2. Sezai Karakoç (1933 - …)
• Sezai Karakoç, 1933 yılında Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde
dünyaya gelir.
• Şairin çocukluğu Ergani, Maden ve Dicle ilçelerinde geçer.
• Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesini kazanarak başladığı yüksek
öğrenimini, 1955’te fakültenin mali şubesinden mezuniyetle
tamamlar. Pek çok resmi görevde bulunur. Görevi icabı
Anadolu’yu çok gezer ve birçok il, ilçeyi inceleme, tanıma
fırsatı bulur. Çeşitli görevlerde bulunur. 1973’ten bu yana da
hiçbir resmi görev almaz.
• Kurucusu bulunduğu ‘Diriliş Yayınları’ ve ‘Diriliş Dergisi’ ile
İstanbul’da yayım hayatına devam eder. Kurduğu bir partiyle
siyaseti dener; fakat başarılı olamaz.
• Günümüzün üretken şairlerindendir. Şiir üslubu bakımından,
az çok İkinci Yeni’ye yakın sayılsa da, şiirinde işlediği temalar,
inandığı değerler bakımından şiirimizde yeni ve değişik bir
sestir.
2
3. ESERLERİ
Şiir Kitapları: Körfez, Şahdamar, Hızır’la
Kırk Saat, Sesler, Taha’nın Kitabı, Gül
Muştusu, Zamana Adanmış Sözler, Leyla ile
Mecnun, Monna Rosa.
Araştırma ve Fikir Kitapları: Yunus Emre,
Mevlana, Mehmet Akif, İslam’ın Dirilişi,
Ölümden Sonra Kalkış, Mağara ve Işık.
Hikaye Kitapları: Hikayeler I - Meydan
Ortaya Çıktığında (1978), Hikayeler II -
Portreler (1982)
3
4. 1980 SONRASI ŞİİRİMİZ
Türk şiiri 1980 sonrasında ülkeyi içine düştüğü
siyasî kaostan kurtaran 12 Eylül askerî
müdahalesinden sonra bu ideolojik ve siyasî
havanın etkisinden kurtularak yeniden kendi
yatağına döner. 1980 sonrasında çıkan şiir ve
edebiyat dergilerinde kendini gösteren birçok yeni
şair vardır ve bunların şiir çalışmaları oldukça
dağınık bir manzara göstermektedir.
1980’li ve 90’lı yılların şiirinde geçmişte Yedi
Meşaleciler ya da Garip şiirinde görüldüğü gibi
dikkate değer bir grup çalışması, bir ortak şiir
hareketi oluşmuş değildir.
4
5. 1980 sonrası şiirini besleyen
kaynaklar:
• 1980 askeri darbesiyle oluşan yasakçı anlayışın
yarattığı sessizlik ortamı bu dönem şairlerini
toplumculuk idealinden uzaklaştırır.
• İkinci Yeni sonrası toplumcu şiirin etkileri devam eder.
• Şairler arasında tema ve anlayış bakımından bir
bütünlük yoktur.
• Söyleyiş ve dil özellikleri bakımından çeşitlilik vardır.
• Önceki dönemlere göre sönük kalınmıştır.
• Şiir çevirileri bu dönem şiirine kaynaklık etmiştir.
5
6. • Sadece bir grup şair, Sovyetler Birliğinin
dağılmasından sonra “açıklık politikası”nın bir
sonucu olarak “YENİBÜTÜNCÜ“ adını
verdikleri yeni bir yapılanmaya doğru gitmek
istemeleriyle dikkati çeker.
• Seyit Nezir, Veysel Çolak, Hüseyin Haydar,
Metin Cengiz, Tuğrul Keskin’in imzaladığı
“YENİBÜTÜN: “Kendini Biriktiren Bireyin Şiiri”
başlıklı bildiri Broy dergisinde çıkar. Ancak bu
hareket şiirimizde esaslı bir değişmeye yol
açamamıştır.
