1. A ÉPOCA DOS
CASTROS
CASTRO DO PETÓN
Carlos Martínez Rabuñal
4º D
CEIP PONTE DOS BROZOS

2. OS CASTROS
Un castro é un poblado fortificado, polo xeral prerromano anda
existen ejemplos posteriores que perduraron ata a Idead Media,
existentes en Europa e propios de fin da Idead de Bronce e da
Idead dos Metáis.
Encóntranse frencuentemente na Península Ibérica, en particular
no noroeste coa cultura castrexa e na meseta coa cultura das
cogotas.
A palabra castro provén do latín castrum, qué significa
”fortificación militar” (De ahí ven a palabra en Castelán
castrense “relativo ao militar”).
Castros da cultura castrexa
O castro é un poblado que empezouse a habitar desde o siglo VI
a.C., carente de rúas que formen ángulos rectos e cheos de
construccións de plantas casi sempre circular. As casas mais
antigas eran maiormente de palla-barro e as mais recientes de
mampostería. O tellado era de ramaxe e barro e despois de paus
longos. Fundamentalmente, foron estancias únicas. Situabanse
nos lugares protexidos naturalmente (alturas, revoltas de ríos,
pequenas penínsulas), cerca de fontes e terreos de cultivo e no

3. límite entre os seguintes e zonas mais altas de pastoreo.
Os castros estaban protexidos por un ou mais fosos e murallas
que rodeaban o recinto habitado, poidendo ter nos seus accesos
un torreón que controlase as vías ao mismo ou noutro lugar
estratéxico.
No tempo de conflictos, as xentes que vivían no campo aberto
trasladabanse a aquelas construccións, situadas nos lugares
estratéxicos co fin de garantizar a súa seguridade.
As aldeas tenden a ser construída en castreños outeiros
deforestadas, promontorios rochosos ou penínsulas que se
estenden cara ao mar, converténdose o doado visibilidade,
avogados e de dominio do contorno. A web liquidación é dada
tamén en termos de recursos naturais explotados polos
habitantes. Os castros ten un invólucro superior, o "croa" e unha
serie de terrazas dispostas para abaixo, onde están localizados os

4. edificios. Cada unha destas seccións pode ser limitado por
paredes, antepeitos ou trincheiras. Ás veces, hai unha especie de
aditivos, antecastros, tamén rodeado por paredes, pero non casas
porto, entón suponse que eles foron destinados a animais ou
xardíns.
AS VIVENDAS
Exterior
A forma típica dos castros é
redonda ou ovalada. Situado
normalmente sobro un outeiro,
están rodeados por un ou varios
muros de pedras ou de terra con
foxos intermedios e portas na
entrada. Sobre o primeiro muro
había unha empaliza de madeira para defenderse mellor de
posibles ataques.
Tamen hai castros á beira do mar que utilizan os cantís como
elemento de defensa.
Interior
Dentro do castro están as vivendas, aínda que hai castros sen
vivendas; polo que se supón que só se usaban como refuxio en

5. caso de ataque.
As vivendas son mais ben pequeñas, de
forma redondeada, co tellado de palla
ou de colmo. Nun principio
construíanse con terra e ramallos, e
despois de pedra.
Dentro da vivenda hai unha lareira e moitas veces bancos de
pedra adoisados ós muros.
Coa chegada dos romanos comezan a facerse máis rectangular e
os tellados de tellas xa na última época. Non hai unha
panificación do espazo; Cada casa esta feita onde lle pareceu ó
que a fixo, o que da unha sensación de desorde. Ademais das
casas podemos atopar outras construcións para servicios
complementarios como obradoiros, almacéns, fornos e graneiros
ACTIVIDADES ECONÓMICAS
Os habitantes dos castros dedicábanse á agricultura e a gandería a
caza e a recolleita de froitos silvestres.
Cultivaban cereais, trigo e millo miúdo, e outras plantas coma
chícharos e fabas. Recollian lanchas coas que facían unha especíe
de pan e outros froitos. O gando estaba formado por: ovellas,
cabras, vacas, porcos e cabalos. Tamén practicaban a caza de
cervos e xabaríns e, nos castros preto do mar, o marisqueo e a
pesca.

6. ARMAS
Cos restos chegados ata nós, podemos
saber como eran as armas que usaban
os guerreiros castrexos: a máis orixinal
e única desta cultura é o puñal de
antenas, feito todo en bronce ou o
mango en bronce e a folla en ferro.
Tamén usaban a lanza e a espada curta.
Protexíanse co escudo, de forma
redonda e, nalguns casos, un casco (sen cornos ).
ARTE
Ourivesaría
Unha das cousas que mais nos chama a antención da cultura
castrexa son os obxectos de ouro atopados nas excavacións. Esto
débese á boa conservación que ten o ouro, mentras que outros
materiais como o ferro ou a madeira prácticamente desaparecen.
A peza de ouro máis característica e o torques. A maioria dos
investigadores pensan que o levaban os homes importantes ó
pescozo.
Outros pensan que o levaban na man como símbolo de poder.

7. Escultura
Hai moitas figuras feitas en pedra atopadas nos castros, datadas
xa na última época, a romana. As figuras máis características son
as de guerreiros.
CASTROS DE ARTEIXO
No municipio de Arteixo hai unha importante representación
da "Cultura Castrexa", son dezanove os cas
nove castros que se
catalogaron. A continua
. continuación facemos unha relación dos
a
importantes:
Castro de Larín situado na
Larín,
parroquia de Larín, Castro de
quia
Anzobre, na parroquia de Armentón,
Castro de Castelo n parroquia de
na
Sorrizo, Castro de Cociñadoiro en
tro
Suevos, o "O Galo" na parroquia de

8. Barrañán, Castro de Canzobre na parroquia de Morás, Castro
quia
de Pastoriza na parroquia de A Pastoriza, Castro de Rañobre na
parroquia de Oseiro e Castro de Figueiroa e Castros de
roa
Laxobre en Arteixo.
Visitando estos castros e posible coñecer cómo foron os
primeiros asentamentos sociais no Noroeste peninsular, así co
ros como
a súa evolución no tempo.
n
Castro do Petón:
Este castro chámase agora Castro do Petón: O seu nome nunca
agora
foi Castro do Petón sempre foi a pedra da Fogueira ese nome llo
puso o Concello de Arteixo
Ese nome e debido a que oubo unha distancia chamado Castro e
o monte chamabase O Petón
ase
Está situado en Vioño, nun outeiro de pouca altura que se eleva
sobre a súa contorna. Polo norte e leste está rodeado pola pista
que vai de Vioño áestrada xeral de Caión.
A súa defensa é unha muralla que rodea toda a súa contorna,
aínda que no sector sur está moi perdida polas cavaduras para
cultivos.