1. Een inkijk op ons veranderingstraject
Bart Beuten – AlgemeneVergadering VVC – 24/03/2015
2. Spontane vraag om éénmaking
Complementariteit Bibnet & LOCUS
Rationalisering zakelijk beheer
Start voorjaar 2014
Ambitie: afronden tegen begin 2016
Op weg naar eenmaking
7. • Complexiteit en snelheid nemen
toe
• Druk op mensen neemt toe
• Uitsluitingsmechanismen
verdiepen
• Balans welvaart – welzijn uit
evenwicht
Gevolg: samenleving onder druk
8. Belang van sterke individuen en gemeenschappen
Klassieke hefbomen samenleving sputteren (onderwijs, werk,…)
(Lokaal) cultuur(beleid) is ook een hefboom
Maatschappelijke hefbomen
10. • Waarde van cultuur
• Aanreiken cultureel kapitaal
• Individuen en gemeenschappen helpen
ontwikkelen en talenten ontplooien
• Bevordering participatie samenleving
• Mensen sterk en weerbaar maken
• Actief burgerschap in vitale
samenleving
Empowerment
12. verdere decentralisering lokaal cultuurbeleid
overdracht provinciale bevoegdheden
wegvallen oude zekerheden
druk op publieke middelen
nieuwe rol voor het steunpunt
Gewijzigd landschap?
13. • Razendsnelle technologische vernieuwingen en mogelijkheden
• Zorgen voor wijzigende gebruikerspatronen en -verwachtingen
• En resulteren in grote maatschappelijke veranderingen (en vice versa)
• Keuze: transformatie of disruptie
Digitale disruptie
14. kansen grijpen en risico’s afwenden
Nood aan digitale agenda
weldra volgende vloedgolf
visie en strategie voor cultuurbeleid ontwikkelen
nieuwe opdracht voor steunpunt
15. matige alignering door beperkt urgentiebesef
transformatie vraagt investeringen
nood aan aangepaste modellen voor juiste schaal en rol
toegevoegde waarde op Vlaams niveau
Even inzoomen op lokale besturen
16. Beleidsnota cultuur
Inzetten op een integrale digitale uitbouw van een lokaal cultuurbeleid als bijdrage tot e-
inclusie in een vernieuwd samenspel tussen Vlaanderen en het lokale niveau. De
emancipatorische integrerende en spreidende kracht van het digitale, met kansen om
verbindend, verrijkend en educatief te werken door middel van digitale instrumenten, is
cruciaal binnen onze huidige digitale samenleving. De uitbouw van de digitale bibliotheek
wordt al jaren uitbesteed aan Bibnet. Voor een ruimere en duurzame invulling van een digitale
ondersteuningsopdracht naar gemeenten is er nood aan een nieuwe organisatie van waaruit
het lokaal cultuurbeleid sectoroverschrijdend en met een hoge maatschappelijke relevantie zijn
betekenis kan herdefiniëren en versterken. Deze organisatie bestaat uit de samenvoeging van
het instrumentele (Bibnet) en het inhoudelijke (LOCUS) en zal de verkokering tussen sectoren
en disciplines opheffen. Dit zal leiden tot meer deskundigheid, slagkracht en een grotere
herkenbaarheid van het Vlaamse ondersteunende beleid voor het lokale cultuurbeleid, met
zinvolle kruisbestuivingen en een rationalisering van het zakelijk beheer. De nieuwe organisatie
heeft als belangrijke opdracht om invulling en uitvoering te geven aan het Vlaamse beleid voor
de integrale ondersteuning van het lokale cultuurbeleid bij de maatschappelijke uitdagingen
van vandaag en morgen. Hierbij zijn de digitale uitdagingen prominent, met bijzondere
aandacht voor de toegankelijkheid en leesbaarheid voor een zo ruim mogelijk doelpubliek.
