SlideShare a Scribd company logo
1 of 48
COVID-19
Tewerkstelling in de pandemie
Bruno Blanpain en Emmanuel Wauters
MVVP - Advocaten
17 april 2020
Inhoudstafel
_________________________________________________________________________________________________________
1. AANWERVEN
2. TEWERKSTELLEN
3. SOCIALE VERKIEZINGEN
4. ONTSLAAN
5. DYNAMISCH RISICOBHEER 2.0
6. CONCLUSIE
1. Aanwerving
Recrutering & selectie
_________________________________________________________________________________________________________
• Essentiële bedrijven;
• Niet-essentiële bedrijven;
• Interviews;
• Tests – on the job?
• Ondertekening arbeidsovereenkomst:
• Uitwisseling scans;
• Elektronische handtekening;
Aanvang Arbeidsovereenkomst
_________________________________________________________________________________________________________
• Verwoording individuele arbeidsovereenkomst
• Overmacht
• Voor 13/3/2020:
• Na 13/3/2020:
» essentieel – onontbeerlijk;
» Regelmatig gewerkt
» Opeenvolgende overeenkomsten;
• Bepaalde duur;
• Vervanging
• Uitzendovereenkomst – langere
Onthaal
_________________________________________________________________________________________________________
• Verwelkoming;
• Wegwijs;
• Training;
• Arbeidsinstrumenten;
2. Tewerkstellen
Wie moet welke maatregelen toepassen?
_________________________________________________________________________________________________________
MB 23 maart 2020, Art. 2: niet-essentiële sectoren
Verplicht telethuiswerk voor functies die zich ertoe lenen
Voor functies die zich er niet toe lenen: social distancing (ook voor vervoer
georganiseerd door werkgever)
Indien niet mogelijk: verplichte sluiting
Resultaatsverbintenis
Wat is “social distancing”?
een reeks infectiebeperkende of -controlerende acties of maatregelen bedoeld om de
verspreiding van een besmettelijke ziekte te stoppen of te vertragen. De bedoeling is
om de kans op contact tussen personen die geïnfecteerd zijn en anderen te verminderen
en zo het verspreiden van de ziekte te minimaliseren.
Toelichtende nota op website FOD WASO:
https://werk.belgie.be/sites/default/files/content/news/2020-04-06%20-
%20Social%20distancing%20verklaard%20CLEAN_changes-def.pdf
Opgelet:
Verantwoordelijkheid werkgever en preventieadviseur
Wie moet welke maatregelen toepassen?
_________________________________________________________________________________________________________
MB 23 maart 2020, Art. 3: essentiële sectoren
Wie?
Bedrijven van de cruciale sectoren en de essentiële diensten, met
inbegrip van producenten, leveranciers, aannemers en onderaannemers
van goederen, werken en diensten die essentieel zijn voor de uitvoering
van de activiteit van deze bedrijven en deze diensten.
Overheidsdiensten
Privésector: afhankelijk van paritair comité
Regels artikel 2 niet van toepassing
In de mate van het mogelijke: telethuiswerk en regels van social
distancing toepassen
Geen verplichting tot sluiting indien niet mogelijk
Inspanningsverbintenis
Welzijn op het werk
_________________________________________________________________________________________________________
Dynamische Risicobeheersing:
• Social distancing;
• Reiniging;
• Sanitair – zeep – handgels – (papier) handdoeken;
• Toiletten;
• Refter – Sociale Ruimte;
• Douches – Verkleedruimte;
Zieke collega’s – Quarantaine – Gewaarborgd loon?
• Handhaving:
• Hiërarchische lijn;
• Werknemers - werknemersvertegenwoordigers ;
• Preventiedienst;
• Inspectie TWW : 750 interventies
Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren?
_________________________________________________________________________________________________________
Welk is het wetgevend kader?
Van belang want dit is determinerend voor de modaliteiten die de
partijen moeten naleven
Akkoord werknemer nodig?
Overeenkomst?
Onkostenvergoeding?
Basisregel:
MB 23 maart 2020 is een afzonderlijke juridische basis
Telethuiswerk is verplicht voor niet-essentiële sectoren voor de functies
die zich ertoe lenen.
Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren?
_________________________________________________________________________________________________________
Moet er rekening worden gehouden met de bestaande
reglementering?
Er bestaan twee soorten telewerk
Gewoon telewerk - CAO 85
Dit is een vorm van organisatie en/of uitvoering van het werk:
• met gebruikmaking van informatietechnologie
• in het kader van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden die ook op de
bedrijfslocatie van de werkgever zouden kunnen worden uitgevoerd,
buiten die bedrijfslocatie worden uitgevoerd
• op regelmatige basis en niet incidenteel
Regels:
• Vrijwilligheid
• Verplichte terbeschikkingstelling apparatuur/vergoeding kosten
• Schriftelijke overeenkomst (art. 6 CAO 85)
Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren?
_________________________________________________________________________________________________________
Moet er rekening worden gehouden met de bestaande reglementering?
Occasioneel telewerk
Hoofdstuk 2, Afdeling 2 van de Wet Werkbaar en Wendbaar Werk van 5 maart 2017
In de volgende gevallen:
• Overmacht = situatie waarbij werknemer omwille van onvoorziene omstandigheden
en onafhankelijk van zijn wil zijn prestaties niet kan verrichten op de normale
arbeidsplaats
• Persoonlijke redenen
Voor zover de functie zich tot telewerk leent
Regels (art. 26 Wet W&W Werk):
• Werknemer moet het ‘vooraf en binnen redelijke termijn’ vragen
• Werkgever moet schriftelijk motiveren indien aanvraag wordt geweigerd
Geen schriftelijke overeenkomst nodig
Partijen moeten wel afspraken maken over eventuele terbeschikkingstelling apparatuur,
eventuele bereikbaarheid, eventuele vergoeding van kosten
Strikt genomen geen verplichting
Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren?
_________________________________________________________________________________________________________
Moet er rekening worden gehouden met de bestaande reglementering?
Verplicht telethuiswerk MB 23 maart 2020
In voorbije weken: veel onduidelijkheid
Modaliteiten van cao 85 of van Wet W&W Werk naleven?
Standpunt FOD WASO:
Maatregel opgelegd door MB 23 maart 2020 heeft een onvoorzienbaar en dwingend
karakter. Maakt dus overmacht uit.
Gevolg:
Modaliteiten van occasioneel telewerk mogen worden gevolgd.
Geen schriftelijke overeenkomst nodig.
Partijen mogen op pragmatische wijze afspraken vastleggen (vb. per email)
Wel sterk aangewezen:
• Beschikbaarheid werknemer
• Gebruik apparatuur
• Onkosten
• Eventuele wijziging functie
• Eventuele aanpassing loon
Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren?
_________________________________________________________________________________________________________
Moet de werkgever specifieke apparatuur voorzien?
Vreemde draai FOD WASO:
Verwijst m.b.t. dit onderwerp naar artikel 9 CAO 85 (verplichte terbeschikkingstelling
apparatuur/vergoeding kosten).
Tegenstrijdigheid met artikel 26, §3 Wet W&W Werk:
“De werkgever en de werknemer maken in onderling akkoord afspraken over
1° de eventuele terbeschikkingstelling door de werkgever van de voor
occasioneel telewerk benodigde apparatuur en technische ondersteuning (…)”
Werkgever moet echter ook rekening houden met artikel 20 wet
arbeidsovereenkomsten:
“De werkgever is verplicht (…) inzonderheid, zo de omstandigheden dit
vereisen en behoudens strijdige bepaling, door de voor de uitvoering van het
werk nodige hulp, hulpmiddelen en materialen ter beschikking te stellen”
Terbeschikkingstelling hulpmiddelen en materialen, behoudens strijdige bepaling
Akkoord van werknemer over afwezigheid van kostenvergoeding kan zowel uitdrukkelijk
als impliciet
Moet de werkgever een bijkomende
onkostenvergoeding voorzien?
_________________________________________________________________________________________________________
• Geen verplichting expliciet voorzien door Wet W&W Werk
• Enkel verplichting om afspraken te maken over eventuele vergoeding
van de kosten
• Maar artikel 20 wet arbeidsovereenkomsten
• Wel mogelijkheid om forfaitaire onkostenvergoeding toe te kennen.
Moet de werkgever een bijkomende
onkostenvergoeding voorzien?
_________________________________________________________________________________________________________
Behandeling op vlak van sociale zekerheid
Bureauvergoeding 129,48 EUR per maand
Dekking van de kosten voor verwarming, elektriciteit, klein
bureaugereedschap, ….,
aan alle werknemers die van thuis uit werken, dus ook aan
werknemers die vóór de Covid-19 maatregelen niet van thuis uit
werkten
Geen telewerkovereenkomst vereist
Gebruik eigen PC 20,00 EUR per maand • De RSZ aanvaardt toekenning van deze bedragen op voorwaarde
dat:
de werknemer zijn eigen PC en/of internetverbinding gebruikt
voor professionele doeleinden wezenlijk en op regelmatige basis
(1dag/week, meerdere keren een paar uur/week, één week elke
maand, ...);
• de werkgever komt niet op een andere manier tussen in deze
kosten van PC en internet (bv. door een deel van de
aankoopprijs van de PC ten laste te nemen).
Opmerkingen:
• bij overschrijding van het bedrag wordt het deel dat 20 EUR
overschrijdt onderworpen, behalve als de werkgever het
volledige bedrag kan
Verantwoorden:
• het (de) forfait(s) mag(mogen) niet toegekend worden voor
occasioneel gebruik van eigen PC en/of internet. Als de
werkgever die kost wil vergoeden, moet hij de hoogte van de
vergoeding die hij toekent kunnen verantwoorden.
Gebruik eigen
internetverbinding
20,00 EUR per maand
