Dạy trẻ làm việc nhà (nxb lao động 2013) thủy hương, 267 trang

Nha xuat ban Lao dong
175 Giang V6 - Dong Da - H a Noi
Tel: (04) 3851 5380
Fax: (043) 851 5381
Website: www.nxblaodong.com.vn
C o n g t y C o p h a n S a c h T h a i H a
119 C5 To H i e u - Cau Giay - H a N o i
Tel: (04) 3793 0480
Fax: (04) 6287 3238
Website: www.thaihabooks.com
Chiu track nhiem xuat ban: V6 T h i K i m T h a n h
Bien tap vien: T h a n h D i e p , H o a n g T r a n g
Bien tap vien Thaihabooks: T h a n h N h a n
Thiet kebia: C a m C h a u
Trinh bay. H o a n g V i
Siia bin in: N g u y e n M i n h
C o p y r i g h t © 1981 b y Bonnie R u n y a n M c C u l l o u g h a n d Susan W a l k e r M o n s o n
B a n q u y e n t i e n g V i e t © 2013, Cong t y Co p h a n Sach T h a i H a
C u o n sach diidc x u a t b a n theo hdp dong b a n quyen giiiia St. M a r t i n ' s Press,
L L C v a Cong t y Co p h a n Sach T h a i H a t h o n g qua T u t t l e M o r i T h a i L a n .
K h o n g p h a n nao t r o n g cuon sach n a y duoc sao chep hoac chuyen s a n g b a t
cti d a n g t h i l c hoac p h u d n g t i e n nao, d u l a d i e n t i f , i n an, ghi a m h a y b a t cii
he t h o n g phuc h o i va lUu t r i i t h o n g t i n nao neu k h o n g c6 sU cho p h e p b a n g
v a n b a n cua Cong t y Co p h a n Sach T h a i H a .
Bien muc tren xuat ban pham ciia Thu'vien Quoc gia Viet Nam i
M c C u l l o u g h , B o n n i e R u n y a n
D a y t r e l a m viec n h a : B o n n i e R u n y a n M c C u l l o u g h , Susan W a l k e r
M o n s o n ; T h u y H i i d n g dich. - H . : L a o dong ; Cong t y Sach T h a i H a , 2013.
- 266 t r . ; 21cm. - ( T u sach V-Parents)
T e n sach t i e n g A n h : 401 w a y s to get y o u r k i d s to w o r k a t h o m e
I S B N : 9786045901830
1. Giao due gia d i n h 2. D a y t r e 3. K i n a n g song
649 - d c l 4
L D G 0 0 1 9 p - C I P
I n 2.000 cuon, kho 14,5 x 20,5cm. I n t a i Cong t y Co phan I n & T M P r i m a .
So dang k i K H X B : 887-2013/CXB/03-97/LD. Quyet d i n h xuat ban so:
4 8 9 / Q D L K - L D . I n xong nop lUu chieu quy I I I n a m 2013.
tannie Runyan McCuUough - Susan Walker Monson

MUC L U C
Lai gidi thieu 7
Chifdng 1 : D A T M U C T I E U 1 1
Chvjfdng 2 : H I E U B I E T V E C A C " M U A H O C T A P " 3 5
Chiidng 3: C A G I A D I N H C U N G N H A U L A M V I E C 4 7
ChUdng 4: B A N G P H A N C O N G C O N G V I E C 6 7
Chiidng 5: D A Y T R E C A C H L A M V I E C 9 9
Chufdng 6: D U A R A N H U N G P H A N H O I T I C H C U C 1 3 1
Chiidng 7: K H U Y E N K H I C H V A P H A N T H U C ) N G 1 4 5
Chifdng 8: H I N H P H A T H O P L Y 1 6 9
Chiidng 9: T O C H L T C P H O N G N G U 1 8 7
Chifdng 1 0 : Q U A N L Y T I E N B A G 2 0 5
ChUdng 1 1 : D A N H G I A 2 2 7
PhulucA 251
PhulucB 256
PhulucC 261

Led gi&i thieu
Cac ong bo ba me da khai thac diTdc "nguon lao dong" sftn
CO - nhflng dxia tre - chifa? Co the nhieu ngubi se nghi:
"Do dung la mot y tUdng tuyet vdi, tuy the each nay se
tieu ton nhieu thdi gian hdn". Cha me c6 the lam viec tot
hdn va nhanh hdn nhieu so v6i con cai. Do la y nghi rat
thien can. Chung toi nghi rang tre lam viec nha la mot
dieu tot vi chiing can hoc each lam viec va cha me can sU
giup dd cua chung.
Khi con ban t6i 18 tuoi, chiing da c6 32.234 gid dUdc
cha me day do. Thdi gian hoc tap tren 16p va nghien cilu
i 5 * f r T ; j F j ' i : J hoan thanh chiidng trinh cii nhan tai trUdng dai hoc
ton 2.100 gid, con neu con ban di hoc nghe thi chung chi
can mot nufa so'thdi gian do. Vay thdi gian d nha cua tre
nhieu gap 16 Ian thdi gian hoc tap d triidng dai hoc. Vay
cac bac cha me muon si dung lUdng thdi gian ay nhii
the nao?
Cac con sau khi trufdng thanh se ra ddi va song tu lap!
Lieu chung ta c6 chac rang chung c6 the tU giai quyet
on thoa nhiing van de trong cuoc song (ma khong can
cha me)? Lieu chung c6 biet lam cac cong viec nha ddn
gian nhat? Lieu chung c6 the nau nhflng bfla an ddri gian
nhung day du chat dinh dufdng cho ban than? Lieu chung
CO the biet sip xep cho cf ngan nap, biet bao quan do
7

dung? Hay chiing c6 biet each chi tieu hdp ly, tranh dxiac
nhiing khoan nd khong can thiet? Thiidng t h i cac bac cha
me se de tre t i i xoay xd va hy vong moi chuyen se tot dep.
Lieu chiing ta c6 nen de cho tre hoc nhiing ky nang do tii
thilc te cuoc song hang ngay?
Cuon sach nay se chia se nhiing nguyen tac, chien
liidc va Idi khuyen ve each giiip tre hoan thanh viec nha.
B.F. Skinner c6 the khien mot con chim bo cau mo 10.000
Ian vdi hy vong lay diidc thiic an. Tre c6 the hoc theo
ngUdi Idn de gay sii chii y hoac de lay ph^n thiidng ma
chiing thich. Cung gid'ng nhii bd cau, tre ludn cd'ging de
nhan diidc phan thudng du cd diidc hay khong. Chiing
toi se chi cho cac bac cha me each bien nhiing Idi che
trach thanh nhiing cau khen ngdi de thiic day tre tich
cUc lam viec nha. , , • - d , ;
Trong cuon sach nay, ban se biet ky nang thich hdp
cho tre d moi do tuoi. Ban se hoe each day cho tre nhiing
ky nang do va dong thdi hoc each khuyen khich, ddng
vien cdn ban the hien kha nang. Thiie te nhiing ngiidi
xung quanh se khien tre lam viee tdt hdn cha me, nhiing
cha me c6 the tao ra nhiing tinh hudng vui nhdn va hiing
thii de khien tre lam viec. Nhiing cau chuyen, sd dd, trd
chdi, cac med diide diia ra khien cdn ban lam viec ehd tdi
khi chiing du triidng thanh va t i i giac lam viec do.
Neu ban dang t i m kiem mot tro chdi de mang lai ket
qua tiie t h i , hay thii tro doan. De tre giau miidi do vat
trong mot can phong, roi ban se la ngiidi doan ndi eat
giau cac do vat do. De thay doi thoi quen "lam dau bo
8
do" cua con tre k h i chiing ci bay sach vd, do dCing, ao
khoac va nhiing vat dung cua chiing d khdp ndi trong
nha, hay doc "Kiem tra liic 8 gid" dUdc mo ta d trang 177.
Neu giiidng ngu cua cdn ban luon Ion xon, hay doc ngay
Chiidng 9 de danh gia lai t i n h h i n h va thik si dung bang
mo ta ve phong ngu (trang 203).
Nhiing phan khac cua cuon sach nay, nhii Dat muc
tieu, Hieu biet ve cac giai doan hoc tap, hay Lam viec ciing
nhau, diia ra nhiing nguyen ly de thiet lap mot nen tang
gia dinh viing chac giiip tre t i i lap hdn. Cuon sach nay
giiip tap trung vao mot ke hoach hieu qua cho cha me va
con cai de sxi dung 32.234 gid d nha mpt each hieu qua. Nd
nhii mdt cud'n cam nang giiip ban thanh cdng trong cac
linh viie ma ngiidi khac c6 the bo mac cho sii ngau nhien.
Ban CO the phai thay doi mot so' hanh vi cua ban than va
s4p xep lai ngoi nha de lam gifdng ehd tre.
Khdng bad gid la qua mupn de hit dau, ehd dCi cdn cua
ban dang d dd tudi nao, dii cac phiidng phap va hinh thiic
khich le c6 the khac nhau di niia. Hay t i i t i n vao nhiing gi
ban da lam. Viec ban quan tarn tdi cuon sach nay chiing
to ban da va dang t i m kiem mot so" nhiing y tiidng d day.
Hay bo lai nhiing nuo'i tiec ve sai lam trong qua khii.
Ban da eo ging het siie m i n h roi. Chiing toi khong the
hiia rang con ban se lam tat ca viec nha hay tham chi t i i
dat ra nhiem v u cho ban than, nhufng i t nhat chiing toi
CO the giiip ban ren luyen con m i n h de k h i chiing c6 nha
rieng va muon giii moi thii ngan n i p t h i chiing biet phai
lam the nao.
9

