SlideShare a Scribd company logo
1 of 16
11 
OORRGGAANN NNAAKKLLİİNNDDEE YYAAŞŞAANNAANN 
ZZOORRLLUUKKLLAARR vvee BBEEYYİİNN ÖÖLLÜÜMMÜÜ,, 
OORRGGAANN NNAAKKLLİİ KKAAVVRRAAMMIINNAA YYOOĞĞUUNN 
BBAAKKIIMM HHEEMMŞŞİİRREE vvee HHEEKKİİMMLLEERRİİNNİİNN 
YYAAKKLLAAŞŞIIMMII 
DDrr.. SSeellmmaa TTeeppeehhaann 
1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 
09/12/14
GGİİRRİİŞŞ 
 GGüünnüümmüüzzddee,, kkrroonniikk oorrggaann yyeettmmeezzlliiğğii iiççeerriissiinnddee 
oollaann hhaassttaallaarr iiççiinn oorrggaann nnaakkllii eenn iiyyii vvee ççooğğuu kkeezz 
tteekk tteeddaavvii yyöönntteemmii oollaarraakk öönneemmiinnii kkoorruummaakkttaaddıırr.. 
 OOrrggaann nnaakklliinnddee öönncceelliikkllii ssoorruunn,, tteemmiinn eeddiilleenn 
oorrggaann ssaayyııssıınnıınn mmeevvccuutt iihhttiiyyaaccaa ggöörree ççookk yyeetteerrssiizz 
kkaallmmaassııddıırr.. OOrrggaann tteemmiinniinnddee eenn öönneemmllii kkaayynnaakk;; 
tteeddaavvii ssüürreecciinnddee bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaabblloossuunnaa ggiirreenn vvee 
kkeennddiissiinnee ttııbbbbii ddeesstteekk vveerriilleenn oollgguullaarrddıırr.. 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 22 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
AAMMAAÇÇ 
 ÖÖnncceelliikkllee bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaannııssıı vvee oorrggaann nnaakkllii iillee 
yyaakkıınnddaann iillggiillii oollaann yyooğğuunn bbaakkıımm üünniitteelleerriinnddee 
ggöörreevv yyaappaann hheemmşşiirree vvee hheekkiimmlleerriinn;; bbeeyyiinn ööllüümmüü 
vvee oorrggaann nnaakklliinnee vvee kkoonnuuyyllaa iillggiillii hhuukkuukkii 
mmeevvzzuuaattaa yyaakkllaaşşıımmıınnıı oorrttaayyaa kkooyymmaakkttıırr.. 
 BBuunnuunn yyaannıı ssıırraa oorrggaann nnaakklliinnddee yyaaşşaannaann 
zzoorrlluukkllaarrıınn nneeddeennlleerriinniinn ssaappttaannmmaassıı vvee ççöözzüümm 
öönneerriilleerriinniinn ttaarrttıışşııllmmaassıı ddaa hheeddeefflleennmmiişşttiirr.. 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 33 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
GGEERREEÇÇ vvee YYÖÖNNTTEEMM 
 ÇÇaallıışşmmaa,, rreettrroossppeekkttiiff bbiirr ttaarraammaa vvee aannkkeett ççaallıışşmmaassıı 
oollaarraakk uuyygguullaannmmıışşttıırr.. 
 RReettrroossppeekkttiiff ttaarraammaa;; İİssttaannbbuull BBööllggee OOrrggaann vvee 
DDookkuu NNaakkllii HHiizzmmeettlleerrii KKoooorrddiinnaassyyoonn MMeerrkkeezzii 
bbeeyyiinn ööllüümmüü bbiillddiirriimm ffoorrmmuu vvee ddiiğğeerr kkaayyııttllaarrıınnddaann 
22000055--22000099 yyııllllaarrıı aarraassıınnddaa bbeeyyiinn ööllüümmüü 
