SlideShare a Scribd company logo
1 of 19
Download to read offline
117 Vergi Avantaj›
                                                                                 Haz›rlayan
                                                      Zeki Gündüz, Ortak, YMM, Avukat
                                                           PricewaterhouseCoopers Türkiye
                                                            Vergi ve Mali Hukuk Hizmetleri




Yay›n tarihindeki geçerli mevzuat ve uygulama göz önüne al›narak haz›rlanm›flt›r. Bu tarihten
sonraki de¤ifliklikler nedeniyle oluflabilecek farkl›l›klar dikkate al›nmal›d›r.

Bu metnin tüm haklar› mahfuzdur. Yazar›n izni olmaks›z›n iktibas hükümleri d›fl›nda al›nt›
yap›lamaz, k›smen veya tamamen ço¤alt›lamaz. Bu metindeki ifadelerden hareketle yaz›l›
uzman görüflü al›nmaks›z›n ifllem tesisi halinde oluflabilecek herhangi bir zarardan dolay› hiç
bir sorumluluk kabul edilmez.
‹çerik

117 Vergi Avantaj›                                                 3


Yarg›n›n hakemli¤ine baflvurulabilecek konular                      3
Genel uyar›lar                                                     5
Yat›r›mlar›n teflviki                                                6
Dönem kayd›rmak suretiyle vergiyi geciktirerek ödeme                6
Gider olarak dikkate al›nabilecek harcamalar                        6
Vergiden istisna kazançlar                                         7
De¤iflik kanunlar›n sa¤lad›¤› imkanlar                               7
Vergi Usul Kanununun yaratt›¤› imkanlar                            7
Amortismanlarla ilgili hükümler                                     8
KDV Kanununda yer alan ve mükelleflere avantaj sa¤layan hükümler   9
Ücretlilerle ilgili imkanlar                                       10
Vergi anlaflmalar›n›n sa¤lad›¤› vergi avantajlar›                   11
Damga vergisinin daha az ödenmesi imkan›                           11
Di¤er imkanlar                                                     12
117Vergi Avantaj›

Yarg›n›n hakemli¤ine baflvurulabilecek konular

1    Fon kat›lma belgelerinin, %51’in alt›nda Türk hisse senetlerine yat›r›lm›fl olsa da,
borsas›n›n ve vadesinin olmamas› nedenleriyle de¤erlenmeyece¤i ileri sürülebilece¤i
görüflü gözard› edilmemelidir.

2   KVK Geç. 31. Md. ile TPAO’ya getirilen imkan tüm flirketler için geçerli olmal›.
Tek bir flirket için getirilen düzenlemenin ayn› durumda olan baflka flirketlere
uygulanmamas›n›n Anayasa’ya ayk›r› olaca¤› inanc›nday›z.

3    Avanslar›n de¤erlenmemesi gerekti¤i yönünde kararlar, de¤erlendirmeler
mevcuttur. Özellikle verilen avans nedeniyle önemli gelirler olufluyorsa konu yarg›ya
götürülebilir.

4     fiayet flüpheli alacak karfl›l›klar› içinde KDV k›sm› da var ve, “Bu k›s›m için karfl›l›k
ayr›lamaz” gibi bir gerekçe ile elefltirilirseniz konuyu yarg›ya götürmenizi tavsiye ederiz.

5      fiayet reeskonta tabi tutulan k›s›m (senetli alacak veya borç) KDV’yi de içeriyorsa,
inceleme elemanlar› KDV’nin reeskont geliri veya gideri olarak dikkate al›namayaca¤›n›
ileri sürebilirler. Bu durumda konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz.

6     Herhangi bir flekilde vergi dairesinden alacakl› iken, ayn› veya önceki dönemlere
iliflkin bir borç iddias› mevcut ise, gecikme faizi veya zamm› alacakl› olunan döneme
kadar hesaplanmal›d›r. Bu konuda verilmifl mukteza ve yarg› kararlar› mevcuttur.

7    Planlanan yat›r›m indirimi tutar›n›n da¤›t›lamayaca¤›, da¤›t›l›rsa bu imkandan
yararlan›lmayaca¤› iddias› ile elefltirilirseniz konuyu yarg›ya götürmenizi tavsiye
ediyoruz.

8     ‹zleyen dönemde bir önceki döneme iliflkin faturalardaki KDV indirim konusu
yap›lamayacakt›r. Ancak, beyan dönemi içinde gelen bu fatura tutar› beyannamede di¤er
indirimler bölümünde gider olarak indirilirken KDV’nin de gider olarak indirim konusu
yap›l›p yap›lamayaca¤› konusunda farkl› görüfller mevcuttur. Bu konunun yarg›ya
tafl›nmas›ndan yanay›z.

9    Binek oto leasing giderlerinin KDV’sinin indirim konusu yap›lamayaca¤›, gider
olmas› gerekti¤i yönünde görüfller mevcuttur. Bu konuda bir inceleme yap›ld›¤›nda
konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz. 01.07.2003 sonras› yap›lan leasing
sözleflmeleri için ise KDV’nin indirim konusu yap›lmamas› konusundaki argümanlar›n
daha da zay›flad›¤› düflüncesindeyiz.

                                                                                        3
                                   www.vergiportali.com
10 Serbest bölgedeki flubenin Türkiye’deki merkezi ile olan mal veya hizmet al›fl
verifllerinde oluflacak olan kar marj›n›n dikkate al›namayaca¤› iddias› ile Türkiye’deki
flirkete tarhiyat yap›ld›¤›n› müflahade ettik. Böyle bir iddia ile karfl›lafl›ld›¤›nda konunun
yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz.

11 Serbest bölgedeki flube kar›n›n y›l sonunda Türkiye’ye getirilmesi mecburiyeti
konusunda çeliflik görüfller mevcuttur. Bu konuda elefltiri olursa konunun yarg›ya
götürülmesini tavsiye ediyoruz. Ancak mümkünse kar›n en az›ndan beyan dönemi
öncesinde Türkiye’ye getirilmesi ve kambiyo mevzuat›na göre tevsiki, gereksiz ihtilaflar›
önleyecektir.

12 Son düzenlemelerden sonra Maliye Bakanl›¤›nca serbest bölge kaynakl› kar›n
Türkiye’deki flirket taraf›ndan flah›slara da¤›t›m› aflamas›nda stopaja tabi tutulmas›
gerekti¤i aç›klanm›flt›r. Gerek bu konu, gerekse serbest bölgedeki flirket veya flubenin dar
mükellef mi tam mükellef mi oldu¤u konusunda tart›flmalar, çeliflkili muktezalar
mevcuttur. Konu yarg›ya götürülebilecek mahiyettedir.

13 Vergi asl› ve cezas› üzerinde uzlafl›lsa bile gecikme faizi dava konusu
yap›labilmektedir.

14 Repo kazançlar›n›n dönem sonlar›nda de¤erlemeye tabi tutulmas› gerekti¤i
yönündeki Bakanl›k görüflünün bankalarla ilgili verilen kararlardan sonra sa¤l›kl›
olmad›¤› inanc›nday›z. Rakamlar yüksekse ve de¤ece¤i inanc› varsa konu yarg›ya
götürülebilir inanc›nday›z.

15 Kurumlar Vergisi AR-GE ertelemesinden yararlanan flirketler, 2004 y›l›nda
ödeyecekleri tutarlar›, hatal› genel tebli¤ nedeniyle erteleme olmaks›z›n erken
ödeyecekler. Bu konuda dava aç›lmas›n› tavsiye ediyoruz.

16 AR-GE ertelemesi mahsuplardan önceki hesaplanan kurumlar vergisi üzerinden
yap›lmal›d›r.

17 Bizce yabanc› bankadan al›nan kredinin yenilenmesi damga vergisine tabi
tutulamaz, ancak, idare farkl› görüfltedir.

18 1998 öncesinde yap›lm›fl özel maliyet harcamalar›n›n yeniden de¤erlenece¤inin ileri
sürülebilece¤ini düflünüyoruz.

19 %05 Götürü gider uygulamas›nda, götürü giderin beyanname üzerinden do¤rudan
indirim suretiyle dikkate al›nabilece¤i do¤rultusunda yarg› kararlar› mevcuttur.

20 Karfl›l›klar›n gider yaz›labilmesi konusunda çeliflik uygulamalar gözard›
edilmemelidir.

4
                                    117 Vergi Avantaj›
21   Kira kontrat›n›z varsa emsal kira bedeli uygulanamaz.

22 Aktiflefltirme dönemi kavram› tart›flmal›d›r. Aktiflefltirme tarihinden sonraki
harcamalar›n do¤rudan gider yaz›labilece¤i yönünde Dan›fltay kararlar› vard›r.

