2. Waarom keuze voor blockchain?
▪ Nieuwsgierigheid en verbazing
▪ De normerende jurist; vertrekpunt privacy
▪ Breed kijken vanuit verschillende invalshoeken
▪ Jurist, A&O deskundige, master NLP en innovator
(MMI)
▪ Favoriete bezigheid (ook in vrije tijd): (wandelend)
routes zoeken
2
3. Programma
▪ Dynamische context
▪ Recente ontwikkelingen rondom privacy
▪ Basisprincipes van de blockchain
▪ Opkomt en gebruik van de blockchain
▪ Kritische kanttekeningen
▪ Brainstorm en ervaringen
3
4. Dynamische context
▪ Datarevolutie
▪ Klein aantal nieuwe bedrijven (marktplaatsen) met
enorme winsten (door rijke datastromen)
▪ Facebook, Google, Apple, Amazon en Alibaba
▪ Selecties, keuzes en oordelen op basis van
algoritmes en door middel van machine learning
▪ Wetgeving en juridische onderbouwing blijven achter
4
5. Dynamische context
▪ Veel minder mensen nodig; ieder beroep dat valt te
digitaliseren/robotiseren verdwijnt
5
6. Recente ontwikkelingen rondom privacy
6
▪ 25 mei 2018: inwerkingtreding Algemene
Verordening Gegevensbescherming (AVG)
▪ Herijking privacyregels als kans voor organisaties
Bron: https://time.tno.nl/nl/artikelen/respect4u-hoe-de-nieuwe-privacyregels-ook-kansen-bieden-voor-
organisaties/, geraadpleegd op 15 april 2018
7. Basisprincipes van de blockchain
@ De blockchain uitgelegd
▪ Bitcoin: de eerste blockchain
▪ Uitgevonden door Satoshi Nakomoto in 2008
▪ Wat wilde Nakomoto:
- onomkeerbare, onveranderbare transacties
- lagere transactiekosten
▪ Nakomoto’s overtuiging:
- veilige peer-to-peer transacties verwerken is mogelijk
- door ‘’proof of work’’ te gebruiken om gedistribueerde
consensus te bereiken
7
8. Basisprincipes van de blockchain
▪ Verschillende soorten blockchains, w.o. Ethereum,
Hyperledger, Dash en vele andere
▪ Onderscheid te maken tussen:
- permissionless
o iedereen mag boekhouder zijn, zoals in bitcoin
- permissioned
o vooraf aangewezen (kleine) groep van boekhouders, dus niet
echt gedecentraliseerd
✓ (1) openbaar: iedereen kan de blockchain lezen of (2) privé: alleen
boekhouders kunnen de blockchain lezen
✓ veel gebruikt door bedrijven w.o. banken
▪ Afspraken vastleggen op een blockchain: smart
contracts
8
9. Basisprincipes van de blockchain
‘’(…) dat het bij smart contracts - als gevolg van hun
natuurlijke verschijningsvormen als computercode -
voornamelijk om de operationele semantiek c.q. de
operationele afspraken draait, en niet zozeer om de
denotatie semantiek (bv. onder welk recht, onderhevig
aan algemene voorwaarden enz.)’’ Pomp, M., & Verhaert, R. (2018).
Blockchain in de praktijk. Den Haag: SDU Uitgevers
9
10. Opkomst en gebruik van de blockchain
10
Bron: http://blogs.lse.ac.uk/businessreview/files/2017/02/ING-Blockchain-Graph1.png, geraadpleegd op 21
april 2018
11. Opkomst en gebruik van de blockchain
11
▪ Gebruik van blockchain, vijf cases:
1. Oplossing van uitdagingen rondom identiteit
@ Establishing a Trusted Identity with Blockchain
2. Blockchain en voedsel- en productieketen
@ De reis van een eerlijke kokosnoot
3. Interstedelijke verrekeningen
@ Drechtsteden Blockchain Internal Settlement
4. Aanpak schuldenproblematiek
@ CJIB Blockchain Animation
5. Mijn Zorg Log
@ Juridisch certificaat Blockchain Mijn Zorg Log
@ Mijn Zorg Log: Met blockchain innoveren in de zorg
13. Kritische kanttekeningen
▪ Wat maakt een blockchain nodig?
- de volgorde van transactie doet er toe
- er is geen centrale, betrouwbare autoriteit
▪ Anders:
- gebruik peer-to-peer netwerk
- of een gedistribueerde database
▪ Bundeling nodig van kennis van
computerwetenschappers, beleidsmakers
(bestuurskundigen/politicologen), juristen, ethici en
sociale wetenschappers
13
14. Kritische kanttekeningen
Stelling: ‘’Bij het gebruik van de term blockchain gaat het
regelmatig meer om een ‘’control machine’’ dan om een
‘’trust machine’’. In die zin is een blockchain soms ook
een Paard van Troje vanuit het gezichtspunt van
privacybescherming.
14