ggeerrççeekklleeşşmmiişş 881100 oollgguunnuunn,, bbeeyyiinn ööllüümmüü vvee oorrggaann 
nnaakkllii iillee iillggiillii vveerriilleerriinniinn aallıınnııpp iissttaattiissttiikkii oollaarraakk 
iinncceelleennmmeessiiyyllee yyaappııllmmıışşttıırr.. 
0099//1122//1144 44 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
GGEERREEÇÇ vvee YYÖÖNNTTEEMM 
 AAnnkkeett ççaallıışşmmaassıı;; İİssttaannbbuull SSaağğllııkk MMüüddüürrllüüğğüü 
GGeenneell EEğğiittiimm vvee AArraaşşttıırrmmaa HHaassttaanneelleerrii yyooğğuunn 
bbaakkıımm üünniitteelleerriinnddee ggöörreevv yyaappaann ggöönnüüllllüü 227799 
hheemmşşiirree vvee 117799 hheekkiimmee uuyygguullaannmmıışşttıırr.. 
0099//1122//1144 
1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 55
BBUULLGGUULLAARR 
Tablo: Hemşire ve hekimlerin “beyin ölümü tanısının tıbbi uygulamadaki önemi” ne ilişkin yaklaşımı. 
Mevcut yasal duruma göre “beyin ölümü” tanısı almış 
kişiler Hemşire Hekim 
hukuki anlamda da ölmüş kabul edilmektedir. Sizce bunun 
tıbbi uygulamadaki önemi nedir? + n % n % x2 p+++ 
Organ nakline imkan sağlaması 228 81.7 158 88.3 4.23 0.12 
Tıbbi desteğin sonlandırılmasına imkan sağlaması 114 40.9 96 53.6 7.16 0.007** 
Yaşam destek ünite ve cihazlarının bir an önce boşaltılabilmesi 120 43 100 55.9 7.22 0.007** 
Maddi harcamalara son verilmesi 114 40.9 82 45.8 1.09 0.296 
Hukuki anlamda ölmüş olduğu görüşüne katılmamaktayım 38 13.6 20 11.2 0.59 0.442 
**p<0.01 
+ Birden fazla seçenek işaretlenmiştir. 
+++Anlamlılık her bir yanıta göre ayrı ayrı hesaplanmıştır. 
0099//1122//1144 
1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 66
BBUULLGGUULLAARR 
 ÜÜllkkeemmiizzddee yyooğğuunn bbaakkıımm yyaattaakkllaarrıınnıınn ssaayyııssıınnıınn 
yyeetteerrssiizzlliiğğii vvee ttııbbbbii ddeesstteeğğiinn mmaalliiyyeettiinniinn yyüükksseekk 
oollmmaassıı ddiikkkkaattee aallıınnddıığğıınnddaa,, ffaayyddaassıızz ttııbbbbii ddeesstteeğğiinn 
kkeessiillmmeessii vvee yyaaşşaamm ddeesstteekklleeyyeenn cciihhaazzllaarrıınn ssıırraaddaa 
bbeekklleeyyeenn hhaassttaallaarr iiççiinn bbiirr aann eevvvveell 
bbooşşaallttııllaabbiillmmeessii bbüüyyüükk öönneemm ttaaşşıımmaakkttaaddıırr.. 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 77 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
BBUULLGGUULLAARR 
Tablo : Beyin ölümü gerçekleşmiş olgularda yaşam desteğinin kesilmesi kararının ölü yakınlarına 
bırakılmış olmasına hemşire ve hekimlerin yaklaşımı. 
Yaşam desteğinin kesilmesi kararının beyin 
ölümü gerçekleşmiş kişilerin yakınlarına Hemşire Hekim 
