2. • Michael Jeffrey Jordan (d. 17 Şubat
1963) ABD profesyonel basketbol
ligi NBA'in resmi sitesine
göre, "Oybirliğiyle, Michael Jordan
tüm zamanların en büyük
basketbolcusudur."
• Michael Jordan döneminin en efektif
pazarlama başarısı olan
sporcularından biri olarak, NBA liginin
1980 ve 1990'larda tüm Dünya
çapında popüler olmasında önemli
rol sahibi oldu.
3. Michael Jordan bir marka mıdır?
• Michael Jordan, Amerikan Pazarlama Derneği’nin
marka tanımlamasına göre
düşündüğümüzde,müşterilerine yani basketbol
seyircilerine sunduğu seyir zevki,eğlence ve gösteri
hizmetlerini tanımlatmış,kendi devrindeki yüzlerce, o
zamandan bu yana binlerce basketbolcudan
yaptıklarıyla farklılaşmayı başarmış ve isim,logo
işaretlere sahip olmuştur.Bu bilgiler ışığında Michael
Jordan’ın bir kişi markası olduğunu rahatlıkla
söyleyebiliriz.
4. Andy Milligan, kişi marka yaratılmasını Brand
It Like Beckham kitabında ele almış ve
yapılması gerekenleri 6 adımda
özetlemiştir.Bunlar;
• Konumlandırma ve odaklama
• Markanın görsel ve sözel unsurlarının
yaratılması
• Ürün,hizmet ve deneyim yaratılması
• Markaya yatırım yapılması
• Co-Branding fırsatlarının değerlendirilmesi
• Markanın korunmasıdır.
Michael Jordan’ı bu başlıklar altında
inceleyelim.
5. • Konumlandırma ve
odaklanma: Jordan iyi
bir basketbolcu
olmanın yanı sıra iyi bir
eş, iyi bir evlat ve bir
moda ikonu olarak
konumlandırılmıştır.
Beckham kadar
olmasa da basketbolun
modasını
belirlemiştir.Ve bu güçlü
olduğu,konumlandırdığı
özelliklerine
odaklanmıştır.
6. • Markanın görsel ve sözel unsurlarının yaratılması: Her
mükemmel markanın akılda kalan bir
ismi,logosu, rengi, grafik tarzı ve onu herkesten
ayıran,yazılı ve sözlü iletişimde kullandığı, bir ses tonu
vardır.Michael Jordan’ın ise bu konuda Nike’dan
aldığı destek ile çok güçlü durumdadır.
Air Jordan logosuna,Air Jordan,His Airness,His Majesty
MJ23 gibi simge,kısaltmalara ve
‘Like Mike’ gibi slogana sahiptir.
7. • Bu logo ve simgelerden bir kısmı özel sponsorluk
anlaşması yaptığı Nike tarafından oluşturulmuştur.Air
Jordan ve His Majesty gibi saygı uyandıran lakapları
ise kendi başarıları ve yetenekleri ile
kazanmıştır.Örneğin,Air Jordan lakabı All-Star smaç
yarışmasında faul çizgisinden yaptığı smaç
sonrasında havada çok uzun süre kalabildiğini
belirtmek için kullanılmıştır.
8. • Ürün,hizmet ve deneyim yaratılması: Katıldığı smaç
yarışması ve milyonları etkileyerek kazanması ayrıca
her koşulda kazanmayı bilen bir winner olması hizmet
ve deneyim yaratılmasında etkili olmuştur.
• Markaya yatırım yapılması: Bu konuda Nike
firmasından aldığı destekle markaya yaptığı yatırım
çok fazladır.Nike ,Jordan için Jumpman adında bir
alt marka yaratmış ve çeşitli reklam harcamarında
bulunmuştur.Ayrıca,kendi yaptıkları ile PR’ını yapmayı
bilmiştir.
