DNAانواع روشهای نسل بعدی توالی یابی

1. ‫ندگی‬‫ز‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫ـــا‬‫م‬ ‫نکه‬‫آ‬ ‫انم‬ ‫به‬‫داد‬
‫د‬ ‫ندگی‬‫ی‬‫پا‬ ‫مژده‬ ‫پس‬ ‫وزان‬‫اد‬
1

2. 2

3. 3

4. ‫بعدی‬ ‫نسل‬ ‫روشهای‬ ‫انواع‬
‫یابی‬ ‫توالی‬DNA
4

5. 5
‫درس‬:‫مولکولی‬ ‫نشانگرهای‬
‫استاد‬:‫رحیمی‬ ‫دکتر‬ ‫جناب‬
‫دهنده‬ ‫ارائه‬:‫یوسفی‬ ‫بابک‬
‫ماه‬ ‫دی‬1394

6. ‫یابی‬ ‫توالی‬(DNA sequencing) DNA‫زمان‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫درازی‬ ‫راه‬
‫دهه‬ ‫در‬ ‫دوبعدی‬ ‫کروماتوگرافی‬1970‫است‬ ‫کرده‬ ‫طی‬ ‫تاکنون‬.
‫ی‬ ‫ه‬ ‫ا‬‫ا‬‫وس‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫اابی‬‫ا‬‫ی‬ ‫اوالی‬‫ا‬‫ت‬ ‫روا‬ ‫دو‬ ‫اور‬‫ا‬‫وه‬ ‫اا‬‫ا‬‫ب‬Sanger‫و‬ ‫ااران‬‫ا‬‫همک‬ ‫و‬
MaxamGilbert &‫اا‬‫ا‬‫س‬ ‫در‬1977‫ات‬‫ا‬‫زیس‬ ‫اا‬‫ا‬‫ب‬ ‫ارتا‬‫ا‬‫م‬ ‫اوم‬‫ا‬ ‫ع‬ ،
‫شدند‬ ‫ادینی‬ ‫بن‬ ‫و‬ ‫بزرگ‬ ‫تحوالت‬ ‫دچار‬ ‫شناسی‬.
‫روا‬ ،‫گرف،اه‬ ‫شاکل‬ ‫روا‬ ‫دو‬ ‫اان‬ ‫م‬ ‫از‬Sanger‫در‬ ‫ساهولت‬ ‫ات‬ ‫ع‬ ‫باه‬
‫ااات‬‫ا‬‫الع‬ ‫م‬ ‫در‬ ‫ااره‬‫ا‬‫روزم‬ ‫و‬ ‫ااه‬‫ا‬‫م‬ ‫ع‬ ‫ااورد‬‫ا‬‫م‬ ‫روا‬ ‫ااال‬‫ا‬‫ی‬ ‫ااوان‬‫ا‬‫عن‬ ‫ااه‬‫ا‬‫ب‬ ،‫ااام‬‫ا‬‫انج‬
‫اد‬‫ا‬‫گردی‬ ‫ادیل‬‫ا‬‫تا‬ ‫اولی‬‫ا‬‫مولک‬.‫ی‬ ‫ه‬ ‫ارو‬‫ا‬ ،‫روا‬ ‫اژ‬‫ا‬‫ای‬ ‫اش‬‫ا‬ ‫ل‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫اه‬‫ا‬‫اینک‬ ‫اا‬‫ا‬‫ت‬‫اوم‬‫ا‬‫ن‬
‫سا‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫انسان‬1990‫ساا‬ ‫در‬ ‫ر‬ ‫باود‬ ‫شاده‬ ‫شاروع‬2003‫باا‬ ‫دی‬ ‫ما‬
‫د‬ ‫رس‬ ‫ایان‬ ‫به‬ ‫ت‬ ‫موفق‬.
6

7. ‫کمپانی‬Applied Biosystems‫یاابی‬ ‫تاوالی‬ ‫دودکاار‬ ‫دسا،هاه‬ ‫ژ‬ ‫اولا‬
‫نهی‬ ‫اااااااوی‬‫ا‬‫م‬ ‫اااااااورز‬‫ا‬‫الک،روف‬ ‫روا‬ ‫اااااااا‬‫ا‬‫اس‬ ‫ااااااار‬‫ا‬‫ب‬(Capillary
Electrophoresis ) CE‫کرد‬ ‫معرفی‬ ‫را‬.AB370‫ساا‬ ‫در‬1987
‫و‬AB3730xl‫سا‬ ‫در‬1998‫طار‬ ‫در‬ ‫کاه‬ ‫بودناد‬ ‫هاایی‬ ‫دس،هاه‬ ‫ژ‬ ‫اول‬
‫گرف،ند‬ ‫مرار‬ ‫اس،فاده‬ ‫مورد‬ ‫انسان‬ ‫نوم‬ ‫ه‬ ‫رو‬.
7

8. ،‫شارف‬ ‫هاای‬ ‫ی‬ ‫تکنولاو‬ ‫باه‬ ‫از‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫بشری‬ ‫دانش‬ ‫شرفت‬ ‫با‬‫از‬ ‫اسا،فاده‬ ‫ه‬
‫تاا‬ ،‫نااود‬ ‫ژ‬ ‫محققا‬ ‫رشاد‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫ازهای‬ ‫ن‬ ‫گوی‬ ‫جواب‬ ،‫موجود‬ ‫های‬ ‫روا‬
‫سا‬ ‫در‬ ‫اینکه‬2004‫باه‬ ‫بااال‬ ‫مجام‬ ‫باا‬ ‫زماان‬ ‫هم‬ ‫یابی‬ ‫توالی‬ ‫روا‬ ‫ژ‬ ‫اول‬
‫شد‬ ‫رونمایی‬ ‫تجاری‬ ‫صورت‬.
‫یاابی‬ ‫توالی‬ ‫روا‬ ‫از‬ ‫س‬ ‫جدید‬ ‫ی‬ ‫تکنولو‬ ‫ری‬ ‫گ‬ ‫شکل‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫به‬‫ساانهر‬
،‫عناوان‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫تکنولو‬ ‫ایژ‬Next Generarion Sequencing
(NGS)‫اد‬‫ا‬‫گردی‬ ‫ای‬‫ا‬‫معرف‬.‫از‬ ‫ش‬ ‫ا‬‫ا‬‫ب‬ ‫ات‬‫ا‬‫گبش‬ ‫از‬ ‫اس‬‫ا‬ ‫اون‬‫ا‬‫اکن‬10‫از‬ ‫اا‬‫ا‬‫س‬
‫کاربردهای‬ ‫ژ‬ ‫اول‬NGS‫تاا‬ ‫ی‬ ‫دهناده‬ ‫نشان‬ ‫ر‬ ‫اد‬ ‫می‬ ‫ع‬ ‫های‬ ‫یاف،ه‬ ،‫ر‬
‫باشد‬ ‫می‬ ‫ال‬ ،‫ن‬ ‫م‬ ‫ع‬ ‫بر‬ ‫ی‬ ‫تکنولو‬ ‫ایژ‬ ‫ق‬ ‫عم‬.
8

