Στο φύλλο εργασίας αυτό, μελετάμε πειραματικά μέσω video-προσομοίωσης, την ηλέκτριση του ηλεκτροσκοπίου με: 1) διαχωρισμό φορτίων 2) επαφή και 3) επαγωγή

1. φύλλο εργασίας «πειράματα με ΗΛΕΚΤΡΟΣΚΟΠΙΟ» σελίδα -1/4-
Λ ά μ π ρ ο ς Α δ ά μ w w w . l a m - l a b . c o m a d a m l s c p @ g m a i l . c o m
ΕΙΚΟΝΙΚΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ
ΜΕ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΣΚΟΠΙΟ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:____________________________________________________
ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΤΑΞΕΙΣ: Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ
Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΠΡΟŸΠΌΘΕΣΗ: Η ΥΠΑΡΞΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗΣ
ΕΞΟΠΛΙΣΜΕΝΟΥ ΜΕ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 10 ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ.
Πρωταρχικός στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι η μελέτη του τρόπου με τον οποίο
λειτουργεί το ηλεκτροσκόπιο. Πιο συγκεκριμένα θα μελετήσουμε πειραματικά:
1) το διαχωρισμό φορτίων σε αγωγό
2) τη φόρτιση αγωγού με επαφή και
3) τη φόρτιση αγωγού με επαγωγή.
Δευτερεύων στόχος της δραστηριότητας είναι να βιωθεί ο έντονα βοηθητικός ρόλος των
πειραμάτων με υπολογιστές, κυρίως όσο αφορά την αναπαράσταση του αθέατου
μικρόκοσμου.
Θα εργαστείτε σε ομάδες. Η ομάδα σας είναι οι μαθητές που βρίσκονται σε κάθε
υπολογιστή.
Πλοήγηση στο site μου www.lam-lab.com:
1. Πιο συγκεκριμένα:
www.lam-lab.com/
ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ-ΣΧΟΛΕΙΟ-PROJECTS/
ΓΥΜΝΑΣΙΟ/
Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΦΥΣΙΚΗ/
ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΦΟΡΤΙΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ/
ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ-VIDEO: ΗΛΕΚΤΡΟΣΚΟΠΙΟ
Θα συναντήσετε την ακόλουθη εικόνα του video, το οποίο ενεργοποιείτε.
Εναλλακτικά η ηλεκτρονική διεύθυνση του εικονικού πειράματος μας είναι:
http://www.lam-lab.com/kataskeyes-sxoleio-projects/gymnasio/g-gymnasioy-
fysiki/ilektrika-fortia-kai-dynameis/ ή για αυτούς που έχουν ηλεκτρονική
πρόσβαση στο φύλλο εργασία : πατήστε CTRL+κλικ στην παραπάνω διεύθυνση

2. φύλλο εργασίας «πειράματα με ΗΛΕΚΤΡΟΣΚΟΠΙΟ» σελίδα -2/4-
Λ ά μ π ρ ο ς Α δ ά μ w w w . l a m - l a b . c o m a d a m l s c p @ g m a i l . c o m
Μετάφραση: electroscope → ηλεκτροσκόπιο,
Charge separation → διαχωρισμός φορτίων
Charge by Conduction → Φόρτιση με επαφή
Charge by Induction → Φόρτιση με επαγωγή
Πραγματικό Πείραμα Με Ηλεκτροσκόπιο :
2. Πριν προχωρήσετε σε ενεργοποίηση των προσομοιώσεων συζητείστε στην ομάδα σας
για το τι είναι το ηλεκτροσκόπιο, ποια είναι η δομή του και ποια η λειτουργία του.
Γράψτε τις απόψεις σας στο παρακάτω πλαίσιο
Πριν από κάθε πείραμα προσομοίωσης ο καθηγητής πραγματοποιεί το
αντίστοιχο πραγματικό (real) πείραμα επίδειξης.
Πειράματα προσομοίωσης:
Μετά από τη συζήτηση στην τάξη για το ηλεκτροσκόπιο προχωρούμε σε ενεργοποίηση
των προσομοιώσεων.
3. ΠΕΙΡΑΜΑ 1ο
: ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΦΟΡΤΙΩΝ,
Φέρτε το δείκτη πάνω από την επιλογή «Charge separation» και κάνετε ένα κλικ
στο αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. Φέρτε το δείκτη πάνω από το σύμβολο «play»
και κάντε ένα κλικ στο αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. Η προσομοίωση θα ξεκινήσει.
Τι παρατηρείτε; Για να δείτε την εξέλιξη βήμα προς βήμα κάντε κλικ στα διπλά βέλη
που δείχνουν δεξιά ή αριστερά Συζητείστε για να συμπληρώσετε τα κενά στο
παρακάτω πλαίσιο.
4. Τι νομίζετε ότι θα συμβεί αν απομακρυνθεί η αρνητικά φορτισμένη ράβδος από το
ηλεκτροσκόπιο ; Συζητείστε τις απαντήσεις και προσπαθήστε να εξηγήσετε την
πρόβλεψή σας.
5. ΠΕΙΡΑΜΑ 2ο
: ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕ ΕΠΑΦΗ
Φέρτε το δείκτη πάνω από την επιλογή «menu». Κάντε ένα κλικ στο αριστερό
πλήκτρο του ποντικιού. Έτσι θα μεταφερθείτε στην προηγούμενη οθόνη. Με τη
Αρχικά τα θετικά και τα αρνητικά φορτία είναι κατανεμημένα σε ίσους αριθμούς στα
διάφορα τμήματα του ηλεκτροσκοπίου. Καθώς η …….. φορτισμένη ράβδος
πλησιάζει στο ηλεκτροσκόπιο τότε τα …… φορτία ……. λόγω …………
μετακινούνται προς τα αιωρούμενα μεταλλικά φύλλα. Εκεί προκαλείται συσσώρευση
…………………………. Τα φορτία αυτά είναι …………………. και τα μεταλλικά
φύλλα ………………… ..