23 Dönem sonunda faturas› al›namam›fl, dolay›s›yla sonraki y›lda faturas› al›nabilmifl
ciro primi vb. biten y›lla ilgili giderlerin, ilgili y›lda gider olarak dikkate al›nabilece¤i
görüflündeyiz.

24 Yabanc› hisse senetlerinin sat›fl›nda da maliyet revizesi uygulanabilece¤ini
düflünüyoruz.


Genel uyar›lar

25 Gecikme zamm› ekonominin normal dönemlerinde kamu alaca¤›n›n afl›nmas›n›
önlemenin ötesinde de¤erlere ulaflmaktad›r. Bu nedenle dava edilebilece¤ini
düflünüyoruz.

26 Ayn› kaynaktan, ayn› y›l içinde, kur dalgalanmalar› nedeniyle do¤an kur fark› geliri
ile kur fark› gideri finansman gider k›s›tlamas› uygulamas› aç›s›ndan netlefltirildikten
sonra dikkate al›nabilece¤i kanaatindeyiz.

27 Aktiflefltirilen sabit k›ymetle ilgili olarak daha önce oluflan borcun faiz ve kur
fark›n›n izleyen y›llarda aktifin maliyetine ilave edilmesi yöntemi seçilmifl ise kurun
düfltü¤ü dönemlerde maliyetin düzeltilebilmesi gerekti¤i görüflündeyiz. Bu konuda
idareden görüfl al›nmal›, aksi görüfl al›n›rsa yarg›ya baflvurulmal›d›r.

28 Ev al›r, kiraya verirseniz, evinizin kredi faizlerini matrahtan indirebilirsiniz. Ancak
bunun iflleyebilmesi için y›ll›k gelir vergisi beyan›nda bulunuyor olman›z gerekmektedir.

29 ‹hracat yap›n, hiç vergi vermeyin. Dar mükellef kurumlar›n ihracatlar› ile ilgili
gelirlerinin vergilenmemesi imkan› vard›r.

30 2002 dönem kar› 24/04/2003 tarihinden sonra da da¤›t›lsa, da¤›t›lan kurum flayet
art›k kar da¤›t›m› aflamas›nda stopaj yap›lmayacak bir kurumsa 4842 say›l› kanunun
getirdi¤i avantajdan yararland›r›larak iade imkan› getirilmifltir.

31 Y›l sonu de¤erlemelerinde yabanc› para cinsinden alacak ve borcu de¤erlerken
alacak veya borç KDV’ye tabi ise, KDV k›sm›n›n gelir veya gider olarak dikkate
al›nmamas› gerekti¤i düflüncesindeyiz.



                                                                                           5
                                    www.vergiportali.com
Yat›r›mlar›n teflviki

32   Yeni yat›r›m indirimi istisnas› imkan› gözönüne al›nmal›d›r.

33 24.04.2003 öncesi teflvik belgesine ba¤lanm›fl olanlar eski yat›r›m indirimi
hükümlerinden yararlanabilecektir.


Dönem kayd›rmak suretiyle vergiyi geciktirerek ödeme

34 Alt›n sat›n almak suretiyle (ancak yasal olarak bunu yapabilecek flirketler için
geçerli) dönem kayd›rma imkan› mevcuttur.

35 Portföyünün %51’den fazlas› Türkiye’de kurulu flirketlerin hisse senetlerinden
oluflan yat›r›m fonlar›n›n kat›lma belgeleri sat›n al›nmak suretiyle dönem kayd›rma
imkan›.

36   Hisse senetlerinin sat›n al›nmas› suretiyle dönem kayd›rma imkan›.

37   Vadesi gelecek y›lda dolan banka mevduatlar› yoluyla dönem kayd›rma imkan›.


Gider olarak dikkate al›nabilecek harcamalar

38 De¤eri düflen mallar için takdir komisyonu karar› al›narak gider yaz›labilmesi
imkan› unutulmamal›d›r. Bu mallar›n KDV’lerinin düzeltim zorunlulu¤unun olmad›¤›
kanaatindeyiz. Ancak Mali ‹darenin konuya iliflkin farkl› görüflleri mevcuttur.

39   Telefon, su, elektrik, gaz faturalar›yla ilgili gecikme faizleri gider mahiyetindedir.

40   Temettü ikramiyesi karfl›l›klar› gider yaz›labilecektir.

41 Binek oto sat›fllar›nda daha önce KKEG yaz›lm›fl tutarlar›n kar›n tespitinde dikkate
al›nmas› unutulmamal›d›r.

42 Binek oto kasko giderlerinin tamam›n›n ilk y›l gider olarak dikkate al›nabilece¤i
yönünde verilmifl muktezalar mevcuttur. Bu konuda mukteza talep edilmesini tavsiye
ediyoruz.

43 Gerek kurumlar ve gelir vergisi hükümleri, gerekse bir k›s›m özel kanunlar›n verdi¤i
imkanlar çerçevesinde, yap›lan ba¤›fllar›n kar›n %5’i ile s›n›rl› k›sm› veya tamam›
matrahtan indirilebilmektedir.

6
                                     117 Vergi Avantaj›
Vergiden istisna kazançlar

44 Yabanc›lar da dahil menkul k›ymet yat›r›m fonlar›na sa¤lanm›fl istisna önemli bir
vergi avantaj›d›r.

45   Gayrimenkul fon ve ortakl›klar›n›n kazançlar› vergilendirilmemektedir.

46 Emisyon primleri ve rüçhan haklar›n›n sat›fl›ndan sa¤lanan kazançlar vergiden
istisnad›r.

47 ‹fltirak hissesi veya gayrimenkul sat›fl kar›, sermayeye ilave flart›yla vergiden
istisnad›r.


De¤iflik kanunlar›n sa¤lad›¤› imkanlar

48 Bankalar Aral›k muhtasar beyan› ile beyan edecekleri mevduat faizi stopajlar›n› bir
ay geç beyan edip ödeyebilirler.

49   Kar da¤›t›lmaz, sermayeye ilave edilirse vergi uygulanmayacakt›r.

50   Sene içinde ödenen stopajlar geçici vergiye mahsup edilmelidir.

51   Devir suretiyle birleflme halinde vergi ödenmez.

52   Emlak vergisi beyan›n›n iki ay geç verilmesinin cezas› sadece usulsüzlüktür.

53 Pazarlama flirketi kurulmas› halinde finansman gider k›s›tlamas›n›n etkisinden
kurtulmak mümkündür.

54 Kar payl› hisse senedi sat›n al›nmas› ve bir süre sonra sat›lmas› halinde elde edilen
kar pay›, ifltirak kazançlar› istisnas› nedeniyle vergilenmez.

55   Geçici verginizi %10’a kadar yan›larak hesaplayabilirsiniz.


Vergi Usul Kanununun yaratt›¤› imkanlar

56 Varl›klar›n sat›fl kar›n›n maliyet revizesi yoluyla vergi d›fl› tutulmas› imkan›
mevcuttur. (GVK Md. 38!)



                                                                                      7
                                  www.vergiportali.com
57 LIFO stok de¤erleme metodunun uygulanmas› enflasyonist ortamda fayda
sa¤layabilecektir.

58 Yeniden de¤erleme yoluyla daha fazla amortisman gideri yazabilme imkan›
mevcuttur.

59 Sat›lan demirbafllar›n kazanc›n›n vergisini üç y›l erteleme imkan› (yenileme fonu)
vard›r.

60 Alacak ve borç senetlerine reeskont uygulanmas› imkan› vard›r. Bu nedenle dönem
sonlar›nda alacaklar›n olabildi¤ince senede ba¤lanabilmesi, bir avantaj sa¤layabilecektir.

61 Bilindi¤i üzere; genel giderlerden üretim maliyetine pay verilebildi¤i gibi do¤rudan
gider olarak da dikkate al›nabilir. Maliyet yap›s› gözden geçirilerek bu kabil ihtiyari olarak
mamul maliyetine giren unsurlar ay›klanabilir ve do¤rudan gider olarak dikkate al›nabilir.

62 VUK’nun 228. maddesi hükmü gere¤i belgelenemese de baz› harcamalar› gider
kaydedebilme, varsa bu harcamalar için katlan›lan KDV’yi indirebilme imkan›
araflt›r›lmal›d›r. Örn. Adi posta giderleri oluflturulacak bir liste üzerinden, KDV’si de
ayr›flt›r›l›p indirilecek KDV olarak dikkate al›narak giderlefltirilebilecektir. Ayn› durum
belediye otobüs biletleri, deniz otobüsü biletleri, telefon kartlar› gibi ödemeler için de
geçerli olacakt›r.