6
7. • 80’li ve 90’lı yılların şairleri daha eserlerini tamamlamış ve
zamanın ayıklayıcı süzgecinden geçmiş değildirler. Bu bakımdan
haklarında yapılacak değerlendirmeler ister istemez eksik kalmak
durumundadır.
• Bununla birlikte yine de bu yılların şiiri hakkında bazı genel
değerlendirmeler yapılabilir.
1. 80’li ve 90’lı yılların şiirinde dikkati çeken önemli
noktalardan birisi şairlerin şiirimizin bütün geçmişine,
hangi dünya görüşüne sahip olursa olsun şiirin büyük
ustalarına sahip çıkmaları, şiirin esasen bir araç olmayıp
bir amaç olduğuna ve esas konusunun birey olduğuna
inanmalarıdır.
2. Bu yıllarda çıkan dergilerde görülen önemli bir başka
ortak nokta da şiiri teorik planda ele alan tartışmaların
oldukça fazla oluşudur. 7
8. 3. 1990’lı yılların sonunda medyanın, daha
doğrusu radyo ve televizyonun şiir üretimiyle
yakından ilgilenmeye başlamasıdır. Bunun
sonucunda son yıllarda şiir klipleri, şiir kasetleri
ve CD’leri yapma ve bunları medyada tanıtma
modası doğmuştur.
4. Bazı televizyonların şiir saatlerinde, hatta
haber programlarında yeni çıkan şiir kitapları
tanıtılmakta ve kitapları daha çok satmanın
yolları aranmaktadır. Sansasyonel çıkışlarla
gazete sayfalarını günlerce meşgul eden şairler
de dikkati çeken başka bir olgudur.
8
9. • Yine de günümüzde bu ticarileşme modasının dışında
kalan gerçek şiir işçileri çalışmalarını sürdürmekte ve
şiirimize yeni yollar açmaktadırlar.
• 1980’li ve 90’lı yılların şiirinde en önde gelen isimler
arasında “1960 Kuşağı Şairleri” diye de nitelenen 1935-
1945 arasında doğmuş Hilmi Yavuz, Özdemir İnce, Ataol
Behramoğlu, İsmet Özel ve Süreyya Berfe’yi saymamız
gerekiyor.
• 1950’li yıllarda doğan Enis Batur, Ebubekir Eroğlu,
Murathan Mungan ve Haydar Ergülen ise daha sonraki
kuşağın parlayan isimleri arasındadır.
9
10. Broy (aylık şiir dergisi)
Kasım 1985`te yayımlanmaya başlayan
aylık şiir dergisi Broy`un sahibi Meliha
Akça`dır. yayın danışmanlığını ise Seyyit
Nezir üstlendi. dergide dünya şairlerinin
kişilikleri ve sanatlarının değerlendirildiği
özel bölümler hazırlandı. nesrin arman,
Ahmet Necdet gibi isimlerin eserlerine
yer verildi. daha sonra kapanan Broy
dergisi`nin yerine Broy yayınevi bu
günlerde yeni bir dergi çıkartmaya
başladı. Yeni olan bu derginin aksine
ismi ESKİ…
10
11. • Broy Dergisi Aylık Şiir Dergisi, 1985 yılında yayına başladı ve 1991
yılındaki Körfez Krizi'nin ekonomik etkileri nedeniyle 60. sayısıyla
yayını sona erdirdi. Ülkemizde uzun yıllar yayımlanmış olan bir şiir
dergisidir. Genel yayın yönetmenliğini Seyyit Nezir yapmıştır.
• 12 Eylül askeri darbesi sonrası toplumsal hayatımızın çekiniklerini
aşmasında oldukça önemli katkılar sağlamıştır. 1980 sonrası Türk
şiirine katılan şairlerimizin neredeyse tümünün ilk şiirleri Broy'da
yayımlanmıştır. Broy ile birlikte Türk şiirseverler dünya şiirinin
önemli isimlerini tanıma ve okuma fırsatı bulmuştur.
