Η καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο, Ιστορία Β Γυμνασίου

1. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
ΙΣΤΟΡΙΑ Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Δημιουργός : Κέλλη Ειρήνη - kelliteacher.weebly.com

2. • Τα κορίτσια μπορούσαν να παντρεύονται από δώδεκα χρονών και τα αγόρια από
δεκατεσσάρων.
• Πριν από το γάμο τελούνταν οι αρραβώνες και υπογραφόταν συμβόλαιο που καθόριζε την
προίκα της νύφης και τα δώρα του γαμπρού.
• Μετά την τέλεση του μυστηρίου στο σπίτι του γαμπρού γινόταν το γαμήλιο γλέντι.
• Το κράτος, παρά την αντίθετη θέση της Εκκλησίας, επέτρεπε το διαζύγιο εφόσον
συναινούσαν και τα δύο μέρη.
ΓΑΜΟΣ

3. Οι γυναίκες δεν είχαν ίσα δικαιώματα με τους
άντρες, συμμετείχαν περιορισμένα στην κοινωνική
ζωή και σε δημόσιες τελετές. Κάλυπταν το
πρόσωπό τους όταν έβγαιναν έξω.
Μετά τον 11ο αιώνα η θέση της γυναίκας
βελτιώθηκε.
Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Θυμηθείτε όμως και
ισχυρές γυναίκες
όπως η Θεοδώρα και
η Δανιηλίδα

4. Η γέννηση ενός παιδιού ήταν ευχάριστο
γεγονός. Η οικογένεια φρόντιζε το παιδί
και η μητέρα του το καθησύχαζε με
παραμύθια ή με αφηγήσεις. Το παιδί,
αφού περνούσε τα πρώτα χρόνια του
κοντά στην οικογένειά του, άρχιζε να
μαθαίνει τα πρώτα γράμματα στο
σχολείο.
ΤΟ ΠΑΙΔΙ

5. Το παιδί βαφτιζόταν και στο βαφτιστικό του όνομα πρόσθεταν
το όνομα του πατέρα του σε πτώση γενική, αργότερα όμως
καθιερώθηκε και το επώνυμο, αρχικά στις αριστοκρατικές
οικογένειες, όπως ήταν οι Κομνηνοί και οι Παλαιολόγοι.

6. Δύο κύκλοι σπουδών : του
γραμματιστή, για παιδιά 7-12 ετών και
του γραμματικού, μετά την ηλικία των
δώδεκα.
Τα παιδιά μάθαιναν ανάγνωση,
γραφή, γραμματική, ρητορική και
φιλοσοφία, αριθμητική, γεωμετρία,
αστρονομία και μουσική.
• Οι μαθητές κατέβαλαν δίδακτρα, ενώ λειτουργούσαν και δωρεάν σχολεία για τα
ορφανά.
• Παράλληλα προς τα λεγόμενα κοσμικά σχολεία λειτουργούσαν και εκκλησιαστικά.
• Μετά τις βασικές σπουδές όσοι είχαν την έφεση και τις οικονομικές δυνατότητες
μπορούσαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο πανεπιστήμιο.
Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

7. • Κάθε πόλη διέθετε το
νοσοκομείο της.
• Υπήρχαν και γιατροί που
δέχονταν τους ασθενείς στα
ιατρεία τους.
• Οι δεισιδαιμονίες οδηγούσαν
συχνά το λαό και στη μαγεία,
παρά την αντίδραση της
Εκκλησίας, προκειμένου να
αντιμετωπίσει προβλήματα
υγείας.
ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ
Σε κάθε πόλη υπήρχαν, επίσης,
πτωχοκομεία και ορφανοτροφεία τα οποία
ιδρύονταν και συντηρούνταν από την
Εκκλησία.

8. Τα σπίτια στις πόλεις οικοδομούνταν γύρω από μια κεντρική αίθουσα. Ήταν διώροφα
με πολλά δωμάτια και βοηθητικούς χώρους
Οι φτωχοί των πόλεων και της υπαίθρου ζούσαν σε μικρά σπίτια με ένα ή δύο δωμάτια.
Στην ύπαιθρο οι πιο ευκατάστατοι ζούσαν σε διώροφα σπίτια. Το ισόγειο χρησίμευε
για κοτέτσι, στάβλος και αποθήκες, ενώ στον πάνω όροφο βρίσκονταν τα δωμάτια της
οικογένειας.
Οι μεγαλοκτηματίες που ζούσαν στην επαρχία είχαν πολυτελείς επαύλεις.
Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ

9. Οι αστοί φορούν μακρύ χιτώνα με πολλές πτυχώσεις,
μπότες δερμάτινες το χειμώνα και ανατολίτικα
παπούτσια το καλοκαίρι.
Οι πλούσιες φορούν πολυτελή ενδύματα, μεταξωτά και
λινά. Φροντίζουν τα μαλλιά τους με επιμέλεια και
μακιγιάρονται. Αγαπούν τα κοσμήματα.
Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

10. Τα στιχάρια (χιτώνες) των χωρικών είναι συχνά πιο
κοντά από των πλουσίων και είναι πάντα ζωσμένα στη
μέση.
Οι γυναίκες φορούν, πάνω από το στιχάριο, ιμάτιο
(μανδύα) με μακριά μανίκια που καλύπτει και το κεφάλι.

11. Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Οι Βυζαντινοί, με εξαίρεση τις περιόδους
νηστείας, έχουν ιδιαίτερη αδυναμία στο
φαγητό.
Σ' ένα ευκατάστατο σπίτι, το γεύμα και
το δείπνο περιλαμβάνει ποικίλα φαγητά,
όπως ορεκτικά, κρέατα, ψάρια, γλυκά και
κρασί.
Βέβαια, ο μέσος βυζαντινός δεν έχει στη
διάθεση του πολλές διατροφικές
επιλογές.

12. • Κυριότερη μορφή ψυχαγωγίας ήταν η συμμετοχή σε
ιεροτελεστίες, θρησκευτικές, κοινωνικές και λαϊκές
γιορτές.
• Άλλη διασκέδαση ήταν ο Ιππόδρομος
• Στην επαρχία τα ετήσια πανηγύρια εξελίσσονταν σε
λαϊκές γιορτές, όπου συγκεντρώνονταν μάγοι,
αστρολόγοι, θεραπευτές που τραβούσαν την προσοχή
του κόσμου.
Η ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

13. Ο μοναχισμός ξεκίνησε από την Αίγυπτο (4ος αι.). Αρχικά οι μοναχοί ζούσαν αποτραβηγμένοι
από τον κόσμο σε κάποια έρημο ή άλλο ακατοίκητο μέρος, με νηστεία, αϋπνία και συνεχή
προσευχή.
Αργότερα ο μοναχισμός πήρε δυο μορφές
↠ μοναχική
↠ κοινοβιακή (μοναστήρια-ηγούμενος : θέτει τους κανόνες που είναι υποχρεωμένοι να
τηρούν οι μοναχοί)
Το Άγιο Όρος ήταν το σημαντικότερο μοναστικό κέντρο.
Ο ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