1. Στρατηγική επιλογή ή
εναλλακτική λύση χαµηλού
κόστους;
Χρήστος Μπούρας
Καθηγητής, Πανεπιστήµιο Πατρών,
Επιστηµονικός Υπεύθυνος
Ερευνητικής Μονάδας 6, ΕΑΙΤΥ
http://ru6.cti.gr/bouras/
bouras@ceid.upatras.gr

2. Τεχνολογία και κοινωνία (1/2)
Η τεχνολογία αποτελεί σήµερα βασική
συνιστώσα της ανάπτυξης της κοινωνίας και
της εξυπηρέτησης των κοινωνικών αναγκών.
– Η πληροφορική, τα ευρυζωνικά δίκτυα το
περιεχόµενο και οι ραδιοσυχνότητες δεν πρέπει
να θεωρούνται ως ένα απλό τεχνοκρατικό ζήτηµα.
– Έχουν αντίκτυπο στην πολιτική, την οικονοµία και
την κοινωνία.

3. Τεχνολογία και κοινωνία (2/2)
Έτσι, τα πληροφορικά συστήµατα και τα
δίκτυα επικοινωνιών σε συνδυασµό µε τις
υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
πρέπει να θεωρούνται, ως επιχειρησιακές
υποδοµές κρίσιµης λειτουργίας
– να έχουν ως πρώτιστο µέληµα το όφελος των
χρηστών του κάθε συστήµατος και πάνω απ’ όλα
των ίδιων των πολιτών

4. Νέο µοντέλο ανάπτυξης
Οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών είναι
αναγκαίο να ενσωµατωθούν σ’ ένα νέο µοντέλο
διακυβέρνησης για την Ελλάδα που εδράζεται στην
αποκέντρωση και στη συµµετοχή.
Αυτό το νέο οικονοµικό-κοινωνικό αναπτυξιακό
µοντέλο θα έχει ως άξονες τη γνώση, την καινοτοµία
και την επένδυση στον άνθρωπο

5. Εµπόδια
Συναντά ισχυρά εµπόδια που οφείλονται σε
λανθασµένες τεχνολογικές επιλογές της πολιτικής
ηγεσίας και αντιστάσεις της υπηρεσιακής ιεραρχίας:
– παράδειγµα αποτελεί η επιλογή αποκλειστικά προϊόντων
λογισµικού «κλειστού κώδικα» η οποία δυσχεραίνει τη
διαλειτουργικότητα, προκαλεί εξαρτήσεις και δυσβάσταχτες
οικονοµικές επιβαρύνσεις και νοθεύει τον ανταγωνισµό.
– αποτελεί τροχοπέδη στην απελευθέρωση δυνάµεων για την
καινοτοµία και την ανάπτυξη της συλλογικής προσπάθειας
διαµόρφωσης πληροφοριακού πλούτου.

6. Αύξηση χρήσης του Ελεύθερου
Λογισµικού (1/2)
Το ΕΛ/ΛΑΚ παραδοσιακά απολαµβάνει
µεγάλης εκτίµησης σε ερευνητικούς και
ακαδηµαϊκούς κύκλους
Πρόσφατα όµως παρατηρείται διαρκώς
αυξανόµενο ενδιαφέρον και από την πλευρά
των πολιτών, των επιχειρήσεων, άλλα και
του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα
Το ΕΛ/ΛΑΚ χρησιµοποιείται ακόµη και αν η
ιεραρχία δεν γνωρίζει πως αυτό συµβαίνει

7. Αύξηση χρήσης του Ελεύθερου
Λογισµικού (2/2)
Το ΕΛ/ΛΑΚ αυξάνει την χρήση του και στο
επίπεδο των εφαρµογών για απλούς χρήστες
(και όχι µόνο στο επίπεδο του λειτουργικού
συστήµατος ή/και το επίπεδο των
εφαρµογών για εξυπηρετητές)
Αρκετοί τοµείς υιοθετούν λύσεις ΕΛ/ΛΑΚ
αλλά µε διαφορετικό ρυθµό ο καθένας