Andere kosten gemaakt
door de werknemer
Terugbetaling door werkgever
gebaseerd op de werkelijke
kosten
Vb aankoop telefoon, scherm, scanner
Moet de werkgever een bijkomende
onkostenvergoeding voorzien?
_________________________________________________________________________________________________________
Behandeling op fiscaal vlak
Bureauvergoeding 126,94 EUR per maand
Wordt aanvaard
Maar ruling aanvragen
Template rulingaanvraag:
https://www.ruling.be/nl/nieuws/aanvraag-thuiswerk-covid-19
Gebruik eigen PC 20,00 EUR per maand
Circulaire nr. Ci.RH.241/616.975 van 16 januari 2014
Zowel voor structureel en niet-incidenteel telewerk als voor
incidenteel telewerk
Gebruik eigen
internetverbinding
20,00 EUR per maand
Andere kosten gemaakt
door de werknemer
Terugbetaling door werkgever
gebaseerd op de werkelijke
kosten
Moet de werkgever een bijkomende
onkostenvergoeding voorzien?
_________________________________________________________________________________________________________
Hoe formaliseren?
Artikel 20 wet arbeidsovereenkomst
Er kan voorzien worden dat er geen kostenvergoeding wordt toegekend.
Maar indien niets uitdrukkelijk voorzien: risico dat werknemer vergoeding
van zijn kosten eist
Dus: formaliseren sterk aangeraden
Indien geen kostenvergoeding
• Minstens vermelden in algemene communicatie
Indien wel kostenvergoeding:
• Bedrag
• Periode
• Wat na einde telethuiswerk
Is de werknemer met telethuiswerk
onderworpen aan de regels inzake
arbeidsduur?
_________________________________________________________________________________________________________
Artikel 25 § 2 Wet W&W Werk:
“De occasionele telewerker organiseert zijn werk binnen het kader van de in de
onderneming geldende arbeidsduur.”
Er wordt aanvaard dat de telewerker zijn uurrooster hierbij niet strikt moet naleven
Betekent dit dat de regels inzake arbeidsduur niet moeten worden nageleefd (maximale en
minimale prestaties, zondagwerk, nachtarbeid, etc.)?
Artikel 3bis Arbeidswet:
Regels inzake arbeidsduur zijn niet van toepassing op huisarbeiders
Telewerk is een specifieke vorm van thuisarbeid
Volgens FOD WASO:
Huisarbeid veronderstelt een zekere regelmatigheid. Dit is niet meteen het geval voor
occasioneel telewerk.
Dus: bepalingen op vlak van naleving uurroosters, minimale en maximale prestaties, pauzes
en rusttijden, zondagsarbeid, nachtarbeid blijven strikt genomen van toepassing
Telethuiswerk – Wat na de Covid-19 crisis?
_________________________________________________________________________________________________________
M.B. 23 maart 2019 – verplicht telethuiswerk:
Tijdelijke maatregel (tot 3 mei 2020)
Occasioneel telewerk (Wet W&W Werk) heeft per definitie een tijdelijk en
uitzonderlijk karakter
Na de crisis staat echter vast dat werkgevers op een meer structurele
wijze een beroep zullen doen op telewerk – telewerk zal meer en meer
ingeburgerd geraken.
Bovendien risico op nieuw lock-downs
(Harvard: tot medio 2022 elk kwartaal een lock-down)
Telethuiswerk – Wat na de Covid-19 crisis?
_________________________________________________________________________________________________________
Nodige maatregelen nemen – twee aspecten:
T.a.v. werknemers die regelmatig telethuiswerk zullen verrichten,
lock down of niet
Deze werknemers zullen vallen onder het toepassingsgebied van CAO 85
Zorgen dat voorwaarden CAO 85 voldaan zijn
Principe van vrijwilligheid
Verplichte terbeschikkingstelling apparatuur/vergoeding kosten
Overeenkomst telewerk:
• Frequentie van telewerk + ev. welke dagen
• Tijdstippen waarop de werknemer beschikbaar moet zijn
• Tijdstippen waarop technische ondersteuning beschikbaar is
• Regeling tot vergoeding van kosten
• Voorwaarden en regels rond terugkeer naar bedrijfslocatie
• Plaats(en) die telewerker heeft gekozen om het werk te verrichten
• Sanctie bij ontbreken: terugkeer naar bedrijfslocatie
Telewerk – Wat na de Covid-19 crisis?
_________________________________________________________________________________________________________
T.a.v. andere werknemers
Policy inzake telewerk is noodzakelijk
Art. 27 Wet W&W Werk:
Het kader waarbinnen de werknemer occasioneel telewerk kan aanvragen,
kan worden vastgelegd in een CAO of in het arbeidsreglement.:
Minstens de volgende elementen regelen:
• de functies en/of activiteiten binnen de onderneming die verenigbaar zijn
met occasioneel telewerk;
• de procedure om het occasioneel telewerk aan te vragen en toe te staan;
• de eventuele terbeschikkingstelling door de werkgever van de voor
occasioneel telewerk benodigde apparatuur en technische ondersteuning;
• de eventuele bereikbaarheid van de werknemer tijdens het occasioneel
telewerk;
• de eventuele vergoeding door de werkgever van de kosten verbonden aan
het occasioneel telewerk.
Telethuiswerk – Wat na de Covid-19 crisis?
_________________________________________________________________________________________________________
Rol ondernemingsraad:
Moet worden geïnformeerd en geraadpleegd over de voorstellen en
maatregelen die wijzigingen op het vlak van arbeidsorganisatie tot
gevolg kunnen hebben.
CAO nr. 9 houdende ordening van de CAO’s betreffende
ondernemingsraden
CAO nr. 39 betreffende voorlichting en overleg inzake de gevolgen van
de invoering van nieuw technologieën
Info en consultatie moet o.m. gaan over:
• Ter beschikking arbeidsgereedschap
• Terugbetaling kosten
• Dekking arbeidsongevallen
• Wijze waarom de werknemers geïnformeerd worden
Tijdelijke werkloosheid – The Sequel
_________________________________________________________________________________________________________
• (Geplande) vakantiedagen;
• Compensatieverlof
• Vakantiegeld;
• Feestdagenloon;
• Voordelen alle aard;
• Commissielonen
• 13e maand;
• Ecocheques – maaltijdcheques
• Onkostenvergoeding;
• Aanvullende sociale voordelen:
• Aanvullend pensioen;
• Vaste bijdrage plan;
• Vaste prestatie plan;
• Overlijdensverzekering;
• Premievrijstelling;
• Inkomensgarantie;
• Hospitalisatieverzekering;
3. Sociale verkiezingen
Wat is de invloed van Covid-19 op het verloop van de sociale
verkiezingen?
_________________________________________________________________________________________________________
Sociale verkiezingen voorzien tussen 11 en 24 mei 2020
Er is een KB in de maak – tekst reeds opgesteld door FOD WASO – werd voor advies
overgemaakt aan RvSt – wordt binnenkort gepubliceerd
Gebaseerd op advies nr. 2.160 van de NAR dd. 24 maart 2020
1) Basisprincipe:
De lopende procedures worden voor onbepaalde tijd opgeschort vanaf X+36
Alle verkiezingshandelingen tot X+35 moeten worden gefinaliseerd
Verder stappen (X+40 – aanplakking lijsten): na de zomer
Wel mogelijkheid stopzetting sociale verkiezingen X+35 (indien geen enkele lijst)
Advies NAR: tussen 16 en 29 november 2020
Wat is de invloed van Covid-19 op het verloop van de sociale
verkiezingen?
_________________________________________________________________________________________________________
2) Ontslagbescherming:
Blijft tijdens de periode van opschorting gelden voor alle kandidaten en voor alle niet-
verkozenen en leden van de bestaande overlegorganen.
Twee afwijkingen:
• M.b.t. occulte periode:
Kandidaten voorgedragen op X+35: ze zijn gekend
Quid met vervangers (tot X+76)?
Occulte periode loopt niet door – neemt weer een aanvang op 36ste dag die
voorafgaat aan de herneming van de kiesprocedure (nieuw bepaalde dag X+36)
Concreet
Indien verkiezing op 16/11: 18/08/2020
Indien verkiezing op 29/11: 31/08/2020
• M.b.t. de niet-verkozenen in het kader van de vorige sociale verkiezingen en de
leden van de bestaande organen die zich niet opnieuw kandidaat stellen.
Indien ontslag voor 17 maart 2020:
Variabele ontslagvergoeding i.f.v. de oorspronkelijke voorziene verkiezingsdag
Indien ontslag na 17 maart 2020:
Gewone berekening gelden, dus in functie van de uitgestelde verkiezingsdag
Wat is de invloed van Covid-19 op de werking
van de overlegorganen ?
_________________________________________________________________________________________________________
Zolang geen nieuwe overlegorganen:
Bestaande overlegorganen moeten blijven functioneren.
Wet voorziet: op de zetel van de onderneming, op initiatief van
ondernemingshoofd
Hoe organiseren?
FOD WASO:
• Werkgever moet organen blijven betrekken in de materies waarvoor ze
bevoegd zijn.
• Praktisch: ofwel met naleving van regels van social distancing, ofwel via
skype, videoconferenties of elke oplossing die door beide partijen werd
goedgekeurd (huishoudelijk reglement!)
• Jaarlijkse economische en financiële vergadering:
Moet in principe plaatsvinden voor de AV van aandeelhouders. Indien
uitgesteld, vergadering OR ook uitstellen
Hoe een uitstel van betaling van RSZ-bijdragen
vragen?
_________________________________________________________________________________________________________
Drie hypothesen:
1) Ondernemingen die verplicht gesloten zijn volgens MB
Horeca
Ondernemingen die behoren tot de culturele, feestelijke, recreatieve en
sportieve sector.
Alle handelszaken en winkels (m.u.v. voeding, dierenvoeding, apotheken,
krantenwinkels tankstations)
2) Ondernemingen die niet verplicht gesloten zijn, zoals voorzien door M.B.,
maar die volledig gesloten zijn omdat ze in de onmogelijkheid verkeren
om de sanitaire maatregelen na te leven.
Niet automatisch – verklaring op eer
Volledige sluiting:
De productie en verkoop is stopgezet. Dit verhindert niet dat er binnen de
onderneming nog een beperkt aantal medewerkers actief kunnen zijn
