasadniczo obligacje można zbywać, co do- datkowo podnosi ich atrakcyjność. Obligacje bez PCC Warto podkreślić, że wyemitowanie obli- gacji oraz późniejszy wykup nie wiąże się z  obowiązkiem uiszczania PCC. Dzieje się tak, ponieważ ustawa o  PCC zawiera za- mknięty katalog czynności, których doko- nanie powoduje obowiązek zapłaty tego podatku. W  katalogu tym brak jest emisji i wykupu obligacji. CIT Zamiast dywidendy… odsetki Ustaliliśmy już, że z  punktu widzenia po- datku od czynności cywilnoprawnych (PCC) najkorzystniejszą formą dofinansowania spółki jest pożyczka od wspólnika. Rozwią- zanie to ma również istotny plus na grun- cie podatków dochodowych. Jeśli wspólnik udzielił spółce z o.o. pożyczki, ma do wybo- ru: otrzymać odsetki albo dywidendę. Jedno i drugie jest dla niego przychodem opodat- kowanym co do zasady 19% PIT lub CIT. Dla wypłacającej spółki tylko odsetki mogą być zaliczone do kosztów podatkowych. Je- śli spółka zaliczy odsetki do kosztów, to za- płaci mniejszy CIT, na czym w ostatecznym rozrachunku skorzysta sam wspólnik. Jak spłacać pożyczki od wspólników? Jednak jak to zwykle w  podatkach bywa, tam gdzie z jednej strony pojawiają się udo- godnienia, tam z drugiej strony trzeba za- chować ostrożność, aby nie wpaść na minę. Kiedy bowiem spółka pożycza pieniądze od wspólnika, musi mieć na uwadze zawarte w ustawie CIT przepisy o tzw. cienkiej ka- pitalizacji, które zostały znowelizowane. Nadal ich istotą jest ograniczenie możli- wości zaliczenia do kosztów podatkowych spółki odsetek od pożyczki, jeżeli została ona otrzymana od podmiotów powiązanych z nią zarówno bezpośrednio, jak i pośred- nio. Wspomniane restrykcje uaktywniają się np. w sytuacji, gdy udzielający pożyczki posiada co najmniej 25% udziałów w spół- ce (pożyczkobiorcy), a  wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów z nią powiązanych przekracza wartość kapitału własnego spół- ki, a  nie jak było do tej pory, trzykrotność kapitału zakładowego. Dla podmiotów, które posiadają wysokie kapitały własne, np. utwo- rzone z zysków lat ubiegłych lub z tzw. agio emisyjnego, zmiana sposobu liczenia będzie korzystna. Dla spółek o  wysokim kapitale zakładowym nowelizacja spowoduje pogor- szenie sytuacji podatkowej. Warto ponadto pamiętać, że zgodnie z przepisami przejścio- wymi, wyłączone jest stosowanie nowego brzmienia przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 w stosunku do pożyczek, których kwota zo- stała podatnikowi przekazana przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej. Jeśli więc obecne regulacje w  zakresie cienkiej kapitalizacji są korzystniejsze, trzeba spła- cić pożyczkę na starych zasadach i  zacią- gnąć ją na nowo w 2015 r. Do przepisów dotyczących cienkiej kapitali- zacji nowelizacja wprowadza także metodę alternatywną, która polega na wyliczeniu maksymalnej wartości odsetek podlegają- cej zaliczeniu w koszty uzyskania przycho- dów poprzez odniesienie do określonego procentu wartości podatkowej aktywów w rozumieniu przepisów o rachunkowości. Metoda ta umożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczek do wysokości równej iloczynowi stopy re- ferencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roku poprzedzającego rok podatkowy, powiększonej o 1,25 pkt proc. oraz wartości podatkowej aktywów w rozumieniu przepi- sów o rachunkowości (z wyjątkiem wartości niematerialnych i prawnych). Wybór meto- dy alternatywnej jest dobrowolny, ale trze- ba ją stosować minimum 3 lata. Odsetki na koniec Istnieje jednak bardzo prosty sposób na uniknięcie tych niekorzystnych przepisów. W ustawie o CIT graniczną wartość zadłu- żenia określa się na dzień zapłaty odsetek. Nic więc prostszego, jak wskazać w umowie pożyczki, że w  pierwszej