1. CFOagenda 2014
3
Η γνωστή ρήση «Η επιχείρηση είναι οι άνθρωποί της» είναι
κάτι παραπάνω από ένα κλισέ για τον κλάδο των υπηρεσιών.
Μπορούν να υπάρξουν τεράστιες διακυµάνσεις στην ποσό-
τητα, ποιότητα και άρα κόστος των προϊόντων η υπηρεσιών
µιας επιχείρησης, ανάλογα µε το επίπεδο ηθικού των ανθρώ-
πων τής. Η απλή αυτή παραδοχή καταδεικνύει την τεράστια
σηµασία της ορθής διαχείρισης του ανθρώπινου δυναµικού,
όχι µε την κλασσική «στενή» έννοια του training, αλλά της
πολύ πιο διευρυµένης έννοιας του active personnel morale
management. Αυτό είναι κάτι που αφορά όχι µόνο στην
Διεύθυνση προσωπικού, αλλά σε όλους ανεξαιρέτως τους
Manager. Το κόστος µισθοδοσίας είναι υπέρογκο σε σύγκριση
µε τα υπόλοιπα διοικητικά/πάγια έξοδα µιας επιχείρησης και
ειδικά στον κλάδο υπηρεσιών. Εποµένως, όποιος παράγοντας
επηρεάζει αυτό το κόστος, δεν µπορεί παρά να είναι εξαιρε-
τικά σηµαντικός για την επιχείρηση. To personnel morale
management αποτελεί µια ευρύτατη έννοια που εµπεριέχει
ένα µεγάλο φάσµα πρακτικών και τακτικών σχεδιασµού, που
αποσκοπούν στη µεγιστοποίηση του πιο σηµαντικού KPI µιας
επιχείρησης: παραγωγή ανά ευρώ µισθοδοσίας. Οι «παλαιάς
κοπής» managers θεωρούσαν το προϊόν που παράγεται από
τους εργαζόµενους ως µία σταθερά, απόλυτα εξαρτηµένη
από την πρόσληψη ανθρώπων µε τα απαραίτητα προσόντα.
Σύµφωνα µε αυτή την προσέγγιση, εφόσον το προσωπικό έχει
φυσική παρουσία στην επιχείρηση τις ώρες που προβλέπει
το ωράριό τους (και ίσως παραπάνω), η επιχείρηση λαµβάνει
αυτό για το οποίο πληρώνει. Άρα δεν χρειάζεται καµία περαι-
τέρω ενέργεια για την ανάπτυξη του προσωπικού και ταυτό-
χρονα τη διατήρηση του ηθικού σε σταθερά υψηλά επίπεδα.
Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις οι Managers καταλήγουν
να επωµίζονται προσωπικά πολύ µεγαλύτερο βάρος απο ότι
κανονικά θα τους αναλογούσε σε ένα πιο µοντέρνο επιχει-
ρησιακό περιβάλλον, κτισµένο στη βάση σωστής ανάπτυξης
και διαχείρησης προσωπικού. Αυτό απαραιτήτως οδηγεί στην
επίτευξη πολύ λιγότερων στόχων για την επιχείρηση, λόγω
της µερικής µόνο εκµετάλλευσης του ανθρώπινου δυναµικού,
µειώνοντας έτσι την παραγωγικότητα (παραγωγή ανα ευρώ
µισθοδοσίας). Το low employee morale, αποτελεί ίσως τον
πιο σηµαντικό παράγοντα «απώλειας» στον τοµέα υπηρε-
σιών. Αφού όµως παραµένει off balance sheet, δύσκολα
γίνεται αντιληπτό. Ακόµα και σήµερα, πολλές επιχειρήσεις
εξακολουθούν να υιοθετούν αυτή την αναχρονιστική πολιτική
υποεκµετάλλευσης του ανθρώπινου δυναµικού.
Οι επιχειρήσεις αυτές βλέπουν συχνά τους ανταγωνιστές
τους να φεύγουν πολύ µπροστά σε ό,τι αφορά στην αύξηση
παραγωγικότητας, µέσω της αξιοποίησης του ανθρώπινου
δυναµικού τους, µε σχετικά απλές ενέργειες. Ο κάθε Manager
µπορεί να επιτύχει πολύ περισσότερα για την επιχείρηση
αναθέτοντας εργασίες στους υφισταµένους και επιβλέποντας
την εκτέλεσή τους. Αυτό προϋποθέτει την επένδυση χρόνου
στην εκπαίδευση και ανάπτυξη των υφισταµένων του. Αυτή
είναι και η βασική έννοια του όρου Manager αλλά και ο καλύ-
τερος, αν όχι µοναδικός τρόπος επίτευξης πολλών στόχων
ταυτόχρονα (multitasking).
