1. 4. sarrera honetan egin behar den behaketa burutzeko, nik, matematikako klase bat hartu dut adibide
gisa. Argi izan dezazuen, Ikasbiden, laugarren mailan erabaki da matematikako klaseak hiru zatitan
banatzea: buru kalkulua, eragiketak eta mate tailerra. Berezitasun gehien dituen zatia, nire ustez, tailerra
da, izan ere ikasleek beste modu batean egiten dute lan.
Lehenik eta behin azalduko dizuet zein modutan egiten duten lan, eta ondoren helburu eta
konpetentziekin egingo dut aurrera:
Aurreko sarreraren batean esan nuen bezala, lauko lau taldeetan daude eserita, eta esan beharra dago
taldeen artean izugarrizko aldeak daudela. Saio hauek astean bitan ematen dira eta honetan datza: bi
taldek liburuko buruketak egiten dituzten bitartean, beste bi taldeek prozedura orrialde batzuk egiten
dituzte. Talde guztiak batera egin behar du, beraien artean ados jarri behar dira. Saio hauekin espero
dena honako hau da: Zenbakien esanahia, kontzeptu-garapena, problemak ebaztea eta haiek bistaratzea.
Gainera, pentsamendu arrazionala garatzeko ezinbestekoa da, izan ere, arrazoibideak garatzeko aukera
ematen du. Horretaz guztiaz gain, matematika saio hauetan ikasleen autonomia lantzea bilatzen da, bai
banaka eta bai taldeka. Irakaslearen zeregina klase hauetan ez da oso nabarmena. Gelaren inguruan
ibiltzen da, zenbaitetan ikasleen lanak begiratuz, akatsak zuzenduz eta beti gogoraraziz zein pauso
jarraitu behar dituzten.
Eduki multzoei dagokienez, zenbakiak eta eragiketak, neurketa, geometria, informazioa tratatzea, zoria
eta probabilitatea eta problemak ebaztea ditugu. Horietaz gain eduki komunak deritzogunak ditugu.
Zenbakiak eta eragiketak buru kalkulua saioan garatzen dira bereziki, nahiz eta tailerrean ere erabiltzen
diren.
Esan dudan bezala, tailerrean batzuek buruketak ebazten dituzte besteek prozedurak egiten dituzten
bitartean. Problemen ebazpenak garrantzi handia dauka, eguneroko bizimoduko arazoak identifikatzen
laguntzen duelako, datuak eta haien arteko harreman garrantzitsuenak hautemateko, emaitza zehatza
edo gutxi gorabeherakoa lortzeko eta estrategiak sortzeko eta antolatzen jakiteko. Hauek guztiak
ebazteko, problema bakoitzari denbora zehatz bat eskaintzen zaio eta honen barruan ebatzi behar dituzte.
Zeuek ikus dezazuen, hemen uzten dizuet ikasleek egindako lehenengo azterketa. Honek matematikako
hiru zatiak – buru kalkulua, tailerra eta eragiketak – konbinatzen ditu.: eskanear azterketa
Aurretik esan dizuedan bezala, ikasleek denbora zehatz bat daukate ebazteko. Irakasleak garrantzi
handia ematen dio denboraren kudeaketari eta, nahiko motelak diren ikasleak daudenez, istiluak egon
dira honekin. Errietek eraginik izan ez dutenez, zigor moduan zenbait eragiketa fitxa eraman behar dituzte
etxera. Bi egun dituzte ebazteko eta gurasoek sinatu egin behar dute jakiteko zein arazo dagoen. Hala eta
guztiz ere, nire ustetan, ez du arazoa konpontzen, izan ere, desnibel handia dago ikasleen artean.
Arazo horiek alde batera utziz ebaluazioa dator. Irakaslearekin hizketan galdetu nion ea zein irizpide
erabiltzen zituen ebaluatzerako orduan. Guztiei ez zaie berdin ebaluatzen. Noski, ebaluazio irizpide
batzuk ezartzen dira hasiera batean, guztiek bete behar dituztenak, baina horretaz gain irakasleak badaki
ikasle bakoitzaren zailtasunak zeintzuk diren eta horietatik abiatuta modu batean edo bestean zuzentzen
du. Adibidez: bada klasean oso ondo dabilen mutil bat, Ander, gutxitan egiten dituenak akatsak. Honi
askoz gehiago eskatzen dio. Aldiz, hiperaktibitatearen ondorioz medikatuta dagoen ikasle bati, Juneri, ez
dizkio akats berdinak kontuan hartzen. Ikasleen aurrerapenek garrantzi handia dute. Irakasleak ikusten
duenean akatsak ez dituztela egiten, zuzen ebazten dituztela eta ados jartzen direla beraien artean,
jakinarazi egiten die, eta honek asko motibatzen ditu. Bestalde, zenbaitetan akatsak behin eta berriz
errepikatzen dituzte eta gogor jokatzen du irakasleak.
2. Hau guztia argitu ondoren, matematika tailerra zehazki zertan datzan azalduko dizuet. Lehenengo ordu
erdian bi taldek liburuko bi buruketa egiten dituzte, izan ere, ez dute denborarik gehiago egiteko. Bien
bitartean beste bi taldeek prozedurak egiten dituzte. Hauek honetan oinarritzen dira: bakoitzak irakasleak
sortutako fitxa bat du. Bere ardura da hauek eguneratuta eramatera eta ez galtzea. Ariketa hauek ez dira
inoiz etxerako lanak izango, izan ere taldeka ebatzi behar dituzte. Ageri daitezkeen ariketen artean
honako hau daukagu:
Biltegi batean 300 liburu ditugu eta bakoitzak 45 orrialde ditu.
Liburu bakoitzak hogei euro balio baditu, zenbat liburu erosi ahalko ditut 1500 eurorekin?
45
300
1500
20
liburu bakoitzak balio duena
daukadan diru kopurua
biltegian dauden liburu kopurua
liburu bakoitzak dituen orrialde kopurua
Ikasleek problema irakurriz datuak elkartu egin behar dituzte esanahi zuzenarekin. Honelako ariketak egin
behar dituzte. Harrigarria bada ere, gehienek gaizki egiten dituzte eta irakaslearen laguntza behar dute.
Egokiena izango litzateke talde bakoitzeko irakasle bat egotea, baina ezinezkoa da. Hortaz, irakaslea
gelatik barrena ibili behar da, denon dudak argituz eta ebazten lagunduz. Izan ere, autonomia lantzeko
bada ere, akatsak egiten dituzte eta honekin bilatzen dena da horiek ekiditea. Beraz, bakarrik egiten uzten
badiegu, beti akats berak egiten dituzte.
Nahiz eta irakasleak momentu horretan ariketa zuzentzen duen eta ongi dagoela esan, bi astetan behin
koadernoak hartzen ditu ziurtatzeko ongi eginak daudela.
Nire aburuz klase hau oso eraginkorra da. Motibatuagoak daude, klasea dinamikoagoa da, ez dute beti
irakaslearen azalpenak entzun behar… ondo datorkie metodologiaren aldaketa hau.