9. ‫ت‬ ‫یاا‬ ‫ناوم‬ ‫کال‬ ‫تاوالی‬ ‫تاوان‬ ‫مای‬ ‫ی‬ ‫تکنولاو‬ ‫ایاژ‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫وسا‬ ‫به‬ ‫امروزه‬‫نهاا‬
‫ممکا‬ ‫زماان‬ ‫کم،ریژ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باال‬ ‫ار‬ ‫بس‬ ‫دمت‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫محدودی‬ ‫مسمت‬‫ژ‬
‫داد‬ ‫مرار‬ ‫آزمایش‬ ‫و‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬ ‫مناسب‬ ‫ار‬ ‫بس‬ ‫ای‬ ‫هزینه‬ ‫با‬ ‫و‬.
‫اااات‬‫ا‬‫الع‬ ‫م‬ ، ‫ی‬ ‫اااو‬‫ا‬‫تکنول‬ ‫اااسژ‬‫ا‬‫ایسس‬ ‫از‬ ‫ااا،فاده‬‫ا‬‫اس‬ ‫اااسا‬‫ا‬‫ب‬DNA‫ااا،انی‬‫ا‬‫باس‬ ‫ی‬
(ancient DNA)‫است‬ ‫داش،ه‬ ‫دوبی‬ ‫های‬ ‫فت‬ ‫شر‬.
9

10. ‫اااده‬‫ا‬‫ش‬ ‫اااناد،ه‬‫ا‬‫ش‬ ‫اااا‬‫ا‬‫ه‬ ‫اااوم‬‫ا‬‫ن‬ ‫ااادد‬‫ا‬‫مج‬ ‫اااابب‬‫ا‬‫ی‬ ‫اااوالب‬‫ا‬‫ت‬Resequencing))
‫رایج‬ ‫كاربسسسسسردها‬ ‫از‬ ‫یكب‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫یا‬ ‫نوم‬ ‫كل‬NGS‫كاه‬ ‫اسات‬
‫اسایب‬‫ا‬‫شنسسساسسس‬ ‫ارا‬‫ا‬‫ب‬SNP، ‫اا‬‫ا‬‫ه‬((Insertion / deletion‫اداد‬‫ا‬‫تع‬ ،
‫است‬ ‫اس،فاده‬ ‫مابل‬ ‫ساد،ار‬ ‫رات‬ ‫تغ‬ ‫و‬ ‫نب‬ ‫ها‬ ‫نسخه‬.
‫اا‬‫ا‬‫س‬ ‫در‬ ‫اوم‬‫ا‬‫ن‬ ‫ادد‬‫ا‬‫مج‬ ‫اابب‬‫ا‬‫ی‬ ‫اوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫ه‬ ‫ارو‬‫ا‬ ‫ژ‬ ‫ا‬‫ا‬‫اول‬2005‫ار‬‫ا‬‫ب‬ ‫و‬
‫تكنولاو‬ ‫از‬ ‫اسا،فاده‬ ‫باا‬ ‫واتسون‬ ‫دك،ر‬ ‫دون‬ ‫نمونه‬ ‫رو‬454
‫است‬ ‫گرف،ه‬ ‫انجام‬.
10

11. ‫زماان‬ ‫در‬ ‫كاه‬ ‫اناد‬ ‫شاده‬ ‫ابداع‬ ‫جدید‬ ‫ها‬ ‫ا‬ ‫رو‬ ،‫ها‬ ‫هزینه‬ ‫كاهش‬ ‫برا‬
‫كنناد‬ ‫ماب‬ ‫توالب‬ ‫ژ‬ ‫تع‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫نمونه‬ ‫از‬ ‫بزرگب‬ ‫طو‬ ،‫تر‬ ‫كوتاه‬.‫با‬‫طاور‬ ‫ه‬
‫عاات‬ ‫م‬ ‫یابب‬ ‫توالب‬ ‫ب‬ ‫ك‬DNA‫تاوالب‬ ‫جدیاد‬ ‫هاا‬ ‫اا‬ ‫تكن‬ ‫از‬ ‫اسا،فاده‬ ‫باا‬
‫ا‬‫ا‬‫همس‬ ‫ال‬‫ا‬‫مرام‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫ااز‬‫ا‬ ‫ن‬ ‫انهر‬‫ا‬‫س‬ ‫روا‬ ‫اا‬‫ا‬‫ب‬ ‫اابب‬‫ا‬‫ی‬ ‫اوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫ا‬ ‫ارد‬‫ا‬‫ب‬ ،‫اابب‬‫ا‬‫ی‬‫انه‬
‫كااه‬ ‫شادت‬ ‫باه‬ ‫را‬ ‫یاابب‬ ‫تاوالب‬ ‫هزینه‬ ‫و‬ ‫زمان‬ ‫ه‬ ‫مسئ‬ ‫ایژ‬ ،‫ندارد‬ ‫ساز‬‫ش‬
‫است‬ ‫داده‬.
‫م‬ ‫چندیژ‬ ‫د‬ ‫تول‬ ،‫یابب‬ ‫توالب‬ ‫نوع‬ ‫ایژ‬ ‫دیهر‬ ‫توجه‬ ‫مابل‬ ‫مزیت‬‫تاوالب‬ ‫اون‬
،‫اسا‬ ‫مورد‬ ‫س،م‬ ‫س‬ ‫نوع‬ ‫و‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫هدا‬ ‫به‬ ‫بس،ه‬ ‫م،وس‬ ‫طو‬ ‫به‬، ‫فاده‬
‫باشاد‬ ‫ماب‬ ‫بااال‬ ‫صحت‬ ‫و‬ ‫دمت‬ ‫با‬ ‫روز‬ ‫چند‬ ‫یا‬ ‫ساعت‬ ‫چند‬ ‫طب‬ ‫در‬ ‫تنها‬‫کاه‬
‫باشد‬ ‫می‬ ‫ع‬ ‫وس‬ ‫ا‬ ‫مق‬ ‫در‬ ‫یابب‬ ‫توالب‬ ‫ژ‬ ‫ما‬.
11

