3. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
Madde 3: Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği
herkesin hakkıdır.
Madde 23: Herkes çalışma, işini özgürce seçme,
adil ve uygun çalışma şartlarının sağlanması ve
işsizlikten korunma haklarına sahiptir.
4. ANAYASA
Madde 49: Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir.
Devlet, çalışanların hayat seviyesini
yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için
çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı
desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli
ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma
barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.
5. ANAYASA
Madde 50: Kimse, yaşına, cinsiyetine ve
gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz.
Küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi
yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından
özel olarak korunurlar.
Madde 56: Herkes, sağlıklı ve dengeli bir
çevrede yaşama hakkına sahiptir. Devlet, bu
görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve
sosyal kurumlarından yararlanarak, onları
denetleyerek yerine getirir.
6. 4857 Sayılı İş Kanunu
(Amaç)
Madde 1(1): Bu Kanunun amacı işverenler ile
bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan
işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına
ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir.
7. 4857 Sayılı İş Kanunu
(İşçiveStajyer)
Peki ya Stajyerler
işçi kapsamında
değerlendirilebilir
mi?
8. 4857 Sayılı İş Kanunu
(Tanımlar:İşİlişkisiveİşyeri)
Madde 2(1): Bir iş sözleşmesine dayanarak
çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek
veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan
kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren
arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir.
İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek
amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile
işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
9. 4857 Sayılı İş Kanunu
(İşyeriKavramı)
Peki işyeri neresidir?
Binanın dışında da
işyerinde sayılır mıyız?
10. 4857 Sayılı İş Kanunu
(Tanımlar:İşyerindenSayılanYerler)
Madde 2(2): İşverenin işyerinde ürettiği mal
veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı
bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen
yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme,
çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma,
muayene ve bakım, beden ve meslekî eğitim
ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da
işyerinden sayılır.
11. 4857 Sayılı İş Kanunu
(Tanımlar:İşyerindenSayılanYerler)
Madde 2(3): İşyeri, işyerine bağlı yerler,
eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş
organizasyonu kapsamında bir bütündür.
Madde 2(4): İşveren adına hareket eden ve
işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev
alan kimselere işveren vekili denir. İşveren
vekilinin bu sıfatla işçilere karşı işlem ve
yükümlülüklerinden doğrudan işveren
sorumludur.
12. 4857 Sayılı İş Kanunu
(Amaç)
Peki ya Stajyer
olarak işverenim
ve işveren vekilim
kim?
13. 4857 Sayılı İş Kanunu
(Tanımlar:İşverenveİşverenVekili)
Madde 2(5): Bu Kanunda işveren için
öngörülen her çeşit sorumluluk ve
zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da
uygulanır. İşveren vekilliği sıfatı, işçilere
tanınan hak ve yükümlülükleri ortadan
kaldırmaz.
14. 4857 Sayılı İş Kanunu
(EşitDavranmaİlkesi)
Madde 5(1): İş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet,
engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve
mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım
yapılamaz.
Madde 5(2): İşveren, esaslı sebepler
olmadıkça tam süreli çalışan işçi karşısında
kısmî süreli çalışan işçiye, belirsiz süreli çalışan
işçi karşısında belirli süreli çalışan işçiye farklı
işlem yapamaz.
15. 4857 Sayılı İş Kanunu
(EşitDavranmaİlkesi)
Madde 5(3): İşveren, biyolojik veya işin
niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça,
bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında,
şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında
ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik
nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem
yapamaz.
Madde 5(5): İşçinin cinsiyeti nedeniyle özel
koruyucu hükümlerin uygulanması, daha
düşük bir ücretin uygulanmasını haklı kılmaz.
16. 4857 Sayılı İş Kanunu
(İşSözleşmesiFesihEdilemediğiŞartlar)
Madde 18(3): Özellikle aşağıdaki hususlar
fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz:
c) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan
haklarını takip veya yükümlülüklerini yerine
getirmek için işveren aleyhine idari veya adli
makamlara başvurmak veya bu hususta
başlatılmış sürece katılmak.
17. 4857 Sayılı İş Kanunu
(İşSözleşmesiFesihEdildiğiŞartlar)
Madde 25(1): Süresi belirli olsun veya olmasın
işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini
sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini
beklemeksizin feshedebilir:
II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan
haller ve benzerleri:
h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri
kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta
ısrar etmesi.