3. φύλλο εργασίας «πειράματα με ΗΛΕΚΤΡΟΣΚΟΠΙΟ» σελίδα -3/4-
Λ ά μ π ρ ο ς Α δ ά μ w w w . l a m - l a b . c o m a d a m l s c p @ g m a i l . c o m
βοήθεια του δείκτη και του ποντικιού να επιλέξετε την Charge by Conduction
(Φόρτιση με επαφή). Με τη βοήθεια των επιλογών «play» και των διπλών
βελών που δείχνουν δεξιά και αριστερά μπορείτε να παρατηρήσετε την προσομοίωση
μιας φόρτισης με επαφή και την βήμα προς βήμα εξέλιξή της. Επαναλάβατε τη
δραστηριότητα όσος φορές χρειαστεί προκειμένου να απαντήσετε στις ακόλουθες
ερωτήσεις
Τα μεταλλικά φύλλα μένουν φορτισμένα ή αφόρτιστα;
Στην προσομοίωση που είδατε (ηλέκτριση με επαφή) τα μεταλλικά φύλλα αποκλίνουν
όπως και στην προηγούμενη προσομοίωση. Η αιτία για την οποία αποκλίνουν είναι η ίδια ;
Αν απομακρυνθεί η φορτισμένη ράβδος τα φύλλα θα συνεχίζουν να αποκλίνουν; Να
εξηγήσετε την απάντησή σας.
Τελικά το ηλεκτροσκόπιο, μετά την επαφή του με τον φορτισμένο αγωγό, αποκτάει όμοια
ή αντίθετα φορτία με αυτά του αρχικά φορτισμένου αγωγού;
Φανταστείτε να επαναλαμβανόταν το πείραμα, αλλά ο αρχικά φορτισμένος αγωγός να
ήταν θετικά φορτισμένος. Συζητήστε τι θα γινότανε τότε και γράψτε τα συμπεράσματα της
ομάδας σας στο παρακάτω πλαίσιο:
6. ΠΕΙΡΑΜΑ 3ο
: ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕ ΕΠΑΓΩΓΗ
Επαναλάβατε τη δραστηριότητα 5. Ακολουθήστε τα ίδια βήματα αλλά τη φορά αυτή να
επιλέξετε την φόρτιση με επαγωγή (Charge by induction). Να
πειραματιστείτε αξιοποιώντας τα εικονίδια έναρξης και κατά βήμα-βήμα αλλαγής
προκειμένου να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις .
Τι φορτίο αποκτούν στο τέλος της φόρτισης τα μεταλλικά ελάσματα;
Είναι ίδιο ή διαφορετικό με αυτό που έχει η φορτισμένη ράβδος;

4. φύλλο εργασίας «πειράματα με ΗΛΕΚΤΡΟΣΚΟΠΙΟ» σελίδα -4/4-
Λ ά μ π ρ ο ς Α δ ά μ w w w . l a m - l a b . c o m a d a m l s c p @ g m a i l . c o m
Σε τι διαφέρει η φόρτιση με επαγωγή από τη φόρτιση με επαφή;
Σε τι μοιάζει η φόρτιση με επαγωγή στη φόρτιση με επαφή;
Αν επαναληφθεί η φόρτιση με επαγωγή αλλά η ράβδος είναι φορτισμένη θετικά τι
φορτίο θα αποκτήσουν τα μεταλλικά ελάσματα;
Συμπεράσματα:
Μετά από τη συζήτηση στη τάξη καταλήξαμε στα ακόλουθα συμπεράσματα
…ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ!!!
Επειδή τα 3 πειράματα γίνανε ταυτόχρονα πραγματικά (REAL) αλλά και εικονικά στον
Η/Υ, συζητείστε στην ομάδα σας τις εκδοχές:
Α) Τα πειράματα να γίνονται μόνο πραγματικά (real) και μετωπικά.
Β) Τα πειράματα να γίνονται μόνο εικονικά στους Η/Υ.
Γ) Τα πειράματα να γίνονται real επίδειξης και εικονικά στους Η/Υ.
ΤΙ ΨΗΦΙΖΕΙΣ Α, Β ή Γ ;
ΨΗΦΟΣ 1ου
ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: _________
ΨΗΦΟΣ 2ου
ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: _________
ΨΗΦΟΣ 3ου
ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