12. ‫ااو‬‫ا‬‫تكنول‬ ‫ااژ‬‫ا‬‫ای‬ ‫ااا‬‫ا‬‫ت‬ ‫ااد‬‫ا‬‫ش‬ ‫اااب‬‫ا‬‫س‬ ، ‫آن‬ ‫ااازی‬‫ا‬‫س‬ ‫اااری‬‫ا‬‫وتج‬ ‫ااا‬‫ا‬‫ه‬ ‫ااب‬‫ا‬‫گ‬ ‫وی‬ ‫ااژ‬‫ا‬‫ای‬
‫ب‬ ‫هاا‬ ‫آزمایشاهاه‬ ‫اب‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫شاده‬ ‫ساانهر‬ ‫یاابب‬ ‫توالب‬ ‫روا‬ ‫جایهزیژ‬‫،وانناد‬
‫ااره‬‫ا‬‫به‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫اازرگ‬‫ا‬‫ب‬ ‫ااومب‬‫ا‬‫ن‬ ‫ااابب‬‫ا‬‫ی‬ ‫ااوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫ااز‬‫ا‬‫مراك‬ ‫از‬ ‫اا،قل‬‫ا‬‫مس‬ ‫ااور‬‫ا‬‫ط‬ ‫ااه‬‫ا‬‫ب‬
‫كنند‬ ‫بردار‬.
‫ا‬ ‫تكن‬ ‫ارزشمند‬ ‫مزایا‬ ‫كنار‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫ذكر‬ ‫به‬ ‫الزم‬�NGS،‫ز‬ ‫آنال‬
‫ایااژ‬ ‫در‬ ‫چااالش‬ ‫بزرگ،ااریژ‬ ، ‫یااابب‬ ‫تااوالب‬ ‫ز‬ ‫ا‬ ‫ماصاال‬ ‫م‬ ‫عظاا‬ ‫هااا‬ ‫داده‬
‫افزار‬ ‫ناارم‬ ،‫شاارف،ه‬ ‫وترهااا‬ ‫كامپ‬ ‫ازمنااد‬ ‫ن‬ ‫كااه‬ ‫باشااد‬ ‫مااب‬ ‫نااه‬ ‫زم‬‫هااا‬
‫است‬ ‫كافب‬ ‫تخصص‬ ‫و‬ ‫دانش‬ ‫ژ‬ ‫همچن‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫ز‬ ‫آنال‬ ‫برا‬ ‫داص‬.
‫افزارهاای‬ ‫نارم‬ ،‫فاون‬ ‫ماوارد‬ ‫رفاع‬ ‫به‬ ‫از‬ ‫ن‬ ‫امسا‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫ماضر‬ ‫ما‬ ‫در‬
‫ر‬ ‫تفس‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫تح‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ‫تخصصی‬NGS‫است‬ ‫شده‬ ‫طرامی‬.
12

13. ‫چ‬ ،‫اال‬ ،‫ن‬ ‫ی‬ ‫ناه‬ ‫زم‬ ‫در‬ ‫بازرگ‬ ‫شرفت‬ ‫ایژ‬ ‫با‬ ‫ه‬ ‫راب‬ ‫در‬ ‫امروزه‬‫نادیژ‬
‫ااوت‬‫ا‬‫م،ف‬ ‫ااری‬‫ا‬‫تج‬ ‫روا‬NGS‫ای‬‫ا‬‫ک‬ ،‫ن‬ ‫اات‬‫ا‬‫ع‬ ‫اط‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫اابی‬‫ا‬‫ی‬ ‫ات‬‫ا‬‫دس‬ ‫ات‬‫ا‬‫جه‬
‫ار‬ ‫گ‬ ‫مای‬ ‫مرار‬ ‫اس،فاده‬ ‫مورد‬ ‫ش‬ ،‫مخ‬ ‫ها‬ ‫شركت‬ ‫توس‬ ،‫ش،ر‬ ‫ب‬‫در‬ ‫کاه‬ ‫د‬
‫ردازیم‬ ‫می‬ ‫آنها‬ ‫شر‬ ‫به‬ ‫ذیل‬:
13

14. ‫سااا‬ ‫در‬ ‫تجاااری‬ ‫ااور‬ ‫ب‬ ‫کااه‬ ‫مااورد‬ ‫ژ‬ ‫اولاا‬2004‫دساا،هاه‬ ،‫شااد‬ ‫معرفاای‬
Roche/454FLX Pyrosequencer‫بود‬.
‫ااااااااای‬‫ا‬‫مرارت‬ ‫اااااااااوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫ژ‬ ‫ااااااااا‬‫ا‬ ‫تع‬ ‫روا‬ ‫از‬ ‫ااااااااا،هاه‬‫ا‬‫دس‬ ‫اااااااااژ‬‫ا‬‫ای‬
(Pyrosequencing)‫اركت‬‫ا‬‫ش‬ ‫ا‬‫ا‬‫توس‬ ‫اه‬‫ا‬‫ک‬ ،‫ارد‬‫ا‬‫ک‬ ‫ای‬‫ا‬‫م‬ ‫ا،فاده‬‫ا‬‫اس‬Life
Sciences‫شاااركت‬ ‫توسااا‬ ‫هاااا‬ ‫بعاااد‬ ‫روا‬ ‫ایاااژ‬ ‫و‬ ‫شااانهاد‬ ‫امریکاااا‬
Roche‫شد‬ ‫دریدار‬ ‫س‬ ‫سوی‬.
‫ااا‬‫ا‬‫ب‬ ‫ااراه‬‫ا‬‫هم‬ ‫اای‬‫ا‬‫رونق‬ ‫اات‬‫ا‬‫اس‬ ‫اار‬‫ا‬‫ذک‬ ‫اال‬‫ا‬‫ماب‬‫ااایرن‬‫ا‬‫ن‬ ‫ااا‬‫ا‬‫روا‬ ‫اارع‬‫ا‬،‫مخ‬‫اارو‬‫ا‬
‫ن‬ ‫سکونسااا‬‫یاااابی‬‫توالی‬ ‫بااارای‬DNA‫اسااات‬.‫ارشاااد‬ ‫معااااون‬ ‫رونقااای‬
‫شرکت‬‫ایلومینا‬‫دارد‬ ‫م،عددی‬ ‫مقاالت‬ ‫و‬ ‫اد،راعات‬ ‫و‬ ‫بوده‬.
14