9. • Co-Branding fırsatlarının değerlendirilmesi: Yine Nike
ve Jordan markalarının yan yana gelmesi,NBA’in
yıldız oyuncularından Scottie Pippen ve Denis
Rodman’ın Chicago Bulls’a katılıp Jordan’ın tüm bu
markalarla yan yana yer alarak hem kendi
markasını geliştirmiş,hem de co-branding yaptığı
markaları olumlu olarak etkilemiş,büyütmüştür.
10. • Markanın korunması: Telif hakları,isim hakları ve site adları
gibi markasını ilgilendirecek tüm varlıkları tescil ettirerek
markasının korunmasını amaçlamıştır.
• Marka Kurallarına baktığımızda Michael Jordan için
geçerli olabilecek olanlar;
• Yayılma Kuralı
• Tanıtım
• Reklam
• İddia
• Kalite
• Kategori
• İsim
• Arkadaşlık
• Biçim
• İstikrar kurallarıdır.Bunları inceleyelim.
11. • Yayılma : Michael Jordan bir ara basketbolu
bırakarak beyzbolda ve golfte şansını denemiştir ve
başarılı da olamadan tekrardan en güçlü olduğu
spora,basketbola geri dönmüştür.Markanın gücünü
arttırmak için yayılmamak aksine odaklanmak
gereklidir.Bunların sonucunda Jordan’ın bu konuda
büyük bir hata yaptığı düşünülmektedir.
• Tanıtım: En iyi tanıtım ilk olmaktır ve Jordan NBA’de
hemen her kategoride ilkler arasındadır.Bu da
kendisine eşsiz bir tanıtım sağlamaktadır.Ayrıca ,bir
sporcu olarak sahada yer aldığı her an bir tanıtım
faaliyeti icra etmektedir.
12. • Reklam: Kişi markaları için reklam pek geçerli olmasa
da Jordan’ın Nike ve Gatorade gibi güçlü
markalarla ile olan anlaşması sayesinde etkili ve
başarılı reklam yapma şansı olmuştur.
• İddia: NBA resmi sitesinde Jordan şöyle tarif
edilmektedir. "Oybirliğiyle, Michael Jordan tüm
zamanların en büyük basketbolcusudur." Sporda
iddia eşittir MJ denilebilir.
• Kalite: Bu konu da yukarıdaki söz ile açıklanabilir.Şu
anda oluşturulan kişi markaları gibi sadece iyi
olmakla kalmamış,en iyisi olmuş,müşterilerine en
iyisini sunmuştur.
13. • Kategori:Başarılı bir marka kendisini değil kategorisini
geliştirir.Michael Jordan markası NBA’i dünya
gündemine taşımış,milyonlarca yeni izleyici
kazandırmış ve arkasından gelen bir çok
basketbolcu hatta sporcuya katkı
sağlamıştır.Sporda markalaşmanın ve sponsorlukların
artmasını kocaman bir endüstri haline gelmesini
sağlamıştır.
• İsim: Michael Jordan markası basketbolla ve uçmak
‘Air Jordan’ ile bu kadar içiçe geçmiş iken beyzbola
ve golfe geçmek markaya zarar vermiştir.Sonuç
olarak marka uzun dönemde bir isimden ibarettir.
14. • Arkadaşlık: Bu kuralı da yanına Denis
Rodman,Scottie Pippen gibi yıldızları ve Phil Jackson
gibi koçu dahil ederek gerçekleştirmiştir.Sonuç
olarak bir takım sporu olan basketbolda her ne
kadar iyi olursanız olun takım olmak önemlidir.Diğer
markalarla rekabet yerine arkadaşlık ederek
markasını büyütmüştür.
• Biçim: Akılda kalan jumpman air jordan logosu ile bu
konuda da başarılıdır.Sıçrama kabiliyetini kendisini
farklılaştırmak ve akılda kalmak adına iyi
kullanmaktadır.
15. • İstikrar: Basketbola verdiği ara dönemler hariç
başarıları ve yetenekleriyle bir istikrar
sergilemiştir.Kariyeri ve özel hayatında büyük
dalgalanmalar yaşamamış istikrarını korumuş bu da
markasına olumlu olarak yansımıştır.
