SlideShare a Scribd company logo
1 of 40
Βασικές αρχές συλλογής, 
επεξεργασίας και διατήρησης 
σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών 
λαχανικών 
Άγγελος Κυρατζής 
Λειτουργός Γεωργικών Ερευνών 
Κλάδος Βελτίωσης Φυτών
Παραδοσιακές ποικιλίες (Landraces) - 
Χαρακτηριστικά 
• Μακρόχρονη παρουσία σε μία γεωγραφική περιοχή 
• Διακριτή ταυτότητα, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά 
• Υψηλός βαθμός αντοχής σε βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες 
(?) 
• Χαμηλός βαθμός αντοχής σε βιοτικούς παράγοντες (?) 
• Μέση απόδοση αλλά με ψηλό βαθμό σταθερότητας 
• Μεγαλύτερη προσαρμογή σε συστήματα βιολογικής γεωργίας ή 
χαμηλών εισροών (παραδοσιακά γεωργικά συστήματα) 
• Παρουσιάζουν γονοτυπική και φαινοτυπική παραλλακτικότητα 
• Η γενετική σύνθεση τους δεν είναι σταθερή αλλά δυναμική 
• Δεν έχουν προκύψει από κάποιο πρόγραμμα βελτίωσης 
• Κατά κανόνα διατηρούνται από τους γεωργούς
Παραδοσιακές ποικιλίες (Landraces) - 
Χαρακτηριστικά 
• Παρουσιάζουν γονοτυπική και φαινοτυπική 
παραλλακτικότητα 
– Δεν έχουν προκύψει από κάποιο πρόγραμμα βελτίωσης 
– Κατά κανόνα διατηρούνται από τους γεωργούς 
• Η γενετική σύνθεση τους δεν είναι σταθερή αλλά 
δυναμική και μεταβάλλεται στο χώρο και στο χρόνο 
– Ανάλογα με το είδος 
– Ένταση των φυσικών και ανθρώπινων επιλογών 
– Τυχαίες προσμίξεις 
– Διασταυρώσεις με άλλο γενετικό υλικό 
– Μεταλλάξεις 
– Ανταλλαγή σπόρων μεταξύ γεωργών, κ.ά.
Συλλογή γενετικού υλικού 
• Στόχος ενός προγράμματος συλλογής: 
– η συλλογή τουλάχιστον του 95% των 
αλληλόμορφων γονιδίων που υπάρχουν σε ένα 
πληθυσμό σε συχνότητα μεγαλύτερη του 0,05 
– Για επανεγκατάσταση, η συχνότητα των 
αλληλόμορφων γονιδίων να είναι παρόμοια με τη 
συχνότητα τους στο φυσικό περιβάλλον, στο 
σημείο συλλογής 
(Marshal and Brown, 1975)
Συλλογή γενετικού υλικού 
• Πράξη: 
– Συλλογή σπόρων από όσο το δυνατό περισσότερα 
φυτά 
– Τυχαία επιλογή των φυτών 
– Δεν λαμβάνεται υπόψη ο φαινότυπος 
– Συλλογή ίσου αριθμού σπόρων από κάθε φυτό 
– Συλλογή σπόρων από διαφορετικές ταξικαρπίες 
– Συλλογή ίσου αριθμού σπόρων από κάθε 
ταξικαρπία 
– Συλλογή 5000 σπόρων 
– Δεν συλλέγονται προσβεβλημένοι σπόροι από 
ασθένειες και έντομα 
– Δεν συλλέγονται κούφιοι και συρρικνωμένοι σπόροι
Συλλογή γενετικού υλικού 
• Εξοπλισμός 
Χάρτινες ή βαμβακερές σακούλες 
Φόρμες για δεδομένα συλλογής 
Γραφική ύλη 
Ψαλίδια – μαχαίρια – πριόνια 
GPS – Χάρτες
Συλλογή γενετικού υλικού 
Δεδομένα συλλογής
Συλλογή γενετικού υλικού 
• Συλλογή σπόρων όταν έχουν φτάσει στη 
φυσιολογική ωρίμανση 
– Αλλαγή χρώματος καρπών 
– Αλλαγή χρώματος σπόρων 
– Σπόροι σκληροί που αντέχουν στην πίεση των 
δακτύλων
Επεξεργασία σπόρων 
• Οι σπόροι (ή καρποί) φυλάγονται σε σκιερό, 
δροσερό μέρος με καλό αερισμό 
• Σε περίπτωση δειγμάτων προσβεβλημένων με 
έντομα ή ασθένειες πρέπει να φυλάγονται σε 
διαφορετικό μέρος 
• Καθαρισμός σπόρων το συντομότερο μετά τη 
συλλογή τους, ειδικά για είδη που οι σπόροι 
βρίσκονται μέσα σε σαρκώδεις καρπούς π.χ. 
ντομάτα, πεπόνι, μελιτζάνα
Καθαρισμός σπόρων 
• Καθαρισμός όταν οι σπόροι είναι σκληροί 
• Προσεκτικός καθαρισμός ώστε να 
φυλάσσονται μόνο υγιείς, καλά ανεπτυγμένοι 
σπόροι 
