1. Уламжлалт анагаах ухаан
Хийн өвчин

2. Өвчин үүсэх шалтгаан нөхцөл
• Гашуун, хөнгөн, сэрүүн, ширүүн
чанартай идээ ундааг удаан тогтмол
хэрэглэх
• Удаан хугацаагаар өлөн хоосон байх
• Нойр алдах
• Өлөн үедээ биеийн хүчний хүнд
хөдөлмөр хийх, оюуны хөдөлмөрт
хүчлэх
•Цус их алдах/ төрөх үед/

3. Өвчин үүсэх шалтгаан нөхцөл
• Удаан хугацаагаар суулгаж бөөлжих
• Салхи жавар хүйтэнд удаан явж их
даарах
• Сэтгэл санааны
хямрал, гашуудах, уйлах, их зовох
• Үг яриа олшрох, үглэж янших
• Эрхтний үйл ажиллагааг хүчээр
хаах, албадан шахах
• Шим тэжээлгүй хоол унд тогтмол
хэрэглэх

4. Хий аривдсаны шинж
• эвшээж суниах,чичирч жихүүцэх
• сүүж бэлхүүс яс үе шархирч өвдөх
• Энд тэнд хэсч хатгуулах
• хий огиулах
• зүрх гол судас дэлсэх
• сэтгэл санаа үймрэх
• өлөн буюу үүрээр үдийн хойно салхи
жаварт өвчин хөдлөх

5. Хий аривдсаны шинж
• биеийн хүч тамир доройтох, турж эцэх
• толгой эргэх буюу дүүрэх
• Дулаан газар байхыг хүсэх
• нойр муудах
• Нүүрний болон биеийн булчин
таталдах

6. Хий аривдсаны шинж
Үзлэгээр:
• Хийн бэлчрүүдэд дарахад хөндүүр
• судас: хөндий хоосон
• хэл: улаан өнгөтэй, хуурай, ширүүн
• шээс: хөхөвтөр
туяатай, тунгалаг, хөөс ихтэй, амархан
хагарна, үнэр уур багатай

7. Хий аривдсаныг засах
Эм засал: шингүн-3 тан буюу 3
шимтийн тан уулгана,
Сармисны болон задын тосон
эм, бурамны архин эм хэрэглэнэ
Талх эмнээс: Задь-15, сорогзон-25 гм
Засал: халуун хатгуур,төөнө
засал, халуун бариа засал
Идээ ундаа: шимтэй тослог идээ ундааг
шүтүүлэх

8. Хий хорогдсоны шинж
•
•
•
•
хүч тамир муудах
ой ухаан суларч будангуйрах
сүр сүлд доройтох
юм ярих дургуй болж хэл яриа дууны
өнгө сулрах
• бие хүндэрч нойр ихдэх
• Арьсны өнгө цайвар болж хөлс их
гарах

9. Хий хорогдсоны шинж
• зүрх чичирч толгой эргэх
• Ухаан алдах
• Амьсгал цөөн дорой болж давчдах
• идээнимй шингээлт муудах
•Царай уруул борлох
•Биеийн илч буурах
•Гар хөл хүйт оргиж бадайрах
•Гар хөлийн хүч сулрах
•Баас шээс хаагдах буюу задгайрах

10. Хий хорогдсоны шинж
үзлэгээр:
Шээс: цайвар буюу тунгалаг, хөөс ихтэй
Хэл: боровтор нимгэн өнгөртэй
Судас: нарийн алгуур, удаан хүчгүй

11. Хий хорогдсон үеийн засал
зарчим:
•
Гашуун, эхүүн, ширүүн, сэрүүн, хөнгөн, хө
лбөрөнгүй, хурц, халуун
ерөндөгөөр хийг аривдуулах
Засал
• өглөө- Банлаг-8 тан дээр орхоодой 2,0
нэмж чанаж уулгана
• өдөр Агар-17 –г улаан чавганы сүмсээр
даруулж уулгана
• орой- Руда-7 уулгана

12. Амь баригч хийн хямрал
шинж тэмдэг: толгой эргэх, зүрх
дэлсэх, амьсгал давчдах, идээ ундаа залгихад
хоолой горойх, юм залгихад төвөгтэй
болох, тамирдах
Эмчилгээний зарчим: Махбодыг тэгшитгэн хийг
амирлуулах
Эм : гаа, гоньд, задийн хувь чацуу найруулсан
тан болон Задь-5, лишь-6, сорогзон-25
уулгана,
Засал: тосон бариа хийнэ. Хийн бэлчирийг
төөнөнө
Идээ ундаа: шимтэй тослог идээ ундааг
шүтүүлэх