![B. Mito C. Relihiyon
[Learning Activity Sheets].
Department of Education.
Diez, L. (2020). Unang
Markahan – Modyul 3:
Pinagmulan ng mga Unang
Pangkat ng Tao sa
Pilipinas [Self-Learning
Modules]. Department of
Education. Retrieved (
June 14, 2023) from
https://r7-
2.lms.deped.gov.ph/moodl
e/mod/folder/view.php?id=
15340
B. Mito C. Relihiyon
[Learning Activity Sheets].
Department of Education.
Diez, L. (2020). Unang
Markahan – Modyul 3:
Pinagmulan ng mga Unang
Pangkat ng Tao sa
Pilipinas [Self-Learning
Modules]. Department of
Education. Retrieved (
June 14, 2023) from
https://r7-
2.lms.deped.gov.ph/moodl
e/mod/folder/view.php?id=
15340
B. Mito C. Relihiyon
[Learning Activity Sheets].
Department of Education.
Diez, L. (2020). Unang
Markahan – Modyul 3:
Pinagmulan ng mga Unang
Pangkat ng Tao sa
Pilipinas [Self-Learning
Modules]. Department of
Education. Retrieved (
June 14, 2023) from
https://r7-
2.lms.deped.gov.ph/moodl
e/mod/folder/view.php?id=
15340
B. Mito C. Relihiyon
[Learning Activity Sheets].
Department of Education.
Diez, L. (2020). Unang
Markahan – Modyul 3:
Pinagmulan ng mga Unang
Pangkat ng Tao sa
Pilipinas [Self-Learning
Modules]. Department of
Education. Retrieved (
June 14, 2023) from
https://r7-
2.lms.deped.gov.ph/moodl
e/mod/folder/view.php?id=
15340
B. Mito C. Relihiyon
[Learning Activity Sheets].
Department of Education.
Diez, L. (2020). Unang
Markahan – Modyul 3:
Pinagmulan ng mga Unang
Pangkat ng Tao sa
Pilipinas [Self-Learning
Modules]. Department of
Education. Retrieved (
June 14, 2023) from
https://r7-
2.lms.deped.gov.ph/moodl
e/mod/folder/view.php?id=
15340
B. Iba pang Kagamitang
Panturo
PowerPoint Presentation,
laptop, SLMs/Learning
Activity Sheets, bolpen,
lapis, kuwaderno
PowerPoint Presentation,
laptop, SLMs/Learning
Activity Sheets, bolpen,
lapis, kuwaderno
PowerPoint Presentation,
laptop, SLMs/Learning
Activity Sheets, bolpen,
lapis, kuwaderno
PowerPoint Presentation,
laptop, SLMs/Learning
Activity Sheets, bolpen,
lapis, kuwaderno
PowerPoint Presentation,
laptop, SLMs/Learning
Activity Sheets, bolpen,
lapis, kuwaderno
III. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa
nakaraang aralin at/o
pagsisimula ng
bagong aralin.
Panuto: Piliin sa Hanay B
ang tinutukoy na pahayag
sa Hanay A. Isulat ang
sagot sa iyong
kuwaderno.
Panuto: Isulat ang Tama
kung ang pangungusap ay
nagsasaad ng wastong
kaisipan at Mali kung hindi.
Isulat ito sa salitang papel.
1. Ang mga
kababaihan noon ay may
mga karapatan sa lipunan.
2. Ang Panahong
Neolitiko ay tinatawag din
na Panahon ng Bagong
Bato.
3. Naging maganda
Panuto: Suriin at pillin sa
ibaba ang tamang paraan
ng pamumuhay ng mga
sinaunang Pilipino sa
panahon ng Pre-Kolonyal.
❖ Naninirahan ang mga
tao sa mga yungib.
❖ Gumamit ng irigasyon
❖ Gumawa ng mga sibat,
palaso, at kutsilyo gamit
ang tanso at bronse
❖ Hinasa at pinakinis nila
ang dati ay magaspang na
Panuto: Punan ng
wastong sagot ang
sumusunod na patlang.