Afstemming en samenwerking met de lokale overheden zijn daarbij het uitgangspunt." (p.30)
17. Bedreigingen
• Uitsluitingsmechanismen
• Digitale dementie, Slow Web
• Druk op privacy
• Individualisering en anonimisering
• Sterke marktlogica
• Beperking digitale tot technologie
• Beperking focus tot content
• Disruptief bij onderschatting
18. Kansen
• Activerend en emanciperend
• Contextualisering en betekenisgeving
• Onbegrensde gemeenschapsvorming
• Digital = people first
• The power of the crowd
• Verbinding lokaal en globaal
• Snelle en gemakkelijke toegang tot content
• Onbegrensde spreidingsmogelijkheden
• Bewaarfunctie
• Toegevoegde nut en waarde voor gebruiker
• Koppeling met andere sectoren en actoren
21. Mogelijke bouwstenen digitale strategie
Uitbreken uit koker
door dwarsverbanden
Het digitale als
verrijking van de live
beleving
Van consumentisme
naar co-creatie en
community building
Toegankelijkheid,
inclusie en
mediawijsheid
Digitalisering content
inclusief bewaarbeleid
Contextualiseren,
inspireren en verrassen
Schaalvergroting
back-office
Stimuleren experiment
en digitale/sociale
innovatie
Digitale marketing en
communicatie
24. Luisterend oor
• Samenstelling nieuwe bestuurdersploeg
met stevige delegatie uit cc-sector
• Nomadisch teamoverleg
• Dialoog en afstemming met VVC
• Netwerkmomenten in teken van dialoog
tegen de zomer
• Samen opmaken digitale agenda
25. Workshops digitale agenda
• Start 11/3
• 10 workshops
• Deelnemers uit
cc’s, gc’s,
cubelco’s, bibs,…
• Einde 30/4
26. Maar ook keuzes…
met zorg op zoek naar een valabel alternatief
waar zinvol vanuit een digitale invalshoek
en in samenwerking met partners
zoals…
Editor's Notes
Financieel-economische crisis:
van systeemcrisis (financiële producten en derivaten zonder sluitend toezicht), naar bankencrisis (to big to fail), schuldencrisis (overheid redt banken en creëert overheidsschuld bovenop torenhoge schulden in EU en VS), monetaire crisis (munt onder druk door hoge schulden en andere weinig vertrouwen inboezemende parameters), economische crisis naar sociale crisis
Verschuiving van machtscentrum wereld naar het pacific-gebied met vraag hoe economie/samenleving Westen zich zal handhaven:
Het accent van de buitenlandpolitiek van US ligt al tijdje op Pacific (met bijhorende economisch-militaire investeringen)
Traditionele economieën, industrieën en morele paradigma (cf. opstelling China in VN) onder druk hierdoor
Nieuwe unique selling proposition van het westen?
Transitie vraagt investeringen (o.a. energieafhankelijkheid, nieuwe industrie,…)
Zie ook relatie met Rusland in Oekraïne
Vraagstuk van klimaatopwarming en duurzaamheid:
Impact op traditionele energiebevoorrading en industrieën
Global aanpak nodig
Transitie vraagt investeringen
Vergrijzing in België: 1/10de van BBP naar vergrijzing; tegen 2030 + 6%; immense druk op de publieke middelen en noden.
Vergroening (vooral in steden): plotse bevolkingsaangroei met druk op publieke voorzieningen (kinderopvang, scholen,…).
Verkleuring: bijv. Leonardo lyceum Antwerpen: 65 nationaliteiten op 350 leerlingen
Verstedelijking: Brussel, waar andere demografische evoluties bijeenkomen
Ook verdunning: eenoudergezinnen, alleenstaanden,…
Al deze bevolkingsevoluties stellen ons voor verschillende uitdagingen
Uitsluitingsmechanisme:
Vereenzaming
(kans)armoede
10% bevolking (+680,000 mensen) leven onder armoederisicodrempel
Zelfdoding
Depressie en burn-out
Klassieke hefbomen (sociale mobiliteit):
Onderwijs
Werk
Middenveld
LCB?
Uitsluitingsmechanisme:
Vereenzaming
(kans)armoede
10% bevolking (+680,000 mensen) leven onder armoederisicodrempel
Zelfdoding
Depressie en burn-out
Klassieke hefbomen (sociale mobiliteit):
Onderwijs
Werk
Middenveld
LCB?
van dansvoorstelling van ROSAS in A-centrum
over interculturele dansfestival ca Bouge van cc Berchem
tot receptieve functie voor plaatselijke dansschooltjes
Naar breakdance en slam poetry avond
Tot ‘Nachten van de Fotografie’ op Dans in ‘t Park
Tot foto expo’s in cc Knokke
En workshops digitale fotografie in cc Geel
En school filmvoorstelling Blow-Up
Besparingen op alle niveaus
Efficiëntie oefeningen
Andere financieringen
Overdracht provinciale bevoegdheden
Integrale middelenoverdracht?
Ondersteuning regionale werking?
Bovenlokale nabijheid?
Labofunctie?
Vormings- en platformfunctie?
Middelen als financiering voor civil state structuur (fondsen voor innovatieve civil state projecten)
Verdere decentralisering
Kwaliteitswaarborgen?
Professionalisering?
Duurzame financiering?
Vlaamse sturing?