• Broy şiir dergisinin özel sayılarından birinde cumhuriyetin ilk
yıllarında yayımlanan Resimli Ay Mecmuasının Nazım Hikmet'e ait
olan tüm yazı ve şiirlerinin tıpkı basımları 64 sayfalık ek olarak
yapılmış ve okurlarına sunulmuştur.
• Derginin şiir yapısı ülkemizdeki Marksist şiir anlayışıyla bireyci şiirin
kesiştiği katmanlarında eserlerini veren şairlerimizi Türk şiir hayatına
katmıştır. Broy sözcüğü Ruhi Su'nun Kocabey türküsünde “brooyy!”
seslenme biçimi olarak görülür. Derginin adı bu sesleniş biçiminden
esinlenerek BROY olarak Seyyit Nezir tarafından konulmuştur.
11
13. Haydar ERGÜLEN (1956- …)
• 1956 yılında Eskişehir'de doğdu. Ankara Aydınlıkevler Lisesi'ni ve
ODTÜ Sosyoloji Bölümü'nü bitirdi. Anadolu Üniversitesi İletişim
Sanatları Bölümü'nde asistanlık yaptı. Daha sonra İstanbul'da
reklam yazarı olarak çalışmaya başladı.
• Şiirleri, “Adam Sanat, Felsefe Dergisi, Gösteri, No, Öküz,
Sombahar, Somut, Türk Dili, Varlık, Yaşasın Edebiyat, Yazko
Edebiyat, Yusufçuk vb.” gibi dergilerde yayımlandı. 1983'te
arkadaşları ile birlikte “Üç Çiçek Dergisi'ni” çıkardı, «Şiir Atı»na
emeği geçenlerden. Şiirleri kadar denemeleri ve şiir
değerlendirmeleri ile ilgi uyandırıyor. Çeşitli ödülleri vardır.
13
14. o bir çay istemişti, trenin içinde
biz tren yolcusuyduk, çölün içinde
ben yalnız kalmıştım, senin içinde
oysa kaç kişinin yerine sevmiştim seni!
aşkı geçtik, gözlerini açabilirsin
14
İÇ NEFES
15. o bir dile sığınmıştı, sözü içinde
yolu yoluma çıkmıştı, çölü içinde
ben eski kalmıştım, senin içinde
oysa kaç çocuğun yerine övmüştüm seni!
düşü geçtik, kendine bakabilirsin
o bir bende kırılmıştı, hayli içimde
ıssız otağ kurulmuştu, canım içinde
oysa kaç bahçe yerine açmıştım seni!
kimi geçtik, kimseye sorabilirsin
Haydar Ergülen
Okuyan: Barış Cem Kaya15
16. Ahmet Erhan (1958-2013)
• 1958, Ankara doğumlu. Çocukluğu ve ilk gençliği Mersin ve
Adana’da geçti. Türk Dili ve Edebiyatı öğrenimi gördü, uzun yıllar
Türkçe öğretmenliği yaptı. Hayatının büyük bölümünü Ankara’da
geçiren Ahmet Erhan, daha sonra İstanbul’a yerleşti. Adana
Demirspor Genç Takımı’nda futbol oynadı. O yıllarda geçirdiği
ağır sakatlık döneminde şiir yazmaya başladı. 1976’da Militan
dergisinde topluca yayınlanan şiirleriyle dikkat çekti. 1980
öncesi ve sonrasında ülke gençliğinin yaşadığı dramı, içerden bir
ses olarak, o dönemlerde oldukça yaygın olan slogancılığa
kaçmadan kendine özgü diliyle yazması şiirini özel kıldı. Lirizm
zenginlikleri ve ironiyle harmanladığı “şimdiki zamanın duygu
resmi” olarak tarif edebileceğimiz söyleyişini, neredeyse otuz yıl
sürdürdü.
16
17. • Ahmet Erhan pek çok çevrede hâlâ ilk
kitaplarıyla hatırlanmasına ve bilinmesine
rağmen, şiir serüvenini yaşanan zamanla at başı
götürmekte ve çok genç yaştaki okuyucuları
tarafından da ilgiyle takip edilmektedir.