Piliin ang sagot sa loob ng
kahon.]()
Recommended
More Related Content
Similar to W4 AP.docx
Similar to W4 AP.docx (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (20)
W4 AP.docx
- 1. DAILY LESSON LOG FOR IN-PERSON CLASSES Paaralan: SAN ANTONIO E/S PROPER Baitang at Antas V- Guro: ANA MARIE A. MANUEL Asignatura: ARALING PANLIPUNAN Petsa ng Pagtuturo: OCTOBER 2-6,2023 Markahan: UNANG MARKAHAN LUNES MARTES MIYERKOLES HUWEBES BIYERNES I.LAYUNIN A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas B. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino C. Mga Kasanayan sa Pagkatuto/Most Essential Learning Competencies (MELCs) Isulat ang code ng bawat kasanayan. Nasusuri ang paraan ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa panahong Prekolonyal. (AP5PLP-If6) D. Paksang Layunin Nasusuri ang paraan ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa Panahong Pre-kolonyal. II.NILALAMAN Paraan ng Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino sa Panahong Pre-kolonyal Paraan ng Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino sa Panahong Pre-kolonyal Paraan ng Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino sa Panahong Pre-kolonyal Paraan ng Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino sa Panahong Pre-kolonyal LINGGUHANG PAGSUSULIT KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian I. Mga pahina sa Gabay ng Guro pp. 23-27 pp. 23-27 pp. 23-27 pp. 23-27 pp. 23-27 II. Mga pahina sa Kagamitang Pang-mag- aaral pp. 60-82 pp. 60-82 pp. 60-82 pp. 60-82 pp. 60-82 III. Mga pahina sa Teksbuk IV. Karagdagang Kagamitan mula sa portal ng Learning Resource/SLMs/LASs Espinosa, M.V. (2021). Ang Pinagmulan ng Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas Batay sa: A. Teorya (Austronesyano) Valete, M. (2021). Ang Pinagmulan ng Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas Batay sa: A. Teorya (Austronesyano) Valete, M. (2021). Ang Pinagmulan ng Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas Batay sa: A. Teorya (Austronesyano) Valete, M. (2021). Ang Pinagmulan ng Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas Batay sa: A. Teorya (Austronesyano) Valete, M. (2021). Ang Pinagmulan ng Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas Batay sa: A. Teorya (Austronesyano)
- 2. B. Mito C. Relihiyon [Learning Activity Sheets]. Department of Education. Diez, L. (2020). Unang Markahan – Modyul 3: Pinagmulan ng mga Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas [Self-Learning Modules]. Department of Education. Retrieved ( June 14, 2023) from https://r7- 2.lms.deped.gov.ph/moodl e/mod/folder/view.php?id= 15340 B. Mito C. Relihiyon [Learning Activity Sheets]. Department of Education. Diez, L. (2020). Unang Markahan – Modyul 3: Pinagmulan ng mga Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas [Self-Learning Modules]. Department of Education. Retrieved ( June 14, 2023) from https://r7- 2.lms.deped.gov.ph/moodl e/mod/folder/view.php?id= 15340 B. Mito C. Relihiyon [Learning Activity Sheets]. Department of Education. Diez, L. (2020). Unang Markahan – Modyul 3: Pinagmulan ng mga Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas [Self-Learning Modules]. Department of Education. Retrieved ( June 14, 2023) from https://r7- 2.lms.deped.gov.ph/moodl e/mod/folder/view.php?id= 15340 B. Mito C. Relihiyon [Learning Activity Sheets]. Department of Education. Diez, L. (2020). Unang Markahan – Modyul 3: Pinagmulan ng mga Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas [Self-Learning Modules]. Department of Education. Retrieved ( June 14, 2023) from https://r7- 2.lms.deped.gov.ph/moodl e/mod/folder/view.php?id= 15340 B. Mito C. Relihiyon [Learning Activity Sheets]. Department of Education. Diez, L. (2020). Unang Markahan – Modyul 3: Pinagmulan ng mga Unang Pangkat ng Tao sa Pilipinas [Self-Learning Modules]. Department of Education. Retrieved ( June 14, 2023) from https://r7- 2.lms.deped.gov.ph/moodl e/mod/folder/view.php?id= 15340 B. Iba pang Kagamitang Panturo PowerPoint Presentation, laptop, SLMs/Learning Activity Sheets, bolpen, lapis, kuwaderno PowerPoint Presentation, laptop, SLMs/Learning Activity Sheets, bolpen, lapis, kuwaderno PowerPoint Presentation, laptop, SLMs/Learning Activity Sheets, bolpen, lapis, kuwaderno PowerPoint Presentation, laptop, SLMs/Learning Activity Sheets, bolpen, lapis, kuwaderno PowerPoint Presentation, laptop, SLMs/Learning Activity Sheets, bolpen, lapis, kuwaderno III. PAMAMARAAN A. Balik-Aral sa nakaraang aralin at/o pagsisimula ng bagong aralin. Panuto: Piliin sa Hanay B ang tinutukoy na pahayag sa Hanay A. Isulat ang sagot sa iyong kuwaderno. Panuto: Isulat ang Tama kung ang pangungusap ay nagsasaad ng wastong kaisipan at Mali kung hindi. Isulat ito sa salitang papel. 