bırakılmış olmasını doğru buluyor musunuz? 
n % n % x2 p 
Evet 144 52 65 36.7 11.68 0.003** 
Hayır 129 46.6 105 59.3 
Fikrim yok 7 4 4 1,4 
**p<0.01 
0099//1122//1144 
1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii -- 66.. UUlluussaall 
YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 88
BBUULLGGUULLAARR 
Yaşam desteğinin kesilmesi kararını kim vermelidir? 
+ Hemşire Hekim 
n % n % x2 p+++ 
Yaşam desteğini veren sağlık ekibi 53 19 48 26.8 3.88 0.049* 
Hastane Etik Kurulu 42 15.1 46 25.7 7.96 0.005** 
Hiç kimsenin karar vermeye yetkisi olmamalı,destek 
sürdürülmelidir 56 20.1 24 13.4 3.36 0.067 
Hiç kimsenin görüşüne başvurmadan yaşam desteği 
kesilmelidir 3 1.1 8 4.5 5.36 0.021* 
**p<0.01 *p<0.05 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii - 66.. UUlluussaall 
YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 
99 
Tablo : Beyin ölümlü olgularda yaşam desteğinin kesilmesi kararının ölü yakınlarına bırakılmış 
olmasını doğru bulmayan katılımcıların bu kararı kimin vereceği ile ilgili yaklaşımları.
BBUULLGGUULLAARR 
 TTııbbbbii ddeesstteeğğii kkeessmmee kkaarraarrıınnddaakkii yyeettkkiinniinn,, 
hheekkiimmlleerrddeenn aallıınnaarraakk hhaassttaa yyaakkıınnllaarrıınnaa 
ddeevvrreeddiillmmiişş oollmmaassıı,, bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaannıı vvee 
kkaavvrraammıınnıı yyeetteerriinnccee bbiillmmeeyyeenn hhaassttaa yyaakkıınnllaarrıınnıınn 
hhaassttaallaarrıınnıınn tteekkrraarr yyaaşşaammaa ddöönneebbiilleecceeğğiinnii uummuutt 
eettmmeessiinnee vvee bbuu nneeddeennllee ddee ttııbbbbii ddeesstteeğğiinn 
kkeessiillmmeessii kkaarraarrıınnddaa vvee oorrggaann bbaağğıışşıı kkoonnuussuunnddaa 
iisstteekkssiizz ddaavvrraannmmaassıınnaa yyooll aaççmmaakkttaaddıırr.. 
0099//1122//1144 1100 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
BBUULLGGUULLAARR 
 BBuu dduurruumm,, tteeddaavvii oollmmaakk iiççiinn ttııbbbbii ddeesstteekk 
cciihhaazzllaarrıınnıınn bbooşşaallmmaassıınnıı bbeekklleeyyeenn hhaassttaallaarrıı ddaa 
oolluummssuuzz eettkkiilleemmeekktteeddiirr.. 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 1111 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
BBUULLGGUULLAARR 
 BBeeyyiinn ööllüümmüü bbiillddiirriimm ffoorrmmllaarrıınnddaa yyeerr aallaann 
hheekkiimmlleerr kkuurruulluunnuunn uuzzmmaannllııkk aallaannllaarrıı 
iinncceelleennddiiğğiinnddee 
 ddoonnöörr oollaann oollgguullaarrıınn %%1122’’ssii,, ddoonnöörr oollmmaayyaann 
oollgguullaarrıınn %%2200’’ssiinnddee kkaarrddiiyyoolloojjii uuzzmmaannıı yyeerriinnee 
