1. 6.10. Heroizm Machabeuszy.
S.193-195
{
Cele katechetyczne:
–uświadomienie celowości obrony wiary i męczeństwa;
–zapoznanie z historią wojen machabejskich;
–kształtowanie postawy wytrwałości w wierze.
2. Akt wiary
Wierzę w Ciebie, Boże żywy,
w Trójcy jedyny, prawdziwy;
Wierzę, coś objawił Boże,
Twe słowo mylić się nie może.
4. • Dwie Księgi Machabejskie. Pisma te opowiadają o
prześladowaniach Żydów w II wieku przed Chr. oraz
ich walkach o niepodległość.
• Obraz czasów ukazujących walki i poświęcenie, które
podjęła rodzina kapłana Matatiasza z Modin dla
obrony narodu, świątyni jerozolimskiej i Prawa
Bożego.
• Dzieje członków rodziny Matatiasza zgrupowane są
wokół czterech głównych postaci: Matatiasza oraz
jego synów: Judy, Jonatana i Szymona.
5. • Tytuł księgi pochodzi od jednego z głównych
bohaterów walk niepodległościowych, Judy, któremu
nadano przydomek Machabeusz (przydomek ten
może
pochodzić
od
aramejskiego
słowa
oznaczającego ‘młot’, a więc Juda Machabeusz byłby
‘młotem na pogan’ albo od hebrajskiego zwrotu
‘wybrany przez Jahwe’).
• Największym prześladowcą narodu żydowskiego
tamtych czasów był Antioch IV Epifanes (175 r. przed
Chr.), który sprawował rządy w Antiochii, stolicy
imperium syryjskiego. Władca ten dokonał
zniszczenia Jerozolimy (koniec 167 r. przed Chr.), a z
żydowskiej
świątyni
uczynił
miejsce
kultu
pogańskiego.
6. • Dekret wydany dla całego państwa, według którego wszyscy
mają być jednym narodem i każdy ma zarzucić swoje obyczaje.
Wydano zakaz składania ofiar w świątyni, obchodzenia
szabatu i innych świąt, a także obrzezywania niemowląt. Z
kolei nakazywano sporządzić ołtarze pogańskie i posągi
bożków, składać na ofiarę mięso świń i zwierząt nieczystych, a
także
odrzucić
nakazy
prawa.
Kto
się
nie
podporządkuje, będzie ukarany śmiercią.
•
• Czy był to dekret sprawiedliwy?
• Jakie prawa Izraela łamał?
Kto nadał Izraelowi te prawa?
Jaka kara groziła za nieprzestrzeganie dekretu królewskiego?
• Czy kara śmierci w takiej sytuacji jest sprawiedliwa
i adekwatna do przewinienia?
7. • Nasilające się ze strony Antiocha IV Epifanesa
prześladowania
Judejczyków,
zmuszanych
do
przyjmowania
greckich
wierzeń
i
zwyczajów
życia, doprowadziły do podjęcia przez Żydów pod
przywództwem kapłana Matatiasza walk powstańczych.
• Kiedy na czele powstania stał Juda Machabeusz, Żydzi
odzyskali świątynię i dokonali jej oczyszczenia po
profanacji spowodowanej pogańskim kultem (164 r. przed
Chr.), natomiast w czasach Jonatana powstańcy odzyskali
jeszcze władzę w Judei. Tłem dla przedstawionych w
Księdze Machabejskiej wydarzeń jest kwestia konfrontacji
judaizmu z pogańskim hellenizmem. Bracia Machabeusze
byli uważani za powołanych przez Boga ludzi celem
obrony monoteistycznej religii żydowskiej, której siły i
wyjątkowości nie docenili greccy okupanci.
8. • Chociaż część Żydów, wyrzekając się swoich
zwyczajów, przyjmowała helleńską kulturę lub
próbowała godzić własną religię i przekonania z
narzuconymi przez obcą władzę prawami, to jednak
znaczna grupa Judejczyków przyjęła heroiczną
postawę wierności jednemu Bogu i Jego Prawu.
9.
10. Ćwiczenie Decyzja należy do Ciebie
•1 Mch 1,41-43
•1 Mch 2,31-38
•1 Mch 2,39-48
Odczytanie trzech
fragmentów Biblii
W różnych miejscach w klasie
kartki z napisami:
po wysłuchaniu tekstu i zastanowieniu
gromadzimy się wokół napisu
charakteryzującego postawę Izraelitów,
którą popieracie najbardziej.