Trong mot cuoc khao sat 250 dHa tre t h i 97% tl nhan
thay rang chiing nen lam viec nha. Hay day va cho tre cd
hoi. Ren luyen tre lam viec la tao cd hoi de chung dUdc
thUdng. Doi vdi tre, viec nay lam tang them tinh t i i ton
va CO cam nhan ve viec diidc sd hiJu. Chung se c6 cac ky
nang can thiet cho cuoc song k h i triidng thanh, thiet lap
difdc mo hinh thanh cong trong tUdng lai, giup tang tinh
doc lap va tl ic, hoc each lam viec nhanh va hieu qua.
Tre se nhan thiic ro gia t r i cua do dac va biet tran trong
hdn nhiJng no luc cua ngifdi khac. Cha me cung nhan
difdc phan thufdng xCfng dang, do chinh la con cai se giup
ho mot phan viec nha, ho se b6t cau gian va c6 nhieu thdi
gian tan hiidng cuoc song hdn. Cha me cung se cam thay
thanh cong hdn k h i chuan hi cho con viJng biidc vao ddi,
nhi mot cau each ngon kha noi tieng: ^ < ..<?. =
• • • ' •: .-:'.J w,fh sj ;-,fu'i
Bat cho con mot con ca, se nudi song con horn nay
Day cho con each cau ca, con se song ca ddi.
ih • ' >',
'1
CHl/ONGl '
Dat muc tieu
• •
K h i trifdng thanh, nhiJng ky nang nao diidc day ci nha
ma con se dung den? Neu ban trao cho con rat nhieu tien,
lieu so tien do c6 dang gia hdn nhQng ky nang cd ban
ma ban trang hi cho con nhif: NhQng viec phai lam hang
ngay cho du chiing c6 song den tan 103 tuoi di nQa? Neu
con tre biet don dep va giQ gin nha ciia sach se, biet iQa
chon thQc pham va nau an ngon, biet quan ly tien bac t h i
chung se tiet kiem dQdc thdi gian le ra phai danh cho cac
viec nay de tap t r u n g thdi gian vao hoc tap va lam viec
hay nhQng linh vQc khac cua ddi song. . , ,., |,.,|^
11

Annie 21 tuoi vijfa chuyen tdi Colorado vcii hy vong
thdi tiet am ap ct day c6 the giup c6 chiJa benh. Khi t6i
can ho mdi, c6 da mua quan ao va no tdi 6.000 do la.
Cha me khuyen c6 nen mua mot chiec xe mdi, mot chiec
may khau (c6 dang hoc may), mot chiec piano (hy vong
mot ngay nao do c6 c6 the chdi dan) va dang ky hoc nghe
thuat trong khi miic lifOng cua c6 rat thap. Annie khong
biet nhieu ve dinh dudng va nau an nen silc khoe hi anh
hucing nghiem trong. Co vat Ion v6i chiec ban do thanh
pho'moi khi phai di dau. Co ciing thieu kinh nghiem song
nen rat de bi Idi dung. Mot ngifdi ban goi dien thoai cho
CO tu: nu6c ngoai, sii dung dich vu goi den de ngUdi nhan
cuoc goi tra tien va noi chuyen v6i c6 hai mUdi phiit. Ban
thii doan xem! Co ay khong he biet dieu nay. Nhufng van
de do va ca viec bi dong trong cuoc song khien c6 thay
chan nan. Con ban c6 dufdc nuoi day de trd thanh nhutng
CO be nhu Annie khong? ^
Khi cha me khong dat muc tieu cho tre thi se bien
chung thanh nhQng c6 cau giohg nhut Annie, khong the
giup con cai dat ra muc tieu neu chinh ho cung chi c6 mot
khai niem md ho ve nhiJng gi ma minh mong muon con
cai dat difdc. Ban c6 the se tU hoi: "Lieu bo' me c6 quyen
quyet dinh nhflng muc tieu ma con tre can phai dat t6i?"
Cau tra Idi la "Co". Khi cha me diia ra dUdc nhufng chuan
mvLc de tre c6 the hanh dong c6 dinh hufdng, phat trien
cac ky nang, dap ling dufdc nhiing thach thilc trong cuoc
ddi sau nay thi sau do quyen lua chon hufdng di cua con
tre mdi c6 the thanh hien thuc. Tre thUdng chua du chin
4
12
chan de dat ra cac muc tieu ma khong c6 nhijtng chuan
mUc nay. Tiec thay, chiing ta thUdng can than len ke
hoach di nghi hai tuan hdn la ren luyen cho con nhiing
ky nang song ddn gian. Khi da lam cha me, ban c6 rat
nhieu each de chuan bi cho con tre hudc vao ddi cho du
chung 2 tuoi hay 22 tuoi. Trong suot 18 nam d nha (hoac
hdn the), ban va con se lam rat nhieu viec, di t6i nhieu
ndi, vay tai sao khong dat muc tieu la lay nhiJng gia t r i
ta kinh nghiem song do roi len ke hoach cho nhQng hoat
dong CO the mang lai nhieu Idi ich cho con ban nhat? Viec
tre thanh thao cac ky nang se giup chiing hoan thien
hinh anh ban than va ta tin, ti do tao lap nhieu ky nang
hdn cho chiing. Nhiing diia tre tii lap c6 the dilng day
sau nhiing khung hoang va biidc tiep trong khi nhiing
diia tre khong c6 tinh tii lap se de bi ton thUdng khi gap
phai cac van de trong cuoc song. Cha me se tan hiidng
thanh qua cua viec con cai tii lap: Sii nghiep lam cha me
thanh cong, cong viec nha diidc con cai chia se. Viec lap
ra nhiing muc tieu nay se cho phep ca cha me va con cai
CO nhieu thdi gian hdn de tan hUdng nhiing dieu thii vi
khac trong cuoc song.
Trong mot cuoc khao sat 250 tre ve lam viec nha, c6
97% nhiing diia tre diidc hoi deu cam thay can phai giiip
dd cha me viec nha. Hay nghe nhiing ly do chiing diia ra.
Con cai lam viec nha bdi vi:
"Cha me se khong kiet siic vi lam moi viec."
"Vi con luon bay biia kh&p nha tham chi la bay ra mot
niia liidng viec nha la do con gay nen. Sau nay, con se c6
13

nha rieng, vi the con can phai biet each don dep nha cijfa
gon gang va biet nau an."
"Biet lam viec nha se giiip chung ta de dang c6 viec
lam hdn." ' -^.i',>.••
"Lam viec nha giup chiing con c6 them kinh nghiem,
biet each to chiic va chuan hi cho cuoc song sau nay."
"Con phai hoc each c6 trach nhiem vi neu khong thi
khi Idn, chung con se trd thanh nhiing ke ludi bieng."
"Chung con c6 the lam xong het viec nha roi mdi vui
chdi."
"Cha me chung chau ly di va me chau da phai di lam
ca ngay. Vi the, me can sii giup dd cua chung chau.
Chi gai chau va chau (17 va 12 tuoi) khong muoh me
vtfa phai di lam vxXa phai lam viec nha."
"Chau nghi dieu do se hinh thanh mot thoi quen tot
khi chiing chau 16n len."
"Neu giup cha me lam viec nha, ho c6 the di lam vi
phai kiem tien nuoi ca nha ma."
Cha me hay nam ro cac phUdng phap giup con cai biet
difde viec gi can lam va nhiing each tao nen tinh tii lap
cho chung. Co bay hudc ren luyen tinh tu lap cho tre va
khien chung lam viec nha: ;,. j
• V'} yc ' M l '
u
7. D a n h gia
, ^ : 6. Khi'ch le va ket qua
' ' 5. Huang d i n each lam
4. Phan cong cong viec
3. L a m cung nhau
2. Hieu ve cac mua hoc tap
1. Oat ra cac muc tieu
Bon bif6c dau tien tao nen mong trif6c khi ban ha6ng
dan tre "lam viec". Niem vui thiic sU nfim trong viec chi
day tre each hoan thanh mot viec va diia ra nhQng Idi
dong vien, khich le chiing. Viec khich le can lam deu dan
khi tre hoe diidc cac ky nang va tang sii tii tin. Trii6c khi
day, ban e^n quyet dinh ban va tre se tien xa tdi dau.
Neu ban khong quyet dinh diide muc tieu cua minh thi
ban se giong eo be Alice lac vao xil sci than tien, khi con
meo Cheshire hoi c6 muon "di dau". Co ay tra Idi "khong
quan tam im ve ndi se tdi", chii meo da noi r^ng "vay thi
quan tam lam gi nhieu tai con diidng ma eo ebon."
BAN SE D I T6I DAU? ' '^.tuw
Bang Tien bo viec nha dvf6i day difdc thiet ke de giiip
xae dinh nhiing gi ban mong muon con minh se hoc diidc
15