63 Uzlaflma, piflmanl›k, indirim, düzeltme, mükellefin haklar› vb. kanunla düzenlenen
müesseselerden tam olarak yararlan›l›p, yararlan›lmad›¤›, her seferinde tüm imkanlar
gözden geçirilerek etüd edilmelidir.

64 Y›l sonunda (veya geçici vergi dönemleri sonunda) devam eden toplu sözleflme
görüflmeleriyle ilgili olarak karfl›l›k ayr›lmas› ve bu karfl›l›¤›n dönem matrah›nda indirim
olarak dikkate al›nabilmesinin mümkün oldu¤u görüflündeyiz.


Amortismanlarla ilgili hükümler

65 Her yeni demirbafl al›m›nda iki kat (azalan bakiyeler yöntemiyle) amortisman
ay›rabilme imkan› gözard› edilmemelidir.

66 Bina maliyeti d›fl›nda de¤erlendirilebilecek amortismana tabi k›ymetlere dikkat
edilmelidir. Böylelikle bir k›s›m harcamalar için daha k›sa süre amortisman imkan›
do¤acakt›r.

67 Yang›n, deprem, su basmas› gibi hallerde amortismana tabi mallar›n “sigorta”
tazminat› üç y›l kara ilave edilmeyebilecektir.
8
                                      117 Vergi Avantaj›
68 Bilgisayar yat›r›mlar› için farkl› amortisman oranlar› belirlenmesi konusunda
(özellikle henüz amorti olmadan yenileme halinde) Maliye Bakanl›¤›’na baflvurulmal›d›r.

69   Vazgeçilen alacaklar üç y›l kara ilave edilmeksizin bekletilebilir.

70 fiüpheli duruma gelen alacaklar için karfl›l›k ay›rma suretiyle gider yazma imkan›
vard›r. fiahsi kefilin teminat hükmünde oldu¤u, dolay›s›yla, “fiahsi kefil takip ediliyor
olsa dahi, takip sonuçsuz kalmad›kça karfl›l›k ayr›lamaz” fleklinde elefltiriler yap›ld›¤›n›
müflahade ediyoruz. Bu durumlarda konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz.

71 VUK’un ilgili hükümlerinin Maliye Bakanl›¤›’na verdi¤i yetkiye istinaden ç›kar›lan
bir tebli¤ ile bir k›s›m varl›klar için genel orandan daha yüksek amortisman oranlar›
belirlenmifltir. Varl›klar›n›z›n yüksek oranla amortismana tabi tutulabilme ihtimalinin iyi
etüd edilmesi gerekmektedir.

72 Küçük tutarl› ve masraf› nedeniyle takibe de¤meyecek yurtd›fl› alacaklar› için
de¤ersiz alacak yoluyla gider kaydetme imkan› araflt›r›lmal›d›r.


KDV Kanununda yer alan ve mükelleflere avantaj sa¤layan
hükümler

73 ‹hracat için ayr› flirket kurulmas› halinde, ihracat bedelinin %18’ine kadar, do¤rudan
üreticinin ihracat›na nazaran daha yüksek KDV iadesi al›nabilmesi sonucu
do¤urmaktad›r.

74   %10 teminatla KDV iadesi alabilme imkan› araflt›r›lmal›d›r.

75 Yurtd›fl›ndan gelen yard›mlar›n KDV’ye tabi olmaks›z›n iflletmeye dahil
edilebilmeleri imkan› araflt›r›lmal›d›r.

76   Y›l sonlar›nda yap›lan de¤erlemeler için fatura kesilmez ve KDV hesaplanmaz.

77 Konsinyasyon suretiyle yap›lan sat›fllarda al›c›ya sat›fl an›na kadar KDV
uygulanmaz.

78   ‹hraç kayd›yla teslimlerde KDV tahsil edilmez.

79   fiah›s flirketlerinin sermaye flirketlerine devir ve dönüflümlerinde KDV uygulanmaz.

80 Yurtd›fl› hizmet faturalar›yla ilgili kur farklar›n›n KDV’ye tabi olmamas› gerekti¤ini
düflünüyoruz. Ancak idarenin bu konuda farkl› görüflte oldu¤unun bilinmesi
gerekmektedir.
                                                                                        9
                                   www.vergiportali.com
81 Faaliyetleri gruptaki zararl› flirkette toplayarak birikmifl zararlardan ve devreden
KDV’den yararlanma imkan› araflt›r›lmal›d›r.


Ücretlilerle ilgili imkanlar
82   Serbest bölge çal›flanlar›n›n ücret gelirleri gelir vergisinden muaft›r.

83   ‹rtibat bürosu çal›flanlar›n›n ücret gelirleri gelir vergisinden muaft›r.

84 Yabanc› ücretlilerin Türkiye’den elde ettikleri ücretler için ayl›k muhtasar yerine
y›ll›k beyanda bulunulur.

85 Üç ayda bir muhtasar beyanname verebilme imkan› enflasyonist ortamda bir
avantajd›r.

86 Bakmakla yükümlü olunan özürlü bulunmas› halinde, ücretlinin sakatl›k
indiriminden yararlanabilmesi imkan› vard›r. Ayn› hak serbest meslek erbab›na da kendisi
ve varsa bakmakla yükümlü oldu¤u özürlü için getirilmifltir.

87   fiah›s sigorta primlerinin kazançtan indirebilmesi imkan› vard›r.

88   Yurtd›fl› harc›rah uygulamas› avantaj sa¤layabilecektir.

89   Çocuk zamlar› vergiden muaft›r.

90   Yabanc› ücretli de vergi iadesi alabilir.

91   Evlenme, do¤um yard›mlar› gelir vergisine tabi de¤ildir.

92   Hastal›k nedeniyle yap›lan yard›mlar gelir vergisine tabi de¤ildir.

     Çal›flanlara 100m2’ye kadar konut tahsisi ücret say›lmayacakt›r.
93

94 Birden fazla iflverenden ücret al›nmas› halinde; birinci iflveren d›fl›ndaki
iflverenlerden elde edilen ücretin toplam› (2003 y›l› için) 12 milyar TL’yi geçmedikçe
beyanname verilmemesi imkan› getirilmifltir.

95 Y›l içindeki ifl de¤iflikliklerinde ücret gelirlerine iliflkin vergi kesintilerine her
seferinde ilk dilimden bafllanmas› imkan› mevcuttur.




10
                                     117 Vergi Avantaj›
Vergi anlaflmalar›n›n sa¤lad›¤› vergi avantajlar›
96   Düflük stopaj imkan› (örn. royalty ödemeleri) olabilir.

97 Türkiye’de teflvikler nedeniyle ödenmeyen verginin ödenmifl gibi yabanc› ülkede
ödenecek vergiden mahsubu (Tax Sparing) imkan› olabilir.

98 Türkiye’de çeflitli adlarla özellikle flube faaliyetlerine dönük olarak ödenen
vergilerin yurt d›fl›nda, merkezde indirim olarak dikkate al›nabilip al›namayaca¤› iyi
irdelenmelidir. Bazen çok alakas›z gibi görülen vergiler yurt d›fl›nda (merkezde) oluflan
vergi matrah›ndan indirilebilmektedir.

99 Yabanc› ortaklar›n vergi anlaflmalar› aç›s›ndan avantaj sa¤layan ülkeler üzerinden
Türkiye’de yat›r›m yapmas›n›n sa¤lad›¤› avantaja dikkat edilmeli.

100 Yurtd›fl›na yap›lan ve bazen serbest meslek veya royalty diye tan›mlanan, oysa,
ticari kazanç mahiyetinde olabilen, dolay›s›yla stopaja tabi tutulmamas› gerekebilecek
ödemeleriniz olabilir. Ödemenin mahiyetinin tayini oldukça önemlidir.

101 Vergiye tabi olay›n iki farkl› ülkede farkl› flekillerde de¤erlendiriliyor olmas›
nedeniyle, ayn› olaydan iki ülkede de vergiyi azalt›c› flekilde yararlanabilme imkanlar›
(double deep) araflt›r›lmal›d›r.

102 Yurtd›fl›ndan al›nan hizmet tutar› fatura tarihinde stopaja tabi tutulmuflsa, kur
farklar›n›n ikili anlaflmal› bir ülkeye olan borçla ilgili oldu¤u durumlarda stopaja tabi
tutulmayaca¤› yönünde verilmifl bir Bakanl›k muktezas› bulunmaktad›r. Sürekli yurt
d›fl›ndan hizmet alan ve bu nedenle de kur farklar›na da stopaj yapmak zorunda kalan
iflletmelere Bakanl›ktan mukteza talep etmelerini önermekteyiz.