18. 4857 Sayılı İş Kanunu
(AraDinlenmesiveSüreleri)
Madde 68(1): Günlük çalışma süresinin ortalama bir
zamanında o yerin gelenekleri ve işin gereğine göre
ayarlanmak suretiyle işçilere en az verilmesi gereken
ara dinlenme süreleri;
Çalışma
(saat)
4 ve az 4-7,5
7,5’tan
fazla
Ara
Dinlenme
(dakika)
15 30 60
19. 4857 Sayılı İş Kanunu
(AraDinlenmesiveSüreleri)
Madde 68(2): Bu dinlenme süreleri en az olup
aralıksız verilir.
Madde 68(5): Ara dinlenmeleri çalışma
süresinden sayılmaz.
20. 4857 Sayılı İş Kanunu
(İşSağlığıveGüvenliğiİleİlgiliDüzenlemeler)
Madde 77: İşverenlerin ve işçilerin
yükümlülükleri.
Madde 78: İş sağlığı ve güvenliği
yönetmelikleri.
Madde 79: İşin durdurulması veya
işyerinin kapatılması.
Madde 80: İş sağlığı ve güvenliği
kurulu.
Madde 81: İş sağlığı ve güvenliği
hizmetleri.
Madde 83: İşçilerin hakları.
Madde 84: İçki veya uyuşturucu
madde kullanma yasağı.
Madde 85: Ağır ve tehlikeli işler.
Madde 86: Ağır ve tehlikeli işlerde
rapor.
Madde 87: On sekiz yaşından
küçük işçiler için rapor.
Madde 88: Gebe veya çocuk
emziren kadınlar için yönetmelik.
Madde 89: Çeşitli yönetmelikler.
22. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(Amaç)
Madde 1(1): Bu Kanunun amacı; işyerlerinde
iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve
mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının
iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev,
yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini
düzenlemektir.
24. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(Kapsam)
Madde 2(1): Bu Kanun; kamu ve özel sektöre
ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin
işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve
stajyerler de dâhil olmak üzere tüm
çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın
uygulanır.
25. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(Tanımlar)
Madde 3(1): Bu Kanunun uygulanmasında;
Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığını,
Çalışan: Kendi özel kanunlarındaki statülerine
bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde
istihdam edilen gerçek kişiyi,
26. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(Tanımlar)
Çalışan temsilcisi: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir
alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve
benzeri konularda çalışanları temsil etmeye
yetkili çalışanı,
Destek Elemanı: Asli görevinin yanında iş
sağlığı ve güvenliği ile ilgili önleme, koruma,
tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve
benzeri konularda özel olarak görevlendirilmiş
uygun donanım ve yeterli eğitime sahip kişiyi,
27. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(Tanımlar)
İş Kazası: İşyerinde veya işin yürütümü
nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet
veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da
bedenen engelli hâle getiren olayı,
İşveren: Çalışan istihdam eden gerçek veya
tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve
kuruluşları,
Madde 3(2): İşveren adına hareket eden, işin ve
işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu
Kanunun uygulanması bakımından işveren sayılır.
28. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(RamakKalaOlaylar)
İş Kazasını Ucuz Atlatırsak Ne Olacak?
Ucuz Atlatma (Ramak Kala): Yaralanmaya, hastalığa
veya hasara yol açmayan olaylara denir. Ucuz atlatmalar
kazaların habercisidir.
Örneğin:
•Yürürken yukarıdan tam
yanınıza bir parça düşerse,
•Yerde duran parçalara
takılıp tökezlerseniz,
•Kaygan zeminde kayıp yere
düşmezseniz,
Hemen Çalışan Temsilcisine
Haber Verin!!!
29. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(Tanımlar)
Meslek Hastalığı: Mesleki risklere maruziyet
sonucu ortaya çıkan hastalığı,
Önleme: İşyerinde yürütülen işlerin bütün
safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için
planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü,
Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp,
yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana
gelme ihtimalini,
30. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
(Tanımlar)
Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan
gelebilecek, çalışanı veya işyerini
etkileyebilecek zarar veya hasar verme
potansiyelini,
Tehlike Sınıfı: İş sağlığı ve güvenliği açısından,
yapılan işin özelliği, işin her safhasında
kullanılan veya ortaya çıkan maddeler, iş
ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma
ortam ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate
alınarak işyeri için belirlenen tehlike grubunu,
32. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 9: Tehlike Sınıfının Belirlenmesi
İşyeri tehlike sınıflarının tespitinde, o
işyerinde yapılan asıl iş dikkate alınır.
İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları
Tebliği (R.G. 26.12.2012/28509) Madde 2 - (3):
Asıl işin tayininde tereddüde düşülmesi halinde
işyerinin kuruluş amacına bakılır. İşyerinde
birden fazla asıl iş tanımına uygun faaliyetin
yürütülmesi halinde, bu işlerden tehlike sınıfı
yüksek olan iş esas alınır.
34. 3308 Sayılı Mesleki EğitimKanunu
(StajyerLiseveDengiOkullarileYükseköğrenimÖğrencileri)
Madde 25: Aday çırak, çırak ve öğrencinin
eğitimi sırasında işyerinin kusuru halinde
meydana gelecek iş kazaları ve meslek
hastalıklarından işveren sorumludur.
36. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 13: Çalışmaktan Kaçınma Hakkı
• Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar
kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene
başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli
tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir.
• Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu
durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorunda
olmaksızın işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk ederek
belirlenen güvenli yere gider.
• Çalışanların bu hareketlerinden dolayı hakları
kısıtlanamaz.
37. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 13: Çalışmaktan Kaçınma Hakkı
• Unutmayın, öncelikli olarak çalışanın yani sizlerin sağlığı ve
güvenliği güvence altına alınmadan çalışmanız istenemez.
• Şayet ciddi ve yakın
tehlikenin önlenemez
olduğu durum söz
konusu ise, derhal
güvenli bir bölgeye
intikal ediniz.
38. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 15: Sağlık Gözetimi
İşveren aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık
muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:
• İşe girişlerinde (Atama-Staja Kabul),
• İş değişikliğinde (Görevlendirme-Yükselme),
• İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan
işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep
etmeleri hâlinde,
• İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin
tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli
aralıklarla.
40. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 15: Sağlık Gözetimi
Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık
raporları işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar
Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem
hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.
Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden
kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır,
çalışana yansıtılamaz.
Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve
itibarının korunması açısından sağlık bilgileri gizli
tutulur.
41. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 16: Çalışanların Bilgilendirilmesi
İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve
sürdürülebilmesi amacıyla işveren, çalışanları ve
çalışan temsilcilerini işyerinin özelliklerini de dikkate
alarak aşağıdaki konularda bilgilendirir:
• İşyerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik riskleri,
koruyucu ve önleyici tedbirler.
• Kendileri ile ilgili yasal hak ve sorumluluklar.
• İlk yardım, olağan dışı durumlar, afetler ve yangınla
mücadele ve tahliye işleri konusunda görevlendirilen kişiler.
43. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 17: Çalışanların Eğitimi
• Tehlikeli ve Çok Tehlikeli sınıfta yer alan
işyerlerinde; yapılacak işlerde
karşılaşılacak sağlık ve güvenlik riskleri
ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren
eğitimin alındığına dair belge olmaksızın,
başka işyerlerinden çalışmak üzere
gelen çalışanlar işe başlatılamaz.
44. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 17: Çalışanların Eğitimi
İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği
eğitimlerini almasını sağlar. Bu eğitim özellikle;
• İşe başlamadan önce,
• Çalışma yeri veya iş değişikliğinde,
• İş ekipmanının değişmesi veya yeni teknoloji
uygulanması hâlinde verilir.
• Çalışan temsilcileri özel olarak eğitilir.
• Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok
tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki
eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.
45. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 19: Çalışanların Yükümlülükleri
Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki
talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve
hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen
diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini
tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.
46. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 19: Çalışanların Yükümlülükleri
Çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve
talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır:
• İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli
madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını
kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik
donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak
çıkarmamak ve değiştirmemek.
• Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru
kullanmak ve korumak.
47. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 19: Çalışanların Yükümlülükleri
• İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık
ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile
karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik
gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber
vermek.
• Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen
noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda,
işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
• Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için
işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
48. 6331SayılıİşSağlığıveGüvenliğiKanunu
Madde 20: Çalışan Temsilcisi
Çalışan temsilcileri, tehlike kaynağının yok edilmesi
veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için,
işverene öneride bulunma ve işverenden gerekli
tedbirlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir.