• Αφαιρούνται όλα τα αδρανή υλικά, τα 
περιβλήματα σπόρων, κούφιοι και μη 
ανεπτυγμένοι σπόροι, προσβεβλημένοι 
σπόροι από έντομα και ασθένειες
Καθαρισμός σπόρων 
• Υλικά 
– Τάβλες με λάστιχο 
– Κόσκινα 
– Στήλες αέρος – Αεριστήρες 
– Πετσέτες 
– Κουλιαστήρια 
– Πινέλα 
– Στερεοσκόπιο – Μεγεθυντικός φακός 
– Μαχαιριά – Πριόνια 
– Κούπες 
– Τσιμπίδες
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Καθαρισμός σπόρων
Ξήρανση σπόρων 
• Το ποσοστό υγρασίας σχετίζεται με τη 
μεταβολιτική δραστηριότητα 
• Ψηλή υγρασία συνεπάγεται ψηλή 
μεταβολιτική δραστηριότητα και μικρή 
διάρκεια ζωής 
• Πολύ ψηλό ποσοστό υγρασία προκαλεί 
σάπισμα των σπόρων
Ξήρανση σπόρων 
• Δωμάτια ξήρανσης ή ψυγεία ξήρνασης με 
ρυθμιζόμενες συνθήκες θερμοκρασίας και 
σχετικής υγρασίας 
• Silica gel 
• Χλωριούχο ασβέστιο 
• Κορεσμένα άλατα (Χλωριούχο ασβέστιο, 
χλωριούχο λίθιο) 
• Ξήρανση στη σκιά
Ξήρανση σπόρων
Ξήρανση σπόρων 
• Silica gel 
– Place dried self indicating blue silica gel in a desiccator or 
glass jar with an airtight seal. 
– The weight of the silica gel used should be equal (or up to 
3 time) to that of the seeds 
– Place the seeds in porous bags and keep them in close 
proximity to the silica 
– Keep the desiccator at a cool temperature (20oC) 
– Change the silica gel daily or when colour change 
– Regenerate the silica gel by heating at 100oC until change 
colour 
– Allow it to cool in a tight container before using it
Ξήρανση σπόρων
Ξήρανση σπόρων 
• Calcium chloride 
– When the top layer of calcium chloride becomes 
hard and shiny, turn it over so that the bottom 
part is at to the top. 
– Once it becomes completely hard it should be 
disposed or can be used for making saturated salt 
soloutions
Ξήρανση σπόρων 
• Shade drying 
– Efficient when RH below 40% 
– Lay seeds in a single layer on a linen sheet or on open 
mesh racks placed in shade, ensuring the free 
circulation of air 
– Any device that can increase the flow of air over seeds 
such as a fan will improve efficiency 
– Cover seeds with a protective net to prevent 
predation by animals 
– At night, wrap the linen sheet and keep in a cool room
Αποθήκευση σπόρων 
• Αποθήκευση υγιών ξηρών σπόρων 
• Συσκευασία που να εμποδίζει την είσοδο 
αέρα 
• Συσκευασία με κατάλληλη σήμανση 
• Θερμοκρασίες φύλαξης 
– Από 4oC μέχρι -20oC 
• Αποφυγή φύλαξης σπόρων υπό το μηδέν 
λόγο κινδύνου δημιουργία παγοκρυστάλλων 
στα κύτταρα εάν δεν έγινε σωστή ξήρανση
Αποθήκευση σπόρων
Αποθήκευση σπόρων
Αποθήκευση σπόρων
Αποθήκευση σπόρων
Βλάστηση σπόρων 
• Θερμοκρασία 
– 20-30οC 
• Φως 
• Υγρασία υποστρώματος 
– Τακτικές αρδεύσεις, όχι υπερβολικό νερό 
• Είδος υποστρώματος 
• Βάθος σποράς 
• Λήθαργος 
– Χαμηλές θερμοκρασίες 
– Σκαριφικάρισμα 
– Φυτικές ορμόνες 
– Χημικές ουσίες 
– Φωτισμός
Βλάστηση σπόρων
Βλάστηση σπόρων
Βλάστηση σπόρων 
• Μαρούλι (Φως) 
• Φακή/ Λαθούρι (Σκαριφικάρισμα) 
• Λάχανα (Ξέπλυμα σπόρων) 
• Βρώμη (Υγρή στρωμάτωση στους 5οC για πέντα 
με δέκα μέρες) 
• Καρότο (Γιβεριλλίνη 50ppm) 
• Μελιτζάνα (Φως), (Νιτρικό κάλι) 
• Ντομάτα (Φως), (Νιτρικό κάλι) 
• Κιχώριο (Φως), (Νιτρικό κάλι)
Βλάστηση σπόρων
Βλάστηση σπόρων
Ευχαριστώ για την προσοχή σας

