1. Co-funded by the
Erasmus+ Programme
of the European Union
www.circularcreatives.eu
Χτίζοντας πίσω καλύτερα, από το
γραμμικό στο κυκλικό: Γιατί οι
κυκλικές πρακτικές είναι το μέλλον για
τις επιχειρήσεις;
ΜΟΝΑΔΑ 3
Το έργο αυτό διατίθεται με άδεια Creative Comm4.0 International
License http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
2. The European Commission support for the production of this publication does not
constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors,
and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the
information contained therein
01
Παρουσιάσεις ενότητας
Περιεχόμενο
Εισαγωγή στο μάθημα
Από τη γραμμική στην κυκλική
οικονομία
03 Βασικές έννοιες της κυκλικής
οικονομίας
02
Χτίζοντας πίσω καλύτερα, από το γραμμικό στο
κυκλικό: Γιατί οι κυκλικές πρακτικές είναι το
μέλλον για τις επιχειρήσεις;
4. The European Commission support for the production of this publication does not
constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors,
and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the
information contained therein
Ορισμός του θέματος
Κάθε ενότητα έχει τους
ακόλουθους επιμέρους
τίτλους Χαρακτηριστικά και αρχές του
θέματος
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
του θέματος
Βίντεο
Αφόρμηση για συζήτηση
Επισκόπηση τμήματος
8. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Γιατί οι επιχειρήσεις πρέπει να υιοθετήσουν την
κυκλικότητα;
4
Μετάβαση από τη γραμμική οικονομία στην κυκλική
οικονομία
5
Οφέλη από τη μετάβαση από τη γραμμική οικονομία
στην κυκλική οικονομία
6
Μαθησιακοί στόχοι
13. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Ο ρόλος των επιχειρήσεων στην κυκλική οικονομία
1
Στρατηγικές επιχειρηματικών μοντέλων κυκλικής
οικονομίας
2
Πορεία προς την κυκλική οικονομία
3
Μαθησιακοί στόχοι
17. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Αμερικανικό Συμβούλιο Χημείας. 2019. "Οικονομικό δυναμικό των προηγμένων
τεχνολογιών ανακύκλωσης στις ΗΠΑ". Αμερικανικό Συμβούλιο Χημείας. Διαθέσιμο
στο διαδίκτυο
Benyus, J. 1997. Βιομιμητισμός: Καινοτομία εμπνευσμένη από τη φύση. Harper
Perennial. ISBN: 0-06-053322-6
Boulding, K. E. 1966. The Economics of the Coming Spaceship Earth. Διαθέσιμο
μέσω PDF
Ίδρυμα Ellen MacArthur. n.d. "Τι είναι η κυκλική οικονομία". Ίδρυμα Ellen
MacArthur. Διαθέσιμο στο διαδίκτυο
Επιστημονικό συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Ακαδημιών. 2015. Κυκλική οικονομία:
Σχολιασμός από την οπτική γωνία των φυσικών και κοινωνικών επιστημών.
Συστάσεις για περαιτέρω υλικό μελέτης (Ενότητα 2)
18. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Σε αυτή την εισαγωγή, θα καλύψουμε τα ακόλουθα σημεία:
• Γενικό πεδίο εφαρμογής και κίνητρα αυτού του μαθήματος
• Πώς φέρνει την κυκλική οικονομία σε εσάς
• Οι γενικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κυκλικότητα
• Οι μεγάλες συνεισφορές της κυκλικής οικονομίας.
1. Εισαγωγή στο μάθημα
19. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Οι δύο τύποι οικονομικών μοντέλων είναι
• Η γραμμική οικονομία
• Η κυκλική οικονομία
Ποιοι είναι οι δύο τύποι οικονομικών μοντέλων
https://www.slideteam.net/linear-vs-circular-economy-framework.html
21. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Γραμμική οικονομία - Ορισμός
Η γραμμική οικονομία είναι ένα θέμα που
χρησιμοποιείται βασικά για να περιγράψει τα παλαιά
παραδοσιακά μοντέλα και οικονομικά συστήματα που
ακολουθούν μια πολύ εύκολη και απλή προσέγγιση
στην κατανάλωση και την παραγωγή.
Αν και η γραμμική οικονομία είναι μια πολύ απλή και
εύκολη στην εφαρμογή της μέθοδος, λαμβάνοντας
υπόψη τις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με την
κοινωνική ασφάλεια του περιβάλλοντος και τη
βιωσιμότητα της σύγχρονης ανθρώπινης κοινωνίας, η
οποία περιλαμβάνει επίσης την ταλαιπωρία που
προκαλείται από την παρούσα κλιματική κατάσταση
έκτακτης ανάγκης. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό πολλοί
22. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Γραμμική οικονομία
Πηγή
Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για
την παραγωγή προϊόντων, μετά τη χρήση
τους, καταλήγουν σε χωματερές. Στις
οικονομίες που βασίζονται στην
ανακύκλωση, τα εν λόγω απόβλητα
επαναχρησιμοποιούνται. Μάθετε
περισσότερα στο: Κυκλική Οικονομία για
την Ινδία: Διαχείριση αποβλήτων και
παραγωγή ενέργειας
23. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Γραμμική οικονομία
Ένα οικονομικό μοντέλο που βασίζεται στην ακολουθία πάρε (πρώτες ύλες),
φτιάξε (προϊόντα), χρησιμοποίησε (κατανάλωσε), πέταξε (μη ανακυκλώσιμα
απόβλητα), το οποίο έχει αποδειχθεί μη βιώσιμο τόσο για την κατανάλωση
πόρων όσο και για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του. Μάθετε περισσότερα
στο: Τουρισμός Κυκλική Οικονομία: Ατζέντα έρευνας
Ένα παραδοσιακό οικονομικό παράδειγμα που συνίσταται στην εξόρυξη
πρώτων υλών, στη μετατροπή τους, στην παραγωγή και κατανάλωση αγαθών
και υπηρεσιών και στην απόρριψη των αποβλήτων που προκύπτουν. Μάθετε
περισσότερα στο: Τουρισμού: Κατευθυντήριες αρχές σχεδιασμού για τον
κυκλικό τουρισμό
Η οικονομία όπου το περιβάλλον είναι ένας απλός φυσικός δωρεάν πόρος.
Μάθετε περισσότερα στο: Circular Economy and Circular Business Models in the
Actual Global Ecological Context: Διάφορες προσεγγίσεις.
Πηγή
24. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Γραμμική οικονομία
Η οικονομία στην οποία τα βήματα είναι πάντα τα ίδια, συλλέγεις υλικά, τα μετατρέπεις και τα
χρησιμοποιείς, χωρίς να επαναχρησιμοποιείς τίποτα. Μάθετε περισσότερα στο: Συνέργειες
κυκλικής οικονομίας και διαχείρισης κινδύνων σε περιβάλλοντα που προκαλούν αναταραχή.
Πρόκειται για ένα παραδοσιακό οικονομικό μοντέλο που βασίζεται στην προσέγγιση της
χρήσης των πόρων "πάρε-φτιάξε-διάθεσε". Μάθετε περισσότερα στο: Κυκλική Οικονομία ως
νέο πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης: Ορισμένα ανοικτά ερωτήματα και ζητήματα
Ένα σύστημα που εξάγει έναν πόρο, παράγει ένα προϊόν και στη συνέχεια το πουλάει. Κατά τη
διαδικασία αυτή παράγεται οτιδήποτε μη απαιτούμενο και επίσης το τελικό προϊόν στο τέλος
της ζωής του κελύφους του απορρίπτεται ως απόβλητο, αγνοώντας την έννοια της
επαναχρησιμοποίησης ή της ανακύκλωσης.
Ένα οικονομικό μοντέλο όπου οι πόροι χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ενός προϊόντος
και στη συνέχεια απορρίπτονται μετά τη λήξη της ωφέλιμης ζωής του. Μάθετε περισσότερα
στο: Αειφόρος ανάπτυξη μέσω της κυκλικής οικονομίας: Οικονομίες: Εμπειρία από τις
αναδυόμενες οικονομίες
Βίντεο προς εισαγωγή: https://www.youtube.com/watch?v=q_6GalOImPc
26. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Πηγή
Το γραμμικό οικονομικό υπόδειγμα
χαρακτηρίζεται γενικά από οικονομικές
δραστηριότητες που ακολουθούν ένα
μοτίβο "παίρνω-φτιάχνω-διαθέτω" ή
"παίρνω-φτιάχνω-καταναλώνω-πετάω", οι
οποίες λαμβάνουν χώρα τόσο σε
μακροοικονομικό όσο και σε
μικροοικονομικό επίπεδο.
A. Απουσία ανατροφοδότησης
B. Μαζική καταναλωτική κουλτούρα
C. Παραγωγή αποβλήτων
27. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Απουσία ανατροφοδότησης
Σε αντίθεση με την κυκλική οικονομία, ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της
γραμμικής οικονομίας είναι ότι δεν έχει βρόχο ανατροφοδότησης.
Οι επιχειρήσεις σε διάφορους κλάδους και τομείς συμμετέχουν στην οικονομία
μέσω της παραγωγής με στόχο την επίτευξη κέρδους μέσω της διανομής και
της πώλησης των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους στους τελικούς χρήστες.