1. Ang mga kababaihan noon ay may mga karapatan sa lipunan. 2. Ang Panahong Neolitiko ay tinatawag din na Panahon ng Bagong Bato. 3. Naging maganda Panuto: Suriin at pillin sa ibaba ang tamang paraan ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa panahon ng Pre-Kolonyal. ❖ Naninirahan ang mga tao sa mga yungib. ❖ Gumamit ng irigasyon ❖ Gumawa ng mga sibat, palaso, at kutsilyo gamit ang tanso at bronse ❖ Hinasa at pinakinis nila ang dati ay magaspang na Panuto: Punan ng wastong sagot ang sumusunod na patlang. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
- 3. ang buhay ng mga alipin dahil sila ang pinakamataas na uri ng tao sa lipunan noon. 4. Napayaman ang kulturang Pilipino dahil sa pakikipag-ugnayan sa mga dayuhan. 5. Nagkaroon ng espesyalisasyon sa paggawa noon dahil sa pag-usbong ng kanilang uri ng pamumuhay. mga kasangkapang bato. ❖ Nabuhay sa pangangalap ng pagkain ❖ Natututong magsaka at maghayupan ang mga Pilipino. ❖ Natututo silang gumawa ng mga banga at palayok. ❖ Gumamit sila ng mga kasangkapang yari sa tanso at bronse. ❖ Gumamit ang mga tao ng magaspang na kasangkapang bato. ❖ Naninirahan ang mga tao sa tabi ng mga dagat at ilog. 1. Isinasagawa sa pamamagitan ng paghiwa sa bisig gamit ang punyal at pagpapatulo ng dugo sa kopang may alak ________. 2. Mga kababaihang nagsisilbing mga espirituwal na pinuno sa sinaunang pamayanang Pilipino ________. 3. Ang ________ ay mga lumayang tao mula sa pagkakaalipin. 4. Nadiskubre ang pagtatanim ng mga halaman noong panahon ng ___________na naging dahilan ng pagtira ng mga ninuno sa isang kumunidad. 5. Ang aliping ___________ may sariling bahay at naninilbihan lang sa datu kung may okasyon. B. Paghahabi sa layunin ng aralin Ikaw ba ay pamilyar sa mga sinaunang kagamitan na ginamit ng mga Pilipino upang mabuhay? Bakit napakahalaga ng bato, kahoy at apoy sa mga sinaunang Pilipino? Paano maipapaliwanag ng pagbabago ng panahon ang uri ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino? Paano nabago ang paraan ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino kasabay sa pagbabago ng katalonan sanduguan neolitiko saguiguilid timawa namamahay
- 4. C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa bagong aralin. Simula pa man ang pagdating ng mga mananakop, ang mga sinaunang Pilipino ay may sariling sistema at layunin sa lipunan na pinaiiral upang maging maayos at masagana ang kanilang pamumuhay. Sa paglipas ng panahon ang pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino ay kanilang napaunlad. Sila ay nagpatuloy sa pagtuklas at lumikha ng mga bagay mula sa kanilang kapaligiran. Ang mga nalikha nila ay nagbigay daan upang lalong bumuti, umayos at naging mas madali ang kanilang pang araw-araw na pamumuhay. Simula pa man ang pagdating ng mga mananakop, ang mga sinaunang Pilipino ay may sariling sistema at layunin sa lipunan na pinaiiral upang maging maayos at masagana ang kanilang pamumuhay. Sa paglipas ng panahon ang pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino ay kanilang napaunlad. Sila ay nagpatuloy sa pagtuklas at lumikha ng mga bagay mula sa kanilang kapaligiran. Ang mga nalikha nila ay nagbigay daan upang lalong bumuti, umayos at naging mas madali ang kanilang pang araw-araw na pamumuhay. Simula pa man ang pagdating ng mga mananakop, ang mga sinaunang Pilipino ay may sariling sistema at layunin sa lipunan na pinaiiral upang maging maayos at masagana ang kanilang pamumuhay. Sa paglipas ng panahon ang pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino ay kanilang napaunlad. Sila ay nagpatuloy sa pagtuklas at lumikha ng mga bagay mula sa kanilang kapaligiran. Ang mga nalikha nila ay nagbigay daan upang lalong bumuti, umayos at naging mas madali ang kanilang pang araw-araw na pamumuhay. Simula pa man ang pagdating ng mga mananakop, ang mga sinaunang Pilipino ay may sariling