Ekonomia współdzielenia i usługi subskrypcyjne - Netflix, Spotfiy, HBO GO, Allegro Smart. Wyniki badania nakreślają nam obraz polskiego użytkownika, który jeszcze testuje i sprawdza, które rozwiązania ekonomii współdzielenia są dla niego wygodne i opłacalne. Widzimy, że coraz chętniej korzysta z wynajmu mieszkań czy pojazdów takich jak samochody, skutery, rowery (a w ostatnim roku hulajnogi) lub posiadania dostępu do książek i filmów. W korzystaniu z usług współdzielonych coraz większą rolę odgrywa subskrypcyjny model płatności. Użytkownicy chcą, aby wszelkie formalności związane z dostępem do wartości były maksymalnie przezroczyste i niejako odbywały się „w tle”. Stąd rosnąca popularność abonamentów, dzięki którym można cieszyć się z samego użytkowania bez myślenia o płatnościach - mówi Milena Rokiczan
2. 2
Metodologia badania
Charakterystyka próby
Metoda badania
badanie internetowe CAWI z wykorzystaniem internetowego
panelu badawczego. Zrealizowano łącznie 1109 wywiadów
na reprezentatywnej próbie ogólnopolskiej. Średni czas
wypełniania ankiety – ok 15 minut.
Próba badawcza
Polacy w wieku 18-65 lat. Próba reprezentatywna ze względu
na wiek, płeć, województwo i wielkość miejsca zamieszkania.
Do analizy wykorzystane następujące podgrupy:
Płeć: Kobieta / mężczyzna
Wiek: grupa młodsza 18-45 lat, grupa starsza 46-65 lat
Miejsce zamieszkania: wieś, małe lub średnie miasto
(do 99 tys. mieszkańców), duże miasto (powyżej 100 tys.
mieszkańców).
38%
13%
20%
18%
12%
14%
20%
16%
18%
32%
Płeć
N=1109
kobieta
wieś
wieś 18-24 25-34 35-44 45-54 55
i więcej
lat
małe
miasto
do 20
tys.
mieszk.
średnie
miasto
od 20
do 99
tys.
mieszk.
duże
miasto
od 100
do 500
tys.
mieszk.
wielkie
miasto
powyżej
500 tys.
mieszk.
miasto
52%
38%
62%
48%
mężczyzna
Miejsce zamieszkania Wiek
4. 4
52. Czy słyszał(a) Pan(i) o niżej wymienionych serwisach internetowych.
Proszę zaznaczyć te o których Pan(i) słyszał(a).
53. Czy korzystał(a) Pan(i) z któregoś z tych serwisów? Proszę zaznaczyć
te z których Pan(i) korzystał(a).
Znajomość serwisów społecznościowych oraz liczba ich
użytkowników od trzech lat utrzymuje się na podobnym
poziomie.
N=1109
2017
2018
2019
56%
14%
59%
8%
19%
4%
21%
2%
19%
1%
62%
17%
28%
6%
10%
3%
63%
12%
24%
5%
13%
2%
wspólnych przejazdów
(np. BlaBla Car)
wspólnych przejazdów
(np. BlaBla Car)
czy słyszał?
czy korzystał?
wynajmu noclegu w
prywatnych mieszkaniach (np.
Airbnb)
wynajmu noclegu w
prywatnych mieszkaniach
(np. Airbnb)
finansowania społecznościowego
(crowdfunding)
finansowania społecznościowego
(crowdfunding)
2016
5. 5
mężczyzna
kobieta
62% 22%
64% 25%
wspólnych przejazdów
(np. BlaBla Car)
wspólnych przejazdów
(np. BlaBla Car)
wspólnych przejazdów
(np. BlaBla Car)
wynajmu noclegu w prywatnych
mieszkaniach (np. Airbnb)
wynajmu noclegu w prywatnych
mieszkaniach (np. Airbnb)
wynajmu noclegu w prywatnych
mieszkaniach (np. Airbnb)
młodsza grupa
starsza grupa
60%
67%
26%
22%
9%
17%
finansowania społecznościowego
(crowdfunding)
finansowania społecznościowego
(crowdfunding)
wieś
małe i średnie miasto
duże miasto
30%
24%
19%
15%
15%
10%
68%
64%
59%
N=110952. Czy słyszał(a) Pan(i) o niżej wymienionych serwisach internetowych.
Proszę zaznaczyć te o których Pan(i) słyszał(a).
