1. DAILY LESSON LOG
(Pang-araw-araw na
Tala sa Pagtuturo)
Paaralan KAYLAWAY NATIONAL HIGH SCHOOL Baitang/ Antas 9
Guro JULIUS M. BAYAGA Asignatura Edukasyon sa Pagpapakatao
Petsa/Oras DEC, 12 – 16, 2022 Markahan Ikalawa
I. Layunin
A. Pamantayang
Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa paggawa bilang tagapagtaguyod ng dignidad ngtao at
paglilingkod.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakabubuo ang mag-aaral ng paglalahat tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa sa sarili,
kapwa/pamilya at lipunan gamit ang panayam sa mga manggagawang kumakatawan sa taong
nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal.
C. Mga kasanayan sa
Pagkatuto. Isulat ang code
ng bawat kasanayan
1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng paggawa bilang tagapagtaguyod ng dignidad ng tao at
paglilingkod. EsP9TT-IIe-7.1
2. Naipahahayag ang kahalagahan at layunin ng paggawa.
3. Nasusuri ang iba’t ibang layunin ng paggawa.
II. Nilalaman Modyul 7: Ang Paggawa Bilang Paglilingkod at Pagtaguyod ng Dignidad ngTao
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa Gabay ng
Guro
Gabay sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 TG p. 55-58
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang-Mag-
aaral
Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 LM p. 96-101
Republic of the Philippines
Department of Education
REGION IV-A CALABARZON
SCHOOLS DIVISION OF BATANGAS
KAYLAWAY NATIONAL HIGH SCHOOL
Kaylaway, Nasugbu, Batangas
2. 3. Mga pahina sa Teksbuk Values Education High School Series Goodness in Service; Twila G. Punsalan, Myra Villa D.Nicolas, Nonita
C. Marte; Salesiana Books, (2008), p. 111-112
Kaganapan sa Paggawa, Twila G. Punsalan, Sylvia T. Caberio, Myra Villa D. Nicolas, Wilma S.Reyes. Rex
Book Store (2007), p. 95-102
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
Manila paper, marker, mga pangkulay, mga larawan ng langgam, ibon, kalabaw at tao
III. Pamamaraan
A. Balik-Aral sa nakaraang
aralin at pagsisimula ng
bagong aralin.
Tumawag ng tatlong mag-aaral upang magbahagi ng kanilang ginawang interbyu. Sagutan angmga
katanungan. (gawin sa loob ng 10 minuto) (Reflective Approach)
1. Magkatulad ba ang kanilang patakaran at ang sa atin? May bahagi bang magkaiba?
2. Kung ang kanilang patakaran ay gagayahin natin sa ating paaralan, magiging makabuluhankaya
ito? Ipaliwanag.
Paunang Pagtataya
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at unawain ang tanong. Piliin angpinakaangkop na
sagot at isulat ang titik nito sa sagutang papel.
1. Ang mga sumusunod ay paglalarawan sa paggawa maliban sa:
a. Anumang gawaing makatao, nararapat sa tao bilang anak ng Diyos
b. Isang gawain ng tao na palagiang isinasagawa nang may pakikipagtulungan sa
kanyang kapwa
c. Resulta ng pagkilos ng tao na may layuning makatugon sa pangangailangan ng kapwa
d. Isang gawain ng tao na nangangailangan ng orihinalidad, pagkukusa at pagkamalikhain
2. Ang sumusunod na sitwasyon ay nagpapakita ng tunay na gumagawa maliban sa isa.
a. Si Mang Joel ay matagal ng karpintero, nakilala na siya sa kanilang komunidad dahilsa
kanyang pulidong trabaho. Hindi lamang siya umaasa sa disenyo ng arkitekto o inhinyero
kundi nagbibigay din siya ng mungkahi sa mga ito kung paano mas mapatitibay at
mapagaganda ang pagkakagawa ng isang bahay.
3. b. Si Henry ay isang kilalang pintor. Ang kanyang panahon ay kanyang inilalaan sa loobng
isang silid para sa buong maghapong pagtatapos ng isang obra.
c. Si Renato ay isang batang nagpupunta sa mga bahay upang kumolekta ng mga
basura. Umaasa lamang siya sa kaunting barya na ibibigay ng kanyang mga
kapitbahay upang may maipambaon sa paaralan dahil gusto niyang makatapos.
d. Mula pagkabata, si Anthony ay napilitang tumira sa isang malaking pabrika bilang
trabahador. Iniwan na siya ng kanyang mga magulang sa lugar na ito dahil mayroong
siyang naiwang utang at hindi nabayaran. Bilang kapalit, si Anthony ay magtatrabahorito
ng ilang taon.
3. Ang tao ay gumagawa upang kitain ang salapi na kanyang kailangan upang matugunanang
kanyang pangunahing pangangailangan. Alin sa pangungusap ang tama?
a. Likas sa tao na unahing tugunan ang kanyang pangunahing pangangailangan.
b. Hindi mabibili ng tao ang kanyang pangangailangan kung wala siyang pera.
c. Hindi nararapat na pera ang maging layunin sa paggawa.
d. Mas mahalagang isipin na matugunan ang pangangailangan ng kapwa bago ang sarili
4. Ano ang nagiging epekto sa pagiging produktibo ng tao paggawa ng pag-unlad ng aghamat
teknolohiya?
a. Hindi nagkakaroon ng pagkakataon ang tao na magamit ang kanyang pagkalamikhain.
b. Mas nababawasan ang halaga ng isang produkto dahil hindi ito nahawakan ng tao.
c. Nagkakaroon ng katuwang ang tao sa mabilis na paglikha ng maraming produkto.
d. Nababago na ang kahulugan ng tunay na paggawa.
5. Sino sa sumusunod ang hindi nakatutulong sa pag-angat ng antas kultural ng bansa sa
pamamagitan ng kanilang paggawa?
a. Si Antonino na gumagawa ng mga furniture na yari sa rattan at buli at nilalapatan ng
modernong disenyo
b. Si Renee na gumagawa ng mga damit na yari sa materyal na tanging sa bansa
nakikita at inilalapat sa yari ng mga damit ng mga banyaga
c. Si Romeo na nag-e-export ng mga produktong gawa sa bansa sa mga kalapit na
bansa
d. Si Shiela na gumagawa ng mga pelikulang tungkol sa mga isyung panlipunan ng
bansa na inilalahok sa mga timpalak sa buong mundo
a.
4. 6. Ang paggawa ay isang moral na obligasyon para sa kapwa, sa kanyang pamilya, sa
lipunan na kanyang kinabibilangan at sa bansa. Ito ay nangangahulugang:
a. Hindi nararapat na isipin ng tao ang kanyang sarili sa kanyang paggawa.
b. Kailangang kasama sa layunin ng tao sa paggawa ang makatulong sa kanyang
kapwa.
c. Kailangan ng tao na maghanap ng hanapbuhay na ang layunin ay makatulong at
magsilbi sa kapwa.
d. Lahat ng nabanggit
7. Ano ang obheto ng paggawa?
a. Kalipunan ng mga gawain, resources, instrumento at teknolohiya na ginagamit ng tao
upang makalikha ng mga produkto
b. Mga taong gagamit ng mga produktong nilikha
c. Tunay na layunin ng tao sa kanyang paglikha ng mga produkto
d. Kakayahang kakailanganin ng tao upang makalikha ng isang produkto
8. Saan nakikita ang tunay na halaga ng paggawa?
a. sa prosesong pinagdaanan bago malikha ang isang produkto
b. sa kalidad ng produktong nilikha ng tao
c. sa haba ng panahon na ginugol upang malikha ang isang produkto
d. sa katotohanang ang gumawa o lumikha ng produkto ay tao
9. Ang paggawa ay para sa tao at hindi ang tao para sa paggawa. Ito ay nangangahulugang:
Hindi kasangkapan ang tao na kinakailangan para mapagyaman ang paggawa bagkus
kailangan niya ang paggawa upang makamit niya ang kanyang kaganapan.
b. Hindi kasangkapan ang tao na kinakailangan para mapagyaman ang paggawa
bagkus ang tao ang kailangan upang mapagyaman ang mga kasangkapang
kinakailangan sa pagpapayaman ng paggawa.
c. Ang tao ang gagamit ng lahat ng mga nilikha bunga ng paggawa at hindi nararapat naiasa
lamang ng tao ang kanyang pag-iral sa mga produktong nilikha para sa kanya ngkanyang
kapwa.
d. Ang tao ang gagamit ng lahat ng mga nilikha bunga ng paggawa kung kaya ibinubuhos
ng tao ang lahat ng kanyang pagod at pagkamalikhain upang makagawang isang
makabuluhang produkto.