trildfc khi hxidc vao ddi. Budc dau tien la lap bang va mot
td theo doi; c6 the c^t b6t hoac them vao bang cho phu
hdp vcti hoan canh. Hay nh6, khong de y thi chung ta se
thxjfdng quen mat each day diia nho nhiing gi ma chiing ta
da day cho diia Idn hdn. Cung nhii vay, chung ta se quen
day con trai lam mot vai viec nha va quen day con gai mot
vai ky nang sufa chfla ddn gian, ta cii chic rang chung
se gap dUdc ngiidi ban ddi c6 the giai quye't dufdc nhQng
phan khiem khuyet nay. Nhifng chung toi thay ring ca be
gai va be trai se dufdc Idi tii viec hoc hoi cong viec cua hai
gi6i. Tre c6 khuyet tat cung nen hoc cang nhieu ky nang
ma chung c6 the thanh thao dUdc cang tot.
Du Bang Tien bo viec nha ve cd ban bao gom cac trach
nhiem lam viec nha nhung nen Uu tien cho tre hoan thanh
viec hoc tap tai triidng. Ban c6 the cung muoh them vao
bang mot vai ky nang lien quan t6i viec mua ban va c6
them sU giup dd khac tii cac giao vien cho viec hoc danh
may, hoc dem, svLa chQa dien va nhi3ng viec tiidng tl.
Gid hay xem qua bang sau va quye't dinh xem ban
muoh con minh phat trien ky nang nae. Co rat nhieu
ky nang dildc diia ra, nhifng se hieu qua hdn khi chon
ba nhom ky nang trufdc, roi nghien cilu that ky va hay
chon mot ky nang ma ban muon day cho con trong moi
nhom ky nang do; hoac ban c6 the chon ca ba ky nang
trong Cling mot nhom. Neu ban c6 nhieu con san san tuoi
nhau, ban c6 the lap chung thanh mot doi, hoac c6 the
day tvfng diia mot. Mot so'ky nang chi can gidi thieu, sau
do se day chung thanh thuc sau. Con ban difdc lam quen
16
vdi mot ky nang khi chiing quan sat ngu:di khac thilc
hien, dat cau hoi hay lam mot phan viec. Tre lam thanh
thuc khi chiing tl hoan thanh cong viec do it nhat ba Ian.
Hay nhd r i n g Bang Tien bo viec nha chi la mot hu6ng
d i n (khong phai la bai kiem tra) giiip ban dat muc tieu
cho gia dinh. Vai muc diidc liet ke ra day c6 the khong
quan trong v6i ban va ban c6 the them vao cac ky nang
khac ma ban muon. Tuy y ban, hay thoai mai danh gia
va tiidng tiidng. ; ; : '
17

B A N G T I E N B O V I E C N H A
1. Viet ten gpi 6 nha cua con canh ky nang ma ban m u o n hiJdng
dan con. Co d u cho cho nhieu dira tre.
2. Khi con da thanh thao m o t cong viec nao do, hay d u n g gach
cheo len ten con. Vf du: lam sach ngan tu (6-14).
3. Nhufng chQ so dUpc in sau moi ky nang dai dien cho do tuoi
s6m nhat de lam quen vdi ky nang do va tuoi ma ban c6 the
hi vpng tre lam thanh thuc. DT nhien, moi difa tre deu rat khac
nhau va ban can linh hoat v6i tC/ng dp tuoi, xem xet kinh
nghiem cua chfnh ban va nhCrng sy trp giup san c6 n h u ban
be va nhCng diJa tre khac, cung n h u sU Xxi tin va trudng thanh
cua con ban.
4. Sir d u n g m o t bang t u o n g tU cho ca be gai Ian be trai vi chung
ta khong the chac chan ky nang nao la can thiet chi cho con
gai hoac con trai. V f d u : Phillis va con gai cua c6 (10 tuoi) cung
xem Bang Tien bp viec nha va chpn m o t ky nang Xxi ba n h o m
ky nang khac nhau.
Nhom ky nang
Ky nang sir d u n g tien
N a u a n
Oinh htfdng va di chuyen
Kynang ..... ^
Lap m o t tai khoan kiem tra
Chpn va chuan bi trai cay
tuoi va rau xanh
D o n xe buyt
Bang each iua chpn ba ky nang de hpc tap va phat then, tre
se khong bi qua tai, va c6 the dat dupc muc tieu rat nhanh. d
cuoi chupng nay, chung toi se giai thfch Ba yeu to giang day
de giup ban ve each dat dupe muc tieu.
18
Nhufng k y n a n g c h a m soc c a n h a n '
M a n g do ngu ra k h u vile giat la (2-4)
Don dep do chdi (2-6)
Txl thay quan ao (2-4)
C h a i d a u ( 2 - 5 )
Rika mat, m a tay (2-5)
Danh rang (2-5)
Don dep phong ngu (2-8)
Mac quan ao (3-6)
Chuan bi giildng ngu (3-7)
L a m sach, c M mong tay, mong chan (5-10)
Don dep phong tim sau k h i svL dung (6-10)
Goi dau va say toe (7-10)
chai dau (10-16)
M u a do dung ca nhan (11-18)
Nhflng k y n a n g bao q u a n q u a n ao
L a m sach tiii dvfng do giat (trong may giat),
de quan ao ban vac ndi quy dinh (4-8)
Cat quan ao sach (5-9) ,: ,: ; ,
Don t u dtfng do (6-14) , ,,, , ...
Don nha ve sinh ca nhan (6-16)
Gap, chia do sach da giat (8-16) . ,
Phdi quan ao ra nang (8-16)
Gap quan ao gon gang, khong de bi nhan (8-16)
19

Tij( danh giay (8-18) , ,
Giat quan ao bang may giat (9-16)
Diang may say quan ao (9-16) "''"^
Lam sach ch6 dung sd vai va thiet bi loc trong
may giat (10-16)
^Tu mua quan ao (11-18)
L a m sach ddn gian cac vet o nhif mau, dau, ca
phe, tra, soda... (12-18)
Giat giay vai/giay mua dong (12-18)
_ L a quan ao (12-18) • ' - .,
.Giat do lot, do lua hay len hhng tay (12-18)
^Ddm khuy ao, quan (12-17)
Sap xep qu^n ao theo mau, q u i n ao ban, loai vai
(8-18)
Dua quan ao vao may lam sach (doi v6i ao quan
chuyen giat kho) . ,,,
Khau va ddn gian (12-18)
N h f i n g k y n a n g t r o n g g i a d i n h
Lau sach ban an (2-5) '
Lau sach neu bi rdt do uong, chat long (3-10)
L a m sach cac vat dung (3-12)
Bay ban an (3-7)
Don ban an (3-13)
.Don sach rac trong vxxbn (4-10)
Rii tham nho (4-8) . •
20
L a m sach vet ban tren tiidng (4-12)
Lau sach cac canh c^a (4-12)
L a u sach man hinh t i - v i va gUdng (4-8)
Cho vat nuoi trong nha an (5-10)
L a m sach nha ve sinh (5-8)
Co bon rxia mat va voi tim (5-12)
Do rac (4-10)
L a m sach hien nha, hanh lang, 161 di (4-10)
L a m sach va lau cac ghe ngoi trong nha (6-11)
N h a n biet siJt khac nhau va each sii dung cac loai
may h u t bui trong nha (6-14)
Sii dung may riia bat (6-12)
Riia va lau kho bat dia (6-12)
L a m sach lutdc va cac loai ban chai (6-8)
Co nha tim (6-12)
Lau san nha (6-13)
Su dung may h u t bui (7-12)
Lam sach cho d cua vat nuoi trong nha
(cho, meo...) va bat an cua chung (7-13)
XiJt ly cac manh giay ghi t i n nhan dien thoai
(7-12)
Dung choi va hot rac (8-12)
H u t bui cac ghe hoc va ga (8-14)
Txidi cac loai cay trong trong nha (8-14)
Tu6i CO (tham c6) (8-14)
Biet gap chan gon gang (8-14)
21

_ Biet r^a xe hdi (c6 the la xe may) (8-16)
.Don vvfdn (9-13)
_Thay ga trai giUdng (10-13)
_Thay bong den, c6 hieu biet cd ban ve dien nang
(10-15)
.Don dep 16 sifdil (10-15)
.Danh bong cac do an bing sii va do bang bac
(11-15)
.Thay cau chi hoac biet ndi dat cau dao dien
(11-18)
.Tra dau vao cac cxia hi kho dau (12-18)
.Thay vong dem (gioang) va tui chiLa bui cua may
hut bui (12-15)
. cat, tia cay coi (12-18) ' " ' " '
cat CO (12-16) •'•tfe : f * - s . « _ , ...4
. Danh vec-ni cho do go (14-18) " "
.Lam sach cac cvLa so (13-18)
.Biet goi dien thoai difdng dai (13-17)
. Biet goi cac cuoc goi nvLdc ngoai (ma ngildi nhan
tra tien) (13-18)
.Thong ong nifdc thai trong nha bang hoa chat
hoac pit-tong (13-18)
.Biet each lap khoa (14-18) ' „
.Biet thay day dien (14-18)
' L 6 sudi: O phudng Tay c6 16 sUcii dung cui dot nen se can don 16 de
dam bao ve sinh.
22
_______ Lam sach ttfdng (14-18) * , ;.
Lam sach san nha (14-18)
Co sach nha tarn (14-18)
Thay va sijfa voi nufdc (15-18)
_ Biet CO van de gi v6i cac thiet bi gia dinh (16-18)
Ky nang nau an
Biet nhiJng nhom thiic an cd ban va gia tri dinh
diidng cua cac nhom do (5-14)
Nhat cac loai rau (6-16)
Pha do uong (6-9)
Lam banh sandwich (6-12)
Pha S l i p dong hop (7-12) ,, ^ ,,
Doc cong thiic nau an (7-12)
Do lUdng chinh xac (7-14)
Lam thach (7-12)
Dong goi mot bi3a an trUa (de mang di an trufa
ci trifdng) (7-12)
Luoc triing (7-13)
Ran, op trufng (9-13)
Phan biet diidc thiic an an du:dc va thijtc an da
hong (10-18)
Nadng banh tix hot pha sSn (10-14)
_ Nau cac loai rau dong goi sSn, rau dong lanh
(10-13)
— Tronbot lam banh (10-17)
23

