Kasım-Aralık 2018 tarihlerinde Bahçeşehir Üniversitesi CO-OP Programı kapsamında düzenlenen Enine Boyuna İnovasyon serisinde Novida Stratejik Yönetim Hizmetleri Kurucu ve CEO'su Işık D. Aydın tarafından ‘İcat Çıkarma Kültürü’nden başlayarak, Beatles’a, Bilişsel Düşünceye ve Gelişimci Zihniyete değin bir perspektif sunulmuştur.
2. İCAT ÇIKARMA
David Sarnoff’un geliştirdiği radyo için 1916’da meslektaşlarının görüşü: «Bu
kablosuz müzik kutusunun tasavvur edilebilecek hiçbir ticarî değeri yok.
Alıcısı belirsiz bir mesaja kim para öder ki!» (Efsanevi boksör Jack Dempsey ve
Fransız Savaş Kahramanı Georges Carpentier arasında 2 Temmuz 1921’de yapılan
ağır sıklet boks maçı ‘Yüzyılın Müsabakası’ için radyo yayını düzenlendi.)
1876 yılında Alexander Graham Bell, teller aracılığıyla ses iletimi için
patentini almış olmasına rağmen, New York’taki Western Union Telgraf
Şirketi’nde yayınlanan bir iç iletişim bildirisi: «Bu ‘telefon’ ciddi anlamda
bir iletişim aracı olamayacak kadar yetersiz bir aygıt, dolayısıyla bizim
için hiçbir değer taşımıyor.» diyordu.
Hatta Britanya Posta İdaresi’nin şef mühendisi: «Teşekkür ederiz, ama biz
almayalım, mükemmel çalışan postacılarımız var» demişti.
3. İCAT ÇIKARMA
İskoç asıllı John Logie Baird 1925 yılında ‘Stokey Bill’ isimli ilk televizyonundan
görüntü aldı. Oysa denemeler esnasında insanlar: «Aileler saatlerce oturup
kontrplaktan bir kutuyu seyretmez!» diyorlardı.
Frank Whittey’in Jet Motoru Projesi için 1937’de Cambridge Üniversitesi
Aeronotik Profesörünün görüşü: «Evet çok ilginç sevgili Whittle, ama bu asla
çalışmaz.» (1941 itibarıyle jet motoru testi başarıyla gerçekleşti)
4. İCAT ÇIKARMA
2. Dünya Savaşı sırasında delikli kart makineleri ile kârlılığını
sürdüren IBM’in YK Başkanı ve CEO’su Thomas J. Watson’un
1943 yılında söylediği «Bilgisayarın dünyada en fazla beş
adetlik pazar payı var.!» sözüyle tarihe geçti.
5. İCAT ÇIKARMA
Uzay mekiğiyle Dünya arasında iletişim aracı olarak radyo
teknolojisinin kullanılabileceği fikrini, ilk kez bilim kurgu yazarı Arthur
C. Clarke 1945 yılında ‘Wireless World’ Dergisi için Ekim 1945’te kaleme
aldı. ABD Ordusu’nun başlattığı Project Rand (Şerit Projesi) askeri
silahların geleceğini anlattığı raporda «20. yüzyılın en güçlü
potansiyele sahip bilimsel araçlarından biri olarak» nitelendirdi.
ABD Hava Kuvvetleri ise yayınladığı bir bildiriyle, «uyduların, herhangi
bir askerî potansiyeli olduğuna inanmadıklarını» açıkladı ve
«uyduların, bilim, siyaset ve propaganda aracı» olduğunu öne sürdü.
6. İCAT ÇIKARMA
1960-1990 yılları arasında dijital donanım şirketi DEC, IBM’in hakimiyetine
meydan okuyan PDP serisi mini bilgisayarlardan milyonlarca sattı ve 1980’lerin
ortalarında sektörün ikinci en büyük şirketi idi. Ancak DEC, mikro
bilgisayarların ve paralel olarak ev bilgisayarlarının 1980’lerdeki hızlı
yükselişini göz ardı etti. 1977 yılında, şirketin kurucusu Ken Olsen, «İnsanların
evlerinde bilgisayar bulundurmak istemesi için hiçbir neden yok.» diyerek
yanlış yöne baktığını ortaya koymuştu.
7. Körler için talep-bazlı gözler:
Kullanıcıların çevrelerindekileri canlı
video yayınına çevirdiği artırılmış
gerçeklik (AR) sunan, talep bazlı bir ajan.
Ajanlar, soruları yanıtlayabilmekte,
nesneleri tanımlamakta ya da
kullanıcılara belli konumlar için rehberlik
etmekte.
8. Yerçekimine Meydan Okuyan Alet Kutusu:
70 dereceye kadar çekim kuvveti varmış gibi
mıknatıssız yüzeye tutunur. Yüzeyleri ve
araçları korumada da kullanılabilir.
Kendi Kendini Boşaltan Temizlik Süpürgesi:
iRobot’un Roomba i7 robotu, temizlik işini
uçtan uca sorun olmaktan çıkarmayı
hedeflemekte.
10. «The Beatles Grubu, deneyciydi.
Her şeyin ötesinde, the Beatles her tür müziğe ilgi duydu; farklı kültürlerden taze
etkiler zerk ederek sürekli olarak, kendi müziklerini yeniden keşfettiler.»
