1. Сабақтың тақырыбы: 20.11.2014ж.
“Жылу қозғалтқыштарының пайдалы әрекет
коэффициенті.
Жылу машиналарын пайдаланудағы
экологиялық мәселелер және қоршаған
ортаны қорғау .Жылу құбылыстары тарауын
қорытындылау.”
Мақсат: шығармашылықты шыңдау, білім
білік дағдыны өмірлік қолданысқа
айналдыру.

3. Сабақтың мақсаты:
Білу: пайдалы әрекет коэффициентінің физикалық мәнін білу.
Түсіну: жылу машиналарын пайдаланудағы экологиялық
мәселелерді түсіну.
Қолдану : ПӘК-ін есептеуді үйрену,
өмірлік маңызы бар сұрақтарға жауап беру.
Талдау: экологиялық мәселелерге әртүрлі
тұрғыды сипаттама беру.
Жинақтау: ғылыми тұрғыдан әртүрлі
мәліметтерді жинақтау.
Бағалау: Жылу машиналарының жетістіктері мен маңызы,
экологиялық мәселелер және қоршаған ортаны қорғау

4. Бүгінгі сабақтың ұраны:
“Төзімділікпен шыдамдылық істің нәтижесіне жеткізеді.”
Сабақта оқушыларға арналған тілек!
З- зейінділік
Е- ептілік
Р- рақымшылдық
Д- данышпандық
Е – ержүректікке
Л- лайықты болуға
І- ізгілікті білім тілейміз!
Ұшқыр қиялды, алғыр білімді, талапты да ақылды
болыңдар!

5. Жоспар:
1)Үй жұмысын қайталауға арналған сұрақтар.(5балл)
2)“Миды шынықтыру”(10балл)
3)Топпен жұмыс.(5балл)
4)Жаңа тақырып бойынша түсініктемені толықтыру.
5)Жұппен жұмыс.
6)( оқулықтағы тапсырмалар №13 жаттығу)
(5+5балл)
7)“Домино” ойыны (10балл)
8)Бағалау.
9)Рефлексия.

7. 1) Тоңазытқыштың құрлысы?
2) Термодинамиканың 1 және 2-ші заңы?
3) Тоңазытқыштың отыны?
4) Іштен жану қозғалтқышының құрлысы?
5) жұмыс циклі?
6) Бу турбинасы?
7) Барлық жылу қозғалтқыштарының қажетті 3-бөлігі?
8) жылу машиналары дегеніміз не?
9) адиабаталық процесс?
10) термодинамика заңына сәйкес поршеньнің атқаратын
жұмысы?
11) Термодинамиканың 1-ші заңының теңдеуі?
12) Жылу қозғалтқыштары қай жерлерде бар?(мысалдар)

8. Жылу құбылыстарына
арналған жұмбақтар шешу.
Қазақ мақал-мәтелдерінің
мағынасын ашу.
Жылу құбылыстарына
арналған жұмбақтар шешу.
Қазақ мақал-мәтелдерінің
мағынасын ашу.
“Миды
шынықтыру”
“Миды
шынықтыру”

9. 1)Сыртта қапырық болып тұр,
Үйде ол селкілдеп тоңып тұр?
Тоңазытқыш.
2)Оңынан оқы,тіршілік нәрі.
Солынан оқы ,онсыз адам,өсімдік ,аң құс.
Әп-сәтте сөнер,тұншығып бәрі.
ауа

10. 3) Қайнайды отта тұрып құйған суы,
Көтерілді жоғары судың буы
Ойланып есептейік,кәне енді,
Кетті екен қайнатуға қанша жылу?
Q=r*m
4) Жоғалмайды ешқашан
Түрлендірсең егер де.
Басқа күйге ауысса,
Жұмыс істейді сондада.
Энергия

11. 5) Еститін таң алдында бұлбұл үнін,
Хан қолында тұрыпты бір қыз сұлу.
Қызға арнап алтын алқа тағу үшін
Кетті екен есептейік қанша жылу?
Q=cmΔt
6) Тіршіліктің қамы үшін
Жоқшылықты түзейді.
Егер іскер жан болса,
Жоқшылықты тежейді.
жұмыс

12. 7) Өзі затты құрайды,
Теңесуге таразыны
сұрайды масса
8) Жүрісі бар түрі жоқ,
Үні барда,тілі жоқ
Жел
Мақал мәтелдердің физикалық
тұрғыда мағынасын ашу:
1)Болат қайнауда шынығады,
Батыр майданда шынығады
балқу

13. 2) Бір кісі жаққан отқа мың кісі жылынады.
3) Қатты қаңтар болмай , теңізде су қатпайды
Жылу өткізгіштігі
Қату температурасы
4)Жұпарды жасырғаныңмен,иісі білінеді
Диффузия
құбылысы

14. “ Домино” ойыны
Атаулары. Белг.іленуі
Меншікті булану жылу? c
Отынның меншікті жану
жылуы?
r
Меншікті балқу жылуы? q
Меншікті жылу
сыйымдылығы.
λ
Атаулары. Белг.іленуі
Меншікті булану жылу? c
Отынның меншікті жану
жылуы?
r
Меншікті балқу жылуы? q
Меншікті жылу
сыйымдылығы.
λ

15. “Анықтамалар сөйлейді”
Конденсация...
Конвекция...
Диффузия...
Булану...
Кебу...
Балқу...
Қатаю...
Энергияның сақталу заңы...
Қаныққан және қанықпаған булар...

16. Топтарға тапсырмалар.
1 топ: жылу қозғалтқыштарының халық
шаруашылығындағы мәні.
2 топ: атмосфераның ластануы, экология.
3-топ: ауа ластануына қарсы жүргізетін шаралар.

17. Жылу қозғалтқыштары: ішкі энергияның бір
бөлігін механикалық энергияға айналдырып,
соның есебінен жұмыс жасайтын құрылғылар.
Ішкі энергия отынның ең арзан түрі.Отын түрлерін
жағу арқылыпайдалы жұмыс атқарады.
Жылу қозғалтқыштары: ішкі энергияның бір
бөлігін механикалық энергияға айналдырып,
соның есебінен жұмыс жасайтын құрылғылар.
Ішкі энергия отынның ең арзан түрі.Отын түрлерін
жағу арқылыпайдалы жұмыс атқарады.
Жаңа тақырып
бойынша қосымша
Жаңа тақырып
бойынша қосымша

18. Ішкі энергияны механикалық
энергияға айналдыратын
жылу машинасының тиімділігін
сипаттау үшін
жылу машинасының пайдалы әрекет
коэффициенті ұғымы
қолданылады.

20. 1.Автокөліктердің қоршаған ортаға
зиянсыз жаңа үлгілерін ойлап табу
2.Зиянсыз қозғалтқыштарды
пайдалану мүмкіншілігін туғызу.
3. Ауаны ластайтын заттардың
шығарылуын төмендету
4. Оттынның зиянсыз жаңа түрлерін
пайдалану
5. Қауіпсіздік мәселелерін
қамтамасыз ету.

21. Рефлексия:
Білемін
Білдім
Білгім келеді.

22. Бағалау шкаласы:
30-35 б: “5”-тік баға
24-29 б: “4” –тік баға
19-23 б: “3” –тік бағасы

23. Тыңдағандарыңызға рахмет!Тыңдағандарыңызға рахмет!