Doc cac thanh phan dinh difdng tren nhan cac
goi thiic pham (10-15) <
Lap thvfc ddn mot bijta an day du dinh dUdng
(10-15)
Liia chon va chuan hi cac trai cay tvfdi va rau
tifdi (10-18)
Nudng cac loai banh quy (10-16)
Lam banh xop, banh quy (11-17)
Lam salad tron (11-15) • • , .
Lam do uong nong (12-16) •
Nudng banh hamburger (12-16)
Lam mon bo bit tet (12-16) ' •
Nutdng banh my (12-17)
Lam salad hoa qua (13-15)
Don sach tuyet dong trong tu lanh (12-18)
Lam mon thit ham (14-18) ^
Lam sach 16 v i song va 16 say (15-18) •
Thai thit (15-18)
Len ke hoach va mua do an cho mot tuan (15-18)
Don t u lanh hoac t u dong (15-18)
Lam mon thit quay (15-18)
Ran ga (16-18) •
" .* , /•• •>, -
Nhflng k y nang suf d u n g tien b a c
Nhan biet cac menh gia tien (5-12)
Sii dung cac khoan tien tieu vat (5-12)
4
24
Doi tien va dem du so' tien doi (8-11)
So sanh chat liidng va gia ca (8-12)
Tiet kiem hoac kiem t r a cac t a i khoan ngan hang
(10-18)
Len difdc ke hoach chi tieu ddn gian (12-18)
. Viet chi phieu (14-18)
. Can bang so thanh toan (14-18)
Hieu cac loai hoa ddn can phai thanh toan: tien
thue nha, dien, nif6c, dien thoai... (15-18)
Siuf dung the t i n dung dung each (16-18)
K y n a n g di c h u y e n v a suf d u n g c a c phxidng tien
giao thong cong cong
Biet doc dia chi (4-6)
Biet so' dien thoai (4-6)
Lam sach noi that ciia xe hdi (8-14)
Don xe buyt hoac taxi (8-16)
Biet t r a dau cho xe dap (9-14)
- Siia va thay banh xe dap (10-15)
RiJfa xe hdi (10-17) ^
Doc ban do (7-14)
__ Do xang cho xe hdi (xe may) (15-18)
Kiem t r a dau may (15-18)
Lam mat bo t a n nhiet cua xe (16-18)
Bdm lop xe (16-18)
Lai xe (16-18)
25

Nhufng k y n a n g k h a c j
Thtfc hien cac cuoc goi k h a n cap nhiJ goi cap ciiu,
canh sat, cilu hoa (5-12)
Hoc bdi (5-14) - '
Mudn sach tu: thii vien (6-10) —
Biet nhufng bildc sd cufu ddn gian (10-18)
Hieu each sii dung thuoc va miic do nghiem trong
cua viec lam dung thuoc (10-18)
Len ke hoach cho mot buEa tiec nho (12-18)
Treo cac do vat len tUdng (12-18)
Phan biet didc sU khac nhau giiia sdn cao su,
sdn bong, sdn go va sdn p h u (12-18)
Quet sdn mot can phong (12-18)
Danh may (14-18)
Thay 16 siidi (16 dien) hay thay bo loc dieu hoa
k h o n g k h i (14-18)
Sap xep don dep n h a ciia don mxla xuan (15-18)
Lam sach binh dun niiolc nong va goi thay ga (16-18)
Lap day nhiing 16 tren tUdng bSng bgt tret
(16-18)
L a m sach cac loai tham (16-18) - •
LAP K E HOACH DE DAT DLfOC MUC T I E U
Lap Bang Tien bo viec n h a se giiip thay ro nhiing k y nang
con ban da t h a n h thuc, nhuing k y nang can diidc cung c6'
26
va nhiing k y nang ma ban muoh t r e can hoc. Bang nay
se giup ban biet bat dau ti dau de lap ra nhiing muc tieu
cu the. H a y xem xet miic do trufcing thanh cua tre: Lieu
con cua toi c6 the thvfc hien dvfdc k y nang nay xet ve mat
the chat, t i n h than va t i n h cam hay khong? Xem xet thdi
gian yeu cau: Tre c6 qua ban ron v6i mot lich hoc day dac
c( trifdng, 16p hoc khieu v i i hay la cac 16p hoc nhac khong?
Xem xet t 6 i nhiing siic ep cong viec cua chinh cha me:
Lieu ban c6 qua ban v6i cong viec t a i cong scf de t h u xep
thdi gian day con khong? Hay l i n h hoat v6i ke hoach k h i
cac dieu kien thay do'i. , , ^ ^
Lich hoc ci trUdng, cac k y nghi dong va nghi he dai c6
the la luc danh cho cac chuyen d i va cac hoat dong khac.
Hang ngay, hay chu trong vao viec duy t r i nhflng cong
viec thong thiidng hang ngay va nhiing ke hoach ddn
gian trong v6ng mot ngay, nhxjf lam salad tron hay kiem
tra dau xe hdi. Co the sii dung k y nghi de day con nhiing
ky nang phiic tap hdn n h i i l a m vifdn, doc ban do hay
may va. Vao thang Sau, ban c6 the dat ra cac muc tieu
va len ke hoach day cac k y nang ban dinh long ghep vao
nhiing tro chdi trong mua he de t r e hoc nhieu k y nang
khac nhau n h i i t i i cham soc b a n than, l a m viec nha, sxi
dung tien sii'ifa'i. j^;*:^* > . v ' S A r * t
PHAT T R I E N MOT MUC T I E U K H A T H I
Mot giao vien tap sU phan n a n ve cong viec te nhat dat
muc tieu cho cac hoc sinh mdi. Tuy the, c6 nhanh chong
nhan r a rkng qua t r i n h viet ra nhiing muc tieu c6 the
27

lam sang ro pham v i cua muc tieu. Cong viec trd nen de
dang hdn, c6 nhan ra rang mot muc tieu se de dang dat
dUdc neu bao gom ba yeu to'giao due sau day: (1) hanh v i
mong muo'n; (2) nhiing dieu kien can; (3) tieu chuan dUdc
mong ddi. Ba dieu nay c6 the ap dung t a i gia dinh. Ban
khong can phai viet ra nhiing muc tieu va ke hoach n h u
cac giao vien, nhung neu ban c6 van de v6i viec dat dufdc
muc tieu cua m i n h t h i se tot hdn neu nhxi ban quay l a i
nghien ciiu ba yeu to' nay de biet m i n h da bo Id dieu gi.
Cac hanh dong, dieu kien va tieu chuan diJa ra thUdng
da dang de phu hdp v6i do tuoi cua tre va do kho cua k y
BA Y^U T6 GIANG DAY
Viec se dUdc thUc hien la gi? , ,:,;
Mark se tau don phbng khdch.
Thiet bj can dung cho cong viec la gi?
Mark se dung khan lau va binh xit hieu
"Maid Basket" detam bong do vat.
Viec nay dUdc thUc hien khi nao?
Viec lau don se duac thuc hien sau biia sang
ngay thu Bay.
Viec do thac hien the nao la tot? Ai se kiem tra ket
qua cong viec?
Me se thinh thodng Idem tra va khong thay
con bid tren cac do vat
D>'
=^ O
Q^ -fi)
3
(Q
3 " Bl'
3! ,
<D>-:
c :
H
C
o
C
3
28
nang. V i du, lau b u i mot can phong rong (va i t do dac)
vcii cac do dac theo kieu dang hien dai khong doi hoi stf
trUdng thanh cua tre hay k y nang gio'ng nhii lau bui cho
mot can phong voti nhieu mai vom va do trang t r i . Khong
ke tdi t i n h chat cong viec, neu mot diia tre hieu ro nhiem
vu, biet svL dung thiet bi can thiet, biet thdi gian cu the
hoan thanh cong viec va biet ket qua cuoi cung phai la
gi, t h i thanh cong gan nhU la chac c h i n . Neu ban noi ro
rang y m i n h t h i tre thiidng se lam dung nhuf the.
Si dung bang nay se giup ban t i n h den ba yeu to'can
thiet de dat dUdc muc tieu de ra.
BA Y^U TO GIANG DAY
^ 3 - Bl'
^ O 3
• o > " <
(Q
•a)> (Q
3
<D>
C
C
0)>.
3
i f
Viec se dUdc thUc hien ia gi?
Thiet bj can dung cho cong viec la gi?
Viec nay dUdc thuc hien khi nao?
Viec do thuc hien the nao la tot? Ai se kiem tra
ket qua cong viec? >
29