More Related Content

Similar to Βασικές αρχές συλλογής, επεξεργασίας και διατήρησης σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών λαχανικών

Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού
Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού
Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού Agriculural Research Institute
 
Τα Σύκα στην Εύβοια
Τα Σύκα στην ΕύβοιαΤα Σύκα στην Εύβοια
Τα Σύκα στην ΕύβοιαInformatics 2
 
atonik_sl_label_2.pdf
atonik_sl_label_2.pdfatonik_sl_label_2.pdf
atonik_sl_label_2.pdfssuser6cda3a
 
1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική Επισκόπηση
1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική Επισκόπηση1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική Επισκόπηση
1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική ΕπισκόπησηAgriculural Research Institute
 
2018 03-06 webinar aromatikon
2018 03-06 webinar aromatikon2018 03-06 webinar aromatikon
2018 03-06 webinar aromatikonAgrosimvoulos
 

Similar to Βασικές αρχές συλλογής, επεξεργασίας και διατήρησης σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών λαχανικών (7)

Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού
Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού
Μέθοδοι εξυγίανσης φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού
 
Τα Σύκα στην Εύβοια
Τα Σύκα στην ΕύβοιαΤα Σύκα στην Εύβοια
Τα Σύκα στην Εύβοια
 
atonik_sl_label_2.pdf
atonik_sl_label_2.pdfatonik_sl_label_2.pdf
atonik_sl_label_2.pdf
 
eva gialama
eva gialamaeva gialama
eva gialama
 
1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική Επισκόπηση
1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική Επισκόπηση1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική Επισκόπηση
1ο Παγκύπριο Επιστημονικό Συνέδριο: Περιβαλλοντική Επισκόπηση
 
Vatomoura~psoma
Vatomoura~psomaVatomoura~psoma
Vatomoura~psoma
 
2018 03-06 webinar aromatikon
2018 03-06 webinar aromatikon2018 03-06 webinar aromatikon
2018 03-06 webinar aromatikon
 

More from Agriculural Research Institute

Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...
Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...
Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...Agriculural Research Institute
 
Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...
Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...
Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...Agriculural Research Institute
 
Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...
Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...
Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...Agriculural Research Institute
 
Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...
Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...
Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...Agriculural Research Institute
 
Πρακτικές Smartfarming στην Πορτογαλία
Πρακτικές Smartfarming στην ΠορτογαλίαΠρακτικές Smartfarming στην Πορτογαλία
Πρακτικές Smartfarming στην ΠορτογαλίαAgriculural Research Institute
 
Πρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion Maimona
Πρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion MaimonaΠρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion Maimona
Πρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion MaimonaAgriculural Research Institute
 
Πρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - Ευκαρπον
Πρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - ΕυκαρπονΠρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - Ευκαρπον
Πρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - ΕυκαρπονAgriculural Research Institute
 
Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.
Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.
Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.Agriculural Research Institute
 
Το εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmer
Το εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmerΤο εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmer
Το εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmerAgriculural Research Institute
 
