Of je nu tuinen wil delen met je buren, of gereedschap of wagens: er komt een moment dat je met je groep delers niet meer verder kan als feitelijke vereniging. Wanneer kies je dan voor een vzw, een coöperatie of een vso? Waarom kiezen sommigen eerder voor een Private Unlimited Company naar Iers recht? In deze presentatie ontdek je de verschillende mogelijkheden, en vind je meer uitleg over waarom de waarden van het coöperatieve model zich zeer goed tot de deeleconomie lenen.
8. Vzw
Verzameling van natuurlijke personen of
rechtspersonen die gezamenlijk een
belangeloos doel nastreven
Formaliteiten X
Rechtspersoonlijkheid X
Verbintenissen aangaan X
Eigendom verwerven X
Aansprakelijk voor schulden /
9. Vzw
Wet van 1921 – Definitie art.1
"De vzw is die,
- welke niet-nijverheids- of
handelszaken drijft
- welke niet tracht een
stoffelijk voordeel aan haar
leden te verschaffen"
10. "geen stoffelijk voordeel"=
Geen winstuitkering,
scheidingsaandeel of
dividend aan leden
Winst aanwenden voor
maatschappelijk doel
Wel jaarrekening
positief afsluiten en
winst overdragen
Wel kortingen toestaan
Vzw
11. "niet-nijverheids- of
handelszaken"
"Vereniging mag
nevengeschikt winstgevende
activiteiten hebben maar
opbrengst moet besteed
worden aan de realisatie van
het hoofddoel"
Bv. voetbalkantine:
opbrengsten moeten gaan
naar doel van sportclub
(bv. jeugdwerking)
Toetssteen:
- Is belangrijkste activiteit
economisch/commercieel?
- Juridische procedures – al
dan niet met goede afloop…
Vzw
12. Besluit: goed vehikel voor
deeleconomie als
• de doelstelling
onbaatzuchtig is
• de economische
activiteiten bijkomstig
zijn
• en er geen winststreven
van de leden is
Vzw
13. Wetboek Vennootschappen -
Artikel 1
“Een vennootschap wordt
opgericht door een contract op
grond waarvan twee of meer
personen overeenkomen iets in
gemeenschap te brengen met als
doel één of meer nauwkeurig
omschreven activiteiten uit te
oefenen en met het oogmerk aan
de vennoten een rechtstreeks of
onrechtstreeks
vermogensvoordeel te bezorgen.”
Winst maken
Naamloze Vennootschap
15. Besluit: ideaal voor
kapitaalsintensieve
activiteiten in de
deeleconomie die veel
(risico)kapitaal nodig
hebben. Maar aandeel-
houders zijn volatiel, vaak
dividendgedreven –
eigenaarschap moeilijker
lokaal te betonneren en
geen democratische
besluitvorming.
Naamloze Vennootschap
16. • Ontstaan in
San Francisco
• Zetel in Ierland
• Vennootschapsbelasting
van 12,5%
• Onbeperkte
aansprakelijkheid
• Geen publicatie-
verplichtingen (statuten,
jaarrekeningen)
Private Unlimited Company
17. Besluit: ideaal als je
• wil genieten van de
voordelen van de open
markt van de EU
• weinig belastingen wil
betalen
• liever niet transparant
werkt
Private Unlimited Company
18. • Historisch en internationaal:
"waardengedreven
ondernemen"
• België: ethisch
gebanaliseerd in Wetboek
Venn.
Toch kenmerken van
personenvennootschap: "intuitu
personae”
Tjokvol suppletieve regels
(t.o.v. dwingend recht)
Zeer grote souplesse
Coöperatieve vennootschap
19. Voorbeelden van souplesse:
• Open/gesloten toegang vennoten
• Verschillende aandelencategorieën
• Beperkte/zeer beperkte overdracht
• Open/gesloten uitgang
• Vage/strenge uitsluitingsprocedures
• Regeling stemrecht AV
• Werking RvB
• Waarde aandeel bij uitstap
Souplesse is voordeel én valkuil!