Damga vergisinin daha az ödenmesi imkan›
103 Damga vergisi matrah› KDV hariç tutard›r.

104 Repo ve ters repo ifllemlerinde damga vergisi %0 oran›nda tatbik edilmektedir.

105 Yurtd›fl›ndan temin edilecek kredilerle ilgili olarak ilk kez düzenlenecek ka¤›tlar ve
bu çerçevede temin edilecek banka teminat mektuplar› %0 oran›nda vergiye tabidir.

106 Vergi dairelerince yap›lan mahsup ifllemlerinde damga vergisi uygulanamaz. Ancak
vergi daireleri ihracatla ilgili olanlar hariç tüm mahsup ifllemlerinde damga vergisi
uygulama e¤ilimindedirler. Bu konuda, damga vergisi hesaplanmamas› yönünde çok
say›da Dan›fltay karar› ve Maliye Bakanl›¤›’n›n 2000 tarihli bir iç genelgesi mevcuttur.
                                                                                      11
                                  www.vergiportali.com
Di¤er imkanlar

107 ‹rtibat bürolar›n›n vergi karfl›s›ndaki durumu göz ard› edilmemeli.

108 Vergi cennetlerinin sa¤lad›¤› avantajlar.

109 Serbest bölge faaliyetleri vergi d›fl›d›r.

110 Antrepolar›n faydalar› araflt›r›lmal›d›r.

111 Yurtd›fl›nda yap›lan masraflar üzerinden ilgili ülkede ödenen KDV’nin baz›
(finansal kiralama) hallerde iade al›nabilmesi imkan› oluflabilmektedir.

112 01.07.2003 tarihinden önce yap›lm›fl sözleflmelere dayan›larak yap›lan leasing
ödemelerinin tamam› ödemenin yap›ld›¤› dönemde gider yaz›labilmektedir.

113 Ülkelerin vergi mevzuat›ndaki farkl›l›klar›n yaratt›¤› çok ülkeli yap›lanmalar
yoluyla avantajlar sa¤lama imkanlar› araflt›r›lmal›d›r (International Structuring).

114 1999 öncesi teflvik belgesine ba¤lanm›fl yat›r›mlar için halen finansman fonu
ay›rabilme imkan› mevcuttur.

115 Teknoparklardaki vergi avantajlar› araflt›r›lmal›d›r.

116 Uluslararas› gemi siciline kay›tl› gemiler için sa¤lanan vergi avantajlar›
araflt›r›lmal›d›r.

117 Teflvik mevzuat› ile getirilen vergi avantajlar› araflt›r›lmal›d›r.




12
                                     117 Vergi Avantaj›
2004 Bülten Talep Formu


Sn. Gülümhan Sar› Y›lmaz dikkatine

Faks No: (0212) 326 60 50
E-mail: gulumhan.sariyilmaz@tr.pwc.com




                         2004 BÜLTEN TALEP FORMU

  ‹sim

  Görevi / Ünvan›

  Firma Resmi ‹smi


  Firma Adresi


  Telefon

  Faks

  E-mail Adresi




Say›n ‹lgili,

PricewaterhouseCoopers vergi bölümünün haz›rlay›p ücretsiz olarak göndermekte
oldu¤u vergi bültenlerinin taraf›n›za daha düzenli ulaflmas› için yukar›daki veya
“www.vergiportali.com”daki üyelik formunu doldurman›z› rica ederiz. Adres k›sm›n› bofl
b›rakmamaya lütfen özen gösteriniz.




                                                                                  13
                                www.vergiportali.com
Yay›nlar›m›z

      1   117 Vergi Avantaj›
      2   Vergide Yap›lan 100 Önemli Hata
      3   Kredi Faizleri Tahakkuk Ettikleri Dönemde Gider Olarak Kabul Edilmelidir
      4   Özel Gider ‹ndirimi Uygulama Rehberi
      5   fiirket Yönetici ve Ortaklar›n›n fiahsi Sorumluluklar›
      6   Yeni Teflvik Düzenlemeleri
      7   fiirket Birleflmelerinin Vergisel Boyutu
      8   D›fl Ticaret ve Gümrük K›lavuzu
      9   A Guide For Customs and Foreign Trade
     10   Turkey, Transaction Taxes on Banking & Capital Markets
     11   Turkey, Investment Incentives
     12   Investment Funds In Turkey
     13   Turkey, Taxation of Investment Income
     14   Turkey, Special Expense Allowance Guide
     15   Turkey, The Uniform Chart of Accounts
     16   Turkey, A VAT Guide
     17   Turkey, Private Pension System
     18   Turkey, Individual Labour Law
     19   Mergers and Acquisitions
     20   Foreign Nationals Working in Turkey
     21   A General Tax Guide for Foreign Investors
     22   Acquisition of Intellectual and Industrial Property Rights in Turkey




14
                                     117 Vergi Avantaj›
PricewaterhouseCoopers Türkiye Ofisleri

Süleyman Seba Cad. No: 48, BJK Plaza, B Blok K.9
34357 Akaretler, Befliktafl-‹stanbul
Telefon                      : (212) 326 60 60
Faks                         : (212) 326 60 50

Büyükdere Cad. No: 111, Kat 3-5
34394 Gayrettepe, ‹stanbul
Telefon                    : (212) 355 58 58
Faks                       : (212) 355 58 50

Paris Cad. No:12/4
06540 Kavakl›dere, Ankara
Telefon                   : (312) 410 45 45
Faks                      : (312) 410 45 50

Hürriyet Bulvar› No:4/1
Kat 6/605, Kavala Plaza
35210 Alsancak, ‹zmir
Telefon                    : (232) 497 70 70
Faks                       : (232) 497 70 50




                                                      15
                               www.vergiportali.com
NOTLAR




16
         117 Vergi Avantaj›
117avantaj

More Related Content

Viewers also liked (9)

Ethnic Terminologyand[1] 1
Ethnic Terminologyand[1] 1Ethnic Terminologyand[1] 1
Ethnic Terminologyand[1] 1
 
Deportes
DeportesDeportes
Deportes
 
Alimentacion Saludable
Alimentacion  SaludableAlimentacion  Saludable
Alimentacion Saludable
 
Elpreciodelcerebro
ElpreciodelcerebroElpreciodelcerebro
Elpreciodelcerebro
 
amistad
amistadamistad
amistad
 
lo que cada uno posee
lo que cada uno poseelo que cada uno posee
lo que cada uno posee
 
Rutina
RutinaRutina
Rutina
 
Blog
BlogBlog
Blog
 
Podcasting_Educational _Essentials - Vol_2
Podcasting_Educational _Essentials - Vol_2Podcasting_Educational _Essentials - Vol_2
Podcasting_Educational _Essentials - Vol_2
 

Similar to 117avantaj

6.KDV TEVKiFATI
6.KDV TEVKiFATI6.KDV TEVKiFATI
6.KDV TEVKiFATI
gozetimymm
 
4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER
4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER
4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER
gozetimymm
 

Similar to 117avantaj (19)

Gümrükte En Çok Karşılaşılan Uyuşmazlık Konuları
Gümrükte En Çok Karşılaşılan Uyuşmazlık KonularıGümrükte En Çok Karşılaşılan Uyuşmazlık Konuları
Gümrükte En Çok Karşılaşılan Uyuşmazlık Konuları
 
E-Ticaretin Vergisel ve Muhasebe Boyutu
E-Ticaretin Vergisel ve Muhasebe BoyutuE-Ticaretin Vergisel ve Muhasebe Boyutu
E-Ticaretin Vergisel ve Muhasebe Boyutu
 
VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ
VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ
VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ
 
Vakiflara bakanlar kurulu karari ile vergi muafiyeti taninmasi ve getirdiği a...
Vakiflara bakanlar kurulu karari ile vergi muafiyeti taninmasi ve getirdiği a...Vakiflara bakanlar kurulu karari ile vergi muafiyeti taninmasi ve getirdiği a...
Vakiflara bakanlar kurulu karari ile vergi muafiyeti taninmasi ve getirdiği a...
 
