SlideShare a Scribd company logo
1 of 48
Download to read offline
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 109
‫بةشي‬
‫ضوارةم‬
‫َكردنى‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬
‫بريكارى‬
‫نةخشة‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
‫ماتالب‬ ‫ئامادةكراوةكانى‬
Application of Math
Using Built-In
Functions of MATLAB
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 110
‫نةخشةكان‬
Functions
‫ل‬ ‫جطة‬ ‫ماتالب‬
‫ة‬
‫بنضينةيية‬ ‫كردارة‬
‫َرةييةكان‬‫ي‬‫ذم‬
Basic Arithmetic Operations
‫ِةكان‬‫ر‬‫ب‬ ،
Expressions
،
‫نةخشةكانيش‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةتوان‬
Functions
،‫َتةوة‬‫ي‬‫بطر‬
‫ماتالب‬ ‫بؤية‬
‫ثةرتوكخانةيةكى‬
‫هةية‬ ‫طةورةى‬ ‫زؤر‬
‫ئامادةكراوةكان‬ ‫نةخشة‬ ‫بؤ‬
Built – In Function
،
‫بؤ‬ ‫تةواو‬ ‫كارئاسانى‬ ‫كة‬
‫دةكات‬ ‫َنةر‬‫ي‬‫بةكاره‬
.‫هؤيةوة‬ ‫بة‬ ‫دةدةين‬ ‫ئةجنام‬ ‫كارةكامنان‬ ‫ئاسانى‬ ‫بة‬ ‫و‬
‫َكةرانة‬
‫ل‬‫داغ‬ ‫ئةم‬ ‫كة‬ ،‫َكةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫َك‬‫ي‬‫َكةر‬
‫ل‬‫داغ‬ ‫ضةند‬ ‫يان‬ ‫َك‬‫ي‬‫َكةر‬
‫ل‬‫داغ‬ ‫و‬ ‫َك‬‫ي‬‫ناو‬ ‫لة‬ ‫َكهاتووة‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةخشةيةك‬ ‫هةر‬
‫سة‬
.‫كةوانةوة‬ ‫دوو‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫دةكةونة‬ ‫َكةرةكان‬
‫ل‬‫داغ‬ ،‫َسان‬‫ي‬‫ر‬ ‫َرةى‬‫ي‬‫طو‬ ‫بة‬ ،‫و‬ ‫َنراوون‬‫ي‬‫مل‬
‫بؤ‬
‫ِةطى‬‫ر‬ ‫نةخشةى‬ ‫منوونة‬
‫ذم‬ ‫جاى‬ ‫دوو‬
‫لة‬ ‫بريتيية‬ ،‫ارة‬
sqrt(x)
‫كة‬
sqrt
،‫و‬ ‫نةخشةكةية‬ ‫ناوى‬
x
،‫َكةرةكةية‬
‫ل‬‫داغ‬
‫نةخشة‬ ‫َك‬‫ي‬‫كات‬
:‫لةمانة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َك‬‫ي‬‫يةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةطوجن‬ ‫َكةرةكان‬
‫ل‬‫داغ‬ ،‫َنني‬‫ي‬‫بةكاردةه‬
-
‫ذمارة‬
Number
.
-
‫طؤراوو‬ ‫هةميشة‬
Variable
.
-
‫طوزارشت‬ ‫و‬ ‫ِة‬‫ر‬‫ب‬
Expression
.
-
‫نةخشة‬
Function
‫نةخشة‬ ‫لةناو‬ ‫نةخشة‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫بةمةش‬
.‫دا‬
-
.‫َكةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫سةرةوة‬ ‫مانةى‬ ‫لة‬ ‫دانةيةك‬ ‫ضةند‬
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬
x = 3
y=5
sqrt(x+2*y*15+x^3)
sqrt(x)
sqrt(y)
sqrt(25)
sqrt(50)
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 111
sqrt(sqrt(81))
//‫ئةجنام‬
x = 3
y = 5
ans = 13.416
ans = 1.7321
ans = 2.2361
ans = 5
ans = 7.0711
ans = 3
‫هة‬ ‫لةو‬ ‫جطة‬ ‫َطومان‬‫ي‬‫ب‬
‫َشكةشي‬‫ي‬‫ث‬ ‫تايبةتى‬ ‫ثةرتوكخانةى‬ ‫بة‬ ‫ماتالب‬ ‫كة‬ ‫ئامادةكراوةى‬ ‫نةخشة‬ ‫موو‬
‫نةخشة‬ ‫دةتوانني‬ ‫خؤمشان‬ ،‫كردووين‬
Function
،‫و‬ ‫بكةين‬ ‫درووست‬
‫َدةدةين‬
‫ل‬‫هةو‬ ‫دا‬ ‫داهاتوو‬ ‫بةشةكانى‬ ‫لة‬
.‫درووستكردن‬ ‫نةخشة‬ ‫بة‬ ‫بكةين‬ ‫تايبةت‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةش‬
‫بري‬ ‫كردارة‬ ،‫ئامادةكراوةكان‬ ‫نةخشة‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫بةشةدا‬ ‫لةم‬
‫وةك‬ ‫سةرةتاش‬ ،‫َدةكةين‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬ ‫كارييةكان‬
،+ ‫منوونةيةكى‬ ‫ضةند‬ ‫بريخستنةوة‬
-
‫نرخى‬ ،‫دووجا‬ ‫رةطى‬ ‫وةك‬ ‫ترى‬ ‫بوارةكانى‬ ‫بؤ‬ ‫ثاشان‬ ،‫َنينةوة‬‫ي‬‫دةه‬ * ‫و‬ /،
،‫رووت‬
،‫تةواو‬ ‫ِةر‬‫ر‬‫ب‬ ،‫ِةر‬‫ر‬‫ب‬ ،‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ،َ‫ي‬‫تةذ‬ ،‫َتةكان‬‫ي‬‫ئاو‬ ‫ذمارة‬،‫ئةلطؤؤريسم‬ ،‫تر‬ ‫رةطةكانى‬
،‫ماوة‬
‫تا‬ ............. ،‫نزيككردنةوة‬
.‫د‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 112
‫كؤكردنةوة‬
Addition
‫ئةجنام‬ ‫كردارةكة‬ ،‫بكةينةوة‬ ‫كؤى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫كة‬ ،‫دا‬ ‫ذمارةكان‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ + ‫َماى‬‫ي‬‫ه‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ،‫دا‬ ‫ماتالب‬ ‫لة‬
‫ئينتةر‬ ‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫ثاشان‬ ،‫دا‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ ‫َماكة‬‫ي‬‫ه‬ ‫دانانى‬ ‫ياخود‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةدةر‬
Enter
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫دا‬
x = 3
y=5
z=x+y
m=25+73+123
//‫ئةجنام‬
x = 3
y = 5
z = 8
m = 221
‫َدةركردن‬‫ي‬‫ل‬
Subtraction
‫هيماى‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ‫كردارة‬ ‫ئةم‬
–
‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫دوواتر‬ ،‫و‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬
‫دووطمةى‬
Enter
:‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ،‫دةكات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬ ‫دا‬
x = 3
y=5
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 113
z=x-y
w=y-z
m=123-73
//‫ئةجنام‬
x = 3
y = 5
z = -2
w = 7
m = 50
‫َكدان‬‫ي‬‫ل‬
Multiplication
‫ك‬ ‫ئةم‬
‫ر‬
‫دارة‬
‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ * ‫َماى‬‫ي‬‫ه‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬
‫َكيان‬‫ي‬‫ل‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫طؤراوانةى‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬
،‫بدةين‬
‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫ثاشان‬
Enter
،‫دا‬
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫دةطات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬
x = 3
y=5
z=x*y
w=y*z
m=123*73
//‫ئةجنام‬
x = 3
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 114
y = 5
z = 15
w = 75
m = 8979
‫لة‬ ‫دابةشكردن‬
‫ضةثةوة‬
Left Division
‫و‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫نيوان‬ ‫لة‬ / ‫نيشانةى‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ‫كردارة‬ ‫ئةم‬
‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫دوواتر‬
‫دووطمةى‬
Enter
:‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ،‫دةطات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬ ‫دا‬
x = 3
y=6
z=x/y
w=4/12
m=2/10
//‫ئةجنام‬
x = 3
y = 6
z = 0.50000
w = 0.33333
m = 0.20000
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 115
‫لة‬ ‫دابةشكردن‬
‫راستةوة‬
Division
Right
‫نيشانةى‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ‫كردارة‬ ‫ئةم‬

‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫دوواتر‬ ‫و‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫نيوان‬ ‫لة‬
‫دووطمةى‬
Enter
‫دةطات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬ ‫دا‬
:‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ،
x = 3
y=6
z=xy
w=412
m=210
//‫ئةجنام‬
x = 3
y = 6
z = 2
w = 3
m = 5
‫ِووت‬‫ر‬ ‫نرخى‬
Absolute Value
‫نةخشةيي‬
abs( );
‫رووت‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
.‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫ى‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 116
: ‫دةستى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫ِووت‬‫ر‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬
|-6|=6
|25|=25
:‫دا‬ ‫ماتالب‬ ‫لة‬ ‫ِووت‬‫ر‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬
x = -6
y=abs(x)
z=abs(25)
//‫ئةجنام‬
x = -6
y = 6
z = 25
‫نزيككردنةوة‬
Round
‫بؤ‬ ‫ذمارةيي‬ ‫نرخى‬ ‫نزيككردنةوةى‬
‫نةخشةيي‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ،‫تةواو‬ ‫ذمارةى‬ ‫نزيكرتين‬
round()
‫دانانى‬ ‫و‬
‫كةو‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ ‫طؤراوةكة‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكة‬
‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫و‬ ‫انةكةدا‬
Enter
:‫دا‬
x=130.4
y=-130.4
z=round(x)
w=round(y)
q=round(-160.7)
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 117
a=round(160.7)
//‫ئةجنام‬
x = 130.40
y = -130.40
z = 130
w = -130
q = -161
a = 161
‫دووجا‬ ‫ِةطى‬‫ر‬
Square Root
،‫دووجا‬ ‫رةطى‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
‫بةشيوةى‬ ‫كة‬
sqrt()
‫رةطةكةش‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةنووسر‬
‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫َني‬‫ي‬‫ثةجندةن‬ ‫ثاشان‬ ،‫كةوانةكةدا‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬
Enter
.‫دا‬
:‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬
x=81
xRoot=sqrt(x)
zRoot=sqrt(25)
sqrt(49)
wRoot=sqrt(7)
//‫ئةجنام‬
x = 81
xRoot = 9
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 118
zRoot = 5
ans = 7
wRoot = 2.6458
‫ئةطةر‬
‫دووج‬ ‫رةطى‬
( ‫سالب‬ ‫ذمارةى‬ ‫اى‬
-
))‫((ئالؤز‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ئاو‬ ‫ذمارةى‬ ‫دةكاتة‬ ‫ئةجنام‬ ‫ئةوا‬ ،‫بدؤزينةوة‬ )
Complex Number
:
w=sqrt(-9)
x=sqrt(-25)
//‫ئةجنام‬
w = 0 + 3i
x = 0 + 5i
‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬
Review
......:
‫تووان‬ ‫و‬ ‫ذمارةيةك‬ ‫بؤ‬ ‫َن‬‫ي‬‫بطؤر‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةتوانر‬ ،‫و‬ ‫جاوة‬ ‫دوو‬ ‫رةطى‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫دةكةونة‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬
2
‫ئاسانى‬ ‫بة‬ ‫ئةوا‬ ،
:‫وةكو‬ ،‫دةرةوة‬ ‫َنة‬‫ي‬‫د‬ ‫رةط‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫لة‬
√
√
√
√
‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
‫خؤيي‬ ‫َش‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذمارةيةكى‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬ ،‫َت‬‫ي‬‫بنوسر‬ ‫دوو‬ ‫تووان‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناتوانر‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬ ‫بؤ‬
‫دووجاى‬ ‫رةطى‬ ‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫خؤيي‬ ‫دوواى‬ ‫ذمارةيةكى‬ ‫و‬
03
‫رة‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬
‫دووجاى‬ ‫طى‬
22
‫و‬
03
،
‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬ ‫ئةجنامةكةش‬ ‫كةواتة‬
2
‫و‬
3
:
√ √ √
:‫بن‬ ‫موجةب‬ ‫ذمارةى‬ ‫دوو‬ ‫واى‬ ‫و‬ ‫ئيكس‬ ‫ئةطةر‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫َوةية‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةم‬ ‫ِةطييةكان‬‫ر‬ ‫ِة‬‫ر‬‫ب‬ ‫دابةشكردنى‬ ‫و‬ ‫َكدان‬‫ي‬‫ل‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 119
√ √ √
√
√
√
√
(√ )
√ √ ( )√
√ √ ( )√
‫تر‬ ‫ِةطةكانى‬‫ر‬
Other Roots
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
nthroot(x,n)
،‫تر‬ ‫رةطةكانى‬ ‫هةموو‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫َكدا‬‫ي‬‫لةكات‬
x
‫ئةو‬
‫و‬ ،‫رةطةكةية‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫واتة‬ ‫بدؤزينةوة‬ ‫رةطةكةى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫ذمارةيةية‬
n
‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫جايةكة‬ ‫بريتييةلة‬ ‫يش‬
‫رةطى‬
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫جايةكانة‬ ‫ذمارةى‬ ‫َنجيش‬‫ي‬‫ث‬ ،‫و‬ ‫رةطةكةية‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫لة‬ ‫هةشتا‬ ‫ذمارة‬ ،‫هةشتا‬ ‫جاى‬ ‫َنج‬‫ي‬‫ث‬
x=80
wRoot=nthroot(x,4)
xRoot=nthroot(120,7)
yRoot=nthroot(50,6)
zRoot=nthroot(7,8)
//‫ئةجنام‬
x = 80
wRoot = 2.9907
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 120
xRoot = 1.9816
yRoot = 1.9194
zRoot = 1.2754
( ‫سالب‬ ‫ِةطةكة‬‫ر‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫واتة‬ ،‫بدؤزينةوة‬ ‫سالب‬ ‫رةطى‬ ‫َت‬‫ي‬‫مبانةو‬ ‫ئةطةر‬ ‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
-
‫َت‬‫ي‬‫ب‬ )
‫ئ‬
‫رةطةكة‬ ‫جاى‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫ةوا‬
:‫منوونةكان‬ ‫بروانة‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫تاك‬
x=-80
xRoot=nthroot(x,5)
zRoot=nthroot(-120,7)
nthroot(-50,5)
wRoot=nthroot(-7,7)
//‫ئةجنام‬
x = -80
xRoot = -2.4022
zRoot = -1.9816
ans = -2.1867
wRoot = -1.3205
‫كردن‬ ‫َطري‬‫ي‬‫ج‬
Fix
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
fix()
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫سفر‬ ‫بةرةو‬ ‫نزيككردنةوة‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
x=13/5
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 121
xFix=fix(x)
zFix=fix(-130.4)
fix(130.4)
wFix=fix(-160.7)
mFix=fix(160.7)
//‫ئةجنام‬
x = 2.6000
xFix = 2
zFix = -130
ans = 130
wFix = -160
mFix = 160
‫بةرةو‬ ‫نزيككردنةوة‬
‫كةمرتين‬
Floor
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
floor()
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫ذمارةى‬ ‫بةرةو‬ ‫نزيككردنةوة‬
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫تةواو‬ ‫بضوكرتى‬
x=9/4
xFloor=floor(x)
z=-9/4
zFloor=floor(z)
mFloor=floor(160.7)
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 122
wFloor=floor(-160.7)
aFloor=floor(130.4)
bFloor=floor(-130.4)
//‫ئةجنام‬
x = 2.2500
xFloor = 2
z = -2.2500
zFloor = -3
mFloor = 160
wFloor = -161
aFloor = 130
bFloor = -131
‫بة‬ ‫نزيككردنةوة‬
‫رة‬
‫زؤرترين‬ ‫و‬
Ceil
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
:‫منوونة‬ ‫بروانة‬ ،‫نرخ‬ ‫بةرزترين‬ ‫لة‬ ‫نزيككردنةوة‬
x=9/4
xFloor=ceil(x)
z=-9/4
zCeil=ceil(z)
mCeil=ceil(160.7)
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 123
wCeil=ceil(-160.7)
aCeil=ceil(130.4)
bCeil=ceil(-130.4)
//‫ئةجنام‬
x = 2.2500
xFloor = 3
z = -2.2500
zCeil = -2
mCeil = 161
wCeil = -160
aCeil = 131
bCeil = -130
‫تةواو‬ ‫ذمارةى‬ ‫نةخشةى‬
Int(x) Functions
‫نة‬ ‫ئةم‬
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةطؤر‬ ‫نرخ‬ ‫خشةسة‬
‫َكى‬‫ي‬‫نرخ‬
‫َطريى‬‫ي‬‫ج‬
‫نزيك‬
‫الى‬ ‫خشتةيةى‬ ‫ئةم‬ ‫َرةى‬‫ي‬‫طو‬ ‫بة‬ ‫تةواو‬ ‫ذمارةى‬ ‫لة‬
:‫خوارةوة‬
‫كردار‬
‫كةر‬ ‫ديارى‬
Int8
821
-
‫بؤ‬
821
Int16
02,131
-
‫بؤ‬
027131
Int32
278117110,311
-
‫بؤ‬
2781171107311
Int64
8722070127303712171127131
-
‫بؤ‬
8722070127303712171127131
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 124
w=int8(12.8)
x=int8(-12.8)
y=int8(12.4)
z=int8(-12.4)
//‫ئةجنام‬
w = 13
x = -13
y = 12
z = -12
‫لة‬ ‫بوو‬ ‫طةورةترة‬ ‫دةكةين‬ ‫َى‬
‫ل‬‫داغ‬ ‫ذمارةيةى‬ ‫ئةو‬ ‫ئةطةر‬
821
‫لة‬ ‫دةكاتةوة‬ ‫نزيكى‬ ‫ئةوا‬
821
‫ذمارةى‬ ‫بؤ‬ ،
‫َوة‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةهةمان‬ ‫سالبيش‬
-
821
:‫دةكاتةوة‬ ‫نزيكى‬
w=int8(140.7)
x=int8(130.4)
y=int8(-140.7)
z=int8(-130.4)
//‫ئةجنام‬
w = 127
x = 127
y = -128
z = -128
‫بوو‬ ‫طةورةتر‬ ‫ئةطةر‬ ‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
821
‫ئةوا‬
int16
:‫َنني‬‫ي‬‫بةكاردةه‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 125
w=int16(130.4)
x=int16(-130.4)
y=int16(-160.7)
z=int16(160.7)
//‫ئةجنام‬
w = 130
x = -130
y = -161
z = 161
‫ماوة‬
Reminder
‫ئ‬ ‫ماوة‬
،‫دا‬ ‫تر‬ ‫ذمارةيةكى‬ ‫بةسةر‬ ‫ذمارةيةك‬ ‫دابةشكردنى‬ ‫دوواى‬ ‫دةمينيتةوة‬ ‫كة‬ ‫نرخةية‬ ‫ةو‬
‫ذمارةى‬ ‫بة‬ ‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
‫كاتيك‬ ‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫دةم‬ ‫تةواو‬
1
‫دابةشي‬
0
‫دةكات‬ ‫ئةجنام‬ ‫دةكةين‬
2
:‫َتةوة‬‫ي‬‫دةمين‬ ‫يةكى‬ ،‫و‬
a=rem(7,3)
b=rem(7,-3)
c=rem(-7,3)
d=rem(-7,-3)
//‫ئةجنام‬
a = 1
b = 1
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 126
c = -1
d = -1
‫مؤد‬
Modulus
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
‫مؤد‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
Mod
:‫َن‬‫ي‬‫دةل‬ ‫َشى‬‫ي‬‫ث‬ ‫كة‬
‫مودولؤ‬
Modulo
‫مؤدولةس‬ ‫يان‬
Modulus
.
‫ماوة‬ ‫وةكو‬ ،‫دا‬ ‫َةت‬
‫ل‬‫حا‬ ‫َك‬‫ي‬‫لةهةند‬
Reminder
‫َك‬‫ي‬‫هةند‬ ‫لة‬ ‫َام‬
‫ل‬‫بة‬ ،‫واية‬
.‫َى‬‫ي‬‫ل‬ ‫جياوازة‬ ،‫دا‬ ‫تر‬ ‫َةتى‬
‫ل‬‫حا‬
% Find 12 Mod -5
mode12And5=mod(12,-5)
% Find -12 Mod -5
mode12And5=mod(-12,-5)
% Find -12 Mod 5
mode12And5=mod(-12,5)
% Find 12 Mod 5
mode12And5=mod(12,5)
//‫ئةجنام‬
mode12And5 = -3
mode12And5 = -2
mode12And5 = 3
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 127
mode12And5 = 2
‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬
Review
......:
‫مؤد‬ ‫دؤزينةوةى‬
Mod
َ‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫ياسايةى‬ ‫ئةم‬ ‫نانى‬
‫هةموو‬ ‫ِةضاوكردنى‬‫ر‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةدر‬ ‫ئةجنام‬
( ‫نيشانةكانى‬
-
‫ماتالب‬ ‫وةك‬ ‫بةرنامةكانى‬ ‫لة‬ ‫َام‬
‫ل‬‫بة‬ ،)+( ‫و‬ )
MATLAB
َ‫ل‬‫ئيكس‬ ‫و‬
Excel
‫و‬
‫نةخشة‬ ‫بة‬ ‫كراوة‬ ‫ياساية‬ ‫ئةم‬ ‫سازيي‬ ‫بةرنامة‬ ‫زمانةكانى‬
Function
‫ئةجنامدانى‬ ‫بؤ‬
‫بة‬ ‫دؤزينةوةكة‬
:‫ئاسانى‬
M Mod N = [M/N – floor (M/N)] x N
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬
% Find 12 Mod -5
mode12And5=[(12/(-5))-floor(12/(-5))]*-5
% Find -12 Mod -5
mode12And5=[(-12/(-5))-floor(-12/(-5))]*-5
% Find -12 Mod 5
mode12And5=[(-12/(5))-floor(-12/(5))]*5
% Find 12 Mod 5
mode12And5=[(12/(5))-floor(12/(5))]*5
//‫ئةجنام‬
mode12And5 = -3.0000
mode12And5 = -2.0000
mode12And5 = 3.0000
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 128
mode12And5 = -2.0000
‫مؤدةكةى‬ ‫و‬ ‫بينووسني‬ ‫كةرت‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫دةتوانني‬ ‫ياخود‬
‫َرةى‬‫ي‬‫ذ‬ ‫سةرةو‬ ‫كة‬ ‫كاتيك‬ ‫بؤ‬ ‫بةالم‬ ،‫وةربطرين‬
‫َت‬‫ي‬‫وادةب‬ ‫ماوة‬ ‫وةكو‬ ‫كاتةشدا‬ ‫لةم‬ ،‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫نيشانة‬ ‫هةمان‬ ‫كةرتةكة‬
:
َ‫ل‬‫َنشيية‬‫ي‬‫َكسثؤن‬‫ي‬‫ئ‬
Exponential
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
exp()
:‫منوونةكان‬ ‫بروانة‬ ،َ‫ل‬‫َنشيية‬‫ي‬‫ئيكسثؤن‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
x=5
xExponential=exp(x)
y=3
xExponential=exp(y)
//‫ئةجنام‬
x = 5
xExponential = 148.41
y = 3
xExponential = 20.086
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 129
)‫ه‬.‫ك‬.‫(ط‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬
Common Factor (GCF)
Greatest
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
:‫ذمارة‬ ‫دوو‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫هاوبةشي‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
A=gcd(10,5)
B=gcd(144,28)
C=gcd(-10,5)
D=gcd(-10,-5)
E=gcd(10,-5)
//‫ئةجنام‬
A = 5
B = 4
C = 5
D = 5
E = 5
‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬
Review
......:
‫دؤزينةوةى‬
‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬
‫ئةو‬ ‫هةموو‬ ‫وةرطرتنى‬ ‫بة‬
‫ذمارانة‬
‫يةكةم‬ ‫ذمارةى‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬
،‫و‬ ‫دا‬ ‫بةسةرى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬ ‫دووةم‬ ‫ذمارةى‬ ‫كة‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬ ‫هةموو‬ ‫ثاشان‬ ،‫دا‬ ‫سةرى‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬
‫دو‬
‫ذمار‬ ‫طةورةترين‬ ‫وةرطرتنى‬ ‫واتر‬
:‫دا‬ ‫ذمارةكة‬ ‫هةردوو‬ ‫هاوبةشةكانى‬ ‫ذمارة‬ ‫لةناو‬ ‫ة‬
::‫منوونة‬ ‫بؤ‬
Gcd(12.8)
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 130
12
1, 2, 4, 6, 12
8
1, 2, 4, 8
( ‫هاوبةشةكان‬
8
،
2
،
1
)
‫دةكاتة‬ ‫هاوبةش‬ ‫طةورةترين‬ ‫و‬
1
‫بؤية‬ ،
‫دةكاتة‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬
1
.
Gcd (12,8) = 4.
‫طةو‬ ‫هةروةها‬
(( ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫رةترين‬
))‫ه‬.‫ك‬.‫ط‬
‫بؤ‬
22
‫و‬
23
:‫دةدؤزينةوة‬
22
1, 5, 25
20
1, 2, 4, 5, 10, 20
( ‫هاوبةشةكان‬
8
،
2
‫دةكاتة‬ ‫هاوبةش‬ ‫طةورةترين‬ ‫و‬ )
2
،
‫دةكات‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫بؤية‬
2
:
Gcd (25,20) =5.
‫بؤ‬ ))‫ه‬.‫ك‬.‫((ط‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫هةروةها‬
5
‫و‬
12
:‫دةدؤزينةوة‬
5
1, 5
12
1, 2, 3, 4, 6, 12
‫تةنها‬
8
‫دةكاتة‬ ))‫ه‬.‫ك‬.‫((ط‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫بؤية‬ ،‫هاوبةشة‬
8
:
Gcd (5,12) = 1
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 131
)‫ه‬.‫ض‬.‫(ب‬ ‫هاوبةش‬ ‫ضةندجارةى‬ ‫بضوكرتين‬
Least Common Factor (LCM)
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
:)‫ه‬.‫ض‬.‫(ب‬ ‫هاوبةش‬ ‫ضةندجارةى‬ ‫بضوكرتين‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
A=lcm(2,12)
//‫ئةجنام‬
A = 12
‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬
Review
......:
‫دؤزينةوةى‬
‫هاوبةش‬ ‫ضةندجارةى‬ ‫بضوكرتين‬
Least Common Factor
:‫َن‬‫ي‬‫دةل‬ ‫َشى‬‫ي‬‫ث‬ ‫كة‬
Least
Common Multiple –LCM
،
‫وةرطرتنى‬ ‫بة‬
2
‫((كةرةتيان‬ ‫بدةين‬ ‫َكيان‬‫ي‬‫ل‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫ذمارة‬
‫بكاتةوة‬ ‫و‬ ))‫بكةين‬
‫جارةى‬ ‫ضةند‬ َ‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫ذمارةيةى‬ ‫ئةو‬
:‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫بدؤزينةوة‬ ‫بؤ‬ ‫هاوبةشي‬
18 = 2 x 9 = 2 x 3 x 3
:‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫دةكةين‬ ‫كار‬ ‫هةمان‬ ‫دووةميش‬ ‫ذمارةى‬ ‫بؤ‬ ‫هةروةها‬
12 = 2 x 6 = 2 x 2 x 3
‫بؤ‬ ‫دةنووسني‬ ‫هاوبةش‬ ‫جارةى‬ ‫ضةند‬ ‫بضوطرتين‬ ‫ثاشان‬
2
//‫ذمارةكة‬
LCM(18,12)=
‫هةذدة‬ ‫ذمارة‬ ‫بؤ‬
81
‫كرديية‬
2
*
0
*
0
‫ذمارة‬ ‫بؤ‬ ‫و‬
‫دوانزة‬
82
‫كرديية‬
2
*
2
*
0
‫نرخةكانى‬ ‫َك‬‫ي‬‫كات‬ ‫و‬
81
‫دةكاتة‬ ‫كة‬ ‫دةنووسينةوة‬
2
*
0
*
0
‫بؤ‬ ‫ثاشان‬ ‫و‬
82
‫كة‬
0
*
2
‫لة‬ ‫هةية‬ ‫ضونكة‬ ‫الدةبةين‬
2
*
0
*
0
‫ى‬
‫يةك‬ ‫تةنها‬ ‫و‬ ‫هةذدةدا‬
2
‫ذمارةكةى‬ َ‫ي‬‫س‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫دةنووسني‬
81
:‫دا‬
LCM(18,12)=2*2*3*3
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 132
‫َكدانى‬‫ي‬‫بةل‬
2
*
2
*
0
‫ذمارة‬
82
‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫بة‬ ،‫و‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫درووست‬
2
*
0
*
0
‫ذمارة‬
81
‫درووست‬
‫هةر‬ ‫ليكدانى‬ ‫ئيستا‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫دةب‬
1
:‫دةدةين‬ ‫ئةجنام‬ ‫ذمارةكة‬
LCM(18,12)=2*2*3*3=36
‫َزةكان‬‫ي‬‫ه‬
Powers
‫َزةكان‬‫ي‬‫ه‬
،‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫بضوكةكان‬ ‫زؤر‬ ‫يان‬ ‫طةورةكان‬ ‫زؤر‬ ‫ذمارة‬ ‫نووسينى‬ ‫بؤ‬
‫َز‬‫ي‬‫ه‬ ‫ياساكانى‬ ‫دةتوانني‬
‫بؤ‬ ‫َنني‬‫ي‬‫بةكاربه‬
‫و‬ ‫كردارةكان‬ ‫َكردنى‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬
َ
‫ل‬‫وة‬ ‫سادةكردنى‬
.‫امةكان‬
:‫دا‬ ‫ماتالب‬ ‫لة‬ ‫َز‬‫ي‬‫ه‬ ‫منوونةى‬
x=4^2;
y=4^5;
z=x*y
//‫ئةجنام‬
z = 16384
‫لؤطاريتمةكان‬
s
Logarithm
‫نةخشةيةك‬ ‫ضةند‬
Functions
‫بؤ‬ ‫ئامادةكراوة‬
‫دؤزينةوةى‬
‫دةكةين‬ ‫باس‬ ‫هةريةكةيان‬ ‫كة‬ ،‫لؤطاريتمةكان‬
،‫و‬
‫ثاشان‬ ،‫ِوو‬‫ر‬ ‫دةياخنةينة‬ ‫منوونةوة‬ ‫بة‬
‫بريدةخةين‬ ‫لؤطاريتمتان‬ ‫كورتى‬ ‫بة‬
.‫ةوة‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 133
‫سرووشتى‬ ‫لؤطاريتمى‬
Natural Log
‫سروشتى‬ ‫لؤطاريتى‬ ‫نةخشةى‬
Log (x)
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ ‫بؤ‬ ‫سروشتى‬ ‫لؤطاريتى‬ ‫دؤزينةوةى‬
‫ئيكس‬
x
:
x=12;
y = 100;
XLog=log(x)
yLog=log(y)
//‫ئةجنام‬
XLog = 2.4849
yLog = 4.6052
‫دة‬ ‫لؤطاريتمى‬
Log 10
‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
‫بنضينةى‬ ‫لؤطاريتمى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬
83
:‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ،
x=120;
y = 100;
XLog=log10(x)
yLog=log10(y)
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 134
//‫ئةجنام‬
XLog = 2.0792
yLog = 2
‫دوو‬ ‫لؤطاريتمى‬
Log 2
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫بؤ‬ ‫دوو‬ ‫بنضينةي‬ ‫لؤطاريتمى‬ ‫دؤزينةوةى‬
‫ئيكس‬ ‫ذمارةى‬ ‫نرخى‬
x
:
x=3.4;
y = 0.34;
XLog2=log2(x)
yLog2=log2(y)
//‫ئةجنام‬
XLog2 = 1.7655
yLog2 = -1.5564
‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬
Review
......:
:‫بنووسني‬ ‫طاريتمى‬ ‫لؤ‬ ‫َشةيي‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫بةش‬ ‫توانى‬ ‫هاوكيشةى‬ ‫دةتوانني‬
:‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬
‫توانى‬ ‫َشةى‬‫ي‬‫هاوك‬
‫لؤط‬ ‫َشةى‬‫ي‬‫هاوك‬
‫اريتمى‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 135
23
=
31
Log264=6
18
=
1
Log44=1
23
=
8
Log51=0
2
-
2
=
3731
Log5 0.04=-2
3x
= 81
Log381=x
‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫هةند‬ ‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫ئةمانةى‬
،‫لؤطاريتمةكانة‬ ‫سيفةتى‬
‫َك‬‫ي‬‫كات‬
b
:‫َام‬
‫ل‬‫بة‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بنضينةيةك‬ ‫هةر‬
b>0
‫و‬
b
(( ‫يةك‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةب‬ ‫يةكسان‬
8
.))
‫لؤطاريتمى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬
‫توانى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬
‫منوونة‬
‫بي‬ ‫بنضينةى‬ ‫بى‬ ‫لؤطاريتمى‬
logbb=1
B1
=b
Log1010=1
101
=10
‫لؤطاريتمى‬
8
logb1=0
B0
=1
Log101=0
100
=1
:‫لؤطاريتم‬ ‫سيفةتةكانى‬
‫ذمارة‬ ‫بة‬
‫دا‬ ‫جةبر‬ ‫لة‬
Log31000=log3(10*100)=log310+log3100
Logbmn=logbm+logbn
=2
=x
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 136
‫نيشانة‬
Sign
‫ئةوا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫سالب‬ ‫ذمارةكة‬ ‫ئةطةر‬ ،‫و‬ ‫ذمارةكان‬ ‫نيشانةى‬ ‫كردنى‬ ‫ديارى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
-
8
‫و‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬
(( ‫سفر‬ ‫ذمارةكة‬ ‫ئةطةر‬
3
(( ‫سفر‬ ‫ئةوا‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ))
3
‫ئةوا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ )+( ‫موجةب‬ ‫ذمارةكة‬ ‫ئةطةر‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬ ))
+
8
.‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬
x=sign(-15)
y=sign(0)
z=sign(15)
//‫ئةجنام‬
x = -1
y = 0
z = 1
‫كؤلكة‬
Factor
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
‫ذمارة‬ ‫كؤلكةى‬ ‫دزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
:‫منوونةكان‬ ‫ِوانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫كان‬
a=12;
b=23;
c=123;
d =144;
e=60;
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 137
factorOfA=factor(a)
factorOfB=factor(b)
factorOfC=factor(c)
factorOfD=factor(d)
factorOfE=factor(e)
//‫ئةجنام‬
factorOfA =
2 2 3
factorOfB = 23
factorOfC =
3 41
factorOfD =
2 2 2 2 3 3
factorOfE =
2 2 3 5
‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬
Review
......:
‫دةتوانني‬
‫ذمار‬ ‫هةر‬ ‫بكةين‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بةوة‬ ‫كؤلكة‬
.‫تر‬ ‫ذمارةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫دابةشبب‬ ،‫و‬ ‫ةيةكة‬
‫منوونة‬ ‫بؤ‬
(
8
،
2
،
1
،
3
،
0
،
1
،
82
‫و‬
21
‫ذمارة‬ ‫بؤ‬ ‫كؤلكةن‬ )
21
،
‫ذمارةى‬ ‫واتة‬
21
‫بةسةر‬ ‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬
8
،‫دا‬
‫ذمارة‬ ‫بةسةر‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬ ‫هةروةها‬
2
‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬ ،‫دا‬
1
‫دا‬
‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬
‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬ ،
3
‫دا‬
‫بةسة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬ ‫هةروةها‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬
‫ر‬
0
‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬ ،‫دا‬
1
.‫دا‬
‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬
82
‫و‬
21
،‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬ ،‫يشدا‬
‫ماوة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناب‬ ‫كة‬ ‫ئةوةبني‬ ‫ئاطادارى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬
Reminder
‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫مان‬
‫دابةش‬ ‫لة‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 138
.‫كردنةكةدا‬
‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
0
*
1
‫ضونكة‬ .‫وةردةطرين‬
1
‫بؤ‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫دابةشدةب‬
2
*
2
*
2
‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫و‬
0
‫واتة‬ ،
0
*
2
*
2
*
2
‫دةكاتةوة‬
21
.
‫َكدراوو‬‫ي‬‫ل‬
torial
Fac
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
‫ذمارةكةوة‬ ‫لة‬ ‫كة‬ ،‫ذمارةيةك‬ ‫َكدراوى‬‫ي‬‫ل‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫بةردةوام‬ ‫جؤرة‬ ‫بةو‬ ، ‫و‬ ‫ذمارةكة‬ ‫لة‬ ‫كةمرت‬ ‫دانة‬ ‫يةك‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َدةكر‬‫ي‬‫ث‬ ‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫ثاشان‬ ،‫و‬ ‫َدةكات‬‫ي‬‫دةستث‬
‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫تا‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬
8
:‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،
10 ! = 10*9*8*7*6*5*4*3*2*1
‫زمانةكا‬ ‫لة‬
‫سازيي‬ ‫بةرنامة‬ ‫نى‬
Programming Language
‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةنووسر‬ ‫جياواز‬ ‫نيشانةى‬ ‫بة‬ ،‫دا‬
‫وشةى‬ ‫و‬ ! ‫َماى‬‫ي‬‫ه‬ ‫زؤريي‬ ‫بة‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةدر‬ ‫ئةجنام‬
Factorial
.‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫هةروةها‬
‫ذمارةكة‬ ‫َويستة‬‫ي‬‫ث‬
‫و‬ ‫تةواو‬
،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ )+( ‫َنى‬‫ي‬‫ئةر‬
:‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬
x=5;
y=10;
z=7;
xFactorial=factorial(x)
yFactorial=factorial(y)
zFactorial=factorial(z)
//‫ئةجنام‬
xFactorial = 120
yFactorial = 3628800
zFactorial = 5040
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 139
‫خؤبةشةكان‬ ‫ذمارة‬
Prime Number
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
:‫منوونةكان‬ ‫ِوانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫خؤبةشةكان‬ ‫ذمارة‬ ‫كردنى‬ ‫ديارى‬
x=5;
y=23;
z=43;
xPrimeNumbers=primes(x)
yPrimeNumbers=primes(y)
zPrimeNumbers=primes(z)
//‫ئةجنام‬
xPrimeNumbers =
2 3 5
yPrimeNumbers =
2 3 5 7 11 13 17 19 23
zPrimeNumbers =
2 3 5 7 11 13 17 19 23 29 31 37 41 43
‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬
w
Revie
......:
‫خؤبةشةكان‬ ‫ذمارة‬
Prime Numbers
‫ذمارانةن‬ ‫ئةو‬
‫لة‬ ‫طةورةترن‬ ‫كة‬
8
،‫موجةبن‬ ‫تةواوى‬ ‫ذمارةى‬ ‫و‬
‫هةروةها‬
‫كؤلكةكةيان‬
Factor
( ‫يةك‬ ‫لة‬ ‫بريتيية‬
8
.‫خؤيي‬ ‫ذمارةكة‬ ‫و‬ )
‫ئةو‬ :‫َني‬‫ي‬‫بل‬ ‫دةتوانني‬ ‫ياخود‬
‫كةبةسةر‬ ‫ذمارانةن‬
8
.‫دابةشدةبن‬ ،‫دا‬ ‫خؤيان‬ ‫و‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 140
: ‫منوونة‬ ‫بؤ‬
2
،
0
،
2
،
1
،
88
،
80
،
81
‫و‬ ،
88
‫بةسةر‬ ‫تةنها‬ ‫ذمارانة‬ ‫لةم‬ ‫هةريةك‬ .
8
،‫دا‬ ‫خؤيان‬ ‫و‬
.‫خؤيانة‬ ‫و‬ ‫يةك‬ ‫و‬ ‫كؤلكةكانيان‬ ‫هةروةها‬ .‫دابةشدةبن‬
‫؟‬ ‫خؤبةشة‬ ‫ئايا‬ ‫نةخشةى‬
Isprimes(x)
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
Function
‫ئيكس‬ ‫نرخى‬ ‫ثشكنينى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
x
‫نا؟‬ ‫يان‬ ‫خؤبةشة؟‬ ‫بزانني‬ ‫بؤئةوةى‬ ،
( ‫يةكمان‬ ‫نرخى‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةش‬ ‫خؤ‬ ‫ئةطةر‬
8
)
( ‫سفرمان‬ ‫نرخى‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةب‬ ‫خؤبةش‬ ‫ئةطةر‬ ،‫و‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫دةطري‬ ‫بؤ‬
3
‫بؤ‬ )
:‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬
x=5;
y=12;
z=120;
xPrimeNumbers=isprime(x)
yPrimeNumbers=isprime(y)
zPrimeNumbers=isprime(z)
//‫ئةجنام‬
xPrimeNumbers = 1
yPrimeNumbers = 0
zPrimeNumbers = 0
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 141
َ‫ي‬‫تةذ‬
–
‫ساين‬
Sine
‫نةخشةيي‬
sin (x)
))‫((ساين‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫طؤشة‬ ‫ى‬
‫نيوةترةيي‬ ‫طؤشةي‬ ‫بة‬
x in
Radians
:‫منوونةكان‬ ‫ِوانة‬‫ر‬‫ب‬ ،
x=30;
y=pi/6;
z=120;
xSineInRdians=sin(x)
ySineInRdians=sin(y)
zSineInRdians=sin(z)
w=sin(30*pi/180)
//‫ئةجنام‬
xSineInRdians = -0.98803
ySineInRdians = 0.50000
zSineInRdians = 0.58061
w = 0.50000
‫نةخشةيي‬ ::‫بةالم‬
asin(x)
‫َضةوانة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
Inverse
َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫ى‬
sin-1
(x)
:
x=9;
y=asin(x)
//‫ئةجنام‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 142
y = 1.5708 + 2.8873i
‫هةروةها‬
‫نةخشةيي‬
sind(x)
))‫((ساين‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫ثلة‬ ‫بة‬ ‫طؤشة‬ ‫ى‬
Degree
،
ِ‫ر‬‫ب‬
:‫منوونةكان‬ ‫ووانة‬
x=30;
y=60;
z=120;
xSineInDegree=sind(x)
ySineInDegree=sind(y)
zSineInDegree=sind(z)
//‫ئةجنام‬
xSineInDegree = 0.50000
ySineInDegree = 0.86603
zSineInDegree = 0.86603
،‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
‫نةخشةيي‬
asind(x)
‫َضةوانة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
Inverse
َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫ى‬
acosd-1
(x)
:
x = 0.50000;
y= 0.86603;
z= 0.86603;
xAsindd=asind(x)
yAsind=asind(y)
zAsind=asind(z)
//‫ئةجنام‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 143
xAsindd = 30.000
yAsind = 60.001
zAsind = 60.001
‫نةخشةى‬ ‫هةروةها‬
sinh(x)
‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫هايثةربؤليك‬ ‫َى‬‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬
Hyperbolic
:
Sinh(x)=(ex
– e-x
)/2
‫َوة‬‫ي‬‫ش‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َدةكر‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬
:‫بريكاريية‬
y=(exp(30)-exp(-30))/2
y = 5.3432e+12
::‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬
x=9;
y=25;
a=sinh(x)
b=sinh(y)
//‫ئةجنام‬
a = 4051.5
b = 3.6002e+10
‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬
--
‫كؤساين‬
Cosine
‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬
cos(x)
‫دؤزين‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
))‫((كؤساين‬ ‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫ةوةى‬
‫ط‬ ‫بة‬ ‫طؤشة‬ ‫ى‬
‫ؤ‬
‫نيوةتريةيي‬ ‫شةى‬
x in Radians
:
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 144
x=9;
y=25;
a=cos(x)
b=cos(y)
//‫ئةجنام‬
a = -0.91113
b = 0.99120
‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
‫نةخشةيي‬
acos(x)