15. ‫عاااات‬ ‫م‬ ‫روا‬ ‫ایاااژ‬ ‫در‬DNA‫محااا‬ ‫یاااا‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫ااارات‬ ‫م‬ ‫دادااال‬ ‫در‬
‫ناب‬ ‫رو‬(‫ون‬ ‫امولسا‬PCR)‫اود‬‫ا‬‫ش‬ ‫ماب‬ ‫ار‬‫ا‬ ‫تكث‬.‫ار‬‫ا‬ ‫م‬ ‫ایاژ‬ ‫از‬ ‫ادام‬‫ا‬‫ك‬ ‫هار‬ ‫در‬
‫او‬‫ا‬‫اله‬ ‫اا‬‫ا‬‫ی‬ ‫آب‬ ‫ات‬DNA‫اب‬‫ا‬‫م‬ ‫ال‬‫ا‬‫م،ص‬ ‫اازگر‬‫ا‬ ‫آ‬ ‫اا‬‫ا‬‫ی‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫اه‬‫ا‬‫ك‬ ‫دارد‬ ‫ارار‬‫ا‬‫م‬
‫شا‬ ‫ماب‬ ‫ایجااد‬ ‫فشارده‬ ‫اونب‬ ‫ك‬ ‫یاا‬ ‫آن‬ ‫ار‬ ‫تكث‬ ‫ار‬ ‫ا‬ ‫بار‬ ‫نهایات‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شود‬‫ود‬.
‫كاول‬ ‫ماد‬ ‫در‬ ‫مجام‬ ‫با‬ ‫چاها‬ ‫زیاد‬ ‫تعداد‬ ‫ماو‬ ‫دوان‬ ‫توالب‬ ‫دس،هاه‬‫،ر‬
‫مخصاوص‬ ‫آنازیم‬ ‫و‬ ‫داناه‬ ‫یاا‬ ‫مااو‬ ‫هاا‬ ‫چاهاا‬ ‫ایژ‬ ‫از‬ ‫كدام‬ ‫هر‬ ‫كه‬ ‫است‬
‫اسات‬ ‫تاوالب‬ ‫ژ‬ ‫ا‬ ‫تع‬.‫فراز‬ ‫لوسا‬ ‫آنازیم‬ ‫از‬ ، ‫سا،م‬ ‫س‬ ‫ایاژ‬(Luciferase
Enzyme)‫اد‬ ‫ئوت‬ ‫نوك‬ ‫هار‬ ‫ص‬ ‫تشخ‬ ‫برا‬ ‫كند‬ ‫مب‬ ‫نور‬ ‫د‬ ‫تول‬ ‫كه‬‫باه‬ ‫كاه‬
‫رش،ه‬DNA‫كند‬ ‫مب‬ ‫اس،فاده‬ ‫شود‬ ‫مب‬ ‫افزوده‬ ‫شده‬ ‫ل‬ ‫تشك‬ ‫تازه‬.
‫ی‬ ‫تکنولو‬ ‫شرفت‬ ‫با‬Roche‫هاای‬ ‫مولکاو‬ ‫تاوان‬ ‫مای‬DNA‫او‬ ‫ب‬
‫تا‬1000‫کرد‬ ‫یابی‬ ‫توالی‬ ‫را‬ ‫باز‬ ‫جفت‬.
15

16. 16
‫نمونه‬ ‫سازي‬ ‫آماده‬ ‫مراحل‬DNA((A‫تكثیر‬ ،(B )‫تكنولوژي‬ ‫با‬ ‫توالي‬ ‫تعیین‬ ‫و‬(C) 454

17. 17
Roche GS-Junior

18. 18
Roche GS-FLX

19. 19
The Roche-454 GS-FLX Pyrosequencer

20. ‫كمپانب‬Solexa‫ساا‬ ‫در‬ ‫كه‬٢٠٠٦‫دسا،هاه‬Genome Analyzer
‫اا‬‫ا‬‫س‬ ‫در‬ ‫ارد‬‫ا‬‫ك‬ ‫اه‬‫ا‬‫ارار‬ ‫اازار‬‫ا‬‫ب‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫را‬٢٠٠٧‫اانب‬‫ا‬‫كمپ‬ ‫ا‬‫ا‬‫توس‬Illumina
‫اام‬‫ا‬‫ن‬ ‫اا‬‫ا‬‫ب‬ ‫بعاد‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫اان‬‫ا‬‫زم‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫اد‬‫ا‬‫ش‬ ‫دریادار‬Illumina / Solexa
‫شود‬ ‫مب‬ ‫شناد،ه‬.
‫سا‬ ‫اوایل‬ ‫در‬2010Illumina،‫سا،م‬ ‫س‬Hiseq‫اراراه‬ ‫باازار‬ ‫باه‬ ‫را‬
‫م‬ ‫اس،فاده‬ ‫توالب‬ ‫ژ‬ ‫تع‬ ‫برا‬ ‫البکر‬ ‫فون‬ ‫اس،رات‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫كرد‬‫كند‬ ‫ب‬.‫اماا‬
‫است‬ ‫ش،ر‬ ‫ب‬ ‫ار‬ ‫بس‬ ‫ب‬ ‫ما‬ ‫نسخه‬ ‫با‬ ‫مقایسه‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫دروجب‬.
20