Młodsze osoby i mieszkańcy największych miast lepiej
niż pozostali znają serwisy do organizowania wspólnych
przejazdów, w miastach bardziej popularne są też serwisy
wynajmu noclegów w mieszkaniach prywatnych.
6. 6
N=110954. Czy zgadza się Pan(i) z tezą że wynajmowanie/wypożyczanie
przedmiotów jest lepsze niż ich kupowanie?
55. Czy zdarzyło się Pani(u) korzystać z wynajmu/wypożyczenia
następujących dóbr:
2017
2018
2019
33%
41%
35%
62%
49%
57%
5%
10%
8%
to zależy o jakich przedmiotach
/ dobrach mówimy
nie, wolę mieć rzeczy
na własność
tak, zdecydowanie
książki / filmy
rower łodzie / jachty hulajnogi żadne z powyższych
mieszkanie samochód / motor
38%
40%
32%3%
6%
4%
5%
15%
11%
17%
11%
14%
17%
19%
19%
26%
45%
38%
47%
Co dziesiąty badany zgadza się z tezą, że wynajmowanie
/wypożyczanie przedmiotów jest lepsze niż ich kupowanie.
Ponad połowa respondentów uzależnia odpowiedź od
konkretnego przypadku, a co trzeci woli jednak posiadać
przedmioty na własność. Najczęściej wypożyczamy książki
lub wynajmujemy mieszkania i środki transportu. W 2019
roku spadł odsetek osób deklarujących, że nie wypożycza-
ją żadnych przedmiotów.
7. 7
nie, wolę mieć rzeczy na
własność
to zależy o jakich przedmiotach
/ dobrach mówimy
tak, zdecydowanie
nie, wolę mieć rzeczy na
własność
to zależy o jakich przedmiotach
/ dobrach mówimy
tak, zdecydowanie
N=110954. Czy zgadza się Pan(i) z tezą że wynajmowanie/wypożyczanie
przedmiotów jest lepsze niż ich kupowanie?
38%
33%
52%
61%
10%
5%
nie, wolę mieć rzeczy na
własność
to zależy o jakich przedmiotach
/ dobrach mówimy
tak, zdecydowanie
41%
30%
54%
60%
5%
10%
31%
38%
36%
62%
54%
56%
7%
9%
7%
mężczyzna
kobieta
młodsza grupa
starsza grupa
wieś
małe i średnie miasto
duże miasto
Kobiety częściej niż mężczyźni wypożyczają książki, Ci zaś częściej
niż Panie wynajmują pojazdy. Osoby z młodszej grupy wiekowej
częściej niż starsze wynajmują mieszkania. Podobnie mieszkańcy
największych miast.
Mężczyźni oraz osoby młodsze w większym stopniu niż pozo-
stali zgadzają się z tezą, że wypożyczanie lub wynajmowanie
dóbr jest lepsze niż ich kupowanie.
8. 8
N=110955. Czy zdarzyło się Pani(u) korzystać z wynajmu/wypożyczenia
następujących dóbr:
mężczyzna
kobieta
młodsza grupa
starsza grupa
wieś
małe i średnie miasto
duże miasto
33%
31%
żadne z powyższych
żadne z powyższych
żadne z powyższych
6%
1%
hulajnogi
hulajnogi
hulajnogi
8%
2%
łodzi / jachtu
łodzi / jachtu
łodzi / jachtu
19%
15%
samochodu / motoru
samochodu / motoru
samochodu / motoru
20%
14%
roweru
roweru
roweru
26%
26%
mieszkania
mieszkania
mieszkania
38%
54%
książek / filmów
książek / filmów
książek / filmów
39%
25%
2%
5%
4%
6%
15%
19%
15%
19%
18%
34%
49%
45%
29%
32%
34%
2%
3%
4%
5%
5%
4%
20%
16%
15%
13%
18%
19%
33%
22%
23%
50%
43%
47%
9. 9
N=110956. Czy korzysta Pan(i) z poniższych usług internetowych opłacanych w formie
abonamentu (kupuje się dany produkt lub usługę przez określony czas od tego
samego dostawcy w zamian, za co płaci się comiesięczny/roczny abonament).
Proszę zaznaczyć te z których Pan(i) korzystał(a).