ddaahhiilliiyyee uuzzmmaannıınn kkaaşşee vvee iimmzzaassıınnıınn yyeerr aallddıığğıı 
ggöörrüüllmmeekktteeddiirr.. 
 BBuu ssoonnuuçç bbiizzee uuyygguullaammaaddaa kkaarrddiiyyoolloojjii uuzzmmaannıınnaa 
uullaaşşmmaaddaa zzoorrlluukkllaarr yyaaşşaannddıığğıınnıı ggöösstteerrmmeekktteeddiirr.. 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 1122 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
BBUULLGGUULLAARR 
Tablo: Hemşire ve hekimlerin beyin ölümü ve organ nakli ile ilgili ülkemizdeki mevcut hukuki 
düzenlemeleri yeterli bulma durumları. 
Beyin ölümü gerçekleşmiş olgulardan organ 
alımına olanak sağlayan ülkemizdeki mevcut 
hukuki düzenlemeleri yeterli buluyor 
musunuz? Hemşire Hekim 
n % n % x2 p 
Yeterlidir 165 61.1 105 61 1.59 0.452 
Değiştirilmesi ve geliştirilmesi gerekmektedir 43 15.9 34 19.8 
Fikrim yok 62 23 33 19.2 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 1133
BBUULLGGUULLAARR 
Tablo: Hemşire ve hekimlerin Hukuka aykırı olarak ölüden organ alınmasına ilişkin cezai yaptırımlara 
yaklaşımı. 
Türk Ceza Kanunu’na göre; Hukuka aykırı olarak Hemşire Hekim 
ölüden organ ve doku alan kimse bir yıla kadar hapis cezasıyla 
cezalandırılmaktadır. Ceza süresi açısından düşünceniz nedir? n % n % x2 p 
Ceza yeterli ve uygundur 24 8.7 34 19.8 25.62 
0.000** 
* 
Ceza yetersiz ve caydırıcılıktan uzaktır 222 80.4 104 60.5 
Ceza fazladır 3 1.1 10 5.8 
Fikrim yok 27 9.8 24 14 
0099//1122//1144 
1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 1144 
***p<0,001
SSOONNUUÇÇ 
 OOrrggaann nnaakkllii iillee iillggiillii ssuuçç tteeşşkkiill eeddeenn ggiirriişşiimmlleerriinn 
öönnlleennmmeessiinnddee,, mmeevvccuutt cceezzaaii yyaappttıırrıımmllaarrıınn 
aağğıırrllaaşşttıırrııllmmaassıınnddaann zziiyyaaddee,, oorrggaann tteemmiinniinnii 
kkoollaayyllaaşşttıırrııccıı yyaassaall ddüüzzeennlleemmeelleerriinn yyaappııllmmaassıı vvee 
bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaannııssıınnaa ggüüvveennii aarrttıırrııccıı eeğğiittiimm 
ççaallıışşmmaallaarrıınnıınn yyaayyggıınnllaaşşttıırrııllmmaassıı ggeerreekkmmeekktteeddiirr.. 
BBööyylleeccee hhuukkuukk ddıışşıı yyoollllaarrddaann oorrggaann tteemmiinniinnee 
dduuyyuullaann iihhttiiyyaaçç aazzaallaaccaakkttıırr.. 
0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 1155 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
TTeeşşeekkkküürrlleerr…… 
0099//1122//1144 
1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 
66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 1166