21. ‫ب‬ ‫ولاب‬ ‫دهناده‬ ‫ایاان‬ ‫هاا‬ ‫رن‬ ‫ت‬ ‫داص‬ ‫از‬ ‫اس،فاده‬ ‫با‬ ‫توالب‬ ‫ژ‬ ‫تع‬ ‫روا‬ ‫ایژ‬‫رگشات‬
‫ابیر‬(Reversible Dye-Terminators)‫اسات‬ ‫شاده‬ ‫طراماب‬.‫عاات‬ ‫م‬ ‫اب،ادا‬
‫مولكو‬ ‫شده‬ ‫شكس،ه‬DNA‫تكث‬ ‫ساپس‬ ‫و‬ ‫وصال‬ ‫ید‬ ‫اسا‬ ‫به‬ ‫م،صل‬ ‫ازگرها‬ ‫آ‬ ‫به‬‫ار‬
‫اود‬‫ا‬‫ش‬ ‫اب‬‫ا‬‫م‬(Bridge Amplification)‫اد‬‫ا‬‫ده‬ ‫اب‬‫ا‬‫م‬ ‫ل‬ ‫اك‬‫ا‬‫تش‬.‫ااز‬‫ا‬‫ب‬ ‫اوع‬‫ا‬‫ن‬ ‫اار‬‫ا‬‫چه‬ ‫اپس‬‫ا‬‫س‬
‫ابیر‬ ‫برگشت‬ ‫ولب‬ ‫دهنده‬ ‫ایان‬ ‫ها‬ ‫رن‬ ‫به‬ ‫م،صل‬(RT-bases)‫ماب‬ ‫واكانش‬ ‫باه‬
‫با‬ ،‫باشد‬ ‫داش،ه‬ ‫وجود‬ ‫اتصا‬ ‫برا‬ ‫مناساب‬ ‫محل‬ ‫كه‬ ‫صورتب‬ ‫در‬ ‫باز‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫شود‬‫آن‬ ‫ه‬
‫وا‬ ‫محا‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫شاده‬ ‫شسا،ه‬ ‫آزاد‬ ‫هاا‬ ‫اد‬ ‫ئوت‬ ‫نوك‬ ‫ساپس‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫مب‬ ‫م،صل‬ ‫ه‬ ‫نام‬‫كانش‬
‫به‬ ‫ه‬ ‫مرم‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫د‬ ‫ئوت‬ ‫نوك‬ ‫یا‬ ‫تنها‬ ‫و‬ ،‫شود‬ ‫مب‬ ‫مبا‬DNA‫شاود‬ ‫ماب‬ ‫اضاافه‬.‫در‬
‫تصاوی‬ ‫ورسانت‬ ‫ف‬ ‫باا‬ ‫شاده‬ ‫نشااندار‬ ‫هاا‬ ‫اد‬ ‫ئوت‬ ‫نوك‬ ‫از‬ ‫ناب‬ ‫دورب‬ ‫لحظاه‬ ‫ایژ‬‫باردار‬ ‫ر‬
‫اد‬‫ا‬‫نمای‬ ‫اب‬‫ا‬‫م‬.‫اد‬‫ا‬‫رش‬ ‫اده‬‫ا‬‫كنن‬ ‫اش‬‫ا‬‫م،وم‬ ‫اان‬‫ا‬‫ای‬ ‫در‬DNA‫ار‬‫ا‬‫س‬ ‫از‬'3‫اا‬‫ا‬‫ه‬ ‫انش‬‫ا‬‫واك‬ ‫ا‬‫ا‬‫توس‬
‫شود‬ ‫مب‬ ‫از‬ ‫آ‬ ‫بعد‬ ‫چرده‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫مب‬ ‫جدا‬ ‫ایب‬ ‫م‬ ‫ش‬.
21

22. 22
Illumina/Solexa Genome AnalyzerTM

23. 23
Illumina S-L 1600

24. 24
Illumina MiSeq

25. 25
Illumina HiSeq

26. 26
illumina_nextseq500

27. ‫اانب‬‫ا‬‫كمپ‬SOLiD‫اا‬‫ا‬‫س‬ ‫در‬٢٠٠٦‫اق‬‫ا‬‫طری‬ ‫از‬ ‫اابب‬‫ا‬‫ی‬ ‫اوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫او‬‫ا‬‫تكنول‬
‫اتصا‬(Sequencing- by-ligation)‫و‬ ‫كرد‬ ‫معرفب‬ ‫بازار‬ ‫به‬ ‫را‬
‫اركت‬‫ا‬‫ش‬ ‫ا‬‫ا‬‫توس‬ ‫از‬‫ا‬ ‫ن‬ ‫اا‬‫ا‬‫س‬ ‫ژ‬ ‫ا‬‫ا‬‫هم‬ ‫در‬(Applied Biosystems -
ABI)‫شد‬ ‫دریدار‬.
‫اماره‬‫ا‬‫ش‬ ‫اای‬‫ا‬‫ه‬ ‫اال‬‫ا‬ ‫تکن‬ ‫اد‬‫ا‬‫همانن‬ ‫از‬‫ا‬ ‫ن‬ ‫روا‬ ‫اژ‬‫ا‬‫ای‬1‫و‬2‫اای‬‫ا‬‫ه‬ ‫اه‬‫ا‬‫ک،ابخان‬ ‫از‬ ،
‫گ‬ ‫می‬ ‫بهره‬ ‫یابی‬ ‫توالی‬ ‫جهت‬ ‫،ور‬ ‫آدا‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫وس‬ ‫به‬ ‫گرف،ه‬ ‫شکل‬‫رد‬.
‫تاا‬ ‫دسا،هاه‬ ‫اجارا‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫اب،دا‬ ‫در‬Gb٣‫اماا‬ ،‫گردیاد‬ ‫ماب‬ ‫مرارات‬ ‫تاوالب‬
‫در‬٢٠٠٩‫اااوان‬‫ا‬‫عن‬ ‫ااات‬‫ا‬‫تح‬ ‫اااد‬‫ا‬،‫م‬ ‫اااژ‬‫ا‬‫ای‬ ‫از‬ ‫اااد‬‫ا‬‫جدی‬ ‫نساااخه‬ ،Plus 3
™SOLiD‫از‬ ‫ش‬ ‫با‬ ‫اجارا‬ ‫هار‬ ‫در‬ ‫است‬ ‫مادر‬ ‫كه‬ ‫شد‬ ‫معرفب‬٦٠Gb
‫كند‬ ‫مرارت‬ ‫توالب‬.
27