kolejności zosta- nie spłacona kwota główna pożyczki (war- tość zadłużenia), a dopiero później odsetki. W większości przypadków w momencie za- płaty odsetek wartość zadłużenia nie będzie już bowiem przekraczała wartości kapitału własnego spółki. Prowizja to po nowelizacji też odsetki Nie może umknąć uwadze, że od 1 stycznia 2015 r. za pożyczkę, uznamy każdą umowę, w ramach której przekazywane są pieniądze z  założeniem ich zwrotu, ale również kre- dyt, emisję papierów wartościowych o cha- rakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy, lokatę, ale nie pochodny instrument finan- sowy. Co więcej, zgodnie z nowelizacją, pod pojęciem odsetek należy rozumieć wszelkie koszty finansowania ponoszone przez po- datnika na rzecz pożyczkodawcy, czyli poza odsetkami będą to także opłaty, prowizje, premie, czy opłaty z tytułu opóźnionej za- płaty zobowiązań. Ustawodawca wyelimi- nował zatem możliwość wprowadzania do umowy pożyczki dodatkowych zapisów do- tyczących obowiązku zapłaty prowizji, która mogła być zaliczana do kosztów podatko- wych w pełnej wysokości. Pożyczka od spółki siostry, która nie jest spółką… Ciekawostką może być również to, że obec- ne przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji nie znajdują zastosowania, kie- dy pożyczkodawcą jest spółka osobowa (np. komandytowa lub jawna) czy np. fundusz in- westycyjny zamknięty (FIZ), które jednocze- śnie są tzw. spółkami siostrzanymi względem pożyczkobiorcy. W  ramach wyjaśnienia: ze spółkami siostrami mamy do czynienia, kie- dy dwie spółki są kontrolowane przez tę samą spółkę (spółkę matkę) lub osobę fizyczną, a więc kiedy pani Malinowska posiada 100% udziałów w  spółce X sp. z  o.o. oraz 100% udziałów w spółce Y sp. z o.o. Przepisy podat- kowe dotyczące tzw. „niedostatecznej kapita- lizacji” nie odnoszą się jednak do sytuacji, kie- dy pożyczkobiorcą będzie spółka z o.o., a jej pożyczkodawcą siostrzana spółka niebędąca osobą prawną (sp. cywilna, sp. jawna, sp. partnerska, sp. komandytowa, sp. koman- dytowo-akcyjna) lub FIZ. Inaczej mówiąc – pożyczenie pieniędzy od wspomnianych podmiotów będzie skutkować możliwością zaliczenia pełnej wysokości odsetek w kosz- ty uzyskania przychodów naszej firmy. Zakończenie Reasumując, istnieje wiele sposobów na otrzymanie tańszej, bo pomniejszonej o  koszty podatkowe, pożyczki na trudne czasy. Z powyższego zestawienia można wy- snuć wniosek, że najlepiej zwrócić się w tej sprawie do współpracowników w biznesie, a  niekoniecznie do banku. W  ten sposób otrzymamy finansowanie, a  odsetki pozo- staną „w  rodzinie”. Umiejętne ukształto- wanie przepływów pieniężnych tak, aby zminimalizować lub zlikwidować obciąże- nia podatkowe, to know-how pragmatycz- nych doradców. Jednocześnie przy zawieraniu umowy po- życzki należy pamiętać o zawartych w Ko- deksie spółek handlowych przepisach do- tyczących zawierania takich umów przez spółki kapitałowe z  osobami będącymi w  tych spółkach członkami zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurenta- mi lub likwidatorami. Zawarcie przez spół- kę kapitałową umowy pożyczki z tymi oso- bami lub na ich rzecz wymaga zawsze zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki, a  brak takiej zgo- dy skutkuje nieważnością umowy. Należy również pamiętać, że w przypadku umowy pożyczki zawieranej przez spółkę kapitało- wą z członkiem jej zarządu, spółka musi być przy takiej czynności reprezentowana przez pełnomocnika powołanego uchwałą zgro- madzenia wspólników albo walnego zgro- madzenia spółki, albo przez radę nadzorczą.