omwille van veiligheid, administratie, noodzakelijk onderhoud enzovoort.
Hoe een uitstel van betaling van RSZ-bijdragen
vragen?
_________________________________________________________________________________________________________
3) Ondernemingen die niet volledig gesloten zijn en hun economische
activiteit zwaar verminderd zien voor het tweede kwartaal 2020
Verklaring op eer, waarin ze verklaren dat de coronacrisis voor hun
onderneming zal leiden tot:
• Vermindering van min. 65 % van de omzet (kw 2 2020 vs. kw 2
2019 of kw 1 2020)
en/of
• Vermindering van de aan de RSZ aangegeven loonmassa met min.
65% (kw 2 2020 vs kw 2 2019 of kw 1 2020)
Hoe een uitstel van betaling van RSZ-bijdragen
vragen?
_________________________________________________________________________________________________________
Aanvraag: via website RSZ:
https://www.rsz.fgov.be/nl/werkgevers-en-de-rsz/coronavirus-
maatregelen-voor-werkgevers/uitstel-van-verschuldigde-betalingen
• Vanaf 20 maart 2020 tot 15 december 2020
• Saldo bijdragen kwartaal 1 2020, debetbericht jaarlijkse vakantie,
voorschotten kwartaal 2 2020; saldo bijdragen kwartaal 2 2020, nog
te vervallen maandelijkse afbetalingen afbetalingsplannen
• Verplichting om RSZ-aangiften binnen termijnen blijft gelden
• Minnelijk afbetalingsplan vragen blijft ook nog mogelijk
• Controle RSZ ex post
Subsidiemaatregelen
________________________________________________________________________________________________
• Afbetalingsplan RSZ bijdragen
• Goede Trouw
• Bijdrageopslagen & Boetes
• Uitstel betaling bedrijfsvoorheffing
• Vlaamse Hinderpremie + Premie per sluitingsdag
• Vlaamse Compensatiepremie
• Vlaamse aanmoedigingspremie
Vitale & Kritieke sectoren
_________________________________________________________________________________________________________
• Essentiële bedrijven – vitale sectoren
• 100 220 bijkomende ‘voordelige’ overuren
• Asielzoekers onmiddellijk inzetbaar
• Arbeidsovereenkomsten bepaalde duur – opeenvolging
• Terbeschikkingstelling tot 30/6
• Studenten onbeperkt inzetbaar (geen 475 uren)
• Tijdelijk werken in land-, tuin-, bosbouw – 75% RVA
4. De impact op ontslag
Algemeen
_________________________________________________________________________________________________________
Kan de werkgever in tijdens van Covid-19 nog vrij overgaan tot ontslag?
Ja, er geldt geen ontslagverbod
Oproep vakbonden voor tijdelijk ontslagverbod.
Maar de klassieke ontslagregels blijven vooralsnog van toepassing.
Wel rekening houden met een zekere impact, m.n. bij:
• Ontslag met opzeggingstermijn
• Ontslag met opzeggingsvergoeding
• Motivering ontslag - kennelijk onredelijk ontslag
• Eenzijdige wijziging arbeidsovereenkomst
• Outplacement
Wat is de impact op het verloop van de
opzeggingstermijn?
_________________________________________________________________________________________________________
In principe:
De opzeggingstermijn zal blijven doorlopen.
Op zich heeft de coronacrisis geen impact op het verloop van de
opzeggingstermijn.
Behalve:
Bij bepaalde gevallen van schorsing van de arbeidsovereenkomst:
Ziekte, tijdskrediet, ouderschapsverlof, bevallingsrust, tijdelijke
werkloosheid wegens economische redenen, jaarlijkse vakantie
Dus indien ontslag van zieke werknemer: opzeggingstermijn wordt
geschorst
Opletten met discriminatie (art. 4 Wet 10 mei 2007): huidige of
toekomstige gezondheidstoestand is beschermd criterium
Beschermingsmechanisme artikel 18 Wet 10 mei 2007
Opzegging - Wat bij ontslag tijdens tijdelijke
werkloosheid?
_________________________________________________________________________________________________________
Bij tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen:
Ontslag door de werkgever:
Artikel 37/7 Wet arbeidsovereenkomsten  Schorst de opzegging
Ontslag door de werknemer:
Kan arbeidsovereenkomst zonder opzeggingstermijn beëindigen tijdens de tijdelijke
werkloosheid
Indien opzegging gegeven voor de aanvang van de tijdelijke werkloosheid:
opzegging loopt door
Bij tijdelijke werkloosheid wegens overmacht:
Ontslag door de werkgever:
Wordt in de wet niet vermeld als schorsingsgrond
De opzeggingstermijn loopt dus gewoon door.
Wel mogelijke maatregelen door de regering.
Ontslag door de werknemer:
Moet normale opzeggingstermijn naleven – deze loopt gewoon door tijdens de
tijdelijke werkloosheid
Wat met sollicitatieverlof?
Wat is de impact van Covid-19 op de
opzeggingsvergoeding?
_________________________________________________________________________________________________________
Artikel 39 Wet arbeidsovereenkomst:
Opzeggingsvergoeding berekend op het lopend loon + voordelen krachtens de
arbeidsovereenkomst waarop de werknemer recht heeft op het ogenblik van
het ontslag
Quid bij ontslag tijdens tijdelijke werkloosheid?
Probleem:
op dat ogenblik heeft de werknemer geen recht op loon of slechts recht
op verminderd loon
Cassatie:
Opzeggingsvergoeding wordt berekend op grond van het loon waarop de
werknemer recht heeft op grond van de arbeidsovereenkomst waardoor de
werknemer gebonden is op dag van ontslag (Cass. 16 november 1992, Arr.
Cass. 1991-92, 1308).
Gevolg:
De opzeggingsvergoeding wordt berekend op grond van het loon waarop de
werknemer recht zou hebben op grond van de arbeidsovereenkomst indien hij
niet tijdelijk werkloos zou zijn.
Motivering ontslag – kan de werkgever de
huidige crisis als ontslagmotief inroepen?
_________________________________________________________________________________________________________
Regels CAO 109 blijven van toepassing
Werknemer kan motivering vragen en kan kennelijk onredelijk ontslag inroepen.
Art. 8 CAO 109:
“Een kennelijk onredelijk ontslag is een ontslag van een werknemer die is
aangeworven voor onbepaalde tijd, dat gebaseerd is op redenen die geen
verband houden met de geschiktheid of het gedrag van de werknemer of die
niet berusten op de noodwendigheden inzake de werking van de onderneming,
de instelling of de dienst en waartoe nooit beslist zou zijn door een normale en
redelijke werkgever.”
Zou de werknemer kunnen inroepen dat de werkgever eerst gebruik had moeten maken
van tijdelijke werkloosheid?
Controle rechter:
Marginale toetsing – mag geen oordeel vellen over de opportuniteit van het
ontslag
Toch wel een zekere voorzichtigheid geboden.
Kan de werkgever de voorwaarden van de
arbeidsovereenkomst eenzijdig wijzigen?
_________________________________________________________________________________________________________
Voorbeelden:
• Werkgever wenst de scope van de functie van de werknemer tijdelijk te beperken.
• Werkgever wenst een loonsverlaging door te voeren of bepaalde voordelen af te
schaffen
• Werkgever wenst de plaats van tewerkstelling te wijzigen
Principe:
Artikel 1134 B.W.: overeenkomst strekt de partijen tot wet
De werkgever mag de essentiële arbeidsvoorwaarden niet eenzijdig en op belangrijke
wijze wijzigen
Zelfs niet tijdelijk
Indien hij dit wel doet:
Beëindiging van de arbeidsovereenkomst in hoofde van de werkgever – gerechtelijke
ontbinding – procedure kortgeding
Tempering: ius variandi
Clausule arbeidsovereenkomst
Niet voor loon – wel functie en/of plaats van tewerkstelling – voor zover gesteund op
noodwendigheden van de onderneming en binnen redelijke perken blijft.
Impact Covid-19 op verloop outplacement?
_________________________________________________________________________________________________________
Werknemers die ontslagen worden hebben recht op outplacement:
• Algemeen stelsel: indien opzegging van min. 30 weken Opzegging: 60
uren tijdens sollicitatieverlof, Onmiddellijke ingang: 60 uren – met min
waarde van 1.800,00 EUR en max. waarde van 5.500,00 EUR – met mog.
inhouding van 4 weken loon op opzeggingsvergoeding
• Bijzonder stelsel: indien 45 jaar en min. 1 jaar anciënniteit: Kost is voor
werkgever (tenzij anders voorzien op niveau PC)
Covid-19 heeft geen impact op verplichting om aanbod outplacement te
doen.
Maar wel op uitvoering outplacement:
• Cevora: start geen opleidingen op tot 20 april 2020
• Andere outplacementkantoren: enkel virtueel
5. Dynamisch risicobeheer 2.0
HELP! – Hoe geraken wij hieruit?
_________________________________________________________________________________________________________
• Dynamisch
• Risico
• Beheersing:
• Koorts meten;
• Bloedproef;
• PAAG;
• Behandelend Arts;
Elektronische Lock Down Alternatieven - GDPR
_________________________________________________________________________________________________________
• Polen: „Thuis quarantaine" app
• Spanje: "Asistencia Covid-19" app (Overheid) : zelf diagnose
• RKI : Corona-Datenspende – vrijwillig
• Israël : Hamagen app
• Singapore: "TraceTogether" app (Government)
• Verenigd Koninkrijk: NHSX/University of Oxford tracking app
• België: Netwerk operatoren metadata bewegingen
• Taiwan – Zuid-Korea – IJsland -
Elektronische Lock Down Alternatieven - GDPR
_________________________________________________________________________________________________________
• Volgen via mobiele netwerkgegevens – 50 meter
• Lokaal geïnstalleerde tracking-apps – bluetooth & AI
• Proportioneel - Testen
• Legitiem:
› Toestemming;
› Vitaal belang;
› Gevoelige gegevens;
› Wet – Verordening
• Gegevensverwerking:
› Anoniem?
› Controle: 4 ogen principe;
› Tijd
› Encryptie - bescherming
6. Conclusie
“Healthy citizens are the greatest asset any country can have.”
~ Winston Churchil ~
Bedankt voor uw aandacht
Vragen?
bruno.blanpain@mvvp.be
emmanuel.wauters@mvvp.be
http://www.mvvp.be