28. ،‫ااوالی‬‫ا‬‫ت‬ ‫ژ‬ ‫اا‬‫ا‬ ‫تع‬ ‫از‬ ‫ش‬ ‫اا‬‫ا‬ ‫روا‬ ‫ااژ‬‫ا‬‫ای‬ ‫در‬DNA‫از‬ ‫ده‬ ‫اا‬‫ا‬‫وش‬ ‫ااا‬‫ا‬‫ه‬ ‫ااه‬‫ا‬‫دان‬ ‫اا‬‫ا‬‫توس‬
‫ناب‬ ‫رو‬ ‫هاا‬ ‫ماااب‬ ‫در‬ ‫ازگر‬ ‫آ‬Aqueous droplets within an oil
phase ))‫شود‬ ‫مب‬ ‫ر‬ ‫تكث‬(Emulsion PCR).‫هاا‬ ‫مااب‬ ‫ایژ‬ ‫از‬ ‫كدام‬ ‫هر‬
‫هاا‬ ‫مولكاو‬ ‫از‬ ‫نسخه‬ ‫یا‬ ‫ماو‬DNA‫ید‬ ‫اسا‬ ‫ي‬ ‫سا‬ ‫بار‬ ‫كاه‬ ‫اسات‬ ‫مشاابه‬
‫دارد‬ ‫مرار‬ ‫ا‬ ‫شه‬ ‫ش‬.
‫جایه‬ ‫كه‬ ‫صورتب‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫مب‬ ‫باز‬ ‫ا‬ ‫رش،ه‬ ‫دو‬ ‫ها‬ ‫د‬ ‫ئوت‬ ‫هونوك‬ ‫ال‬‫ها‬ ‫اه‬
‫شاود‬ ‫ماب‬ ‫م،صال‬ ‫آن‬ ‫باه‬ ‫كند‬ ‫دا‬ ‫اتصا‬ ‫برا‬ ‫مشابه‬.‫اسات‬ ‫ذكار‬ ‫باه‬ ‫الزم‬‫كاه‬
‫مقا‬ ‫ال‬‫ا‬‫ماب‬ ،‫روا‬ ‫اژ‬‫ا‬‫ای‬ ‫در‬ ‫اات‬‫ا‬‫ع‬ ‫م‬ ‫او‬‫ا‬‫ط‬ ‫و‬ ‫ات‬‫ا‬ ‫ف‬ ‫ك‬ ،‫اوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫ژ‬ ‫ا‬‫ا‬ ‫تع‬ ‫اه‬‫ا‬‫ج‬ ،‫ن‬‫اا‬‫ا‬‫ب‬ ‫اه‬‫ا‬‫یس‬
‫است‬ ‫نا‬ ‫وم‬ ‫ای‬ ‫روا‬.
‫آنازیم‬ ‫از‬ ‫اسا،فاده‬ ‫روا‬ ‫ایژ‬ ‫بارز‬ ‫ت‬ ‫دصوص‬ligase‫هاای‬ ‫اروب‬ ‫و‬ ‫هااز‬ ‫ل‬
‫اس‬ ‫داده‬ ‫افزایش‬ ‫زیادی‬ ‫ار‬ ‫بس‬ ‫زان‬ ‫م‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫روا‬ ‫دمت‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫دار‬ ‫نشان‬‫ت‬.
28

29. 29
‫توالب‬ ‫ژ‬ ‫تع‬ ‫روا‬DNA‫تكنولو‬ ‫از‬ ‫اس،فاده‬ ‫با‬ABI / SOLiD

30. 30
5500 SOLiD™ System

31. ‫شااید‬ ‫کاه‬ ‫ب‬ ،‫آنهاا‬ ‫ناکارآمادی‬ ‫ال‬ ‫دل‬ ‫به‬ ‫نه‬ ‫روشها‬ ‫ایژ‬ ‫کم،ر‬ ‫کاربرد‬‫شا،ر‬ ‫ب‬
‫و‬ ‫دسا،هاهها‬ ‫فاروا‬ ‫در‬ ‫مربوطاه‬ ‫های‬ ‫کمپانی‬ ‫کم،ر‬ ‫ت‬ ‫فعال‬ ‫برای‬‫داناش‬
‫باشد‬ ‫مربوطه‬.‫است‬ ‫شده‬ ‫اورده‬ ‫زیر‬ ‫در‬ ‫روشها‬ ‫ایژ‬ ‫از‬ ‫تعدادی‬:
31

32. ‫شركت‬Pacific Bioscience‫تاوا‬ ‫و‬‫ژ‬ ‫ا‬ ‫تع‬ ‫روا‬ ‫كنناده‬ ‫اباداع‬ ‫کانادا‬‫لب‬
(Single Molecular Real Time) SMRT‫اسات‬.‫روا‬ ‫ایاژ‬‫بار‬
‫ساز‬ ‫همانند‬ ‫عب‬ ‫طا‬ ‫فرآیند‬ ‫و‬ ‫اسا‬DNA‫كاارآیب‬ ‫از‬ ‫كاه‬ ‫شاده‬ ‫طرامب‬
‫ات‬‫ا‬‫اس‬ ‫اوردار‬‫ا‬‫برد‬ ‫ااالیب‬‫ا‬‫ب‬ ‫ا،ب‬‫ا‬‫درس‬ ‫و‬.‫ااوری‬‫ا‬‫فن‬SMRT‫ان،ز‬‫ا‬‫س‬ ‫ااهده‬‫ا‬‫مش‬
DNA‫سازد‬ ‫مب‬ ‫بیر‬ ‫امكان‬ ‫وموع‬ ‫زمان‬ ‫همان‬ ‫در‬ ‫را‬.
32