  • 10. www.doradzamy.to 10 Poniżej prezentujemy 10 podstawowych działań, nad którymi zawsze warto się zasta- nowić w obliczu ryzyka sporu ze wspólnikiem. Zebranie i zapoznanie się z dokumentami W  pierwszej kolejności powi- nieneś przeanalizować doku- menty spółki — w  tym przede wszystkim umowę spółki, pełnomocnictwa, podjęte uchwały, porozumienia oraz umowy podpi- sane przez spółkę z podmiotami zewnętrz- nymi. Określenie, jakie masz prawa… Następnie musisz ustalić, czego możesz dokonać w spółce w po- jedynkę. Należy sprawdzić m.in. takie rzeczy, jak kworum oraz wymagane większości do podejmowania poszczególnych uchwał. …i obowiązki Sprawdź, jakie obowiązki wy- nikają z  dokumentacji spół- ki oraz z  Twoich ustaleń ze wspólnikiem oraz do czego możesz zostać przymuszony. Rozpoznanie możliwości Zastanów się, jakie są drogi wyjścia z kryzysu. Pamiętaj – „nic nie jest groźniejsze od pomysłu, kiedy jest on jedynym, jaki masz” (Émil Chartier). Analiza optymalnego rozwiązania Po rozpoznaniu możliwości należy się zastanowić, jakie rozwiązanie będzie dla Ciebie najbardziej opłacalne, a  jakie najprostsze do wykona- nia. Zwróć uwagę na ewentualne podatki, jakie będziesz musiał zapłacić, bo mogą (ale nie muszą) być wysokie. Poinformowanie kontrahentów… Gdy spór powstaje, drugi wspólnik potrafi się posu- nąć do naprawdę nieprzyjemnych kroków. Jednym z nich jest szerzenie tzw. czarnego PR-u wśród kontrahentów. Wówczas warto poinformować ich o toczącym się sporze. …i pracowników Posiadanie przez pracowników informacji o  sporze pozwoli im spojrzeć na przekazywane przez drugiego wspól- nikainformacjez dystansem. Rezygnacja z zarządu albo pozostanie w nim Istnieje ryzyko, że spółka za- wrze nieopłacalne kontrakty, które doprowadzą ją do niewypłacalności, co w konsekwencji może rodzić odpowiedzial- ność zarządu za długi spółki. Czasami jednak bycie w  zarządzie to jedna z  form kontroli spółki. Próba mediacji Eskalacja konfliktu rzadko kiedy może przynieść korzyści. Dlatego warto się zastanowić, czy nie podjąć ostatniej próby ugodowego rozwiązania konfliktu, także przy pomocy osób trzecich. Wybór prawnika, może innego niż dotychczasowy prawnik spółki Prawnik, który prowadził dotychczas spra- wy spółki, może być nieobiektywny albo już zaangażowany przez stronę przeciwną. Warto wówczas udać się do doradcy ze- wnętrznego i  niezależnego. Czasami ten punkt powinien rozpoczynać listę reko- mendacji. SPORY Czego unikać w sporze z organami skarbowymi? Spieraj się ze wspólnikiem mądrze Z praktyki wynika, że podatnicy często w kontaktach z organami skarbowymi popełniają sporo błędów, które komplikują obronę ich interesów w  toku całego postępowania. Poniżej próba zebrania najważniejszych zaleceń. Rafał Szymkowiak, Tomasz Bojkowski Niezależnie od tego, czy spór między wspólnikami już zaistniał, czy też wszystko zmierza ku temu, że zaraz wystąpi – trzeba działać, wystrzegając się jednak nagłych, nieprzemyślanych decyzji. Witold Chmarzyński Zapytaj specjalistę! Witold Chmarzyński Radca prawny Specjalizacja: prawo spółek i prawo cywilne e-mail: w.chmarzynski@pragmatiq.pl Dowiedz się więcej! Tomasz Bojkowski Radca prawny, doktor nauk ekonomicznych Specjalizacja: prawo podatkowe e-mail: t.bojkowski@pragmatiq.pl » chaosu w przekazywaniu in- formacji (często, gdy praw- nicy wkraczają do działa- nia, trudno ustalić, co kto powiedział, dostarczył, wy- jaśnił); » składania wykluczających się wyjaśnień (nieskoordynowa- ne działania prowadzą do nie- spójnychwyjaśnień); » składania zbyt szerokich wy- jaśnień (wprowadzających niepotrzebne komplikacje); » składania wyjaśnień przez osoby niezorientowane i nie- posiadające całościowej wie- dzy na temat sporu; » zbytniego przedłużania po- stępowania i unikania kon- taktu z organami (z reguły te działania niczemu nie służą, a  wzbudzają niepo- trzebne emocje); » zbytecznej złośliwości czy wyjaśnień o  zabarwieniu ironicznym (taki ton po- stępowania zupełnie na- turalnie musi wzbudzić co najmniej dystans prowa- dzących postępowanie); » ocen pracy organów, z któ- rymi podatnik jest w sporze; » zbytniej uległości wobec sta- nowiska organów – prakty- ka pokazuje (wg statystyk Ministerstwa Finansów), że to podatnicy często wygry- wają przed sądami admini- stracyjnymi; » nonszalancji w  traktowaniu wezwań,terminówitd., gdyż może to zamknąć drogę for- malną sporu.