sistema at layunin sa lipunan na pinaiiral upang maging maayos at masagana ang kanilang pamumuhay. Sa paglipas ng panahon ang pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino ay kanilang napaunlad. Sila ay nagpatuloy sa pagtuklas at lumikha ng mga bagay mula sa kanilang kapaligiran. Ang mga nalikha nila ay nagbigay daan upang lalong bumuti, umayos at naging mas madali ang kanilang pang araw-araw na pamumuhay. D. Pagtalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #1 Bago pa man dumating ang mga mananakop, may umiral ng sistema o kaayusan sa lipunan ang mga sinaunang Pilipino na gumabay sa kanilang maayos at masaganang pamumuhay Bago pa man dumating ang mga mananakop, may umiral ng sistema o kaayusan sa lipunan ang mga sinaunang Pilipino na gumabay sa kanilang maayos at masaganang pamumuhay Bago pa man dumating ang mga mananakop, may umiral ng sistema o kaayusan sa lipunan ang mga sinaunang Pilipino na gumabay sa kanilang maayos at masaganang pamumuhay Bago pa man dumating ang mga mananakop, may umiral ng sistema o kaayusan sa lipunan ang mga sinaunang Pilipino na gumabay sa kanilang maayos at masaganang pamumuhay E. Pagtalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #2 PAMUMUHAY AT TEKNOLOHIYA NG MGA SINAUNANG PILIPINO Nakatuklas at nakagawa ng iba’t ibang kasangkapan ang ating mga ninuno na kanilang PAMUMUHAY AT TEKNOLOHIYA NG MGA SINAUNANG PILIPINO Nakatuklas at nakagawa ng iba’t ibang kasangkapan ang ating mga ninuno na kanilang PAMUMUHAY AT TEKNOLOHIYA NG MGA SINAUNANG PILIPINO Nakatuklas at nakagawa ng iba’t ibang kasangkapan ang ating mga ninuno na kanilang PAMUMUHAY AT TEKNOLOHIYA NG MGA SINAUNANG PILIPINO Nakatuklas at nakagawa ng iba’t ibang kasangkapan ang ating mga ninuno na kanilang
- 5. ginamit upang mapadali ang kanilang pamumuhay sa araw-araw. Ang mga kasangkapang kanilang ginawa ay nagbago at napakinis sa paglipas ng panahon, patunay ng pag- unlad ang kanilang kaalaman sa teknolohiya. Mula sa paggamit ng bato ay gumamit sila ng metal bilang pangunahing materyal ng kanilang mga kasangkapan. Kasabay sa pagbabago at pag-unlad ng mga kasangkapang ito ang pag-unlad din sa pamumuhay ng ating mga ninuno. Tinawag ang mga yugtong ito ng kasaysayan bilang Panahon ng Bato na nahahati sa Panahong Paleolitiko o Lumang Bato at Panahong Neolitiko o Bagong Bato at Panahon ng Metal. Panahon ng Bato Natutuhan ng mga sinaunang tao ang paggamit ng mga kasangkapang bato. Dito nagsimulang umusbong ang mga pamayanan at sinaunang kultura ng mga Pilipino tulad ng masasalamin mula sa mga natagpuang labi at ginamit upang mapadali ang kanilang pamumuhay sa araw-araw. Ang mga kasangkapang kanilang ginawa ay nagbago at napakinis sa paglipas ng panahon, patunay ng pag- unlad ang kanilang kaalaman sa teknolohiya. Mula sa paggamit ng bato ay gumamit sila ng metal bilang pangunahing materyal ng kanilang mga kasangkapan. Kasabay sa pagbabago at pag-unlad ng mga kasangkapang ito ang pag-unlad din sa pamumuhay ng ating mga ninuno. Tinawag ang mga yugtong ito ng kasaysayan bilang Panahon ng Bato na nahahati sa Panahong Paleolitiko o Lumang Bato at Panahong Neolitiko o Bagong Bato at Panahon ng Metal. Panahon ng Bato Natutuhan ng mga sinaunang tao ang paggamit ng mga kasangkapang bato. Dito nagsimulang umusbong ang mga pamayanan at sinaunang kultura ng mga Pilipino tulad ng masasalamin mula sa mga natagpuang labi at ginamit upang mapadali ang kanilang pamumuhay sa araw-araw. Ang mga kasangkapang kanilang ginawa ay nagbago at napakinis sa paglipas ng panahon, patunay ng pag- unlad ang kanilang kaalaman sa teknolohiya. Mula sa paggamit ng bato ay gumamit sila ng metal bilang pangunahing materyal ng kanilang mga kasangkapan. Kasabay sa pagbabago at pag-unlad ng mga kasangkapang ito ang pag-unlad din sa pamumuhay ng ating mga ninuno. Tinawag ang mga yugtong ito ng kasaysayan bilang Panahon ng Bato na nahahati sa Panahong Paleolitiko o Lumang Bato at Panahong Neolitiko o Bagong Bato at Panahon ng Metal. Panahon ng Bato Natutuhan ng mga sinaunang tao ang paggamit ng mga kasangkapang bato. Dito nagsimulang umusbong ang mga pamayanan at sinaunang kultura ng mga Pilipino tulad ng masasalamin mula sa mga natagpuang labi at ginamit upang mapadali ang kanilang pamumuhay sa araw-araw. Ang mga kasangkapang kanilang ginawa ay nagbago at napakinis