12. "Вялікая вайна" і Грунвальдская бітва

1. "Вялікая вайна" і
Грунвальдская бітва

2. Узмацненне
крыжакоў:
• 1398 г. - атрымалі
Жамойць;
• Захапілі частку Польшчы
Злучылі свае лівонскія і
прускія ўладанні з Германіяй
План падзелу Польшчы
паміж Ордэнам і Германіяй.

3. Польшчы патрэбен саюзнік
Саюзнік – ВКЛ
У ВКЛ канфлікт з Ордэнам з-за Жамойці:
Фармальна - Жамойць належыць Ордэну;
Фактычна - Вітаўт падтрымлівае паўстанні жамойтаў супраць Ордэна.

4. Падрыхтоўка да вайны
Снежань 1408 г. – тайная
нарада Вітаўта і Ягайла ў
Наваградку:
пачаць вайну у 1409 г.
Але!
Вайну абвясцілі крыжакі.

5. Сітуацыя ў Жамойці
1409 г. - голад у Жамойці.
Ягайла даслаў туды караблі «з хлебам».
Крыжакі затрымалі іх
Там зброя
Вітаўт - на бок жамойтаў;
Польшча – калі вайна, мы за Вітаўта.
6.08.1409 г. - Ордэн абвясціў Польшчы вайну.

6. Першы этап вайны
Палякі страцілі частку зямель
Кастрычнік 1409 г. – Ягайла
падпісаў часовае перамір'е з
Ордэнам.
Але!
Вітаўт заняў Жамойць.

7. Падчас перадышкі
• Збіранне войскаў;
• Дыпламатыя:
Чэшскі кароль (пасрэднік у
мірных перамовах) і кароль
Венгрыі – за Ордэн
Снежань 1409 г. - нарада Ягайла
і Вітаўта ў Брэсце: падрабязны
план вайны.

8. Аднаўленне ваенных дзеянняў
Чэрвень 1410 г. - аднаўленне вайны:
Вітаўт і Ягайла – на Мальбарк.
Ульрых фон Юнгінген (вялікі магістр
Ордэна) даведаўся пра гэта позна
Вырашыў перахапіць іх
Вітаўт і Ягайла – далей на Мальбарк
Другая спроба перахапіць
15 ліпеня 1410 г. - Грунвальдская бітва

9. Грунвальдская бітва: сілы бакоў
Крыжакі:
• 15-20 тыс. рыцараў з Еўропы;
• 50 харугваў (палкоў) + 1
харугва для аховы межаў
дзяржавы.
ВКЛ і Польшча:
o30-40 тыс. чалавек;
o40 харугваў ВКЛ + 50 харугваў
Польшчы;
oХаругвы з Украіны;
oАтрад з Чэхіі пад кіраўніцтвам
Яна Жыжкі;
oТатарская конніца.

10. Расстаноўка сіл
На чале войск ВКЛ - Вітаўт;
Агульнае кіраўніцтва -
Ягайла;
Войскі саюзнікаў у 3 лініі
(правы фланг - ВКЛ, левы -
Польшча);
Крыжакі - 2 лініі (інакш іх
фронт карацейшы).

11. Пачатак бітвы
Моцная атака першай лініі
Вітаўта
Супраць - асноўныя сілы
крыжакоў
Доўгая бітва
Воскі Вітаўта і татары пачалі
ўцякаць (для татар - звыклая
тактыка, каб пачаць новую
атаку).

12. Развіццё бітвы
Пагроза праваму флангу:
Выратавалі 3 палкі пад
камандаваннем Сымона Лугвена:
выстаяліі дачакаліся 2 і 3 лініі
Вітаўта;
У бой першая лінія палякаў
Звалены польскі сцяг
Крыжакі святкуюць перамогу;
Але!
У бой - 2-ая лінія палякаў

13. Заканчэнне бітвы
2-ая лінія крыжакоў - у атаку пад
кіраўніцтвам Ульрыха фон Юнгігена;
Спачатку - паспяхова;
Але!
Рэшткі войск ВКЛ і Польшчы + 3-яя
лінія палякаў
Крыжакі акружаны;
Ульрых фон Юнгінген загінуў;
Захоплены абоз і баявыя сцягі Ордэна.

14. Вынік бітвы
• Саюзнікі – да Мальбарка;
• На шляху бралі без бою прускія
крэпасці;
• Аблога Мальбарка
Але!
Войскі Вітаўта хутка сышлі
Вітаўт супраць поўнага знішэння
Ордэна:
ён хацеў, каб Ордэн стрымліваў
Польшчу. Палякі таксама знялі аблогу.

15. 1411 г. - Тарунскі мір.
Умовы:
Жамойць - да ВКЛ;
Польшча вяртала
тэрыторыі;
Шмат грошаў пераможцам.

16. Значэнне вайны
Аслабленне і паступовае
знікненне Ордэна (яшчэ
праз некалькі войн);
Узрастанне аўтарытэту ВКЛ
і Польшчы;
Развіццё гандлю,
гаспадаркі і культуры
Польшчы і ВКЛ.