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫دؤزينةوةى‬
‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬
Inverse
:‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬
a = -0.91113
b = 0.99120
aAcos=acos(a)
bAcos=acos(b)
:‫ئةجنام‬
a = -0.91113
b = 0.99120
aAcos = 2.7168
bAcos = 0.13276
‫هةروةها‬
‫نةخشةيي‬
cosd(x)
‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫ثلة‬ ‫بة‬ ‫طؤشة‬ ‫ى‬ ))‫((كؤساين‬ ‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬
x in
Degree
:
x=30;
y=90;
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 145
a=cosd(x)
b=cosd(y)
//‫ئةجنام‬
a = 0.86603
b = 0
‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
‫نةخشةيي‬
acosd(x)
‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
Inverse
: ‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬
a = 0.86603
b = 0
aAcos=acosd(a)
bAcos=acosd(b)
//‫ئةجنام‬
a = 0.86603
b = 0
aAcos = 29.999
bAcos = 90
‫نةخشةيي‬ ‫هةروةها‬
cosh(x)
:‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫هايثةربؤليكى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
x=cosh(30)
y=cosh(30*pi/180)
::‫ئةجنام‬
x = 5.3432e+12
y = 1.1402
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 146
‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬
–
‫طؤشة‬ ‫سايةى‬
Tangent
‫نةخشةيي‬
tan(x)
‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
–
‫طؤشة‬ ‫سايةى‬
—
‫ئيكس‬ ‫ى‬
x
‫طؤشةى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬
‫نيوةتريةيي‬
x in Radian
:
x=tan(30*pi/180)
y=tan(45*pi/180)
::‫ئةجنام‬
x = 0.57735
y = 1.00000
‫نةخشةيي‬ ‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
atan(x)
‫َضةوانةيي‬‫ي‬‫ث‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
Inverse
‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬
–
‫سايةى‬
‫طؤشة‬
—
‫ئيكس‬ ‫ى‬
x
‫نيوةتريةيي‬ ‫طؤشةى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬
x in Radian
:
x = 0.57735
y = 1.00000
xAtan=atan(x)
yAtan=atan(y)
::‫ئةجنام‬
x = 0.57735
y = 1
xAtan = 0.52360
yAtan = 0.78540
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 147
‫نةخشةيي‬ ‫هةروةها‬
tand(x)
‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
–
‫طؤشة‬ ‫سايةى‬
—
‫ئيكس‬ ‫ى‬
x
‫بة‬
‫ثلة‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬
x in degree
:
x = tand(45)
::‫ئةجنام‬
x = 1.00000
‫نةخشةيي‬ ‫َام‬
‫ل‬‫بة‬
atand(x)
‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬
Inverse
‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬
–
‫سايةى‬
‫طؤشة‬
—
‫ئيكس‬ ‫ى‬
x
‫ثلة‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬
x in degree
:
x = atand(45)
::‫ئةجنام‬
x = 88.727
‫نةخشةيي‬ ‫هةروةها‬
tanh(x)
‫هايثةربؤليكى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬
:‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫طؤشة‬ ‫سايةى‬
x = tanh(45)
::‫ئةجنام‬
x = 1
‫تةواو‬ ‫ساية‬
Cotangent
‫نةخشةيي‬
cot(x)
‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
x
،
‫نيوةتريةي‬ ‫طؤشةى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬
‫ي‬
x in
Radians
:
x = cot(45*pi/180)
::‫ئةجنام‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 148
x = 1.0000
:‫َني‬‫ي‬‫بةكاربه‬ ‫خوارةوةش‬ ‫نةخشانةى‬ ‫ئةم‬ ‫دةتوانني‬ ‫َشوو‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةخشةكانى‬ ‫و‬ ‫منوونة‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةهةمان‬
-
‫نةخشةيي‬
acot(x)
‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬
‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬
x
‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ،
‫نيوةتريةيي‬ ‫طؤشةى‬
x in Radians
.
-
‫ن‬
‫ةخشةيي‬
cotd(x)
‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
x
‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ،
‫ثلة‬
x in
Degree
:
-
‫نةخشةيي‬
acotd(x)
‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬
Inverse
‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬
x
،
‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬
‫ثلة‬
x in Degree
:
-
‫نةخشةيي‬
coth(x)
‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬
‫هايثةربؤليكى‬
Hyperbolic
‫تةواوى‬ ‫ساية‬
‫ئيكس‬
x
.
‫منوونةكانى‬ ‫وةك‬ ‫نةخشةكان‬ ‫هةموو‬ ‫َكردنى‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬
، ‫و‬ ‫سةرةوةية‬
.‫بينوومسةوة‬ ‫نةزانى‬ ‫َويستم‬‫ي‬‫ث‬ ‫بة‬ ‫بؤية‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 149
ِ‫ر‬
‫َنان‬‫ي‬‫اه‬
Exercise
:‫يةك‬
‫طؤ‬ ‫قةبارةى‬
Volume of Sphere
‫نيوةتريةكةى‬ ‫ئةطةر‬ ،‫بدؤزةرةوة‬
Radius
‫بكاتة‬
2
‫ثاشان‬ ،
َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫قةبارةكة‬ ‫ئةجنامى‬
،‫كؤبكةرةوة‬ ‫َشةية‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫ئةم‬
‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةمةرج‬
x
‫َك‬‫ي‬‫طؤراو‬ ‫هةميشة‬ ‫وةك‬
Variable
‫نرخى‬ ‫و‬ ‫َنيت‬‫ي‬‫بناس‬
2701
.‫َبدةيت‬‫ي‬‫ث‬
√
‫طؤ‬ ‫قةبارةى‬ //‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬
V
: ‫لة‬ ‫بريتيية‬
:‫دوو‬
‫ترية‬ ‫نيووة‬
‫ي‬
Radius
‫طؤيةك‬
Sphere
،‫بدؤزةرةوة‬
‫كة‬
‫طؤيةكة‬
‫ق‬ ‫هةمان‬
‫ةبارةى‬
Volume
‫ى‬ ))‫((خشتةك‬ ‫َوو‬
‫ل‬‫ثا‬ ‫شةش‬
Cube
،‫هةية‬
‫اليةكى‬ ‫بزانيت‬ ‫ئةطةر‬
Side
‫َووةكة‬
‫ل‬‫شةشثا‬
23
.‫سم‬
‫بدة‬ ‫خوارةوة‬ ‫َشةيةى‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫ئةم‬ ‫ئةجنامى‬ ‫لة‬ ،‫ئةجنامةكة‬ ‫ثاشان‬
Multiply
‫بزانيت‬ ‫ئةطةر‬ ،
x=8.3
‫و‬
y=2.4
:
‫َوو‬
‫ل‬‫شةشثا‬ ‫قةبارةى‬ ::‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬
Cube
‫و‬
‫طؤؤ‬ ‫قةبارةى‬
Shere
:
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 150
:َ‫ي‬‫س‬
‫طؤشةيةك‬ ‫ضوار‬ ‫ئةطةر‬
Square
‫ريز‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكهاتب‬‫ي‬‫ث‬
3 Rows
‫و‬ ،
‫ستوون‬ ‫ثينج‬
5
Columns
،‫ديارة‬ ،‫َنةكةدا‬‫ي‬‫و‬ ‫لة‬ ‫وةك‬
‫طؤشة‬ ‫ضوار‬ ‫ِووبةرى‬‫ر‬ ‫ئةوا‬
Area of Square
‫ب‬
.‫دؤزةرةوة‬
‫َذيي‬‫ي‬‫در‬ = ‫طؤشة‬ ‫ضوار‬ ‫بةرى‬ ‫ِوو‬‫ر‬ //‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬
Length
‫ثانى‬ *
Width
:‫ضوار‬
‫ِوويي‬‫ر‬ ‫بةرى‬ ‫ِوو‬‫ر‬ ‫تةنيشتة‬
Lateral Surface Area (LSA)
‫ِةم‬‫ر‬‫هة‬
Pyramid
،‫بدؤزةرةوة‬
‫بنكةكةى‬ ‫َذيي‬‫ي‬‫در‬ ‫نيوةى‬ ‫ئةطةر‬
Base Length
‫بكاتة‬
2
،
‫بنكةكةى‬ ‫ثانى‬
Base Width
‫دةكاتة‬
82
‫هةروةها‬ ،
‫هةرةمةكة‬ ‫بةرزى‬
Height of Pyramid
‫دةكاتة‬
23
:
‫َنج‬‫ي‬‫ث‬
:
‫طؤشةيةك‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫بنكةى‬ ‫ئةطةر‬
Base of Triangle
‫يةكسان‬
‫بةرزييةكةى‬ ‫نيووةى‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬
Half
of Height
‫يةكسان‬ ‫بةرزييةكةى‬ ‫هةروةها‬ ،
‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬
23
.
:‫بدؤزةرةوة‬ ‫ِووبةرةكةى‬‫ر‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 151
:‫شةش‬
‫بنكةكةى‬ ‫َذيي‬‫ي‬‫در‬ ‫نيوةى‬ ‫ئةطةر‬
Base Length
‫بكاتة‬
2
‫بنكةكةى‬ ‫ثانى‬ ،
Base Width
‫بكاتة‬
82
‫هةرةمةكة‬ ‫بةرزى‬ ‫هةروةها‬ ،
Height of Pyramid
‫بكاتة‬
،‫بنكة‬ ‫ثانى‬ ‫كؤ‬ ‫بنكة‬ ‫َذيي‬‫ي‬‫در‬
‫ئةوا‬
‫هةرةمةكة‬ ‫رووى‬ ‫بةرى‬ ‫ِوو‬‫ر‬
Surface Area (SA) of Pyramid
‫بدؤزةرةوة‬
‫؟‬
: ‫حةوت‬
‫ِطةناتةواو‬‫ر‬‫ب‬ ‫ِووبةرى‬‫ر‬
Area of Ellipse
‫بدؤزةرةو‬
،‫ة‬
‫ئةطةر‬
r1
‫دووجاى‬ ‫ِةطى‬‫ر‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫يةكسان‬
22
،
‫هةروةها‬
r2
‫َكدراوةى‬‫ي‬‫ل‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫يةكسانب‬
Factorial
،‫َنج‬‫ي‬‫ث‬
‫و‬ ‫َشة‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
:‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫زانيارييانةى‬
a = pi * r1 * r2
:‫هةشت‬
‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ئةطةر‬
x
‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ ‫دابةشي‬ ‫ثاى‬ ‫بكاتة‬
pi/5
‫يةكسا‬ ‫راست‬ ‫الى‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ ‫ئةوا‬
‫نة‬
‫بة‬
‫ضةث‬ ‫الى‬
‫؟‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 152
:‫نؤ‬
:‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
)
√
)
:‫دة‬
:‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
)
( √ )
) ( )
:‫يانزة‬
:‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
) (
√
)
)
( )
√
: ‫دوانزة‬
‫ب‬
:‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫ة‬
)
√( ) ( √ )
) ( )
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 153
: ‫سيانزة‬
:‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
)
( )
( )
( )
)
√
: ‫ضواردة‬
‫َن‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
‫ئيكس‬ ‫طؤراويي‬ ‫هةميشة‬ ‫ئةطةر‬ ،‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫انى‬
x
Variable
‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫يةكسان‬
2701
:
)
)
√
: ‫ثانزة‬
‫َن‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
‫تى‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ ‫َك‬‫ي‬‫مةرج‬ ‫بة‬ ،‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫انى‬
t
‫و‬ ‫َنيت‬‫ي‬‫بناس‬
‫نرخى‬
371
:‫َبدةيت‬‫ي‬‫ث‬
) ( )
) ( )
‫شانزة‬
:
‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬
x
‫نرخى‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬
170
‫واى‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ ‫ثاشان‬ ،َ‫ي‬‫بدةر‬
y
‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬
‫نرخى‬ ‫و‬
271
:‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارانة‬ ‫ئةم‬ ‫َامى‬
‫ل‬‫وة‬ ‫دوواتر‬ ،‫َبدة‬‫ي‬‫ث‬
)
) √ √ ( ) √
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 154
:‫حةظدة‬
َ‫ي‬‫ش‬ ‫بةم‬ ،‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬ ‫دى‬ ‫و‬ ‫سي‬ ،‫بي‬ ،‫ئةى‬ ‫طؤراوةكانى‬ ‫هةميشة‬
:‫خوارةوة‬ ‫وةيةى‬
:‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارانة‬ ‫ئةم‬ ‫َامى‬
‫ل‬‫وة‬
) ( )( )
)
√
( )
( )
:‫هةذدة‬
‫نات‬ ‫ِطة‬‫ر‬‫ب‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ض‬ ‫ئةطةر‬
‫ة‬
‫َك‬‫ي‬‫واو‬
Perimeter of Ellipse
: ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫بريتيب‬
√ ( )
-
‫ثي‬ ‫نرخى‬
p
‫ئةى‬ ‫ئةطةر‬ ،‫بدؤزةرةوة‬
a
‫بكاتة‬
8
‫بي‬ ‫و‬
b
‫بكاتة‬
0
.
-
‫ثي‬ ‫نرخى‬ ‫ئةطةر‬
p
( ‫بيست‬
23
‫ئةى‬ ‫دوو‬ ‫بكاتة‬ ‫بيي‬ ‫و‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ )
b=2a
،
‫ئةى‬ ‫ئةوا‬
a
‫بيي‬ ‫و‬
b
.‫بكة‬ ‫ديارى‬
:‫نؤزدة‬
‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ئةطةر‬
x
، ‫نؤ‬ ‫دابةشي‬ ‫ثاى‬ ‫بكاتة‬
x = π/9
َ
‫ل‬‫وة‬ ،
‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ ‫و‬ ‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارانة‬ ‫ئةم‬ ‫امى‬
: ‫ضةث‬ ‫بةالى‬ ‫يةكسانة‬ ‫راست‬ ‫الى‬
)
)
:‫بيست‬
‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نرخى‬
x
‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬ ‫طؤراوو‬ ‫هةميشة‬ ‫وةك‬
‫و‬ ‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫وةالمى‬ ‫ثاشان‬
‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬
:))‫((ثاسادان‬ ‫ضةث‬ ‫بةالى‬ ‫يةكسانة‬ ‫راست‬ ‫الى‬
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 155
)
) ( )
:‫يةك‬ ‫و‬ ‫بيست‬
‫ئةلفا‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬
Alpha
‫نرخى‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬
5π/8
‫هة‬ ‫ثاشان‬ ‫و‬ ‫َبدة‬‫ي‬‫ث‬
‫ميشة‬
‫طؤراوى‬
‫بيتا‬
Beta
‫دةكاتة‬ ‫كة‬
π/1
:‫ضةث‬ ‫الى‬ ‫دةكاتة‬ ‫راست‬ ‫الى‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ ‫دوواتر‬ .
( ) ( )
:‫دوو‬ ‫و‬ ‫بيست‬
‫طيؤراويي‬ ‫هةميشية‬ َ‫ي‬‫سي‬ ‫ئةطةر‬
Variable
‫خيوارةوة‬ ‫لية‬ ‫وةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫هيةب‬ ‫سيي‬ ‫و‬ ‫بي‬،‫ئيةي‬
‫نرخةك‬
‫طؤشةيةك‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫بؤ‬ ،‫دراوة‬ ‫انيان‬
Triangle
،
‫وةالميى‬ ،‫طؤراوةكيان‬ ‫هةميشية‬ ‫ناساندنى‬ ‫ى‬ ‫دووا‬ ‫ئةوا‬
:‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارةكان‬
8
-
‫واى‬ ‫طؤشةى‬
y
‫ثلة‬ ‫بة‬
Degree
:‫ياساية‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ،‫بدؤزةرةوة‬
2
-
‫نيوةترية‬
Radius r
‫ئةو‬ ‫ى‬
،‫طؤشةكةوة‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫ناو‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬ ‫كة‬ ‫بدؤزةرةوة‬ ‫بازنةية‬
‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
:‫خوارةوة‬ ‫ياسايةى‬ ‫ئةم‬
( ) ( )
0
-
ِ‫ر‬‫ئا‬ ‫نرخى‬ ‫خوارةوة‬ ‫ياسايةى‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
r
:‫بدؤزةرةوة‬
√ ( )( )( )
‫ماتالب‬
–
‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬
‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 156
‫َس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َكدا‬‫ي‬‫كات‬ ‫لة‬
s
‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫بةجمؤرةى‬
: ‫ية‬
( )
:َ‫ي‬‫س‬ ‫و‬ ‫بيست‬
:‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارة‬ ‫ئةم‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬
( )
:‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫خؤيي‬ ‫وةك‬ ‫ثرسيارة‬ ‫ئةم‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ :‫ضوار‬ ‫و‬ ‫بيست‬
√ √
:‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫بيست‬
‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬
‫لة‬ ‫وةك‬ ،‫َت‬‫ي‬‫زانراووب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئ‬ ‫و‬ ‫َم‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نرخى‬ ‫ئةطةر‬ ،‫ضةث‬ ‫الى‬ ‫بة‬ ‫يةكسانة‬ ‫راست‬ ‫الى‬
:‫دراوة‬ ‫ثرسيارةكاندا‬
[M/N – floor (M/N)] x N =mod (m,n)
If m=32 & n=-6
[M/N – floor (M/N)] x N= mod(m.n)
If m=-36 & n=-5:
[M/N – floor (M/N)] x N = mod (m,n)