Şüpheli ticari alacaklar ve karşılık ayrılması
Şüpheli ticari alacaklar ve karşılık ayrılmasıŞüpheli ticari alacaklar ve karşılık ayrılması
Şüpheli ticari alacaklar ve karşılık ayrılması
 
8) ULKU (Mayıs 2019) - Gerçek Şirket Karları Vergisi
8) ULKU (Mayıs 2019) - Gerçek Şirket Karları Vergisi8) ULKU (Mayıs 2019) - Gerçek Şirket Karları Vergisi
8) ULKU (Mayıs 2019) - Gerçek Şirket Karları Vergisi
 
Ali Babacan 17 Nisan 2012 Sunumu
Ali Babacan 17 Nisan 2012 SunumuAli Babacan 17 Nisan 2012 Sunumu
Ali Babacan 17 Nisan 2012 Sunumu
 
04 - Af Kanununun Çıktığı Tarih İtibariyle Yargı Aşamasında Olan Alacaklar
04 - Af Kanununun Çıktığı Tarih İtibariyle Yargı Aşamasında Olan Alacaklar04 - Af Kanununun Çıktığı Tarih İtibariyle Yargı Aşamasında Olan Alacaklar
04 - Af Kanununun Çıktığı Tarih İtibariyle Yargı Aşamasında Olan Alacaklar
 
KDV Genel Uygulama Tebliği
KDV Genel Uygulama TebliğiKDV Genel Uygulama Tebliği
KDV Genel Uygulama Tebliği
 
05 - Pişmanlıkla Verilen Beyannameler
05 - Pişmanlıkla Verilen Beyannameler05 - Pişmanlıkla Verilen Beyannameler
05 - Pişmanlıkla Verilen Beyannameler
 
6736 SAYILI AF KANUNU; YMM ALİ ÇAKMAKCI; TAXAUDİTİNGYMM BAĞIMSIZ DENETİM
6736 SAYILI AF KANUNU; YMM ALİ ÇAKMAKCI; TAXAUDİTİNGYMM BAĞIMSIZ DENETİM6736 SAYILI AF KANUNU; YMM ALİ ÇAKMAKCI; TAXAUDİTİNGYMM BAĞIMSIZ DENETİM
6736 SAYILI AF KANUNU; YMM ALİ ÇAKMAKCI; TAXAUDİTİNGYMM BAĞIMSIZ DENETİM
 
YMM Ali ÇAKMAKCI, 6736 Sayılı Af Kanunu-TaxAuditingYMM Bağımsız Denetim Hizme...
YMM Ali ÇAKMAKCI, 6736 Sayılı Af Kanunu-TaxAuditingYMM Bağımsız Denetim Hizme...YMM Ali ÇAKMAKCI, 6736 Sayılı Af Kanunu-TaxAuditingYMM Bağımsız Denetim Hizme...
YMM Ali ÇAKMAKCI, 6736 Sayılı Af Kanunu-TaxAuditingYMM Bağımsız Denetim Hizme...
 
06b - Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı
06b - Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı06b - Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı
06b - Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı
 
6.KDV TEVKiFATI
6.KDV TEVKiFATI6.KDV TEVKiFATI
6.KDV TEVKiFATI
 
İzaha Davet Müessesi BUMDER
İzaha Davet Müessesi BUMDERİzaha Davet Müessesi BUMDER
İzaha Davet Müessesi BUMDER
 
RADİKAL BİR VERGİ REFORM ÖNERİSİ
RADİKAL BİR VERGİ REFORM ÖNERİSİRADİKAL BİR VERGİ REFORM ÖNERİSİ
RADİKAL BİR VERGİ REFORM ÖNERİSİ
 
4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER
4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER
4.iHRAC KAYITLI TESLiMLER
 
07 - Stok ve Alacakların Af Kanunu Kapsamında Beyanı
07 - Stok ve Alacakların Af Kanunu Kapsamında Beyanı07 - Stok ve Alacakların Af Kanunu Kapsamında Beyanı
07 - Stok ve Alacakların Af Kanunu Kapsamında Beyanı
 
6 finansal aracı kurumlar-2.banka dışı aracı kurumlar
6 finansal aracı kurumlar-2.banka dışı aracı kurumlar6 finansal aracı kurumlar-2.banka dışı aracı kurumlar
6 finansal aracı kurumlar-2.banka dışı aracı kurumlar
 