Ο ρόλος αυτών των τελικών χρηστών περιορίζεται στην κατανάλωση.
Ολόκληρη η διαδρομή του προϊόντος είναι γραμμική, διότι καταλήγει στην
κατανάλωση και τη διάθεση από τους καταναλωτές. Οι παραγωγοί συνεχίζουν
να δημιουργούν, να διανέμουν και να πωλούν αγαθά και υπηρεσίες
χρησιμοποιώντας πρώτες ύλες ή άλλες εισροές παραγωγής που προέρχονται
από τον φυσικό κόσμο.
28. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Μαζική καταναλωτική κουλτούρα
Η μαζική κουλτούρα αναφέρεται σε μια έννοια που χρησιμοποιείται στη
διαφήμιση και το μάρκετινγκ σε σχέση με τη συμπεριφορά των καταναλωτών,
αν και κατά τη διάρκεια αυτής της πρώτης μαζικής κουλτούρας, οι καταναλωτές
θεωρούνταν απλοί αποδέκτες των ερεθισμάτων που διατυμπάνιζαν οι
κυρίαρχες μάρκες.
Ο καταναλωτισμός ή ο μαζικός καταναλωτισμός είναι μια θεωρία ότι τα
οικονομικά οφέλη είναι εφικτά μέσω της προοδευτικής κατανάλωσης
προϊόντων. Με άλλα λόγια, η αύξηση της κατανάλωσης στην αγορά είναι πάντα
ένας επιθυμητός στόχος και η ευημερία ενός ατόμου εξαρτάται θεμελιωδώς
από την απόκτηση καταναλωτικών αγαθών και υλικών αγαθών.
Οι οικονομίες και οι επιχειρήσεις που ακολουθούν ένα γραμμικό οικονομικό
μοντέλο θα παρήγαγαν υπερβολικά αγαθά, ενώ θα επικεντρώνονταν σε
στρατηγικές και τακτικές για να προσελκύσουν το κοινό σε αυτά τα προϊόντα.
Ορισμένες κοινωνίες καταλήγουν να ασχολούνται με την απόκτηση αυτών των
προϊόντων και τα άτομα θα καταλήξουν να αγοράζουν υπερβολικά τόσο βασικά
29. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Παραγωγή αποβλήτων
Τα απόβλητα είναι υλικά που απορρίπτονται μετά την ολοκλήρωση μιας
διεργασίας. Στην παραγωγή, τα απόβλητα περιλαμβάνουν ουσίες ή
υποπροϊόντα που καταναλώνονται αφού κριθούν άχρηστα για τις τρέχουσες
και μελλοντικές διαδικασίες παραγωγής. Στο πλαίσιο της κατανάλωσης η
ξεπερασμένη κατάστασή τους.
Η παραγωγή υπερβολικών αποβλήτων είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό ενός
γραμμικού οικονομικού μοντέλου λόγω της νοοτροπίας περιορισμένης χρήσης,
καθώς και της τάσης προς την υπερβολική κατανάλωση και την περαιτέρω
προώθησή της. Οι πόροι εξορύσσονται ενώ τα αγαθά σχεδιάζονται και
παράγονται με γνώμονα την απόρριψη ή με περιορισμένη εξέταση των
δυνατοτήτων ανακύκλωσης ή ανακύκλωσης.
Δείτε το βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=LOaTR4Dy5LE
32. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Κριτικές της γραμμικής οικονομίας
Το κυκλικό οικονομικό μοντέλο αποτελεί άμεση κριτική της γραμμικής οικονομίας.
Σχετικές έννοιες όπως η ανακύκλωση, ο αναγεννητικός σχεδιασμός, ο φυσικός
καπιταλισμός και το Cradle to Cradle παρέχουν πρόσθετα θεμελιώδη επιχειρήματα
κατά του γραμμικού οικονομικού μοντέλου. Αυτά τα επιχειρήματα ή οι επικρίσεις
περιστρέφονται γύρω από δύο μεγάλες ανησυχίες: την περιβαλλοντική ευημερία
και την αειφορία και είναι τα εξής
33. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Επιβλαβές για το περιβάλλον
Ένα γραμμικό οικονομικό μοντέλο βλάπτει το περιβάλλον με
πολλούς τρόπους.
• Η μαζική παραγωγή για μαζική κατανάλωση απαιτεί την εξόρυξη
φυσικών πόρων. Π.χ. εξόρυξη σπάνιων γαιών για καταναλωτικές
ηλεκτρονικές συσκευές, χάλυβα και άλλων μετάλλων για την
παραγωγή αυτοκινήτων.
• Η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα για τη λειτουργία της
σύγχρονης οικονομίας επιβαρύνει το περιβάλλον. Η καύση
πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα για την παραγωγή
ενέργειας έχει συμβάλει σημαντικά στις εκπομπές αερίων του
θερμοκηπίου που έχουν οδηγήσει στην ανθρωπογενή
υπερθέρμανση του πλανήτη και στην κλιματική έκτακτη ανάγκη.
• Η εξάπλωση των πλαστικών έχει οδηγήσει σε πλαστική ρύπανση και
παραμονή των μικροπλαστικών στο περιβάλλον. Η
εμπορευσιμότητα των ταχέως κινούμενων καταναλωτικών αγαθών
34. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Ένα μη βιώσιμο μοντέλο
Μια γραμμική οικονομία ακολουθεί μια απλή προσέγγιση της
παραγωγής και της κατανάλωσης που περιλαμβάνει την
εξόρυξη πρώτων υλών από το φυσικό περιβάλλον, την
επεξεργασία τους για την παραγωγή έτοιμων για την αγορά
προϊόντων ή τελικών αγαθών, την εμπορία αυτών των
αγαθών προς κατανάλωση και τη διάθεση αυτών των αγαθών
ή των όποιων παραγώγων τους μετά το τέλος του κύκλου
ζωής τους.
Η γραμμική οικονομία θεωρεί τα τελικά αγαθά ως αναλώσιμα
υλικά χωρίς να αναγνωρίζει ότι δημιουργούνται από
πεπερασμένους φυσικούς πόρους. Η διάθεση αυτών των
τελικών αγαθών ακολουθείται από την εξόρυξη πρώτων υλών
από το φυσικό περιβάλλον, οι οποίες είναι περιορισμένες.
Ως εκ τούτου, μία από τις σημαντικότερες επικρίσεις της
35. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Παραδείγματα γραμμικής οικονομίας
• Πλαστικές συσκευασίες - Υπάρχουν
αμέτρητα προϊόντα αγοράς που διατίθενται
στα σούπερ μάρκετ, τα οποία είναι
συσκευασμένα σε πλαστικό και αποτελούν
μέρος της καθημερινής μας ρουτίνας, του
φαγητού και του σπιτιού μας: από σοκολάτες,
μπουκάλια νερού, τσίχλες, προϊόντα
καθαρισμού κ.λπ. Όποτε είναι δυνατόν,
προτιμήστε συσκευασίες από χαρτόνι ή γυαλί
και, σε κάθε περίπτωση, διαχωρίστε τα
απορρίμματα και πετάξτε τα σε κάδους
ανακύκλωσης.
• Fast-food, fast-fashion, fast-everything - τα πάντα
είναι σχεδιασμένα να δημιουργούν όλο και
περισσότερη κατανάλωση και, ως εκ τούτου,
αποτελούν μέρος της έννοιας της γραμμικής
οικονομίας. Η ιδέα είναι να αγοράζουμε σε
ποσότητα και να πληρώνουμε λίγα κάθε φορά,
αλλά η αλήθεια είναι ότι οι κύκλοι ζωής των
γρήγορων προϊόντων μειώνονται και αυτό είναι
ένα χαρακτηριστικό που αυξάνει την ανάγκη για
κατανάλωση. Παραδείγματα: fast food με φτηνά
χάμπουργκερ γεμάτα συσκευασίες, καλαμάκια
κ.λπ. τα περισσότερα καταστήματα ρούχων και
αξεσουάρ που βλέπουμε στις διαφημίσεις και
36. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Παραδείγματα γραμμικής οικονομίας
• Ορισμένες από τις καταναλωτικές συνήθειες που αποτελούν μέρος και θα μπορούσαν να
αποτελέσουν καλά παραδείγματα της γραμμικής δομής.
• Πάνες μίας χρήσης: Παράγονται, πωλούνται, καταναλώνονται και απορρίπτονται. Στα τρία
πρώτα χρόνια της ζωής του, κάθε μωρό χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο έξι χιλιάδες πάνες και
κάθε μία θα χρειαστεί 450 χρόνια για να εξαφανιστεί από το περιβάλλον. Δεν είναι μόνο οι
πάνες μιας χρήσης αλλά και οι σερβιέτες.
• Πλαστικές σακούλες/αντικείμενα περιτυλίγματος: Αδιάκριτη χρήση πλαστικών σακουλών για
ψώνια, οι οποίες μέχρι πρόσφατα δεν χρεώνονταν στους πελάτες και προσφέρονταν χωρίς
κανέναν έλεγχο. Περιττή ποσότητα υλικού περιτυλίγματος δώρων στα γενέθλια, το Πάσχα, τα
Χριστούγεννα. Όλα αυτά αποτελούν "απόβλητα".
38. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Ορισμός της κυκλικής
οικονομίας
Η κυκλική οικονομία είναι ένα οικονομικό μοντέλο
σχεδιασμένο για την ελαχιστοποίηση της εισροής
πόρων, καθώς και της παραγωγής αποβλήτων και
εκπομπών. Η κυκλική οικονομία αποσκοπεί στην
επίτευξη της μέγιστης δυνατής απόδοσης στη χρήση
των πεπερασμένων πόρων, στη σταδιακή μετάβαση
σε ανανεώσιμους πόρους και στην ανάκτηση των
υλικών και των προϊόντων στο τέλος της ωφέλιμης
ζωής τους. Επιπλέον, στοχεύει στην ανοικοδόμηση
όλων των διαθέσιμων τύπων κεφαλαίου,
συμπεριλαμβανομένου του χρηματοοικονομικού,
του ανθρώπινου, του κοινωνικού και του φυσικού.
Ουσιαστικά, η κυκλική οικονομία περιγράφει ένα
αναγεννητικό οικονομικό σύστημα.
39. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Τι είναι η κυκλική
οικονομία;
• Η κυκλική οικονομία είναι μια
εναλλακτική λύση στη γραμμική
οικονομία.
• Η κυκλική οικονομία είναι μια βιώσιμη
επιλογή για την επίτευξη υψηλών
επιπέδων βιωσιμότητας χωρίς να
μειωθεί η κερδοφορία της επιχείρησης
ή να μειωθεί ο αριθμός των διαθέσιμων
προϊόντων και υπηρεσιών.
• Η κυκλική οικονομία παρέχει μια
συστηματική στροφή που αλλάζει
εντελώς το οικονομικό σύστημα.
ΔΕΊΤΕ ΤΟ ΒΊΝΤΕΟ 1
ΚΛΙΚ ΕΔΩ
ΔΕΊΤΕ ΤΟ ΒΊΝΤΕΟ 1
ΚΛΙΚ ΕΔΩ
41. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Αρχές της κυκλικής οικονομίας
1. Ελαχιστοποίηση των αποβλήτων και της ρύπανσης
Η έννοια υποδηλώνει την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων και της
ρύπανσης μέσω της μείωσης των ζημιών από τις οικονομικές
δραστηριότητες.
2. Παράταση της ωφέλιμης ζωής των προϊόντων και των υλικών
Η κυκλική οικονομία στοχεύει στην παράταση της ωφέλιμης ζωής
των προϊόντων και των υλικών με τη δημιουργία των κύκλων των
υλικών και των προϊόντων που κυκλοφορούν στην οικονομία. Ο
στόχος επιτυγχάνεται μέσω της ενεργού επαναχρησιμοποίησης,
επισκευής και ανακατασκευής των προϊόντων και υλικών που
χρησιμοποιούνται στην οικονομία.
3. Αναγέννηση των φυσικών συστημάτων
Η αναγέννηση των φυσικών συστημάτων είναι μια από τις
θεμελιώδεις έννοιες της (κυκλικής) οικονομίας. Ενισχύει το φυσικό
κεφάλαιο και δημιουργεί τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την
αναγέννηση των φυσικών συστημάτων.
ΚΆΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΏ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΗΓΉ
42. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Δύο κύκλοι στην κυκλική
οικονομία
Τεχνολογικοί κύκλοι έναντι βιολογικών κύκλων
Η κυκλική οικονομία περιλαμβάνει τη σημαντική
διάκριση μεταξύ τεχνολογικού και βιολογικού κύκλου:
• Τεχνολογικοί κύκλοι: αφορά τη διαχείριση των
πεπερασμένων πόρων. Οι πόροι εξάγονται και
χρησιμοποιούνται σε πολλαπλούς οικονομικούς
κύκλους. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της
επαναχρησιμοποίησης, της επισκευής και της
ανακατασκευής των υλικών και των πόρων.
• Βιολογικοί κύκλοι: αφορούν τη διαχείριση των
ανανεώσιμων πόρων. Τα υλικά βιολογικής προέλευσης
αποκαθίστανται στα φυσικά συστήματα και
αναγεννώνται για να παρέχουν ανανεώσιμους πόρους.
Σε μια κυκλική οικονομία, η κατανάλωση λαμβάνει
χώρα μόνο στους βιολογικούς κύκλους.
44. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Κύριες διαφορές
μεταξύ γραμμικής και
κυκλικής οικονομίας
• Η γραμμική οικονομία προηγείται της βιωσιμότητας,
ενώ η κυκλική οικονομία βασίζεται στη βιωσιμότητα.
Στην κυκλική οικονομία η πολιτική αειφορίας αποτελεί
μέρος όλων των επιπέδων του οικονομικού
συστήματος.
• Το γραμμικό μοντέλο ενθαρρύνει τη μεγαλύτερη
κατανάλωση, ενώ το κυκλικό μοντέλο τη μειώνει.
• Η γραμμική οικονομία εξάγει υλικό και απορρίπτει
απόβλητα για κάθε κατανάλωση. Το κυκλικό μοντέλο
παρατείνει τη διάρκεια ζωής των υλικών και των
προϊόντων με ανάκτηση, κοινή χρήση, ενοικίαση,
ανακύκλωση.
• Στο γραμμικό σύστημα υπάρχει μόνο κάποια μέριμνα
για τη διαχείριση των αποβλήτων. Στο κυκλικό
σύστημα, τα απόβλητα είναι μέρος της επιχείρησης
και, ως εκ τούτου, όλα τα επίπεδα (κοινωνικά,
οικονομικά και πολιτικά) είναι προσεκτικά και
εργάζονται για τη διαχείριση των αποβλήτων.
Βίντεο:
https://www.youtube.com/watch?v=RyIKCfKyZ-g
45. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Παραδείγματα κυκλικής οικονομίας
Nespresso: Επένδυσε σημαντικά σε μέτρα για τη μετατροπή των
αποβλήτων της, όπως το κέντρο ανακύκλωσης καψουλών. Σε αυτό,
το αλουμίνιο ανακυκλώνεται πολλές φορές και το υπόλειμμα της
σκόνης καφέ μετατρέπεται σε λίπασμα.
Ikea: Η μάρκα που γεννήθηκε για να δημιουργήσει ισχυρά κίνητρα
για κατανάλωση σε μια εποχή που η βιωσιμότητα ήταν μια μακρινή
έννοια. Η Ikea απέκτησε επιπλέον προβολή τον τελευταίο καιρό,
αφού ανακοίνωσε ότι θα αρχίσει να αγοράζει μεταχειρισμένα
έπιπλα από τους πελάτες της.
Goldenergy: Η χρήση και η παροχή υπηρεσιών μέσω ανανεώσιμων
πηγών ενέργειας είναι κυκλική. Η Goldenergy επενδύει στο μέλλον
μιας κυκλικής οικονομίας. Ως εκ τούτου, η Goldenergy έχει
δεσμευτεί για 100% πράσινη ενέργεια και θέλει να διαδώσει την
αλλαγή εξ ολοκλήρου.
https://www.youtube.com/watch?v=8CKmDX0P8gg
48. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Ορισμός του κυκλικού
επιχειρηματικού μοντέλου
Το κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο είναι ένας τρόπος οργάνωσης των
δραστηριοτήτων μιας εταιρείας για την αύξηση της αποδοτικότητας και
τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Οι στρατηγικές αυτές είναι
ιδιαίτερα δημοφιλείς στις εταιρείες του μεταποιητικού τομέα. Οι
εταιρείες μπορούν να χρησιμοποιήσουν διάφορες τεχνικές για να γίνουν
πιο βιώσιμες, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των αποβλήτων, της
επαναχρησιμοποίησης υλικών, της μετάβασης σε ένα μοντέλο μίσθωσης
αντί πώλησης και του επανασχεδιασμού των αλυσίδων εφοδιασμού
τους. Οι στρατηγικές αυτές είναι εφικτές μόνο εάν οι εταιρείες είναι σε
θέση να τις εφαρμόσουν διατηρώντας παράλληλα την κερδοφορία τους,
γεγονός που τις καθιστά δημοφιλή επιλογή για επιχειρήσεις που
50. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Οφέλη ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου
Η δημιουργία ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου μπορεί να έχει ποικίλα
περιβαλλοντικά, κοινωνικά και λειτουργικά οφέλη. Αυτά είναι μερικά από τα κύρια
πλεονεκτήματα που μπορούν να αποκομίσουν οι εταιρείες εφαρμόζοντας ένα κυκλικό
επιχειρηματικό μοντέλο:
• Βιωσιμότητα
• Καινοτομία
• Αποδοτικότητα
• Ανθεκτικότητα και ασφάλεια πόρων
• Βελτιωμένες σχέσεις με τους πελάτες
51. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Βιωσιμότητα
Ο πρωταρχικός κοινωνικός στόχος ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου είναι η
δημιουργία ενός πιο βιώσιμου τρόπου επιχειρηματικής δραστηριότητας. Πολλά
κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα ενθαρρύνουν τη χρήση ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας και την ανακύκλωση υλικών, τα οποία μπορούν να μειώσουν τις
εκπομπές. Η ανακύκλωση μπορεί επίσης να μειώσει τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο
αποτρέποντας τη διάθεση χρησιμοποιημένων προϊόντων σε χώρους υγειονομικής
ταφής και μειώνοντας τη ζήτηση για εξόρυξη νέων υλικών. Αυτό επιτρέπει στις
εταιρείες να χρησιμοποιούν λιγότερη γη στις δραστηριότητές τους και να
διατηρούν τους φυσικούς πόρους.