-mm''" '
N H I T N G VI DU VE VIEC DAT MUC TIEU ^ > • ; ^
NhQng VI du dixdi day se lam ro cho viec sii dung hieu
qua ba yeu to' giao due tren. Vicky quyet dinh r i n g con
gai Shirley 8 tuoi cua c6 se biet each don ban an, lau
chui cac vat dung trong nha va nho c6 cho nhiing luong
hoa trong vUdn, do la nhiing ky nang ma c6 be can biet
trong ba thang t6i. Vi Vicky phai di lam ca ngay nen c6
se day con gai cac ky nang nay vao m6i thil Bay. Trong
khi chd con gai ti 16p hoc dan piano ve nha, Vicky noi
v6i CO be: "Shirley, dao nay con da giiip me rat nhieu
viec nha va dang lam n h u t n g viec do rat tot, me nghi
con da san sang de hoc them mot vai cong viec mdi. Me
dang nghl tdi ba viec. Con thich chon viec nao de thik
trudc? Don ban an bQa toi, c6 the trang tri nen va hoa
txxai de ban an dep va lung linh hdn; nho c6 cho luong
hoa d san trUdc nha minh, moi tuan lam mot it; hay con
muon hoc each lau chCii cac vat dung trong phong khach
bang binh xit lam bong?" Vicky noi ve cac cong viec nay
v6i ve rat hap dan, sau do c6 de con gai tu dxXa ra lua
chon. Vi Vicky biet con gai co can hoc ky nang nao nen
CO dua ra mot muc tieu ro rang de dam bao c6 ca ba yeu
to giao due da neu. :'-.^.^^ :f iii-i .I'l^i.^
Shirley quyet dinh se hoe each nho c6 cho eac luong
hoa, vi the hai me eon kiem mot sdi day de chia nho dien
tich mieng dat khoang 1,2m' ra. Khi c6 be biet nho co
theo tijfng khoanh dat thi cong viec dvTdc hoan tat. Co lam
viec C l i n g con gai vao hai thii Bay dau tien de dam bao
30
rang hoa khong bi nho l i n v6i co. Sau nam tuan, nhutng
luong hoa trong rat dep va chi ckn don mot chut vao moi
thxi Bay. Vicky bao Shirley r i n g nhiJng luong hoa trong
that dang yeu va cong viec ma co be hoan thanh that tuyet
vdi. Thinh thoang, Vicky lai trifc tiep ciing lam v6i co be
mot liie de khich le eon gai.
Ban muoh dat muc tieu ren luyen cho diia con trai 10
tuoi ciaa minh. Cau be da kha thanh thuc trong viec cham
soc ban than va san sang lam mot so' viec nho, nhii don
ban an va hut bui, nhifng phong ngu ciia cau thi luon btfa
bon va cau lai to ra thich nau an. Hai muc tieu cd ban d
day la giiip cau don dep phong ngu gon gang va hoe mot so'
ky nang nau nufdng cd ban. Hay dat hai hay ba muc tieu
cu the, ngkn ban co the hoan thanh trong vong mot thang.
Bi kip d day la dat ra cac cong viec co the hoan thanh bang
each hoi "Viec gi co the de dang thiic hien ma lai gan gui
v6i cac muc tieu chinh kia?" Cac muc tieu eo the la:
Phong ngu
• Lam mot bang thanh tich cho viec don giifdng va
don phong.
• Giiip ngifdi 16n mot Ian mot tuan.
• Sdn lai phong ngu cua cau be. •••uU nM.
' Chuyen may khau va vai v6c ra khoi phong
cua cau. i
31

Bep i iit'lr
• Hay cung nhau lam mon ca ngvt vdi banh m i
sandwich.
• Chuan bi mon salad vdi xa lach xoan. !
• Hudng d i n cau each lam banh tii hot tron s i n .
K h i difa ra nhiJng muc tieu nay, hay chSc c h i n ban
diia tren ba yeu to'giao due tren, vi the ban va con trai c6
the cung hieu ro nhQng gi diidc trong ddi, nhQng do dung
can thiet va thdi gian cau se thvfc hien viec do. Hay nhd
rang dieu nay c6 the diidc ghi chinh thlic vao giay hoac
ciing CO the chi can trao doi b i n g mieng.
Tiep tuc dat cac m u c tieu
Hau het moi ngiidi deu dat muc tieu t u i n va thang tai
ndi lam viec, vay sao chung ta khong dat muc tieu tUdng
ti tai nha? K h i c6 muc tieu lau dai day tre lam viec nha,
ban CO the dat muc tieu theo nam va theo quy. "Mua he
nay toi se b i t dau day con gai each khau va". Hay de tre
tham gia vao nhiing quyet dinh nay. Viec ep buoc hay ra
lenh chi khien tre bat hdp tac va chohg doi. " '
Hay de tre tham gia vao viec dat ra cac muc tieu ca
nhan. Mot ong bo" thudng hoi cac eon cua minh vao moi
toi thil Sau hang tuan cau hoi: "Ke hoach cuoi tuan nay
cua cac con la gi?" Ong noi rang viec do phai mat nhieu
thang, nhung gid chung da i t xem ti-vi hdn va tap t r u n g
1 32
vao nhiJng viec ma chung "thiic sut" muoh lam. Tai nang
la "nhiing sd thich" dvfdc nuoi dUdng. Viec dat muc tieu
se giup t a i nang phat trien.
K h i doc cuoh sach nay, ban diing cam thay ganh nang
trach nhiem vi eon dang khong lam nhiJng viec nhi y ban
muoh. Day khong phai mot xa hoi khong tifcing, tham
chi cGng khong phai nha Monson hay MeCullough. Neu
ban nghi rang nhuEng diia tre nha chiing toi khong can
quat thao, thiic giuc hay khong co troh viec t h i ban da
nham. Can c6 thdi gian de be gay thoi liidi bieng va cau
tha. Nhieu bac cha me to ra ngac nhien vi tdi nha chiing
toi ma nha cvLa be bon, chiing toi dang quat nat bon tre
de chiing lam viec. Neu c6 difdc mot danh sach nhiing
muc tieu ro rang va thiic hien tCrng muc tieu mot, chiing
ta se khong con phai lo l i n g ve moi t h i l trong cving mot
liic. Muc tieu se lam giam siic ep. N h i i n g doi k h i tre thiJc
hien cong viec va chiing ta nhin thay sii tien bo; nhii Ian
dau Melea lam thanh cong mon triing op la tuyet dep
hay k h i Wes noi: "De con riia xe cho me nhe". That tuyet
khi chiing ta tham dii cuoc hop phu huynh va cac thay
CO noi r i n g con cai cua chiing ta khong he nhiit nhat k h i
phai t r i n h bay mot van de trvrdc ca 16p hay chiing chang
he lo sd k h i b i t tay vao mot dii an mdi. Con cai chiing
ta khong dat tdi sii hoan hao nhiing chiing khong phai
la nhiing c6 cau n h u Annie. Qua t r i n h dat muc tieu nay
that siJ t h i i v i va mang lai ket qua.
Tre can thUc hanh nhieu Ian mot cong viec nao do, doi
k h i tham chi la hoc lai mot vai diem. Difa ra nhieu liia
33

chon: "B67me phai sdn xong trvfdc khi cdn bao tdi Charlie
a, nen con c6 the lam mon sandwich cho biJa triia giiip
bo'/me dUOc khong?" Chung cung can hoc each kien tri v6i
mot nhiem vu mdi. Do se la liic mot bang ngoi sao (bang
dung de khich le tre, khi tre hoan thanh mot viec thi se
dan mot ngoi sao vao mot 6 tren bang) hay phUOng phap
phan hoi bang hinh anh khac c6 hieu qua. Hay nhd ring
triidng hoc quan trong nhat ma con ban tham gia chinh
la ci nha. Hay dong vien va khich le mot each thoai mai,
hay tan thudng ngay ca vdi mot thanh tich nho. Tinh tii
ton CO diidc thong qua qua trinh lam viec thuan thuc d
tre. "Shirley nay, luc con nho c6 nhiJng luong hoa, me
cam thay nhii c6 mot ngUdi phu nii ni3a dang giup me
vay!" Hay Ikng nghe khi con ban bay to cam nhan ve that
bai hay thanh cong. Hay dua vao nhiing thanh cong con
ban CO dUdc trUdc kia khi ban khich le chung dat dudc
nhiing muc tieu trong tUdng lai.
I 1 . . J , l!'< J .. 'Mi • * • » • ! '
y , f i n tf 111 ^ 'I I it 1 't / J •
CHU'dNG2 ; ^ < f j '-^ '
Hieu biet ve "mCia hoc tap'
T H O I D I E M DAY CHO T R E V E K E HOACH
, • ' ( 1 ) '
Thdi diem tot nhat de day mot ky nang cu the cho tre
la khi nao? Cac giai doan hoc tap cua tre c6 the dUdc
chia ra lam ba giai doan. Cac ong bo ba me la nhiing
giao vien gioi, c6 cd hoi diia ra cho tre phiidng phap ren
luyen hay nhat ma tre se luon svL dung. Hieu ro nhiing
giai doan hoc tap nay se giiip cac bac cha me tap trung
vao mot ke hoach hieu qua de svL dung toi da 32.234 gid
ma ho phai day con trong suot 18 nam ci nha. Ba giai
doan hoc tap do la: ' , . ,
35