117avantaj

  • 1.
  • 2.
  • 3. 117 Vergi Avantaj› Haz›rlayan Zeki Gündüz, Ortak, YMM, Avukat PricewaterhouseCoopers Türkiye Vergi ve Mali Hukuk Hizmetleri Yay›n tarihindeki geçerli mevzuat ve uygulama göz önüne al›narak haz›rlanm›flt›r. Bu tarihten sonraki de¤ifliklikler nedeniyle oluflabilecek farkl›l›klar dikkate al›nmal›d›r. Bu metnin tüm haklar› mahfuzdur. Yazar›n izni olmaks›z›n iktibas hükümleri d›fl›nda al›nt› yap›lamaz, k›smen veya tamamen ço¤alt›lamaz. Bu metindeki ifadelerden hareketle yaz›l› uzman görüflü al›nmaks›z›n ifllem tesisi halinde oluflabilecek herhangi bir zarardan dolay› hiç bir sorumluluk kabul edilmez.
  • 4. ‹çerik 117 Vergi Avantaj› 3 Yarg›n›n hakemli¤ine baflvurulabilecek konular 3 Genel uyar›lar 5 Yat›r›mlar›n teflviki 6 Dönem kayd›rmak suretiyle vergiyi geciktirerek ödeme 6 Gider olarak dikkate al›nabilecek harcamalar 6 Vergiden istisna kazançlar 7 De¤iflik kanunlar›n sa¤lad›¤› imkanlar 7 Vergi Usul Kanununun yaratt›¤› imkanlar 7 Amortismanlarla ilgili hükümler 8 KDV Kanununda yer alan ve mükelleflere avantaj sa¤layan hükümler 9 Ücretlilerle ilgili imkanlar 10 Vergi anlaflmalar›n›n sa¤lad›¤› vergi avantajlar› 11 Damga vergisinin daha az ödenmesi imkan› 11 Di¤er imkanlar 12
  • 5. 117Vergi Avantaj› Yarg›n›n hakemli¤ine baflvurulabilecek konular 1 Fon kat›lma belgelerinin, %51’in alt›nda Türk hisse senetlerine yat›r›lm›fl olsa da, borsas›n›n ve vadesinin olmamas› nedenleriyle de¤erlenmeyece¤i ileri sürülebilece¤i görüflü gözard› edilmemelidir. 2 KVK Geç. 31. Md. ile TPAO’ya getirilen imkan tüm flirketler için geçerli olmal›. Tek bir flirket için getirilen düzenlemenin ayn› durumda olan baflka flirketlere uygulanmamas›n›n Anayasa’ya ayk›r› olaca¤› inanc›nday›z. 3 Avanslar›n de¤erlenmemesi gerekti¤i yönünde kararlar, de¤erlendirmeler mevcuttur. Özellikle verilen avans nedeniyle önemli gelirler olufluyorsa konu yarg›ya götürülebilir. 4 fiayet flüpheli alacak karfl›l›klar› içinde KDV k›sm› da var ve, “Bu k›s›m için karfl›l›k ayr›lamaz” gibi bir gerekçe ile elefltirilirseniz konuyu yarg›ya götürmenizi tavsiye ederiz. 5 fiayet reeskonta tabi tutulan k›s›m (senetli alacak veya borç) KDV’yi de içeriyorsa, inceleme elemanlar› KDV’nin reeskont geliri veya gideri olarak dikkate al›namayaca¤›n› ileri sürebilirler. Bu durumda konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz. 6 Herhangi bir flekilde vergi dairesinden alacakl› iken, ayn› veya önceki dönemlere iliflkin bir borç iddias› mevcut ise, gecikme faizi veya zamm› alacakl› olunan döneme kadar hesaplanmal›d›r. Bu konuda verilmifl mukteza ve yarg› kararlar› mevcuttur. 7 Planlanan yat›r›m indirimi tutar›n›n da¤›t›lamayaca¤›, da¤›t›l›rsa bu imkandan yararlan›lmayaca¤› iddias› ile elefltirilirseniz konuyu yarg›ya götürmenizi tavsiye ediyoruz. 8 ‹zleyen dönemde bir önceki döneme iliflkin faturalardaki KDV indirim konusu yap›lamayacakt›r. Ancak, beyan dönemi içinde gelen bu fatura tutar› beyannamede di¤er indirimler bölümünde gider olarak indirilirken KDV’nin de gider olarak indirim konusu yap›l›p yap›lamayaca¤› konusunda farkl› görüfller mevcuttur. Bu konunun yarg›ya tafl›nmas›ndan yanay›z. 9 Binek oto leasing giderlerinin KDV’sinin indirim konusu yap›lamayaca¤›, gider olmas› gerekti¤i yönünde görüfller mevcuttur. Bu konuda bir inceleme yap›ld›¤›nda konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz. 01.07.2003 sonras› yap›lan leasing sözleflmeleri için ise KDV’nin indirim konusu yap›lmamas› konusundaki argümanlar›n daha da zay›flad›¤› düflüncesindeyiz. 3 www.vergiportali.com
  • 6. 10 Serbest bölgedeki flubenin Türkiye’deki merkezi ile olan mal veya hizmet al›fl verifllerinde oluflacak olan kar marj›n›n dikkate al›namayaca¤› iddias› ile Türkiye’deki flirkete tarhiyat yap›ld›¤›n› müflahade ettik. Böyle bir iddia ile karfl›lafl›ld›¤›nda konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz. 11 Serbest bölgedeki flube kar›n›n y›l sonunda Türkiye’ye getirilmesi mecburiyeti konusunda çeliflik görüfller mevcuttur. Bu konuda elefltiri olursa konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz. Ancak mümkünse kar›n en az›ndan beyan dönemi öncesinde Türkiye’ye getirilmesi ve kambiyo mevzuat›na göre tevsiki, gereksiz ihtilaflar› önleyecektir. 12 Son düzenlemelerden sonra Maliye Bakanl›¤›nca serbest bölge kaynakl› kar›n Türkiye’deki flirket taraf›ndan flah›slara da¤›t›m› aflamas›nda stopaja tabi tutulmas› gerekti¤i aç›klanm›flt›r. Gerek bu konu, gerekse serbest bölgedeki flirket veya flubenin dar mükellef mi tam mükellef mi oldu¤u konusunda tart›flmalar, çeliflkili muktezalar mevcuttur. Konu yarg›ya götürülebilecek mahiyettedir. 13 Vergi asl› ve cezas› üzerinde uzlafl›lsa bile gecikme faizi dava konusu yap›labilmektedir. 14 Repo kazançlar›n›n dönem sonlar›nda de¤erlemeye tabi tutulmas› gerekti¤i yönündeki Bakanl›k görüflünün bankalarla ilgili verilen kararlardan sonra sa¤l›kl› olmad›¤› inanc›nday›z. Rakamlar yüksekse ve de¤ece¤i inanc› varsa konu yarg›ya götürülebilir inanc›nday›z. 15 Kurumlar Vergisi AR-GE ertelemesinden yararlanan flirketler, 2004 y›l›nda ödeyecekleri tutarlar›, hatal› genel tebli¤ nedeniyle erteleme olmaks›z›n erken ödeyecekler. Bu konuda dava aç›lmas›n› tavsiye ediyoruz. 16 AR-GE ertelemesi mahsuplardan önceki hesaplanan kurumlar vergisi üzerinden yap›lmal›d›r. 17 Bizce yabanc› bankadan al›nan kredinin yenilenmesi damga vergisine tabi tutulamaz, ancak, idare farkl› görüfltedir. 18 1998 öncesinde yap›lm›fl özel maliyet harcamalar›n›n yeniden de¤erlenece¤inin ileri sürülebilece¤ini düflünüyoruz. 19 %05 Götürü gider uygulamas›nda, götürü giderin beyanname üzerinden do¤rudan indirim suretiyle dikkate al›nabilece¤i do¤rultusunda yarg› kararlar› mevcuttur. 20 Karfl›l›klar›n gider yaz›labilmesi konusunda çeliflik uygulamalar gözard› edilmemelidir. 4 117 Vergi Avantaj›
  • 7. 21 Kira kontrat›n›z varsa emsal kira bedeli uygulanamaz. 22 Aktiflefltirme dönemi kavram› tart›flmal›d›r. Aktiflefltirme tarihinden sonraki harcamalar›n do¤rudan gider yaz›labilece¤i yönünde Dan›fltay kararlar› vard›r. 23 Dönem sonunda faturas› al›namam›fl, dolay›s›yla sonraki y›lda faturas› al›nabilmifl ciro primi vb. biten y›lla ilgili giderlerin, ilgili y›lda gider olarak dikkate al›nabilece¤i görüflündeyiz. 24 Yabanc› hisse senetlerinin sat›fl›nda da maliyet revizesi uygulanabilece¤ini düflünüyoruz. Genel uyar›lar 25 Gecikme zamm› ekonominin normal dönemlerinde kamu alaca¤›n›n afl›nmas›n› önlemenin ötesinde de¤erlere ulaflmaktad›r. Bu nedenle dava edilebilece¤ini düflünüyoruz. 26 Ayn› kaynaktan, ayn› y›l içinde, kur dalgalanmalar› nedeniyle do¤an kur fark› geliri ile kur fark› gideri finansman gider k›s›tlamas› uygulamas› aç›s›ndan netlefltirildikten sonra dikkate al›nabilece¤i kanaatindeyiz. 27 Aktiflefltirilen sabit k›ymetle ilgili olarak daha önce oluflan borcun faiz ve kur fark›n›n izleyen y›llarda aktifin maliyetine ilave edilmesi yöntemi seçilmifl ise kurun düfltü¤ü dönemlerde maliyetin düzeltilebilmesi gerekti¤i görüflündeyiz. Bu konuda idareden görüfl al›nmal›, aksi görüfl al›n›rsa yarg›ya baflvurulmal›d›r. 28 Ev al›r, kiraya verirseniz, evinizin kredi faizlerini matrahtan indirebilirsiniz. Ancak bunun iflleyebilmesi için y›ll›k gelir vergisi beyan›nda bulunuyor olman›z gerekmektedir. 29 ‹hracat yap›n, hiç vergi vermeyin. Dar mükellef kurumlar›n ihracatlar› ile ilgili gelirlerinin vergilenmemesi imkan› vard›r. 30 2002 dönem kar› 24/04/2003 tarihinden sonra da da¤›t›lsa, da¤›t›lan kurum flayet art›k kar da¤›t›m› aflamas›nda stopaj yap›lmayacak bir kurumsa 4842 say›l› kanunun getirdi¤i avantajdan yararland›r›larak iade imkan› getirilmifltir. 31 Y›l sonu de¤erlemelerinde yabanc› para cinsinden alacak ve borcu de¤erlerken alacak veya borç KDV’ye tabi ise, KDV k›sm›n›n gelir veya gider olarak dikkate al›nmamas› gerekti¤i düflüncesindeyiz. 5 www.vergiportali.com