Πολλά κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα ενθαρρύνουν επίσης τη χρήση τοπικών
προμηθευτών. Αυτό ωφελεί το περιβάλλον μειώνοντας την ανάγκη για μακρές
αλυσίδες εφοδιασμού και μειώνοντας τις εκπομπές που προκαλούνται από τις
μεταφορές. Εάν μια επιχείρηση αναζητά έναν τρόπο να μειώσει τον αντίκτυπό της
στο περιβάλλον, η εφαρμογή ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου μπορεί να
52. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Καινοτομία
Η εφαρμογή των αρχών του κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου συχνά απαιτεί
από τους ηγέτες των επιχειρήσεων να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους στο
εμπόριο. Αυτό δίνει στις εταιρείες περισσότερες ευκαιρίες για καινοτομία και
μπορεί να συμβάλει στην προώθηση νέων ιδεών στο πλαίσιο της εταιρικής
ηγεσίας. Η εφαρμογή ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου δίνει στις εταιρείες
την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν τις δραστηριότητές τους, γεγονός που
μπορεί να οδηγήσει σε βελτιώσεις στη βιωσιμότητα, αλλά μπορεί επίσης να τις
βοηθήσει να βρουν τρόπους να μειώσουν το κόστος τους, να εξορθολογήσουν τις
ροές εργασίας τους και να επιτύχουν τους στρατηγικούς τους στόχους.
Για παράδειγμα, μια εταιρεία μπορεί να αρχίσει να συλλέγει τα προϊόντα της από
τους πελάτες της μετά τη χρήση τους. Αυτό επιτρέπει στην εταιρεία να μειώσει την
εξάρτησή της από νέα υλικά και προμηθευτές, γεγονός που μπορεί να μειώσει τις
περιβαλλοντικές της επιπτώσεις. Η κίνηση αυτή επιτρέπει επίσης στην επιχείρηση
53. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Αποδοτικότητα
Ένα άλλο σημαντικό όφελος είναι η αυξημένη αποδοτικότητα, ή περισσότερα
έσοδα με χαμηλότερο κόστος. Η επαναχρησιμοποίηση υλικών και η ανακύκλωση
χρησιμοποιημένων προϊόντων επιτρέπει στις εταιρείες να προμηθεύονται πρώτες
ύλες μειώνοντας παράλληλα το κόστος προμηθειών τους. Οι εταιρείες μπορούν να
μετακυλήσουν αυτές τις εξοικονομήσεις στους πελάτες τους.
Οι εταιρείες μπορούν να επιτύχουν πρόσθετη εξοικονόμηση πόρων με την
προμήθεια υλικών από την τοπική αγορά, με αποτέλεσμα την αποφυγή του
κόστους εισαγωγής, των δασμών, του κόστους της αλυσίδας εφοδιασμού με
υψηλά αποθέματα και του κόστους μεταφοράς.
Πολλές εταιρείες βασίζονται στην απαξίωση (η ιδέα ότι τα παλιά προϊόντα θα
αποτύχουν ή θα γίνουν αντιδημοφιλή). Αυτό επιτρέπει στις εταιρείες να κερδίζουν
έσοδα αναπτύσσοντας και παρουσιάζοντας συνεχώς νέα προϊόντα για την
αντικατάστασή τους. Τα κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα ενθαρρύνουν τις
εταιρείες να αυξάνουν τη διάρκεια ζωής των προϊόντων τους και να
επαναχρησιμοποιούν τα παλιά προϊόντα. Ενώ αυτό μπορεί να μειώσει τα έσοδα,
54. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Ανθεκτικότητα και ασφάλεια πόρων
Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη που μπορεί να προσφέρει ένα κυκλικό
επιχειρηματικό μοντέλο είναι η αυξημένη σταθερότητα και ανθεκτικότητα στο
πλαίσιο μιας εταιρικής δομής. Τα κυκλικά μοντέλα ενθαρρύνουν τις εταιρείες να
μειώσουν την εξάρτησή τους από τις πρώτες ύλες και να αυξήσουν τη χρήση
ανακυκλωμένων υλικών. Αυτό επιτρέπει στις εταιρείες να οικοδομήσουν ένα
αξιόπιστο σύστημα προμηθειών που αποφεύγει τις διακυμάνσεις στο κόστος των
πρώτων υλών, οι οποίες μπορεί να προκύψουν λόγω συγκρούσεων, οικονομικών
παραγόντων ή φυσικών καταστροφών.
Οι εταιρείες μπορούν επίσης να ενισχύσουν την ασφάλεια των πόρων
αντικαθιστώντας υλικά υψηλής όχλησης, όπως το καουτσούκ και το βαμβάκι, με
ανακυκλωμένα ή συνθετικά υλικά ή με φυσικά υποκατάστατα χαμηλής όχλησης,
όπως η κάνναβη. Αυτά τα υλικά είναι συχνά ευκολότερο να προμηθευτούν επειδή
δεν απαιτούν τις ίδιες συνθήκες καλλιέργειας. Αυτό μπορεί επίσης να καταστήσει
τη διαδικασία προμήθειας και μεταφοράς φθηνότερη, πιο βιώσιμη και
55. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Βελτιωμένες σχέσεις με τους πελάτες
Οι πελάτες ευαισθητοποιούνται όλο και περισσότερο όσον αφορά τις πρακτικές
βιωσιμότητας των εταιρειών και συχνά προτιμούν να αγοράζουν από επιχειρήσεις
που αντικατοπτρίζουν τις αξίες τους. Η εισαγωγή ενός κυκλικού επιχειρηματικού
μοντέλου μπορεί να σας δώσει μια νέα προσέγγιση στην εμπορία των προϊόντων
και να ενισχύσει τις σχέσεις σας με τους πελάτες. Η ανακύκλωση παλαιών
προϊόντων, η προσφορά υπηρεσιών ενοικίασης, η οικοδόμηση βιώσιμων
πρακτικών και η προσφορά επισκευών μπορούν να συμβάλουν στην απόδειξη ότι η
επιχείρηση είχε τις ίδιες αξίες με τους πελάτες, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε
αύξηση των πωλήσεων και διατήρηση των πελατών.
56. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Προκλήσεις που θέτουν τα κυκλικά επιχειρηματικά
μοντέλα
Παρόλο που το κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο έχει μια μεγάλη
ποικιλία πλεονεκτημάτων, συχνά απαιτεί την πλήρη ανοικοδόμηση
των λειτουργιών, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σημαντικές
προκλήσεις. Ορισμένες από τις πρωταρχικές προκλήσεις θα
μπορούσαν να είναι:
• Έλλειψη κανονιστικής υποστήριξης
• Κόστος
• Κίνδυνος
57. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Ας συζητήσουμε λεπτομερώς τις
προκλήσεις
Έλλειψη κανονιστικής στήριξης
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τοπικές κυβερνήσεις
ενδέχεται να μην προσφέρουν τα απαραίτητα
κίνητρα για να καταστήσουν τα κυκλικά
επιχειρηματικά μοντέλα μια κερδοφόρα και
βιώσιμη επιλογή. Για να αποφύγουν αυτή την
πρόκληση, είναι σημαντικό οι επιχειρήσεις να
ερευνήσουν τους νόμους και τους κανονισμούς της
περιοχής τους που ενδέχεται να τις εμποδίζουν να
58. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Κόστος
Η εφαρμογή ενός κυκλικού επιχειρηματικού
μοντέλου συχνά απαιτεί από τις εταιρείες να
αναδιοργανώσουν σημαντικά κάθε πτυχή των
δραστηριοτήτων τους, γεγονός που μπορεί να
επιφέρει μεγαλύτερο κόστος. Κατά την οικοδόμηση
ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου, είναι
σημαντικό για τις εταιρείες να συνδυάζουν την
καινοτομία με μέτρα μείωσης του κόστους.
59. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Κίνδυνος
Ενώ τα κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα μπορούν
να επηρεάσουν θετικά τις σχέσεις με τους πελάτες,
η αλλαγή των λειτουργιών σε μεγάλη κλίμακα
μπορεί να είναι επικίνδυνη και να οδηγήσει σε
απώλεια κερδών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί
να είναι χρήσιμο για τις εταιρείες να εφαρμόζουν
τις αλλαγές αργά ή να δοκιμάζουν τις πρωτοβουλίες
τους στην αγορά πριν από την αναμόρφωση των
λειτουργιών τους.
60. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Μόδα και μεταβαλλόμενα
γούστα
Αν και η μείωση της εξάρτησης από την παλαίωση
μπορεί να έχει πολλά οφέλη, μπορεί επίσης να
εμποδίσει τις εταιρείες να προσαρμοστούν στις
τρέχουσες μόδες και τάσεις. Οι εταιρείες που
επιδιώκουν μεγαλύτερη ανακύκλωση και
μεγαλύτερη διάρκεια ζωής των προϊόντων μπορούν
να διατηρήσουν την επικαιρότητά τους
αναπτύσσοντας νέα προϊόντα που χρησιμοποιούν
61. Co-funded by the
Erasmus+ Programme
of the European Union
Στοιχεία του κυκλικού
επιχειρηματικού μοντέλου
63. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Στοιχεία ενός κυκλικού
επιχειρηματικού μοντέλου
Η εφαρμογή ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου
προϋποθέτει την αναδιάρθρωση πολλαπλών τμημάτων
των λειτουργιών μιας εταιρείας. Αυτά είναι τα
πρωταρχικά στοιχεία ενός κυκλικού επιχειρηματικού
μοντέλου:
Ανακύκλωση
Οι εταιρείες συχνά προμηθεύονται τα δικά τους
χρησιμοποιημένα προϊόντα από πελάτες ή
προμηθεύονται υλικά από άλλες βιομηχανίες. Αυτό
μπορεί να απαιτεί από τις επιχειρήσεις να οργανώσουν
ροές εργασίας προεπεξεργασίας που διαχωρίζουν τα
χρήσιμα υλικά από τα παλιά προϊόντα.
64. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Τα απόβλητα ως πόρος
Οι εταιρείες αναζητούν τρόπους για να χρησιμοποιούν
λιγότερους πόρους και πρώτες ύλες και θεωρούν τα
απόβλητα μιας διαδικασίας ως πρώτη ύλη για μια άλλη
διαδικασία. Ορισμένες εταιρείες δημιουργούν επίσης
συνεργασίες που τους επιτρέπουν να
επαναχρησιμοποιούν απόβλητα από διαφορετικές
επιχειρήσεις ή βιομηχανίες.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Αυξημένη εξάρτηση από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι εταιρείες μπορούν να το επιτύχουν αυτό
προμηθεύοντας υλικά από τοπικές περιοχές και
μειώνοντας τη ρύπανση που προκαλείται από τις
μεταφορές. Μπορούν επίσης να μειώσουν τη χρήση
ενέργειας και να εισάγουν πράσινη τεχνολογία στους
Στοιχεία ενός
κυκλικού
επιχειρηματικού
μοντέλου
65. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Παρατεταμένοι κύκλοι ζωής των
προϊόντων
Αύξηση της διάρκειας του κύκλου ζωής των
προϊόντων με τον σχεδιασμό προϊόντων που
διαρκούν περισσότερο και τη βελτιστοποίηση της
επισκευής ή της ανακατασκευής. Ένας τρόπος για
να επιδιωχθεί αυτό είναι η εξάλειψη της απαξίωσης
και η κατασκευή πιο ανθεκτικών προϊόντων.
Μπορούν επίσης να δημιουργήσουν προγράμματα
επισκευής και να ενθαρρύνουν τους πελάτες τους
να επενδύουν στην ανακατασκευή αντί να
αγοράζουν νέα προϊόντα. Οι εταιρείες μπορούν
Στοιχεία ενός
κυκλικού
επιχειρηματικού
μοντέλου
66. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Υπεύθυνη προμήθεια
Οι περισσότερες εταιρείες δεν είναι σε θέση να
βασίζονται πλήρως σε ανακυκλωμένα υλικά και
εξακολουθούν να χρειάζονται πρώτες ύλες. Οι
εταιρείες που επιθυμούν να ακολουθήσουν ένα
κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο μπορούν να
μετριάσουν τις επιπτώσεις των δραστηριοτήτων
προμηθειών τους προμηθεύοντας αυτά τα υλικά
πιο υπεύθυνα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την
αντικατάσταση γεωργικών προϊόντων με μεγάλες
επιπτώσεις, την προμήθεια αγαθών από βιώσιμους
68. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Τύποι κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων
1) Διατήρηση της κυριότητας του προϊόντος (RPO)
• Περιλαμβάνει τη μίσθωση προϊόντων αντί της πώλησής τους. Αυτό μπορεί να
είναι ένας καλός τρόπος για τη διατήρηση των πόρων και τη μείωση των
αποβλήτων, διατηρώντας παράλληλα τα έσοδα.
• Δεν είναι δυνατόν με αγαθά πελατών, όπως είδη υγιεινής, τρόφιμα και προϊόντα
χαρτιού.
• Λειτουργεί καλύτερα με ανθεκτικά προϊόντα υψηλής αξίας, όπως συσκευές
γραφείου και οικιακής χρήσης, έπιπλα, εξειδικευμένα μηχανήματα και ορισμένα
ηλεκτρονικά είδη.
• Ιδιαίτερα αν ένα προϊόν είναι ακριβό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο
μερικές φορές.
• Επιτρέπει την απόκτηση εσόδων από ένα προϊόν που ίσως να μην πωλούσε
διαφορετικά.
• Μπορεί να χρειαστεί να επενδύσει σε υπηρεσίες επισκευής και ανακαίνισης και
69. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
2) Σχεδιασμός για ανακύκλωση (DFR)
• Οι εταιρείες σχεδιάζουν τα προϊόντα τους ώστε να επαναχρησιμοποιούνται ή
δημιουργούν προϊόντα που μπορούν εύκολα να εξορύξουν για
επαναχρησιμοποιήσιμους πόρους στο μέλλον.
• Συμβάλλει στη μείωση της εξάρτησης από τις πρώτες ύλες, μειώνει σημαντικά την
ποσότητα των αποβλήτων στις δραστηριότητές της και αυξάνει την αποδοτικότητα.
Τρόποι εφαρμογής των στρατηγικών DFR στο επιχειρηματικό τους μοντέλο:
• Ενθαρρύνοντας τους πελάτες τους να επιστρέφουν τα παλιά προϊόντα, ώστε να μπορούν
να ανακαινιστούν ή να μετατραπούν σε νέα προϊόντα.
• Αναζήτηση συνεργατών και δημιουργία συμβιωτικών σχέσεων που ενθαρρύνουν την
ανακύκλωση. Για παράδειγμα, μια εταιρεία μπορεί να συνεισφέρει τα απόβλητά της σε
70. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
3) Επέκταση της διάρκειας ζωής του προϊόντος (PLE)
• Περιλαμβάνει τη δημιουργία ανθεκτικών προϊόντων υψηλής αξίας με μακρύ
κύκλο ζωής.
• Μειώνει την εξάρτηση από τις πρώτες ύλες, μειώνει τη χρήση ενέργειας, μειώνει
το κόστος ανάπτυξης και κατασκευής και δημιουργεί μια κουλτούρα
βιωσιμότητας.
• Παρέχει ευκαιρίες για μια δευτερογενή αγορά μεταχειρισμένων και
ανακαινισμένων αγαθών.
• Ενισχύει τη σχέση μεταξύ μιας επιχείρησης και των πελατών της. Οι εταιρείες
μπορεί να πραγματοποιούν λιγότερες πωλήσεις σε κάθε πελάτη, αλλά η
72. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Ο ρόλος των επιχειρήσεων
στην κυκλική οικονομία
πηγή
• Η αρχή του περιορισμού λειτουργεί καλά
στη γραμμική οικονομία. Πρόκειται για την
"αποδοτικότητα των πόρων", ή "να
κάνουμε περισσότερα με λιγότερα".
• Ο περιορισμός των βρόχων είναι μια
ουσιαστική στρατηγική σε μια κυκλική
οικονομία. Δεν λαμβάνει όμως υπόψη τι
συμβαίνει με το προϊόν μετά τη χρήση του.
• Στη γραμμική οικονομία, πολλά
αποτελεσματικά κατασκευασμένα
προϊόντα πετιούνται αφού
χρησιμοποιηθούν μόνο μία φορά.
• Η κυκλική οικονομία προσπαθεί να
διατηρήσει την αξία των προϊόντων και των
υλικών για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο
73. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Ο ρόλος των επιχειρήσεων στην
κυκλική οικονομία
• Η κυκλική οικονομία επιτρέπει την εστίαση σε θέματα
πόρων και του τρόπου χρήσης και διαχείρισής τους σε
επιχειρηματικό πλαίσιο.
• Υπάρχουν πολλές στρατηγικές πόρων στο πλαίσιο των
επιχειρήσεων που μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό το
πρόβλημα.
• Στόχος είναι να διατηρηθούν οι πόροι και τα προϊόντα
στην υψηλότερη δυνατή αξία τους για όσο το δυνατόν
μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να παραταθεί η
διάρκεια ζωής τους.
• Μια στρατηγική είναι ο "περιορισμός των βρόχων".
74. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Βρόχοι επιβράδυνσης
• Πρέπει να δημιουργηθούν προϊόντα με μεγάλη διάρκεια ζωής και οι άνθρωποι
πρέπει να θέλουν να ΘΕΛΟΥΝ να διατηρούν αυτά τα προϊόντα για μεγάλο
χρονικό διάστημα.
• Η κατασκευή πιο ανθεκτικών προϊόντων μπορεί να αυξήσει την κατανάλωση
πόρων για την παραγωγή, οπότε υπάρχει συμβιβασμός μεταξύ ανθεκτικότητας
και αποδοτικότητας των πόρων.
• Εάν τα προϊόντα είναι σχεδιασμένα για εύκολη επισκευή, συντήρηση,
αναβάθμιση, ανακαίνιση και ανακατασκευή, οι επιπλέον πόροι που
χρησιμοποιούνται στην παραγωγή μπορούν να αντισταθμιστούν από τον
μεγαλύτερο κύκλο χρήσης του προϊόντος.
