2. Teoria e të mësuarit online
It is the theory which decides what we can
observe
Albert Einstein (1879-1955)
There is nothing more practical than a good
theory
Leonid Ilyich Brezhnev (1906-1982)
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
3. Vazhdim
Teoria është përshëndetur por edhe «dënuar» si në
praktikën ashtu edhe në hulumtimet edukative
Shumë hulumtues janë të mendimit se teoria mundëson
ose thënë më mirë ndikon që t’i shohim gjërat, hulumtimet
dhe praktikën, në perspektivë të gjerë (big picture), duke
na ndihmuar të krijojmë lidhje me punën e të tjerëve, me
qëllim të krijimit të një kornize koherente me mundësinë e
të kuptuarit në mënyrë me të qartë të veprimeve tona.
Më e rëndësishmja, ajo na lejon transferim të përvojave të
arritura në një fushë të caktuar me qëllim të rritjes së
përvojave të reja në hapësira të reja
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
4. Vazhdim
Një teori e mirë ndihmon në realizim të gjërave,
teoria e të mësuarit online na ndihmon të investojmë
kohën dhe resurset edhe ashtu të kufizuara në mënyre
më efektive
Gjithmonë ka më shumë mundësi sesa që ka resurse-
burime, situatë kjo që kërkon rritje në max. të
efikasitetit të përpjekjeve për zhvillim dhe dorëzim
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
5. Vazhdim
Sipas Wilson një teori e mirë është një bazë për të qenë
të ndershëm
Teoria e mirë ndërton mbi të njohurën dhe na ndihmon
të japim sqarime dhe të planifikojmë mbi të panjohurën
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
6. Hyrje në e-learning
Sot, librat dhe revistat shkencore janë pjesë e
kompjuterit personal të studentëve dhe hulumtuesve
akademik
Falë zbulimeve të resurseve elektronike, të mësuarit
është shumë më efektiv, sepse qasja në libra dhe
hulumtime është e shpejtë, e lehtë dhe e lirë
Resurset elektronike shërbejnë si platformë për qasje
të njëkohshme për më shumë përdorues për aq kohë sa
është e nevojshme, me mundësi të ruajtjes për t’iu
qasur edhe herë të tjera
Robust Interactivity
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
7. Vazhdim
E-learning është zhvilluar falë zhvillimit të hovshëm të internetit
Interneti dhe WWW ofrojnë qasje të lehtë të informacioneve
dhe dijeve
Teknologjia është avancuar aq shumë saqë distancat gjeografike
janë urëzuar përmes mjeteve të cilat iu mundësojnë studentëve
të ndjehen sikur janë brenda klasës
E-learning ofron mundësi të shkëmbimit të materialeve në të
gjitha formatet, si video, prezantime, dokumente të formateve të
ndryshme si word dokumente, PDF, etj.
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
8. Vazhdim
Termi “e-learning” qarkullon mjaft viteve të fundit,
dhe për shumë kohë njerëzit nuk kanë qenë të
vetëdijshëm se çfarë realisht nënkupton ajo, dhe si
mund ta përdorej ajo si mënyrë e të mësuarit më
qëllim të rritjes së suksesit në jetët e tyre personale dhe
profesionale
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
9. Çfarë paraqet E-learning?
The use of Internet technologies to
deliver a broad array of solutions
that enhance knowledge and
performance
Rosenberg, 2001
E-learning is Internet-
enabled learning
http://www.cisco.com
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
10. E-learning
E-learning më së shumti është i lidhur me aktivitete të
cilat përfshijnë përdorim interaktiv të kompjuterëve dhe
rrjetës në mënyrë të njëkohshme
Në esencë, ajo paraqet një mjet ose sistem edukativ e cila
mundëson të mësuarit në çdo kohë dhe në çdo vend
Sot e-learning realizohet përmes internetit edhe pse në të
kaluarën është realizuar përmes metodave të përziera të
bazuara në kompjuter si CD-ROM “blended method”.
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
11. Historia e-learning
Mësimi në distancë rrënjët i ka në Shtetet e Bashkuara
në mesin e shekullit të XVIII me shfaqjen e një reklame
Boston Gazette që ofronte materiale mësimore dhe
mësimdhënie me postë (García Aretio, 1999).
Ajo arriti në Evropë në një shkallë të konsiderueshme
në fund të shekullit XIX dhe pa rritjen e tij më të
madhe në gjysmën e dytë të shekullit të XX, ndoshta si
rezultat i ndryshimeve të mëdha ekonomike dhe
sociale që prekën të gjitha fushat e arsimit në
përgjithësi.
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
12. Vazhdim
BERNARD LUSKIN(2001) i cili njihet si pionieri i e-
learning, shkronjën `e’ (electronic) e lidh me fjalët
exciting, energetic, enthusiastic, emotional,
extended dhe educational.