33. ‫ا‬ ‫تع‬ ‫جدیاد‬ ‫نسل‬ ‫برا‬ ‫شنهاد‬ ‫ها‬ ‫روا‬ ‫ژ‬ ‫اول‬ ‫از‬ ‫دیهر‬ ‫یكب‬‫تاوالب‬ ‫ژ‬
‫روا‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫اوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫ژ‬ ‫ا‬‫ا‬ ‫تع‬ ،‫اا‬‫ا‬‫ه‬Polony‫در‬ ‫ااروارد‬‫ا‬‫ه‬ ‫اهاه‬‫ا‬‫دانش‬ ‫در‬ ‫اه‬‫ا‬‫ك‬ ‫اود‬‫ا‬‫ب‬
‫اا‬‫ا‬‫س‬2005‫اد‬‫ا‬‫ش‬ ‫اداع‬‫ا‬‫اب‬ ‫اوم‬‫ا‬‫ن‬ ‫ال‬‫ا‬‫كام‬ ‫اوالب‬‫ا‬‫ت‬ ‫ژ‬ ‫ا‬‫ا‬ ‫تع‬ ‫ارا‬‫ا‬‫ب‬.‫روا‬ ‫اا‬‫ا‬‫ی‬ ‫اژ‬‫ا‬‫ای‬
‫بود‬ ‫روا‬ ‫چند‬ ‫از‬ ‫اب‬ ‫ترك‬.‫شاركت‬ ‫توسا‬ ‫ور‬ ‫فنسا‬ ‫ایژ‬ABI(‫آمریكاا‬)
‫شد‬ ‫دریدار‬.
33

34. ‫تااااوالب‬ ‫ژ‬ ‫اااا‬ ‫تع‬ ‫روا‬Massively Parallel Signature
Sequencing - MPSS‫ساا‬ ‫در‬ ‫باار‬ ‫ژ‬ ‫اولا‬ ‫بارا‬1992‫شانهاد‬
‫شد‬.‫هم‬ ‫بیرشاهرها‬ ‫انفصا‬ ‫و‬ ‫اتصا‬ ‫مانا‬ ‫بر‬ ‫روا‬ ‫ایژ‬ ‫اسا‬‫زماان‬
‫است‬ ‫د‬ ‫ئوت‬ ‫نوك‬ ‫چهار‬ ‫افزایش‬ ‫با‬.
‫تن‬ ‫و‬ ‫نشاد‬ ‫ارایاه‬ ‫باازار‬ ‫باه‬ ‫روا‬ ‫ایاژ‬ ،‫سام‬ ‫مكان‬ ‫ادگب‬ ‫چ‬ ‫دااطر‬ ‫به‬‫در‬ ‫هاا‬
‫ردادات‬ ‫دهاب‬ ‫سارویس‬ ‫باه‬ ‫روا‬ ‫ایاژ‬ ‫كنناده‬ ‫شانهاد‬ ‫آزمایشهاه‬ ‫همان‬.
‫اا‬‫ا‬‫س‬ ‫در‬2004‫اركت‬‫ا‬‫ش‬ ‫ا‬‫ا‬‫توس‬ ‫روا‬ ‫اژ‬‫ا‬‫ای‬Selectra‫اد‬‫ا‬‫ش‬ ‫اده‬‫ا‬‫دری‬.‫اه‬‫ا‬‫ک‬
‫اب‬‫ا‬‫مناس‬ ‫ااربرد‬‫ا‬‫ك‬ ‫روا‬ ‫اا‬‫ا‬‫ی‬ ‫اورت‬‫ا‬‫ص‬ ‫اه‬‫ا‬‫ب‬ ‫را‬ ‫آن‬ ،‫اردن‬‫ا‬‫ك‬ ‫اه‬‫ا‬‫ن‬ ‫به‬ ‫از‬ ‫اس‬‫ا‬
‫داد‬ ‫ارایه‬ ‫سن،ز‬ ‫با‬ ‫همزمان‬ ‫توالب‬ ‫ژ‬ ‫تع‬ ‫برا‬.
34

35. ‫باه‬ ‫یاابب‬ ‫تاوالب‬ ‫سا،م‬ ‫س‬ ‫جدیادتریژ‬ ‫ماضار‬ ‫ماا‬ ‫در‬‫یل‬ ‫تلوالي‬ ‫سلوت‬ ‫نسلل‬‫ابي‬
“Next-Next-Generation Sequencing"‫است‬ ‫معروا‬.
‫تا‬ ‫دوم‬ ‫نسال‬ ‫هاا‬ ‫اا‬ ‫تكن‬ ‫باا‬ ‫مقایساه‬ ‫در‬ ‫تكنولو‬ ‫ایژ‬ ‫مم،از‬ ‫ها‬ ‫گب‬ ‫وی‬‫والب‬
‫یابب‬NGS))‫ار‬ ‫تكث‬ ‫باه‬ ‫ااز‬ ‫ن‬ ‫عادم‬ ،DNA‫واكانش‬ ‫باا‬PCR‫كاه‬ ‫باشاد‬ ‫ماب‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫یابب‬ ‫توالب‬ ‫برا‬ ‫الزم‬ ‫زمان‬ ‫كاهش‬ ‫و‬ ‫دمت‬ ‫افزایش‬ ‫باعث‬.
‫سا،م‬ ‫س‬ ‫ایاژ‬ ‫توسا‬ ‫شاده‬ ‫مرارات‬ ‫ها‬ ‫توالب‬ ‫م،وس‬ ‫طو‬ ‫ژ‬ ‫همچن‬١٣٠٠bp
‫دوم‬ ‫نسال‬ ‫هاا‬ ‫دسا،هاه‬ ‫تماام‬ ‫توسا‬ ‫شاده‬ ‫دوانده‬ ‫ها‬ ‫توالب‬ ‫طو‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫است‬
‫است‬ ‫ش،ر‬ ‫ب‬.
35