More Related Content

Similar to Matlab 04- Application of Math Using Matlab

Basic functions in Excel
Basic functions in ExcelBasic functions in Excel
Basic functions in Excelahmedshoman22
 
Matlab 08 - Loops in MATLAB Programming and Applications
Matlab 08 - Loops in MATLAB Programming and ApplicationsMatlab 08 - Loops in MATLAB Programming and Applications
Matlab 08 - Loops in MATLAB Programming and ApplicationsHemn Mela Karim Barznji
 
Computer 2nd-preparatory-second-term-5
Computer 2nd-preparatory-second-term-5Computer 2nd-preparatory-second-term-5
Computer 2nd-preparatory-second-term-5khawagah
 
Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)
Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)
Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)khawagah
 
شيماء موسى
شيماء موسىشيماء موسى
شيماء موسىssuser936022
 
Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10
Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10
Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10khawagah
 
��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptx
��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptx��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptx
��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptxgoogle
 
java input & output Statments
java input & output Statmentsjava input & output Statments
java input & output StatmentsSalem Adrugi
 
2 تابع (الإزاحة) الانسحاب
2   تابع (الإزاحة) الانسحاب  2   تابع (الإزاحة) الانسحاب
2 تابع (الإزاحة) الانسحاب saifsaiff
 
ملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميدملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميدmoeiraqi.org
 
ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد moeiraqi.org
 
Math 6th-primary-2nd-term- (2)
Math 6th-primary-2nd-term- (2)Math 6th-primary-2nd-term- (2)
Math 6th-primary-2nd-term- (2)khawagah
 
ملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميدملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميدmoeiraqi.org
 
Java methods/by Salem_Adrugi
Java methods/by Salem_AdrugiJava methods/by Salem_Adrugi
Java methods/by Salem_AdrugiSalem Adrugi
 
c# المحاضره 4 @ 5 في
 c# المحاضره 4  @  5  في    c# المحاضره 4  @  5  في
c# المحاضره 4 @ 5 في nermeenelhamy1
 

Similar to Matlab 04- Application of Math Using Matlab (19)

Excel Formulas.pdf
Excel Formulas.pdfExcel Formulas.pdf
Excel Formulas.pdf
 
Basic functions in Excel
Basic functions in ExcelBasic functions in Excel
Basic functions in Excel
 
Matlab 08 - Loops in MATLAB Programming and Applications
Matlab 08 - Loops in MATLAB Programming and ApplicationsMatlab 08 - Loops in MATLAB Programming and Applications
Matlab 08 - Loops in MATLAB Programming and Applications
 
Computer 2nd-preparatory-second-term-5
Computer 2nd-preparatory-second-term-5Computer 2nd-preparatory-second-term-5
Computer 2nd-preparatory-second-term-5
 
Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)
Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)
Computer 2nd-preparatory-second-term- (5)
 
شيماء موسى
شيماء موسىشيماء موسى
شيماء موسى
 
Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10
Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10
Math algebra-school-books-2nd-preparatory-1st-term-khawagah-2019-10
 
��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptx
��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptx��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptx
��مقرر الإحصاء المحاضرة الثانية-مقاييس النزعة المركزية.pptx
 
java input & output Statments
java input & output Statmentsjava input & output Statments
java input & output Statments
 
Loops
LoopsLoops
Loops
 
M.f ammar
M.f  ammarM.f  ammar
M.f ammar
 
Loops
LoopsLoops
Loops
 
2 تابع (الإزاحة) الانسحاب
2   تابع (الإزاحة) الانسحاب  2   تابع (الإزاحة) الانسحاب
2 تابع (الإزاحة) الانسحاب
 
ملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميدملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي الأحيائي 2017 الأستاذ علي حميد
 
ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات للسادس العلمي الأحيائي 2017 الفصل 1 للأستاذ علي حميد
 
Math 6th-primary-2nd-term- (2)
Math 6th-primary-2nd-term- (2)Math 6th-primary-2nd-term- (2)
Math 6th-primary-2nd-term- (2)
 
ملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميدملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميد
ملزمة الرياضيات السادس العلمي التطبيقي 2017 الأستاذ علي حميد
 
Java methods/by Salem_Adrugi
Java methods/by Salem_AdrugiJava methods/by Salem_Adrugi
Java methods/by Salem_Adrugi
 
c# المحاضره 4 @ 5 في
 c# المحاضره 4  @  5  في    c# المحاضره 4  @  5  في
c# المحاضره 4 @ 5 في
 

Matlab 04- Application of Math Using Matlab

  • 1. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 109 ‫بةشي‬ ‫ضوارةم‬ ‫َكردنى‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬ ‫بريكارى‬ ‫نةخشة‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫ماتالب‬ ‫ئامادةكراوةكانى‬ Application of Math Using Built-In Functions of MATLAB
  • 2. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 110 ‫نةخشةكان‬ Functions ‫ل‬ ‫جطة‬ ‫ماتالب‬ ‫ة‬ ‫بنضينةيية‬ ‫كردارة‬ ‫َرةييةكان‬‫ي‬‫ذم‬ Basic Arithmetic Operations ‫ِةكان‬‫ر‬‫ب‬ ، Expressions ، ‫نةخشةكانيش‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةتوان‬ Functions ،‫َتةوة‬‫ي‬‫بطر‬ ‫ماتالب‬ ‫بؤية‬ ‫ثةرتوكخانةيةكى‬ ‫هةية‬ ‫طةورةى‬ ‫زؤر‬ ‫ئامادةكراوةكان‬ ‫نةخشة‬ ‫بؤ‬ Built – In Function ، ‫بؤ‬ ‫تةواو‬ ‫كارئاسانى‬ ‫كة‬ ‫دةكات‬ ‫َنةر‬‫ي‬‫بةكاره‬ .‫هؤيةوة‬ ‫بة‬ ‫دةدةين‬ ‫ئةجنام‬ ‫كارةكامنان‬ ‫ئاسانى‬ ‫بة‬ ‫و‬ ‫َكةرانة‬ ‫ل‬‫داغ‬ ‫ئةم‬ ‫كة‬ ،‫َكةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫َك‬‫ي‬‫َكةر‬ ‫ل‬‫داغ‬ ‫ضةند‬ ‫يان‬ ‫َك‬‫ي‬‫َكةر‬ ‫ل‬‫داغ‬ ‫و‬ ‫َك‬‫ي‬‫ناو‬ ‫لة‬ ‫َكهاتووة‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةخشةيةك‬ ‫هةر‬ ‫سة‬ .‫كةوانةوة‬ ‫دوو‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫دةكةونة‬ ‫َكةرةكان‬ ‫ل‬‫داغ‬ ،‫َسان‬‫ي‬‫ر‬ ‫َرةى‬‫ي‬‫طو‬ ‫بة‬ ،‫و‬ ‫َنراوون‬‫ي‬‫مل‬ ‫بؤ‬ ‫ِةطى‬‫ر‬ ‫نةخشةى‬ ‫منوونة‬ ‫ذم‬ ‫جاى‬ ‫دوو‬ ‫لة‬ ‫بريتيية‬ ،‫ارة‬ sqrt(x) ‫كة‬ sqrt ،‫و‬ ‫نةخشةكةية‬ ‫ناوى‬ x ،‫َكةرةكةية‬ ‫ل‬‫داغ‬ ‫نةخشة‬ ‫َك‬‫ي‬‫كات‬ :‫لةمانة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫َك‬‫ي‬‫يةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةطوجن‬ ‫َكةرةكان‬ ‫ل‬‫داغ‬ ،‫َنني‬‫ي‬‫بةكاردةه‬ - ‫ذمارة‬ Number . - ‫طؤراوو‬ ‫هةميشة‬ Variable . - ‫طوزارشت‬ ‫و‬ ‫ِة‬‫ر‬‫ب‬ Expression . - ‫نةخشة‬ Function ‫نةخشة‬ ‫لةناو‬ ‫نةخشة‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫بةمةش‬ .‫دا‬ - .‫َكةوة‬‫ي‬‫ث‬ ‫سةرةوة‬ ‫مانةى‬ ‫لة‬ ‫دانةيةك‬ ‫ضةند‬ :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ x = 3 y=5 sqrt(x+2*y*15+x^3) sqrt(x) sqrt(y) sqrt(25) sqrt(50)
  • 3. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 111 sqrt(sqrt(81)) //‫ئةجنام‬ x = 3 y = 5 ans = 13.416 ans = 1.7321 ans = 2.2361 ans = 5 ans = 7.0711 ans = 3 ‫هة‬ ‫لةو‬ ‫جطة‬ ‫َطومان‬‫ي‬‫ب‬ ‫َشكةشي‬‫ي‬‫ث‬ ‫تايبةتى‬ ‫ثةرتوكخانةى‬ ‫بة‬ ‫ماتالب‬ ‫كة‬ ‫ئامادةكراوةى‬ ‫نةخشة‬ ‫موو‬ ‫نةخشة‬ ‫دةتوانني‬ ‫خؤمشان‬ ،‫كردووين‬ Function ،‫و‬ ‫بكةين‬ ‫درووست‬ ‫َدةدةين‬ ‫ل‬‫هةو‬ ‫دا‬ ‫داهاتوو‬ ‫بةشةكانى‬ ‫لة‬ .‫درووستكردن‬ ‫نةخشة‬ ‫بة‬ ‫بكةين‬ ‫تايبةت‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةش‬ ‫بري‬ ‫كردارة‬ ،‫ئامادةكراوةكان‬ ‫نةخشة‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫بةشةدا‬ ‫لةم‬ ‫وةك‬ ‫سةرةتاش‬ ،‫َدةكةين‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬ ‫كارييةكان‬ ،+ ‫منوونةيةكى‬ ‫ضةند‬ ‫بريخستنةوة‬ - ‫نرخى‬ ،‫دووجا‬ ‫رةطى‬ ‫وةك‬ ‫ترى‬ ‫بوارةكانى‬ ‫بؤ‬ ‫ثاشان‬ ،‫َنينةوة‬‫ي‬‫دةه‬ * ‫و‬ /، ،‫رووت‬ ،‫تةواو‬ ‫ِةر‬‫ر‬‫ب‬ ،‫ِةر‬‫ر‬‫ب‬ ،‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ،َ‫ي‬‫تةذ‬ ،‫َتةكان‬‫ي‬‫ئاو‬ ‫ذمارة‬،‫ئةلطؤؤريسم‬ ،‫تر‬ ‫رةطةكانى‬ ،‫ماوة‬ ‫تا‬ ............. ،‫نزيككردنةوة‬ .‫د‬
  • 4. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 112 ‫كؤكردنةوة‬ Addition ‫ئةجنام‬ ‫كردارةكة‬ ،‫بكةينةوة‬ ‫كؤى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫كة‬ ،‫دا‬ ‫ذمارةكان‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ + ‫َماى‬‫ي‬‫ه‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ،‫دا‬ ‫ماتالب‬ ‫لة‬ ‫ئينتةر‬ ‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫ثاشان‬ ،‫دا‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ ‫َماكة‬‫ي‬‫ه‬ ‫دانانى‬ ‫ياخود‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةدةر‬ Enter :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫دا‬ x = 3 y=5 z=x+y m=25+73+123 //‫ئةجنام‬ x = 3 y = 5 z = 8 m = 221 ‫َدةركردن‬‫ي‬‫ل‬ Subtraction ‫هيماى‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ‫كردارة‬ ‫ئةم‬ – ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫دوواتر‬ ،‫و‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ ‫دووطمةى‬ Enter :‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ،‫دةكات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬ ‫دا‬ x = 3 y=5
  • 5. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 113 z=x-y w=y-z m=123-73 //‫ئةجنام‬ x = 3 y = 5 z = -2 w = 7 m = 50 ‫َكدان‬‫ي‬‫ل‬ Multiplication ‫ك‬ ‫ئةم‬ ‫ر‬ ‫دارة‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ * ‫َماى‬‫ي‬‫ه‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ‫َكيان‬‫ي‬‫ل‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫طؤراوانةى‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬ ،‫بدةين‬ ‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫ثاشان‬ Enter ،‫دا‬ :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫دةطات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬ x = 3 y=5 z=x*y w=y*z m=123*73 //‫ئةجنام‬ x = 3
  • 6. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 114 y = 5 z = 15 w = 75 m = 8979 ‫لة‬ ‫دابةشكردن‬ ‫ضةثةوة‬ Left Division ‫و‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫نيوان‬ ‫لة‬ / ‫نيشانةى‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ‫كردارة‬ ‫ئةم‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫دوواتر‬ ‫دووطمةى‬ Enter :‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ،‫دةطات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬ ‫دا‬ x = 3 y=6 z=x/y w=4/12 m=2/10 //‫ئةجنام‬ x = 3 y = 6 z = 0.50000 w = 0.33333 m = 0.20000
  • 7. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 115 ‫لة‬ ‫دابةشكردن‬ ‫راستةوة‬ Division Right ‫نيشانةى‬ ‫دانانى‬ ‫بة‬ ‫كردارة‬ ‫ئةم‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫دوواتر‬ ‫و‬ ‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫نيوان‬ ‫لة‬ ‫دووطمةى‬ Enter ‫دةطات‬ ‫ئةجنام‬ ‫بة‬ ‫دا‬ :‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ، x = 3 y=6 z=xy w=412 m=210 //‫ئةجنام‬ x = 3 y = 6 z = 2 w = 3 m = 5 ‫ِووت‬‫ر‬ ‫نرخى‬ Absolute Value ‫نةخشةيي‬ abs( ); ‫رووت‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ .‫طؤراوةكان‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكان‬ ‫ى‬
  • 8. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 116 : ‫دةستى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫ِووت‬‫ر‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ |-6|=6 |25|=25 :‫دا‬ ‫ماتالب‬ ‫لة‬ ‫ِووت‬‫ر‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ x = -6 y=abs(x) z=abs(25) //‫ئةجنام‬ x = -6 y = 6 z = 25 ‫نزيككردنةوة‬ Round ‫بؤ‬ ‫ذمارةيي‬ ‫نرخى‬ ‫نزيككردنةوةى‬ ‫نةخشةيي‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ،‫تةواو‬ ‫ذمارةى‬ ‫نزيكرتين‬ round() ‫دانانى‬ ‫و‬ ‫كةو‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ ‫طؤراوةكة‬ ‫هةميشة‬ ‫يان‬ ‫ذمارةكة‬ ‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫ثةجنةنان‬ ‫و‬ ‫انةكةدا‬ Enter :‫دا‬ x=130.4 y=-130.4 z=round(x) w=round(y) q=round(-160.7)
  • 9. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 117 a=round(160.7) //‫ئةجنام‬ x = 130.40 y = -130.40 z = 130 w = -130 q = -161 a = 161 ‫دووجا‬ ‫ِةطى‬‫ر‬ Square Root ،‫دووجا‬ ‫رةطى‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ ‫بةشيوةى‬ ‫كة‬ sqrt() ‫رةطةكةش‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةنووسر‬ ‫دووطمةى‬ ‫بة‬ ‫َني‬‫ي‬‫ثةجندةن‬ ‫ثاشان‬ ،‫كةوانةكةدا‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫لة‬ Enter .‫دا‬ :‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ x=81 xRoot=sqrt(x) zRoot=sqrt(25) sqrt(49) wRoot=sqrt(7) //‫ئةجنام‬ x = 81 xRoot = 9
  • 10. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 118 zRoot = 5 ans = 7 wRoot = 2.6458 ‫ئةطةر‬ ‫دووج‬ ‫رةطى‬ ( ‫سالب‬ ‫ذمارةى‬ ‫اى‬ - ))‫((ئالؤز‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ئاو‬ ‫ذمارةى‬ ‫دةكاتة‬ ‫ئةجنام‬ ‫ئةوا‬ ،‫بدؤزينةوة‬ ) Complex Number : w=sqrt(-9) x=sqrt(-25) //‫ئةجنام‬ w = 0 + 3i x = 0 + 5i ‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬ Review ......: ‫تووان‬ ‫و‬ ‫ذمارةيةك‬ ‫بؤ‬ ‫َن‬‫ي‬‫بطؤر‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةتوانر‬ ،‫و‬ ‫جاوة‬ ‫دوو‬ ‫رةطى‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫دةكةونة‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬ 2 ‫ئاسانى‬ ‫بة‬ ‫ئةوا‬ ، :‫وةكو‬ ،‫دةرةوة‬ ‫َنة‬‫ي‬‫د‬ ‫رةط‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫لة‬ √ √ √ √ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ‫خؤيي‬ ‫َش‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذمارةيةكى‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬ ،‫َت‬‫ي‬‫بنوسر‬ ‫دوو‬ ‫تووان‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناتوانر‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬ ‫بؤ‬ ‫دووجاى‬ ‫رةطى‬ ‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫خؤيي‬ ‫دوواى‬ ‫ذمارةيةكى‬ ‫و‬ 03 ‫رة‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬ ‫دووجاى‬ ‫طى‬ 22 ‫و‬ 03 ، ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬ ‫ئةجنامةكةش‬ ‫كةواتة‬ 2 ‫و‬ 3 : √ √ √ :‫بن‬ ‫موجةب‬ ‫ذمارةى‬ ‫دوو‬ ‫واى‬ ‫و‬ ‫ئيكس‬ ‫ئةطةر‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫َوةية‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةم‬ ‫ِةطييةكان‬‫ر‬ ‫ِة‬‫ر‬‫ب‬ ‫دابةشكردنى‬ ‫و‬ ‫َكدان‬‫ي‬‫ل‬
  • 11. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 119 √ √ √ √ √ √ √ (√ ) √ √ ( )√ √ √ ( )√ ‫تر‬ ‫ِةطةكانى‬‫ر‬ Other Roots ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ nthroot(x,n) ،‫تر‬ ‫رةطةكانى‬ ‫هةموو‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫َكدا‬‫ي‬‫لةكات‬ x ‫ئةو‬ ‫و‬ ،‫رةطةكةية‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫واتة‬ ‫بدؤزينةوة‬ ‫رةطةكةى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫ذمارةيةية‬ n ‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫جايةكة‬ ‫بريتييةلة‬ ‫يش‬ ‫رةطى‬ :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫جايةكانة‬ ‫ذمارةى‬ ‫َنجيش‬‫ي‬‫ث‬ ،‫و‬ ‫رةطةكةية‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫لة‬ ‫هةشتا‬ ‫ذمارة‬ ،‫هةشتا‬ ‫جاى‬ ‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ x=80 wRoot=nthroot(x,4) xRoot=nthroot(120,7) yRoot=nthroot(50,6) zRoot=nthroot(7,8) //‫ئةجنام‬ x = 80 wRoot = 2.9907
  • 12. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 120 xRoot = 1.9816 yRoot = 1.9194 zRoot = 1.2754 ( ‫سالب‬ ‫ِةطةكة‬‫ر‬ ‫َر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫واتة‬ ،‫بدؤزينةوة‬ ‫سالب‬ ‫رةطى‬ ‫َت‬‫ي‬‫مبانةو‬ ‫ئةطةر‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ - ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ) ‫ئ‬ ‫رةطةكة‬ ‫جاى‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫ةوا‬ :‫منوونةكان‬ ‫بروانة‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫تاك‬ x=-80 xRoot=nthroot(x,5) zRoot=nthroot(-120,7) nthroot(-50,5) wRoot=nthroot(-7,7) //‫ئةجنام‬ x = -80 xRoot = -2.4022 zRoot = -1.9816 ans = -2.1867 wRoot = -1.3205 ‫كردن‬ ‫َطري‬‫ي‬‫ج‬ Fix ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ fix() :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫سفر‬ ‫بةرةو‬ ‫نزيككردنةوة‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ x=13/5
  • 13. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 121 xFix=fix(x) zFix=fix(-130.4) fix(130.4) wFix=fix(-160.7) mFix=fix(160.7) //‫ئةجنام‬ x = 2.6000 xFix = 2 zFix = -130 ans = 130 wFix = -160 mFix = 160 ‫بةرةو‬ ‫نزيككردنةوة‬ ‫كةمرتين‬ Floor ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ floor() ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫ذمارةى‬ ‫بةرةو‬ ‫نزيككردنةوة‬ :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫تةواو‬ ‫بضوكرتى‬ x=9/4 xFloor=floor(x) z=-9/4 zFloor=floor(z) mFloor=floor(160.7)
  • 14. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 122 wFloor=floor(-160.7) aFloor=floor(130.4) bFloor=floor(-130.4) //‫ئةجنام‬ x = 2.2500 xFloor = 2 z = -2.2500 zFloor = -3 mFloor = 160 wFloor = -161 aFloor = 130 bFloor = -131 ‫بة‬ ‫نزيككردنةوة‬ ‫رة‬ ‫زؤرترين‬ ‫و‬ Ceil ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ :‫منوونة‬ ‫بروانة‬ ،‫نرخ‬ ‫بةرزترين‬ ‫لة‬ ‫نزيككردنةوة‬ x=9/4 xFloor=ceil(x) z=-9/4 zCeil=ceil(z) mCeil=ceil(160.7)
  • 15. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 123 wCeil=ceil(-160.7) aCeil=ceil(130.4) bCeil=ceil(-130.4) //‫ئةجنام‬ x = 2.2500 xFloor = 3 z = -2.2500 zCeil = -2 mCeil = 161 wCeil = -160 aCeil = 131 bCeil = -130 ‫تةواو‬ ‫ذمارةى‬ ‫نةخشةى‬ Int(x) Functions ‫نة‬ ‫ئةم‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةطؤر‬ ‫نرخ‬ ‫خشةسة‬ ‫َكى‬‫ي‬‫نرخ‬ ‫َطريى‬‫ي‬‫ج‬ ‫نزيك‬ ‫الى‬ ‫خشتةيةى‬ ‫ئةم‬ ‫َرةى‬‫ي‬‫طو‬ ‫بة‬ ‫تةواو‬ ‫ذمارةى‬ ‫لة‬ :‫خوارةوة‬ ‫كردار‬ ‫كةر‬ ‫ديارى‬ Int8 821 - ‫بؤ‬ 821 Int16 02,131 - ‫بؤ‬ 027131 Int32 278117110,311 - ‫بؤ‬ 2781171107311 Int64 8722070127303712171127131 - ‫بؤ‬ 8722070127303712171127131
  • 16. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 124 w=int8(12.8) x=int8(-12.8) y=int8(12.4) z=int8(-12.4) //‫ئةجنام‬ w = 13 x = -13 y = 12 z = -12 ‫لة‬ ‫بوو‬ ‫طةورةترة‬ ‫دةكةين‬ ‫َى‬ ‫ل‬‫داغ‬ ‫ذمارةيةى‬ ‫ئةو‬ ‫ئةطةر‬ 821 ‫لة‬ ‫دةكاتةوة‬ ‫نزيكى‬ ‫ئةوا‬ 821 ‫ذمارةى‬ ‫بؤ‬ ، ‫َوة‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةهةمان‬ ‫سالبيش‬ - 821 :‫دةكاتةوة‬ ‫نزيكى‬ w=int8(140.7) x=int8(130.4) y=int8(-140.7) z=int8(-130.4) //‫ئةجنام‬ w = 127 x = 127 y = -128 z = -128 ‫بوو‬ ‫طةورةتر‬ ‫ئةطةر‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ 821 ‫ئةوا‬ int16 :‫َنني‬‫ي‬‫بةكاردةه‬
  • 17. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 125 w=int16(130.4) x=int16(-130.4) y=int16(-160.7) z=int16(160.7) //‫ئةجنام‬ w = 130 x = -130 y = -161 z = 161 ‫ماوة‬ Reminder ‫ئ‬ ‫ماوة‬ ،‫دا‬ ‫تر‬ ‫ذمارةيةكى‬ ‫بةسةر‬ ‫ذمارةيةك‬ ‫دابةشكردنى‬ ‫دوواى‬ ‫دةمينيتةوة‬ ‫كة‬ ‫نرخةية‬ ‫ةو‬ ‫ذمارةى‬ ‫بة‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ‫كاتيك‬ ‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫دةم‬ ‫تةواو‬ 1 ‫دابةشي‬ 0 ‫دةكات‬ ‫ئةجنام‬ ‫دةكةين‬ 2 :‫َتةوة‬‫ي‬‫دةمين‬ ‫يةكى‬ ،‫و‬ a=rem(7,3) b=rem(7,-3) c=rem(-7,3) d=rem(-7,-3) //‫ئةجنام‬ a = 1 b = 1