Το έργο SmartFarmer: Στόχοι και Αποτελέσματα
Το έργο SmartFarmer: Στόχοι και ΑποτελέσματαΤο έργο SmartFarmer: Στόχοι και Αποτελέσματα
Το έργο SmartFarmer: Στόχοι και ΑποτελέσματαAgriculural Research Institute
 
Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών
Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών ΕιδώνΕργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών
Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών ΕιδώνAgriculural Research Institute
 
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣAgriculural Research Institute
 
Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών
Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών
Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών Agriculural Research Institute
 
Οι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίων
Οι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίωνΟι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίων
Οι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίωνAgriculural Research Institute
 
Το κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην Κύπρο
Το κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην ΚύπροΤο κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην Κύπρο
Το κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην ΚύπροAgriculural Research Institute
 

More from Agriculural Research Institute (20)

Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...
Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...
Use of IoT technologies for irrigation and plant protection: the case for Cyp...
 
Traceability and food safety
Traceability and food safetyTraceability and food safety
Traceability and food safety
 
ICT in Agriculture
ICT in AgricultureICT in Agriculture
ICT in Agriculture
 
Agricultural spraying robots - R&D
Agricultural spraying robots - R&DAgricultural spraying robots - R&D
Agricultural spraying robots - R&D
 
Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...
Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...
Διερεύνηση των απόψεων των αγροτών και του προσωπικού των γεωργικών εφαρμογών...
 
Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...
Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...
Αξιολόγηση ραδιοφωνικής εκπομπής για ενημέρωση των αγροτών στην ψηφιακή εποχή...
 
Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...
Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...
Εργαστήρι στo ΙΓΕ με θέμα "Βιωματικό Εργαστήρι για τα Αρωματικά και Φαρμακευτ...
 
Πρακτικές Smartfarming στην Πορτογαλία
Πρακτικές Smartfarming στην ΠορτογαλίαΠρακτικές Smartfarming στην Πορτογαλία
Πρακτικές Smartfarming στην Πορτογαλία
 
Πρακτικές Smartfarming στη Λετονία
Πρακτικές Smartfarming στη ΛετονίαΠρακτικές Smartfarming στη Λετονία
Πρακτικές Smartfarming στη Λετονία
 
Πρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion Maimona
Πρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion MaimonaΠρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion Maimona
Πρακτικές Smartfarming στην Ισπανία - Fundacion Maimona
 
Πρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - Ευκαρπον
Πρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - ΕυκαρπονΠρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - Ευκαρπον
Πρακτικές Smartfarming στην Eλλάδα - Ευκαρπον
 
Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.
Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.
Πρακτικές Smartfarming στην Κύπρο - ΚΙ.Β.Υ.Κ.
 
Το εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmer
Το εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmerΤο εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmer
Το εκπαδευτικό υλικό του προγράμματος SmartFarmer
 
Το έργο SmartFarmer: Στόχοι και Αποτελέσματα
Το έργο SmartFarmer: Στόχοι και ΑποτελέσματαΤο έργο SmartFarmer: Στόχοι και Αποτελέσματα
Το έργο SmartFarmer: Στόχοι και Αποτελέσματα
 
Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών
Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών ΕιδώνΕργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών
Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών
 
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΝΤΕ ΕΙΔΩΝ MENTHA SP. ΜΕ ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
 
Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών
Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών
Διατήρηση και Αξιοποίηση των Ελληνικών Αρωματικών-Φαρμακευτικών Φυτών
 
Οι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίων
Οι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίωνΟι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίων
Οι τελευταίες εξελίξεις στην διατροφή και διαχείριση χοιριδίων
 
Το κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην Κύπρο
Το κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην ΚύπροΤο κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην Κύπρο
Το κινητό τηλέφωνο ως πηγή αγροτικής πληροφόρησης στην Κύπρο
 
MAVA project: Seeds photos
MAVA project:  Seeds photosMAVA project:  Seeds photos
MAVA project: Seeds photos
 

Βασικές αρχές συλλογής, επεξεργασίας και διατήρησης σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών λαχανικών