More Related Content

Similar to Tewerkstelling en Covid-19

Presentatie walter lammerse Sociaal Akkoord Kennissessie
Presentatie walter lammerse Sociaal Akkoord KennissessiePresentatie walter lammerse Sociaal Akkoord Kennissessie
Presentatie walter lammerse Sociaal Akkoord Kennissessie
AchmeaGrootzakelijk
 
Thema-avond arbeidsrecht
Thema-avond arbeidsrechtThema-avond arbeidsrecht
Thema-avond arbeidsrecht
VLKaccountants
 
Masterclass inkomen specialisten 12 april
Masterclass inkomen specialisten 12 aprilMasterclass inkomen specialisten 12 april
Masterclass inkomen specialisten 12 april
aegonintermediair
 
Rapportage Uitvoering Compensatieregeling Woonplaatsbeginsel
Rapportage Uitvoering Compensatieregeling WoonplaatsbeginselRapportage Uitvoering Compensatieregeling Woonplaatsbeginsel
Rapportage Uitvoering Compensatieregeling Woonplaatsbeginsel
Peter Frans Oosterbaan
 

Similar to Tewerkstelling en Covid-19 (20)

Zelf te werk stellen
Zelf te werk stellenZelf te werk stellen
Zelf te werk stellen
 
Presentatie walter lammerse Sociaal Akkoord Kennissessie
Presentatie walter lammerse Sociaal Akkoord KennissessiePresentatie walter lammerse Sociaal Akkoord Kennissessie
Presentatie walter lammerse Sociaal Akkoord Kennissessie
 
(be)spreekuur 6 juni 2021 - rekentool
(be)spreekuur  6 juni 2021 - rekentool(be)spreekuur  6 juni 2021 - rekentool
(be)spreekuur 6 juni 2021 - rekentool
 
Hervorming terugbetalingsprocedre medische kosten
Hervorming terugbetalingsprocedre medische kostenHervorming terugbetalingsprocedre medische kosten
Hervorming terugbetalingsprocedre medische kosten
 
Toeslagen bespreekuur - 25 januari 2024 - SiSa
Toeslagen bespreekuur - 25 januari 2024 - SiSaToeslagen bespreekuur - 25 januari 2024 - SiSa
Toeslagen bespreekuur - 25 januari 2024 - SiSa
 
Ockto
OcktoOckto
Ockto
 
(Be)spreekuur - 26 september 2022 - Gegevensuitwisseling
(Be)spreekuur - 26 september 2022 - Gegevensuitwisseling(Be)spreekuur - 26 september 2022 - Gegevensuitwisseling
(Be)spreekuur - 26 september 2022 - Gegevensuitwisseling
 
(be)spreekuur - 28 oktober - Onder de motorkap bij de bvv
(be)spreekuur - 28 oktober - Onder de motorkap bij de bvv(be)spreekuur - 28 oktober - Onder de motorkap bij de bvv
(be)spreekuur - 28 oktober - Onder de motorkap bij de bvv
 
HRSeminar F&O Nicholas Thoelen C&E
HRSeminar F&O Nicholas Thoelen C&EHRSeminar F&O Nicholas Thoelen C&E
HRSeminar F&O Nicholas Thoelen C&E
 
(Be)spreekuur - 19 december 2022 - Gegevensuitwisseling ondernemers
(Be)spreekuur - 19 december 2022 - Gegevensuitwisseling ondernemers(Be)spreekuur - 19 december 2022 - Gegevensuitwisseling ondernemers
(Be)spreekuur - 19 december 2022 - Gegevensuitwisseling ondernemers
 
Thema-avond arbeidsrecht
Thema-avond arbeidsrechtThema-avond arbeidsrecht
Thema-avond arbeidsrecht
 
(Be)spreekuur - 15 september -Grip op schuldhulpverlening deel 2 - opdrachtge...
(Be)spreekuur - 15 september -Grip op schuldhulpverlening deel 2 - opdrachtge...(Be)spreekuur - 15 september -Grip op schuldhulpverlening deel 2 - opdrachtge...
(Be)spreekuur - 15 september -Grip op schuldhulpverlening deel 2 - opdrachtge...
 