1.
2.
3.
Giai doan Mua Xuan: 2 - 5 tuoi
Giai doan Mua He: 5 - 12 tuoi
Giai doan Mua Thu: 1 3 - 1 8 tuoi
GIAI DOAN MUA XUAN - CO DUOC SU TU TIN, BIET
VANG hdl VA BIET LAM NH0NG CONG VIEC CO BAN
HANG NGAY (Ttr 2 - 5 TUOI)
Dac trifng cua giai doan dau tien la "de con lam" cua
cac be trxidc khi t6i trudng. Day la thdi diem tao lap nen
tang cho tinh yeu thildng, sii quyet tam va svf tu tin "con
CO the lam diidc". Tre chii dong va t i l nguyen lam. Khi
nhQng cau be, c6 be chila t6i tuoi den trildng nay bay
to mong muon lam dieu gi do, hay khuyen khich be tut
lam mac du khien ban ton nhieu thdi gian hdn. Neu tre
muon ria bat, don sach gat tan va lau ban, thi hay de
chung lam. Phan thUdng cho sil kien n h i n nay se tcti
khi dila tre 16n hdn va ban muon chung lam nhung viec
do. Sarah Monson, gan hai tuoi, quan sat thay me. Sue,
lau bui bang mot chiec tat cii. Vai ngay trvfdc do ho da
di tham bao tang nghe thuat thanh pho va nhin thay
cuoc trinh diln cua Cac chii roi pho V^ng (Sesame Street
Muppets)^
' Cac chu ro'i pho' Viing la mot chUdng trinh truyen hinh My danh
cho thieu nhi, md dUdng cho nhiing chucfng trinh pha tron giao due
va giai tri.
36
Dieu nay khien Sarah ket hdp ca hai dieu ma c6 be
thay lai v6i nhau bang each dec chiec bit tat vao tay va
noi: "Hay nhin chii Ro'i lau bui cua con nay." De tang
cildng t r i sang tao cua c6 be, Sue da ve mot khuon mat
chii roi bang vai net ddn gian len chiec bit tat. Stf til tin
cua Sarah tang len. Do la tro chdi lau sach cac chan ghe,
chan ban va cac thanh cua chiec dan piano vdi ngiJdi ban
ro'i nho cua c6 be. Cii cho la c6 be khong lam diidc het
cong viec lau chM nhUng c6 be da c6 kinh nghiem trd
giiip me that vui va tich cilc. Nen tang cong viec da dildc
hinh thanh. •,:,,>,,i,,,fH;i; i-'ij. J O - i ) ; , ; : ; : , ! .
Trong khi xay dilng sl til tin cho tre, c6 mot bai hoc
quan trong cho tre chila t6i trildng, do la: nghe Idi. Nghe
Idi CO dildc tvL viec tuan thu nhiing yeu cau thilc te. Khi
ban noi da tdi gid cat do chdi, thi ban can phai thay bon
tre thilc hien nhiing gi ban yeu cau, ngay ca khi dieu do
CO nghla la ngilng cong viec cua ban mot chiit va giiip dd
tre. Sil nghe Idi c6 the dildc day do. Ngay ca bon tre nho
Cling can phai biet rang gia dinh c6 quy dinh. Tonya va
Sally nghi rang se rat thich neu thao giay va tat ra, roi
chay chan tran khSp ndi. Do la mot tro vui c6 the chap
nhan dUdc trong miia he, nhilng v6i nhiing ngay dong
gia lanh thi khong the dildc. Ngay ca khi m6i hai tuoi,
cac CO be cung can hieu mot quy tSc trong thdi tiet gia
lanh: "Khi cac con tu y bo giay va tat thi con phai ngoi va
chdi d tren giildng." Dieu nay c6 the dkn tdi hai phan ling
khac nhau, cha me d i n tre tdi giildng ngu va dat chiing
len do. Cac quy tac da dildc lam ro. Nhiing Idi giang giai
37

se di6c diia ra cho ca hai c6 be. Chung se difdc cam nhan
san nha va tUdng lanh gia bang hai ban tay, dUdc nhac
nhd r^ng khong xuo'ng ho bdi vao mua dong, va ao len,
ao khoac se dUdc mac vao nhiJng ngay lanh. Lieu the c6
la qua nhieu khong? Khong he. Nhiing Idi ay la khong
thiia bdi vi do khong phai la la ray, doa nat hay lam mat
tvf tin nhif khi nghe cau: "Di ngay giay vao." Sif hiidng
d i n diing miic va an can se giup cac c6 be hoc each nghe
Idi. Ve viec kien tri khi day tre vang Idi c! giai doan nay,
cha me nen hieu r i n g tre khong hinh dung ra diJdc mot
khai niem trvfu tifdng nhii "thdi tiet gia lanh". Cac c6 be
can dilde giang giai ve dieu nay. Day la thdi diem rat can
sU nhan nai, an can. Cling nen biet rang tre thiJdng can
sii giup dd cua cha me va lam theo nhiJng chi dan cho t6i
khi dUdc 6 den 7 tuoi. ,, | , ,. (.j.^ ,,,,, : , „ j ,
Tiep theo, cac ban nho cua chiing ta se hoc nhiJng
khai niem ccf bin ve sil ngan n^p, nhu don giUdng ngu,
cat gon do chdi va mot thdi gian bieu cho cac viec cham
soc ca nhan, nhX tarn, danh rang va chai dau. NhQng
viec nay can phai lam hang ngay. Mot sang kien khuyen
khich tre giijt cac thoi quen hang ngay diidc giai thich tai
trang 120. Tro chdi cac ngon tay lam viec vat.
GIAI DOAN MUA HE - Hl/CiNG DAN, THANH CONG
VA ST; KIEN NHAN (5 - 12 TUOI) ^ ^ ,
Khi con cua ban 16n hdn, chuyen sang giai doan Mua He
khoang ttf 5 tuoi trd len, viec luyen tap se tap trung vao:
38
1.
2.
3.
Day cac cong viec cu the r
Tang cvfdng cam nhan ve thanh cong '
Yeu cau thvic hien cong viec thiJdng xuyen
Tre van duy t r i viec cham soc ve sinh hang ngay va
don dep phong ngu d giai doan Mua Xuan, nhifng gid
chiing da san sang cho viec huan luyen cu the nhiing viec
vat khac trong gia dinh. Ban se thay nhiing cau be c6 be
tii 5 tdi 12 tuoi la nhiing cong nhan tuyet vdi nhat. Do
kho trong cong viec ciaa chiing se thay doi lien tuc trong
suo't bay nam nay, nhung day chinh la giai doan huan
luyen quan trong. Sau khi vao hoc cap hai, tre se phai
danh nhieu thdi gian cho viec lam hai tap d triidng, chdi
cac mon the thao, tham gia cac hoat dong xa hoi va cac
boat dong nhom. v ^ , :„,,^,,., .,
Gia dinh McCullough hit dau viec huan luyen cd ban
vad liic 5 tuoi, ho gidi thieu v6i cac con nhiing cong viec
cua buoi sang va budi to'i. Tre lam viec vat trong ca tuan,
hoc each thiic hien mot viec thuan thuc triidc khi chuyen
sang viec khac. Nhiing cam giac thanh cong bat nguon
tii viec giii viing nhiing hidc hoc tap nho, hay dam bao
rang ba yeu to' giao due (hanh dong, thdi gian, thiet bi
can thiet va tieu ehuan) dufde dap ling, diia ra nhieu cd
hoi thiic hanh ciing nhu nhiing Idi khen cho tre. Viec thUc
hien thiidng xuyen la yeu cau b&t buoc va tre can nem
trai hau qua xay ra theo quy luat tii nhien hoac theo logic
neu cong viec do khong dUdc hoan thanh. Viec kiem tra
thudng xuyen va theo doi cua cha me la can thiet.
39

Vincent dvfa ra cho chiing toi mot vi du ve hvf6ng din,
cam giac thanh cong va luyen tap svf kien tri d giai dean
Miia He, triicfng hdp ciia con trai c6, Erin - cau be thUdng
quen cho chu cho uo'ng nxXdc. Co rat nghiem tiic, bo da
vao cac coc tren ban an. Ca gia dinh c6 hit dau tu hop va
chuan bi an toi, con c6 chic chin viec c6 dinh lam se difdc
con tuan theo. Erin nhan ra coc cua cau trong rong. "0,
me, me quen bo da cho con," cau be phan nan. Vincent
nhe nhang dap lai: "6, me nghi vi Barnie (ten chu cho)
khong CO nXdc uong thi v6i con thieu mot coc nxXdc trong
biia an cQng khong qua quan trong." Khong can phai noi
them. Erin nhanh chong chay ra cho con cho uong nxidc.
Sxi dung thdi gian irUdc luc an toi de nhic nhd Erin to ra
rat hieu qua, bcii vi Erin difdc huan luyen cho cho uong
nxidc hang ngay va cong viec do thi chi ton cua cau nam
phiit thoi. Trong khi Erin cho con cho uong nufdc thi coc
cua cau da diidc bo da va do day nufdc. Khi quay vao nha,
vdi cong viec da hoan tat, cau c6 ngay hai phan thiidng
- mot cam giac dudc chap nhan va cam giac thanh cong.
Day chinh la mot kinh nghiem dang nhci. Mot diia tre it
hdp tac hdn Erin c6 the tii choi mang nvfdc cho con cho
ngay luc do. Neu vay, chi can theo cac buf6c thong qua mot
suy luan logic, de cau ta an cdm ma khong c6 nxidc uong.
De dat diidc hieu qua cao hdn, luc do hay chqn mot loai
nxidc ngot ma cau xia. thich roi rot cho moi ngildi, trCf cau.
Khi gan tdi sinh nhat Ian thii 12, tre se trd nen txi
lap hdn. Chung da trai qua cam giac thanh cong khi
hoc hoi dvfdc nhieu ky nang mdi, chiing da lam viec
40
theo nhiing nguyen tic cd ban thong thUcing ma it can
den sii theo sat cua cha me hdn, chiing da c6 dtfdc sii
tii tin nhat dinh va sSn sang chuyen sang giai doan
MuaThu.
GIAI DOAN MUA THU - DOC LAP VA TRACK NHIEM
(TIT 13 - 18 TUOI)
Giai doan Miia Thu tu: tuoi 13, tre rat thich noi v6i cau
dac triing "Con c6 the lam diidc viec do." Do viec xay
dung diia tren sii triidng thanh t i i giai doan Miia Xuan
va giai doan Miia He, nen tinh t i i lap va trach nhiem
dong vai tro manh me hdn. Hay danh nhu c^u phat trien
nay cho tinh txl lap, hay hifdng dan va khuyen khich con
cai dang d tudi thanh thieu nien doc het cac sach hii6ng
d&n va cac cuon cam nang, de tdng hdp viec dao tao cac
ky nang chuan hi cho viec chon nghe va vao ddi. Hay de
chiing ban thao nhieu ve viec Ixia chon muc tieu, bang
each xem xet ky Bang Tien bo viec nha cCing nhau. Hau
het thdi gian ciia chiing la hoc ci triJdng, tham gia cac
hoat dong xa hoi, ra nhap cac nhom dong trang liia. Dieu
nay la tat nhien, vi nhiing boat dong nay la mot phan
quan trong de tre trUdng thanh. Nhiing diia tre nay can
phai thanh thuc cac ky thuat lam viec hdn cac em nho.
Tuy the, chiing van can c6 mot so' trach nhiem lam viec
nha thiidng xuyen hoac chiing c6 the dxia ra mot ket luan
sai lam r i n g "Khi ban ron, ban c6 ly do chinh dang de
chang lam gi d nha ca." Co nhieu ngiidi 16n sin long lap
41