50. 4857ve6331SayılıKanunlaraBağlıİlgiliYönetmelikler
•Hijyen Eğitimi Yönetmeliği,
•Asbestle Çalışmalarda Sağlık
Güvenlik Önlemleri Hakkında
Yönetmelik,
•Asbest Sökümü İle İlgili Eğitim
Programlarına İlişkin Tebliğ,
•Askerî İşyerleri İle Yurt Güvenliği
İçin Gerekli Maddeler Üretilen
İşyerlerinin Denetimi, Teftişi Ve
Bu İşyerlerinde İşin Durdurulması
Hakkında Yönetmelik,
•Balıkçı Gemilerinde Yapılan
Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik
Önlemleri Hakkında Yönetmelik,
•Biyolojik Etkenlere Maruziyet
Risklerinin Önlenmesi Hakkında
Yönetmelik,
•Çalışanların Gürültü İle İlgili
Risklerden Korunmalarına Dair
Yönetmelik,
•Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği
Eğitimlerinin Usul Ve Esasları
Hakkında Yönetmelik,
•Çalışanların Patlayıcı Ortamların
Tehlikelerinden Korunması
Hakkında Yönetmelik,
•Çalışanların Titreşimle İlgili
Risklerden Korunmalarına Dair
Yönetmelik,
•Çok Tehlikeli İşlerde
Görevlendirilebilecek (C) Sınıfı İş
Güvenliği Uzmanları Hakkında
Tebliğ,
•Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda
Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri
Hakkında Yönetmelik,
•Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği,
•Gebe Veya Emziren Kadınların
Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme
Odaları Ve Çocuk Bakım
Yurtlarına Dair Yönetmelik,
•Geçici Veya Belirli Süreli İşlerde İş
Sağlığı Ve Güvenliği Hakkında
Yönetmelik,
•İş Ekipmanlarının Kullanımında
Sağlık Ve Güvenlik Şartları
Yönetmeliği,
51. 4857ve6331SayılıKanunlaraBağlıİlgiliYönetmelikler
• İş Sağlığı Ve Güvenliği
Hizmetleri Yönetmeliği,
• İş Sağlığı Ve Güvenliği İle
İlgili Çalışan Temsilcisinin
Nitelikleri Ve Seçilme Usul
Ve Esaslarına İlişkin Tebliğ,
• İş Sağlığı Ve Güvenliği Risk
Değerlendirmesi
Yönetmeliği,
• İş Hijyeni Ölçüm, Test Ve
Analizi Yapan Laboratuvarlar
Hakkında Yönetmelik,
• İş Sağlığı Ve Güvenliği
Kurulları Hakkında
Yönetmelik,
• İşyeri Bina Ve Eklentilerinde
Alınacak Sağlık Ve Güvenlik
Önlemlerine İlişkin
Yönetmelik,
• İşyeri Hekimi Ve Diğer
Sağlık Personelinin Görev,
Yetki, Sorumluluk Ve
Eğitimleri Hakkında
Yönetmelik,
• İşyerlerinde Acil Durumlar
Hakkında Yönetmelik,
• İşyerlerinde İşin
Durdurulmasına Dair
Yönetmelik,
• İş Güvenliği Uzmanlarının
Görev, Yetki, Sorumluluk Ve
Eğitimleri Hakkında
Yönetmelik,
• Kadın Çalışanların Gece
Postalarında Çalıştırılma
Koşulları Hakkında
Yönetmelik,
• Kanserojen Veya Mutajen
Maddelerle Çalışmalarda
Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri
Hakkında Yönetmelik,
• Kimyasal Maddelerle
Çalışmalarda Sağlık Ve
Güvenlik Önlemleri
Hakkında Yönetmelik,
• Kişisel Koruyucu
Donanımların İşyerlerinde
Kullanılması Hakkında
Yönetmelik,
• Maden İşyerlerinde İş Sağlığı
Ve Güvenliği Yönetmeliği,
52. İşKazasıNedir?
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 13
ile hükme bağlanan aşağıdaki 5 durumda meydana gelen ve sigortalıyı
hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.
Bu durumlar:
• Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
• İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve
hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
• Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında
başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen
zamanlarda,
• Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için
ayrılan zamanlarda,
• Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi
sırasında.