More Related Content

More from tyfngnc

Deliryum çalışma
Deliryum çalışmaDeliryum çalışma
Deliryum çalışmatyfngnc
 
Ss21 canan karadaş
Ss21   canan karadaşSs21   canan karadaş
Ss21 canan karadaştyfngnc
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimityfngnc
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimityfngnc
 
Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015tyfngnc
 
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015tyfngnc
 
Stewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en sonStewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en sontyfngnc
 
Sözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğanSözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğantyfngnc
 
Sepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum sonSepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum sontyfngnc
 
Pct sunum-kongre
Pct sunum-kongrePct sunum-kongre
Pct sunum-kongretyfngnc
 
Emre sunum
Emre sunumEmre sunum
Emre sunumtyfngnc
 
Etanercept
EtanerceptEtanercept
Etanercepttyfngnc
 
Mavi kod ss
Mavi kod ssMavi kod ss
Mavi kod sstyfngnc
 
Mv de closed loop kontrol
Mv de closed loop kontrolMv de closed loop kontrol
Mv de closed loop kontroltyfngnc
 
Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]
Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]
Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]tyfngnc
 
Ventilatörden ayırma
Ventilatörden ayırmaVentilatörden ayırma
Ventilatörden ayırmatyfngnc
 

More from tyfngnc (20)

Deliryum çalışma
Deliryum çalışmaDeliryum çalışma
Deliryum çalışma
 
Ss21 canan karadaş
Ss21   canan karadaşSs21   canan karadaş
Ss21 canan karadaş
 
Ybü
YbüYbü
Ybü
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
 
Yb yak
Yb yakYb yak
Yb yak
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
 
Yb yak
Yb yakYb yak
Yb yak
 
Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015
 
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015
 
Stewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en sonStewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en son
 
Sözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğanSözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğan
 
Sepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum sonSepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum son
 
Pct sunum-kongre
Pct sunum-kongrePct sunum-kongre
Pct sunum-kongre
 
Emre sunum
Emre sunumEmre sunum
Emre sunum
 
Etanercept
EtanerceptEtanercept
Etanercept
 
Mavi kod ss
Mavi kod ssMavi kod ss
Mavi kod ss
 
Mv de closed loop kontrol
Mv de closed loop kontrolMv de closed loop kontrol
Mv de closed loop kontrol
 
Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]
Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]
Dual controlled modes of mechanical ventilation [onarılmış]
 
Ventilatörden ayırma
Ventilatörden ayırmaVentilatörden ayırma
Ventilatörden ayırma
 