Coöperatieve vennootschap
21. Art. 350 (Wetboek
Vennootschappen)
« veranderlijk aantal vennoten
met veranderlijke inbrengen »
• Soepel in- en uittreden boven
vast kapitaal
• Financieel: ideaal om beroep
te doen op kapitaal van 4 f-en
• Multistakeholdermodel:
verschillende partijen
betrekken (dubbele
hoedanigheid vennoten)
Coöperatieve vennootschap
23. Besluit: de cvba is ideaal als
- activiteiten een sterk economische
inslag hebben (cf vzw-wetgeving)
- de inbreng van aandelenkapitaal
nuttig en noodzakelijk is (ipv gift)
- die draait om personen en niet om
kapitaal (cf. »intuitu personae +
vrijheid van scheidingsaandeel)
- je lokaal wil verankeren (cf
beperkte overdracht van aandelen)
- je een vorm van democratisch
beheer wil inbouwen (cf. suppletief
stemrecht)
Coöperatieve vennootschap
24. Vennootschap met sociaal
oogmerk: tussen vzw en
vennootschap
"te commercieel om vzw
te zijn – maar te sociaal
om vennootschap te zijn"
Vso
25. • Vrije keuze van handelsvennootschap
(minimumkapitaal)
• Bedrijfsdoel + sociaal oogmerk
• Beperkt vermogensvoordeel
vennoten: nomimaal uit + beperkt
dividend
• Duidelijke bestemming van winst +
reserves
• Bijzonder verslag over
maatschappelijke doelstellingen
• Participatie van het personeel
• Beperkt stemrecht 1/10 tot 1/20
• Vereffening van de VSO: idem vzw
Vso
26. • Vrije keuze van handelsvennootschap
(minimumkapitaal)
• Bedrijfsdoel + sociaal oogmerk
• Beperkt vermogensvoordeel
vennoten: nomimaal uit + beperkt
dividend
• Duidelijke bestemming van winst +
reserves
• Bijzonder verslag over
maatschappelijke doelstellingen
• Participatie van het personeel
• Beperkt stemrecht 1/10 tot 1/20
• Vereffening van de VSO: idem vzw
Vso
27. Besluit: ideaal als
• je volop wil gaan voor
economische activiteiten
• de sociale doelstellingen
primeren
• je slechts een beperkt of
helemaal geen
vermogensvoordeel aan de
vennoten nastreeft
• je deze principes duurzaam
statutair wil verankeren
Vso
28. Via een economie antwoorden zoeken voor
maatschappelijke problemen
De coöperatie: inhoudelijk
Eerste golf
• Voeding
• Huisvesting
• Gezondheid
Tweede golf
• Werk
• Ecologie
Derde golf
• Mobiliteit
• Gezonde voeding
• Energie
30. Anders omgaan met
• rendement: dividendbeperking
• mensen: democratisch ondernemen, dubbele
identiteit “investeerder/gebruiker”
• samenleving: meerwaarde producten/diensten
Van Alaska tot Zambia
7 principes volgens ICA (Internationale
Coöperatieve Alliantie)
Andere economie
= andere principes
31. 1. Vrijwillige toetreding
mensen verenigen zich om economische en
maatschappelijke behoeften te bevredigen
2. Democratische besluitvorming
zeggenschap ligt bij mensen ipv kapitaal
3. Economische betrokkenheid
vennoot heeft actieve relatie met
vennootschap – niet hoofdzakelijk
rendementsgericht
4. Onafhankelijkheid
van overheden/grote externe financiers
7 ICA-principes
32. 5. Permanente vorming
personeel, vennoten, bestuurders leren
levenslang
publieke opinie en overheden sensibiliseren
6. Onderlinge samenwerking
lokale, (inter)nationale samenwerking
7. Verantwoordelijkheid tegenover de
samenleving
positieve invloed op lokale gemeenschap
7 ICA-principes
33. Establish the co-operative model
as central in a collaborative economy
ICA-plan
Participation Sustainability Identity Capital Legal Framework