(Be)spreekuur 7 september 2023 - Afdracht maandelijks of jaarlijks
(Be)spreekuur 7 september 2023 - Afdracht maandelijks of jaarlijks(Be)spreekuur 7 september 2023 - Afdracht maandelijks of jaarlijks
(Be)spreekuur 7 september 2023 - Afdracht maandelijks of jaarlijks
 
Coronavirus check list steunmaatregelen - partena pro - update 15042020
Coronavirus   check list steunmaatregelen - partena pro - update 15042020Coronavirus   check list steunmaatregelen - partena pro - update 15042020
Coronavirus check list steunmaatregelen - partena pro - update 15042020
 
(be)spreekuur - 10 maart 2022 - Wvbvv
(be)spreekuur - 10 maart 2022 - Wvbvv(be)spreekuur - 10 maart 2022 - Wvbvv
(be)spreekuur - 10 maart 2022 - Wvbvv
 
Masterclass inkomen specialisten 12 april
Masterclass inkomen specialisten 12 aprilMasterclass inkomen specialisten 12 april
Masterclass inkomen specialisten 12 april
 
(be)spreekuur 30 juni - wvbvv
(be)spreekuur 30 juni - wvbvv(be)spreekuur 30 juni - wvbvv
(be)spreekuur 30 juni - wvbvv
 
Beknopt overzicht van de belangrijkste CORONA -maatregelen
Beknopt overzicht van de belangrijkste CORONA -maatregelenBeknopt overzicht van de belangrijkste CORONA -maatregelen
Beknopt overzicht van de belangrijkste CORONA -maatregelen
 
(Be)spreekuur - 20 december 2022 - Actualiteiten rondom BVV
(Be)spreekuur - 20 december 2022 - Actualiteiten rondom BVV(Be)spreekuur - 20 december 2022 - Actualiteiten rondom BVV
(Be)spreekuur - 20 december 2022 - Actualiteiten rondom BVV
 
Rapportage Uitvoering Compensatieregeling Woonplaatsbeginsel
Rapportage Uitvoering Compensatieregeling WoonplaatsbeginselRapportage Uitvoering Compensatieregeling Woonplaatsbeginsel
Rapportage Uitvoering Compensatieregeling Woonplaatsbeginsel
 

More from Emmanuel Wauters

More from Emmanuel Wauters (8)

Presentation Covid-19 et ressources humaines
Presentation Covid-19 et ressources humainesPresentation Covid-19 et ressources humaines
Presentation Covid-19 et ressources humaines
 
Concurrence et concurrence déloyale - comment l'employeur peut-il se protéger?
Concurrence et concurrence déloyale - comment l'employeur peut-il se protéger?Concurrence et concurrence déloyale - comment l'employeur peut-il se protéger?
Concurrence et concurrence déloyale - comment l'employeur peut-il se protéger?
 
Conventions de collaboration - séminaire BECI 26 janvier 2017
Conventions de collaboration - séminaire BECI 26 janvier 2017Conventions de collaboration - séminaire BECI 26 janvier 2017
Conventions de collaboration - séminaire BECI 26 janvier 2017
 
Collectief ontslag en sluiting van ondernemingen
Collectief ontslag en sluiting van ondernemingenCollectief ontslag en sluiting van ondernemingen
Collectief ontslag en sluiting van ondernemingen
 
Slides licenciement collectif 10032016-fr
Slides licenciement collectif 10032016-frSlides licenciement collectif 10032016-fr
Slides licenciement collectif 10032016-fr
 
Slides collectief ontslag 08032016-nl
Slides collectief ontslag 08032016-nlSlides collectief ontslag 08032016-nl
Slides collectief ontslag 08032016-nl
 
De spelregels en het praktische verloop van ontslag
De spelregels en het praktische verloop van ontslagDe spelregels en het praktische verloop van ontslag
De spelregels en het praktische verloop van ontslag
 
Samenwerkingsovereenkomsten-sociaalrechtelijke aspecten
Samenwerkingsovereenkomsten-sociaalrechtelijke aspectenSamenwerkingsovereenkomsten-sociaalrechtelijke aspecten
Samenwerkingsovereenkomsten-sociaalrechtelijke aspecten
 