10.Alin sa mga sumusunod ang hindi nagpapakita ng panlipunang dimensyon ng paggawa?
a. Ang paggawa ay paggawa para sa kapwa at kasama ang kapwa.
5. bAng paggawa ay paggawa ng isang bagay para sa iba.
cAng paggawa ay nagbubukas para sa pagpapalitan, ugnayan at pakikisangkot saating kapwa.
cAng paggawa ay pagkilala sa kagalingan ng mga likha ng kapwa.
Gabay sa Pagwawasto ng Kasagutan
1. B
2. D
3. A
4. C
5. C
6. B
7. A
8. D
9. A
10.D
B. Paghahabi sa layunin ng aralin
at pagganyak
Gamit ang objective board, babasahin ng guro ang mga layunin. (gawin sa loob ng 5 minuto)
Reflective Approach)
1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng paggawa bilang tagapagtaguyod ng dignidad ng tao at
paglilingkod.
2. Naipahahayag ang kahalagahan at layunin ng paggawa.
3. Nasusuri ang iba’t ibang layunin ng paggawa.
1. Mas gusto kong gumawa kapag
Ako ay nag-iisa lang
Marami akong katulong
6. 2. Kapag ako ay gumagawa…
Tinatapos ko muna bago ako magpahinga
Nagpapahinga muna ako kahit hindi pa tapos
3. Sa paraan ng paggawa…
Ako ay masinop at malinis sa paligid
Hinahayaan kong makalat at magulo ang paligid
Sagutan ang sumusunod na katanungan.
1. Ano ang iyong natuklasan sa iyong sarili?
2. Makatutulong ba ang iyong mga gawi sa paggawa? Ipaliwanag.
3. Paano mo mapapaunlad ang iyong gawi sa paggawa?
C. Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong
aralin
7. D. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #1
14
12
10
8
6
4
2
0
Karpentero Magsasaka Janitor Guro Doctor Driver Abogado
1. Tungkol saan ang graph?
2. Alin ang may pinakamaraming populasyon? Alin ang may pinakamaliit?
3. Ano ang kongklusyon na maaari mong sabihin batay sa grap?
Pangkatin ang klase sa lima. Magsagawa ng survey sa mga mag-aaral mula Grade 7 hanggng
Grade 10 sa loob ng paaralan. Pumili ng tiglilima bawat Grade Level at tanungin: (gawin sa loob
ng 20 minuto) (Collaborative/Inquiry-Based Approach)
Bakit kailangang maghanapbuhay ng tao?
Sagutan ang sumusunod na katanungan at magbahagi sa klase.
8.
9. 1. Alin sa mga dahilan ang mas nangingibabaw sa lahat? Bakit kaya?
2. Batay sa resulta ng survey, ano ang inyong nabuong kongklusyon?
E. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #2
Suriin ang mga larawan at sagutan ang sumusunod na katanungan. (gawin sa loob ng 5 minuto)
(Reflective Approach)
1. Ano ang ginagawa ng mga nasa larawan? Bakit kaya nila ito ginagawa?
2. Ano ang kanilang layunin sa kanilang paggawa?
3. Bakit magkakaiba ang kanilang layunin?
4. Sino sa kanila ang may pinakamalalim na dahilan kung bakit sila gumagawa? Pangatuwiranan.
5. Bakit makabuluhan ang paggawa? Ipaliwanag.
F. Paglinang sa Kabihasahan
(Tungo sa Formative
Assessment)
Pangkatin ang kalse sa lima. Suriin ang bawat usapan at sagutan ang sumusunod na katanungan.
(gawin sa loob ng 5 minuto) (Collaborative Approach)
Usapan 1:
Anak 1: Kailangan ni nanay ng tulong sa paglalaba.
Anak 2: Ayoko. Hindi ko tayp ang ganoong gawain.
Usapan 2:
Mag-aaral 1: Hindi na yata talaga ako matututo nito.
Mag-aaral 2: Kailangan ko lang ng konting tiyaga, matututuhan ko rin ito.
Usapan 3:
Bata 1: Magandang tingnan kung ang lupa ay may tanim.
Bata 2: Ayaw ko ang pagtatanim. Masisira ang aking kuko at magkakarumi pa.
1. Ano ang iyong naging reksiyon sa bawat usapan? Bakit?
2. Sa tunay na buhay, anong uri ng trabaho o paggawa ang nais mong gawin? Ipaliwanag
3. Mahalaga bang gusto mo ang iyong gagawin? Bakit?
10. G. Paglalapat sa aralin sa
pang-araw-araw na buhay
Sabihin kung ang sumusunod na aytem ay Totoo o Hindi Tooto sa iyo. Sagutan ang sumusunod
na katanungan. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Refelctive Approach)
a. Ginagawa ko ang mga bagay na dapat gawin.
b. Pinag-iisipan ko ang aking mga gawain bago pa ito gampanan.
c. Paggawa ng takdang aralin bago manood ng palabas sa telebisyon
d. Paglilinis ng bahay kahit hindi inuutusan ng magulang.
e. Pag-aaral ng leksiyon kahit walang pagsusulit.
1. Alin ang mas marami, ang totoo o hindi totoo? Bakit?
2. Ano ang natuklasan mo mula sa iyong mga kasagutan?
H. Paglalahat sa aralin Ang gawi at pananaw sa paggawa ay maaaring makatutulong o hindi makatulong upang
matapos ang gawain. Kung positibo ang iyong pananaw para sa isang gawain, ito ay ginagawa mo
nang may kaluguran at malalim na dahilan. Mahalagang natitiyak natin ang ating layunin sa
paggawa at nakikita natin ang kabuluhan nito para sa sarili at sa kapwa. Ang tao ay may mataas
na pagturing sa paggawa lalo na kung tiyak niya ang kanyang layunin at nakatuon dito ang
kanyang isip at damdamin. Ang walang pagpapahalaga sa gawain at hindi nakikita ang dignidad
nito, kalimitan ay tamad. Ngunit ang isang taong nagpapahalaga sa dangal ng gawain ay
maraming natatapos gawin.
I. Pagtataya ng Aralin Sumulat ng isang malayang tula tungkol sa kahalagahan ng paggawa na may isang saknong o
higit pa. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Integrative Approach)
Kraytirya
Positbo at maliwanag ang mensaheng nais ipabatid. (6 puntos)
Isa o higit pang saknong (2 puntos)
Natapos sa takdang panahong inilaan (2 puntos)
J. Karagdagang gawain para
sa takdang aralin at
remediation
Mula sa pangkat sa survey, gumawa ng photo-collage na nagpapakita ng kahusayan ng mga
manggagawa sa inyong barangay o komunidad. Lagyan ito ng maikling paliwanag. Humanda sa
pagbabahagi.
