pagsasanib ng gramatika filipino 9

1. Filipino 9 Panitikang
Asyano
MODYUL 1 TIMOG-SILANGANG ASYA
Aralin 2 – Pagsasanib ng Gramatika
CHRISTIAN R. SUNIO
Guro sa Filipino

2. GAWAIN 6. Retorika-Kuwento Mo, Isalaysay Mo
Batay sa alamat na iyong binasa, bumuo ng mga
pangungusap gamit ang sumusunod na salita upang
malaman mo kung nakatutulong ba ang mga salitang ito
sa pagsasalaysay ng alamat.
noon ngayon
noong araw araw-araw
sa araw

3. Ang Pang-abay na Pamanahon
ay nagsasaad kung kailan ginanap, ginaganap, o gaganapin ang
pangyayari o kilos. Maaaring may pananda, walang pananda at
nagsasaad ng dalas.

4. Mga Pang-abay na Pamanahon
1. May pananda (nang, sa, noon, kung, kapag, tuwing, buhat,
mula, umpisa, hanggang)
Mga Halimbawa:
a. Kung ngayon na aalis ang mangingisda, tiyak aabutan na siya ng dilim
sa daan.
b. Kailangan niyang mangisda tuwing umaga upang sila’y may maulam.
c. Pagod na bumabalik sa tanghali ang mga kinnaree matapos
makapagtampisaw sa lawa.
d. Noong araw na iyon ay naglakbay si Prinsipe Suton papunta sa
kagubatan.
e. Kapag araw ng Panarasi, masayang dumadalaw sa kaaya-ayang lawa
ang mga kinnaree.
f. Mula noon ay namuhay nang masaya’t matiwasay sina Prinsipe Suton at
Prinsesa Manorah.
g. Umpisa kahapon hanggang ikapitong araw ay walang pagod niyang
nilakbay ang daan patungo sa kabayanan.

5. Mga Pang-abay na Pamanahon
2. Walang pananda (kahapon, kanina, ngayon, mamaya, bukas)
Mga Halimbawa:
a. Kahapon nakipagkita si Prahnbun sa ermitanyo upang humingi
ng tulong.
b. Inabutan kanina ng mangingisda ang tagabantay ng tindahan.
c. Ngayon darating ang mga kinnaree sa kagubatan upang
magliwaliw.
d. Mamaya na lamang kukunin ng babae ang pasalubong na dala
ng kaniyang asawa.
e. Makikipagkita bukas ng umaga si Prahnbun kay Prinsipe Suton.

6. Mga Pang-abay na Pamanahon
3. Nagsasaad ng dalas (araw-araw, tuwing, taon-taon, buwan-
buwan)
Mga Halimbawa:
a. Ang mga kinnaree ay araw-araw tumutungo sa lawang
nasa loob ng kagubatan upang magtampisaw.
b. Tuwing umaga, ang magkakapatid na kinnaree ay
masayang tinatanaw ang nagtatayugang mga puno.
c. Pumupunta taon-taon sina Prinsipe Suton at Prinsesa
Manorah sa kaharian ng Bundok Grairat.
d. Lumuluwas buwan-buwan sa kabayanan ang
mangingisda upang mamili ng mga kagamitan.

7. Natukoy mo na rin ang gamit at kahalagahan ng mga pang-abay
na pamanahon sa pagsasalaysay ng alamat. Ngayon ay kailangan
nating matiyak ang lawak ng iyong natutuhan.

8. C. Pagnilayan at Unawain
GAWAIN 7. Sagutin ang mga Gabay na Tanong
1. Paano naiiba ang alamat sa iba pang uri
ng panitikan?
2. Paano nakatutulong ang mga pang-abay
na pamahanon sa pagsasalaysay ng
kuwento?

9. Natutuhan mo na rin ang kaibahan ng alamat sa iba pang uri ng
panitikan. Tiyak na malinaw sa iyo ngayon kung ano ang mga
elemento ng alamat at natutukoy kung makatotohanan o di-
makatotohanan ang pangyayari o akda. Tukoy mo na rin ang
karaniwang kilos, gawi at karakter ng mga tauhan sa isang
alamat. Makagagamit ka na rin ng mga pang-abay na
pamanahon ayon sa kahulugan nito sa pangungusap.

10. Salamat!