Pra me një fjalë ajo paraqet një shtëpi të edukimit,
informimit, komunikimit, trajnimit, dhe menaxhimit të
njohurive dhe aktiviteteve/performansave
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
13. Vazhdim
Mësimi në distancë në Spanjë filloi në vitin 1960 si një
nismë e administratës publike kur qeveria krijoi metoda të
reja mësimore dhe studimi që mund të mbulonin nevojat e
popullsia rurale dhe ata që jetonin larg qendrave të
qyteteve.
Kjo mënyrë e re e mësimdhënies dhe të nxënit u zgjeruan
gjatë dekadës në vijim derisa studentët në distancë
përbënin një të tretën e të gjithë popullsisë studentore.
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
14. Vazhdim
Shumë debate kanë evoluar rreth asaj nëse mësimi
elektronik është një lloj edukimi në distancë ose nëse,
në fakt, është një mënyrë krejt e re e mësimdhënies
Në qarkullim janë edhe terme të tjera si “online
learning” “virtual learning”, dhe “web learning”
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
15. Agjenda e zhvillimit të e-learning
Në vitin 1840 Isaac Pitman u ka ligjëruar studentëve
me korrespodencë përmes shënimeve
Një mësues i kualifikuar u ka dërguar studentëve përmes
postës detyra, të cilat i ka pranuar në të njëjtën formë
me mundësi të përfundimit të kursit në këtë mënyrë
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
16. Vazhdim
Në vitin 1924, u zbulua makina e parë testuese, pajisje kjo
që lejonte që studentët të testonin vetveten.
Në vitin 1954, BF Skinner, një Profesor i Harvard-it zbuloi
të ashtuquajturën “teaching machine”, e cila u lejonte
shkollave që të menaxhojnë me programet për studentët e
tyre
Makinat e tilla për të mësuar «teaching machines» shërbejnë si
mjete ndihmëse përmes të cilave studentët nuk dëgjojnë ose lexojnë
vetëm pasivisht por përgjigjen aktivisht. Poashtu ai/ajo ka mundësi
të kontrollojë nëse përgjigja është e saktë ose jo si dhe ka materiale të
regjistruara të cilët shërbejnë si materiale ndihmëse për materialet e
dhëna
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
17. Vazhdim
Në vitin 1960, u paraqit programi i parë i bazuar në
kompjuter ( first computer based training program
(CBT program) i njohur si PLATO-Programmed
Logic for Automated Teaching Operations.
Fillimisht u dizajnua për studentët e Universitetit të
Ilionisit, por që më pas u përdor nga të gjitha shkollat
përreth
Sistemi përmbante këto karakteristika: e-mail, instant
messaging (IM), chat rooms, multimedia, dhe programe
lojërash.
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
18. Online learning sot
Kompjuteri i parë MAC në vitin 1980 u mundësoi
individëve të kenë kompjuterë personal, ashtu që edhe
të mësuarit në fusha të caktuara u bë më i lehtë
Në fillim të viteve të 90-ta , disa shkolla ofruan vetëm
kurse online duke e përdorur internetin dhe duke iu
ofruar edukim njerëzve të cilët përshkak të distancave
gjeografike dhe kufizimeve kohore nuk kishin
mundësi të ndjekin kolegjet
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
19. Vazhdim
Në vitin 2000 bizneset përdorën e-learning me qëllim
të trajnimit të punëtorëve të tyre
Punëtorë të ri dhe ata me përvojë kanë mundësi të
përmirësojnë njohuritë industriale si dhe të rrisin
shkathtësitë në punë
Individëve u është dhënë mundësia të kenë qasje në
programe përmes të cilave marrin diploma online
«online degrees» me qëllim të pasurimit të jetës dhe
zgjerimit të njohurive
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
20. Vazhdim
Ndjekja e “webinar-eve” (live online classes) dhe
komunikimi me profesorë përmes chat dhe forumeve
është një opsion në dispozicion të përdoruesve
Me një fjalë ekziston një gamë e gjerë e sistemeve dhe
metodave të ndryshme për e-learning (të njohura s
Learning Management Systems, ose shkurt LMS) e të
cilat mundësojnë kryerje të kurseve
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
21. Mësimi online kundrejt mësimit në
distancë
Mësimi online përfshinë ndërveprim personal mes
instruktorit dhe studentëve në baza të rregullta. Kjo
është për shkak se të mësuarit në internet/online
përdoret si një teknikë e përzier e të mësuarit së
bashku me strategjitë e tjera të mësimdhënies.
Mësimi në distancë nuk përfshin asnjë ndërveprim
personal midis mësuesve dhe studentëve
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
22. Zhvillimi i teknologjisë edukative
KOHA
TIME
NDIKIMI
Internet:
Greatest
impact
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
23. E vërteta mbi e-learning
Internet has started reshaping education.