David Thurmaier
THE BEATLES
11. AHA! MERAK? TESADÜF?
«İnsanlar neden yinelenen
kol hareketlerinden ibaret
olan böyle tekdüze ve
sıkıcı bir iş yapmak
zorunda olsunlar?»
George Charles Devol Jr.
Percy Lebaron Spencer
Mikrodalga sinyallerini geliştirme
çalışmalarının başındayken; bir gün
aktif bir radar ünitesinin önünde
dururken, laboratuvar önlüğünün
cebindeki çikolatanın yumuşayıp
eridiğini fark eder.
Garrett Augustus Morgan
1910 yılında Washington, Montana
ve İdaho eyaletlerinde yayılan Büyük
Yangın’da 3 milyon hektar orman kül
olmuş, 87 kişi yaşamını yitirmişti.
Yangına müdahale için bölgeye
gönderilen 78 kişi duman soludukları
için ölmüştü.
12. 1968 yılında, George Land, ‘Avantajlı Başlama’ Programına kayıt olmuş yaşları 3 ile 5 arasında değişen
1.600 çocuğun yaratıcılığını ölçmek için bir araştırma çalışması gerçekleştirmiş. Bu test, Land’in aynı
zamanda NASA’ya yenilikçi mühendisleri ve bilim adamlarını seçmek amacıyla geliştirdiği testin aynısıydı.
Değerlendirme çok işe yarayınca, çocuklar üzerinde denemeye karar verdi.
Aynı çocukları, 10 yaşlarına geldiklerinde ve 15 yaşlarına geldiklerinde de yeniden teste tabi tuttu.
Hayret uyandıracak sonuçlar elde etti:
• 5 yaşındayken uygulanan testin sonuçları: %98
• 10 yaşındayken uygulanan testin sonuçları: %30
• 15 yaşındayken uygulanan testin sonuçları: %12
• Aynı test 280.000 yetişkine uygulandığında: % 2
Kaynak: Breaking Point and Beyond. Land, G. and Jarman, B, HarperBusiness, 1993
Land’in vardığı sonuç: “Yaratıcı-olmayan davranış öğrenilmekte.”
GEORGE LAND’İN YARATICILIK TESTİ
16. Bilişsel düşünce, öğrenme, akıl yürütme, anlama,
hatırlama, dikkatini verme gibi zihinsel faaliyetlerin ve
becerilerin kullanılmasını ifade eder.
BİLİŞSEL DÜŞÜNCE
17. Gelen Bilgi Bilişsel Süreç Bilgi Bankası
Dikkat
Çalışan
Hafıza
İşleme
Hızı
Mantık
ve Akıl
Yürütme
Denetleme
Süreçleri
Görsel
İşleme
Uzun-
Vadeli
Hafıza
BİLİŞSEL DÜŞÜNCE
20. İNOVASYONU DESTEKLEYİCİ ORTAM
Yönetim, risk alma
konusunda
destekleyicidir
Çalışanlar bilgi
kaynaklarına
rahatlıkla erişebilir
Yeni bir şeyler yapma,
yeni yollar deneme
olumlu karşılanır
‘Bilgi’, kuruluş içinde
ve dışında akışkandır
Yönetim, iyi fikirleri
ayrıştırmakta ve
desteklemektedir
Çalışanlar işlerine
vakıf ve ehildirler
Sınırların zorlanması
olağandır
Yönetim, gerekli
kaynakları
ayırabilmektedir
Hedef-performans-
ödül sistemi söz
konusudur
Yöneticileryüreklendirici,
olumlu ve devinimci
rol modeldir
Yenilikçiliği teşvik
eden ve destekleyen
bir kültür, ortam ve
yapı mevcuttur
Kuruluş amaç, vizyon,
değerleri ve stratejik yönü
net ve kabul görmüştür
Daha az merkezî
karar verme
Daha az hiyerarşik
yapı
Yoğun etkileşimve iletişim
‘Özgürlük’ hissi
Katılımcılık vepaylaşımcılıkkültürü
21. KEYS – YARATICILIK İKLİMİ DEĞERLENDİRME MODELİ
Yaratıcılığın
cesaretlendirilmesi
Özerklik
Kaynaklar
Baskı
Organizasyonel
Organizasyonel
İlk Yönetici
İş Grubu destekleri
Özgürlük
Yeterli kaynak
Zorlu iş
İş yükü baskısı
Engeller
Yaratıcılık
22. Sabit
Zihniyet
Akıl sabitlenmiş Akıllı görünme arzusuna
yol açar, dolayısıyla
eğilimi:
Gelişimci
Zihniyet
Akıl geliştirilebilir
Öğrenme arzusuna yol
açar, dolayısıyla eğilimi:
ZORLUKLARZorluklardan kaçınır Zorlukları kucaklar
ENGELLERHemen savunmaya geçer ve kolaylıkla vaz geçer Aksilikler karşısında ısrarcı tutum takınır
ÇABAÇabayı beyhude görür Çabayı ustalığa götüren yol olarak görür
ELEŞTİRİFaydalı olumsuz geri bildirimi göz ardı eder Eleştirilerden öğrenir
BAŞKALARININ BAŞARISIBaşkalarının başarısını tehdit olarak algılar Başkalarının başarısından ilham alır ve öğretiler elde eder
‘Mindset, The New Psychology of Success’
Carol S. Dweck, Ph.D.
‘GELİŞİMCİ ZİHNİYET