IV. MgaTala
V. Pagninilay
11. A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng ibapang
gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaralna
magpapatuloy sa remediation?
E.Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo ang nakatulong nang
lubos? Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasang solusyunan sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang panturo ang
aking nadibuhong naiskong ibahagi
sa mgakapwa ko guro?
Prepared by: Checked by: Noted by:
JULIUS M. BAYAGA LEONCIA P. MERCADO ANSELMO L. JOLONGBAYAN EdD
Teacher I Head Teacher II Principal II
Address: Brgy. Kaylaway, Nasugbu, Batangas
[09175553085]
[kaylaway_nhs@yahoo.com/kaylawaynhs@gmail.com]
[facebook.com/ kaylawayhigh1971]
12.
13. DAILY LESSON LOG
(Pang-araw-araw na
Tala sa Pagtuturo)
Paaralan Baitang/ Antas 7
Guro Asignatura Edukasyon sa Pagpapakatao
Petsa/Oras Markahan Ikaapat
IKALAWANG ARAW
I. Layunin
A. Pamantayang
Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa paggawa bilang tagapagtaguyod ng dignidad ng
tao at paglilingkod.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakabubuo ang mag-aaral ng paglalahat tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa sa sarili,
kapwa/pamilya at lipunan gamit ang panayam sa mga manggagawang kumakatawan sa taong
nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal.
C. Mga kasanayan sa
Pagkatuto. Isulat ang code
ng bawat kasanayan
1. Nakapagsusuri kung ang paggawang nasasaksihan sa pamilya, paaralan o
barangay/pamayanan ay nagtataguyod ng dignidad ng tao at paglilingkod. EsP9TT-IIe-7.2
2. Napahahalagahan ang dignidad ng paggawa.
3. Nakagagawa ng paglilingkod sa kapwa.
II. Nilalaman Modyul 7: Ang Paggawa Bilang Paglilingkod at Pagtaguyod ng Dignidad ng
Tao
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa Gabay ng
Guro
Gabay sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 TG p. 58-59
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang-Mag-
aaral
Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 LM p. 101-102
14. 3. Mga pahina sa Teksbuk Values Education High School Series Goodness in Service; Twila G. Punsalan, Myra Villa D.
Nicolas, Nonita C. Marte; Salesiana Books, (2008), p. 118-125
Kaganapan sa Paggawa, Twila G. Punsalan, Sylvia T. Caberio, Myra Villa D. Nicolas, Wilma S.
Reyes. Rex Book Store (2007), p. 89-94
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
kopya ng kuwento ni Tony Meloto, kopya ng tula (Manggagawa), mga larawan ng janitor, driver,
guro at engineer, journal, notbuk, Manila paper, marker
III. Pamamaraan
A. Balik-Aral sa nakaraang
aralin at pagsisimula ng
bagong aralin.
Tumawag ng dalawang magbahagi ng ginawang photo-collage. Sagutan ang sumusunod na
tanong. Ipaskil ang photo-collage. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
1. Ano ang inyong naranasan sa paggawa ng photo-collage?
2. Masaya bang gumawa ng sama-sama? Bakit?
B. Paghahabi sa layunin ng
aralin at pagganyak
Gamit ang objective board, babasahin ng guro ang mga layunin ng aralin. (gawin sa loob ng 5
minuto) (Reflective Approach)
1. Nakapagsusuri kung ang paggawang nasasaksihan sa pamilya, paaralan o
barangay/pamayanan ay nagtataguyod ng dignidad ng tao at paglilingkod.
2. Napahahalagahan ang dignidad ng paggawa.
3. Nakagagawa ng paglilingkod sa kapwa.
C. Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong
aralin
Basahin ang bahagi ng tula ni Jose Corazon de Jesus na pinamagatang “Manggagawa”. Sagutan
ang sumusunod na katanungan. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
“Bawat palo ng martilyo sa bakal mong pinapanday
15. alipatong nagtilamsik, alitaptap sa karimlan;
mga apoy ng pawis mong sa bakal ay kumikinang
tandang ikaw ang may gawa nitong buong santinakpan.”
1. Ano ang gawain ng manggagawa sa tula?
2. Sino sa palagay mo ang manggagawa? Pangatuwiranan.
3. Ano ang patunay na napakahalaga ng ginagawa ng manggagawa?
D. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #1
Basahin ang kuwento ni Tony Meloto. Sagutan ang sumusunod na katanungan. (gawin sa loob
ng 15 minuto) (Reflective Approach)
Antonio Meloto or “Tito Tony” to the countless Gawad Kalinga volunteers and community partners
was born on January 17, 1950 to a low middle class family in Bacolod City, Negros Occidental. At
a young age, he was already exposed to the squalid living conditions of the poor, his home being
near a shoreline squatter community where poverty was already very pronounced.
Tito Tony’s natural acumen provided him the opportunity to be an American Field Service scholar,
where he took his senior high school year in De Anza High School in Richmond, California. But his
big break came when he qualified as a Full Academic Scholar of the Ateneo de Manila University.
His college years were dedicated to preparing for a career that would take him and his family out of
the poverty of his past. After he graduated in 1971 with a Bachelor of Arts degree in Economics, he
was offered a position as the Purchasing Manager of Procter and Gamble. Eventually, he built his
own name as an entrepreneur.
It was in 1985 that Tito Tony’s life took a different path that eventually led him to the inspiring work
of Gawad Kalinga. He became an active member of Couples for Christ (CFC) and quickly rose in
leadership, becoming instrumental in the setting up of the CFC Family Ministries in 1993. This
expanded the reach of the mission beyond couples, to include children, youth and young
professionals.
16. It was during his assignment as the Country Coordinator for Australia that he felt the powerful call
to start the work with the poor through a youth development program for gang members and
juvenile delinquents in Bagong Silang, Caloocan City. Since it began in 1995, the program has now
evolved to become Gawad Kalinga, a global movement that builds integrated, holistic and
sustainable communities in slum areas.
Gawad Kalinga is now being implemented in almost 2,000 communities in the Philippines and in
other developing countries such as Indonesia, Cambodia and Papua New Guinea. It has become a
concrete manifestation of the healing of relationships in the Philippines, bridging the gap between
the rich and the poor, government and the private sector by simply bringing back what is uniquely
Filipino – the spirit of ”bayanihan,” the willing sharing of any heavy load for the good of his
fellowmen. Driven by a strong commitment to faith, GK is able to bring out the hero in every person
by giving him concrete opportunities to serve.
Gawad Kalinga sparks hope in the dream for a poverty free world – one family, one community and
one country at a time. This is Tito Tony’s passion. A true man for others, he has inspired not just
his family but hundreds and thousands of volunteers throughout the country and the world to work
towards building model communities where the poor can thrive and attain to their fullest potential
so that together, we can all look forward to a better future for our children and the generations to
come. (http://www.gk1world.com/NewOurFounder)
1. Sino si Tony Meloto?
2. Ano ang kanyang hanapbuhay?
3. Ano ang kanyang ginawa? Paano niya ito sinimulang gawin?
4. Ano kaya ang nagtulak sa kanya na itatag ang Gawad Kalinga? Marangal ba ang kanyang
ginawa?
