Eray Çelik su ısıtıcıları ve kettle çalışma prensibi Enver Karabulut

1. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ
TEMEL EV CİHAZLARI
KONU: SU ISITICILARI
AD: ERAY
SOYAD: ÇELİK
NO:2014705031
Öğr.Grv. : Mustafa MelihDOĞAN

2. TERMOSİFONLAR
Termosifon,içinealdığısuyuistenilensıcaklığakadarısıtan ve bu sıcaklıkta sabitkalmasınısağlayan
bir elektriklicihazdır.Depoiçindeki suyunısıtılmasıbütünelektrikli ısıtıcılardaolduğugibi birrezistans
(ısıtıcı) ile yapılır.Termosifonlarsuyubelli birzamandaısıtancihazlardır.
Termosifonlarınbaşlıcaparçaları şunlardır:,
 Gövde (Kazan)
 Isıtıcı (Rezistans)
 Termostat
 Emniyetventili
 Anot
 Termal devre kesici
 Sinyal lambaları
Gövde(Kazan)
Termosifonkazanıaşağıdaki şekildede görüldüğügibiiki yüzeydenibarettir.Dışkısmı emaye yada
poliüretandanyapılmışolupiçteki sudeposuşehirşebekesininsubasıncınıgöz önüne alınarak14-18
atmosferbasıncadayanabileceksağlamlıktayapılmıştır.Dışyüzeyile suyuntemasettiği yüzeyarasına
ısı alışverişiniönlemekiçincampamuğuveyaköpük konulur.

3. Isıtıcı (Rezistans)
Aşağıda termosifonrezistansıgörülmektedir.Termosifonrezistansları6000 W’a kadarçeşitli güçlerde
imal edilmektedir.Genellikle 1980 W gücündedir.Isıtıcı termosifonunaltkısmındaniçeri doğru
montelidir.Suyusızdırmamasıiçincontasıile birlikte takılır.
Termostat
Termostatistenilenısıderecesinekadarsuyunısınmasısonucundakontaklarınıaçan bir parçadır.
Böylece rezistansagidenenerjiyi keserve suyunaşırıısınmasını önler.Termostatısıyı aşağıda resimde
görülenmetal aparatıile algılar.Su sıcaklığı düştüğünde otomatikolaraktekrardevreye girer.Yeni tip
termosifonlardadijital termostatlarkullanılır.Sıcaklıkayarı dijital göstergesiile ekranda
gözükmektedir.Butermostatlardaledlisinyal lambalarıdamevcuttur.

4. EmniyetVentili
Bu parça termosifonagirensubasıncınınçok olması durumundasuyutahliye etmekiçindir.Soğuksu
girişine takılır.Termosifoniçindekisuısınınca kazan içindeki basınçartacağındantehlike
oluşturmamasıiçinventil otomatikolarakaçılaraksuyudamladamladışarı akıtır. Aynı zamandatapa
görevi görereksuyungeri kaçmasınıda önler.Buyapısıyladüdüklütencerelerdekisisteme benzer.

5. Anot
Magnezyumdanyapılmışbuparça kazanıniçininpaslanmasınıönlemekve korozyonakarşı
korumaktır.Zamanlasu ile etkileşimdendolayıerir.Yaklaşık5yılda yenisinitakmakgerekir.
TermalDevreKesici(EmniyetTermiği)
Cihazınsusuzkalmasıdurumundave bir arıza durumundasusıcaklığı aşırı yükselirse devreyikeserek
ısıtıcının çalışmasını engeller.Bimetal elemanlıolarakyapılır.Sıcaklığıalgılayankısmı termostatın
algılayıcı kısmı içine yerleştirilir.Emniyetaçısındanfazhattı ve nötr hattı termal kesicisi olarakiki tane
bulunur.Bukesici attığı zamanpimine basılaraktekrardevreye sokulur.Eski tiptermosifonlardaise
sigortalıolarakbulunur.Devreyi kestiğizamanyenisini takmakgerekir.