Civil state: decentralisering naar civil state vraagt investeringen om dit mogelijk te maken
Wegvallen oude zekerheden
Steunpunten, financiering belangenbehartigers
Technologie: cf. evolutie opslagcapaciteit, rekenkracht,…
Impact op samenleving: bijv. opkomst mobiel heeft onze manier van werken en samenleven sterk beïnvloed
Alles wordt complexer en gebeurt per definitie op wereldschaal
Anticiperen en evolueren of ontwrichting, cf. de vele sectoren die reeds zijn verdwenen door gebrek aan transformatie (reisbureaus, videoverhuur, taxi…)
Verdwenen sectoren: muziekwinkels, videoverhuur, reisbureaus, taxisector,…
Volgende digi-golf in ehealth, retail, onderwijs
Wanneer zware impact op de cultuurinstellingen?
Investeringen: monetair en personeel, infrastructuur en competenties, back-office en front-office,….
Zoeken naar juiste schaal: schaalvergroting ifv efficiëntie versus koppelen global en local
Als lokale cultuurhuizen de digitale transformatie niet juist aanpakken, zullen ze niet geïntegreerd zijn in de digitale samenleving, en dreigen ze op termijn niet meer relevant te zijn
Nieuwe steunpunt Bibnet/LOCUS moet lokaal cultuurbeleid hierbij helpen
Uitsluiting: e-inclusie, digitaal analfabetisme
Digitale dementie: Manfred Spitzer (cognitieve en sociale gevolgen van onverstandig gebruik)
Slow Web: verstandig aanwenden van technologie (connectiviteit, gebruik bij kinderen,….)
Druk op privacy
Digitale = people first, maar risico op = individu eerst
Marktwerking digitalisering kernproduct (boeken, muziek, content,…): ruimte meer voor publieke opdracht en marktcorrectie (bijv. goedkoper maken), en marktaanvulling (bijv. bewaarbeleid)?
Digitale enkel zien als technologie, als hulpmiddel voor een gemakkelijker leven, gaat voorbij aan de ware kracht van het digitale, de ware transformatie voor onze samenleving
Digitale focus beperken tot (digitaal) aanbieden van (digitale) content, gaat voorbij aan meerwaardecreatie
Overvloed aan informatie, cultuur, kennis, meningen en mensen + inspiratie en betekenissen
Activerend (interactie, co-creatie, deling) en emanciperend (mensen kennis, een stem en invloed geven)
Contextualisering en betekenisgeving door combinatie data en diensten
Gemeenschapsvorming zonder begrenzingen van tijd en ruimte
People first (personalisering, participatie)
The power of the crowd (bijv. collectieve intelligentie Wikipedia/opensource, collectieve aankopen, collectieve actie voor of tegen iets,….)
Spreiding zonder begrenzingen van tijd en ruimte
Meerwaarde gebruikersbeleving (als autonome digitale beleving of als verrijking en verdieping van fysieke beleving)
Efficiëntiewinsten en schaalvergroting bedrijfsvoering
De digitale uitdaging is momenteel onderbelicht bij cultuur- en gemeenschapscentra. Vanuit VVC steunen we de heroriëntering van het eengemaakte steunpunt LOCUS/Bibnet naar een digitale focus. Al heel wat centra beschikken over systemen, maar er is nood aan betere en afgestemde ‘digitale basisinfrastructuur’ voor het beheren van interne processen én het bieden van klantenservice en klantencomfort, denk bijvoorbeeld aan: online ticketing gekoppeld aan boekhouding en monitoring; planningssystemen gekoppeld aan verhuurreglementen voor gebruikers; etc… De totale switch is te vroeg, maar de timing om ons voor te bereiden is ideaal. Uit recent onderzoek blijkt dat al heel wat bezoekers digitale wensen hebben: 53% zou de seizoensbrochure graag digitaal lezen, 80% wil zijn tickets online kunnen bestellen. Daar tegenover staat dat 30% de brochure nog graag op papier krijgt en 38% moeite wil doen om aan de balie de tickets te kopen. Daarnaast, en wellicht nog belangrijker, hebben cultuur- en gemeenschapscentra nood aan verbeelding en inzichten hoe enerzijds digitalisering een hefboom kan zijn voor hun inhoudelijke werking en maatschappelijk opdrachten (digitale communicatie en marketing, virtuele cultuurbeleving, digitale verrijking van cultuureducatie cfr. digitale schoolborden in scholen, etc…), en anderzijds, hoe digitalisering zelf een maatschappelijke opdracht wordt waar cultuur- en gemeenschapscentra een rol in kunnen spelen (toegang, e-inclusie, vorming,…).
(VVC advies)