53. SigortalınınİşyerindeBulunduğuSıradaİşKazası
Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada meydana gelen olayların
yapılan işle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın iş kazası sayılması
gerekmektedir:
• Avluda yürürken düşmesi,
• Dinlenme saatinde top oynarken ayağının burkulması,
• Bahçedeki meyve ağacından meyve toplarken düşmesi,
• Yemek yerken elini kesmesi,
• Dinlenme odasında dinlenirken sobadan zehirlenmesi,
• İşyerinde intihar etmesi,
• İşyeri sınırları içinde bulunan havuzda boğularak ölmesi,
• Ücretli izinli bulunduğu sırada çalıştığı işyerindeki arkadaşlarını ziyaret için
geldiğinde kaza geçirmesi,
54. SigortalınınYürütülmekteOlanİşNedeniyleİşKazası
Aşağıda belirtilen olaylar işlerin yürütümü sırasında
ve çalışma konusunda meydana geldiğinden iş kazası
sayılması gerekmektedir:
• Torna atölyesinde çalışan sigortalının elini torna
makinesine kaptırması,
• Tarlasında çalışan sigortalının ilaçlama yaparken
zehirlenmesi,
• Tarlasında çalışan sigortalının traktörü devirerek
yaralanması,
55. SigortalınınİşverenTarafındanGörevileBaşkaBirYere
GönderilmesiNedeniyleİşKazası
• İşveren tarafından, işyerinde çalışan bir sigortalının
işverenin evindeki bir malzemeyi almak üzere
görevlendirilmesi halinde işverenin evine sigortalının
gidip gelmesi sırasında uğradığı olaylar,
• Muhasebe bürosunda çalışan sigortalının işvereni
tarafından mükellefin hesaplarını kontrol etmek için
görevlendirilmesi halinde sigortalının bu iş için gidip
gelmesi sırasında ve mükellefin bulunduğu yerde
çalışması sırasında meydana gelen olaylar,
57. SigortalınınİşverenceSağlananBirTaşıtlaİşinYapıldığıYere
Gidiş-GelişiSırasındaİşKazası
Burada önemli olan işverence sağlanan bir taşıtın bulunması
ve sigortalıların işin yapıldığı yere getirilip götürülmeleri
keyfiyetidir.
• İşverenin kiraladığı bir minibüs veya işyerine ait servis aracı ile
sigortalıların sabah evlerinden işyerine, işin bitiminde de
işyerlerinden evlerine getirilip götürülmeleri sırasında
meydana gelen trafik kazası,
• Tam olarak durmamış araçtan sigortalının inerken düşerek
yaralanması,
• Araç içinde herhangi bir nedenle meydana gelen olay,
iş kazası olarak sayılması gerekmektedir.
59. MeslekHastalığıNedir?
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
Madde 14 ile hükme bağlanmış ve şu şekilde tanımlanmıştır;
• Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı
tekrarlanan bir sebeple,
• İşin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli,
• Hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.
60. MeslekHastalığıNedir?
Sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına
tutulduğunun;
a) Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları
tarafından usûlüne uygun olarak düzenlenen sağlık
kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi,
b) Kurumca gerekli görüldüğü hallerde, işyerindeki
çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbî sonuçlarını ortaya
koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin
incelenmesi,
sonucu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi
zorunludur.
61. İşKazasıveMeslekHastalığınınHukukiSonuçları
İş Kazası veya Meslek Hastalığı Yaşandığında:
• İşverenin iş kazasını bildirme yükümlülüğü dışında,
• Kaza geçiren çalışana (stajyere) 3308 sayılı Meslekî Eğitim
Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî
eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile
hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek
öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kamu kurum ve
kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak
kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç
tutarı, 82 nci maddeye göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt
sınırının otuz katından fazla olmayanlar hakkında ise iş kazası ve
meslek hastalığı sigortası uygulanır. (5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 5-/b)
62. SABIRLAVEILGIYLEDINLEDIĞINIZ
IÇINTEŞEKKÜREDERIM….
Bu sunum, 6 Mayıs 2017 tarihinde
yürürlükte olan mevzuattan faydalanılarak
hazırlanmıştır. İleriki tarihler için lütfen
değişikliklerin olabileceğini göz önünde
bulundurarak, ilgili mevzuatı kontrol
ediniz.