6. SinyalLambaları
Sinyal lambalarıartık yeni tiptermostatlardaleddiyotludur.Termostatileirtibatlıolupsuyunsıcaklık
seviyesinive cihazaenerji gelipgelmediğini gösterir.Genellikle kırmızırenkli olanlarsıcaklık
seviyesini,yeşil renkli olanise cihazdaenerjininolupolmadığınıgösterir.Termosifonuntipinegöre
çokluledli ve ikili ledli olabilir.
ElektrikPrensip Şeması
Yukarıda bir termosifonunelektrikdevre şemasınıgörmektesiniz.Görüldüğügibi termostatve termal
devre kesici rezistansaseri bağlanmıştır.Sinyallambasıise rezistansaparalel bağlıdır.Termosifona
enerji geldiğinde yeşilsinyallambasıyanar.Termostatındüğmesiniçevirdiğimizdeyadadijital
termosifonsatuşlarınabastığımızdarezistansdevreye girereksuyuısıtmayabaşlar.Buarada kırmızı

7. lambada yanar. Ayarlanansıcaklığaulaştığındaise termostatkontaklarınıaçarak rezistansıdevre dışı
bırakır. Su sıcaklığı ayarlanansıcaklığın altınadüştüğünde termostattekrarkapanarakrezistansı
devreye sokar.
ArızalarınıGidermek
Termosifonlardagörülenbaşlıcaarızalarşunlardır:
 Isıtıcının kireçlenmesisonucundatermal devre kesicisinindevreyiaçmasıve sigortalı
olanlardaise termal sigortanınkesmesidir.
 Rezistansınkesilmesi,kavrulmasısonucundaısıtmamasıya da devredeki sigortanın
atmasıdır.
 Kazanın delinmesiile termosifonunsuakıtmasıdır.
TermosifonunIsıtmamasınınNedenleri
 Şebekedeenerji olmayabilir.
 Termostatarızalı olabilir.
 Cihaziçindeki kablolaryerindençıkmışyada kopmuşolabilir.
 Termal devre kesici arızalıolabilir.
 Isıtıcı kopmuşya da kavrulmuşolabilir.
TermosifonunAz Isıtması
 Isıtıcı çok kireçbağlamışolabilir.Bununiçinrezistansabakılır.Eğerkireççözücüile
temizlenebiliyorsatemizlenir.Temizlenemiyorsayenisiyle değiştirilir.Çokkireçbağlamışbir
ısıtıcı aşırı ısınacağı içinemniyettermiği atar.
 Termosifonunsuakıtmasıdurumundaise neredensugeldiğinebakılmalıdır.Isıtıcınıntakıldığı
yerdensuakıyor olabilir.Kazanzamanladelinmişolabiliryadasu borususızdırıyor olabilir.
 Isıtıcının takıldığı yerdensugeliyorsaısıtıcı sökülerekcontalarıkontrol edilir.Sonrasıkıca
yerine sıkıştırılır.
 Kazan delinmişsedelinenyerdenkaynakyapmaimkânıvarsakaynakyapılır,yoksakazan
değiştirilir.
 Su borularındansusızıyorsa boru bağlantılarısökülerekcontalarıdeğiştirilir.Bağlantılar
tekrariyice sıkılır.

8. KETTLE,ÇAY VEKAHVEMAKİNELERİ
Az miktardasuyunısıtılmasındakullanılancihazlarakettleyadasu ısıtıcısı denilir.Günümüzde beyaz
eşyafirmalarıdeğişiktipve modellerde buevaletlerindenüretmektedir.Buaygıtlardaelektrikdevre
elemanıolaraksuyunısıtılması içinbirrezistans,açmakapamaanahtarı, ısıyı kontrol edentermostat
ve sinyal lambasıkullanılır.
Rezistans(ısıtıcı),bazı model kettlelardasukabınıniç kısmında,bazılarında ise sukabının altında gizli
olarakbulunur.Yine bazıkettlelarçiftrezistanslıolarakyapılır.Rezistansınbiri yüksekgüçlüdür(750 –
1000 W civarında) ve suyuçabukkaynatmakiçindir.Diğerrezistansise düşükgüçlüdür(75 – 100 W
arasında).Kettle içindeki sukaynadığızamanbuharın etkisi ile termostatabirbasınçuygular
(termostatadoğrubirbuhar kanalıvardır) ve gücü yüksekolanısıtıcıyı devredençıkarır.Ketle düşük
güçlüısıtıcı ile çalışmayadevameder.Böylece susıcaklığıkorunmuşolur.Eğercihazı tamamen
kapatmakistersek0-1anahtarını 0 konumunaalırız.
Çeşitli su ısıtıcıları
Bu elektrikli aletlersusuzolarakçalıştırılmamalıdır.Aksi hâlde cihazsusuzkalırsaısıtıcı aşırı ısıdan
dolayıkopabilir.Budurumuönlemekiçinçoğumodellerdekullanılantermikotomatikolarakdevreyi
keser.