  • 11. www.doradzamy.to 11 Zgodnie z  przepisami ustawy o  swobodzie działalności gospodarczej każdy przedsię- biorca może zawiesić działalność gospodar- czą pod warunkiem, że nie zatrudnia żad- nych pracowników. Jak zawiesić działalność spółki? Zawieszenie działalności gospodarczej na- stępuje na wniosek spółki (wolny od opłat sądowych), który powinien być zgłoszony do Krajowego Rejestru Sądowego. Działal- ność gospodarczą można zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Termin zawiesze- nia rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku do KRS, nie wcześniej jednak niż w dniu złożenia tego wniosku, i trwa do dnia wznowienia działalności przez spółkę. Nie ma potrzeby wskazywania daty wznowienia działalności. Gdy spółka podejmie decy- zję o wznowieniu działalności, powinna po prostu zgłosić to do sądu. Również powód zawieszenia działalności może być dowol- ny i nie wskazuje się go w zgłoszeniu. De- cyzję w tej sprawie co do zasady podejmują w spółkach osobowych wszyscy wspólnicy, a w spółkach kapitałowych decyzja ta zapa- da uchwałą zarządu. Co oznacza zawieszenie działalności? Zawieszając działalność gospodarczą, trze- ba pamiętać, że w  okresie zawieszenia spółka nie może wykonywać działalności gospodarczej i  osiągać bieżących przycho- dów. W  okresie zawieszenia możemy jed- nak dokonywać m.in. wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpie- czenia źródła przychodów (w szczególności możemy dochodzić należności pieniężnych w  postępowaniu sądowym lub egzekucyj- nym) czy też przyjmować należności i  re- gulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności go- spodarczej. Ponadto w  tym okresie spółka ma także obowiązek wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa oraz uczestniczyć w  postępowaniach sądowych i administracyjnych, jeśli takie jej się przy- darzą. Na okres zawieszenia spółka może zlikwidować swoje konta bankowe. Zalety przerwy w prowadzeniu dzia- łalności Zawieszając działalność spółki, możemy skorzystać z wielu udogodnień przewidzia- nych przez ustawodawcę. Chodzi tu przede wszystkim o  pewne zwolnienia oraz przy- wileje w  zakresie podatku dochodowego, podatku od towarów i  usług oraz składek ZUS. Ponadto, w sytuacji gdy przez cały rok obrotowy nasza spółka miała zawieszoną działalność gospodarczą, może ona co do zasady nie zamykać ksiąg rachunkowych, co oznacza brak obowiązku sporządzenia spra- wozdania finansowego i jego zatwierdzenia. I Podatek dochodowy W  okresie zawieszenia działalności podat- nik zwolniony jest z  obowiązku wpłacania zaliczek na poczet podatku dochodowego. Udogodnienie to możemy jednak stosować tylko wtedy, gdy nie później niż przed upły- wem 7 dni od dnia złożenia wniosku o za- wieszenie działalności zawiadomimy o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Pamiętać należy również, że podatek od do- chodu, którego uzyskanie dopuszczalne jest w  okresie zawieszenia działalności, podle- gał będzie rozliczeniu przy płatności pierw- szej zaliczki po wznowieniu działalności. Dotyczy to również kosztów poniesionych w okresie zawieszenia. Ponadto za rok ob- rotowy, w  którym przedsiębiorca zawiesił działalność gospodarczą, składa się roczne zeznanie podatkowe. W  zeznaniu tym na- leży ująć wszelkie uzyskane w danym roku przychody (także