• Cahit Külebi, 1982 tarihli bir söyleşisinde kendisi
için “şaşırtıcı bir olgu” tabirini kullanmıştır.
17
18. Eserleri:
Alacakaranlıktaki Ülke, Yaşamın Ufuk Çizgisi, Ateşi
Çalmayı Deneyenler İçin, Deniz, Unutma Adını!, Öteki
Şiirler, Sevda Şiirleri / Zeytin Ağacı, Çağdaş Yenilgiler
Ansiklopedisi, Köpek Yılları, Ölüm Nedeni: Bilinmiyor,
Resimli Ahmetler’ Tarihi, Bugün De Ölmedim Anne,
Ankara-İstanbul Karatreni, Ne Balık Ne De Kuş,
Kaybolmuş Bir Köpek İlanı, Şehirde Bir Yılkı Atı, Buz
Üstünde Yürür Gibi, Sahibinden Satılık
18
19. Ebubekir Eroğlu (1950 - )
• Orta öğrenimini Malatya’da tamamladı. İstanbul Üniversitesi
Hukuk Fakültesini bitirdi. Yükseköğrenimini yaparken bir
süre çalıştığı Kamu kurumlarında, yıllarca müfettiş ve
müşavir olarak görev yaptı.
• İlk şiiri Yeni Adım dergisinde çıktı, Diriliş dergisinde
yayımladığı şiirlerle adını duyurdu. Şiir ve yazıları
Çoğunlukla Diriliş, Edebiyat, Yönelişler, Gergedan, Kitaplık
dergilerinde yayımlandı. İlk kitabı, Kuşluk Saatleri 1974
yılında çıktı. Yönelişler dergisinin kurucularından biri
olarak yönetimini üstlendi. Zaman gazetesindeki Açık
Sayfalar adlı sütununda düzenli olarak haftalık denemeler
yazdı. Ayrıca Yeni Devir ve Yeni Şafak gazetelerinde de her
hafta yazılar yayımladı.
• Kayıpların Şarkısı eserleri ile 1985 yılında şiir dalında,
Modern Türk Şiirinin Doğası adlı eseriyle de 1994 yılında
deneme dalında Türkiye Yazarlar Birliği ödülü kazandı.
• Hakkında Sonbahar ve Yedi İklim dergileri özel dosyalar
hazırladı. 19
20. • Eserleri:
• Şiir: Kuşluk Saatleri, Kayıpların Şarkısı,
Yirmidört Şiir, Şahitsiz Vakitler, Berzah, Sınır
Taşı, Sesli Harfler
• Deneme-İnceleme: Sezai Karakoç’un Şiiri,
Yenileme Bilinci, Sevap Defteri, Modern Türk
Şiirinin Doğası, Sabit ve Değişken, Muğlak
Ölçekli Harita, Kelimeler Çınladıkça, Hayat
Mükemmel Değil, Salınımlar, Çalkantı ve Dalga,
Geçmişin İçindeki Geçmiş
20
21. ESERLERİ
• Şiir :
• Karşılığını Bulamamış Sorular (1981)
• Sokak Prensesi (1990)
• Sırat Şiirleri (1991)
• Eskiden Terzi (1995)
• Kırk Şiir ve Bir (1997)
• Karton Valiz (1999)
• Hafıza ("Hafız" adı altında, 1999)
• Ölüm Bir Skandal (2000)
• Toplu Şiirleri: Nar (1.cilt, 2000)
• Toplu Şiirleri: Hafız ve Semender (2. cilt, 2002)
• Keder Gibi Ödünç (2005)
• Üzgün Kediler Gazeli (2007)
• Deneme :
• Haziran, Tekrar (2000)
• Üvey Sokak (2005)
21
22. HÜSEYİN ATLANSOY (1962- …)
• 1962 Mihalıççık, Eskişehir doğumlu. İlk, orta ve lise
öğrenimini Eskişehir’de tamamladı. İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü
mezunu. Kırıkkale Üniversitesi’nde Yüksek Lisans
yaptı. Şiirlerini “Diriliş, Yönelişler, Yedi İklim, Bürde,
Kayıtlar, İpek Dili, Dergâh, Kaşgar ve Hece”
dergilerinde yayımladı. Felsefe grubu öğretmenliği
yapıyor.