Tewerkstelling en Covid-19

  • 1. COVID-19 Tewerkstelling in de pandemie Bruno Blanpain en Emmanuel Wauters MVVP - Advocaten 17 april 2020
  • 4. Recrutering & selectie _________________________________________________________________________________________________________ • Essentiële bedrijven; • Niet-essentiële bedrijven; • Interviews; • Tests – on the job? • Ondertekening arbeidsovereenkomst: • Uitwisseling scans; • Elektronische handtekening;
  • 5. Aanvang Arbeidsovereenkomst _________________________________________________________________________________________________________ • Verwoording individuele arbeidsovereenkomst • Overmacht • Voor 13/3/2020: • Na 13/3/2020: » essentieel – onontbeerlijk; » Regelmatig gewerkt » Opeenvolgende overeenkomsten; • Bepaalde duur; • Vervanging • Uitzendovereenkomst – langere
  • 8. Wie moet welke maatregelen toepassen? _________________________________________________________________________________________________________ MB 23 maart 2020, Art. 2: niet-essentiële sectoren Verplicht telethuiswerk voor functies die zich ertoe lenen Voor functies die zich er niet toe lenen: social distancing (ook voor vervoer georganiseerd door werkgever) Indien niet mogelijk: verplichte sluiting Resultaatsverbintenis Wat is “social distancing”? een reeks infectiebeperkende of -controlerende acties of maatregelen bedoeld om de verspreiding van een besmettelijke ziekte te stoppen of te vertragen. De bedoeling is om de kans op contact tussen personen die geïnfecteerd zijn en anderen te verminderen en zo het verspreiden van de ziekte te minimaliseren. Toelichtende nota op website FOD WASO: https://werk.belgie.be/sites/default/files/content/news/2020-04-06%20- %20Social%20distancing%20verklaard%20CLEAN_changes-def.pdf Opgelet: Verantwoordelijkheid werkgever en preventieadviseur
  • 9. Wie moet welke maatregelen toepassen? _________________________________________________________________________________________________________ MB 23 maart 2020, Art. 3: essentiële sectoren Wie? Bedrijven van de cruciale sectoren en de essentiële diensten, met inbegrip van producenten, leveranciers, aannemers en onderaannemers van goederen, werken en diensten die essentieel zijn voor de uitvoering van de activiteit van deze bedrijven en deze diensten. Overheidsdiensten Privésector: afhankelijk van paritair comité Regels artikel 2 niet van toepassing In de mate van het mogelijke: telethuiswerk en regels van social distancing toepassen Geen verplichting tot sluiting indien niet mogelijk Inspanningsverbintenis
  • 10. Welzijn op het werk _________________________________________________________________________________________________________ Dynamische Risicobeheersing: • Social distancing; • Reiniging; • Sanitair – zeep – handgels – (papier) handdoeken; • Toiletten; • Refter – Sociale Ruimte; • Douches – Verkleedruimte; Zieke collega’s – Quarantaine – Gewaarborgd loon? • Handhaving: • Hiërarchische lijn; • Werknemers - werknemersvertegenwoordigers ; • Preventiedienst; • Inspectie TWW : 750 interventies
  • 11. Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren? _________________________________________________________________________________________________________ Welk is het wetgevend kader? Van belang want dit is determinerend voor de modaliteiten die de partijen moeten naleven Akkoord werknemer nodig? Overeenkomst? Onkostenvergoeding? Basisregel: MB 23 maart 2020 is een afzonderlijke juridische basis Telethuiswerk is verplicht voor niet-essentiële sectoren voor de functies die zich ertoe lenen.
  • 12. Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren? _________________________________________________________________________________________________________ Moet er rekening worden gehouden met de bestaande reglementering? Er bestaan twee soorten telewerk Gewoon telewerk - CAO 85 Dit is een vorm van organisatie en/of uitvoering van het werk: • met gebruikmaking van informatietechnologie • in het kader van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden die ook op de bedrijfslocatie van de werkgever zouden kunnen worden uitgevoerd, buiten die bedrijfslocatie worden uitgevoerd • op regelmatige basis en niet incidenteel Regels: • Vrijwilligheid • Verplichte terbeschikkingstelling apparatuur/vergoeding kosten • Schriftelijke overeenkomst (art. 6 CAO 85)
  • 13. Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren? _________________________________________________________________________________________________________ Moet er rekening worden gehouden met de bestaande reglementering? Occasioneel telewerk Hoofdstuk 2, Afdeling 2 van de Wet Werkbaar en Wendbaar Werk van 5 maart 2017 In de volgende gevallen: • Overmacht = situatie waarbij werknemer omwille van onvoorziene omstandigheden en onafhankelijk van zijn wil zijn prestaties niet kan verrichten op de normale arbeidsplaats • Persoonlijke redenen Voor zover de functie zich tot telewerk leent Regels (art. 26 Wet W&W Werk): • Werknemer moet het ‘vooraf en binnen redelijke termijn’ vragen • Werkgever moet schriftelijk motiveren indien aanvraag wordt geweigerd Geen schriftelijke overeenkomst nodig Partijen moeten wel afspraken maken over eventuele terbeschikkingstelling apparatuur, eventuele bereikbaarheid, eventuele vergoeding van kosten Strikt genomen geen verplichting
  • 14. Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren? _________________________________________________________________________________________________________ Moet er rekening worden gehouden met de bestaande reglementering? Verplicht telethuiswerk MB 23 maart 2020 In voorbije weken: veel onduidelijkheid Modaliteiten van cao 85 of van Wet W&W Werk naleven? Standpunt FOD WASO: Maatregel opgelegd door MB 23 maart 2020 heeft een onvoorzienbaar en dwingend karakter. Maakt dus overmacht uit. Gevolg: Modaliteiten van occasioneel telewerk mogen worden gevolgd. Geen schriftelijke overeenkomst nodig. Partijen mogen op pragmatische wijze afspraken vastleggen (vb. per email) Wel sterk aangewezen: • Beschikbaarheid werknemer • Gebruik apparatuur • Onkosten • Eventuele wijziging functie • Eventuele aanpassing loon
  • 15. Telethuiswerk – hoe praktisch implementeren? _________________________________________________________________________________________________________ Moet de werkgever specifieke apparatuur voorzien? Vreemde draai FOD WASO: Verwijst m.b.t. dit onderwerp naar artikel 9 CAO 85 (verplichte terbeschikkingstelling apparatuur/vergoeding kosten). Tegenstrijdigheid met artikel 26, §3 Wet W&W Werk: “De werkgever en de werknemer maken in onderling akkoord afspraken over 1° de eventuele terbeschikkingstelling door de werkgever van de voor occasioneel telewerk benodigde apparatuur en technische ondersteuning (…)” Werkgever moet echter ook rekening houden met artikel 20 wet arbeidsovereenkomsten: “De werkgever is verplicht (…) inzonderheid, zo de omstandigheden dit vereisen en behoudens strijdige bepaling, door de voor de uitvoering van het werk nodige hulp, hulpmiddelen en materialen ter beschikking te stellen” Terbeschikkingstelling hulpmiddelen en materialen, behoudens strijdige bepaling Akkoord van werknemer over afwezigheid van kostenvergoeding kan zowel uitdrukkelijk als impliciet
  • 16. Moet de werkgever een bijkomende onkostenvergoeding voorzien? _________________________________________________________________________________________________________ • Geen verplichting expliciet voorzien door Wet W&W Werk • Enkel verplichting om afspraken te maken over eventuele vergoeding van de kosten • Maar artikel 20 wet arbeidsovereenkomsten • Wel mogelijkheid om forfaitaire onkostenvergoeding toe te kennen.
  • 17. Moet de werkgever een bijkomende onkostenvergoeding voorzien? _________________________________________________________________________________________________________ Behandeling op vlak van sociale zekerheid Bureauvergoeding 129,48 EUR per maand Dekking van de kosten voor verwarming, elektriciteit, klein bureaugereedschap, …., aan alle werknemers die van thuis uit werken, dus ook aan werknemers die vóór de Covid-19 maatregelen niet van thuis uit werkten Geen telewerkovereenkomst vereist Gebruik eigen PC 20,00 EUR per maand • De RSZ aanvaardt toekenning van deze bedragen op voorwaarde dat: de werknemer zijn eigen PC en/of internetverbinding gebruikt voor professionele doeleinden wezenlijk en op regelmatige basis (1dag/week, meerdere keren een paar uur/week, één week elke maand, ...); • de werkgever komt niet op een andere manier tussen in deze kosten van PC en internet (bv. door een deel van de aankoopprijs van de PC ten laste te nemen). Opmerkingen: • bij overschrijding van het bedrag wordt het deel dat 20 EUR overschrijdt onderworpen, behalve als de werkgever het volledige bedrag kan Verantwoorden: • het (de) forfait(s) mag(mogen) niet toegekend worden voor occasioneel gebruik van eigen PC en/of internet. Als de werkgever die kost wil vergoeden, moet hij de hoogte van de vergoeding die hij toekent kunnen verantwoorden. Gebruik eigen internetverbinding 20,00 EUR per maand Andere kosten gemaakt door de werknemer Terugbetaling door werkgever gebaseerd op de werkelijke kosten Vb aankoop telefoon, scherm, scanner