5. Ano ang iyong naging damdamin o kaisipan sa kwento ng buhay ni Tony?
17. E. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #2
Suriin ang mga larawan at sagutan ang sumusunod na katanungan. (gawin sa loob ng 5 minuto)
(Reflective Approach)
1. Alin sa mga gawaing ito ang mas marangal? Bakit?
2. Gaano kahalaga para sa lipunan ang kanilang gawain? Pangatuwiranan.
F. Paglinang sa Kabihasahan
(Tungo sa Formative
Assessment)
Gumawa ng slogan na hindi lalabis sa 15 salita at nagpapahayag ng pagpapahalaga sa paggawa
bilang paglilinkod sa kapwa. Magbahagihan. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Integrative Approach)
Kraytirya
1. Nilalaman na angkop sa paksa (8 puntos)
2. Tugma at sukat (bilang ng salita) (5 puntos)
18. 3. Natapos sa laang panahon (2 puntos)
Kabuuan (15 puntos)
G. Paglalapat sa aralin sa
pang-araw-araw na buhay
Magtala ng tiglimang gawain sa paaralan, tahanan at pamayanan. Suriin ang antas ng iyong
kasiyahan sa paggawa nito (5 ang pinakamataas) (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective
Approach)
Mga Gawain 1 2 3 4 5
Hal. Paglilinis
ng classroom
H. Paglalahat sa aralin Hindi lamang tayo gumagawa para mabuhay at maging ganap. Sa wastong paggamit ng
talino at kakayahan sa paggawa, makapaglilingkod at makatutulong tayo sa kapwa. Isa rin sa
layunin natin ng paggawa ay upang maging daluyan din tayo ng pagpapala sa iba. Ang paggawa
ay dapat na para rin sa ikauunlad ng iba. Sa gayon, naitataas din natin ang dangal ng paggawa at
ang dangal ng kapwa.
I. Pagtataya ng Aralin Punan ang patlang. Piliin ang pinakaangkop na sagot sa loob ng kahon. (gawin sa loob ng 5
minuto) (Reflective Approach)
sarili at kapwa paglilingkod sa kapwa
kasiyahan sa paggawa kasiyahan at kaganapan
talino at husay sa paggawa dangal ng gawain
1. Ang paggawa ay nakatutulong sa pagtamo ng personal na kaganapan at paraan ng
. (paglilingkod sa kapwa)
2. Anumang gawain na ginawa nang mahusay ay nagdudulot ng .
(kasiyahan at kaganapan)
19. 3. Sa pamamagitan ng , naipadarama natin ang kanyang pag-unlad
at karangalan. (paglilingkod sa kapwa)
4. Sa anumang larangan ng paggawa at paglilingkod sa kapwa ay naipapakita natin ang
. (dangal ng gawin)
5. Hindi sukatan ng antas ng kasiyahan ang mataas na posisyon sa trabaho kundi ang buting
naidudulot nito para sa . (sarili at kapwa)
J. Karagdagang gawain para
sa takdang aralin at
remediation
Pumili ng isa o dalawang gawain at gawin ito sa loob ng isang linggo. Itala sa journal ang iyong
ginawa at ang panahong inilaan. Mag-post sa social media ng larawan ng iyong ginawa o idikit sa
journal.
1. mag-alaga ng maysakit o nakababatang kapatid
2. tumulong sa palilinis at pag-aayos ng halamanan sa paaralan
3. tumulong sa magulang sa mga gawain
4. tumulong sa paglilinis sa paaralan, pamayanan o barangay.
5. tumulong sa guro sa pagtuturo ng remedial classes.
IV. MgaTala
V. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-
20. aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo ang nakatulong
nang lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasang solusyunan sa
tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong kagamitang panturo
ang aking nadibuhong nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
21. DAILY LESSON LOG
(Pang-araw-araw na
Tala sa Pagtuturo)
Paaralan Baitang/ Antas 9
Guro Asignatura Edukasyon sa Pagpapakatao
Petsa/Oras Markahan Ikalawa
IKATLONG ARAW
I. Layunin
A. Pamantayang
Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa paggawa bilang tagapagtaguyod ng dignidad ng
tao at paglilingkod.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakabubuo ang mag-aaral ng paglalahat tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa sa sarili,
kapwa/pamilya at lipunan gamit ang panayam sa mga manggagawang kumakatawan sa taong
nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal.
C. Mga kasanayan sa
Pagkatuto. Isulat ang code
ng bawat kasanayan
1. Napatutunayan na sa pamamagitan ng paggawa, nakapagpapamalas ang tao ng mga
pagpapahalaga na makatutulong upang patuloy na maiangat, bunga ng kanyang paglilingkod,
ang antas kultural at moral ng lipunan at makamit niya ang kaganapan ng kanyang pagkatao.
EsP9TT-IIf-7.3
2. Natutukoy ang mga layunin ng paggawa.
3. Nakapagpapahayag ng sariling pananaw tungkol sa konsepto ng marangal na paggawa.
II. Nilalaman Modyul 7: Ang Paggawa Bilang Paglilingkod at Pagtaguyod ng Dignidad ng
Tao
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa Gabay ng
Guro
Gabay sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 TG p. 59-60
2. Mga Pahina sa Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 LM p. 102-108
22. Kagamitang Pang-Mag-
aaral
3. Mga pahina sa Teksbuk Values Education High School Series Goodness in Service; Twila G. Punsalan, Myra Villa D.
Nicolas, Nonita C. Marte; Salesiana Books, (2008), p. 118-125
Kaganapan sa Paggawa, Twila G. Punsalan, Sylvia T. Caberio, Myra Villa D. Nicolas, Wilma S.
Reyes. Rex Book Store (2007), p. 89-101
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
kopya ng awiting “Walang Natira” ni Gloc 9 feat. Sheng B., portable audio player, journal, notbuk at
bolpen
III.Pamamaraan
A. Balik-Aral sa nakaraang
aralin at pagsisimula ng
bagong aralin.
Tumawag ng tatlong magbabahagi ng kanilang ginawang pagtulong. Sagutan ang sumusunod na
katanungan. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
1. Ano ang iyong naging damdamin sa iyong ginawa? Ipaliwanag.
2. Ipagpapatuloy mo ba ang gawing ito? Bakit?
B. Paghahabi sa layunin ng
aralin at pagganyak
Gamit ang objective board, babasahin ng guro ang mga layunin ng aralin. (gawin sa loob ng 5
minuto) (Reflective Approach)
1. Napatutunayan na sa pamamagitan ng paggawa, nakapagpapamalas ang tao ng mga
pagpapahalaga na makatutulong upang patuloy na maiangat, bunga ng kanyang paglilingkod,
ang antas kultural at moral ng lipunan at makamit niya ang kaganapan ng kanyang pagkatao.
2. Natutukoy ang mga layunin ng paggawa.
3. Nakapagpapahayag ng sariling pananaw tungkol sa konsepto ng marangal na paggawa.
23. C. Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong
aralin
Tumawag ng tatlong mag-aaral upang magbahagi ng kanilang ginawang pagtulong. Sagutan ang
tanong.
Ano ang naging damdamin mo sa iyong ginawang pagtulong? Ipaliwanag.
D. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #1
Basahin ang sumusunod na teksto at sagutan ang sumusunod na katanungan. (gawin sa loob ng
15 minuto) (Reflective Approach)
Ang Paggawa bilang Paglilingkod, at bilang Pagtataguyod ng Dignidad ng Tao
Ano ba ang kahulugan ng paggawa? Bakit ba ito mahalaga para sa isang tao? Karapat-dapat bang
maunawaan ng lahat ang tunay na esensya ng paggawa? Ang araling ito ay makatutulong sa iyo
upanang lubos mong maunawaan ang malalim na kahulugan ng paggawa.
Bilang kabataan, nagsisimula na marahil mabuo sa iyo ang pananaw sa paggawa bilang realidad
ng buhay: isang bagay na hindi na matatakasan at kailangang harapin sa bawat araw. Sa paglipas
ng panahon, matututuhan mo kung bakit mahalagang kilalanin ang paggawa bilang malaking
bahagi ng iyong pag-iral bilang tao. Ito ay itinuturing na isang tungkuling kailangang isagawa nang
may pananagutan (Esteban, S. J. 2009).