36. ‫اانب‬‫ا‬‫كمپ‬ ‫ا‬‫ا‬‫توس‬ ‫اار‬‫ا‬‫ب‬ ‫ژ‬ ‫ا‬‫ا‬‫اول‬Helicos Bioscience‫اام‬‫ا‬‫ن‬ ‫اا‬‫ا‬‫ب‬ ‫و‬ ‫اب‬‫ا‬‫معرف‬
‫تجااری‬The Helicos Heliscope‫تاوالب‬ ‫باه‬ ‫ماادر‬ ‫و‬ ‫شاد‬ ‫عرضاه‬
‫باشد‬ ‫مب‬ ‫منفرد‬ ‫مولكو‬ ‫یا‬ ‫یابب‬.
‫کنا‬ ‫مای‬ ‫اسا،فاده‬ ‫سان،ز‬ ‫ژ‬ ‫ما‬ ‫یابی‬ ‫توالی‬ ‫اصو‬ ‫از‬ ‫ز‬ ‫ن‬ ‫روا‬ ‫ایژ‬‫ایاژ‬ ‫باا‬ ‫د‬
‫ک،ابخانا‬ ‫ایجااد‬ ‫باه‬ ‫اازی‬ ‫ن‬ ‫یاابی‬ ‫تاوالی‬ ‫انجاام‬ ‫از‬ ‫ش‬ ‫که‬ ‫تفاوت‬‫ار‬ ‫تکث‬ ‫و‬ ‫ه‬
‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫الهو‬ ‫های‬ ‫رش،ه‬.
‫دوانش‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫تواند‬ ‫مب‬ ‫دس،هاه‬ ‫ایژ‬55‫بخواند‬ ‫را‬ ‫باز‬.
36

37. 37
Helicos Heliscope

38. ‫كمپاانب‬Ion Torrent‫ساا‬ ‫اوادار‬ ‫در‬٢٠١٠‫باه‬ ‫موساوم‬ ‫دسا،هاهب‬
Machine Ion Personal Genome (Ion PGM)‫رواناه‬ ‫را‬
‫یابب‬ ‫توالب‬ ‫سوم‬ ‫نسل‬ ‫ها‬ ‫دس،هاه‬ ‫از‬ ‫دیهر‬ ‫نوع‬ ‫كه‬ ‫كرد‬ ‫بازار‬‫است‬.
‫سا‬ ‫س‬ ‫ساایر‬ ‫در‬ ‫كاه‬ ‫ناور‬ ‫روا‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫بر‬ ‫توالب‬ ‫ژ‬ ‫تع‬ ‫روا‬ ‫ایژ‬‫هاا‬ ‫،م‬
‫ااام‬‫ا‬‫هنه‬ ‫در‬ ‫ااه‬‫ا‬‫ك‬ ‫ن‬ ‫اادرو‬‫ا‬ ‫ه‬ ‫ااا‬‫ا‬‫ه‬ ‫ااون‬‫ا‬‫ی‬ ‫ااایب‬‫ا‬‫شناس‬ ‫از‬ ،‫ااود‬‫ا‬‫ش‬ ‫ااب‬‫ا‬‫م‬ ‫اا،فاده‬‫ا‬‫اس‬
‫شاادن‬ ‫مریاازه‬DNA‫و‬ ‫نمااوده‬ ‫اساا،فاده‬ ،‫شااود‬ ‫مااب‬ ‫آزاد‬pH‫محاا‬
‫ار‬ ‫تغ‬ ‫اب‬ ‫ترت‬ ‫ایاژ‬ ‫باه‬ ،‫كناد‬ ‫ماب‬ ‫ار‬ ‫تغ‬ ‫واكانش‬pH‫كاه‬ ‫دهاد‬ ‫ماب‬ ‫نشاان‬
‫ر‬ ‫د‬ ‫یا‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫اضافه‬ ‫جدید‬ ‫د‬ ‫ئوت‬ ‫نوك‬.
38

39. 39
Ion Torrent

40. Refrence
40

41. 41
# Advanced sequencing technologies and their wider
impact in microbiology
Neil Hall
The Journal of Experimental Biology 209, 1518-1525
# Applications of next-generation sequencing
technologies in functional genomics
Olena Morozova, Marco A. Marra
Genomics - Volume 92, Issue 5, November 2008, Pages
255–264

42. 42
# A tale of three next generation sequencing
Michael A Quail , Miriam Smith, Paul Coupland, Thomas
D Otto, Simon R Harris, Thomas R Connor, Anna Bertoni,
Harold P Swerdlow and Yong Gu
BMC Genomics 2012, 13:341
# Buyer’s Guide:
Next-Generation Sequencing Systems
This buyer’s resource is presented to you by Illumina Inc.
# Next-generation DNA sequencing - Jay Shendure &
Hanlee Ji, naturebiotechnology / volume 26. naumber
10. OCTOBER 2008

43. 43
# Sequencing Methods Review
A review of publications featuring Illumina®
Technology
Pub No. 073-2014-001 Current as of 29 May 2014
# The advantages of SMRT sequencing
Richard J Roberts, Mauricio OCarneiro and Michael
C Schatz - Genome Biology 2013, 14:405

44. 44
# 6th Next Generation Sequencing Conference
12th and 13th August 2014
Dunedin Art Gallery
The Octagon, Dunedin, New Zealand
# www.illumina.com/
# www.ngsleaders.org/
# www.thermofisher.com/

45. ‫بابت‬ ‫حیمی‬‫ر‬‫دکتر‬‫جناب‬ ‫محترم‬‫استاد‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫دانم‬ ‫می‬ ‫واجب‬ ‫خود‬ ‫بر‬ ‫پایان‬ ‫در‬
‫نمایم‬ ‫دانی‬‫ر‬‫قد‬ ‫و‬ ‫تشکر‬ ، ‫ایشان‬ ‫از‬ ‫هایم‬ ‫آموخته‬.
‫ن‬ ‫انقدر‬‫ر‬‫گ‬ ‫های‬ ‫ی‬ ‫همکالس‬ ‫حوصله‬ ‫و‬ ‫صبر‬ ‫از‬ ‫دانم‬ ‫می‬ ‫واجب‬ ‫خود‬ ‫بر‬ ‫همچنین‬‫یز‬
‫باشم‬ ‫داشته‬ ‫خاص‬ ‫ی‬‫تشکر‬.
‫ماندگار‬ ‫و‬ ‫باشید‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ن‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫م‬
45