Weaning
WeaningWeaning
Weaning
 

Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 selma tepehan

  • 1. 11 OORRGGAANN NNAAKKLLİİNNDDEE YYAAŞŞAANNAANN ZZOORRLLUUKKLLAARR vvee BBEEYYİİNN ÖÖLLÜÜMMÜÜ,, OORRGGAANN NNAAKKLLİİ KKAAVVRRAAMMIINNAA YYOOĞĞUUNN BBAAKKIIMM HHEEMMŞŞİİRREE vvee HHEEKKİİMMLLEERRİİNNİİNN YYAAKKLLAAŞŞIIMMII DDrr.. SSeellmmaa TTeeppeehhaann 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 09/12/14
  • 2. GGİİRRİİŞŞ  GGüünnüümmüüzzddee,, kkrroonniikk oorrggaann yyeettmmeezzlliiğğii iiççeerriissiinnddee oollaann hhaassttaallaarr iiççiinn oorrggaann nnaakkllii eenn iiyyii vvee ççooğğuu kkeezz tteekk tteeddaavvii yyöönntteemmii oollaarraakk öönneemmiinnii kkoorruummaakkttaaddıırr..  OOrrggaann nnaakklliinnddee öönncceelliikkllii ssoorruunn,, tteemmiinn eeddiilleenn oorrggaann ssaayyııssıınnıınn mmeevvccuutt iihhttiiyyaaccaa ggöörree ççookk yyeetteerrssiizz kkaallmmaassııddıırr.. OOrrggaann tteemmiinniinnddee eenn öönneemmllii kkaayynnaakk;; tteeddaavvii ssüürreecciinnddee bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaabblloossuunnaa ggiirreenn vvee kkeennddiissiinnee ttııbbbbii ddeesstteekk vveerriilleenn oollgguullaarrddıırr.. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 22 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 3. AAMMAAÇÇ  ÖÖnncceelliikkllee bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaannııssıı vvee oorrggaann nnaakkllii iillee yyaakkıınnddaann iillggiillii oollaann yyooğğuunn bbaakkıımm üünniitteelleerriinnddee ggöörreevv yyaappaann hheemmşşiirree vvee hheekkiimmlleerriinn;; bbeeyyiinn ööllüümmüü vvee oorrggaann nnaakklliinnee vvee kkoonnuuyyllaa iillggiillii hhuukkuukkii mmeevvzzuuaattaa yyaakkllaaşşıımmıınnıı oorrttaayyaa kkooyymmaakkttıırr..  BBuunnuunn yyaannıı ssıırraa oorrggaann nnaakklliinnddee yyaaşşaannaann zzoorrlluukkllaarrıınn nneeddeennlleerriinniinn ssaappttaannmmaassıı vvee ççöözzüümm öönneerriilleerriinniinn ttaarrttıışşııllmmaassıı ddaa hheeddeefflleennmmiişşttiirr.. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 33 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 4. GGEERREEÇÇ vvee YYÖÖNNTTEEMM  ÇÇaallıışşmmaa,, rreettrroossppeekkttiiff bbiirr ttaarraammaa vvee aannkkeett ççaallıışşmmaassıı oollaarraakk uuyygguullaannmmıışşttıırr..  RReettrroossppeekkttiiff ttaarraammaa;; İİssttaannbbuull BBööllggee OOrrggaann vvee DDookkuu NNaakkllii HHiizzmmeettlleerrii KKoooorrddiinnaassyyoonn MMeerrkkeezzii bbeeyyiinn ööllüümmüü bbiillddiirriimm ffoorrmmuu vvee ddiiğğeerr kkaayyııttllaarrıınnddaann 22000055--22000099 yyııllllaarrıı aarraassıınnddaa bbeeyyiinn ööllüümmüü ggeerrççeekklleeşşmmiişş 881100 oollgguunnuunn,, bbeeyyiinn ööllüümmüü vvee oorrggaann nnaakkllii iillee iillggiillii vveerriilleerriinniinn aallıınnııpp iissttaattiissttiikkii oollaarraakk iinncceelleennmmeessiiyyllee yyaappııllmmıışşttıırr.. 0099//1122//1144 44 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 5. GGEERREEÇÇ vvee YYÖÖNNTTEEMM  AAnnkkeett ççaallıışşmmaassıı;; İİssttaannbbuull SSaağğllııkk MMüüddüürrllüüğğüü GGeenneell EEğğiittiimm vvee AArraaşşttıırrmmaa HHaassttaanneelleerrii yyooğğuunn bbaakkıımm üünniitteelleerriinnddee ggöörreevv yyaappaann ggöönnüüllllüü 227799 hheemmşşiirree vvee 117799 hheekkiimmee uuyygguullaannmmıışşttıırr.. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 55