Ayon sa aklat na “Work: The Channel of Values Education”, ang paggawa ay isang aktibidad ng
tao. Maaari itong mano-mano, katulad ng paggawa ng bahay. Maaari rin itong nasa larangan ng
ideya, katulad ng mga nag-iisip ng patalastas para sa mga produkto.pangangailangan ng kapwa.
Kung tayo ay gumagawa, hindi tayo gumagalaw o ito ay resulta ng pagkilos ng tao na may
layuning makatugon sa kumikilos lamang katulad ng hayop o makina. Tao lamang ang may
kakayahan sa paggawa. Ang paggawa ay para sa tao at nilikha ang tao para sa paggawa (Institute
for Development Education, 1991).
Sa simula pa lamang ng paglikha sa tao, inilaan na siya upang gumawa ng mga katangi-tanging
24. gawain. Ipinagkatiwala Niya ang pangangalaga at pamamahala sa lahat ng Kanyang mga nilikha.
Inilaan siya upang gumawa ng mga katangi-tanging gawain. Sa lahat ng mga nilikhang may buhay,
tanging ang tao lamang ang inatasan ng mga gawaing ginagamitan ng kanyang talino. Hindi
katulad ng mga hayop na gumagawa lamang kapag ginagabayan o inaatasan ng tao o maaaring
gumagawa lamang sila sa dikta ng kanilang instinct upang matugunan ang kanilang
pangangailangan. Taliwas sa mga hayop, may malalim na layunin ang paggawa ng tao. Patunay
ito na ang kakayahan sa paggawa ang isa sa nagiging dahilan upang tawaging katangi-tangi ang
tao.
Ang paggawa ay isang gawain ng tao na nangangailangan ng orihinalidad, pagkukusa at
pagkamalikhain; at ang produkto nito, materyal man o hindi ay magbubunga ng pagbabago sa
anumang bagay. Halimbawa, ang isang karpintero na gumawa ng isang mesa ay nakapagbigay ng
ibang saysay sa kahoy na kanyang ginamit upang maging kapaki-pakinabang para sa tao. Kung
wala ang mga ito, ang kilos ay hindi matatawag na paggawa. Hindi na bago sa paningin ng isang
Pilipino ang makita ang isang kapwa Pilipino na patungo sa ibang bansa upang maghanapbuhay.
Siyam hanggang labing-isang milyong Pilipino ang nasa iba’t ibang bahagi ng mundo upang
magsilbi sa mga dayuhan. Bakit kaya inaasam ng buong mundo na makatrabaho ang isang
Pilipino? Bakit kaya kinikilala ang Pilipino sa buong mundo dahil sa kanyang kakayahan sa
paggawa? Ito ba ay dahil sa kasipagang angkin at sa hindi matatawarang talino o mas higit dahil
sa kanilang labis na pagmamahal sa paggawa?
Sinabi sa panulat ni Pope John Paul II sa kanyang akda na Laborem Exercens na ang paggawa ay
anumang gawain - pangkaisipan man ito o manwal, anuman ang kanyang kalikasan o kalagayan,
na makatao, nararapat para sa tao bilang anak ng Diyos. Bilang siya ay maraming kaya at alam na
gawin. May mga bagay na inilaan na gawin ng tao dahil siya ay katangi-tanging nilikha.
Hindi maaaring ihalintulad sa iba pang mga nilikha ng Diyos ang tao. Hindi matatawag na paggawa
ang ginagawa ng mga hayop upang matugunan ang kanilang mga pangangailangan.
Samakatuwid, tao lamang ang may kakayahan sa paggawa; sa kanyang pag-iral, siya ay
25. gumagawa. At sa pamamagitan ng paggawa, napatutunayan ang isa pang dahilan ng pag-iral ng
tao… ang pagiging bahagi ng isang komunindad, ang gumawa hindi lamang para sa kanyang sarili
kundi para sa kanyang kapwa at sa paglago nito.
Ang Mga Layunin ng Paggawa
1. Ang tao ay gumagawa upang kitain niya ang salapi na kanyang kailangan upang
matugunan ang kanyang mga pangunahing pangangailangan.
Hindi mabubuhay nang maginhawa ang tao kung hindi siya magtratrabaho. Sa
kasalukuyang panahon, mahalaga ang pera dahil sa papel nito sa pagbili ng mga produkto at
sersbiyong kailangan ng tao. Kailangan ng taong gumawa para mabuhay. Hindi maaaring maging
katulad siya ng isang parasite na laging iniaasa sa iba ang kanyang ikabubuhay. Napatunayan na
ng tao na sa pamamagitan ng paggawa, napagyayaman ang kanyang dangal. Ito ang dahilan kung
bakit ninanais ng mga magulang na makapagtapos ng pag-aaral ang kanilang mga anak: upang
makakuha ng disenteng trabaho ang kanilang anak at hindi makaranas ng kaparehong kahirapan.
Ngunit kailangang laging isaisip at isapuso na hindi tayo dapat na magpaalipin sa
paggawa. May mga taong ang paggawa na lamang ang saysay ng kanyang pag-iral. Sa
pagkakataong ganito, hindi nila makikita ang tunay at malalim na kahulugan ng buhay. Hindi
maikakaila ang kahalagahan ng paggawa, ngunit ang Diyos at hindi ang paggawa ang pinagmulan
at ang patutunguhan ng buhay. Kung ang tanging layunin ay makuha ang lahat ng mga materyal
na bagay na panandalian lamang, hindi malayong mauwi ito sa kasakiman at sa patuloy na
paghahangad na makakuha ng higit pa sa kailangan. Indibidwal man, pamilya o mga bansa ay
kayang mabilanggo sa labis na kasakiman, mayaman man o mahirap ay maaaring maging biktima
ng materyalismo. Mahalaga ring isapuso na, hindi ang paglaki o pagdami ng mga pag-aari ang
pinakamataas na layunin ng tao o ng nga bansa sa kanyang pag-iral. Hindi natin nanaisin na
patigasin nito ang puso ng lahat ng tao at mapigilan ang tao na magsama-sama dahil sa
pagkakapatiran kundi dahil sa kanilang mga pansariling interes. Ang mga ito ang magiging sanhi
ng hindi pagkakasundo at pagkakawatak-watak. Ang pagkagahaman ng tao sa materyal na pag-
aari ang siyang magiging malaking balakid para sa kaganapan ng tao at sa pagkamit ng kanyang
tunay na (greatness).
26. 2. Ang tao ay gumagawa upang makapag-ambag sa patuloy na pag-angat at
pagbabago ng agham at teknolohiya.
Pinagkalooban ng Diyos ang tao ng talento upang gamitin ito sa pag-unlad niya at ng
komunidad. Mahalagang taglayin ng lahat ng tao ang malalim na pagnanais na maibahagi ang
kanyang kakayahan para sa ikauunlad ng lipunan. Dahil sa natatanging talino ng tao na ibinahagi
ng Diyos, napagyayaman ang agham at teknolohiya. Nakalilikha ang tao ng mga teknolohiya,
bunga ng kanyang patuloy na pag-aaral sa pangangailangan ng tao, na nakapagpapadali at
nakapagpapabilis sa kanyang produksyon. Nakikita ang tulong na naibibigay ng agham at
teknolohiya upang mapadali ang pamumuhay ng tao at mapaunlad ang ekonomiya. Isa itong
milestone o phenomenon na hindi na maiiwasan at hindi na maaaring talikuran. Kailangan lamang
masiguro na hindi gagamitin ito upang mawalan na ng silbi ang tao. Ginawa ito bilang katuwang at
hindi kapalit ng tao.