Education will not be the same in the future
There is no going back. The traditional classroom is
being transformed
Web-based Education Commission, US
Many universities/colleges may not survive
by the end of this decade
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
24. Lidhja e-biznes dhe e-learning
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
Global E-learning Market size & share revenue is
expected to grow from USD 144 Billion in 2019 to
reach USD 374.3 Billion by 2026
Millions of students worldwide have enrolled in open online
courses. Women are more likely to take advantage of online
education trends. According to enrollment statistics, seventeen
percent of women compared to 13.6% of men pursue online
education
25. E-learning do jetë grandioze
Education and training forms
one of the largest sectors of the
economy in most countries
Over the last decade,
the number of
corporate universities grew
from 400 to 1,800
Meister, Jeanne
Skilled jobs now represent 85%
of all jobs in US, in contrast to
20% in 1950.
http://www.webcommission.org/directory
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
The future soldiers will
not be carry guns but
computers
27. TIME
2005 2020
2010
ICT based Economy
Knowledge Products &
Services
Competitive Knowledge Economy
Vizioni edukativ
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
28. Nevoja për punëtorë të shkathët
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
The World Needs Another 95 Million
Skilled Workers By 2020
29. E-learning: Blended mode
Kryesisht rregulla «shkumës-
dërrasë» ka sunduar nëpër
klasa
Nuk do të largohet komplet
Do ketë më pak vëmendje
Përmbajtje digjitale
interaktive:
• Më shumë vëmendje
• «On demand learning»
• Interaktive
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
30. Blended learning
Një program formal edukativ në të cilin studenti një pjesë
të programit e ndjek online, por ka elemente të të mësuarit
tradicional sepse ka kontrolle herë pas herë në raport me
kohën, shtegun dhe progresin
Poashtu mund të jetë pjesë e strukturës mësimore “brick-
and-mortar” me modelin dhe metodat «face-to-face
classroom» në kombinim me aktivitetet e bazuara në
kompjuter
Shkollat me këtë model «blended learning» mund të
zgjedhin të rivendosin burimet me qëllim të rritjes së
arritjeve të studentit
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
31. Mënyra e të mësuarit duhet të
ndryshojë
Mungesë të fondeve dhe
hapësirave
Rritje të çmimit për
regjistrim
Rritje të nr. të studentëve
Privatizim të edukimit
Zgjidhje në raport me
shpenzimet (e-learning)
Universitet virtuale
Mënyra e
realizimit
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
32. Mjetet mësimore po ndryshojnë
Blackboard OHP TV/VHS
LCD
PC
Whiteboard
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
33. Agjenda e e-learning
EKONOMI E BAZUAR NË
NJOHURI/SHKATHTËSI
Njerëzit
- Work Culture
- ICT Skills
- Knowledge worker
- Learning Society
Infrastruktura
- Communication
- Fibre-Optic Cabling
- Satellite
- Transport/Logistic
- etc
Aplikacionet
dhe
përmbajtjet
- Smart Schools
- e-govt.
- Smartcard
- Tele-medicine
- etc
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
34. Korniza e e-learning
INFRASTRUCTURE
(Gigabit Ethernet, Wireless Access Points, Satellite, etc)
STAFF
DATABASE
STUDENT
DATABASE
LIBRARY
DATABASE
OTHER
DATABASE
CONTENT
INTERNET WIRELESS DEVICES CLIENT/SERVER
STUDENTS LECTURERS ADMIN. OTHERS
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
35. Përgatitja e studentëve për të mësuar sa të
jeni gjallë
GLOBALISATION
LEARNING
ORGANISATION
KNOWLEDGE
ECONOMY
IMPACT OF ICT
KNOWLEDGER
WORKER
COMPETITION
Satellite-based
Education
E-Learning
Industrial Training
Classroom Lectures
LEARNING
SOCIETY
LEARNING
COMMUNITIES
LEARNING
FAMILIES
LEARNING
INDIVIDUAL
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT
38. Përfundim
E-Learning
Po rritet popullariteti në të gjitha nivelet dhe hapësirat
edukative dhe trajnuese
Karakteristikat kryesore të e-learning përfshijnë
fleksibilitet në kohë, vend dhe mënyrë të të studiuarit
Krijon mundësi dizajnimi të ambientit mësimor që
është autentik, bazuar në kontekste të kërkuara, duke u
mundësuar studentëve të zgjidhin problemet me
moton “learning by doing”.
Nuk është e lehtë, paraqet një ambient më kompleks se
vetëm qasje në një web faqe!
Krijimi i materialeve profesionale kërkon para dhe
njerëz por edhe optimizëm
Prof. Dr. Florinda Imeri. UT