62%
54%
51%
nie korzystam z żadnej interne-
towej usługi abonamentowej
2%
4%
1%
inne
6%
Dostęp do platformy
e-learningowej
(np. kursy językowe)
6%
rozszerzone wersje
aplikacji sportowych
(np. Endomondo, Strava)
3%
7%
8%
serwis z e-bookami
6%
9%
10%
dostęp do prasy
online
13%
gry online
5%
4%
13%
dostęp do muzyki
(np. Tidal, Spotify)
9%
9%
18%
oprogramowanie
(np. Office 365, programy
antywirusowe)
11%
11%
25%
dostęp do filmów, se-
riali (np. Netflix, IPLA,
Kinoplex)
Internetowe serwisy subskrypcyjne zyskują na popularno-
ści. W ostatnim roku wzrosła liczba użytkowników serwisów
filmowych, muzycznych, czy tych oferujących dostęp do gier
komputerowych. Coraz popularniejsze staje się kupowanie
oprogramowania i dostęp do prasy czy książek w modelu sub-
skrypcyjnym. Maleje liczba osób deklarujących że z takich serwi-
sów w ogóle nie korzysta.
2017
2018
2019
10. 10
N=110957. A czy korzysta Pan(i) z poniższych usług nieinternetowych opłacanych w formie
abonamentu (kupuje się dany produkt lub usługę przez określony czas od tego
samego dostawcy w zamian, za co płaci się comiesięczny/roczny abonament).
Proszę zaznaczyć te z których Pan(i) korzystał(a).
Nieinternetowe usługi subskrypcyjne nie rozwijają się tak
dynamicznie jak te dostępne online. W porównaniu z rokiem
ubiegłym na popularności zyskały jedynie kluby fitness. Wskaź-
nik osób deklarujących, że z takowych usług w ogóle nie korzy-
sta wzrósł do poziomu 67%.
2017
2018
2019
62%
54%
67%
Nie korzystam z żadnej nieinter-
netowej usługi abonamentowej
2%
4%
2%
inna
2%
2%
3%
dieta pudełkowa
3%
2%
4%
pudełka z książkami
3%
1%
4%
pudełka z kosmetykami
/ odzieżą
3%
4%
6%
kino w abonamencie
5%
8%
8%
prasa tradycyjna
(dostarczana pocztą)
7%
5%
11%
wstęp do klubu
fitness
9%
13%
13%
opieka medyczna
11. 11
N=47162. Dlaczego nie korzysta Pan(i) z usług abonamentowych/subskrypcyjnych?
10%
5%
7%
nie wiem / trudno
powiedzieć
nie wiem /
trudno powiedzieć
18%
11%
11%
nie wiem / trudno
powiedzieć
nie wiem /
trudno powiedzieć
8%
11%
19%
nie chcę otrzymywać
niepotrzebnych
produktów/usług
nie chcę otrzymywać
niepotrzebnych
produktów/usług
10%
28%
20%
nie znam tego typu usług
nie znam tego typu usług
23%
22%
31%
nie chcę niepotrzebnie
wydawać pieniędzy
nie chcę niepotrzebnie
wydawać pieniędzy
51%
42%
57%
nie mam takiej potrzeby
nie mam takiej potrzeby
2017
2018
2019
8%
6%
10%
11%
15%
21%
23%
36%
24%
19%
46%
65%
mężczyzna
kobieta
Ponad połowa osób nie korzystających z usług subskrypcyjnych,
uważa że nie ma takiej potrzeby, prawie co trzeci z nich nie chce
niepotrzebnie wydawać pieniędzy a co piąty w ogóle nie zna
tego typu usług. Tyle samo osób nie chce otrzymywać niepo-
trzebnych produktów lub usług.
12. 12
Kobiety oraz osoby za starszej grupy wiekowej częściej niż po-
zostali nie odczuwają potrzeby korzystania z usług subskrypcyj-
nych. Panie i osoby z największych miast nie chcą niepotrzeb-
nie wydawać pieniędzy a osoby starsze nie chcą otrzymywać
niepotrzebnych przedmiotów lub usług.