8. Κόστος (1/2)
Το συνολικό κόστος ενός προγράµµατος ή µιας εφαρµογής,
δηλαδή το κόστος απόκτησης αδειών χρήσης συν το κόστος
της συντήρησης και υποστήριξης του, είναι µια πολύ σηµαντική
παράµετρος
– TCO – Total Cost of Ownership
Για το ΕΛ/ΛΑΚ υπάρχει µηδενικό πολύ µικρό κόστος
απόκτησης αλλά υπάρχει κόστος υποστήριξης και κόστος
µετάβασης
– κύρια λόγω της επικράτησης µονοπωλιακών καταστάσεων και της
οικειότητας των χρηστών µε διαδεδοµένα προγράµµατα
Συνολικά το κόστος είναι µικρότερο για το ΕΛ/ΛΑΚ
– Αν και υπάρχουν αντικρουόµενες µελέτες και αναφορές

9. Κόστος (2/2)
Το κόστος είναι ένας σηµαντικός λόγος επιλογής
προϊόντων ΕΛ/ΛΑΚ αλλά όχι ο µόνος
Το ΕΛ/ΛΑΚ δεν έχει απλά µικρότερο κόστος – είναι
εξίσου καλό (αν όχι καλύτερο) και έχει και µικρότερο
κόστος
Οι πιο πολλοί χρήστες απέκτησαν εµπιστοσύνη στο
ΕΛ/ΛΑΚ µετά από τη χρήση του και την εκπλήρωση
ή/και υπερκάλυψη των προσδοκιών τους

10. ριµότητα - Ασφάλεια
Πάρα πολλά προϊόντα ΕΛ/ΛΑΚ έχουν φτάσει σε
πολύ υψηλό βαθµό ωριµότητας
Η ασφάλεια των ώριµων προϊόντων ΕΛ/ΛΑΚ είναι
εφάµιλλη ή καλύτερη των αντίστοιχων «κλειστών»
Πολλές εταιρείες βασίζουν κρίσιµα συστήµατα
παραγωγής στο ΕΛ/ΛΑΚ
Το ΕΛ/ΛΑΚ αντιµετωπίζεται από αυτές τις εταιρείες
όπως ακριβώς το κλειστό λογισµικό
– Γίνονται συµβόλαια υποστήριξης του
– Η διαφορά είναι πως δεν υπάρχουν κόστη για άδειες
χρήσης

11. Ελευθερία - Ανεξαρτησία
Σηµαντικό πλεονέκτηµα είναι η ανεξαρτησία από
συγκεκριµένους παρόχους ή εταιρείες
– Περισσότερες επιλογές
– Όχι ολιγοπώλια-µονοπώλια
Υποστήριξη ανοικτών προτύπων
– Τα δεδοµένα δεν «δεσµεύονται» από τις εφαρµογές
Η Μεγάλη Βρετανία θεσµοθέτησε τη χρήση ανοικτών
προτύπων
– Και τη χρήση ΕΛ/ΛΑΚ όταν αυτό είναι οικονοµικά
συµφερότερο

12. Νέες επιχειρηµατικές δυνατότητες
Ζήτηµα της οικονοµικής βιωσιµότητας προϊόντων
ΕΛ/ΛΑΚ
– δεν απαγορεύεται η πώληση, αλλά
– η ελευθερία αναδιανοµής δεν επιτρέπει σηµαντική
κερδοφορία από την πώλησή του
Όµως το ΕΛ/ΛΑΚ να γνωρίζει άνθιση
– αρκετές εταιρείες που δραστηριοποιούνται γύρω από το
ΕΛ/ΛΑΚ καταφέρνουν να αποκοµίζουν κέρδη
Νέοι τρόποι επιχειρηµατικής σκέψης και νέες µορφές
επιχειρηµατικής δραστηριότητας για την
επιχειρηµατική εκµετάλλευση του λογισµικού

13. Ενδεικτικές δυνατότητες
∆ηµιουργία και πώληση προσαρµοσµένων
"διανοµών"
Υπηρεσίες Υποστήριξης
Παροχή Ολοκληρωµένων Λύσεων
Επέκταση δυνατοτήτων λογισµικού κατόπιν
ανάθεσης
Χρήση σε (οικιακές) συσκευές
Υποστήριξη Παροχής Υπηρεσιών
Παροχή υπηρεσιών ασφάλισης

14. Πλεονεκτήµατα για την χώρα µας
Για την ελληνική πραγµατικότητα είναι πολύ σηµαντικό να
περιοριστεί η «διαρροή» χρηµάτων προς το εξωτερικό µε τη
µορφή αγοράς αδειών χρήσης λογισµικού και να διοχετευτεί
στην εγχώρια αγορά µε τη µορφή αγοράς υπηρεσιών
υποστήριξης και συντήρησης, πράγµα που σηµαίνει θέσεις
εργασίας
Η χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ επιτρέπει τον ελεύθερο συνδυασµό
προϊόντων και την ανάπτυξη καινοτοµίας για την επίτευξη
λύσεων
Η χρήση ανοικτών προτύπων και η απελευθέρωση των
δηµόσιων δεδοµένων θα δώσει µεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη
καινοτοµικών υπηρεσιών