• Πρέπει να αναπτυχθούν επιχειρηματικά μοντέλα και να δημιουργηθούν
αλυσίδες αξίας για την υποστήριξη της συνεχούς επαναχρησιμοποίησης με την
πάροδο του χρόνου.
• Αυτό ονομάζεται επιβραδυντικοί βρόχοι: μέσω του σχεδιασμού αγαθών μακράς
διάρκειας ζωής, της παράτασης της διάρκειας ζωής των προϊόντων και των
75. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Μείωση των αποβλήτων
• Από το στένεμα, την επιβράδυνση και το κλείσιμο των βρόχων, η επιβράδυνση
είναι στην πραγματικότητα η πιο σημαντική και πιο δύσκολη στρατηγική στην
εφαρμογή.
• Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι απαιτεί όχι μόνο την αλλαγή του τρόπου
σχεδιασμού και κατασκευής των προϊόντων, αλλά και του τρόπου με τον οποίο
αυτά τα προϊόντα χρησιμοποιούνται στην καθημερινή μας ζωή.
• Εάν οι βρόχοι επιβραδυνθούν, μπορεί να μειωθεί η ποσότητα των πόρων που
εισάγονται στον βρόχο και να μειωθεί η ποσότητα των αποβλήτων που πρέπει
να υποβληθούν σε επεξεργασία και ανακύκλωση στο τέλος!
• Μετά από πολλούς κύκλους επαναχρησιμοποίησης ο βρόχος πρέπει να κλείσει
και να ανακυκλωθεί.
• Οι Braungart και McDonough στο έργο τους σχετικά με την έννοια Cradle to
Cradle, αναφέρθηκαν στο διαχωρισμό των τεχνικών υλικών από τα βιολογικά
υλικά. Όταν τα υλικά δεν αναμειγνύονται, είναι πολύ πιο εύκολο να
ανακυκλωθούν. Τα περισσότερα από τα ρούχα που φοράμε είναι μείγματα ή
μίξεις διαφορετικών υλικών, γεγονός που καθιστά δύσκολη την ανακύκλωσή
76. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Αποσυναρμολόγηση και ανακύκλωση
• Η νεοσύστατη εταιρεία Re Blend κατασκευάζει νέα νήματα από αυτά
τα απορριπτόμενα μικτά υλικά, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιεί
για νέα έπιπλα και ρούχα.
• Το ζητούμενο είναι να μπορούμε να διαχωρίσουμε αυτά τα υλικά και
να τα επαναχρησιμοποιήσουμε στην αρχική τους μορφή.
• Ο διαχωρισμός των υλικών σημαίνει ότι οι ροές δεν μολύνονται και
ότι τα προϊόντα μπορούν εύκολα να αποσυναρμολογηθούν και να
επανακατασκευαστούν ή να ανακυκλωθούν.
77. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Διαφορετικές στρατηγικές
Πώς να περιορίσετε, να επιβραδύνετε και να κλείσετε τους βρόχους των πόρων ως
ξεχωριστές στρατηγικές κυκλικής οικονομίας;
• Ο περιορισμός των βρόχων μπορεί να επιτευχθεί μέσω της χρήσης λιγότερων
πόρων ανά προϊόν, και η στρατηγική αυτή αποσκοπεί στη μείωση της χρήσης
πόρων που σχετίζονται με το προϊόν και τη διαδικασία παραγωγής. Π.χ. "λιτή
παραγωγή", όπου η αποδοτικότητα των διαδικασιών παραγωγής
βελτιστοποιείται συνεχώς, γεγονός που εξοικονομεί χρήματα και
περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
• Ένα άλλο παράδειγμα είναι η μείωση του βάρους των αυτοκινήτων, η οποία
εξοικονομεί υλικά στη φάση της παραγωγής, καθώς και καύσιμα στη φάση της
78. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Επιβράδυνση της κατανάλωσης προϊόντων
Αντί να εστιάζουν στην παράταση της διάρκειας ζωής των προϊόντων, οι
επιχειρήσεις μπορούν επίσης να επικεντρωθούν άμεσα στην
επιβράδυνση της κατανάλωσης προϊόντων ή πόρων.
Ένα εν μέρει κυβερνητικά χρηματοδοτούμενο spin-off από το TU Delft
πειραματίζεται με επιχειρηματικά μοντέλα για την επιβράδυνση της
κατανάλωσης.
• Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους πελάτες να μειώσουν τις
επιπτώσεις των οικιακών συσκευών, ξεκινώντας από τα πλυντήρια
ρούχων. Οι καταναλωτές πληρώνουν ανά πλύση αντί να αγοράζουν το
πλυντήριο, παρέχοντας ποιοτικά πλυντήρια που διαρκούν πολύ και
είναι κατασκευασμένα για να επαναχρησιμοποιούνται και να
ανακυκλώνονται.
• Με την ενθάρρυνση λιγότερων και χαμηλότερων θερμοκρασιών
πλύσης, οι πελάτες πληρώνουν μόνο όταν χρησιμοποιούν το πλυντήριο
79. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Επέκταση του κύκλου ζωής του προϊόντος
Ανακατασκευή
Αυτό γίνεται ήδη κατά κόρον για τις ιατρικές συσκευές. Οι
μεταχειρισμένες συσκευές ελέγχονται διεξοδικά και δοκιμάζονται για
συμμόρφωση, τα φθαρμένα μέρη αντικαθίστανται και το λογισμικό
ενημερώνεται σύμφωνα με τα τρέχοντα πρότυπα. Με αυτόν τον τρόπο
μπορεί να παραταθεί ο κύκλος ζωής του προϊόντος, γεγονός που
εξοικονομεί κόστος για τις ιατρικές εγκαταστάσεις και μειώνει τα
απόβλητα.
Αμφισβήτηση των σημερινών μοντέλων κατανάλωσης
Η Patagonia εγκαινίασε την πρωτοβουλία Common Threads για να
ενθαρρύνει τους ανθρώπους να καταναλώνουν λιγότερο και, αντίθετα,
να επισκευάζουν, να επαναχρησιμοποιούν και να ανακυκλώνουν τα
80. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Κλείσιμο βρόχων πόρων
Μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ανακύκλωσης, κλείνοντας τον κύκλο μεταξύ διάθεσης και παραγωγής,
για την κυκλική ροή των πόρων. Σε μεγάλες βιομηχανίες όπως το χαρτί, τα μέταλλα, τα πλαστικά, τα
ποσοστά ανακύκλωσης είναι ήδη υψηλά.
Οι αλυσίδες αξίας και τα επιχειρηματικά μοντέλα θα πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε τα προϊόντα να
μην γίνονται εξαρχής "απόβλητα", αλλά να ανακτώνται ή να ανακυκλώνονται.
Μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ποσότητας των αποβλήτων που καταλήγουν στις χωματερές,
στην εξοικονόμηση κόστους για πρώτες ύλες, καθώς τα ανακυκλωμένα υλικά μπορούν να
χρησιμοποιηθούν σε νέα προϊόντα.
• Η Nike Grind, για παράδειγμα, φτιάχνει νέα γήπεδα από παλιά αθλητικά παπούτσια.
• Το πρόγραμμα "Raw for the Oceans" της G-Star μετατρέπει το πλαστικό των ωκεανών σε νέα ρούχα
και Interface
81. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Απόβλητα σε αξία
• Ορισμένα επιχειρηματικά μοντέλα "απόβλητα σε αξία", ιδίως όσον αφορά τα υλικά
που καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής ή απορρίπτονται στη θάλασσα, δεν
θα είναι απαραίτητα.
• Αποτρέψτε τα απόβλητα εξαρχής και δημιουργήστε συνεχείς κύκλους
επαναχρησιμοποίησης των προϊόντων και ανακύκλωσης των υλικών.
82. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Επιχειρηματικά παραδείγματα
Αυτό που μπορεί να θεωρηθεί απόβλητο σε μια διαδικασία μπορεί συχνά να είναι
πόρος για μια άλλη. Σε έναν τέλειο κόσμο, οι εταιρείες θα συνδύαζαν στρατηγικές
περιορισμού, επιβράδυνσης και κλεισίματος των κύκλων πόρων σε ένα κυκλικό
επιχειρηματικό μοντέλο.
• Στη βιομηχανία τροφίμων, το έργο του Gunter Pauli σχετικά με τη "Γαλάζια
Οικονομία" και τη δημιουργία πολλαπλών "κύκλων αξίας". Για παράδειγμα, τα
μανιτάρια μπορούν να καλλιεργηθούν χρησιμοποιώντας τα απόβλητα του καφέ, και
με αυτόν τον τρόπο τα απόβλητα του καφέ γίνονται "τρόφιμα". Οι καλλιέργειες
σαλάτας μπορούν να λιπαίνονται με περιττώματα ψαριών μέσω μιας διαδικασίας
aquaponics, συνδέοντας δεξαμενές ψαριών με παρτέρια σαλάτας.
84. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Στρατηγικές επιχειρηματικών μοντέλων κυκλικών
οικονομιών
Για να βοηθηθούν οι εταιρείες να υιοθετήσουν κυκλικές στρατηγικές που μπορούν να
περιορίσουν, να επιβραδύνουν και να κλείσουν τον κύκλο των πόρων, η καινοτομία του
επιχειρηματικού μοντέλου είναι απαραίτητη. Επιχειρηματικό μοντέλο
• Είναι ένα εργαλείο διαχείρισης που χρησιμοποιείται για την παρουσίαση της
οργανωτικής δομής και των διαδικασιών δημιουργίας αξίας της εταιρείας.
• Περιγράφει την οργανωτική και χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική που καθορίζει τον
τρόπο με τον οποίο ένας οργανισμός μετατρέπει τους πόρους και τις ικανότητες σε
οικονομική αξία.
• Περιγράφει τη βασική "λογική δημιουργίας αξίας" μιας επιχείρησης.
• Αποτελείται από διαφορετικά στοιχεία που μπορούν να καινοτομήσουν για να
επιτρέψουν και να ενσωματώσουν περισσότερη κυκλικότητα, και τα στοιχεία αυτά
μπορούν να δομηθούν σε τρεις διαστάσεις αξίας.
Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=v6yCgjFv5LM
https://www.youtube.com/watch?v=v6yCgjFv5LM
85. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Διάσταση της πρότασης αξίας
• Περιγράφει "Ποια αξία παρέχεται και σε ποιον".
• Περιγράφει "Πώς δημιουργείται και παραδίδεται η αξία".
• Περιγράφει "Πώς συλλαμβάνεται η αξία και πώς αυτή η αξία μπορεί να μετατραπεί σε
κέρδος".
Κάθε μία από αυτές τις διαστάσεις αξίας αποτελείται από έναν αριθμό στοιχείων του
επιχειρηματικού μοντέλου. Λαμβάνοντας ως παράδειγμα μια φανταστική εταιρεία
σακιδίων πλάτης "Waterproof Bags Incorporated", εξετάστε μαζί αυτά τα στοιχεία.
Η διάσταση της πρότασης αξίας αποτελείται από τρία στοιχεία, την πραγματική
πρόταση αξίας, τα τμήματα πελατών και τις σχέσεις με τους πελάτες. Για την εταιρεία
σακιδίων πλάτης η κύρια πρόταση αξίας είναι ότι οι τσάντες είναι 100% αδιάβροχες. Το
τμήμα πελατών-στόχος είναι οι "περιπετειώδεις άνθρωποι της υπαίθρου". Για τις
σχέσεις με τους πελάτες, η κύρια στρατηγική είναι η συνδημιουργία που τροφοδοτείται
από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι πελάτες συμμετέχουν στην ανάπτυξη των
επερχόμενων μοντέλων.
86. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Στοιχεία δημιουργίας και παράδοσης αξίας
Αποτελείται από τέσσερα στοιχεία: Βασικοί πόροι και ικανότητες, κανάλια, βασικοί
εταίροι και βασικές δραστηριότητες. Έτσι, για την εταιρεία σακίδιο πλάτης:
• Οι βασικοί πόροι και ικανότητες περιλαμβάνουν την ανάπτυξη νέων ελαφρών
αδιάβροχων υλικών.
• Καθιέρωση καναλιών και εστίαση στις διαδικτυακές πωλήσεις για την υποστήριξη της
διαδικτυακής κοινότητας.
• Ο κύριος συνεργάτης είναι μια μεγάλη εταιρεία παράδοσης ποδηλατικών δεμάτων για
την προώθηση των σακιδίων πλάτης.
• Οι κύριες δραστηριότητές τους είναι η λιτή παραγωγή και οι πωλήσεις.
• Η αξία αποτελείται από δύο στοιχεία: ροές εσόδων και κόστος. Τα έσοδα είναι, το
εισόδημα είναι από την πώληση των σακουλών. Το κόστος αποτελείται από την
κατασκευή, τη λιανική πώληση και τη διαχείριση της διαδικτυακής κοινότητας.
• Η πρόταση αξίας μπορεί να είναι ένα προϊόν μακράς διάρκειας ζωής με χαμηλή
συντήρηση και χαμηλό κόστος. Αυτό μπορεί να είναι ελκυστικό για πελάτες με υψηλή
87. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Στοιχεία δημιουργίας αξίας και παράδοσης
• Μπορούν να επινοηθούν στοιχεία δημιουργίας και παράδοσης αξίας για τη
δημιουργία και παράδοση κυκλικής προσφοράς.
• Η εφαρμογή μιας κυκλικής στρατηγικής απαιτεί συγκεκριμένες δραστηριότητες,
πόρους, τεχνολογίες, ικανότητες και δίκτυα συνεργατών για την επιτυχή παράταση
της διάρκειας ζωής των προϊόντων και το κλείσιμο των κύκλων υλικών.
• Η εταιρεία θα πρέπει να επιδιώξει να διαμορφώσει αυτά τα στοιχεία με τρόπο ώστε
να έχει όλα όσα χρειάζεται για να ενσωματώσει τις κυκλικές πρακτικές στο
επιχειρηματικό της μοντέλο. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την εξεύρεση συνεργατών
με τις απαιτούμενες ικανότητες.
• Για παράδειγμα, συνεργάτες που μπορούν να δοκιμάσουν, να πιστοποιήσουν την
ποιότητα των επισκευασμένων προϊόντων, να παρέχουν απορριφθέντα προϊόντα για
αναβάθμιση ή επαναχρησιμοποίηση.
• Τα στοιχεία δέσμευσης αξίας σε ένα κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο μπορούν να
προσαρμοστούν ώστε να δημιουργηθούν πρόσθετα έσοδα από την πώληση του ίδιου
προϊόντος πολλές φορές ή από την αξιοποίηση των σχετικών περιβαλλοντικών
88. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Η καινοτομία των στοιχείων ενός επιχειρηματικού μοντέλου μπορεί να ευθυγραμμίσει τη
βασική λογική δημιουργίας αξίας μιας εταιρείας με μια κυκλική στρατηγική με πιο
συστηματικό τρόπο. Για κάθε επιχειρηματικό μοντέλο, ανάλογα με τις κυκλικές
στρατηγικές που εφαρμόζονται ή τον τύπο του προϊόντος, τα στοιχεία του
επιχειρηματικού μοντέλου θα διαμορφωθούν διαφορετικά. Δίνοντας όμως ιδιαίτερη
προσοχή στον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται αυτά τα στοιχεία και διασφαλίζοντας
ότι υποστηρίζουν την εφαρμογή της συγκεκριμένης κυκλικής στρατηγικής, η κυκλικότητα
μπορεί να γίνει μέρος της λογικής δημιουργίας αξίας μιας εταιρείας και τα εμπόδια
μπορούν σταδιακά να αρθούν.
Γενικά, οι άνθρωποι συνδέουν τις κυκλικές επιχειρήσεις με "εταιρείες ανακύκλωσης ή
Στρατηγικές επιχειρηματικών μοντέλων κυκλικών
οικονομιών
89. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Τι κάνει λοιπόν μια κυκλική επιχείρηση κυκλική;
Υπάρχουν 3 βασικά συστατικά που θα πρέπει ιδανικά να έχει κάθε κυκλικό
επιχειρηματικό μοντέλο.
1. Μια κυκλική εταιρεία θα πρέπει να συμμετέχει σε κάποια μορφή κυκλικής
δημιουργίας αξίας
Αυτό αποτελεί την καρδιά ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου. Η δημιουργία
κυκλικής αξίας σημαίνει ότι το επιχειρηματικό μοντέλο θα πρέπει να περιλαμβάνει έναν
ή περισσότερους τρόπους για να κλείνουν, να επιβραδύνονται ή να περιορίζονται οι
κύκλοι των πόρων. Υπάρχουν διάφορες στρατηγικές για τη δημιουργία κυκλικής αξίας,
όπως η ανακύκλωση, η επισκευή, η ανακατασκευή και η επαναχρησιμοποίηση,
μπορούμε επίσης να βελτιστοποιήσουμε το ποσοστό χρησιμότητας των αγαθών, να
90. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
2. Θα πρέπει να χρησιμοποιεί προτάσεις αξίας που επιτρέπουν την κυκλικότητα
Μια σταθερή πρόταση αξίας είναι η δεύτερη βασική προϋπόθεση για ένα κυκλικό
επιχειρηματικό μοντέλο, η κυκλικότητα είναι σημαντική, αλλά πρέπει επίσης να είναι μια
επιχείρηση, και χωρίς πελάτες δεν υπάρχει επιχείρηση. Και το ποια πρόταση αξίας είναι
η καλύτερη εξαρτάται πραγματικά από τις ανάγκες και τα κίνητρα των πελατών σας. Εάν
οι πελάτες ενδιαφέρονται για ένα προϊόν που κατασκευάζεται από απόβλητα υλικά, τότε
θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε μια στρατηγική κυκλικής επωνυμίας.
Προτάσεις αξίας για να καταστεί δυνατή η
κυκλικότητα
91. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Αυτό κάνει η FlagBag για τις τσάντες και τα πορτοφόλια αναψυχής της: στο σχεδιασμό
της τονίζει σαφώς την προέλευση των απορριμμάτων που χρησιμοποιεί. Για άλλους
πελάτες, μια στρατηγική premium μάρκας μπορεί να είναι πιο κατάλληλη. Η Vitsoe, για
παράδειγμα, παράγει προϊόντα επίπλων που διαρκούν μια ζωή και θέτει την ποιότητα
του προϊόντος στο επίκεντρο της πρότασης αξίας της.