3. Ang tao ay gumagawa upang maiangat ang kultura at moralidad ng lipunanang
kinabibilangan.
Hinaharap natin sa kasalukuyan ang realidad na maraming tao ang natutuon na lamang
ang pansin sa paggawa upang kumita ng salapi. Nakatuon na lamang ang layunin sa pagsisikap
sa paggawa para sa pansariling pag-unlad. Mahalagang maunawaan na ang paggawa ay
mayroong panlipunang aspekto at hindi kailangang ihiwalay ang pananagutan natin para sa pag-
angat ng kultura at moralidad ng lipunang ating kinabibilangan. Nakalulungkot na dumarami ang
bilang ng tao na itinuturing na hanapbuhay ang magbenta ng ipinagbabawal na gamot sa mga
batang walang kamalay-malay, ang magnakaw ng sasakyan at magbenta nito sa iba, o ang ibenta
ang sarili sa prostitusyon. Hindi malinaw kung pikit-mata na lamang nila itong ginagawa dahil
sinasabi nilang wala na silang mapagpipilian o kung talagang mayroong mali sa kanilang sistema
ng pagpapahalaga. Hindi ito ang tunay na layunin at esensya ng paggawa. Sa ganitong sitwasyon,
unti-unting hinahatak pababa ang antas ng moralidad ng lipunan, at higit sa lahat ay winawasak
27. nito ang pagkatao ng tao.
Mahalaga ring maunawaan na ang paggawa ay nararapat na patuloy na nagpapayaman sa kultura
ng lipunan na kinabibilangan. Hindi nito dapat na pinapatay ang ating pagkakakilanlan para
lamang makasunod sa agos ng modernisasyon. Nakatutuwang nariyan ang mga taong patuloy na
ipinakikilala ang kakanyahan ng mga Pilipino sa mundo sa pamamagitan ng kanilang mga
malikhaing paggawa. Si Kenneth Cobonpue ay nakilala sa pagdidisenyo ng mga muwebles,
inilapat niya ang kanyang pagiging malikhain sa paggawa ng kagamitan katulad ng mga upuan na
gumagamit ng kagamitang katulad ng kawayan at rattan. Makikita sa kanyang disenyo ang
disenyong mayroong tatak ng Pilipino. Nakilala siya dahil sa katangi-tangi niyang mga disenyo na
kinikilala hindi lamang ng kapwa natin mga Pilipino kundi maging ng mga banyaga. Patunay siya
na kung yayakapin natin ang kultura ng bansa ay mas kikilalanin at igagalang tayo ng mundo.
4. Ang tao ay gumagawa upang gamitin ang paggawa sa pagtulong sa mga
nangangailangan.
Ang paggawa ay isang obligasyon, isang tungkulin ng isang tao. Kailangan ng taong gumawa
upang tumugon sa ninanais ng Diyos at sa pangangailangan na panatilihin at pagyamanin o
paunlarin ang sangkatauhan. sa lipunan na kanyang kinabibilangan, at sa bansa. Ang lahat ng ito
ang malinaw Ang paggawa ay isang moral na obligasyon para sa kapwa, sa kanyang pamilya,
na nagpapaliwanag sa ating moral na obligasyon na tumulong sa ating kapwa na
nangangailangan. Kasama sa tungkulin ng tao bilang isang bahagi ng lipunan na magbahagi ng
anuman ang mayroon siya para sa kapwa na nangangailangan.
Makikita sa lipunan na hindi pantay ang pagkakahati-hati (distribution) ng yaman. Hindi ito
nangangahulugang tamad ang mga mahihirap at masipag ang mga mayayaman. Maaaring maging
mahirap ang isang taong hindi nabigyan ng pagkakataong makapag-aral, at samakatuwid ay hindi
makapili ng trabahong may mataas na sahod. Ang taong binigyan nang labis ay mayroong mas
malaking pananagutan na magbahagi ng yaman para sa kapwa na nangangailangan.
28. 5. Ang tao ay gumagawa upang magkaroon ng kabuluhan (meaning) ang pag-iral ng
tao.
Ang buhay na walang patutunguhan ay walang katuturan at ang paggawa ang nagbibigay ng
katuturan dito. Sa pamamagitan ng paggawa nakakamit niya ang mga sumusunod:
nakakayanan niyang suportahan ang kanyang mga pangangailangan;
napagyayaman ang kanyang pagkamalikhain;
napatataas ang tiwala sa kanyang sarili;
nabibigyang-dangal ang kanyang pagkatao;
nagkakaroon siya ng pagkakataon na makasama at makasalamuha ang kanyang
kapwa at ang mapaglingkuran ang mga ito;
nagkakaroon siya ng pagkakataon na isabuhay ang tunay na pagbibigay;
nabibigyan siya ng pagkakataon bilang indibidwal at kasapi ng lipunan na
maipagpatuloy ang kanyang bokasyon at bigyang katuparan ito;
nagiging kabahagi siya sa paggawa tungo sa kaganapan sarili at ng kapwa;
nagagampanan niya ang kanyang tungkulin sa Diyos.
Kailangang ibigay ng tao ang lahat ng kanyang makakaya sa paggawa upang kanyang matamasa
ang bunga ng kanyang pinagpaguran. Nakalulungkot na may mga taong tinitingnan ang paggawa
bilang tunguhin (goal) at hindi daan sa pagkamit ng tunguhin Inaakala nang marami na ito na ang
kaganapan ng kanilang pagkatao. Ngunit maraming pagkakataon, nahihinuha ng tao na kahit
gaano kalayo ang kanyang narating, kahit gaanong yaman na ang kanyang naipon, o kahit gaano
na kataas ang paggalang ng ibang tao sa kanya dahil sa kanyang nakamit, ay hindi pa rin
makakamit ng tao ang tunay na kaligayahan na siyang pinakahuling tunguhin ng tao. Kailangang
maging malinaw na ang pagbibigay ng iyong lahat ng panahon at pagod sa paggawa ay di
nawawaglit sa pag-aalay nito para sa kapurihan ng Diyos.
29. Ang Subheto at Obheto ng Paggawa
Ang obheto ng paggawa ay ang kalipunan ng mga gawain, resources, instrumento, at teknolohiya
na ginagamit ng tao upang makalikha ng mga produkto. Ang nakagisnan ng tao na uri ng
paggawang ginagamitan ng kamay, pagod at pawis ay unti-unti nang nagbabago dahil sa
pagtulong ng mga makabagong makinarya, na tao rin naman ang nagdisenyo at gumawa. Hindi
maipagkakait na ito ang nagdulot ng malaking pagbabago sa sibilisasyon. Hindi rin natin
maipagkakait ang napakalaking tulong na naibibigay ng teknolohiya: napadadali nito ang trabaho
ng tao at naitataas ang kanyang produksiyon.
Nilikha ang teknolohiya upang gawing perpekto ang gawain ng tao. Ito ang dahilan kung bakit
patuloy ang tao sa paglikha ng mga teknolohiya na patuloy na makatutulong upang mas maging
madali ang paggawa para sa tao. Ang teknolohiya ay kakampi ng tao. Ngunit dahil din sa mga
pangyayaring ito, unti-unti ng nagiging “kaaway” ng tao ang teknolohiya, nawawalan na ng
malawak na kontribusyon ang tao sa paggawa, hindi na niya nararamdaman ang kasiyahan at
hindi na nahahasa ang kanyang pagiging malikhain. Dahil inaako na ng makina ang bahagi ng tao,
hindi na nakikilala ang kanyang pagkamalikhain at malalim na pananagutan. Mahalaga ito upang
patuloy na maramdaman ng tao ang kanyang halaga sa proseso ng paggawa. Ang pagdami ng
mga teknolohiya sa paggawa ang siyang umaagaw sa tao sa kanyang trabaho. Lumalabas na ang
tao na ang nagiging alipin ng teknolohiya. Tunay na ang pag-unlad ng teknolohiya ang isa sa
palatandaan ng pag-unlad ng ekonomiya ng isang bansa ngunit sa wari ay nakaliligtaang unti-
unting nailalayo sa tao ang kanyang tunay na esensya sa mundo – ang paggawa na daan tungo
sa (1) pagbuo ng tao ng kanyang pagkakakilanlan at kakanyahan (2) pagkamit ng kaganapang
pansarili at (3) pagtulong sa kapwa upang makamit ang kanyang kaganapan.
