Türkiye'nin İKLİMİ

1. Türkiye'nin İklimi

2. Türkiye'nin İklimi
Türkiye, bulunduğu enlemler nedeniyle ılıman
kuşakta ve Akdeniz ikliminin etkisi altında
bulunmaktadır. Ancak özel konumdaki değişmelerle,
iklim özellikleri bölgeler arasında, hatta bölge sınırları
içerisinde bile farklılıklar göstermektedir.

3. TÜRKİYE'NİN İKLİMİNİ ETKİLEYEN KOŞULLAR
1. Matematik Konumu: Türkiye, orta enlemlerde, 36°
ile 42° kuzey paralelleri arasında yer almaktadır. Bu
enlemler arasında, yarı kurak bir iklim olan Akdeniz
iklimi görülmektedir. Ancak bu iklim,kıyıdan iç
kesimlere doğru değişir ve karasallaşır.

4. Türkiye, matematik konumu nedeniyle;
 Yazın Ekvatoral bölgeden gelen sıcak hava
kütlelerinin, kışın ise Kutup bölgelerinden gelen,soğuk
hava kütlelerinin etkisinde kalır.
 Yazın, güneş ışınlarını daha dik açılı,kışın ise daha dar
açılı alır.
 Güneş ışınlarını, düz zeminlerde hiçbir zaman dik açılı
alamaz.

5. 2. Özel Konumu: Türkiye'nin yarımada olması,
kara - deniz ilişkisi, yükseklik farkları, yer
şekillerinin çeşitlilik göstermesi gibi, özel konuma
bağlı olan farklılıkları, iklim özelliklerinin
değişmesine yol açar.

6. a) Denizlerin etkisi: Denizlerden gelen nemli hava
kütleleri kıyılara, dağ yamaçları boyunca bol yağış
bırakır. Denizlerin geç ısınıp, geç soğuması nedeniyle
de kıyılarımız yazın daha serin, kışın daha ılık
olmaktadır. Bu nedenle kıyı bölgelerde sıcaklık farkları
da daha azdır.

7. b) Karaların etkisi: Karalar çabuk ve çok ısınır,çabuk
ve çok soğurlar. Bu nedenle, Türkiye'nin çevresindeki
geniş karalar, iklim üzerinde etkili olur.
Kışın, Kuzey Asya'da (Sibirya) oluşan yüksek
basıncın etkisiyle, Doğu Anadolu bölgesi, soğuk hava
kütlelerinin etkisinde kalır ve çok soğuk olur. Yaz
mevsiminde ise Kuzey Afrika ve Arabistan'dan sıcak ve
kuru hava kütleleri gelir. Güneydoğu Anadolu'da
sıcaklıkları çok yüksektir.

8. c) Yeryüzü şekillerinin etkisi: Yeryüzü şekilleri,
yükseklik ve dağların uzanışı olarak, iklim
özelliklerinin kısa mesafelerde değişmesine yol açar.
 Yükseklik batıdan doğuya doğru arttığı için, sıcaklık
ortalamaları doğuya yaklaşıldıkça azalır.
 Kar yağışı ve don olayları batıdan - doğuya doğru artar.
 Yüksek yerler daha çok yağış aldığından, çukur
yerlerde yağış azalır.

9.  Yükseklik farkları, mikro klimalar oluşturur.
 Dağların kıyıya paralel uzanması, kıyı ve iç kesimler
arasında yağış farklarının fazla olmasına, iç kesimlerde
iklimin karasallaşmasına yol açar.
 Dağların Ege denizine dik uzanması, nemli havanın iç
kesimlere doğru sokulmasına, kıyı ve iç kesimler
arasında yağışın daha dengeli dağılmasına yol açar.

10.  Dağların doğu-batı yönlü uzanması, kuzeyden gelen
kutupsal, güneyden gelen tropikal hava kütlelerinin iç
bölgelere sokulmasını engeller.
 Dağların doğu - batı yönlü uzanması, kışın iç
bölgelerdeki soğuk - kuru havanın Karadeniz
ve Akdeniz kıyılarına ulaşmasını engeller.
 Dağların uzanış yönü, kıyı ve iç kesimler arasında
sıcaklık ve nemlilik koşullarının farklı olmasını sağlar.

11. 3. Bakı: Güneşlenme süresini ve güneş ışınlarının düşme
açısını etkileyerek iklim üzerinde etkili olur. Türkiye'de
dağların güneye dönük olan yamaçları, kuzey
yamaçlarına göre daha çok güneş enerjisi alır ve sıcak
olur. Kuzey yamaçlar daha az ısındığı için, daha nemli
ve serindir.