4. programma
1. Samenvatting: Wat is blockchain en smart contracts
2. Juridische aspecten van blockchain
3. Juridische aspecten van smart contracts
4. Juridische uitdagingen
4
5. Blockchain
• Een gedistribueerd register (distributed ledger)
• met transacties, samengevoegd in een aan elkaar
volgende en gelinkte blocks
• waaraan alleen nieuwe blocks toegevoegd kunnen
worden (immutability)
• als deze geverifieerd zijn
• met identieke exemplaren (shared single source of truth)
• Op verschillende computers (nodes)
• In een openbaar of meer gesloten netwerk
(permissionless v. permissioned)
7. Type blockchains
• Publiek versus besloten blockchains
• Openbare (public) blockchain
– Iedereen kan data aan de blockchain toevoegen
– Iedereen kan data in de blockchain bekijken
– Iedereen kan transacties valideren (‘mining’).
• Besloten (private) blockchain
– Niet iedereen kan data toevoegen
– Niet iedereen kan data bekijken
– Niet iedereen kan transaties valideren
8. Jur. aspecten blockchains
Governance:
• Wie bepaalt of blockchain open of besloten is
• Wie bepaalt de protocollen en algoritmes
• Wie beslist bij problemen
• Wie beslist over IP-adressen en domeinnamen
• Wie is waarvoor aansprakelijk
• Hoe zit het met intellectuele eigendom aspecten
• Wie is eigenaar van het concept / concrete uitwerking?
• Hebben partijen licentie van elkaar nodig op IP?
• Hoe zit het met mededingingsaspecten
– Wordt er informatie met (potentiële) concurrenten gedeeld?
– Worden markten / klanten verdeeld?
9. Jur. aspecten blockchains
Privacy (AVG / GDPR):
• Persoonsgegevens moeten worden beveiligd (proof of work)
• Betrokkene heeft recht op opgave, correctie, verwijdering van
persoonsgegeven
• Hoe kun je persoonsgegevens verwijderen (immutability)?
• Oplossing:
– accountability : denk na over privacyaspecten
– Gebruik geen persoonsgegevens
– Sla persoonsgegevens niet op ‘on chain’ maar ‘off chain’
10. Jur. aspecten blockchains
Identity management:
• Bij private blockchain:
– Identificatie van (rechts)personen
– Authenticatie van data en transacties
11. Smart contracts
• Szabo (1994):
– ‘a computerised transaction protocol that executes the terms of a
contract’
• Een deterministisch computerprogramma (if A then B)
• Dat op een blockchain wordt gerepliceerd en uitgevoerd
• Waarmee partijen hun afspraken in een onwijzigbare
computercode kunnen gieten (immutability)
• Die – zodra aan de voorwaarden daarvoor is voldaan ( if A) -
geautomatiseerd worden uitgevoerd (then B)
• Vergelijk met:
– Technisch: stored procedures in een database
– Functioneel: periodieke overschrijving / automatische incasso
12. verschijningsvorm smart contract
- Contract en / of executie van een contract
- Opschortende en / of ontbindende voorwaarde in een
contract
- Eenzijdige rechtshandeling
- Publiekrechtelijke besluit
16. Juridische status van smart contract
• Overeenkomst:
– Aanbod en aanvaarding (6:217 BW)
– Rechtshandeling (3:33 BW)
– Verklaring in beginsel vormvrij (3:37 BW)
• Functies contract
– Verklaring
– Uit voering
– Bewijs
– Basis voor geschilbeslechting
17. Juridische uitdagingen
• Internationale context
• welke recht is van toepassing:
– Expliciete forumkeuze
– EU: de rechter waar de verbintenis die aan de eis ten grondslag ligt, is
uitgevoerd of moet worden uitgevoerd
• Bij goederen: de plaats waar de goederen volgens de overeenkomst geleverd
werden of geleverd hadden moeten worden.
• welke rechter is bevoegd.
– Expliciete forumkeuze
– EU: overeenkomst inzake de verkoop van roerende zaken wordt
beheerst door het recht van het land waar de verkoper zijn gewone
verblijfplaats heeft
18. Juridische uitdagingen
• Uitvoeringsissues ivm immutability: tenzij voorzien en
geprogrammeerd kan de uitvoering van een smart contract
niet worden gewijzigd of beeindigd.
• Wijziging of beëindiging:
• Met wederzijds goedvinden
• Ontbinding
• Wijziging (redelijkheid en billijkheid, onvoorziene
omstandigheden
• Nietigheid
19. tips
• betrek de juridische aspecten zo vroeg mogelijk in het
ontwerp proces;