Dahil sa kanyang taglay na natatanging kakayahan bilang tao, ang tao ay binigyan ng Diyos ng
karapatan at tungkulin na mamahala sa mundo at sa iba pang nilikha. Ang tao lamang ang may
kakayahan na kumilos bunga ng proseso ng kanyang pag-iisip; siya ang may kakayahan na
magpasya para sa kanyang sarili at may kakayahan na kilalanin nang lubusan ang kanyang sarili.
30. Nasa kanya ang kakayahan na gumawa at gumanap ng iba’t ibang kilos na kailangan sa proseso
ng paggawa. Samakatuwid, maituturing na ang subheto ng paggawa ay ang tao.
Ang tao ay nabubuhay sa mundo upang gumawa, ngunit binibigyang-diin na ang paggawa ay para
sa tao at hindi ang tao para sa paggawa. Hindi maaaring ituring ang tao bilang isang kasangkapan
na kinakailangan para mapagyamanang paggawa; bagkus, kailangan niya ang paggawa upang
makamit niya ang kanyang kaganapan. Ang sinumang magtuturing sa tao bilang kasangkapan sa
paggawa o kumikilala sa kanya bilang isang simpleng manggagawa na maihahalintulad lamang
ang halaga sa materyal na bagay ay sumisira sa tunay na esensya ng paggawa at naglalayo sa
landas patungo sa tunay na hantungan ng tao… ang kanyang kaganapan.
Ang halaga ng paggawa ay hindi nakikita sa proseso ng paggawa o sa produktong bunga nito
kundi ang katotohanan na ang gumagawa nito ay tao. Nagiging malalim na pagpapahalaga sa
bunga ng paggawa ng tao hindi lamang dahil sa gamit at ganda nito kundi dahil nakikita rito ang
kaligayahan at pagmamahal na inilaan ng tao habang ito ay nililikha. Ang dignidad na dumadaloy
sa paggawa ay nakikita sa taong gumagawa nito. Mas kailangang manaig ang subheto kaysa sa
obheto ng paggawa.
Ang Panlipunang Dimensyon ng Paggawa
Ang paggawa ay mayroon ding panlipunang dimensyon. Ang gawain ng tao ay likas na nakaugnay
sa gawain ng kanyang kapwa. Higit na nararapat na maging paniniwala ng lahat na “ang paggawa
ay paggawa para sa kapwa at kasama ang kapwa”. Ito ay paggawa ng isang bagay para sa iba.
Hindi ba’t alam naman natin na ang bunga ng ating ginagawa ay para sa kapakinabangan ng mas
marami? Ang bunga ng paggawa ng tao ang nagbubukas para sa pagpapalitan, ugnayan at
pakikisangkot sa ating kapwa. Ang panlipunang kalikasan ng paggawa ang tunay na tataya sa
paggawa. Ito ay dahil hindi magbubunga ang pagsisikap ng tao kung wala ang kanyang kapwa,
kung walang mga pamantayang pangkaayusan ng lipunan na naglalagay ng limitasyon sa
paggawa at sa manggagawa, kung hindi magkaugnay ang mga hanapbuhay, na umaasa sa isa’t
31. isa (interdependent) at hindi nagtutulungan ang lahat upang gawing ganap ang bawat isa at ang
pinakamahalaga, hangga’t hindi magkakaisa ang isip, materyal na bagay at paggawa upang sila
ay maging buo. Mahalagang parang iisang taong kumikilos ang lahat. Mahalagang naibabahagi
ang pag-asa, paghihirap, pangarap at kaligayahan at napagbubuklod ang loob, isip at puso ng
lahat ng tao habang gumagawa. Sa pagkakataong ganito, makakamit ang tunay na
pagkakapatiran – ang tunay na panlipunang layunin ng paggawa.
Ang tunay na halaga ng tao ay nakabatay sa kung paano niya pinagsisikapang hubugin ang
kanyang mabuting pagkatao. Hindi ito nakabatay sa anumang pag-aari o yaman. Mahalagang
iyong tandaan na ang paggawa ay higit pa sa pagkita lamang ng salapi; ang tunay na
pinakamataas na layunin ng paggawa ay ang pagkamit ng kaganapan bilang tao.
1. Ano-ano ang mga layunin ng paggawa?
2. Bakit mahalaga na matutuhan kung ano ang layunin ng isang tao sa kayang paggawa?
3. Pangatuwiranan: “Ang paggawa ay isang paglilingkod sa kapwa at pagtataguyod ng kanyang
dignidad.”
4. Para sa iyo, alin sa mga layunin ng paggawa ang pinakamahalaga? Bakit?
E. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #2
Ipakinig ang kanta ni Gloc 9 na pinamagatang “Walang Natira”. Sagutan ang sumusunod na
katanungan. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
1. Ilang uri ng maggagawa ang nabanggit sa kanta? Banggitin isa-isa.
2. Ano ang dahilan ng kanilang paggawa?
3. Ano naman ang kanilang layunin ng pagpunta sa ibang bansa upang doon maging
manggagawa?
4. Sa palagay mo, naiaangat ba nila ang ating moralidad at kultura? Pangatuwiranan.
F. Paglinang sa Kabihasahan
(Tungo sa Formative
Assessment)
Pangkatin ang klase sa lima. Maglista ng limang propesyong nagpapakita na ang paggawa ay
paglilingkod at pagtataguyod ng dignidad ng tao. Magbahagihan sa isang malikahaing paraan
gaya ng akrostik, dula, tula o sayaw bilang sagot sa sumusunod na katanungan. (gawin sa loob
32. ng 10 minuto) (Collaborative Approach)
1. Sa paanong paraan nakapaglilingkod sa kapwa ang mga gawaing ito? Patunayan.
2. Paano naitataguyod ng mga propesyong ito ang dignidad ng tao?
3. Alin sa mga propesyong ito ang sa palagay mo ay nakahihigit sa lahat? Bakit?
4. Paano ito nakatutulong sa pag-angat ng kultura ng ating lipunan?
Kraytirya
Maikli subalit malinaw ang konsepto at nilalaman ng pagbabahagi. (60%)
Malikhaing paglalahad ng konsepto (20%)
Kaisahan at pakikiisa ng bawat kasapi ng pangkat (10%)
Pagtanggap ng klase batay sa reaksiyon (10%)
Kabuuan (100%)
G. Paglalapat sa aralin sa
pang-araw-araw na buhay
Gumawa ng checklist ng gawaing nais mong isakatuparan sa loob ng isang linggo. Isulat ito sa
journal (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
H. Paglalahat sa aralin Ang paggawa ay mayroong panlipunang aspekto at hindi kailangang ihiwalay sa
pananagutan ng tao para sa pang-angat ng kultura at moralidad ng lipunang ating kinabibilangan.