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥ MANAGEMENT
Οι εργαζόµενοι πρέπει να αισθάνονται ότι είναι υπεύθυνοι για
την εργασία που τους ανατίθεται (task oriented), και όχι να
αισθάνονται ότι υποχρέωση τους είναι η φυσική τους παρου-
σία στο γραφείο, για συγκεκριµένο αριθµό ωρών. Απαραίτητη
προϋπόθεση για την υιοθέτηση αυτής της προσέγγισης είναι
οι Managers να γνωρίζουν πολύ καλά ποιοι στόχοι πρέπει
να επιτευχθούν και τι ακριβώς απαιτείται για την επίτευξή
τους. Απαραίτητη προυπόθεση είναι επίσης ο λεπτοµερής
σχεδιασµός απο κοινού και εκ των προτέρων µε τον κάθε
εργαζόµενο των προσωπικών στόχων που χρειάζεται να
επιτευχθούν και των χρονικών πλαισίων, ώστε να επιτυν-
χάνεται η µεγαλύτερη δυνατή ταύτιση µεταξύ προσωπικών
και εταιρικών στόχων (goal congruence).
Είναι σηµαντικό να δίνεται στους εργαζόµενους σχετική
αυτονοµία να αποφασίσουν µόνοι τους, ή τουλάχιστον να
µπορούν να εισηγηθούν τον τρόπο που θα εργαστούν για να
επιτύχουν τους στόχους που συµφωνούνται (freedom within
framework). Εάν ο Manager γνωρίζει καλά τι απαιτείται για
την επίτευξη του στόχου, θα πρέπει να γνωρίζει και πού να
θέσει τα όρια σε µια δηµοκρατική συζήτηση.
Οι στόχοι παύουν να αποτελούν συνιδιοκτησία εργαζοµένου
και Management, όταν απλά επιβάλλονται. Σε αυτό το πλαίσιο,
δεν πρέπει να είµαστε αντίθετοι σε πρακτικές mobile working
ή telecommuting, ειδικά εάν γνωρίζουµε ότι οι υπάλληλοι
έχουν βάσιµους λόγους να εργαστούν από το σπίτι. Το mobile
working µπορεί να δηµιουργήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα
για την επιχείρηση, µέσω της ευελιξίας που παρέχει στον
εργαζόµενο.
Οι περισσότεροι εργαζόµενοι θα εκτιµήσουν τη δυνατότητα
να εργάζονται από το σπίτι και θα είναι διατεθειµένοι να
διαθέσουν περισσότερες ώρες στην εργασία τους και άρα
στην επίτευξη των στόχων. Εκτός από την αύξηση παραγω-
γικότητας, µια καλοσχεδιασµένη πολιτική mobile working
θα µπορούσε να επιφέρει σηµαντική µείωση εξόδων, αφού
έχει παρατηρηθεί σε πολλές χώρες ότι οι εργαζόµενοι θα
αποδέχονταν κάποια µείωση µισθού προκειµένου να έχουν
την επιλογή εργασίας απο το σπίτι. Θα µπορούσε ακόµα να
αποτελέσει σηµαντικό παράγοντα προσέλκυσης ταλέντων.
Για να επιτύχει όµως το telecommuting, θα πρέπει οι
managers να έχουν ξεκάθαρη εικόνα των στόχων και εργα-
σιών που ανατίθενται σε κάθε εργαζόµενο και να διαθέτουν
µεθόδους αντικειµενικής µέτρησης του αποτελέσµατος.
Εργαζόµενοι από απόσταση: Το µεγάλο στοίχηµα
του σύγχρονου people management
«ΤΟ LOW
EMPLOYEE
MORALE,
ΑΠΟΤΕΛΕI
IΣΩΣ ΤΟN ΠΙΟ
ΣΗΜΑΝΤΙΚO
ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ
“ΑΠΩΛΕΙΑΣ”
ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ»
Ο Γιώργος Κασάπης, CFO της A.M. Nomikos Transworld Maritime εξηγεί πώς οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις θα µπο-
ρούσαν να πρωτοστατήσουν στην εισαγωγή καινοτόµων πρακτικών people management, διατρανώνοντας στο CFO
agenda 2014 τα πλεονεκτήµατα του mobile working.
Γιώργος Κασάπης