More Related Content Similar to Boss is sagligi_guvenligi (19) Boss is sagligi_guvenligi2. 6331 Sayılı Kanun Genel
Çalışanların sağlık ve güvenliklerini korumak temel anayasal bir haktır. İş hukukunun
temel ilkesi olan işçiyikoruma ilkesinin hayata geçirilmesinin en önemli aracı da şüphesiz
ki iş sağlığı ve güvenliği mevzuatıdır. 6331 sayılı İşSağlığı ve Güvenliği Kanununun 30
Haziran 2012 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile mevzuattaki
dağınıklığın giderilmesi, kapsamının genişletilmesi ve konuya bütüncül yaklaşım
sergileyen bir yapıya kavuşturulması amacıyla, çalışma hayatında yeni bir süreç
başlatılmıştır.
Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve
güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk,
hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.
Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile
işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet
konularına bakılmaksızın uygulanır.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 2
3. İstisnalar
Aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler hakkında bu Kanun hükümleri
uygulanmaz:
a) Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk
Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat
Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri.
b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri.
c) Ev hizmetleri.
ç) Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi
yapanlar.
d) Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme
kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 3
4. İşverenin yükümlülüğü
İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;
a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması,
organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik
tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi
için çalışmalar yapar.
b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler
ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.
ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu
göz önüne alır.
d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan
yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.
(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin
sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin
sorumluluklarını etkilemez.
(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 4
5. Risklerden korunma ilkeleri
İşverenin yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde aşağıdaki ilkeler göz önünde
bulundurulur:
a) Risklerden kaçınmak.
b) Kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etmek.
c) Risklerle kaynağında mücadele etmek.
ç) İşin kişilere uygun hale getirilmesi için işyerlerinin tasarımı ile iş ekipmanı, çalışma şekli
ve üretim metotlarının seçiminde özen göstermek, özellikle tekdüze çalışma ve üretim
temposunun sağlık ve güvenliğe olumsuz etkilerini önlemek, önlenemiyor ise en aza
indirmek.
d) Teknik gelişmelere uyum sağlamak.
e) Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek.
f) Teknoloji, iş organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile ilgili
faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek.
g) Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek.
ğ) Çalışanlara uygun talimatlar vermek.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 5
6. İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak,
iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli
görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu
hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine
getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan
sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.
b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri
amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.
c) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlar.
ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.
d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında;
görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinden çalışmak üzere
kendi işyerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirir.
(2) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları;
iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini, Sağlık Bakanlığına ait döner sermayeli kuruluşlardan doğrudan
alabileceği gibi 4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde de alabilir.
(3) Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi
zorunlu değildir.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 6
7. Sorunlar ve Yönetmelik Beklentisi
Yeni yasa çıkmasına rağmen bir takım eksiklikleri bulunmaktadır. Bunların tamamlanması
için bir yönetmelik beklenmektedir.
Özellikle işverene getirilen uzman personel istihdamı konusunda sorular bulunmakta. İş
güvenliği uzmanı ney göre istihdam edilecek ve tam gün çalıştırılacaklar mı belirsiz.
Henüz yayınlanmayan yönetmeliğe göre iş güvenliği uzmanlarının ne kadar çalışacağı
aşağıdaki gibi belirlenmiş durumda,
Taslakta, iş güvenliği uzmanının çalışma süreleri yeniden düzenlenmekte buna göre,
a) 1- 10 çalışanı olan işyerlerinden;
1. Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ayda 30 dakika,
2. Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ayda 60 dakika,
3. Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ayda 120 dakika,
Olmak üzere her çalışan başına ilave ayda 15 dakika,
b) 10’dan fazla çalışanı olan işyerlerinden;
1. Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına ayda en az 10 dakika,
2. Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına ayda en az 15 dakika,
3. Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına ayda en az 20 dakika
Az tehlikeli sınıfta yer alan 1000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 1000 çalışan için tam gün
çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilecek, Çalışan sayısının 1000 sayısının tam
katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak yukarıda
belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilecek,
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 7
8. 750 ve 500 personel
Tehlikeli sınıfta yer alan 750 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 750 çalışan için
tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilecek, Çalışan sayısının 750
sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde
bulundurularak yukarıdaki fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği
uzmanı ek olarak görevlendirilecek,
Çok tehlikeli sınıfta yer alan 500 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 500 çalışan
için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilecek, Çalışan sayısının 500
sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde
bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı
ek olarak görevlendirilecek.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 8
9. İş Güvenliği Uzmanları
(C) sınıfı belgeye sahip olanlar az
tehlikeli sınıfta,
(B) sınıfı belgeye sahip olanlar az
tehlikeli ve tehlikeli sınıflarda,
(A) sınıfı belgeye sahip olanlar ise
bütün tehlike sınıflarında yer alan
işyerlerinde çalışabilirler.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 9
10. İş yeri hekimi
Öncelikle 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda
işyeri hekimi, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev
yapmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca
yetkilendirilmiş, işyeri hekimliği belgesine sahip hekim
olarak tanımlanmıştır. Kanunda işyeri hekimliği alanında
getirilen en önemli yeniliklerden bir tanesi bu tanımdır.