sa paglipas ng panahon, patunay ng pag- unlad ang kanilang kaalaman sa teknolohiya. Mula sa paggamit ng bato ay gumamit sila ng metal bilang pangunahing materyal ng kanilang mga kasangkapan. Kasabay sa pagbabago at pag-unlad ng mga kasangkapang ito ang pag-unlad din sa pamumuhay ng ating mga ninuno. Tinawag ang mga yugtong ito ng kasaysayan bilang Panahon ng Bato na nahahati sa Panahong Paleolitiko o Lumang Bato at Panahong Neolitiko o Bagong Bato at Panahon ng Metal. Panahon ng Bato Natutuhan ng mga sinaunang tao ang paggamit ng mga kasangkapang bato. Dito nagsimulang umusbong ang mga pamayanan at sinaunang kultura ng mga Pilipino tulad ng masasalamin mula sa mga natagpuang labi at
- 6. kasangkapan sa mga yungib sa Palawan at Cagayan. Nahahati sa dalawa ang Panahon ng Bato: ang Panahong Paleolitiko at ang Panahong Neolitiko. Panahong Paleolitiko o Panahon ng Lumang Bato (500 000-600 B.C.E.) Nabuhay ang mga Taong Tabon, nanirahan sila sa mga yungib at gumamit ng mga tinapyas na bato at magagaspang bilang kasangkapan. Nabuhay sila sa pangangaso at pangangalap ng pagkain. Mula sa mga nahukay na buto ng malalaking hayop tulad ng baboy-ramo at usa na nabuhay may 4000- 8000 taon na ang nakalilipas sa Guri Cave (Tabon Cave Complex sa Palawan), napatunayan ng mga antropologo na higit na mahusay mangaso ang mga sinaunang tao sa naturang yungib kaysa sa Taong Tabon. Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong kasangkapan sa mga yungib sa Palawan at Cagayan. Nahahati sa dalawa ang Panahon ng Bato: ang Panahong Paleolitiko at ang Panahong Neolitiko. Panahong Paleolitiko o Panahon ng Lumang Bato (500 000-600 B.C.E.) Nabuhay ang mga Taong Tabon, nanirahan sila sa mga yungib at gumamit ng mga tinapyas na bato at magagaspang bilang kasangkapan. Nabuhay sila sa pangangaso at pangangalap ng pagkain. Mula sa mga nahukay na buto ng malalaking hayop tulad ng baboy-ramo at usa na nabuhay may 4000- 8000 taon na ang nakalilipas sa Guri Cave (Tabon Cave Complex sa Palawan), napatunayan ng mga antropologo na higit na mahusay mangaso ang mga sinaunang tao sa naturang yungib kaysa sa Taong Tabon. Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong kasangkapan sa mga yungib sa Palawan at Cagayan. Nahahati sa dalawa ang Panahon ng Bato: ang Panahong Paleolitiko at ang Panahong Neolitiko. Panahong Paleolitiko o Panahon ng Lumang Bato (500 000-600 B.C.E.) Nabuhay ang mga Taong Tabon, nanirahan sila sa mga yungib at gumamit ng mga tinapyas na bato at magagaspang bilang kasangkapan. Nabuhay sila sa pangangaso at pangangalap ng pagkain. Mula sa mga nahukay na buto ng malalaking hayop tulad ng baboy-ramo at usa na nabuhay may 4000- 8000 taon na ang nakalilipas sa Guri Cave (Tabon Cave Complex sa Palawan), napatunayan ng mga antropologo na higit na mahusay mangaso ang mga sinaunang tao sa naturang yungib kaysa sa Taong Tabon. Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong kasangkapan sa mga yungib sa Palawan at Cagayan. Nahahati sa dalawa ang Panahon ng Bato: ang Panahong Paleolitiko at ang Panahong Neolitiko. Panahong Paleolitiko o Panahon ng Lumang Bato (500 000-600 B.C.E.) Nabuhay ang mga Taong Tabon, nanirahan sila sa mga yungib at gumamit ng mga tinapyas na bato at magagaspang bilang kasangkapan. Nabuhay sila sa pangangaso at pangangalap ng pagkain. Mula sa mga nahukay na buto ng malalaking hayop tulad ng baboy-ramo at usa na nabuhay may 4000- 8000 taon na ang nakalilipas sa Guri Cave (Tabon Cave Complex sa Palawan), napatunayan ng mga antropologo na higit na mahusay mangaso ang mga sinaunang tao sa naturang yungib kaysa sa Taong Tabon. Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong
- 7. Bato (6000-500 B.C.E) Nilisan ng mga sinaunang tao ang mga yungib at nagsimulang paunlarin ang kanilang pamumuhay ayon sa kanilang pangangailangan at hamon ng kapaligiran. Hinasa at pinakinis nila ang dati ay magaspang ng mga kasangkapang bato. Nagsimula silang manirahan sa tabi ng dagat at ilog. Natutuhan din nilang magsaka at mag-alaga ng hayop. Natuto pa silang gumamit ng irigasyon sa pagsasaka ng palay, taro, nipa, at iba pa. Ang pagkakaroon ng tiyak na mapagkukunan ng pagkain ng mga sinaunang tao sa pamamagitan ng pangingisda at pagsasaka ang dahilan ng pagiging sedentaryo o permanente ng kanilang paninirahan. Natuto ring gumawa ng mga