  • 18. Moet de werkgever een bijkomende onkostenvergoeding voorzien? _________________________________________________________________________________________________________ Behandeling op fiscaal vlak Bureauvergoeding 126,94 EUR per maand Wordt aanvaard Maar ruling aanvragen Template rulingaanvraag: https://www.ruling.be/nl/nieuws/aanvraag-thuiswerk-covid-19 Gebruik eigen PC 20,00 EUR per maand Circulaire nr. Ci.RH.241/616.975 van 16 januari 2014 Zowel voor structureel en niet-incidenteel telewerk als voor incidenteel telewerk Gebruik eigen internetverbinding 20,00 EUR per maand Andere kosten gemaakt door de werknemer Terugbetaling door werkgever gebaseerd op de werkelijke kosten
  • 19. Moet de werkgever een bijkomende onkostenvergoeding voorzien? _________________________________________________________________________________________________________ Hoe formaliseren? Artikel 20 wet arbeidsovereenkomst Er kan voorzien worden dat er geen kostenvergoeding wordt toegekend. Maar indien niets uitdrukkelijk voorzien: risico dat werknemer vergoeding van zijn kosten eist Dus: formaliseren sterk aangeraden Indien geen kostenvergoeding • Minstens vermelden in algemene communicatie Indien wel kostenvergoeding: • Bedrag • Periode • Wat na einde telethuiswerk
  • 20. Is de werknemer met telethuiswerk onderworpen aan de regels inzake arbeidsduur? _________________________________________________________________________________________________________ Artikel 25 § 2 Wet W&W Werk: “De occasionele telewerker organiseert zijn werk binnen het kader van de in de onderneming geldende arbeidsduur.” Er wordt aanvaard dat de telewerker zijn uurrooster hierbij niet strikt moet naleven Betekent dit dat de regels inzake arbeidsduur niet moeten worden nageleefd (maximale en minimale prestaties, zondagwerk, nachtarbeid, etc.)? Artikel 3bis Arbeidswet: Regels inzake arbeidsduur zijn niet van toepassing op huisarbeiders Telewerk is een specifieke vorm van thuisarbeid Volgens FOD WASO: Huisarbeid veronderstelt een zekere regelmatigheid. Dit is niet meteen het geval voor occasioneel telewerk. Dus: bepalingen op vlak van naleving uurroosters, minimale en maximale prestaties, pauzes en rusttijden, zondagsarbeid, nachtarbeid blijven strikt genomen van toepassing
  • 21. Telethuiswerk – Wat na de Covid-19 crisis? _________________________________________________________________________________________________________ M.B. 23 maart 2019 – verplicht telethuiswerk: Tijdelijke maatregel (tot 3 mei 2020) Occasioneel telewerk (Wet W&W Werk) heeft per definitie een tijdelijk en uitzonderlijk karakter Na de crisis staat echter vast dat werkgevers op een meer structurele wijze een beroep zullen doen op telewerk – telewerk zal meer en meer ingeburgerd geraken. Bovendien risico op nieuw lock-downs (Harvard: tot medio 2022 elk kwartaal een lock-down)
  • 22. Telethuiswerk – Wat na de Covid-19 crisis? _________________________________________________________________________________________________________ Nodige maatregelen nemen – twee aspecten: T.a.v. werknemers die regelmatig telethuiswerk zullen verrichten, lock down of niet Deze werknemers zullen vallen onder het toepassingsgebied van CAO 85 Zorgen dat voorwaarden CAO 85 voldaan zijn Principe van vrijwilligheid Verplichte terbeschikkingstelling apparatuur/vergoeding kosten Overeenkomst telewerk: • Frequentie van telewerk + ev. welke dagen • Tijdstippen waarop de werknemer beschikbaar moet zijn • Tijdstippen waarop technische ondersteuning beschikbaar is • Regeling tot vergoeding van kosten • Voorwaarden en regels rond terugkeer naar bedrijfslocatie • Plaats(en) die telewerker heeft gekozen om het werk te verrichten • Sanctie bij ontbreken: terugkeer naar bedrijfslocatie
  • 23. Telewerk – Wat na de Covid-19 crisis? _________________________________________________________________________________________________________ T.a.v. andere werknemers Policy inzake telewerk is noodzakelijk Art. 27 Wet W&W Werk: Het kader waarbinnen de werknemer occasioneel telewerk kan aanvragen, kan worden vastgelegd in een CAO of in het arbeidsreglement.: Minstens de volgende elementen regelen: • de functies en/of activiteiten binnen de onderneming die verenigbaar zijn met occasioneel telewerk; • de procedure om het occasioneel telewerk aan te vragen en toe te staan; • de eventuele terbeschikkingstelling door de werkgever van de voor occasioneel telewerk benodigde apparatuur en technische ondersteuning; • de eventuele bereikbaarheid van de werknemer tijdens het occasioneel telewerk; • de eventuele vergoeding door de werkgever van de kosten verbonden aan het occasioneel telewerk.
  • 24. Telethuiswerk – Wat na de Covid-19 crisis? _________________________________________________________________________________________________________ Rol ondernemingsraad: Moet worden geïnformeerd en geraadpleegd over de voorstellen en maatregelen die wijzigingen op het vlak van arbeidsorganisatie tot gevolg kunnen hebben. CAO nr. 9 houdende ordening van de CAO’s betreffende ondernemingsraden CAO nr. 39 betreffende voorlichting en overleg inzake de gevolgen van de invoering van nieuw technologieën Info en consultatie moet o.m. gaan over: • Ter beschikking arbeidsgereedschap • Terugbetaling kosten • Dekking arbeidsongevallen • Wijze waarom de werknemers geïnformeerd worden
  • 25. Tijdelijke werkloosheid – The Sequel _________________________________________________________________________________________________________ • (Geplande) vakantiedagen; • Compensatieverlof • Vakantiegeld; • Feestdagenloon; • Voordelen alle aard; • Commissielonen • 13e maand; • Ecocheques – maaltijdcheques • Onkostenvergoeding; • Aanvullende sociale voordelen: • Aanvullend pensioen; • Vaste bijdrage plan; • Vaste prestatie plan; • Overlijdensverzekering; • Premievrijstelling; • Inkomensgarantie; • Hospitalisatieverzekering;
  • 27. Wat is de invloed van Covid-19 op het verloop van de sociale verkiezingen? _________________________________________________________________________________________________________ Sociale verkiezingen voorzien tussen 11 en 24 mei 2020 Er is een KB in de maak – tekst reeds opgesteld door FOD WASO – werd voor advies overgemaakt aan RvSt – wordt binnenkort gepubliceerd Gebaseerd op advies nr. 2.160 van de NAR dd. 24 maart 2020 1) Basisprincipe: De lopende procedures worden voor onbepaalde tijd opgeschort vanaf X+36 Alle verkiezingshandelingen tot X+35 moeten worden gefinaliseerd Verder stappen (X+40 – aanplakking lijsten): na de zomer Wel mogelijkheid stopzetting sociale verkiezingen X+35 (indien geen enkele lijst) Advies NAR: tussen 16 en 29 november 2020
  • 28. Wat is de invloed van Covid-19 op het verloop van de sociale verkiezingen? _________________________________________________________________________________________________________ 2) Ontslagbescherming: Blijft tijdens de periode van opschorting gelden voor alle kandidaten en voor alle niet- verkozenen en leden van de bestaande overlegorganen. Twee afwijkingen: • M.b.t. occulte periode: Kandidaten voorgedragen op X+35: ze zijn gekend Quid met vervangers (tot X+76)? Occulte periode loopt niet door – neemt weer een aanvang op 36ste dag die voorafgaat aan de herneming van de kiesprocedure (nieuw bepaalde dag X+36) Concreet Indien verkiezing op 16/11: 18/08/2020 Indien verkiezing op 29/11: 31/08/2020 • M.b.t. de niet-verkozenen in het kader van de vorige sociale verkiezingen en de leden van de bestaande organen die zich niet opnieuw kandidaat stellen. Indien ontslag voor 17 maart 2020: Variabele ontslagvergoeding i.f.v. de oorspronkelijke voorziene verkiezingsdag Indien ontslag na 17 maart 2020: Gewone berekening gelden, dus in functie van de uitgestelde verkiezingsdag
  • 29. Wat is de invloed van Covid-19 op de werking van de overlegorganen ? _________________________________________________________________________________________________________ Zolang geen nieuwe overlegorganen: Bestaande overlegorganen moeten blijven functioneren. Wet voorziet: op de zetel van de onderneming, op initiatief van ondernemingshoofd Hoe organiseren? FOD WASO: • Werkgever moet organen blijven betrekken in de materies waarvoor ze bevoegd zijn. • Praktisch: ofwel met naleving van regels van social distancing, ofwel via skype, videoconferenties of elke oplossing die door beide partijen werd goedgekeurd (huishoudelijk reglement!) • Jaarlijkse economische en financiële vergadering: Moet in principe plaatsvinden voor de AV van aandeelhouders. Indien uitgesteld, vergadering OR ook uitstellen
  • 30. Hoe een uitstel van betaling van RSZ-bijdragen vragen? _________________________________________________________________________________________________________ Drie hypothesen: 1) Ondernemingen die verplicht gesloten zijn volgens MB Horeca Ondernemingen die behoren tot de culturele, feestelijke, recreatieve en sportieve sector. Alle handelszaken en winkels (m.u.v. voeding, dierenvoeding, apotheken, krantenwinkels tankstations) 2) Ondernemingen die niet verplicht gesloten zijn, zoals voorzien door M.B., maar die volledig gesloten zijn omdat ze in de onmogelijkheid verkeren om de sanitaire maatregelen na te leven. Niet automatisch – verklaring op eer Volledige sluiting: De productie en verkoop is stopgezet. Dit verhindert niet dat er binnen de onderneming nog een beperkt aantal medewerkers actief kunnen zijn omwille van veiligheid, administratie, noodzakelijk onderhoud enzovoort.