day cuoc song cua ho bang cac boat dong ben ngoai de
bao bien cho tinh trang i t lam viec nha.
•
K h i danh gia nhu cau va kha nang cua con ban, hay
tiep tuc diia ra nhiJng cd hoi lam viec hap d i n , nhuf cac
bai hoc nhac, danh may, lam cac cong viec lien quan den
do go, nghe thuat va t h u cong, may va, sika chiJa may
moc (ddn gian), nhiJng cong viec rat hiiu ich ci nha va d
trifdng. Hay tinh den ca viec len thiic ddn va liia chon
thic pham. Se c6 bat ngd t h u vi nhii lam salad hip cai
thay vi salad xa lach xoan. Hif6ng d i n phai c6 ca cd hoi
dvfdc sijf dung tien bac, thong qua cac khoan trd cap (tieu
vat) va tien lidng (difdc tra do lam viec vat ci nha). Day
cung la luc thich hdp de ban day cho tre cac bufdc lau don
mot each bai ban, nhi lau don bep hay lau 16 vi song. Mot
cau be 16 tuoi c6 the chon mot trong rat nhieu cac
may lam sach 16 vi song tren t h i trildng, doc ky cac hu6ng
dan sii dung va thilc hien cac bu6c lam sach theo hu6ng
dan. Trong Ian dau tien, cha me nen theo sat con va s i n
long giup dd k h i chung can.
Doi k h i trao doi giufa cha me va con cai dang tuoi
thanh thieu nien khong difdc hieu qua, nen hay nhd sii
trd giup cua ong ba, cd di, cau, mot ngifdi Idn dang t i n
cay hay mot ngiidi ban cua con cung dang ci tuoi thanh
thieu nien nhung c6 hieu biet hdn, hvfoing d i n cho con
ban vai ky nang can thiet. That dang ngac nhien ve sU
anh hUdng va phUdng phap ma ban c6 dUdc k h i biet ro
muc tieu cua minh, ngay ca k h i nhd svf giup dd cua ngUdi
khac de hoan thanh muc tieu nay.
42
Sue thay r i n g may diia con tuoi thanh thieu nien cua
m i n h hao hiing giup dd cha me lam viec nha hdn k h i
nghe thay mot ngufdi 16n dang kinh trong noi: "Cha cua
bac noi v6i bac r i n g bac can phai giup me don dep bat
dla cho tdi k h i bac c6 the chay viidt dufdc cha. Cha bac
la mot ngUdi chay cii khoi va k h i bac t h i n g cha minh,
bac chi mdi 16 tuoi. Nhiing vao thdi gian do bac da dii
trifcing t h a n h de khong ngai giup me rxia bat dia." Sue
dean r i n g cac con cua c6 cam thay neu chung phan nan
ve viec giup me t h i dieu do am chi chiing chila trufdng
thanh nhtf chung muo'n the hien.
Khong mot thieu nien nao c6 diidc moi ky nang va
hieu biet de t r a n h difdc nhiing kho khan ciia tuoi trUdng
thanh, nhiing neu chiing ti t i n vao kha nang cua minh,
chung CO the hoc hoi them, va neu biet dvfdc nhutng dieu
cd ban de ton tai t h i chung se tiep tuc hoc hoi de tien bo
va trvfdng thanh. Chiing ta thiidng dufa ra i t Idi noi khich
le hdn vao do tuoi thanh thieu nien vi do tuoi nay dang
boc 16 t i n h doc lap manh me, nhifng chiing ciing mu6'n
difdc cong nhan nhieu nhif bat cii diia tre nao khac. Sau
k h i Maria, 15 tuoi, da lau chui sach se phong t i m dudi
tang, me c6 be da ghi mot manh giay d tren tiidng la:
"That la tuyet vdi k h i dxiOc vad can ph6ng nay." Horn sau,
Maria vd phan nan dang yeu the nay: "Me, cai manh giay
nay d dau ra vay? Sang nay con da ton nhieu thdi gian
trong ph6ng nay hdn ngay hom qua day." Chiing ta ai
ciing thich difdc khen nhieu hdn nhiing gi chiing ta dat
dudc, may diia d do tuoi nay ciing the.
43

M U A X U A N , M U A H E V A M U A T H U : ' -
ThUdng thi do tuoi ban bat dau day tre hoc cac ky nang
lam viec nha khong qua quan trong, mien la ban bat
dau day theo mot 16 trinh ddn gian, sau do chuyen sang
nhiing viec khac ngay cang chi tiet va kho hdn. Co rat
nhieu tinh huong khac nhau de lap ra mot hiidng dan
khat khe. Vi du, Annie d do tuoi 20 can hoc ky nang nau
an cd ban, mot cong viec ma mot diia tre khac c6 the da
biet lam tu! khi 11 tuoi. 6 nha, chung ta can phai linh
boat va thifdng xuyen danh gia lai tiing dia tre, hay dam
bao rang moi ky nang dUdc giang day la can thiet, va
neu CO the, muc tieu dat ra can phai dat difdc. Sau khi
phat trien thong qua ba giai doan nhU tren, con tre can
dufdc chuan bi san sang de do'i mat v6i nhiJng cdn bao va
nhiing thach thdc cua the gi6i ngifdi tnidng thanh. ' '
N H C T N G N H U C A U CO B A N C U A CON NGUOl
Lam cha me, chiing ta luon co' g&ng het siic de thoa man
nhiing nhu cau cua con tre. Chung ta nuoi diidng chung
khong bi doi khat, cung cap cho d cung nhiJ quan ao de
chung dvfdc an toan. Nhin chung, khi nhiJng nhu cau vat
chat va dieu kien an toan dUdc dap iing, thi mot nhu cau
khac ngay cang gia tang, do la viec nhan manh vac nhu
cau thugc ve va nhu cau cam thay diigc ton trong. Nhu
cau diidc thugc vela sl phat trien cam giac an toan, co
dudc mot ndi choh va cam giac ban than la thanh vien
cua mot nhom hay tham gia vao mot ke hoach. No cung
1
m
bao gom ca sii thoa man nhu cau. Nhu cau dudc ton trong
de cap t6i mong muo'n diidc cam thay thoai mai, co dudc
sU ton trong cai toi va sii cong nhan cua ngitdi khac. Nhu
cau du:dc ton trong co the dildc chia nho nhvf sau:
1. Trai nghiem m6i
2. Dvfdc cong nhan
3. Cd hoi de phan hoi
No lfc ma con tre co' gang de dap ijfng dvidc nhu cau
thugc ve va nhu cau diidc ton trgng rat 16n, ca hai deu
thong qua nhiJng hanh dong ca tich ciic l^n tieu ciic.
Nhieu trifdng hdp kho thich nghi cua tre difdc cho la
do dap ling khong du hai nhu cau nay. Trong cuo'n sach
nay, chung toi khong co' ging giai quyet nhijEng trifdng
hdp kho thich nghi hoac bat ky cac van de xa hoi hay the
chat nao co the xay ra trong mot gia dinh. NhiJng van
de nhif the doi hoi mot sii trd giup khac va nhiing tii van
chuyen mon.
Tuy nhien, chiing toi tin rSng qua trinh chuan bi
cho con ban bii6c vao the gi6i ngiidi trvfdng thanh, huan
luyen va de chiing c6 that nhieu trai nghiem khac nhau
v6i cong viec nha, co the thoa man cac nhu cau thugc ve
va diigc ton trgng. That tuyet khi cam thay ban thuoc ve
(ndi nao do). Mot be trai 12 tuoi da noi: "Tre con nen giiip
dd viec nha bdi vi do la nha cua chiing ta va chiing ta can
phai CO trach nhiem cham soc." Trong cuoc dieu tra 250
tre em ma chiing toi da tien hanh, nhiing bieu hien cam
45

giac la mot phan cua gia dinh xuat hien thvfdng xuyen.
Trong mot the gidi vdi nhip song gap gap nhtf hien nay,
khi ma ca cha va me deu di lam, bon tre phai lufdt qua
cac bai hoc, vdi nhxing ddi hoi tii cong dong va cac boat
dong d triidng, tre em cam nhan dUdc nhu cau minh can
phai tham gia lam viec nha. Sii tham gia khien chung
cam thay minh la mot thanh vien tich ciic va khong the
thieu trong gia dinh.
Nhu cau muon diidc coi trong, difdc dam bao khi tre
CO them mot ky nang mdi. Su thudng xuyen va phong
phii cua cac cong viec d nha la v6 tan. Vi du, len thuc ddn
va nau an c6 the dan tvL mot qua tning luoc tdi viec lam
mot mon triing 6'p la ngon tuyet vdi. Viec cong nhan ngay
mot siJ trd giup cua tre c6 the the hien bSng nhiing cau
noi tich ciic, cac bang va cac tro chdi. Co the dila ra Idi
khen ngdi cho mot thanh tilu that sii, nhii khi tre thay
diidc sii tien bo deu dan cua minh tren Bang Tien bo.
dung ky nang len ke hoach trong hoi dong gia dinh c6 the
mang lai nhieu cd hoi de tre diia ra cac gdi y hoac nhiing
phan hoi tich ciic Nhiing dieu nay giiip giai quyet nhu
cau mong muon dUdc phan hoi. Cam giac an toan, tin cay
se CO dudc tii viec hoc hoi nhiing ky nang mdi. Thdi gian
ban cCing con xay diing nhiing ky nang nay va khen ngdi
nhiing no lilc cua chung nhuf da thao luan trong cuon
sach rat dang gia.
4 t
CHl/dNGS
Ca gia dinh cung nliau iam viec
}h , ( T r i l l i n
Gid ban da thiet lap muc tieu cua minh roi, vay biidc tiep
theo la gi? De c6 the khien tre hdp tac va cam ket, thi
hoi dong gia dinh la mot phiidng tien ly tifcfng. Co the
cCing nhau chia se nhiing y tifdng mot each thoai mai ma
khong ai nhan ra do la mot buoi hop, hoac giong nhii mot
buoi hop cua "ban giam doc" dien ra moi tuan de thao
luan ve cac van de cua gia dinh. Hoi dong gia dinh c6
the giup: , ^;.
1. Tang ciidng cam giac thuoc ve gia dinh ctia moi
thanh vien.
4 7