banga at palayok ang mga sinaunang Pilipino sa panahong ito. Ginamit nila itong imbakan ng mga sobrang pagkain at sisidlan ng mga Bato (6000-500 B.C.E) Nilisan ng mga sinaunang tao ang mga yungib at nagsimulang paunlarin ang kanilang pamumuhay ayon sa kanilang pangangailangan at hamon ng kapaligiran. Hinasa at pinakinis nila ang dati ay magaspang ng mga kasangkapang bato. Nagsimula silang manirahan sa tabi ng dagat at ilog. Natutuhan din nilang magsaka at mag-alaga ng hayop. Natuto pa silang gumamit ng irigasyon sa pagsasaka ng palay, taro, nipa, at iba pa. Ang pagkakaroon ng tiyak na mapagkukunan ng pagkain ng mga sinaunang tao sa pamamagitan ng pangingisda at pagsasaka ang dahilan ng pagiging sedentaryo o permanente ng kanilang paninirahan. Natuto ring gumawa ng mga banga at palayok ang mga sinaunang Pilipino sa panahong ito. Ginamit nila itong imbakan ng mga sobrang pagkain at sisidlan ng mga Bato (6000-500 B.C.E) Nilisan ng mga sinaunang tao ang mga yungib at nagsimulang paunlarin ang kanilang pamumuhay ayon sa kanilang pangangailangan at hamon ng kapaligiran. Hinasa at pinakinis nila ang dati ay magaspang ng mga kasangkapang bato. Nagsimula silang manirahan sa tabi ng dagat at ilog. Natutuhan din nilang magsaka at mag-alaga ng hayop. Natuto pa silang gumamit ng irigasyon sa pagsasaka ng palay, taro, nipa, at iba pa. Ang pagkakaroon ng tiyak na mapagkukunan ng pagkain ng mga sinaunang tao sa pamamagitan ng pangingisda at pagsasaka ang dahilan ng pagiging sedentaryo o permanente ng kanilang paninirahan. Natuto ring gumawa ng mga banga at palayok ang mga sinaunang Pilipino sa panahong ito. Ginamit nila itong imbakan ng mga sobrang pagkain at sisidlan ng mga Bato (6000-500 B.C.E) Nilisan ng mga sinaunang tao ang mga yungib at nagsimulang paunlarin ang kanilang pamumuhay ayon sa kanilang pangangailangan at hamon ng kapaligiran. Hinasa at pinakinis nila ang dati ay magaspang ng mga kasangkapang bato. Nagsimula silang manirahan sa tabi ng dagat at ilog. Natutuhan din nilang magsaka at mag-alaga ng hayop. Natuto pa silang gumamit ng irigasyon sa pagsasaka ng palay, taro, nipa, at iba pa. Ang pagkakaroon ng tiyak na mapagkukunan ng pagkain ng mga sinaunang tao sa pamamagitan ng pangingisda at pagsasaka ang dahilan ng pagiging sedentaryo o permanente ng kanilang paninirahan. Natuto ring gumawa ng mga banga at palayok ang mga sinaunang Pilipino sa panahong ito. Ginamit nila itong imbakan ng mga sobrang pagkain at sisidlan ng mga
- 8. buto ng kanilang mga yumao. Dahil sa pag-unlad ng sinaunang pamayanan ng mga Pilipino nagkaroon sila ng espesyalisasyon sa paggawa, tulad ng pagsasaka, pangingisda, at pangangaso, gayundin ng paghahabi, paggawa ng bangka at pagpapalayok. Panahon ng Metal Natuklasan ng ating mga ninuno ang paggamit ng metal. Nahati ito sa dalawa: ang Maagang Panahon ng Metal at ang Maunlad na Panahon ng Metal. Maagang Panahon ng Metal (800-250 B.C.E.) Ilan sa mga halimbawa ng mga kasangkapan ng panahong ito ay natagpuan sa Palawan, Masbate, at Bulacan tulad ng sibat, palaso, at kutsilyo. Gawa ang mga ito sa tanso at bronse. Ang tanso ay maaaring namina nila sa mga kabundukan, ng Pilipinas. Samantala, pinaniniwalaan ang mga antropologo na ang bronse buto ng kanilang mga yumao. Dahil sa pag-unlad ng sinaunang pamayanan ng mga Pilipino nagkaroon sila ng espesyalisasyon sa paggawa, tulad ng pagsasaka, pangingisda, at pangangaso, gayundin ng paghahabi, paggawa ng bangka at pagpapalayok. Panahon ng Metal Natuklasan ng ating mga ninuno ang paggamit ng metal. Nahati ito sa dalawa: ang Maagang Panahon ng Metal at ang Maunlad na Panahon ng Metal. Maagang Panahon ng Metal (800-250 B.C.E.) Ilan sa mga halimbawa ng mga kasangkapan ng panahong ito ay natagpuan sa Palawan, Masbate, at Bulacan tulad ng sibat, palaso, at kutsilyo. Gawa ang mga ito sa tanso at bronse. Ang tanso ay maaaring namina nila sa mga kabundukan, ng Pilipinas. Samantala, pinaniniwalaan ang mga antropologo na ang bronse buto ng kanilang mga yumao. Dahil sa pag-unlad ng sinaunang pamayanan ng mga Pilipino nagkaroon sila ng espesyalisasyon sa paggawa, tulad ng pagsasaka, pangingisda, at pangangaso, gayundin ng paghahabi, paggawa ng bangka at pagpapalayok. Panahon ng Metal Natuklasan ng ating mga ninuno ang paggamit ng metal. Nahati ito sa dalawa: ang Maagang Panahon ng