  • 1. Βασικές αρχές συλλογής, επεξεργασίας και διατήρησης σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών λαχανικών Άγγελος Κυρατζής Λειτουργός Γεωργικών Ερευνών Κλάδος Βελτίωσης Φυτών
  • 2. Παραδοσιακές ποικιλίες (Landraces) - Χαρακτηριστικά • Μακρόχρονη παρουσία σε μία γεωγραφική περιοχή • Διακριτή ταυτότητα, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά • Υψηλός βαθμός αντοχής σε βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες (?) • Χαμηλός βαθμός αντοχής σε βιοτικούς παράγοντες (?) • Μέση απόδοση αλλά με ψηλό βαθμό σταθερότητας • Μεγαλύτερη προσαρμογή σε συστήματα βιολογικής γεωργίας ή χαμηλών εισροών (παραδοσιακά γεωργικά συστήματα) • Παρουσιάζουν γονοτυπική και φαινοτυπική παραλλακτικότητα • Η γενετική σύνθεση τους δεν είναι σταθερή αλλά δυναμική • Δεν έχουν προκύψει από κάποιο πρόγραμμα βελτίωσης • Κατά κανόνα διατηρούνται από τους γεωργούς
  • 3. Παραδοσιακές ποικιλίες (Landraces) - Χαρακτηριστικά • Παρουσιάζουν γονοτυπική και φαινοτυπική παραλλακτικότητα – Δεν έχουν προκύψει από κάποιο πρόγραμμα βελτίωσης – Κατά κανόνα διατηρούνται από τους γεωργούς • Η γενετική σύνθεση τους δεν είναι σταθερή αλλά δυναμική και μεταβάλλεται στο χώρο και στο χρόνο – Ανάλογα με το είδος – Ένταση των φυσικών και ανθρώπινων επιλογών – Τυχαίες προσμίξεις – Διασταυρώσεις με άλλο γενετικό υλικό – Μεταλλάξεις – Ανταλλαγή σπόρων μεταξύ γεωργών, κ.ά.
  • 4. Συλλογή γενετικού υλικού • Στόχος ενός προγράμματος συλλογής: – η συλλογή τουλάχιστον του 95% των αλληλόμορφων γονιδίων που υπάρχουν σε ένα πληθυσμό σε συχνότητα μεγαλύτερη του 0,05 – Για επανεγκατάσταση, η συχνότητα των αλληλόμορφων γονιδίων να είναι παρόμοια με τη συχνότητα τους στο φυσικό περιβάλλον, στο σημείο συλλογής (Marshal and Brown, 1975)
  • 5. Συλλογή γενετικού υλικού • Πράξη: – Συλλογή σπόρων από όσο το δυνατό περισσότερα φυτά – Τυχαία επιλογή των φυτών – Δεν λαμβάνεται υπόψη ο φαινότυπος – Συλλογή ίσου αριθμού σπόρων από κάθε φυτό – Συλλογή σπόρων από διαφορετικές ταξικαρπίες – Συλλογή ίσου αριθμού σπόρων από κάθε ταξικαρπία – Συλλογή 5000 σπόρων – Δεν συλλέγονται προσβεβλημένοι σπόροι από ασθένειες και έντομα – Δεν συλλέγονται κούφιοι και συρρικνωμένοι σπόροι
  • 6. Συλλογή γενετικού υλικού • Εξοπλισμός Χάρτινες ή βαμβακερές σακούλες Φόρμες για δεδομένα συλλογής Γραφική ύλη Ψαλίδια – μαχαίρια – πριόνια GPS – Χάρτες
  • 7. Συλλογή γενετικού υλικού Δεδομένα συλλογής
  • 8. Συλλογή γενετικού υλικού • Συλλογή σπόρων όταν έχουν φτάσει στη φυσιολογική ωρίμανση – Αλλαγή χρώματος καρπών – Αλλαγή χρώματος σπόρων – Σπόροι σκληροί που αντέχουν στην πίεση των δακτύλων
  • 9. Επεξεργασία σπόρων • Οι σπόροι (ή καρποί) φυλάγονται σε σκιερό, δροσερό μέρος με καλό αερισμό • Σε περίπτωση δειγμάτων προσβεβλημένων με έντομα ή ασθένειες πρέπει να φυλάγονται σε διαφορετικό μέρος • Καθαρισμός σπόρων το συντομότερο μετά τη συλλογή τους, ειδικά για είδη που οι σπόροι βρίσκονται μέσα σε σαρκώδεις καρπούς π.χ. ντομάτα, πεπόνι, μελιτζάνα