Bahse konu tanımla artık işyeri hekimliği uygulamalarında
Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB)de yetkili olup olmadığı
yönündeki tartışmaya son verilmiş, işyeri hekimliği sahası
tümüyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yetkisine
bırakılmıştır.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 10
11. İşyeri Hekiminin Görevi
İşyeri hekiminin görevleri
Yeni düzenlemede işyeri hekimlerinin görevlerini yerine getirirken bağımsız davranabilme
hakkıkanuni teminataltına alınmıştır. Artık işyeri hekimi görevini yerine getirirken
işverenden, sendikalardan, Çalışma Bakanlığından, Sağlık Bakanlığından ve TTB’den
bağımsız davranma hakkına kavuşmuştur. Bu durum işyeri hekimliği konusunda getirilmiş
çok önemli bir yenilik ve yasal kazanımdır.
Yeni kanuni uygulamaya göre, işyeri hekimi,işyerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili
alınmasıgereken tedbirleri öncelikle işverene yazılı olarak bildirmekle yükümlü sayılmıştır.
İşveren bu konuda gerekli tedbirleri almakla ödevlidir. İşyeri hekimi tarafındanişverene
bildirilen hususlardan, hayati tehlike arz edenlerin işveren tarafından yerine getirilmemesi
halinde, işyeri hekimi bu hususu Çalışma Bakanlığına ihbar etmekle görevlendirilmiştir.
Bu durumda Çalışma Bakanlığı zorunlu olarak bu tedbirlerin alınmasını sağlayacaktır.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 11
12. Hizmet Alma Şartları
İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma ya da dışarıdan hizmet alma şartı;
· Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinden 10 çalışandan az kişinin istihdam edildiği
işyerlerinde yasanın yayım tarihinden iki yıl sonra,
· 10 kişiden az çalışanın olduğu tehlikeli ve az tehlikeli işyerleri için yasanın yayım
tarihinden üç yıl sonra,
· 10 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinden tüm tehlike sınıfları için yasanın yayım
tarihinden bir yıl sonra başlayacak.
Bu geçiş sürecinde, tüm işyerleri için ihtiyaç duyulacak iş güvenliği uzmanı ile işyeri
hekimleri belgelendirilecek. İşverenler, bütün işyerlerine yetecek kadar iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekiminin sağlanamayacağından endişe ediyor.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 12
13. Örnek Hesaplama
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 13
14. Yürürlülük
İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma ya da dışarıdan hizmet alma şartı;
· Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinden 10 çalışandan az kişinin istihdam edildiği
işyerlerinde yasanın yayım tarihinden iki yıl sonra,
· 10 kişiden az çalışanın olduğu tehlikeli ve az tehlikeli işyerleri için yasanın yayım
tarihinden üç yıl sonra,
· 10 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinden tüm tehlike sınıfları için yasanın yayım
tarihinden bir yıl sonra başlayacak.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 14
15. Mevcut 50 kişi sınırı
Şu anki uygulamada sanayiden sayılan ve 50'den fazla işçi çalıştıran işverenler iş güvenliği
uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırmak zorunda. İsteyen işveren bu hizmetleri dışarıdan da
alabiliyor. Fakat yeni İSG yasasına göre, 50 işçi sınırı kaldırılıyor ve bütün işyerleri için iş
güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi zorunlu hale geliyor. Yani üç işçi çalıştıran bir işyeri dahi
bir iş güvenliği uzmanı ile işyeri hekiminden hizmet alacak.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 15
16. Yaptırımlar
Bakanlık tarafından yapılacak denetimlerde;
· İş sağlığı ve güvenliği ihlalleri için idari para cezası verilebilecek, cezalar 80 bin liraya
kadar çıkabilecek.
· İşyerinde işin tamamı veya bir kısmı durdurulabilecek. İşveren eksiklikleri giderince
faaliyet devam edecek.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 16
17. Politika ve Belge teslimi
Büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerleri, işe başlamadan önce Büyük Kaza Önleme
Politika Belgesi veya Güvenlik Raporu hazırlayacak. Bu belgeler Bakanlıkça incelendikten
sonra faaliyet başlayacak. Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi hazırlamayan işverene 80
bin lira, Güvenlik Raporu hazırlamayan işverene 50 bin lira ceza kesilecek.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 17
18. Eleştiriler
Yasaya yönelik eleştiriler genelde işveren kesiminden yükseliyor. Fakat akademik
camiadan da benzer eleştirilerin geldiğini belirtmiş olalım. Bu eleştirileri sıralarsak;
· Yasa geçmiş yılların tecrübelerini yansıtmıyor.
· Yasa bütün işyerlerine uygulanınca iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi ihtiyacı nasıl
karşılanacak?
· İhlaller cezalandırılırken tedbirli işveren ödüllendirilmiyor.
· Kritik noktaların düzenlenmesi yönetmeliklere bırakılmış.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 18
19. Önerimiz
Değerli müşterilerimizin, yeni yasanın hem kendi cezai yaptırımları hem de muhtemel iş
güvenlik riskleri sonucu muhatap olunabilecek takibatlar nedeni ile firmaların
yönetmeliklerin yayınlanmasından sonra profesyonel bir iş güvenliği firmasından eğitim ve
danışmanlık almasıdır.
Public | © 2012 Boss Governance All rights reserved. 19
20. Teşekkürler…
Boss Yönetişim Hizmetleri A.Ş.
www.boss.com.tr
0090 212 244 92 22
Public | © 2011 Boss Governance All rights reserved. 20