Metal at ang Maunlad na Panahon ng Metal. Maagang Panahon ng Metal (800-250 B.C.E.) Ilan sa mga halimbawa ng mga kasangkapan ng panahong ito ay natagpuan sa Palawan, Masbate, at Bulacan tulad ng sibat, palaso, at kutsilyo. Gawa ang mga ito sa tanso at bronse. Ang tanso ay maaaring namina nila sa mga kabundukan, ng Pilipinas. Samantala, pinaniniwalaan ang mga antropologo na ang bronse buto ng kanilang mga yumao. Dahil sa pag-unlad ng sinaunang pamayanan ng mga Pilipino nagkaroon sila ng espesyalisasyon sa paggawa, tulad ng pagsasaka, pangingisda, at pangangaso, gayundin ng paghahabi, paggawa ng bangka at pagpapalayok. Panahon ng Metal Natuklasan ng ating mga ninuno ang paggamit ng metal. Nahati ito sa dalawa: ang Maagang Panahon ng Metal at ang Maunlad na Panahon ng Metal. Maagang Panahon ng Metal (800-250 B.C.E.) Ilan sa mga halimbawa ng mga kasangkapan ng panahong ito ay natagpuan sa Palawan, Masbate, at Bulacan tulad ng sibat, palaso, at kutsilyo. Gawa ang mga ito sa tanso at bronse. Ang tanso ay maaaring namina nila sa mga kabundukan, ng Pilipinas. Samantala, pinaniniwalaan ang mga antropologo na ang bronse
- 9. ay buhat sa mga mangagalakal ng Timog- Silanagang Asya na nakipagkalakalan sa mga sinaunang Pilipino. Nahukay rin ang ilang palamuti tulad ng Ling-ling- o at ilang yari sa jade. Natuto na rin ang mga tao na gumawa ng alahas na yari sa ginto. Maunlad na Panahon ng Metal Higit na napaghusay ng mga sinaunang Pilipino ang kanilang mga kasangkapang metal. Natuto ang mga tao na magpanday ng bakal upang gawing kagamitan at armas. Patunay rito ang mga nahukay na talim ng sibat, kampit, gulok, palayok, kutsilyo at iba pang sandata sa Kalanay sa Masbate at Novaliches sa Quezon City. ay buhat sa mga mangagalakal ng Timog- Silanagang Asya na nakipagkalakalan sa mga sinaunang Pilipino. Nahukay rin ang ilang palamuti tulad ng Ling-ling- o at ilang yari sa jade. Natuto na rin ang mga tao na gumawa ng alahas na yari sa ginto. Maunlad na Panahon ng Metal Higit na napaghusay ng mga sinaunang Pilipino ang kanilang mga kasangkapang metal. Natuto ang mga tao na magpanday ng bakal upang gawing kagamitan at armas. Patunay rito ang mga nahukay na talim ng sibat, kampit, gulok, palayok, kutsilyo at iba pang sandata sa Kalanay sa Masbate at Novaliches sa Quezon City. ay buhat sa mga mangagalakal ng Timog- Silanagang Asya na nakipagkalakalan sa mga sinaunang Pilipino. Nahukay rin ang ilang palamuti tulad ng Ling-ling- o at ilang yari sa jade. Natuto na rin ang mga tao na gumawa ng alahas na yari sa ginto. Maunlad na Panahon ng Metal Higit na napaghusay ng mga sinaunang Pilipino ang kanilang mga kasangkapang metal. Natuto ang mga tao na magpanday ng bakal upang gawing kagamitan at armas. Patunay rito ang mga nahukay na talim ng sibat, kampit, gulok, palayok, kutsilyo at iba pang sandata sa Kalanay sa Masbate at Novaliches sa Quezon City. ay buhat sa mga mangagalakal ng Timog- Silanagang Asya na nakipagkalakalan sa mga sinaunang Pilipino. Nahukay rin ang ilang palamuti tulad ng Ling-ling- o at ilang yari sa jade. Natuto na rin ang mga tao na gumawa ng alahas na yari sa ginto. Maunlad na Panahon ng Metal Higit na napaghusay ng mga sinaunang Pilipino ang kanilang mga kasangkapang metal. Natuto ang mga tao na magpanday ng bakal upang gawing kagamitan at armas. Patunay rito ang mga nahukay na talim ng sibat, kampit, gulok, palayok, kutsilyo at iba pang sandata sa Kalanay sa Masbate at Novaliches sa Quezon City. F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Panuto: Isulat sa patlang ang TAMA kung ang isinasaad ng mga sumusunod na pangungusap ay naaangkop at MALI naman kung hindi naaangkop. ____1. Sa Panahon ng Paleolitiko tinatayang nabuhay ang mga Taong Panuto: Isulat sa patlang ang TAMA kung ang isinasaad ng mga sumusunod na pangungusap ay naaangkop at MALI naman kung hindi naaangkop. ____1. Natutuhan ng mga Pilipino ang pagkain ng prutas at gulay sa Panuto: Kilalanin ang mga pahayag kung itoy naglalarawan sa Panahong Paleolitiko at sa ikalawang hanay para sa Panahong Neolitiko at Ikatlong hanay para sa Panahon ng Metal. Pana Pana Pana Panuto: Kilalanin ang mga pahayag kung itoy naglalarawan sa Panahong Paleolitiko at sa ikalawang hanay para sa Panahong Neolitiko at Ikatlong hanay para sa Panahon ng Metal. Pana Pana Pana