9. ElektrikPrensip Şemaları
TekRezistanslıBirSu Isıtıcısının Elektriği PrensipŞeması
Şekilde görüldüğügibi termostatrezistansaseri bağlanmıştır.Termostatdevreyi açtığıanda
rezistansave sinyal lambasınagidenenerjiyikeser.
ÇiftRezistanslıBirCihazınElektrikDevresi
Şemadagörüldüğügibi devrede biraçmakapamaanahtarı, bir termostat(Aynızamandakaynatma
anahtarıdır.),iki rezistansve iki sinyal lambasımevcuttur.
ArızalarınıGidermek
Ketle,çayve kahve makinelerinde genelolarakşuarızalar meydanagelmektedir:
 Cihazınfişi prize takılıolduğuhâlde cihazhiççalışmıyor olabilir.
 Fişprize takıldığındaelektrikhattınınsigortasıatıyor olabilir.
 Cihazotomatikolarakdevreye giripçıkmıyorolabilir.

10. Cihazın Fişiya da BeslemeKablosuArızalı
Bu durumdafişve besleme kablosuavometreyle kontrol edilir.Kablodaiçtenbirkopuklukolabilir.
Avometrenindiyotkademesiylefaz,nötrve toprakkablosununsağlamlığıkontrol edilir.Kopukluk
tespitedilince kabloyenisiile değiştirilir.
Açma-KapamaAnahtarıArızalı
Bu anahtara gelenkablolaryerindenoynamışsaiyice tekraryerine takılıryada anahtarın bozuk
olduğugörülüyorsayenisi iledeğiştirilir.
TermostatDüğmesi -0- Konumuna AlınmışDurumda
Bu durumdatermostathiçdevreye girmeyeceği içinısıtıcı çalışmayacaktır.O hâlde termostat
istenilensıcaklığagetirilir.
TermostatArızalı
Termostatkontrol edilir.Bununiçinavometre termostatınkontaklarınadiyotkademesinde değdirilir.
Termostatdüğmesi çevrildiğinde “tık”diye birsesgeliyorsaavometre 0ohmgöstermelidir.
Termostatdüğmesini geri çevirince yine tıksesi gelince avometre sonsuzugöstermelidir.Arıza
görülüyorsayenisiyle değiştirilir.
IsıtıcıArızalı
Isıtıcıyı da avometreyledirenci ölçerekkontrol edilir.Cihazıngücüne göre makul birdirençdeğeri
göstermelidir.Bununiçincihazıngücübilinmelidir.Örneğin,1000 Watt’lıkbirısıtıcının dirençdeğeri
P=V2/R formülünden
R değeri çekildiğinde formül R=V2/Polur.R=(220)2/1000
R=48,4 ohmgibi bunayakın birdeğerçıkmalıdır. Eğer avometre hiçdeğergöstermiyorsarezistans
kopukdemektir.Budurumdayenisiile değiştirilmelidir.
Isıtıcısı suylatemashâlinde olancihazlardaısıtıcıda kireçlenmedendolayıcihazazısıtabilir.Bu
durumdaısıtıcı kireçtenarındırılmalıdır.Eğerkireççözülemiyorsadeğiştirilmelidir.