te osiągnięte w okresie za- wieszenia). Zawieszenie wykonywania dzia- łalności gospodarczej nie zwalnia również z  obowiązku prowadzenia księgi przycho- dów i  rozchodów czy też ksiąg rachunko- wych spółki. W dokumentacji rachunkowej trzeba zapisywać przychody i  wydatki po- wstałe w trakcie zawieszenia. II VAT W  okresie zawieszenia działalności gospo- darczej co do zasady podatnicy VAT nie mają obowiązku składania deklaracji, za okresy rozliczeniowe, których zawieszenie dotyczy. Ponadto jeżeli jesteśmy podatnika- mi VAT i osiągnęliśmy przychód w okresie zawieszenia (np. w związku z otrzymaniem wynagrodzenia za usługę wykonaną przed rozpoczęciem zawieszenia), to mamy obo- wiązek rozliczyć VAT związany z takim przy- chodem. Dodatkowo w okresie zawieszenia działalności mamy prawo odliczać VAT od zakupów na standardowych zasadach, ale tylko i  wyłącznie w  związku z  wydatkami stałymi (np. najmem). Jeśli w  okresie za- wieszenia pojawi się nadpłata VAT, to rów- nież można wnioskować o jej zwrot. III ZUS Zawieszenie działalności powoduje, że ustaje obowiązek wspólników w  zakresie ubezpieczeń społecznych i  ubezpieczenia zdrowotnego. Jako że wspólnik spółek oso- bowych oraz jednoosobowej spółki z  o.o. jest płatnikiem składek ZUS, to do niego na- leży obowiązek zgłoszenia faktu zawieszenia działalności przez spółkę. W przypadku gdy to spółka jest płatnikiem ZUS, odpowiednie wnioski należy złożyć wraz z wnioskiem do KRS. Zawieszenie wykonywania działalności go- spodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia rozpoczę- cia zawieszenia do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działal- ności gospodarczej. W okresie zawieszenia wspólnik może oczywiście podlegać dobro- wolnemu ubezpieczeniu. Pamiętaj o  wznowieniu działalności gospodarczej! Na sam koniec warto wspomnieć, że bardzo istotne jest, żebyśmy pamiętali o  złożeniu wniosku o wznowienie działalności gospo- darczej, przed upływem okresu, na jaki zawiesiliśmy naszą działalność. W przeciw- nym wypadku sąd rozpocznie postępowanie przymuszające wobec osób zobowiązanych do dokonania tego zgłoszenia (tj. wobec wspólni- ków reprezentujących spółkę lub zarządu). SPÓŁKI Skontaktuj się z nami! Paweł Skurzyński Aplikant radcowski Specjalizacja: prawo spółek e-mail: p.skurzynski@pragmatiq.pl Sukces w sukcesji – jak go osiągnąć? Spółka chwilowo niepotrzebna? Zawieś jej działalność! Według statystyk około 13% przedsiębiorców w ogóle nie widzi potrzeby planowania przekazania firmy następcom. Często brak strategii dotyczącej sukcesji w firmie poważnie zagraża jej interesom. Witold Chmarzyński, Martyna Piaskowska Zawieszeniedziałalnościgospodarczejmożebyćdobrąalternatywądlarozwiązaniai likwidacjispółki w przypadku przejściowych problemów finansowych lub chwilowego braku pomysłu na spółkę. Paweł Skurzyński Krok pierwszy – wyznaczenie następcy Jedną z  pierwszych decyzji, któ- ra powinna zostać podjęta przy planowaniu procesu sukcesji, jest przeprowadzenie wyboru następ- cy. Należy pamiętać, że istotne są nie tylko kompetencje i  do- świadczenie potencjalnego na- stępcy, lecz również jego charak- ter i nastawienie do prowadzenia firmy. Wczesny wybór następcy jest korzystny, ponieważ możli- we jest stopniowe wdrażanie go w  interesy firmy. W  przypadku sukcesji spowodowanej nagłym wydarzeniem, takim jak choroba czy śmierć właściciela, znajomość sytuacji firmy pozwoli na sprawne jej przejście na następcę i  zacho- wanie ciągłości prowadzenia inte- resów. Problem rozdrobnienia udzia- łów/akcji Równocześnie z  wyborem na- stępcy warto przejść do prawnego sformalizowania sukcesji. Należy zastanowić się nad odpowiedni- mi postanowieniami umowy lub statutu spółki, jak również testa- mentu. Dla właściwego