2. Aurkibidea
Zelula amak.
-haren garrantzia.
-nolakoak diren.
-nola lortu eta erabili.
Klonazioa.
-Dolly ardia.
-klonazioaren aplikazioak
eta etika.
-klonazioari buruzko legeak.
Espezien berpiztea.
3. Zelula amak
• Ama-zelulak, diferentziatu gabeko zelulak
dira eta organismo multizelular
guztietan aurkitzen dira.
• Berritzeko eta desberdintzeko ahalmena
dute.
5. Zelula amaren garrantzia.
• Gaur egungo ikerkuntzan, klonazioa eta
ingenieritza genetikoaren oinarriak dira.
Horrexegatik, ikerkuntzak egiteko hauek
oso ondo ezagutzea garrantzitsua da.
6. Nolakoak izan ahal dira?
• Diferentziatutako zelulak
bihurtzeko ahalmenaren arabera,
zelulak mota hauek izan daitezke:
7. • Zelula ama totipotenteak: hazi daitezkeen eta
organismo oso bat eratu daitezkeen zelula amak
dira.
• Zelula ama pluripotenteak: organismo oso bat
ezin dute eratu, baina beste edozein zelula
motak ekoiztu ditzakete.
• Zelula ama multipotenteak: bakarrik bere
ataleko zelula motak ekoiztu daitezkenak.
• Zelula ama unipotenteak: bakarrik zelula mota
bat ekoiztu daitezke.
8. Zelula totipotenteak
Erreproduzitzen ari
direla esan nahi du
Zelula pluripotenteak
Odol zelula amak
Beste zelula amak
Globulu gorriak Plaketak Globulu zuriak
Zelula espezializatuak
9. Nola lortu eta erabilpena.
Biologoek bi zelula ama motekin lan egiten dute:
• Enbrioi-zelula amekin: (pluripotenteak).
• Zelula ama helduekin: Pertsona heldu batean 20
zelula ama mota aurki daitezke. Horien artean,
gastatutako ehunak (azala edo odola) edota
hondatutakoak (gibela) birsortzeko gai diren zelula
amak daude.
• Zelula amarik garrantzitsuenetakoa da zigotoa.
Espermatozoideak obulua ernaltzean sortzen da.
10.
11. Klonazioa
• Klonazioa organismo garatuetik kopia berdin-
berdinak lortzeko prozesua da.
• Bi ezaugarri hauek garrantzitsuak dira:
• Animalia garatu batetik hasten da, izan ere
klonazioa nahi dugun animalitik kopiak egitean
datza.
• Bestalde, era asexual batean sortu behar da.
Sorkuntza sexuala ez digu uzten kopia berdin-
berdinak lortzen, naturak ugalketa mota hau
anitza eta ezberdina egiten du eta.
12. 1996an Dolly ardia klonatu zutenetik 20 espezie baino
gehiago klonatu zituzten eta etenik gabe ikertzen ari dira .
13. Klonazioaren aplikazioak.
• Ikerketa hainbat esparruetan garatzea.
• Animalia transgenikoen ugalketa.
• Desagertzeko zorian dauden animalien
ugalketa.
• Aplikazio terapeutikoak.
14. Klonazioaren etika.
• Oraindik klonazioak ez du giza erantzunik.
Zientzialariengandik eta erradio-esatariei
eta abokatuei teologoengandik gizaki bat
klonatzeak dakartzan alderdi erlijioso,
etiko eta legezkoak eztabaidatu dituzte.
• Klonazioaren nozioak gure
humanitatearen funtsezko alderdiak
ukitzen ditu.
15. Gaur egun klonazioari
buruz dauden legeak
Ditu Espainian debekatuta dago sortzea giza
klonazioa izaki berdin-berdinak sortzeko edo
beste prozedura arrazaren hautaketa
aukeratzeko.
Beste herrialde batzuetan ere debekatuta
dago. (Estatu Batuetan, Japoni-an ...)
16. Espezien berpiztea.
• Duela milaka urte galdu ziren piztien DNA
berreskuratuta, haien genoma osatu eta
atzera bizitzeko aukera aztertzen ari dira.
• Nekazaritzan barietate eta espezie berriak
sortzen, klonak sortu, gaixotasun batzuei
aurre egitea nahi dute.
• Abeltzaintzan haragiaren edo esnearen
produkzioia handitu nahi da.