  • 6. BBUULLGGUULLAARR Tablo: Hemşire ve hekimlerin “beyin ölümü tanısının tıbbi uygulamadaki önemi” ne ilişkin yaklaşımı. Mevcut yasal duruma göre “beyin ölümü” tanısı almış kişiler Hemşire Hekim hukuki anlamda da ölmüş kabul edilmektedir. Sizce bunun tıbbi uygulamadaki önemi nedir? + n % n % x2 p+++ Organ nakline imkan sağlaması 228 81.7 158 88.3 4.23 0.12 Tıbbi desteğin sonlandırılmasına imkan sağlaması 114 40.9 96 53.6 7.16 0.007** Yaşam destek ünite ve cihazlarının bir an önce boşaltılabilmesi 120 43 100 55.9 7.22 0.007** Maddi harcamalara son verilmesi 114 40.9 82 45.8 1.09 0.296 Hukuki anlamda ölmüş olduğu görüşüne katılmamaktayım 38 13.6 20 11.2 0.59 0.442 **p<0.01 + Birden fazla seçenek işaretlenmiştir. +++Anlamlılık her bir yanıta göre ayrı ayrı hesaplanmıştır. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 66
  • 7. BBUULLGGUULLAARR  ÜÜllkkeemmiizzddee yyooğğuunn bbaakkıımm yyaattaakkllaarrıınnıınn ssaayyııssıınnıınn yyeetteerrssiizzlliiğğii vvee ttııbbbbii ddeesstteeğğiinn mmaalliiyyeettiinniinn yyüükksseekk oollmmaassıı ddiikkkkaattee aallıınnddıığğıınnddaa,, ffaayyddaassıızz ttııbbbbii ddeesstteeğğiinn kkeessiillmmeessii vvee yyaaşşaamm ddeesstteekklleeyyeenn cciihhaazzllaarrıınn ssıırraaddaa bbeekklleeyyeenn hhaassttaallaarr iiççiinn bbiirr aann eevvvveell bbooşşaallttııllaabbiillmmeessii bbüüyyüükk öönneemm ttaaşşıımmaakkttaaddıırr.. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 77 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 8. BBUULLGGUULLAARR Tablo : Beyin ölümü gerçekleşmiş olgularda yaşam desteğinin kesilmesi kararının ölü yakınlarına bırakılmış olmasına hemşire ve hekimlerin yaklaşımı. Yaşam desteğinin kesilmesi kararının beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerin yakınlarına Hemşire Hekim bırakılmış olmasını doğru buluyor musunuz? n % n % x2 p Evet 144 52 65 36.7 11.68 0.003** Hayır 129 46.6 105 59.3 Fikrim yok 7 4 4 1,4 **p<0.01 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii -- 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 88
  • 9. BBUULLGGUULLAARR Yaşam desteğinin kesilmesi kararını kim vermelidir? + Hemşire Hekim n % n % x2 p+++ Yaşam desteğini veren sağlık ekibi 53 19 48 26.8 3.88 0.049* Hastane Etik Kurulu 42 15.1 46 25.7 7.96 0.005** Hiç kimsenin karar vermeye yetkisi olmamalı,destek sürdürülmelidir 56 20.1 24 13.4 3.36 0.067 Hiç kimsenin görüşüne başvurmadan yaşam desteği kesilmelidir 3 1.1 8 4.5 5.36 0.021* **p<0.01 *p<0.05 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii - 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 99 Tablo : Beyin ölümlü olgularda yaşam desteğinin kesilmesi kararının ölü yakınlarına bırakılmış olmasını doğru bulmayan katılımcıların bu kararı kimin vereceği ile ilgili yaklaşımları.
  • 10. BBUULLGGUULLAARR  TTııbbbbii ddeesstteeğğii kkeessmmee kkaarraarrıınnddaakkii yyeettkkiinniinn,, hheekkiimmlleerrddeenn aallıınnaarraakk hhaassttaa yyaakkıınnllaarrıınnaa ddeevvrreeddiillmmiişş oollmmaassıı,, bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaannıı vvee kkaavvrraammıınnıı yyeetteerriinnccee bbiillmmeeyyeenn hhaassttaa yyaakkıınnllaarrıınnıınn hhaassttaallaarrıınnıınn tteekkrraarr yyaaşşaammaa ddöönneebbiilleecceeğğiinnii uummuutt eettmmeessiinnee vvee bbuu nneeddeennllee ddee ttııbbbbii ddeesstteeğğiinn kkeessiillmmeessii kkaarraarrıınnddaa vvee oorrggaann bbaağğıışşıı kkoonnuussuunnddaa iisstteekkssiizz ddaavvrraannmmaassıınnaa yyooll aaççmmaakkttaaddıırr.. 