JAKIE ARGUMENTY PRZEMAWIAJĄ
ZA WYBOREM TAKIEJ POSTAWY
A NIE INNEJ?
•PODDANIE SIĘ
•MĘCZEŃSTWO
•WALKA
11. Męczeństwo:
Poddanie się:
– prawa państwowego
również trzeba
przestrzegać,
– wszyscy mają być jednym
narodem, jednorodną
wspólnotą,
– inne narody przyjęły
rozkaz,
– nowy kult jest ciekawy,
inny, egzotyczny,
– trzeba być nowoczesnym,
– religia to nie wszystko,
– po co narażać życie, ma się
je tylko jedno i ono jest
najważniejsze.
– życie otrzymali od Boga, więc
się Go nie wyrzekną,
– wierność Bogu aż do śmierci,
– bohaterstwo,
– szabat jest święty i jego
prawa też,
– każdy kiedyś umrze,
– prawo boskie wyżej stawiane
niż życie,
– postępowanie zgodne
z sumieniem.
Prześladowania chrześcijan w XXI wieku.
Walka:
– walka o życie,
– obrona prawa i ustaw,
– prawo niesprawiedliwe nie
musi być przestrzegane,
– wybór wojny, ale
sprawiedliwej, w obronie,
– przeciwstawienie się złu,
grzechowi, pokusie,
niesprawiedliwości,
– nie człowiek jest dla prawa,
ale prawo dla człowieka
(łamią szabat, żeby ratować
życie),
– nie poddają się bez walki,
– walka o przetrwanie narodu.
12.
13. odczytanie fragmentu 2 Mch 6,18-22
uczniowie odpowiadają pisemnie
w zeszytach na pytanie:
Jak zachowa się Eleazar?
14. Ćwiczenie Alternatywne zakończenie
Część I:
Niejaki Eleazar, jeden z pierwszych uczonych w Piśmie, mąż już
w podeszłym wieku, szlachetnego oblicza, był zmuszony do
otwarcia ust i jedzenia wieprzowiny. On jednak, wybierając
raczej
chwalebną
śmierć
aniżeli
godne
pogardy
życie, dobrowolnie szedł na miejsce kaźni, a wypluł mięso, jak
powinni postąpić ci, którzy mają odwagę odrzucić to, czego nie
wolno jeść nawet przez miłość do życia. Ci, którzy byli
wyznaczeni do tej bezbożnej ofiarnej uczty, ze względu na
bardzo dawną znajomość z tym mężem wzięli go na osobne
miejsce i prosili, aby zjadł przyniesione przez nich i
przygotowane mięso, które wolno mu jeść. Niech udaje tylko, że
je to, co jest nakazane przez króla, mianowicie mięso z ofiar. Tak
postępując, uniknie śmierci, a ze względu na dawną z nimi
przyjaźń skorzysta z miłosierdzia (2 Mch 6,18-22).
15. uczniowie odpowiadają pisemnie
w zeszytach na pytanie:
•
Jak zachowa się Eleazar?
Czas na wykonanie zadania – 3 min.
Wybrane osoby odczytują
swoje prace.
16. Część II:
On jednak powziął szlachetne postanowienie, godne jego
wieku, powagi jego starości, okrytych zasługą siwych włosów i
postępowania doskonałego od dzieciństwa, przede wszystkim zaś
świętego i od Boga pochodzącego prawodawstwa. Dał im jasną
odpowiedź mówiąc, aby go zaraz posłali do Hadesu. „Udawanie
bowiem nie przystoi naszemu wiekowi. Wielu młodych byłoby
przekonanych, że Eleazar, który już ma dziewięćdziesiąt
lat, przyjął pogańskie obyczaje. Oni to przez moje udawanie, i to
dla ocalenia maleńkiej resztki życia, przeze mnie byliby
wprowadzeni w błąd, ja zaś hańbą i wstydem okryłbym swoją
starość. Jeżeli bowiem teraz uniknę ludzkiej kary, to z rąk
Wszechmocnego ani żywy, ani umarły nie ucieknę. Dlatego jeżeli
mężnie teraz zakończę życie, okażę się godny swojej
starości, młodym zaś pozostawię piękny przykład ochotnej i
wspaniałomyślnej śmierci za godne czci i święte Prawa”. To
powiedziawszy, natychmiast wszedł na miejsce kaźni (2 Mch 6,23-