15. Προτάσεις (1/3)
Το ΕΛ/ΛΑΚ µπορεί να δώσει ώθηση σε µια σειρά
από επιχειρηµατικές δραστηριότητες και ευκαιρίες
Νέες επιχειρηµατικές δραστηριότητες, ή νέα
δυναµική σε παλιές
Ανάπτυξη επιχειρηµατικής δραστηριότητας µε κύριο
άξονα και µοχλό ανάπτυξης το ΕΛ/ΛΑΚ,
– αν το ΕΛ/ΛΑΚ προωθηθεί στη χώρα µας και υπάρχει ευρεία
και αντικειµενική ενηµέρωση αναµένεται να υπάρξει
µεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη της σχετικής
επιχειρηµατικότητας και
πιθανά να δηµιουργηθεί ένα νέο µοντέλο ανάπτυξης τους
κλάδου Πληροφορικής και Υπηρεσιών.

16. Προτάσεις (2/3)
Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει να υπάρξουν
– σαφείς αποφάσεις προώθησης του ΕΛ/ΛΑΚ και
– κινητοποίηση για σχετική ενηµέρωση των επιχειρηµατιών
για τις δυνατότητες που δίνονται και τις ευκαιρίες που
ανοίγονται.
Η ανάπτυξη του τοµέα του ΕΛΛΑΚ µπορεί να
χρησιµοποιηθεί ως αντίβαρο για την αποφυγή
µονοπωλιακών και ολιγοπωλιακών καταστάσεων.

17. Προτάσεις (3/3)
Ο ∆ηµόσιος τοµέας θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα και
έµφαση στις ανοικτές αρχιτεκτονικές, την υποστήριξη ανοικτών
προτύπων και τη διαλειτουργικότητα, στις προµήθειές του.
– δεν θα πρέπει να αποκλείει τη χρήση ΕΛ/ΛΑΚ από τους
υποψήφιους αναδόχους ούτε να βάζει περιοριστικούς όρους
– θα πρέπει να τηρεί ίσες αποστάσεις ώστε να ενισχύεται ο υγιής
ανταγωνισµός και να επιτυγχάνονται τα καλύτερα αποτελέσµατα
Με δεδοµένο ότι το ελεύθερο λογισµικό είναι κοινό αγαθό, τότε
ο ∆ηµόσιος Τοµέας θα µπορούσε αντί να προµηθεύεται
λογισµικό να φροντίζει για την ανάπτυξη ή για τη βελτίωση
λογισµικού που θα διατίθεται ελεύθερα, που θα µπορούν να
χρησιµοποιούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις.

18. Συµπεράσµατα (1/2)
Εάν η αποδοχή και χρήση του ΕΛΛΑΚ γίνει
µαζικότερη, αναµένονται σηµαντικά οφέλη, όπως
– µείωση κόστους για την προµήθεια και χρήση λογισµικού,
αυξηµένη ασφάλεια,
– αυξηµένη διαλειτουργικότητα στο ∆ηµόσιο και
– καλύτερες υπηρεσίες προς τους πολίτες,
– µείωση εξαρτήσεων και τόνωση του υγιούς ανταγωνισµού,
– αυξηµένη κοινωνική συνεισφορά στην ανάπτυξη ΕΛΛΑΚ µε
πολλαπλασιαστικά αποτελέσµατα,
– ανάπτυξη επιχειρηµατικότητας γύρω από το ΕΛΛΑΚ κ.λπ.
Τα οφέλη είναι πολύ σηµαντικά για να αγνοηθούν.

19. Συµπεράσµατα (2/2)
Το ΕΛΛΑΚ, οι Ανοικτές Αρχιτεκτονικές, τα
Ανοικτά Πρότυπα και η ∆ιαλειτουργικότητα,
µπορούν και πρέπει να αποτελέσουν την
βάση
– για επιτάχυνση της αναπτυξιακής πορείας της
χώρας και
– για αύξηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών
στο δηµόσιο, στην οικονοµία και στην κοινωνία.

20. Ευχαριστώ πολύ!
http://ru6.cti.gr/bouras/
bouras@ceid.upatras.gr