- 10. Tabon. ____2. Ilang halimbawa ng mga kasangkapan noong Maagang Panahon ng Metal ay natagpuan sa Puerto Prinsesa, Malate, at Bulacan. ____3. Natutong magsaka at maghayupan ang mga Pilipino sa Panahon ng Neolitiko. ____4. Sa Panahong Paleolitiko pangangaso at pangangalap ng pagkain ang kanilang paraan ng pamumuhay. ____5. Hinasa at pinakinis ng mga tao ang dati ay magaspang na mga kasangkapang bato sa Panahon ng Metal. Panahon ng Neolitiko. ____2. Sa panahon ng Metal ang mga Pilipino ay natutong magpaamo ng mga hayop tulad ng kambing, baka at baboy. ____3. Nakagawa ng mga palamuti at disenyo gaya ng mga hikaw, kuwintas at pulseras ang mga Pilipino sa panahon ng Metal. ____4. Sa panahon ng Paleolitiko ang mga Pilipino ay umaasa lamang sa kalikasan. ____5. Bronse ang unang metal na ginamit ng mga Pilipino sa Panahon ng Metal. hong Paleo litiko hong Neolit iko hon ng Metal 1. Pag-unlad ng transportasyon 2. Nanirahan ang mga tao sa mga yungib. 3. Natututong magsaka at maghayupan ang mga Pilipino. 4. Gumamit ang mga tao ng magaspang na kasangkapang bato. 5. Nagawa nila ang mga talim ng sibat, kutsilyo at iba pang sandata. hong Paleo litiko hong Neolit iko hon ng Metal 1. Paggamit ng backloom weaving para sa paghahabi ng tela 2. Naging permanente o sedentaryo ang paninirahan ng mga tao 3. Natutong gumawa ng banga at palayok ang mga sinaunang Pilipino. 4. Gumawa ng mga alahas at kagamitang pandigma gamit ang tanso. 5. Naninirahan ang mga tao sa tabi ng mga dagat at ilog. G. Paglalapat ng Aralin sa pang-araw-araw na buhay Bilang isang mag-aaral, paano mo mapapahalagahan ang uri ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa kasalukuyang panahon? Bilang isang mag-aaral, paano mo mapapahalagahan ang uri ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa kasalukuyang panahon? Magbigay ng limang (5) pagbabago sa ating pamumuhay ngayon nawala na sa panahon ng mga sinaunang Pilipino. Magbigay ng limang (5) pagbabago sa ating pamumuhay ngayon nawala na sa panahon ng mga sinaunang Pilipino. H. Paglalahat ng Aralin Ano ang isa sa mga paraan ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa panahong pre-kolonyal? Ano ang isa sa mga paraan ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino sa panahong pre-kolonyal? Anong uri ng pamumuhay ang mayroon ang mga sinaunang Pilipino? Anong uri ng pamumuhay ang mayroon ang mga sinaunang Pilipino? I. Pagtataya ng Aralin Panuto: Isulat sa patlang ang Panahong Paleolitiko, Panahong Neolitiko, o Panahong Panuto: Isulat sa patlang ang Panahong Paleolitiko, Panahong Neolitiko, o Panahong Panuto: Punan ang bawat hanay ng mahahalagang impormasyon tungkol sa mga sinaunang Pilipino. Panuto: Bilang isang mag- aaral, ano-ano sa tingin mo ang naging kasanayang nagpaunlad sa mga
- 11. Metal ang isinasaad ng bawat pangungusap. _____________1. Ang mga tao ay nakipagkalakalan sa mga mangangalakal sa Timog- Silangang Asya. _____________2. Nanirahan ang mga tao sa mga yungib. _____________3. Gumamit ang mga tao ng magagaspang na kasangkapang bato. _____________4. Natutong magmina ang mga tao sa mga kabundukan. _____________5. Nanirahan ang mga tao sa tabi ng mga dagat at ilog. Metal ang isinasaad ng bawat pangungusap. _____________1. Gumawa ng talim sibat, gulok, kutsilyo at iba pang sandata. _____________2. Naging permanente ang paninirahan ng mga tao. _____________3. Natutong magsaka at mag- alaga ng hayop ang mga Pilipino. _____________4. Nagkaroon ng espesyalisasyon sa paggawa ang mga tao. _____________5. Panahong nabuhay ang Taong Tabon. PANA HON G PRE- KOLO NYAL URI NG KASA NGK APAN PARA AN NG PAM UMU HAY sinaunang Pilipino at ano ang mga kasanayang mayroon ka na nais mong gawin? Mga kasanaya n ng mga sinaunan g Pilipino Mga nakasana yan ng sinaunan g Pilipino na nais kong gawin J. Karagdagang Gawain para sa takdang-aralin at remediation IV. Mga Tala V. PAGNINILAY A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya. B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain
- 12. para sa remediation. C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin. D. Bilang ng mga mag- aaral na magpapatuloy sa remediation. E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? F. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? Prepared by: Checked by: ANA MARIE A. MANUEL JOANNE P. LOPENA Teacher School Head