Μια άλλη στρατηγική πρότασης αξίας που μπορεί να επιτρέψει την κυκλικότητα είναι η
προσφορά προϊόντων-υπηρεσιών, όπου μια εταιρεία παρέχει το προϊόν ως υπηρεσία
αντί να το πουλάει απευθείας. Η εταιρεία εξακολουθεί τότε να κατέχει το προϊόν και
είναι πλέον προς το συμφέρον της να διασφαλίσει ότι διαρκεί όσο το δυνατόν
περισσότερο, γεγονός που καθιστά την επισκευή, την επαναχρησιμοποίηση ή την
Παραδείγματα πρότασης αξίας στις κυκλικές
επιχειρήσεις
92. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Αυτή η στρατηγική χρησιμοποιείται στα μοντέλα "pay-per-copy", που επιτρέπουν σε
εταιρείες όπως η Ricoh να διαχειρίζονται τα φωτοαντιγραφικά τους μηχανήματα σαν
περιουσιακά στοιχεία. Άλλες χρήσιμες στρατηγικές πρότασης αξίας επικεντρώνονται στη
μείωση του κόστους με τον πελάτη, όπως η προσφορά ενός φθηνότερου προϊόντος ή
υπηρεσίας από τη γραμμική εναλλακτική λύση, η παροχή μιας πλατφόρμας για τον
διαμοιρασμό της ανεπαρκώς χρησιμοποιούμενης δυναμικότητας ή η εξάλειψη των
αποθεμάτων προϊόντων με την παραγωγή κατά παραγγελία. Ορισμένες εταιρείες έχουν
επίσης δείξει ότι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα για να
αυξήσετε τις επιχειρήσεις χωρίς απαραίτητα να χαρακτηρίζεστε ως κυκλική επιχείρηση.
Η Nearly New Office Facilities, για παράδειγμα, εστιάζει στην ανάγκη των πελατών της
Παραδείγματα πρότασης αξίας στις κυκλικές
επιχειρήσεις
93. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
3. Η εταιρεία θα πρέπει να είναι
ενσωματωμένη σε ένα κυκλικό
δίκτυο αξιών:
Το τρίτο βασικό συστατικό για ένα
κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο είναι
το δίκτυο αξιών που περιβάλλει την
εταιρεία.
Ενσωμάτωση σε ένα κυκλικό δίκτυο αξίας
95. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Δίκτυα αξίας
• Το κλείσιμο, η επιβράδυνση ή ο περιορισμός των βρόχων των πόρων είναι δυνατόν να
επιτευχθεί μόνο όταν όλα τα στάδια του κύκλου ζωής ενός προϊόντος συνδέονται με
τέτοιο τρόπο ώστε το προϊόν και οι πόροι του να μπορούν να παραμείνουν εντός της
οικονομίας.
• Και αυτό απαιτεί συνεργασία μεταξύ της εταιρείας και άλλων παραγόντων του δικτύου
αξίας. Η συνεργασία αυτή μπορεί να δημιουργηθεί με πελάτες ή προμηθευτές στην
αλυσίδα αξίας ή με εταιρείες, κυβερνήσεις ή την κοινωνία των πολιτών σε ένα
ευρύτερο δίκτυο αξίας.
• Τα δίκτυα αξίας μπορούν να δημιουργηθούν για πολλούς διαφορετικούς σκοπούς. Ένα
σύστημα επιστροφής προκαταβολών βελτιώνει την επιστροφή των αγαθών στον
96. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
Δημιουργία δικτύου αξιών
• Οι διαδικτυακές πλατφόρμες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διαχείριση της
διακίνησης αγαθών σε ένα δίκτυο.
• Και η δημιουργία ενός δικτύου αξίας σε τοπική κλίμακα μπορεί να συμβάλει στην
αποφυγή της απώλειας πόρων στις πολύπλοκες παγκόσμιες αλυσίδες αξίας.
• Έτσι, ένα επιτυχημένο κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο μπορεί να αναγνωριστεί από το
γεγονός ότι χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό των τριών συστατικών, στρατηγικές που
δημιουργούν κυκλική αξία, στρατηγικές που παραδίδουν την αξία στον πελάτη και
στρατηγικές που μεγιστοποιούν την αξία εντός ενός κυκλικού δικτύου αξίας.
97. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Η σημασία ενός
κυκλικού δικτύου
αξιών - ένα
παράδειγμα
Πώς η επιτυχία ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου
εξαρτάται από την πραγματοποίηση έξυπνων συνδυασμών
στρατηγικών δημιουργίας κυκλικής αξίας, στρατηγικών πρότασης
αξίας και στρατηγικών δικτύου αξίας;
Για παράδειγμα, μια εταιρεία που παράγει επισκευάσιμα και
ανακυκλώσιμα smartphones. Ενώ ο σχεδιασμός για την επισκευή
και την ανακύκλωση του smartphone αποτελεί βασική προϋπόθεση
για τη δημιουργία κυκλικής αξίας, αυτή η κυκλική αξία
δημιουργείται στην πραγματικότητα μόνο στο συνεργείο επισκευής
ή στην εγκατάσταση ανακύκλωσης. Ως εκ τούτου, ο παραγωγός
πρέπει να βρει τρόπους να δώσει κίνητρα στους πελάτες του, να
συνεργαστεί με τα συνεργεία επισκευής και τις εταιρείες
ανακύκλωσης για να διασφαλίσει ότι τα smartphones
επισκευάζονται όταν χαλάσουν και ανακυκλώνονται όταν η
98. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Δημιουργία ενός συστήματος διευρυμένης ευθύνης του
παραγωγού (EPR) στην Ευρώπη
Πρόκειται για έναν συλλογικό, ελεγχόμενο από την κυβέρνηση
μηχανισμό στον οποίο οι παραγωγοί χρηματοδοτούν τη συλλογή
και την ανακύκλωση των smartphones στο τέλος του κύκλου ζωής
τους. Παρόλο που αυτή η στρατηγική του δικτύου αξιών έχει
αποδειχθεί ότι υποστηρίζει την αύξηση της ανακύκλωσης, πολλά
smartphones εξακολουθούν να καταλήγουν στα συρτάρια των
καταναλωτών στο σπίτι, καθώς δεν υπάρχει πραγματικό κίνητρο
για να επισκευάσουν ή να συλλέξουν τα τηλέφωνά τους. Επίσης, ο
παραγωγός του smartphone δεν έχει κανένα άμεσο όφελος από
τις προσπάθειες σχεδιασμού για κυκλικότητα, καθώς δεν υπάρχει
άμεση σύνδεση μεταξύ παραγωγών και ανακυκλωτών. Η αξία των
προσπαθειών σχεδιασμού, με άλλα λόγια, χάνεται.
Η σημασία ενός
κυκλικού δικτύου
αξιών - ένα
παράδειγμα
99. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Για την επίλυση αυτού του προβλήματος μπορούν να
σχεδιαστούν καλύτερα κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα.
Για παράδειγμα, ο παραγωγός μπορεί να συνεργαστεί
άμεσα με τους πελάτες του, προσφέροντας έκπτωση σε
νέα προϊόντα όταν επιστρέφεται ένα παλιό smartphone.
Στη συνέχεια, ο παραγωγός μπορεί να επαναπωλήσει τα
συλλεχθέντα smartphones σε άλλες αγορές ή μπορεί να
αποκομίσει υπολειμματική υλική αξία στέλνοντας τα
τηλέφωνα σε έναν ανακυκλωτή.
Πηγή
Η σημασία ενός
κυκλικού δικτύου
αξιών - ένα
παράδειγμα
100. Κ
Υ
Κ
Λ
Ι
Κ
Ο
Ί
Δ
Η
Μ
Ι
Ο
Υ
Ρ
Γ
Ο
Ί
C
I
R
C
U
L
A
R
C
R
E
A
T
I
V
E
S
Ένας αποτελεσματικός συνδυασμός κυκλικών στρατηγικών
για τη σύλληψη όλης της κυκλικής αξίας των smartphones
που έχουν σχεδιαστεί για κυκλικότητα, είναι η εισαγωγή του
"smartphone ως υπηρεσία" ως πρόταση αξίας. Αυτό
επιτρέπει στον παραγωγό να διατηρήσει τον έλεγχο του
προϊόντος του κατά τη διάρκεια και μετά τη φάση της
χρήσης και δημιουργεί μοχλό πίεσης για τη μεγιστοποίηση
της αξίας επαναχρησιμοποίησης, επισκευής και
ανακύκλωσης των προϊόντων του. Ως ιδιοκτήτης των
προϊόντων, η εταιρεία smartphone μπορεί να συνάψει
συνεργασίες με επισκευαστές και ανακυκλωτές ως βασικούς
εταίρους στο επιχειρηματικό της μοντέλο. Η παροχή
πληροφοριών, όπως οι οδηγίες αποσυναρμολόγησης του
Η σημασία ενός
κυκλικού δικτύου
αξιών - ένα
παράδειγμα