• Kitapları: İntihar İlacı (Bürde Yayınevi,1991); Balkon
Çıkmazında Efendilik Tarihi (Yediiklim Yayınevi, 1987)
Şehir Konuşmaları (Yazı Yayınevi, 1990); İlk Sözler,
(Kaknüs Yayınları, 1998); Kaçak Yolcu (Kaknüs
Yayınları 1998); Karşılama Töreni (Hece Yayınları,
2005). 1990 Yazarlar Birliği Şiir Ödülü.
22
23. ASAF HALET ÇELEBİ (1907- 1958
• İstanbul'da doğdu. Galatasaray Lisesi’nde 8 yıl eğitim gördü.
Babasından Fransızca ve Farsça, Mevlevi Şeyhi Ahmet Remzi
Dede (Akyürek) ile Rauf Yekta Bey’den musiki ve nota dersleri
aldı. Kısa bir süre kaldığı Fransa'dan dönüşünde üç yıl Sanayi-i
Nefise Mektebi’nde öğrenim gördü. Adliye Meslek
Mektebi’nden mezun oldu.
• Gençlik yıllarında divan edebiyatından etkilendi. Gazeller ve
rubailer yazdı. 1937'den sonra serbest ölçü kullanmaya ve
Batı şiirinin tekniklerine yönelmeye başladı. Yeni şiir akımının
önde gelen dergilerinden Ses, Hamle, Sokak, Servet-i Fünun-
Uyanış'ta ve Gün gazetesinde 1938-1941 yılları arasında ilk
şiirleri yayınlandı. Bu şiirlerinde ergenlik çağına ait duygular,
çocukluk, masallar ve tekerlemelerin gerçeküstü dünyası gibi
temaları kullandı.
Şiir Kitapları:
He(1942)
Laleler(1943)
Lâmelif (1945)
Om Mani Padme
Hum (1953)
23
24. • “Benim Gözümle Şiir Davası” (1954) adlı 6
makalede poetikasını açıkladı. Ses, imge,
anlam ve düşünce olarak kültürler arası ve
metinler arası bir nitelik taşıyan şiirleriyle Asaf
Halet, Türk şiirinde “modern gelenekçi” tavrın
temsilcisi oldu.
• Şiirlerinin yanı sıra eski edebiyat ile ilgili
çalışmalarıyla da tanınan Çelebi, Hint ve Fars
Edebiyatları üzerine yaptığı çalışmaları
dergilerde ve kitaplarda yayınladı.
24
25. Sedat Umran ( 1926- 2013)
• İstanbul'da doğdu. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi
Alman Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi.
• Çeşitli kuruluşlarda mütercimlik yaptı. 1974'de İzmit Sümerbank Boru
Fabrikası mütercimi iken emekli oldu.
• ESERLERİ: İlk şiir kitabı Meşaleler kendi yayını olarak 1949'da çıktı. İkinci
kitabı Leke 1979 yılında Soyut dergisi yayınları arasında yayımlandı. Umran,
edebiyat dünyasında trajik ben'in ızdırabını ve eşyanın içdünyasını yansıtan
bu kitabı ile tanındı. Sevgi şiirlerinden oluşan “Gittin Taş Atarak
Denizlerime “isimli şiir kitabı ise 1990'da Akabe yayınevi tarafından basıldı.
Şair son yirmi yıldır değişik dergilerde yer alan şiirlerini Kara Işıldak adı
altında topladı.
• Umran'ın şiirindeki son merhaleyi yansıtan 100 mısralık 25 dörtlüğü ise Kış
Dörtlükleri üstbaşlığını taşımakta olup bu şiiri Türk Edebiyatı dergisinde
yayımlanmıştır. Umran'ın Almanca'dan yaptığı çok sayıda çevirisi de
bulunmaktadır.
25