  • 18. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 126 c = -1 d = -1 ‫مؤد‬ Modulus ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function ‫مؤد‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ Mod :‫َن‬‫ي‬‫دةل‬ ‫َشى‬‫ي‬‫ث‬ ‫كة‬ ‫مودولؤ‬ Modulo ‫مؤدولةس‬ ‫يان‬ Modulus . ‫ماوة‬ ‫وةكو‬ ،‫دا‬ ‫َةت‬ ‫ل‬‫حا‬ ‫َك‬‫ي‬‫لةهةند‬ Reminder ‫َك‬‫ي‬‫هةند‬ ‫لة‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ،‫واية‬ .‫َى‬‫ي‬‫ل‬ ‫جياوازة‬ ،‫دا‬ ‫تر‬ ‫َةتى‬ ‫ل‬‫حا‬ % Find 12 Mod -5 mode12And5=mod(12,-5) % Find -12 Mod -5 mode12And5=mod(-12,-5) % Find -12 Mod 5 mode12And5=mod(-12,5) % Find 12 Mod 5 mode12And5=mod(12,5) //‫ئةجنام‬ mode12And5 = -3 mode12And5 = -2 mode12And5 = 3
  • 19. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 127 mode12And5 = 2 ‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬ Review ......: ‫مؤد‬ ‫دؤزينةوةى‬ Mod َ‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫ياسايةى‬ ‫ئةم‬ ‫نانى‬ ‫هةموو‬ ‫ِةضاوكردنى‬‫ر‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةدر‬ ‫ئةجنام‬ ( ‫نيشانةكانى‬ - ‫ماتالب‬ ‫وةك‬ ‫بةرنامةكانى‬ ‫لة‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ،)+( ‫و‬ ) MATLAB َ‫ل‬‫ئيكس‬ ‫و‬ Excel ‫و‬ ‫نةخشة‬ ‫بة‬ ‫كراوة‬ ‫ياساية‬ ‫ئةم‬ ‫سازيي‬ ‫بةرنامة‬ ‫زمانةكانى‬ Function ‫ئةجنامدانى‬ ‫بؤ‬ ‫بة‬ ‫دؤزينةوةكة‬ :‫ئاسانى‬ M Mod N = [M/N – floor (M/N)] x N :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ % Find 12 Mod -5 mode12And5=[(12/(-5))-floor(12/(-5))]*-5 % Find -12 Mod -5 mode12And5=[(-12/(-5))-floor(-12/(-5))]*-5 % Find -12 Mod 5 mode12And5=[(-12/(5))-floor(-12/(5))]*5 % Find 12 Mod 5 mode12And5=[(12/(5))-floor(12/(5))]*5 //‫ئةجنام‬ mode12And5 = -3.0000 mode12And5 = -2.0000 mode12And5 = 3.0000
  • 20. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 128 mode12And5 = -2.0000 ‫مؤدةكةى‬ ‫و‬ ‫بينووسني‬ ‫كةرت‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫دةتوانني‬ ‫ياخود‬ ‫َرةى‬‫ي‬‫ذ‬ ‫سةرةو‬ ‫كة‬ ‫كاتيك‬ ‫بؤ‬ ‫بةالم‬ ،‫وةربطرين‬ ‫َت‬‫ي‬‫وادةب‬ ‫ماوة‬ ‫وةكو‬ ‫كاتةشدا‬ ‫لةم‬ ،‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫نيشانة‬ ‫هةمان‬ ‫كةرتةكة‬ : َ‫ل‬‫َنشيية‬‫ي‬‫َكسثؤن‬‫ي‬‫ئ‬ Exponential ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ exp() :‫منوونةكان‬ ‫بروانة‬ ،َ‫ل‬‫َنشيية‬‫ي‬‫ئيكسثؤن‬ ‫نرخى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ x=5 xExponential=exp(x) y=3 xExponential=exp(y) //‫ئةجنام‬ x = 5 xExponential = 148.41 y = 3 xExponential = 20.086
  • 21. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 129 )‫ه‬.‫ك‬.‫(ط‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ Common Factor (GCF) Greatest ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function :‫ذمارة‬ ‫دوو‬ ‫َوان‬‫ي‬‫ن‬ ‫هاوبةشي‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ A=gcd(10,5) B=gcd(144,28) C=gcd(-10,5) D=gcd(-10,-5) E=gcd(10,-5) //‫ئةجنام‬ A = 5 B = 4 C = 5 D = 5 E = 5 ‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬ Review ......: ‫دؤزينةوةى‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫ئةو‬ ‫هةموو‬ ‫وةرطرتنى‬ ‫بة‬ ‫ذمارانة‬ ‫يةكةم‬ ‫ذمارةى‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ،‫و‬ ‫دا‬ ‫بةسةرى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬ ‫دووةم‬ ‫ذمارةى‬ ‫كة‬ ‫ذمارانةى‬ ‫ئةو‬ ‫هةموو‬ ‫ثاشان‬ ،‫دا‬ ‫سةرى‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬ ‫دو‬ ‫ذمار‬ ‫طةورةترين‬ ‫وةرطرتنى‬ ‫واتر‬ :‫دا‬ ‫ذمارةكة‬ ‫هةردوو‬ ‫هاوبةشةكانى‬ ‫ذمارة‬ ‫لةناو‬ ‫ة‬ ::‫منوونة‬ ‫بؤ‬ Gcd(12.8)
  • 22. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 130 12 1, 2, 4, 6, 12 8 1, 2, 4, 8 ( ‫هاوبةشةكان‬ 8 ، 2 ، 1 ) ‫دةكاتة‬ ‫هاوبةش‬ ‫طةورةترين‬ ‫و‬ 1 ‫بؤية‬ ، ‫دةكاتة‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ 1 . Gcd (12,8) = 4. ‫طةو‬ ‫هةروةها‬ (( ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫رةترين‬ ))‫ه‬.‫ك‬.‫ط‬ ‫بؤ‬ 22 ‫و‬ 23 :‫دةدؤزينةوة‬ 22 1, 5, 25 20 1, 2, 4, 5, 10, 20 ( ‫هاوبةشةكان‬ 8 ، 2 ‫دةكاتة‬ ‫هاوبةش‬ ‫طةورةترين‬ ‫و‬ ) 2 ، ‫دةكات‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫بؤية‬ 2 : Gcd (25,20) =5. ‫بؤ‬ ))‫ه‬.‫ك‬.‫((ط‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫هةروةها‬ 5 ‫و‬ 12 :‫دةدؤزينةوة‬ 5 1, 5 12 1, 2, 3, 4, 6, 12 ‫تةنها‬ 8 ‫دةكاتة‬ ))‫ه‬.‫ك‬.‫((ط‬ ‫هاوبةش‬ ‫كؤلكةى‬ ‫طةورةترين‬ ‫بؤية‬ ،‫هاوبةشة‬ 8 : Gcd (5,12) = 1
  • 23. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 131 )‫ه‬.‫ض‬.‫(ب‬ ‫هاوبةش‬ ‫ضةندجارةى‬ ‫بضوكرتين‬ Least Common Factor (LCM) ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function :)‫ه‬.‫ض‬.‫(ب‬ ‫هاوبةش‬ ‫ضةندجارةى‬ ‫بضوكرتين‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ A=lcm(2,12) //‫ئةجنام‬ A = 12 ‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬ Review ......: ‫دؤزينةوةى‬ ‫هاوبةش‬ ‫ضةندجارةى‬ ‫بضوكرتين‬ Least Common Factor :‫َن‬‫ي‬‫دةل‬ ‫َشى‬‫ي‬‫ث‬ ‫كة‬ Least Common Multiple –LCM ، ‫وةرطرتنى‬ ‫بة‬ 2 ‫((كةرةتيان‬ ‫بدةين‬ ‫َكيان‬‫ي‬‫ل‬ ‫كة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫ذمارة‬ ‫بكاتةوة‬ ‫و‬ ))‫بكةين‬ ‫جارةى‬ ‫ضةند‬ َ‫ي‬‫دةمانةو‬ ‫ذمارةيةى‬ ‫ئةو‬ :‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫بدؤزينةوة‬ ‫بؤ‬ ‫هاوبةشي‬ 18 = 2 x 9 = 2 x 3 x 3 :‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ،‫دةكةين‬ ‫كار‬ ‫هةمان‬ ‫دووةميش‬ ‫ذمارةى‬ ‫بؤ‬ ‫هةروةها‬ 12 = 2 x 6 = 2 x 2 x 3 ‫بؤ‬ ‫دةنووسني‬ ‫هاوبةش‬ ‫جارةى‬ ‫ضةند‬ ‫بضوطرتين‬ ‫ثاشان‬ 2 //‫ذمارةكة‬ LCM(18,12)= ‫هةذدة‬ ‫ذمارة‬ ‫بؤ‬ 81 ‫كرديية‬ 2 * 0 * 0 ‫ذمارة‬ ‫بؤ‬ ‫و‬ ‫دوانزة‬ 82 ‫كرديية‬ 2 * 2 * 0 ‫نرخةكانى‬ ‫َك‬‫ي‬‫كات‬ ‫و‬ 81 ‫دةكاتة‬ ‫كة‬ ‫دةنووسينةوة‬ 2 * 0 * 0 ‫بؤ‬ ‫ثاشان‬ ‫و‬ 82 ‫كة‬ 0 * 2 ‫لة‬ ‫هةية‬ ‫ضونكة‬ ‫الدةبةين‬ 2 * 0 * 0 ‫ى‬ ‫يةك‬ ‫تةنها‬ ‫و‬ ‫هةذدةدا‬ 2 ‫ذمارةكةى‬ َ‫ي‬‫س‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫دةنووسني‬ 81 :‫دا‬ LCM(18,12)=2*2*3*3
  • 24. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 132 ‫َكدانى‬‫ي‬‫بةل‬ 2 * 2 * 0 ‫ذمارة‬ 82 ‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫بة‬ ،‫و‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫دةب‬ ‫درووست‬ 2 * 0 * 0 ‫ذمارة‬ 81 ‫درووست‬ ‫هةر‬ ‫ليكدانى‬ ‫ئيستا‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫دةب‬ 1 :‫دةدةين‬ ‫ئةجنام‬ ‫ذمارةكة‬ LCM(18,12)=2*2*3*3=36 ‫َزةكان‬‫ي‬‫ه‬ Powers ‫َزةكان‬‫ي‬‫ه‬ ،‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫بضوكةكان‬ ‫زؤر‬ ‫يان‬ ‫طةورةكان‬ ‫زؤر‬ ‫ذمارة‬ ‫نووسينى‬ ‫بؤ‬ ‫َز‬‫ي‬‫ه‬ ‫ياساكانى‬ ‫دةتوانني‬ ‫بؤ‬ ‫َنني‬‫ي‬‫بةكاربه‬ ‫و‬ ‫كردارةكان‬ ‫َكردنى‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬ َ ‫ل‬‫وة‬ ‫سادةكردنى‬ .‫امةكان‬ :‫دا‬ ‫ماتالب‬ ‫لة‬ ‫َز‬‫ي‬‫ه‬ ‫منوونةى‬ x=4^2; y=4^5; z=x*y //‫ئةجنام‬ z = 16384 ‫لؤطاريتمةكان‬ s Logarithm ‫نةخشةيةك‬ ‫ضةند‬ Functions ‫بؤ‬ ‫ئامادةكراوة‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫دةكةين‬ ‫باس‬ ‫هةريةكةيان‬ ‫كة‬ ،‫لؤطاريتمةكان‬ ،‫و‬ ‫ثاشان‬ ،‫ِوو‬‫ر‬ ‫دةياخنةينة‬ ‫منوونةوة‬ ‫بة‬ ‫بريدةخةين‬ ‫لؤطاريتمتان‬ ‫كورتى‬ ‫بة‬ .‫ةوة‬
  • 25. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 133 ‫سرووشتى‬ ‫لؤطاريتمى‬ Natural Log ‫سروشتى‬ ‫لؤطاريتى‬ ‫نةخشةى‬ Log (x) ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ ‫بؤ‬ ‫سروشتى‬ ‫لؤطاريتى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫ئيكس‬ x : x=12; y = 100; XLog=log(x) yLog=log(y) //‫ئةجنام‬ XLog = 2.4849 yLog = 4.6052 ‫دة‬ ‫لؤطاريتمى‬ Log 10 ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ ‫بنضينةى‬ ‫لؤطاريتمى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ 83 :‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ، x=120; y = 100; XLog=log10(x) yLog=log10(y)
  • 26. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 134 //‫ئةجنام‬ XLog = 2.0792 yLog = 2 ‫دوو‬ ‫لؤطاريتمى‬ Log 2 ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫بؤ‬ ‫دوو‬ ‫بنضينةي‬ ‫لؤطاريتمى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫ئيكس‬ ‫ذمارةى‬ ‫نرخى‬ x : x=3.4; y = 0.34; XLog2=log2(x) yLog2=log2(y) //‫ئةجنام‬ XLog2 = 1.7655 yLog2 = -1.5564 ‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬ Review ......: :‫بنووسني‬ ‫طاريتمى‬ ‫لؤ‬ ‫َشةيي‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫بةش‬ ‫توانى‬ ‫هاوكيشةى‬ ‫دةتوانني‬ :‫منوونةكان‬ ‫برووانة‬ ‫توانى‬ ‫َشةى‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫لؤط‬ ‫َشةى‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫اريتمى‬
  • 27. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 135 23 = 31 Log264=6 18 = 1 Log44=1 23 = 8 Log51=0 2 - 2 = 3731 Log5 0.04=-2 3x = 81 Log381=x ‫لة‬ ‫َك‬‫ي‬‫هةند‬ ‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫ئةمانةى‬ ،‫لؤطاريتمةكانة‬ ‫سيفةتى‬ ‫َك‬‫ي‬‫كات‬ b :‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بنضينةيةك‬ ‫هةر‬ b>0 ‫و‬ b (( ‫يةك‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةب‬ ‫يةكسان‬ 8 .)) ‫لؤطاريتمى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫توانى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫منوونة‬ ‫بي‬ ‫بنضينةى‬ ‫بى‬ ‫لؤطاريتمى‬ logbb=1 B1 =b Log1010=1 101 =10 ‫لؤطاريتمى‬ 8 logb1=0 B0 =1 Log101=0 100 =1 :‫لؤطاريتم‬ ‫سيفةتةكانى‬ ‫ذمارة‬ ‫بة‬ ‫دا‬ ‫جةبر‬ ‫لة‬ Log31000=log3(10*100)=log310+log3100 Logbmn=logbm+logbn =2 =x
  • 28. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 136 ‫نيشانة‬ Sign ‫ئةوا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫سالب‬ ‫ذمارةكة‬ ‫ئةطةر‬ ،‫و‬ ‫ذمارةكان‬ ‫نيشانةى‬ ‫كردنى‬ ‫ديارى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ - 8 ‫و‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬ (( ‫سفر‬ ‫ذمارةكة‬ ‫ئةطةر‬ 3 (( ‫سفر‬ ‫ئةوا‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ )) 3 ‫ئةوا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ )+( ‫موجةب‬ ‫ذمارةكة‬ ‫ئةطةر‬ ،‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬ )) + 8 .‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬ x=sign(-15) y=sign(0) z=sign(15) //‫ئةجنام‬ x = -1 y = 0 z = 1 ‫كؤلكة‬ Factor ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function ‫ذمارة‬ ‫كؤلكةى‬ ‫دزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ :‫منوونةكان‬ ‫ِوانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫كان‬ a=12; b=23; c=123; d =144; e=60;
  • 29. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 137 factorOfA=factor(a) factorOfB=factor(b) factorOfC=factor(c) factorOfD=factor(d) factorOfE=factor(e) //‫ئةجنام‬ factorOfA = 2 2 3 factorOfB = 23 factorOfC = 3 41 factorOfD = 2 2 2 2 3 3 factorOfE = 2 2 3 5 ‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬ Review ......: ‫دةتوانني‬ ‫ذمار‬ ‫هةر‬ ‫بكةين‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بةوة‬ ‫كؤلكة‬ .‫تر‬ ‫ذمارةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫دابةشبب‬ ،‫و‬ ‫ةيةكة‬ ‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ( 8 ، 2 ، 1 ، 3 ، 0 ، 1 ، 82 ‫و‬ 21 ‫ذمارة‬ ‫بؤ‬ ‫كؤلكةن‬ ) 21 ، ‫ذمارةى‬ ‫واتة‬ 21 ‫بةسةر‬ ‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬ 8 ،‫دا‬ ‫ذمارة‬ ‫بةسةر‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬ ‫هةروةها‬ 2 ‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬ ،‫دا‬ 1 ‫دا‬ ‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬ ‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬ ، 3 ‫دا‬ ‫بةسة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫دابةش‬ ‫هةروةها‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬ ‫ر‬ 0 ‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬ ،‫دا‬ 1 .‫دا‬ ‫بةسةر‬ ‫هةروةها‬ 82 ‫و‬ 21 ،‫َت‬‫ي‬‫دابةشدةب‬ ،‫يشدا‬ ‫ماوة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ناب‬ ‫كة‬ ‫ئةوةبني‬ ‫ئاطادارى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ Reminder ‫َت‬‫ي‬‫هةب‬ ‫مان‬ ‫دابةش‬ ‫لة‬
  • 30. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 138 .‫كردنةكةدا‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ 0 * 1 ‫ضونكة‬ .‫وةردةطرين‬ 1 ‫بؤ‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫دابةشدةب‬ 2 * 2 * 2 ‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫و‬ 0 ‫واتة‬ ، 0 * 2 * 2 * 2 ‫دةكاتةوة‬ 21 . ‫َكدراوو‬‫ي‬‫ل‬ torial Fac ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function ‫ذمارةكةوة‬ ‫لة‬ ‫كة‬ ،‫ذمارةيةك‬ ‫َكدراوى‬‫ي‬‫ل‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫بةردةوام‬ ‫جؤرة‬ ‫بةو‬ ، ‫و‬ ‫ذمارةكة‬ ‫لة‬ ‫كةمرت‬ ‫دانة‬ ‫يةك‬ َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َدةكر‬‫ي‬‫ث‬ ‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫ثاشان‬ ،‫و‬ ‫َدةكات‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ ‫تا‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةب‬ 8 :‫منوونة‬ ‫بؤ‬ ، 10 ! = 10*9*8*7*6*5*4*3*2*1 ‫زمانةكا‬ ‫لة‬ ‫سازيي‬ ‫بةرنامة‬ ‫نى‬ Programming Language ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫دةنووسر‬ ‫جياواز‬ ‫نيشانةى‬ ‫بة‬ ،‫دا‬ ‫وشةى‬ ‫و‬ ! ‫َماى‬‫ي‬‫ه‬ ‫زؤريي‬ ‫بة‬ ،‫َت‬‫ي‬‫دةدر‬ ‫ئةجنام‬ Factorial .‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫هةروةها‬ ‫ذمارةكة‬ ‫َويستة‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫تةواو‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ )+( ‫َنى‬‫ي‬‫ئةر‬ :‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ x=5; y=10; z=7; xFactorial=factorial(x) yFactorial=factorial(y) zFactorial=factorial(z) //‫ئةجنام‬ xFactorial = 120 yFactorial = 3628800 zFactorial = 5040
  • 31. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 139 ‫خؤبةشةكان‬ ‫ذمارة‬ Prime Number ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ :‫منوونةكان‬ ‫ِوانة‬‫ر‬‫ب‬ ،‫خؤبةشةكان‬ ‫ذمارة‬ ‫كردنى‬ ‫ديارى‬ x=5; y=23; z=43; xPrimeNumbers=primes(x) yPrimeNumbers=primes(y) zPrimeNumbers=primes(z) //‫ئةجنام‬ xPrimeNumbers = 2 3 5 yPrimeNumbers = 2 3 5 7 11 13 17 19 23 zPrimeNumbers = 2 3 5 7 11 13 17 19 23 29 31 37 41 43 ‫َداضوونةوة‬‫ي‬‫ث‬ w Revie ......: ‫خؤبةشةكان‬ ‫ذمارة‬ Prime Numbers ‫ذمارانةن‬ ‫ئةو‬ ‫لة‬ ‫طةورةترن‬ ‫كة‬ 8 ،‫موجةبن‬ ‫تةواوى‬ ‫ذمارةى‬ ‫و‬ ‫هةروةها‬ ‫كؤلكةكةيان‬ Factor ( ‫يةك‬ ‫لة‬ ‫بريتيية‬ 8 .‫خؤيي‬ ‫ذمارةكة‬ ‫و‬ ) ‫ئةو‬ :‫َني‬‫ي‬‫بل‬ ‫دةتوانني‬ ‫ياخود‬ ‫كةبةسةر‬ ‫ذمارانةن‬ 8 .‫دابةشدةبن‬ ،‫دا‬ ‫خؤيان‬ ‫و‬
  • 32. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 140 : ‫منوونة‬ ‫بؤ‬ 2 ، 0 ، 2 ، 1 ، 88 ، 80 ، 81 ‫و‬ ، 88 ‫بةسةر‬ ‫تةنها‬ ‫ذمارانة‬ ‫لةم‬ ‫هةريةك‬ . 8 ،‫دا‬ ‫خؤيان‬ ‫و‬ .‫خؤيانة‬ ‫و‬ ‫يةك‬ ‫و‬ ‫كؤلكةكانيان‬ ‫هةروةها‬ .‫دابةشدةبن‬ ‫؟‬ ‫خؤبةشة‬ ‫ئايا‬ ‫نةخشةى‬ Isprimes(x) ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ Function ‫ئيكس‬ ‫نرخى‬ ‫ثشكنينى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ x ‫نا؟‬ ‫يان‬ ‫خؤبةشة؟‬ ‫بزانني‬ ‫بؤئةوةى‬ ، ( ‫يةكمان‬ ‫نرخى‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫بةش‬ ‫خؤ‬ ‫ئةطةر‬ 8 ) ( ‫سفرمان‬ ‫نرخى‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةب‬ ‫خؤبةش‬ ‫ئةطةر‬ ،‫و‬ ‫َتةوة‬‫ي‬‫دةطري‬ ‫بؤ‬ 3 ‫بؤ‬ ) :‫َتةوة‬‫ي‬‫َر‬‫ي‬‫دةط‬ x=5; y=12; z=120; xPrimeNumbers=isprime(x) yPrimeNumbers=isprime(y) zPrimeNumbers=isprime(z) //‫ئةجنام‬ xPrimeNumbers = 1 yPrimeNumbers = 0 zPrimeNumbers = 0