uregulo- wania tych kwestii trzeba wziąć pod uwagę specyfikę organizacyj- ną konkretnej firmy oraz relacje personalne między dotychczaso- wym właścicielem a potencjalnym następcą. Problemem, nad którym szczególnie warto się pochylić, jest potencjalny pat decyzyjny, który może powstać w  sytuacji, gdyby udziały (akcje) w  spółce uległy w wyniku sukcesji rozdrobnieniu. Zarówno poprzez odpowiednie postanowienia testamentowe, jak i regulacje zawarte w umowie spół- ki można tak ukształtować relacje między następcami, aby zabezpie- czyć spółkę przed powstaniem we- wnętrznego sporu. Wejście do spółki osób spoza rodziny Decydując się na przekazanie fir- my, należy zastanowić się nad ograniczeniem możliwości wej- ścia do spółki osób trzecich. Do- brze pomyśleć o  tym wcześniej i  ukształtować umowę tak, aby osoby spoza rodziny miały małą szansę na wejście do spółki. Mo- żemy to osiągnąć na przykład po- przez wprowadzenie ograniczeń zbywania udziałów. Tabu sukcesji Powyższe rozwiązania to tylko przykłady. Wachlarz regulacji, za pomocą których można uregulo- wać przejście firmy na następcę, jest o wiele szerszy. Aby zapewnić firmie spo- kojne i  bezproblemowe przejście w ręce sukceso- ra, należy odpowiednio wcześnie zacząć myśleć nad przekazaniem swo- jego biznesu. Sukcesja wciąż pozostaje tema- tem tabu. Właściciele firm nie tyl- ko wolą nie myśleć o  możliwości choroby lub śmierci, lecz także nie chcą przekazywać firmy, w  którą często włożyli całą swoją energię. Warto jednak uświadomić sobie, że brak działań regulujących pro- ces sukcesji może prowadzić do destabilizacji firmy i  zakończenia jej istnienia wraz z odejściem zało- życiela.
  • 12. www.doradzamy.to 12 EKIDEN, w  języku japońskim oznaczający długodystansowy bieg sztafetowy, od kilku lat zdo- bywa serca tysięcy pasjonatów biegania w naszym kraju. Z inicja- tywy Kancelarii Prawnej Pragma- tIQ w 2013 r. w Poznaniu odbyła się pierwsza edycja biegu XLPL EKIDEN (xlpl = Wielkopolska), gdzie na dystansie maratońskim 42 195 km podzielonym na 6 od- cinków o długości od 4,4 do 10,8 km rywalizują przede wszystkim zespoły firmowe. W ostatniej edy- cji wzięło udział ponad 200 ekip i  co najmniej drugie tyle osób wspierało je z trybun oraz wzdłuż trasy przebiegającej tradycyjnie wokół Jeziora Maltańskiego. Sukces organizacyjny impreza zawdzięcza działaniom Fundacji XLPL powołanej przez Kancela- rię Prawną PragmatIQ, wsparciu sponsorów i  współpracy z  wielo- ma instytucjami oraz mediami. W  tym roku część wpisowego od uczestników jest przeznaczona na wsparcie Fundacji „Zwycięzca” Darka Strychalskiego . To, co naj- ważniejsze zapewniają uczestnicy – pozytywne emocje, trochę du- cha sportowej rywalizacji i przede wszystkim świetną zabawę, nie tylko na trasie. Czas paintballu chyba dobiega końca… Więcej informacji oraz multimedia z dotychczasowych edycji można zna- leźć na stronie www.xlplekiden.pl. POZA PRAWEM Team building po japońsku Tradycje biegowe z Kraju Kwitnącej Wiśni zyskują w Polsce coraz więcej sympatyków. Paweł Bąkowski czyli rysunki Grzegorza Bąkowskiego Bąkowski na koniec AUTORZY TEKSTÓW: Paweł Bąkowski, Tomasz Bojkowski, Witold Chmarzyński, Aleksander Gałek, Wojciech Kaptur, Karolina Kulińska, Martyna Piaskowska, Tomasz Rutkowski, Paweł Skurzyński, Magdalena Stuczyńska, Rafał Szymkowiak SKŁAD: Beata Jagodzińska KOREKTA: Ewelina Amboziak DRUK: Zakład Poligraficzny Moś i Łuczak sp.j. Artykułów nie należy traktować jako porady prawnej. Autorzy Doradzamy.to, ze względu na stale zmieniające się przepisy oraz ich interpretacje, nie biorą odpowiedzialności za skutki ewentualnego wykorzystania przedstawionych rozwiązań w praktyce, bez konsultacji z fachowymi doradcami. Więcej informacji? www.xlplekiden.pl