I. Pagtataya ng Aralin Ipaliwanag kung bakit marangal at maipagmamalaki ang sumusunod na gawain. Isang punto
bawat tamang sagot. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
1. pagtitinda ng isda at gulay
2. paglilinis ng comfort room
3. paghahakot ng basura
4. pagiging yaya o maid
5. pagiging carwash boy
J. Karagdagang gawain para Gawaan ng video ang malikhaing bahagihang ginawa. Ipanood ito sa klase. Kapag nabigyan ng
33. sa takdang aralin at
remediation
permiso ng guro, i-upload ito sa social media. Paramihan ng likes, shares at magagandang
comments sa loob ng isang buwan.
IV. MgaTala
V. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo ang nakatulong
nang lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
34. naranasang solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitang panturo
ang aking nadibuhong nais
kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
35. DAILY LESSON LOG
(Pang-araw-araw na
Tala sa Pagtuturo)
Paaralan Baitang/ Antas 9
Guro Asignatura Edukasyon sa Pagpapakatao
Petsa/Oras Markahan Ikalawa
IKAAPAT NA ARAW
I. Layunin
A. Pamantayang
Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa paggawa bilang tagapagtaguyod ng dignidad ng
tao at paglilingkod.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakabubuo ang mag-aaral ng paglalahat tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa sa sarili,
kapwa/pamilya at lipunan gamit ang panayam sa mga manggagawang kumakatawan sa taong
nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal.
C. Mga kasanayan sa
Pagkatuto. Isulat ang code
ng bawat kasanayan
1. Nakabubuo ng sintesis tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa gamit ang panayam sa
mga manggagawang kumakatawan sa taong nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t
ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal. EsP9TT-IIf-7.4
2. Nasusuri ang sariling gawi sa paggawa.
3. Napahahalagahan ang dignidad ng paggawa at paglilingkod sa kapwa
II. Nilalaman Modyul 7: Ang Paggawa Bilang Paglilingkod at Pagtaguyod ng Dignidad ng
Tao
A. Sanggunian
1. Mga pahina sa Gabay ng
Guro
Gabay sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 TG p. 61-62
2. Mga Pahina sa Kagamitang Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 LM p. 108-110
36. Pang-Mag-aaral
3. Mga pahina sa Teksbuk Values Education High School Series Goodness in Service; Twila G. Punsalan, Myra Villa D.
Nicolas, Nonita C. Marte; Salesiana Books, (2008), p. 118-125
Kaganapan sa Paggawa, Twila G. Punsalan, Sylvia T. Caberio, Myra Villa D. Nicolas, Wilma S.
Reyes. Rex Book Store (2007), p. 89-101
4. Karagdagang Kagamitan
mula sa portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
Manila paper, marker, journal, notbuk, bolpen, bond paper, mga pangkulay
III.Pamamaraan
A. Balik-Aral sa nakaraang
aralin at pagsisimula ng
bagong aralin.
Tumawag ng isang magbabahagi ng kanyang ginawang video. Sagutan ang katanungan. (gawin
sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
Ano ang naging damdamin mo sa iyong ginawa? Ipaliwanag.
B. Paghahabi sa layunin ng
aralin at pagganyak
Gamit ang objective board, babasahin ng guro ang mga layunin ng aralin. (gawin sa loob ng 5
minuto) (Reflective Approach)
1. Nakabubuo ng sintesis tungkol sa kabutihang naidudulot ng paggawa gamit ang panayam sa
mga manggagawang kumakatawan sa taong nangangailangan (marginalized) na nasa iba’t
ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal.
2. Nasusuri ang sariling gawi sa paggawa.
3. Napahahalagahan ang dignidad ng paggawa at paglilingkod sa kapwa.
Ipaliwanag: “Kung kaya mong gawin ngayon, huwag mo nang ipagpabukas pa.”
37. C. Pag-uugnay ng mga
halimbawa sa bagong aralin
Pumili ng isa sa mga pangungusap at pangatuwiranan. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective
Approach)
Pinag-iisipan ko ang isang bagay bago ko gawin.
Ginagawa ko agad ang gawaing nakaatang sa akin.
Hindi ako nahihiyang magwalis sa aming bakuran.
Ikinagagalak ko ang mga gawain ng aking magulang.
Ikinararangal ko ang gawian ng aking magulang.
D. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #1
Magsagawa ng sariling pagsusuri. Maglista ng tiglimang gusto mong gawin at ayaw mong gawin
at sagutan ang sumusunod na katanungan.(gawin sa loob ng 5 minuto) (Reflective Approach)
1. Anong bahagi ng iyong pagkatao (intelektwal, pisikal, sosyal o emosyonal) ang malakas mong
ginagamit sa pagganap ng gawaing ito?
2. Ano ang gawaing ayaw mong gawin pero ginagawa mo pa rin? Bakit?
E. Pagtalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #2
Pangkatin ang klase sa lima. Magbahagihan ng resulta sa ginawang pagsusuri ng sarili. Sagutan
ang sumusunod na katanungan. (gawin sa loob ng 10 minuto) (Collaborative Approach)
1. Anong uri ng gawin ang higit na maraming naitala sa matrix? Magbigay ng dahilan.
2. Anong uri ng gawain ang inaayawan ng nakararami sa pangkat? Bakit?
3. Dapat bang maging dahilan ang hindi pagkahilig sa isang gawain upang ito ay hindi na
gustuhin pang pag-aralan at matutuhang gawin? Ipaliwanag.
F. Paglinang sa Kabihasahan
(Tungo sa Formative
Assessment)
Gumawa ng isang makulay karikatura o cartoon ng gawaing pinakaibig mo. Sagutan ang
sumusunod na katanungan. Magbahagihan. Lagyan ng cover pagkarating sa bahay at ipaskil sa
kuwarto. (gawin sa loob ng 15 minuto) (Reflective Approach)
Mga Gusto Kong Gawin Nagiging Dulot sa Aking Sarili Nagiging Dulot sa Kapwa
Mga Ayaw Kong Gawin Nagiging Dulot sa Aking Sarili Nagiging Dulot sa Kapwa
38. 1. Bakit ito ang pinakaibig mong gawain?
2. Paano ito nakatutulong sa iyo at sa kapwa upang paunlarin ang pagkatao?
G. Paglalapat sa aralin sa
pang-araw-araw na buhay
Gumawa ng sanaysay na mag-uugnay sa dangal ng paggawa at pagpapaunlad ng ating
moralidad, teknolohiya at kultura. (gawin sa loob ng 5 minuto) (Constructivist Approach)
Paksa: “By Pinoy, Buy Pinoy”
H. Paglalahat sa aralin Ang paggawa ay maraming kabutihang naidudulot sa sarili at sa lipunan. Ito ay simbolo ng
karangalan. Sa pamamagitan nito ay nahahasa at lumalakas ang maraming bahagi ng ating
pagkatao. Bagaman at may mahuhusay na teknolohiya ang maaaring pumalit sa gawain ng tao,
hindi pa rin maikakaila na mas mahalaga ang paggawa ng tao sapagkat ang tunay na esensya ng
tao ang paggawa.
I. Pagtataya ng Aralin Sagutang muli ang Paunang Pagtataya. (gawin sa loob ng 10 minuto) (Reflective Approach)
J. Karagdagang gawain para
sa takdang aralin at
remediation
Pangkatin ang klase sa anim. Magsagawa ng panayam sa tatlo o higit pang manggagawang
Pilipino. Maghanda ng mga gabay na tanong at ipasuri sa guro. Gumawa ng dokumentaryong
paglalahad sa pamamagitan ng scrapbook at ibahagi sa klase ang resulta.
IV. MgaTala
V. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation
39. C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation?
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo ang nakatulong
nang lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasang solusyunan sa
tulong ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang panturo
ang aking nadibuhong nais
kong ibahagi sa mga kapwa
ko guro?