  • 10. Καθαρισμός σπόρων • Καθαρισμός όταν οι σπόροι είναι σκληροί • Προσεκτικός καθαρισμός ώστε να φυλάσσονται μόνο υγιείς, καλά ανεπτυγμένοι σπόροι • Αφαιρούνται όλα τα αδρανή υλικά, τα περιβλήματα σπόρων, κούφιοι και μη ανεπτυγμένοι σπόροι, προσβεβλημένοι σπόροι από έντομα και ασθένειες
  • 11. Καθαρισμός σπόρων • Υλικά – Τάβλες με λάστιχο – Κόσκινα – Στήλες αέρος – Αεριστήρες – Πετσέτες – Κουλιαστήρια – Πινέλα – Στερεοσκόπιο – Μεγεθυντικός φακός – Μαχαιριά – Πριόνια – Κούπες – Τσιμπίδες
  • 22. Ξήρανση σπόρων • Το ποσοστό υγρασίας σχετίζεται με τη μεταβολιτική δραστηριότητα • Ψηλή υγρασία συνεπάγεται ψηλή μεταβολιτική δραστηριότητα και μικρή διάρκεια ζωής • Πολύ ψηλό ποσοστό υγρασία προκαλεί σάπισμα των σπόρων
  • 23. Ξήρανση σπόρων • Δωμάτια ξήρανσης ή ψυγεία ξήρνασης με ρυθμιζόμενες συνθήκες θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας • Silica gel • Χλωριούχο ασβέστιο • Κορεσμένα άλατα (Χλωριούχο ασβέστιο, χλωριούχο λίθιο) • Ξήρανση στη σκιά
  • 25. Ξήρανση σπόρων • Silica gel – Place dried self indicating blue silica gel in a desiccator or glass jar with an airtight seal. – The weight of the silica gel used should be equal (or up to 3 time) to that of the seeds – Place the seeds in porous bags and keep them in close proximity to the silica – Keep the desiccator at a cool temperature (20oC) – Change the silica gel daily or when colour change – Regenerate the silica gel by heating at 100oC until change colour – Allow it to cool in a tight container before using it
  • 27. Ξήρανση σπόρων • Calcium chloride – When the top layer of calcium chloride becomes hard and shiny, turn it over so that the bottom part is at to the top. – Once it becomes completely hard it should be disposed or can be used for making saturated salt soloutions
  • 28. Ξήρανση σπόρων • Shade drying – Efficient when RH below 40% – Lay seeds in a single layer on a linen sheet or on open mesh racks placed in shade, ensuring the free circulation of air – Any device that can increase the flow of air over seeds such as a fan will improve efficiency – Cover seeds with a protective net to prevent predation by animals – At night, wrap the linen sheet and keep in a cool room
  • 29. Αποθήκευση σπόρων • Αποθήκευση υγιών ξηρών σπόρων • Συσκευασία που να εμποδίζει την είσοδο αέρα • Συσκευασία με κατάλληλη σήμανση • Θερμοκρασίες φύλαξης – Από 4oC μέχρι -20oC • Αποφυγή φύλαξης σπόρων υπό το μηδέν λόγο κινδύνου δημιουργία παγοκρυστάλλων στα κύτταρα εάν δεν έγινε σωστή ξήρανση
  • 34. Βλάστηση σπόρων • Θερμοκρασία – 20-30οC • Φως • Υγρασία υποστρώματος – Τακτικές αρδεύσεις, όχι υπερβολικό νερό • Είδος υποστρώματος • Βάθος σποράς • Λήθαργος – Χαμηλές θερμοκρασίες – Σκαριφικάρισμα – Φυτικές ορμόνες – Χημικές ουσίες – Φωτισμός
  • 37. Βλάστηση σπόρων • Μαρούλι (Φως) • Φακή/ Λαθούρι (Σκαριφικάρισμα) • Λάχανα (Ξέπλυμα σπόρων) • Βρώμη (Υγρή στρωμάτωση στους 5οC για πέντα με δέκα μέρες) • Καρότο (Γιβεριλλίνη 50ppm) • Μελιτζάνα (Φως), (Νιτρικό κάλι) • Ντομάτα (Φως), (Νιτρικό κάλι) • Κιχώριο (Φως), (Νιτρικό κάλι)
  • 40. Ευχαριστώ για την προσοχή σας