  • 33. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 141 َ‫ي‬‫تةذ‬ – ‫ساين‬ Sine ‫نةخشةيي‬ sin (x) ))‫((ساين‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫طؤشة‬ ‫ى‬ ‫نيوةترةيي‬ ‫طؤشةي‬ ‫بة‬ x in Radians :‫منوونةكان‬ ‫ِوانة‬‫ر‬‫ب‬ ، x=30; y=pi/6; z=120; xSineInRdians=sin(x) ySineInRdians=sin(y) zSineInRdians=sin(z) w=sin(30*pi/180) //‫ئةجنام‬ xSineInRdians = -0.98803 ySineInRdians = 0.50000 zSineInRdians = 0.58061 w = 0.50000 ‫نةخشةيي‬ ::‫بةالم‬ asin(x) ‫َضةوانة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ Inverse َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫ى‬ sin-1 (x) : x=9; y=asin(x) //‫ئةجنام‬
  • 34. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 142 y = 1.5708 + 2.8873i ‫هةروةها‬ ‫نةخشةيي‬ sind(x) ))‫((ساين‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫ثلة‬ ‫بة‬ ‫طؤشة‬ ‫ى‬ Degree ، ِ‫ر‬‫ب‬ :‫منوونةكان‬ ‫ووانة‬ x=30; y=60; z=120; xSineInDegree=sind(x) ySineInDegree=sind(y) zSineInDegree=sind(z) //‫ئةجنام‬ xSineInDegree = 0.50000 ySineInDegree = 0.86603 zSineInDegree = 0.86603 ،‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ‫نةخشةيي‬ asind(x) ‫َضةوانة‬‫ي‬‫ث‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ Inverse َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫ى‬ acosd-1 (x) : x = 0.50000; y= 0.86603; z= 0.86603; xAsindd=asind(x) yAsind=asind(y) zAsind=asind(z) //‫ئةجنام‬
  • 35. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 143 xAsindd = 30.000 yAsind = 60.001 zAsind = 60.001 ‫نةخشةى‬ ‫هةروةها‬ sinh(x) ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫هايثةربؤليك‬ ‫َى‬‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ Hyperbolic : Sinh(x)=(ex – e-x )/2 ‫َوة‬‫ي‬‫ش‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َدةكر‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬ :‫بريكاريية‬ y=(exp(30)-exp(-30))/2 y = 5.3432e+12 ::‫منوونةكان‬ ‫ِووانة‬‫ر‬‫ب‬ x=9; y=25; a=sinh(x) b=sinh(y) //‫ئةجنام‬ a = 4051.5 b = 3.6002e+10 ‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ -- ‫كؤساين‬ Cosine ‫نةخشةية‬ ‫ئةم‬ cos(x) ‫دؤزين‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ))‫((كؤساين‬ ‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫ةوةى‬ ‫ط‬ ‫بة‬ ‫طؤشة‬ ‫ى‬ ‫ؤ‬ ‫نيوةتريةيي‬ ‫شةى‬ x in Radians :
  • 36. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 144 x=9; y=25; a=cos(x) b=cos(y) //‫ئةجنام‬ a = -0.91113 b = 0.99120 ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ‫نةخشةيي‬ acos(x) ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬ Inverse :‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ a = -0.91113 b = 0.99120 aAcos=acos(a) bAcos=acos(b) :‫ئةجنام‬ a = -0.91113 b = 0.99120 aAcos = 2.7168 bAcos = 0.13276 ‫هةروةها‬ ‫نةخشةيي‬ cosd(x) ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫ثلة‬ ‫بة‬ ‫طؤشة‬ ‫ى‬ ))‫((كؤساين‬ ‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫دؤزينةوةى‬ x in Degree : x=30; y=90;
  • 37. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 145 a=cosd(x) b=cosd(y) //‫ئةجنام‬ a = 0.86603 b = 0 ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ ‫نةخشةيي‬ acosd(x) ‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ Inverse : ‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ a = 0.86603 b = 0 aAcos=acosd(a) bAcos=acosd(b) //‫ئةجنام‬ a = 0.86603 b = 0 aAcos = 29.999 bAcos = 90 ‫نةخشةيي‬ ‫هةروةها‬ cosh(x) :‫تةواو‬ َ‫ي‬‫تةذ‬ ‫هايثةربؤليكى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ x=cosh(30) y=cosh(30*pi/180) ::‫ئةجنام‬ x = 5.3432e+12 y = 1.1402
  • 38. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 146 ‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬ – ‫طؤشة‬ ‫سايةى‬ Tangent ‫نةخشةيي‬ tan(x) ‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ – ‫طؤشة‬ ‫سايةى‬ — ‫ئيكس‬ ‫ى‬ x ‫طؤشةى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫نيوةتريةيي‬ x in Radian : x=tan(30*pi/180) y=tan(45*pi/180) ::‫ئةجنام‬ x = 0.57735 y = 1.00000 ‫نةخشةيي‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ atan(x) ‫َضةوانةيي‬‫ي‬‫ث‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ Inverse ‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬ – ‫سايةى‬ ‫طؤشة‬ — ‫ئيكس‬ ‫ى‬ x ‫نيوةتريةيي‬ ‫طؤشةى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ x in Radian : x = 0.57735 y = 1.00000 xAtan=atan(x) yAtan=atan(y) ::‫ئةجنام‬ x = 0.57735 y = 1 xAtan = 0.52360 yAtan = 0.78540
  • 39. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 147 ‫نةخشةيي‬ ‫هةروةها‬ tand(x) ‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ – ‫طؤشة‬ ‫سايةى‬ — ‫ئيكس‬ ‫ى‬ x ‫بة‬ ‫ثلة‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ x in degree : x = tand(45) ::‫ئةجنام‬ x = 1.00000 ‫نةخشةيي‬ ‫َام‬ ‫ل‬‫بة‬ atand(x) ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬ Inverse ‫َكةوت‬‫ي‬‫ل‬ – ‫سايةى‬ ‫طؤشة‬ — ‫ئيكس‬ ‫ى‬ x ‫ثلة‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ x in degree : x = atand(45) ::‫ئةجنام‬ x = 88.727 ‫نةخشةيي‬ ‫هةروةها‬ tanh(x) ‫هايثةربؤليكى‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ :‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫طؤشة‬ ‫سايةى‬ x = tanh(45) ::‫ئةجنام‬ x = 1 ‫تةواو‬ ‫ساية‬ Cotangent ‫نةخشةيي‬ cot(x) ‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ x ، ‫نيوةتريةي‬ ‫طؤشةى‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫ي‬ x in Radians : x = cot(45*pi/180) ::‫ئةجنام‬
  • 40. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 148 x = 1.0000 :‫َني‬‫ي‬‫بةكاربه‬ ‫خوارةوةش‬ ‫نةخشانةى‬ ‫ئةم‬ ‫دةتوانني‬ ‫َشوو‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةخشةكانى‬ ‫و‬ ‫منوونة‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بةهةمان‬ - ‫نةخشةيي‬ acot(x) ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬ ‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬ x ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ، ‫نيوةتريةيي‬ ‫طؤشةى‬ x in Radians . - ‫ن‬ ‫ةخشةيي‬ cotd(x) ‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬ ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ x ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ، ‫ثلة‬ x in Degree : - ‫نةخشةيي‬ acotd(x) ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫َضةوانةى‬‫ي‬‫ث‬ Inverse ‫ئيكس‬ ‫تةواوى‬ ‫ساية‬ x ، ‫َوةى‬‫ي‬‫ش‬ ‫بة‬ ‫ثلة‬ x in Degree : - ‫نةخشةيي‬ coth(x) ‫دؤزينةوةى‬ ‫بؤ‬ ‫َت‬‫ي‬‫بةكارد‬ ‫هايثةربؤليكى‬ Hyperbolic ‫تةواوى‬ ‫ساية‬ ‫ئيكس‬ x . ‫منوونةكانى‬ ‫وةك‬ ‫نةخشةكان‬ ‫هةموو‬ ‫َكردنى‬‫ي‬‫َبةج‬‫ي‬‫ج‬ ، ‫و‬ ‫سةرةوةية‬ .‫بينوومسةوة‬ ‫نةزانى‬ ‫َويستم‬‫ي‬‫ث‬ ‫بة‬ ‫بؤية‬
  • 41. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 149 ِ‫ر‬ ‫َنان‬‫ي‬‫اه‬ Exercise :‫يةك‬ ‫طؤ‬ ‫قةبارةى‬ Volume of Sphere ‫نيوةتريةكةى‬ ‫ئةطةر‬ ،‫بدؤزةرةوة‬ Radius ‫بكاتة‬ 2 ‫ثاشان‬ ، َ‫ل‬‫لةطة‬ ‫قةبارةكة‬ ‫ئةجنامى‬ ،‫كؤبكةرةوة‬ ‫َشةية‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫ئةم‬ ‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َك‬‫ي‬‫بةمةرج‬ x ‫َك‬‫ي‬‫طؤراو‬ ‫هةميشة‬ ‫وةك‬ Variable ‫نرخى‬ ‫و‬ ‫َنيت‬‫ي‬‫بناس‬ 2701 .‫َبدةيت‬‫ي‬‫ث‬ √ ‫طؤ‬ ‫قةبارةى‬ //‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬ V : ‫لة‬ ‫بريتيية‬ :‫دوو‬ ‫ترية‬ ‫نيووة‬ ‫ي‬ Radius ‫طؤيةك‬ Sphere ،‫بدؤزةرةوة‬ ‫كة‬ ‫طؤيةكة‬ ‫ق‬ ‫هةمان‬ ‫ةبارةى‬ Volume ‫ى‬ ))‫((خشتةك‬ ‫َوو‬ ‫ل‬‫ثا‬ ‫شةش‬ Cube ،‫هةية‬ ‫اليةكى‬ ‫بزانيت‬ ‫ئةطةر‬ Side ‫َووةكة‬ ‫ل‬‫شةشثا‬ 23 .‫سم‬ ‫بدة‬ ‫خوارةوة‬ ‫َشةيةى‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫ئةم‬ ‫ئةجنامى‬ ‫لة‬ ،‫ئةجنامةكة‬ ‫ثاشان‬ Multiply ‫بزانيت‬ ‫ئةطةر‬ ، x=8.3 ‫و‬ y=2.4 : ‫َوو‬ ‫ل‬‫شةشثا‬ ‫قةبارةى‬ ::‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬ Cube ‫و‬ ‫طؤؤ‬ ‫قةبارةى‬ Shere :
  • 42. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 150 :َ‫ي‬‫س‬ ‫طؤشةيةك‬ ‫ضوار‬ ‫ئةطةر‬ Square ‫ريز‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكهاتب‬‫ي‬‫ث‬ 3 Rows ‫و‬ ، ‫ستوون‬ ‫ثينج‬ 5 Columns ،‫ديارة‬ ،‫َنةكةدا‬‫ي‬‫و‬ ‫لة‬ ‫وةك‬ ‫طؤشة‬ ‫ضوار‬ ‫ِووبةرى‬‫ر‬ ‫ئةوا‬ Area of Square ‫ب‬ .‫دؤزةرةوة‬ ‫َذيي‬‫ي‬‫در‬ = ‫طؤشة‬ ‫ضوار‬ ‫بةرى‬ ‫ِوو‬‫ر‬ //‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬ Length ‫ثانى‬ * Width :‫ضوار‬ ‫ِوويي‬‫ر‬ ‫بةرى‬ ‫ِوو‬‫ر‬ ‫تةنيشتة‬ Lateral Surface Area (LSA) ‫ِةم‬‫ر‬‫هة‬ Pyramid ،‫بدؤزةرةوة‬ ‫بنكةكةى‬ ‫َذيي‬‫ي‬‫در‬ ‫نيوةى‬ ‫ئةطةر‬ Base Length ‫بكاتة‬ 2 ، ‫بنكةكةى‬ ‫ثانى‬ Base Width ‫دةكاتة‬ 82 ‫هةروةها‬ ، ‫هةرةمةكة‬ ‫بةرزى‬ Height of Pyramid ‫دةكاتة‬ 23 : ‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ : ‫طؤشةيةك‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫بنكةى‬ ‫ئةطةر‬ Base of Triangle ‫يةكسان‬ ‫بةرزييةكةى‬ ‫نيووةى‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ Half of Height ‫يةكسان‬ ‫بةرزييةكةى‬ ‫هةروةها‬ ، ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ 23 . :‫بدؤزةرةوة‬ ‫ِووبةرةكةى‬‫ر‬
  • 43. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 151 :‫شةش‬ ‫بنكةكةى‬ ‫َذيي‬‫ي‬‫در‬ ‫نيوةى‬ ‫ئةطةر‬ Base Length ‫بكاتة‬ 2 ‫بنكةكةى‬ ‫ثانى‬ ، Base Width ‫بكاتة‬ 82 ‫هةرةمةكة‬ ‫بةرزى‬ ‫هةروةها‬ ، Height of Pyramid ‫بكاتة‬ ،‫بنكة‬ ‫ثانى‬ ‫كؤ‬ ‫بنكة‬ ‫َذيي‬‫ي‬‫در‬ ‫ئةوا‬ ‫هةرةمةكة‬ ‫رووى‬ ‫بةرى‬ ‫ِوو‬‫ر‬ Surface Area (SA) of Pyramid ‫بدؤزةرةوة‬ ‫؟‬ : ‫حةوت‬ ‫ِطةناتةواو‬‫ر‬‫ب‬ ‫ِووبةرى‬‫ر‬ Area of Ellipse ‫بدؤزةرةو‬ ،‫ة‬ ‫ئةطةر‬ r1 ‫دووجاى‬ ‫ِةطى‬‫ر‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫يةكسان‬ 22 ، ‫هةروةها‬ r2 ‫َكدراوةى‬‫ي‬‫ل‬ ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫يةكسانب‬ Factorial ،‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫َشة‬‫ي‬‫هاوك‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ :‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫زانيارييانةى‬ a = pi * r1 * r2 :‫هةشت‬ ‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ئةطةر‬ x ‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ ‫دابةشي‬ ‫ثاى‬ ‫بكاتة‬ pi/5 ‫يةكسا‬ ‫راست‬ ‫الى‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ ‫ئةوا‬ ‫نة‬ ‫بة‬ ‫ضةث‬ ‫الى‬ ‫؟‬
  • 44. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 152 :‫نؤ‬ :‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ) √ ) :‫دة‬ :‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ) ( √ ) ) ( ) :‫يانزة‬ :‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ) ( √ ) ) ( ) √ : ‫دوانزة‬ ‫ب‬ :‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫ة‬ ) √( ) ( √ ) ) ( )
  • 45. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 153 : ‫سيانزة‬ :‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ) ( ) ( ) ( ) ) √ : ‫ضواردة‬ ‫َن‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫ئيكس‬ ‫طؤراويي‬ ‫هةميشة‬ ‫ئةطةر‬ ،‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫انى‬ x Variable ‫بة‬ ‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ‫يةكسان‬ 2701 : ) ) √ : ‫ثانزة‬ ‫َن‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ‫تى‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ ‫َك‬‫ي‬‫مةرج‬ ‫بة‬ ،‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫ماتالب‬ ‫انى‬ t ‫و‬ ‫َنيت‬‫ي‬‫بناس‬ ‫نرخى‬ 371 :‫َبدةيت‬‫ي‬‫ث‬ ) ( ) ) ( ) ‫شانزة‬ : ‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ x ‫نرخى‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬ 170 ‫واى‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ ‫ثاشان‬ ،َ‫ي‬‫بدةر‬ y ‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬ ‫نرخى‬ ‫و‬ 271 :‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارانة‬ ‫ئةم‬ ‫َامى‬ ‫ل‬‫وة‬ ‫دوواتر‬ ،‫َبدة‬‫ي‬‫ث‬ ) ) √ √ ( ) √
  • 46. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 154 :‫حةظدة‬ َ‫ي‬‫ش‬ ‫بةم‬ ،‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬ ‫دى‬ ‫و‬ ‫سي‬ ،‫بي‬ ،‫ئةى‬ ‫طؤراوةكانى‬ ‫هةميشة‬ :‫خوارةوة‬ ‫وةيةى‬ :‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارانة‬ ‫ئةم‬ ‫َامى‬ ‫ل‬‫وة‬ ) ( )( ) ) √ ( ) ( ) :‫هةذدة‬ ‫نات‬ ‫ِطة‬‫ر‬‫ب‬ ‫َوةى‬‫ي‬‫ض‬ ‫ئةطةر‬ ‫ة‬ ‫َك‬‫ي‬‫واو‬ Perimeter of Ellipse : ‫لة‬ ‫َت‬‫ي‬‫بريتيب‬ √ ( ) - ‫ثي‬ ‫نرخى‬ p ‫ئةى‬ ‫ئةطةر‬ ،‫بدؤزةرةوة‬ a ‫بكاتة‬ 8 ‫بي‬ ‫و‬ b ‫بكاتة‬ 0 . - ‫ثي‬ ‫نرخى‬ ‫ئةطةر‬ p ( ‫بيست‬ 23 ‫ئةى‬ ‫دوو‬ ‫بكاتة‬ ‫بيي‬ ‫و‬ ،‫َت‬‫ي‬‫ب‬ ) b=2a ، ‫ئةى‬ ‫ئةوا‬ a ‫بيي‬ ‫و‬ b .‫بكة‬ ‫ديارى‬ :‫نؤزدة‬ ‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ئةطةر‬ x ، ‫نؤ‬ ‫دابةشي‬ ‫ثاى‬ ‫بكاتة‬ x = π/9 َ ‫ل‬‫وة‬ ، ‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ ‫و‬ ‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارانة‬ ‫ئةم‬ ‫امى‬ : ‫ضةث‬ ‫بةالى‬ ‫يةكسانة‬ ‫راست‬ ‫الى‬ ) ) :‫بيست‬ ‫َكس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نرخى‬ x ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬ ‫طؤراوو‬ ‫هةميشة‬ ‫وةك‬ ‫و‬ ‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارةكان‬ ‫وةالمى‬ ‫ثاشان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ :))‫((ثاسادان‬ ‫ضةث‬ ‫بةالى‬ ‫يةكسانة‬ ‫راست‬ ‫الى‬
  • 47. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 155 ) ) ( ) :‫يةك‬ ‫و‬ ‫بيست‬ ‫ئةلفا‬ ‫طؤراوى‬ ‫هةميشة‬ Alpha ‫نرخى‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بناس‬ 5π/8 ‫هة‬ ‫ثاشان‬ ‫و‬ ‫َبدة‬‫ي‬‫ث‬ ‫ميشة‬ ‫طؤراوى‬ ‫بيتا‬ Beta ‫دةكاتة‬ ‫كة‬ π/1 :‫ضةث‬ ‫الى‬ ‫دةكاتة‬ ‫راست‬ ‫الى‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ ‫دوواتر‬ . ( ) ( ) :‫دوو‬ ‫و‬ ‫بيست‬ ‫طيؤراويي‬ ‫هةميشية‬ َ‫ي‬‫سي‬ ‫ئةطةر‬ Variable ‫خيوارةوة‬ ‫لية‬ ‫وةك‬ ‫َت‬‫ي‬‫هيةب‬ ‫سيي‬ ‫و‬ ‫بي‬،‫ئيةي‬ ‫نرخةك‬ ‫طؤشةيةك‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫بؤ‬ ،‫دراوة‬ ‫انيان‬ Triangle ، ‫وةالميى‬ ،‫طؤراوةكيان‬ ‫هةميشية‬ ‫ناساندنى‬ ‫ى‬ ‫دووا‬ ‫ئةوا‬ :‫بدةرةوة‬ ‫ثرسيارةكان‬ 8 - ‫واى‬ ‫طؤشةى‬ y ‫ثلة‬ ‫بة‬ Degree :‫ياساية‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ،‫بدؤزةرةوة‬ 2 - ‫نيوةترية‬ Radius r ‫ئةو‬ ‫ى‬ ،‫طؤشةكةوة‬ َ‫ي‬‫س‬ ‫ناو‬ ‫َتة‬‫ي‬‫دةكةو‬ ‫كة‬ ‫بدؤزةرةوة‬ ‫بازنةية‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ :‫خوارةوة‬ ‫ياسايةى‬ ‫ئةم‬ ( ) ( ) 0 - ِ‫ر‬‫ئا‬ ‫نرخى‬ ‫خوارةوة‬ ‫ياسايةى‬ ‫ئةم‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ r :‫بدؤزةرةوة‬ √ ( )( )( )
  • 48. ‫ماتالب‬ – ‫بةرزجنى‬ ‫كةريم‬ ‫مةال‬ ‫َمن‬ ‫ي‬‫ه‬ ::‫نووسينى‬ Page 156 ‫َس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َكدا‬‫ي‬‫كات‬ ‫لة‬ s ‫خوارةوة‬ ‫الى‬ ‫بةجمؤرةى‬ : ‫ية‬ ( ) :َ‫ي‬‫س‬ ‫و‬ ‫بيست‬ :‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫ثرسيارة‬ ‫ئةم‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ ( ) :‫بكة‬ ‫شيكار‬ ‫خؤيي‬ ‫وةك‬ ‫ثرسيارة‬ ‫ئةم‬ ‫ماتالب‬ ‫َنانى‬‫ي‬‫بةكاره‬ ‫بة‬ :‫ضوار‬ ‫و‬ ‫بيست‬ √ √ :‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫بيست‬ ‫َنة‬‫ي‬‫بيسةمل‬ ‫لة‬ ‫وةك‬ ،‫َت‬‫ي‬‫زانراووب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئ‬ ‫و‬ ‫َم‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نرخى‬ ‫ئةطةر‬ ،‫ضةث‬ ‫الى‬ ‫بة‬ ‫يةكسانة‬ ‫راست‬ ‫الى‬ :‫دراوة‬ ‫ثرسيارةكاندا‬ [M/N – floor (M/N)] x N =mod (m,n) If m=32 & n=-6 [M/N – floor (M/N)] x N= mod(m.n) If m=-36 & n=-5: [M/N – floor (M/N)] x N = mod (m,n)