nie wiem / trudno
powiedzieć
nie wiem / Trudno
powiedzieć
nie chcę otrzymywać
niepotrzebnych
produktów/usług
nie znam tego typu usługnie chcę niepotrzebnie
wydawać pieniędzy
nie mam takiej potrzeby
6%
8%
8%
15%
20%
20%
23%
11%
33%
28%
63%
48%
nie wiem / trudno
powiedzieć
nie wiem / trudno
powiedzieć
nie chcę otrzymywać
niepotrzebnych
produktów/usług
nie znam tego typu usługnie chcę niepotrzebnie
wydawać pieniędzy
nie mam takiej potrzeby
7%
8%
6%
15%
10%
9%
17%
23%
17%
20%
21%
20%
37%
27%
30%
63%
62%
51%
młodsza grupa
starsza grupa
wieś
małe i średnie miasto
duże miasto
13. 13
12%
17%
17%
polecenie znajomego/
kogoś z rodziny
polecenie znajomego/
kogoś z rodziny
17%
14%
15%
jest to coś nowego
jest to coś nowego
14%
15%
22%
mam dostęp do unikalnych
produktów/usług
mam dostęp do unikalnych
produktów/usług
17%
16%
28%
łatwość płacenia
łatwość płacenia
30%
30%
33%
to jest tańsze od płacenia
każdorazowego
to jest tańsze od płacenia
każdorazowego
33%
37%
38%
łatwość korzystania
łatwość korzystania
47%
40%
44%
wygoda
wygoda
N=63858. Co zdecydowało, że korzysta Pan(i) z usług w modelu
abonamentowym/subskrypcyjnym?
2017
2018
2019
16%
19%
10%
21%
23%
22%
26%
31%
39%
36%
27%
40%
43%
45% mężczyzna
kobieta
Wygoda i łatwość korzystania to najważniejsze przyczyny
korzystania z usług w modelu subskrypcyjnym. Czynniki, które
najbardziej zyskały na znaczeniu w 2019 roku to łatwość płace-
nia oraz dostęp do unikalnych produktów lub usług.
14. 14
46%
43%
12%
17%
19%
16%
26%
20%
28%
28%
30%
35%
38%
37%
27%
19%
22%
14%
19%
18%
15%
14%
16%
30%
28%
27%
34%
29%
36%
38%
41%
34%
46%
47%
40%
młodsza grupa
starsza grupa
wieś
małe i średnie miasto
duże miasto
polecenie znajomego/
kogoś z rodziny
polecenie znajomego/
kogoś z rodziny
jest to coś nowego
jest to coś nowego
mam dostęp do unikalnych
produktów/usług
mam dostęp do unikalnych
produktów/usług
łatwość płacenia
łatwość płacenia
to jest tańsze od płacenia
każdorazowego
to jest tańsze od płacenia
każdorazowego
łatwość korzystania
łatwość korzystania
wygoda
wygoda
Kobiety w większym stopniu niż mężczyźni cenią sobie usługi
subskrypcyjne za ich cenę, którą uznają za niższą od płacenia
jednorazowego oraz za innowacyjność tych usług.
15. 15
N=1109
N=638
N=290
59. Czy widzi Pan(i) jakieś zagrożenia związane z korzystaniem
z usług w modelu abonamentowym/subskrypcyjnym?
61. W jaki sposób opłaca Pan/i co miesiąc usługi subskrypcyjne?
53. Jakie to zagrożenia?
2017
2018
2019
2017
2018
2019
2017
2018
2019
67%
69%
74%
nie
33%
31%
26%
tak
41%
34%
38%
niepotrzebnie wydaję
pieniądze
1%
5%
3%
inne
32%
33%
50%
brak kontroli nad finansami
47%
52%
58%
niebezpieczeństwo otrzy-
mywania niepotrzebnych
produktów/usług
22%
płatności BLIK
16%
21%
23%
płatności kartą kredytową
58%
59%
41%
samodzielnie wykonuję przelewy
Respondenci widzą coraz mniej zagrożeń związanych z usługami
subskrypcyjnymi. Do najczęściej wymienianych należą: niebezpie-
czeństwo otrzymywania niepotrzebnych produktów i usług, brak
pełnej kontroli nad finansami oraz niepotrzebne wydatki.
16. 16
3%
2%
4%
inne
13%
11%
8%
poprzez doliczenie kwoty do
rachunku telefonicznego/RTV
poprzez doliczenie kwoty do
rachunku telefonicznego/RTV
8%
płatności Apple Pay
płatności Apple Pay
10%
płatności Google Pay
płatności Google Pay
24%
21%
18%
poprzez operatorów płatności
takich jak PayU, Blue Media
poprzez operatorów płatności
takich jak PayU, Blue Media
21%
płatności PayPal
poprzez PayPalpłatności BLIK
płatności kartą kredytową
samodzielnie wykonuję
przelewy
9%
6%
5%
10%
8%
13%
27%
18%
17%
19%
21%
21%
21%
24%
38%
45%
mężczyzna
kobieta
Choć samodzielnie przelewy nadal są najpopularniejszą meto-
dą płacenia za usługi subskrypcyjne to w porównaniu do roku
ubiegłego znacząco straciły na znaczeniu. Bardzo popularne są
płatności kartą, BLIK, PayPal a także płatności dokonywane przez
operatorów płatności takich jak PayU czy Blue Media. Warto
zwrócić uwagę na niezłe wyniki systemów płatności Google Pay
i Apple Pay.