0099//1122//1144 1100 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 11. BBUULLGGUULLAARR  BBuu dduurruumm,, tteeddaavvii oollmmaakk iiççiinn ttııbbbbii ddeesstteekk cciihhaazzllaarrıınnıınn bbooşşaallmmaassıınnıı bbeekklleeyyeenn hhaassttaallaarrıı ddaa oolluummssuuzz eettkkiilleemmeekktteeddiirr.. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 1111 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 12. BBUULLGGUULLAARR  BBeeyyiinn ööllüümmüü bbiillddiirriimm ffoorrmmllaarrıınnddaa yyeerr aallaann hheekkiimmlleerr kkuurruulluunnuunn uuzzmmaannllııkk aallaannllaarrıı iinncceelleennddiiğğiinnddee  ddoonnöörr oollaann oollgguullaarrıınn %%1122’’ssii,, ddoonnöörr oollmmaayyaann oollgguullaarrıınn %%2200’’ssiinnddee kkaarrddiiyyoolloojjii uuzzmmaannıı yyeerriinnee ddaahhiilliiyyee uuzzmmaannıınn kkaaşşee vvee iimmzzaassıınnıınn yyeerr aallddıığğıı ggöörrüüllmmeekktteeddiirr..  BBuu ssoonnuuçç bbiizzee uuyygguullaammaaddaa kkaarrddiiyyoolloojjii uuzzmmaannıınnaa uullaaşşmmaaddaa zzoorrlluukkllaarr yyaaşşaannddıığğıınnıı ggöösstteerrmmeekktteeddiirr.. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 1122 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 13. BBUULLGGUULLAARR Tablo: Hemşire ve hekimlerin beyin ölümü ve organ nakli ile ilgili ülkemizdeki mevcut hukuki düzenlemeleri yeterli bulma durumları. Beyin ölümü gerçekleşmiş olgulardan organ alımına olanak sağlayan ülkemizdeki mevcut hukuki düzenlemeleri yeterli buluyor musunuz? Hemşire Hekim n % n % x2 p Yeterlidir 165 61.1 105 61 1.59 0.452 Değiştirilmesi ve geliştirilmesi gerekmektedir 43 15.9 34 19.8 Fikrim yok 62 23 33 19.2 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 1133
  • 14. BBUULLGGUULLAARR Tablo: Hemşire ve hekimlerin Hukuka aykırı olarak ölüden organ alınmasına ilişkin cezai yaptırımlara yaklaşımı. Türk Ceza Kanunu’na göre; Hukuka aykırı olarak Hemşire Hekim ölüden organ ve doku alan kimse bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmaktadır. Ceza süresi açısından düşünceniz nedir? n % n % x2 p Ceza yeterli ve uygundur 24 8.7 34 19.8 25.62 0.000** * Ceza yetersiz ve caydırıcılıktan uzaktır 222 80.4 104 60.5 Ceza fazladır 3 1.1 10 5.8 Fikrim yok 27 9.8 24 14 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 1144 ***p<0,001
  • 15. SSOONNUUÇÇ  OOrrggaann nnaakkllii iillee iillggiillii ssuuçç tteeşşkkiill eeddeenn ggiirriişşiimmlleerriinn öönnlleennmmeessiinnddee,, mmeevvccuutt cceezzaaii yyaappttıırrıımmllaarrıınn aağğıırrllaaşşttıırrııllmmaassıınnddaann zziiyyaaddee,, oorrggaann tteemmiinniinnii kkoollaayyllaaşşttıırrııccıı yyaassaall ddüüzzeennlleemmeelleerriinn yyaappııllmmaassıı vvee bbeeyyiinn ööllüümmüü ttaannııssıınnaa ggüüvveennii aarrttıırrııccıı eeğğiittiimm ççaallıışşmmaallaarrıınnıınn yyaayyggıınnllaaşşttıırrııllmmaassıı ggeerreekkmmeekktteeddiirr.. BBööyylleeccee hhuukkuukk ddıışşıı yyoollllaarrddaann oorrggaann tteemmiinniinnee dduuyyuullaann iihhttiiyyaaçç aazzaallaaccaakkttıırr.. 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 1155 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii
  • 16. TTeeşşeekkkküürrlleerr…… 0099//1122//1144 1100.. DDüünnyyaa YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii FFeeddeerraassyyoonnuu KKoonnggrreessii 66.. UUlluussaall YYooğğuunn BBaakkıımm HHeemmşşiirreelleerrii KKoonnggrreessii 1166