  • 8. Yat›r›mlar›n teflviki 32 Yeni yat›r›m indirimi istisnas› imkan› gözönüne al›nmal›d›r. 33 24.04.2003 öncesi teflvik belgesine ba¤lanm›fl olanlar eski yat›r›m indirimi hükümlerinden yararlanabilecektir. Dönem kayd›rmak suretiyle vergiyi geciktirerek ödeme 34 Alt›n sat›n almak suretiyle (ancak yasal olarak bunu yapabilecek flirketler için geçerli) dönem kayd›rma imkan› mevcuttur. 35 Portföyünün %51’den fazlas› Türkiye’de kurulu flirketlerin hisse senetlerinden oluflan yat›r›m fonlar›n›n kat›lma belgeleri sat›n al›nmak suretiyle dönem kayd›rma imkan›. 36 Hisse senetlerinin sat›n al›nmas› suretiyle dönem kayd›rma imkan›. 37 Vadesi gelecek y›lda dolan banka mevduatlar› yoluyla dönem kayd›rma imkan›. Gider olarak dikkate al›nabilecek harcamalar 38 De¤eri düflen mallar için takdir komisyonu karar› al›narak gider yaz›labilmesi imkan› unutulmamal›d›r. Bu mallar›n KDV’lerinin düzeltim zorunlulu¤unun olmad›¤› kanaatindeyiz. Ancak Mali ‹darenin konuya iliflkin farkl› görüflleri mevcuttur. 39 Telefon, su, elektrik, gaz faturalar›yla ilgili gecikme faizleri gider mahiyetindedir. 40 Temettü ikramiyesi karfl›l›klar› gider yaz›labilecektir. 41 Binek oto sat›fllar›nda daha önce KKEG yaz›lm›fl tutarlar›n kar›n tespitinde dikkate al›nmas› unutulmamal›d›r. 42 Binek oto kasko giderlerinin tamam›n›n ilk y›l gider olarak dikkate al›nabilece¤i yönünde verilmifl muktezalar mevcuttur. Bu konuda mukteza talep edilmesini tavsiye ediyoruz. 43 Gerek kurumlar ve gelir vergisi hükümleri, gerekse bir k›s›m özel kanunlar›n verdi¤i imkanlar çerçevesinde, yap›lan ba¤›fllar›n kar›n %5’i ile s›n›rl› k›sm› veya tamam› matrahtan indirilebilmektedir. 6 117 Vergi Avantaj›
  • 9. Vergiden istisna kazançlar 44 Yabanc›lar da dahil menkul k›ymet yat›r›m fonlar›na sa¤lanm›fl istisna önemli bir vergi avantaj›d›r. 45 Gayrimenkul fon ve ortakl›klar›n›n kazançlar› vergilendirilmemektedir. 46 Emisyon primleri ve rüçhan haklar›n›n sat›fl›ndan sa¤lanan kazançlar vergiden istisnad›r. 47 ‹fltirak hissesi veya gayrimenkul sat›fl kar›, sermayeye ilave flart›yla vergiden istisnad›r. De¤iflik kanunlar›n sa¤lad›¤› imkanlar 48 Bankalar Aral›k muhtasar beyan› ile beyan edecekleri mevduat faizi stopajlar›n› bir ay geç beyan edip ödeyebilirler. 49 Kar da¤›t›lmaz, sermayeye ilave edilirse vergi uygulanmayacakt›r. 50 Sene içinde ödenen stopajlar geçici vergiye mahsup edilmelidir. 51 Devir suretiyle birleflme halinde vergi ödenmez. 52 Emlak vergisi beyan›n›n iki ay geç verilmesinin cezas› sadece usulsüzlüktür. 53 Pazarlama flirketi kurulmas› halinde finansman gider k›s›tlamas›n›n etkisinden kurtulmak mümkündür. 54 Kar payl› hisse senedi sat›n al›nmas› ve bir süre sonra sat›lmas› halinde elde edilen kar pay›, ifltirak kazançlar› istisnas› nedeniyle vergilenmez. 55 Geçici verginizi %10’a kadar yan›larak hesaplayabilirsiniz. Vergi Usul Kanununun yaratt›¤› imkanlar 56 Varl›klar›n sat›fl kar›n›n maliyet revizesi yoluyla vergi d›fl› tutulmas› imkan› mevcuttur. (GVK Md. 38!) 7 www.vergiportali.com
  • 10. 57 LIFO stok de¤erleme metodunun uygulanmas› enflasyonist ortamda fayda sa¤layabilecektir. 58 Yeniden de¤erleme yoluyla daha fazla amortisman gideri yazabilme imkan› mevcuttur. 59 Sat›lan demirbafllar›n kazanc›n›n vergisini üç y›l erteleme imkan› (yenileme fonu) vard›r. 60 Alacak ve borç senetlerine reeskont uygulanmas› imkan› vard›r. Bu nedenle dönem sonlar›nda alacaklar›n olabildi¤ince senede ba¤lanabilmesi, bir avantaj sa¤layabilecektir. 61 Bilindi¤i üzere; genel giderlerden üretim maliyetine pay verilebildi¤i gibi do¤rudan gider olarak da dikkate al›nabilir. Maliyet yap›s› gözden geçirilerek bu kabil ihtiyari olarak mamul maliyetine giren unsurlar ay›klanabilir ve do¤rudan gider olarak dikkate al›nabilir. 62 VUK’nun 228. maddesi hükmü gere¤i belgelenemese de baz› harcamalar› gider kaydedebilme, varsa bu harcamalar için katlan›lan KDV’yi indirebilme imkan› araflt›r›lmal›d›r. Örn. Adi posta giderleri oluflturulacak bir liste üzerinden, KDV’si de ayr›flt›r›l›p indirilecek KDV olarak dikkate al›narak giderlefltirilebilecektir. Ayn› durum belediye otobüs biletleri, deniz otobüsü biletleri, telefon kartlar› gibi ödemeler için de geçerli olacakt›r. 63 Uzlaflma, piflmanl›k, indirim, düzeltme, mükellefin haklar› vb. kanunla düzenlenen müesseselerden tam olarak yararlan›l›p, yararlan›lmad›¤›, her seferinde tüm imkanlar gözden geçirilerek etüd edilmelidir. 64 Y›l sonunda (veya geçici vergi dönemleri sonunda) devam eden toplu sözleflme görüflmeleriyle ilgili olarak karfl›l›k ayr›lmas› ve bu karfl›l›¤›n dönem matrah›nda indirim olarak dikkate al›nabilmesinin mümkün oldu¤u görüflündeyiz. Amortismanlarla ilgili hükümler 65 Her yeni demirbafl al›m›nda iki kat (azalan bakiyeler yöntemiyle) amortisman ay›rabilme imkan› gözard› edilmemelidir. 66 Bina maliyeti d›fl›nda de¤erlendirilebilecek amortismana tabi k›ymetlere dikkat edilmelidir. Böylelikle bir k›s›m harcamalar için daha k›sa süre amortisman imkan› do¤acakt›r. 67 Yang›n, deprem, su basmas› gibi hallerde amortismana tabi mallar›n “sigorta” tazminat› üç y›l kara ilave edilmeyebilecektir. 8 117 Vergi Avantaj›
  • 11. 68 Bilgisayar yat›r›mlar› için farkl› amortisman oranlar› belirlenmesi konusunda (özellikle henüz amorti olmadan yenileme halinde) Maliye Bakanl›¤›’na baflvurulmal›d›r. 69 Vazgeçilen alacaklar üç y›l kara ilave edilmeksizin bekletilebilir. 70 fiüpheli duruma gelen alacaklar için karfl›l›k ay›rma suretiyle gider yazma imkan› vard›r. fiahsi kefilin teminat hükmünde oldu¤u, dolay›s›yla, “fiahsi kefil takip ediliyor olsa dahi, takip sonuçsuz kalmad›kça karfl›l›k ayr›lamaz” fleklinde elefltiriler yap›ld›¤›n› müflahade ediyoruz. Bu durumlarda konunun yarg›ya götürülmesini tavsiye ediyoruz. 71 VUK’un ilgili hükümlerinin Maliye Bakanl›¤›’na verdi¤i yetkiye istinaden ç›kar›lan bir tebli¤ ile bir k›s›m varl›klar için genel orandan daha yüksek amortisman oranlar› belirlenmifltir. Varl›klar›n›z›n yüksek oranla amortismana tabi tutulabilme ihtimalinin iyi etüd edilmesi gerekmektedir. 72 Küçük tutarl› ve masraf› nedeniyle takibe de¤meyecek yurtd›fl› alacaklar› için de¤ersiz alacak yoluyla gider kaydetme imkan› araflt›r›lmal›d›r. KDV Kanununda yer alan ve mükelleflere avantaj sa¤layan hükümler 73 ‹hracat için ayr› flirket kurulmas› halinde, ihracat bedelinin %18’ine kadar, do¤rudan üreticinin ihracat›na nazaran daha yüksek KDV iadesi al›nabilmesi sonucu do¤urmaktad›r. 74 %10 teminatla KDV iadesi alabilme imkan› araflt›r›lmal›d›r. 75 Yurtd›fl›ndan gelen yard›mlar›n KDV’ye tabi olmaks›z›n iflletmeye dahil edilebilmeleri imkan› araflt›r›lmal›d›r. 76 Y›l sonlar›nda yap›lan de¤erlemeler için fatura kesilmez ve KDV hesaplanmaz. 77 Konsinyasyon suretiyle yap›lan sat›fllarda al›c›ya sat›fl an›na kadar KDV uygulanmaz. 78 ‹hraç kayd›yla teslimlerde KDV tahsil edilmez. 79 fiah›s flirketlerinin sermaye flirketlerine devir ve dönüflümlerinde KDV uygulanmaz. 80 Yurtd›fl› hizmet faturalar›yla ilgili kur farklar›n›n KDV’ye tabi olmamas› gerekti¤ini düflünüyoruz. Ancak idarenin bu konuda farkl› görüflte oldu¤unun bilinmesi gerekmektedir. 9 www.vergiportali.com