17. 17
8%
8%
7%
8%
6%
13%
17%
19%
22%
20%
24%
21%
20%
24%
46%
37%
poprzez doliczenie kwoty do
rachunku telefonicznego/RTV
poprzez doliczenie
kwoty do rachunku
telefonicznego/RTV
płatności Apple Pay
płatności Apple Pay
płatności Google Pay
płatności Google Pay
poprzez operatorów płatności
takich jak PayU, Blue Media
poprzez operatorów płatności
takich jak PayU, Blue Media
poprzez PayPal
poprzez PayPal
płatności BLIK
płatności BLIK
płatności kartą
kredytową
płatności kartą
kredytową
samodzielnie wykonuję
przelewy
samodzielnie wykonuję
przelewy
młodsza grupa
starsza grupa
wieś
małe i średnie miasto
duże miasto
8%
8%
7%
9%
10%
12%
11%
7%
4%
19%
21%
23%
25%
26%
18%
23%
14%
18%
25%
19%
23%
37%
43%
43%
18. 18
Ekonomia współdzielenia i usługi subskrypcyjne
Wyniki badania nakreślają nam obraz polskiego użytkownika, który
jeszcze testuje i sprawdza, które rozwiązania ekonomii współdzie-
lenia są dla niego wygodne i opłacalne. Widzimy, że coraz chętniej
korzysta z wynajmu mieszkań czy pojazdów takich jak samocho-
dy, skutery, rowery (a w ostatnim roku hulajnogi) lub posiadania
dostępu do książek i filmów. W korzystaniu z usług współdzielo-
nych coraz większą rolę odgrywa subskrypcyjny model płatności.
Użytkownicy chcą, aby wszelkie formalności związane z dostępem
do wartości były maksymalnie przezroczyste i niejako odbywały się
„w tle”. Stąd rosnąca popularność abonamentów, dzięki którym
można cieszyć się z samego użytkowania bez myślenia o płatno-
ściach.
Przyszłość współdzielenia będzie mocno zależała od tego, czy
młode pokolenie, które wg raportu najłatwiej rezygnuje z posia-
dania, pozostanie wierne tej idei w przyszłości. Na przykładzie
współdzielonej mobilności - czyli korzystania z takich rozwiązań
jak carsharing - możemy stwierdzić, iż jest o co zabiegać. Doświad-
czenia rozwiniętych rynków pokazują, iż mieszkańcy korzystający
z pojazdów współdzielonych rzadziej korzystają z własnych samo-
chodów, a także rezygnują z zakupu nowych pojazdów, co pozy-
tywnie wpływa na przestrzeń miejską. Ekonomia współdzielenie to
tak naprawdę lepsze wykorzystanie istniejących zasobów, dlatego
jej dalszy rozwój leży w interesie wielu grup społecznych.
Milena Rokiczan-Kwapisz
Współtwórczyni
take&drive
komentarz ekspercki
19. 19
Ekonomia współdzielenia i usługi subskrypcyjne
Trzeba być bardzo naiwnym, aby myśleć, że konsumpcja dóbr
materialnych będzie trwała wiecznie. W zachodniej Europie wiele
rzeczy przestało być nawet towarem luksusowym. Posiadanie
samochodu zaczyna być oznaką niskiego poziomu świadomości
obywatela. Ta tendencja jest tak mocna, że wszystkie wiodące
grupy motoryzacyjne zaczęły zmieniać swoje strategie przyszłego
rozwoju. W niedługim czasie nie będzie można kupić detalicznie
do użytku własnego samochodu. Jedyną formą będzie subskryp-
cja na użytkowanie “unitów mobilnych”. Czasy, w których przyj-
dzie nam żyć to czasy, kiedy bogatym będzie ten, który najmniej
posiada.
Zuzanna Skalska
Founding Partner
360Inspiration
Współtwórczyni Futures
Thinking Group
komentarz ekspercki