  • 31. Hoe een uitstel van betaling van RSZ-bijdragen vragen? _________________________________________________________________________________________________________ 3) Ondernemingen die niet volledig gesloten zijn en hun economische activiteit zwaar verminderd zien voor het tweede kwartaal 2020 Verklaring op eer, waarin ze verklaren dat de coronacrisis voor hun onderneming zal leiden tot: • Vermindering van min. 65 % van de omzet (kw 2 2020 vs. kw 2 2019 of kw 1 2020) en/of • Vermindering van de aan de RSZ aangegeven loonmassa met min. 65% (kw 2 2020 vs kw 2 2019 of kw 1 2020)
  • 32. Hoe een uitstel van betaling van RSZ-bijdragen vragen? _________________________________________________________________________________________________________ Aanvraag: via website RSZ: https://www.rsz.fgov.be/nl/werkgevers-en-de-rsz/coronavirus- maatregelen-voor-werkgevers/uitstel-van-verschuldigde-betalingen • Vanaf 20 maart 2020 tot 15 december 2020 • Saldo bijdragen kwartaal 1 2020, debetbericht jaarlijkse vakantie, voorschotten kwartaal 2 2020; saldo bijdragen kwartaal 2 2020, nog te vervallen maandelijkse afbetalingen afbetalingsplannen • Verplichting om RSZ-aangiften binnen termijnen blijft gelden • Minnelijk afbetalingsplan vragen blijft ook nog mogelijk • Controle RSZ ex post
  • 33. Subsidiemaatregelen ________________________________________________________________________________________________ • Afbetalingsplan RSZ bijdragen • Goede Trouw • Bijdrageopslagen & Boetes • Uitstel betaling bedrijfsvoorheffing • Vlaamse Hinderpremie + Premie per sluitingsdag • Vlaamse Compensatiepremie • Vlaamse aanmoedigingspremie
  • 34. Vitale & Kritieke sectoren _________________________________________________________________________________________________________ • Essentiële bedrijven – vitale sectoren • 100 220 bijkomende ‘voordelige’ overuren • Asielzoekers onmiddellijk inzetbaar • Arbeidsovereenkomsten bepaalde duur – opeenvolging • Terbeschikkingstelling tot 30/6 • Studenten onbeperkt inzetbaar (geen 475 uren) • Tijdelijk werken in land-, tuin-, bosbouw – 75% RVA
  • 35. 4. De impact op ontslag
  • 36. Algemeen _________________________________________________________________________________________________________ Kan de werkgever in tijdens van Covid-19 nog vrij overgaan tot ontslag? Ja, er geldt geen ontslagverbod Oproep vakbonden voor tijdelijk ontslagverbod. Maar de klassieke ontslagregels blijven vooralsnog van toepassing. Wel rekening houden met een zekere impact, m.n. bij: • Ontslag met opzeggingstermijn • Ontslag met opzeggingsvergoeding • Motivering ontslag - kennelijk onredelijk ontslag • Eenzijdige wijziging arbeidsovereenkomst • Outplacement
  • 37. Wat is de impact op het verloop van de opzeggingstermijn? _________________________________________________________________________________________________________ In principe: De opzeggingstermijn zal blijven doorlopen. Op zich heeft de coronacrisis geen impact op het verloop van de opzeggingstermijn. Behalve: Bij bepaalde gevallen van schorsing van de arbeidsovereenkomst: Ziekte, tijdskrediet, ouderschapsverlof, bevallingsrust, tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen, jaarlijkse vakantie Dus indien ontslag van zieke werknemer: opzeggingstermijn wordt geschorst Opletten met discriminatie (art. 4 Wet 10 mei 2007): huidige of toekomstige gezondheidstoestand is beschermd criterium Beschermingsmechanisme artikel 18 Wet 10 mei 2007
  • 38. Opzegging - Wat bij ontslag tijdens tijdelijke werkloosheid? _________________________________________________________________________________________________________ Bij tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen: Ontslag door de werkgever: Artikel 37/7 Wet arbeidsovereenkomsten  Schorst de opzegging Ontslag door de werknemer: Kan arbeidsovereenkomst zonder opzeggingstermijn beëindigen tijdens de tijdelijke werkloosheid Indien opzegging gegeven voor de aanvang van de tijdelijke werkloosheid: opzegging loopt door Bij tijdelijke werkloosheid wegens overmacht: Ontslag door de werkgever: Wordt in de wet niet vermeld als schorsingsgrond De opzeggingstermijn loopt dus gewoon door. Wel mogelijke maatregelen door de regering. Ontslag door de werknemer: Moet normale opzeggingstermijn naleven – deze loopt gewoon door tijdens de tijdelijke werkloosheid Wat met sollicitatieverlof?
  • 39. Wat is de impact van Covid-19 op de opzeggingsvergoeding? _________________________________________________________________________________________________________ Artikel 39 Wet arbeidsovereenkomst: Opzeggingsvergoeding berekend op het lopend loon + voordelen krachtens de arbeidsovereenkomst waarop de werknemer recht heeft op het ogenblik van het ontslag Quid bij ontslag tijdens tijdelijke werkloosheid? Probleem: op dat ogenblik heeft de werknemer geen recht op loon of slechts recht op verminderd loon Cassatie: Opzeggingsvergoeding wordt berekend op grond van het loon waarop de werknemer recht heeft op grond van de arbeidsovereenkomst waardoor de werknemer gebonden is op dag van ontslag (Cass. 16 november 1992, Arr. Cass. 1991-92, 1308). Gevolg: De opzeggingsvergoeding wordt berekend op grond van het loon waarop de werknemer recht zou hebben op grond van de arbeidsovereenkomst indien hij niet tijdelijk werkloos zou zijn.
  • 40. Motivering ontslag – kan de werkgever de huidige crisis als ontslagmotief inroepen? _________________________________________________________________________________________________________ Regels CAO 109 blijven van toepassing Werknemer kan motivering vragen en kan kennelijk onredelijk ontslag inroepen. Art. 8 CAO 109: “Een kennelijk onredelijk ontslag is een ontslag van een werknemer die is aangeworven voor onbepaalde tijd, dat gebaseerd is op redenen die geen verband houden met de geschiktheid of het gedrag van de werknemer of die niet berusten op de noodwendigheden inzake de werking van de onderneming, de instelling of de dienst en waartoe nooit beslist zou zijn door een normale en redelijke werkgever.” Zou de werknemer kunnen inroepen dat de werkgever eerst gebruik had moeten maken van tijdelijke werkloosheid? Controle rechter: Marginale toetsing – mag geen oordeel vellen over de opportuniteit van het ontslag Toch wel een zekere voorzichtigheid geboden.
  • 41. Kan de werkgever de voorwaarden van de arbeidsovereenkomst eenzijdig wijzigen? _________________________________________________________________________________________________________ Voorbeelden: • Werkgever wenst de scope van de functie van de werknemer tijdelijk te beperken. • Werkgever wenst een loonsverlaging door te voeren of bepaalde voordelen af te schaffen • Werkgever wenst de plaats van tewerkstelling te wijzigen Principe: Artikel 1134 B.W.: overeenkomst strekt de partijen tot wet De werkgever mag de essentiële arbeidsvoorwaarden niet eenzijdig en op belangrijke wijze wijzigen Zelfs niet tijdelijk Indien hij dit wel doet: Beëindiging van de arbeidsovereenkomst in hoofde van de werkgever – gerechtelijke ontbinding – procedure kortgeding Tempering: ius variandi Clausule arbeidsovereenkomst Niet voor loon – wel functie en/of plaats van tewerkstelling – voor zover gesteund op noodwendigheden van de onderneming en binnen redelijke perken blijft.
  • 42. Impact Covid-19 op verloop outplacement? _________________________________________________________________________________________________________ Werknemers die ontslagen worden hebben recht op outplacement: • Algemeen stelsel: indien opzegging van min. 30 weken Opzegging: 60 uren tijdens sollicitatieverlof, Onmiddellijke ingang: 60 uren – met min waarde van 1.800,00 EUR en max. waarde van 5.500,00 EUR – met mog. inhouding van 4 weken loon op opzeggingsvergoeding • Bijzonder stelsel: indien 45 jaar en min. 1 jaar anciënniteit: Kost is voor werkgever (tenzij anders voorzien op niveau PC) Covid-19 heeft geen impact op verplichting om aanbod outplacement te doen. Maar wel op uitvoering outplacement: • Cevora: start geen opleidingen op tot 20 april 2020 • Andere outplacementkantoren: enkel virtueel
  • 44. HELP! – Hoe geraken wij hieruit? _________________________________________________________________________________________________________ • Dynamisch • Risico • Beheersing: • Koorts meten; • Bloedproef; • PAAG; • Behandelend Arts;
  • 45. Elektronische Lock Down Alternatieven - GDPR _________________________________________________________________________________________________________ • Polen: „Thuis quarantaine" app • Spanje: "Asistencia Covid-19" app (Overheid) : zelf diagnose • RKI : Corona-Datenspende – vrijwillig • Israël : Hamagen app • Singapore: "TraceTogether" app (Government) • Verenigd Koninkrijk: NHSX/University of Oxford tracking app • België: Netwerk operatoren metadata bewegingen • Taiwan – Zuid-Korea – IJsland -
  • 46. Elektronische Lock Down Alternatieven - GDPR _________________________________________________________________________________________________________ • Volgen via mobiele netwerkgegevens – 50 meter • Lokaal geïnstalleerde tracking-apps – bluetooth & AI • Proportioneel - Testen • Legitiem: › Toestemming; › Vitaal belang; › Gevoelige gegevens; › Wet – Verordening • Gegevensverwerking: › Anoniem? › Controle: 4 ogen principe; › Tijd › Encryptie - bescherming
  • 47. 6. Conclusie “Healthy citizens are the greatest asset any country can have.” ~ Winston Churchil ~
  • 48. Bedankt voor uw aandacht Vragen? bruno.blanpain@mvvp.be emmanuel.wauters@mvvp.be http://www.mvvp.be