  • 12. 81 Faaliyetleri gruptaki zararl› flirkette toplayarak birikmifl zararlardan ve devreden KDV’den yararlanma imkan› araflt›r›lmal›d›r. Ücretlilerle ilgili imkanlar 82 Serbest bölge çal›flanlar›n›n ücret gelirleri gelir vergisinden muaft›r. 83 ‹rtibat bürosu çal›flanlar›n›n ücret gelirleri gelir vergisinden muaft›r. 84 Yabanc› ücretlilerin Türkiye’den elde ettikleri ücretler için ayl›k muhtasar yerine y›ll›k beyanda bulunulur. 85 Üç ayda bir muhtasar beyanname verebilme imkan› enflasyonist ortamda bir avantajd›r. 86 Bakmakla yükümlü olunan özürlü bulunmas› halinde, ücretlinin sakatl›k indiriminden yararlanabilmesi imkan› vard›r. Ayn› hak serbest meslek erbab›na da kendisi ve varsa bakmakla yükümlü oldu¤u özürlü için getirilmifltir. 87 fiah›s sigorta primlerinin kazançtan indirebilmesi imkan› vard›r. 88 Yurtd›fl› harc›rah uygulamas› avantaj sa¤layabilecektir. 89 Çocuk zamlar› vergiden muaft›r. 90 Yabanc› ücretli de vergi iadesi alabilir. 91 Evlenme, do¤um yard›mlar› gelir vergisine tabi de¤ildir. 92 Hastal›k nedeniyle yap›lan yard›mlar gelir vergisine tabi de¤ildir. Çal›flanlara 100m2’ye kadar konut tahsisi ücret say›lmayacakt›r. 93 94 Birden fazla iflverenden ücret al›nmas› halinde; birinci iflveren d›fl›ndaki iflverenlerden elde edilen ücretin toplam› (2003 y›l› için) 12 milyar TL’yi geçmedikçe beyanname verilmemesi imkan› getirilmifltir. 95 Y›l içindeki ifl de¤iflikliklerinde ücret gelirlerine iliflkin vergi kesintilerine her seferinde ilk dilimden bafllanmas› imkan› mevcuttur. 10 117 Vergi Avantaj›
  • 13. Vergi anlaflmalar›n›n sa¤lad›¤› vergi avantajlar› 96 Düflük stopaj imkan› (örn. royalty ödemeleri) olabilir. 97 Türkiye’de teflvikler nedeniyle ödenmeyen verginin ödenmifl gibi yabanc› ülkede ödenecek vergiden mahsubu (Tax Sparing) imkan› olabilir. 98 Türkiye’de çeflitli adlarla özellikle flube faaliyetlerine dönük olarak ödenen vergilerin yurt d›fl›nda, merkezde indirim olarak dikkate al›nabilip al›namayaca¤› iyi irdelenmelidir. Bazen çok alakas›z gibi görülen vergiler yurt d›fl›nda (merkezde) oluflan vergi matrah›ndan indirilebilmektedir. 99 Yabanc› ortaklar›n vergi anlaflmalar› aç›s›ndan avantaj sa¤layan ülkeler üzerinden Türkiye’de yat›r›m yapmas›n›n sa¤lad›¤› avantaja dikkat edilmeli. 100 Yurtd›fl›na yap›lan ve bazen serbest meslek veya royalty diye tan›mlanan, oysa, ticari kazanç mahiyetinde olabilen, dolay›s›yla stopaja tabi tutulmamas› gerekebilecek ödemeleriniz olabilir. Ödemenin mahiyetinin tayini oldukça önemlidir. 101 Vergiye tabi olay›n iki farkl› ülkede farkl› flekillerde de¤erlendiriliyor olmas› nedeniyle, ayn› olaydan iki ülkede de vergiyi azalt›c› flekilde yararlanabilme imkanlar› (double deep) araflt›r›lmal›d›r. 102 Yurtd›fl›ndan al›nan hizmet tutar› fatura tarihinde stopaja tabi tutulmuflsa, kur farklar›n›n ikili anlaflmal› bir ülkeye olan borçla ilgili oldu¤u durumlarda stopaja tabi tutulmayaca¤› yönünde verilmifl bir Bakanl›k muktezas› bulunmaktad›r. Sürekli yurt d›fl›ndan hizmet alan ve bu nedenle de kur farklar›na da stopaj yapmak zorunda kalan iflletmelere Bakanl›ktan mukteza talep etmelerini önermekteyiz. Damga vergisinin daha az ödenmesi imkan› 103 Damga vergisi matrah› KDV hariç tutard›r. 104 Repo ve ters repo ifllemlerinde damga vergisi %0 oran›nda tatbik edilmektedir. 105 Yurtd›fl›ndan temin edilecek kredilerle ilgili olarak ilk kez düzenlenecek ka¤›tlar ve bu çerçevede temin edilecek banka teminat mektuplar› %0 oran›nda vergiye tabidir. 106 Vergi dairelerince yap›lan mahsup ifllemlerinde damga vergisi uygulanamaz. Ancak vergi daireleri ihracatla ilgili olanlar hariç tüm mahsup ifllemlerinde damga vergisi uygulama e¤ilimindedirler. Bu konuda, damga vergisi hesaplanmamas› yönünde çok say›da Dan›fltay karar› ve Maliye Bakanl›¤›’n›n 2000 tarihli bir iç genelgesi mevcuttur. 11 www.vergiportali.com
  • 14. Di¤er imkanlar 107 ‹rtibat bürolar›n›n vergi karfl›s›ndaki durumu göz ard› edilmemeli. 108 Vergi cennetlerinin sa¤lad›¤› avantajlar. 109 Serbest bölge faaliyetleri vergi d›fl›d›r. 110 Antrepolar›n faydalar› araflt›r›lmal›d›r. 111 Yurtd›fl›nda yap›lan masraflar üzerinden ilgili ülkede ödenen KDV’nin baz› (finansal kiralama) hallerde iade al›nabilmesi imkan› oluflabilmektedir. 112 01.07.2003 tarihinden önce yap›lm›fl sözleflmelere dayan›larak yap›lan leasing ödemelerinin tamam› ödemenin yap›ld›¤› dönemde gider yaz›labilmektedir. 113 Ülkelerin vergi mevzuat›ndaki farkl›l›klar›n yaratt›¤› çok ülkeli yap›lanmalar yoluyla avantajlar sa¤lama imkanlar› araflt›r›lmal›d›r (International Structuring). 114 1999 öncesi teflvik belgesine ba¤lanm›fl yat›r›mlar için halen finansman fonu ay›rabilme imkan› mevcuttur. 115 Teknoparklardaki vergi avantajlar› araflt›r›lmal›d›r. 116 Uluslararas› gemi siciline kay›tl› gemiler için sa¤lanan vergi avantajlar› araflt›r›lmal›d›r. 117 Teflvik mevzuat› ile getirilen vergi avantajlar› araflt›r›lmal›d›r. 12 117 Vergi Avantaj›
  • 15. 2004 Bülten Talep Formu Sn. Gülümhan Sar› Y›lmaz dikkatine Faks No: (0212) 326 60 50 E-mail: gulumhan.sariyilmaz@tr.pwc.com 2004 BÜLTEN TALEP FORMU ‹sim Görevi / Ünvan› Firma Resmi ‹smi Firma Adresi Telefon Faks E-mail Adresi Say›n ‹lgili, PricewaterhouseCoopers vergi bölümünün haz›rlay›p ücretsiz olarak göndermekte oldu¤u vergi bültenlerinin taraf›n›za daha düzenli ulaflmas› için yukar›daki veya “www.vergiportali.com”daki üyelik formunu doldurman›z› rica ederiz. Adres k›sm›n› bofl b›rakmamaya lütfen özen gösteriniz. 13 www.vergiportali.com
  • 16. Yay›nlar›m›z 1 117 Vergi Avantaj› 2 Vergide Yap›lan 100 Önemli Hata 3 Kredi Faizleri Tahakkuk Ettikleri Dönemde Gider Olarak Kabul Edilmelidir 4 Özel Gider ‹ndirimi Uygulama Rehberi 5 fiirket Yönetici ve Ortaklar›n›n fiahsi Sorumluluklar› 6 Yeni Teflvik Düzenlemeleri 7 fiirket Birleflmelerinin Vergisel Boyutu 8 D›fl Ticaret ve Gümrük K›lavuzu 9 A Guide For Customs and Foreign Trade 10 Turkey, Transaction Taxes on Banking & Capital Markets 11 Turkey, Investment Incentives 12 Investment Funds In Turkey 13 Turkey, Taxation of Investment Income 14 Turkey, Special Expense Allowance Guide 15 Turkey, The Uniform Chart of Accounts 16 Turkey, A VAT Guide 17 Turkey, Private Pension System 18 Turkey, Individual Labour Law 19 Mergers and Acquisitions 20 Foreign Nationals Working in Turkey 21 A General Tax Guide for Foreign Investors 22 Acquisition of Intellectual and Industrial Property Rights in Turkey 14 117 Vergi Avantaj›
  • 17. PricewaterhouseCoopers Türkiye Ofisleri Süleyman Seba Cad. No: 48, BJK Plaza, B Blok K.9 34357 Akaretler, Befliktafl-‹stanbul Telefon : (212) 326 60 60 Faks : (212) 326 60 50 Büyükdere Cad. No: 111, Kat 3-5 34394 Gayrettepe, ‹stanbul Telefon : (212) 355 58 58 Faks : (212) 355 58 50 Paris Cad. No:12/4 06540 Kavakl›dere, Ankara Telefon : (312) 410 45 45 Faks : (312) 410 45 50 Hürriyet Bulvar› No:4/1 Kat 6/605, Kavala Plaza 35210 Alsancak, ‹zmir Telefon : (232) 497 70 70 Faks : (232) 497 70 50 15 www.vergiportali.com
  • 18. NOTLAR 16 117 Vergi Avantaj›