2. Phat trien mot bo quy tSc va chinh sach de moi
thanh vien deu hieu nhiJng gidi han va trach nhiem
cua minh.
3. Cung cap k i n h nghiem trong viec giai quyet van de,
dam phan va thvfdng thao.
4. De moi thanh vien c6 cd hoi bay to bang each dong
gop y kien va gdi y cac giai phap. , ;
5. Tao dieu kien cho viec dat muc tieu va qua t r i n h
dat dudc thanh tiiu.
6. Thiic day sii cam ket cua moi thanh vien va tang
ciidng hdp tac.
7. Cung cap cd hoi thvfc hanh ky nang lanh dao.
8. Chia se mong muon va sii quan tam t6i moi thanh
vien trong gia dinh.
9. Tang cifdng dam bao s quyet doan, doan ket va
cong b i n g . ' ,n -'^.-^ ~ " v ' ; .
THIET LAP HOI DONG GIA D I N H
Lam the nao de thiet lap mot hoi dong gia dinh? Cau true
cd ban c6 the giohg mot hoi dong, v6i bo'va me (neu do la
gia dinh c6 du bo" va me) nhiJ la hai dong chu tich va cac
con la thanh vien cua hoi dong. Moi thanh vien eo mot
phieu bau, nhiing bo" me se giii quyen phu quyet. Cac
budi thao luan eo the d i l n ra than thien nh giufa nhxing
ngUdi ban, moi thanh vien c6 cd hoi t r i n h bay y tiicing,
hanh dong va cac giai phap. Khuye'n khich cac gdi y c6
48
tif duy sang tao va gi€i cac quyet dinh cho den k h i ca van
de Idn dUdc diia ra. Nhiing phildng phap nay c6 the tang
cUdng svf doan ket nhieu hdn la loi song ai biet ngiidi do.
Nhiing, ban dvfng mong ddi thanh cong 100%. Budi hop
tham chi doi k h i c6 the d i n tdi mot cuoc cai va.
K h i nao c6 the to chvfc hoi dong? Phu thuoc vao
loan canh cua ban, no c6 the diidc td ehiic vao sau biia
o'i, sang s6m ngay thvL Bay, hay chieu Chu nhat; moi
lang hoac moi t u a n mot Ian. Gia dinh c6 nhieu tre nho
^6 the khong c6 nhieu mdi quan he va nhieu lich t r i n h
'ung nhau nhxi mot gia dinh c6 nhieu tre 16n hdn, k h i
16 cac lich t r u n g nhau nhieu va khd t h u xep, nhifng ban
'cang s6m hit dau thong le td chiic cac cuoc thao luan
gia dinh t h i cang tot cho cong viec sau nay. Hay giii cho
cac buoi hop gia dinh dUdc ngan gon. Thdi gian hop anh
hiidng trUc tiep t6i thanh cong cua budi hop. H a u het cac
van de c6 the diidc giai quyet trong vong 15 phut, sau 30
phut t h i hieu qua se khong con niia. Se r a t tot neu cuoc
hop hoi dong chijfng 20 phut moi tuan hdn la mot budi
hdp thang ked dai hai tieng!
Hoi dong se dvfgfc suf dung nhtif the nao? Mpt so'
ong bo' ba me khong chi sxi dung hoi dong gia dinh la ndi
de thao luan ve cac van de cua gia dinh, ma con dCing de
hu:6ng d i n va v u i chdi. Cha me c6 the day cac con hu:6ng
dan ve an toan, each ling xvL, cac moi quan he xa hoi,
nhiing khai niem dao diLc. Trong nhutng trUdng hdp nay,
cudc hop gia dinh c6 the keo dai lau hdn. Do c6 the la thdi
49

gian de cung lam mot qua hi ngo cho le hoi hoa trang
Halloween, lam do trang t r i cho ngay nghi le, trong cay,
cham soc vxibn, hoc each ddm cue quan ao. Se c6 rat nhieu
hoat dong cho cac hoi dong gia dinh; thifdng t h i no se trd
thanh mot buoi toi ca gia dinh quay quan ben nhau. Ban
CO the tifcing tufdng dufdc ca gia dinh cung d ben nhau
khong? Dieu nay khong dien ra mot each tinh cd; no can
difdc len ke hoach va kiem soat, neu khong t h i nhuing
viec khac se xen vao. Cac so'lieu tijf Bo Y te, Giao due va
Xa hoi M y chi r a rang viec duy t r i cac cuoc hop gia dinh
thUdng xuyen mot gid mot tuan, du chi de v u i chdi, noi
chuyen hay hii6ng dan con cai chuyen nay chuyen kia,
se giam kha nang tre mac phai nhi3ng van de n h u quay
pha d trufdng, svt dung ru!du, ma tuy, va con so' nay giam
t6i 42%. Nhiing bac cha me no lic de gia dinh cf ben nhau
nhan ra rang, neu ho khong len ke hoach, ngay thang
se troi qua va bon tre se rat nhanh Idn. Mot meo nho de
cuoc hop gia dinh thanh cong la c6 them phan giai t r i
va an uo'ng vui ve sau moi buoi hop, dieu nay ciing giiip
cac thanh vien trong gia dinh c6 cd hoi thiic hanh cac k y
nang nau an. - . i ; ,
Khi CO van de dot xuat hay mot cd hoi nao do t6i, ciing
CO the to chiic mot cuoc hop gia dinh dac biet. Gia dinh
nha Swort luon c6 mot buoi hop vao ngay dau tien cua
ky nghi he de vach ra ke hoach hoat dong, dat ra cac
muc tieu va phan cong cong viec. Ho ciing to chiic mot
buoi hop hoi dong vao thang Miidi mot de len ke hoach to
chiic cac boat dong m t o g Giang sinh. Co Swort se mang
•I
cay thong difdc trang t r i ve nha vao dem triidc Giang
sinh va dUdc thdp sang cho tcti n a m mdi, nhiing bon tre
nha CO t h i thich tham gia tii nhieu tuan triJ6c do. Bon
tre nha Swort dudc phep chdi tro chdi de duy t r i truyen
thong cua gia dinh. H o i dong gia dinh ciing quye't dinh
viec thvtc hien cac dU an dich v u cua gia dinh va cac mon
qua se difdc danh tang cho ban be va thay c6. Dong thdi,
nhiing dijfa tre nha Swort se hoc diidc t i n h doc lap, each
hdp tac va ho trd Ian nhau trong gia dinh.
No liic t h u c day phat t r i e n c a c t r u y e n thong
gia dinh. Nhiing truyen thong ay tac ra khoang thdi
gian nhat dinh de ca gia dinh d ben nhau, giiip cuoc song
gia dinh c6 chung mot nen tang va c6 phong each rieng.
Cac dip nghi le va sinh nhat la thdi gian vfu tien cho
cac truyen thong gia dinh tiJf each thiic ban trang t r i cay
thong Noel den viec chuan h i cac mon an mijfng Le Phuc
sinh. Cac truyen thong ci day ddn gian la cau noi "ngu
ngon, con yeu" vao thdi gian bon tre di ngu, ngu niidng
vao sang thii Bay, tro chdi "danh ICfa hay tiep don" (vao
ngay le Halloween), chon thilc ddn cho biia toi vao ngay
sinh nhat mot thanh vien trong gia dinh, tham cac nghia
trang vao Ngay tvicing niem (Memorial Day)y mot
buoi no bong ngo vao toi Chii nhat. SvL dung vai truyen
tho'ng da c6 ti thdi tre ciia ban va phat trien them vdi
nhiing truyen tho'ng khac ciing cac con. Hoi dong gia
' Ngay le tai Hoa Ky, dien ra vao ngay thii H a l cuoi cung trong thang
Nam hang nam de tudng ni^m cac quan nhan Hoa K y da hi sinh.
51

dinh la ndi thich hdp de dua ra nhQng y tvfSng m6i. Doi
khi dieu nay c6 nghia chung ta phai hoc lam mot viec nao
do mdi me ma chung ta c6 the khong thich lam. Do c6 the
la hoc cau ca, cdm trai, hay di xe dap, hay tham chi chdi
bong chay. Ca gia dinh se rat vui.
Chiing ta se noi gi trong cuoc hop? Hay bat d^u
bang viec hoi tijfng thanh vien (dac biet la bon tre) trong
gia dinh xem chung c6 van de gi can thao luan khong. Neu
tre biet luon c6 cd hoi difa ra y kien trong moi buoi hop,
chung se bit dau suy nghi triidc ve van de dinh trinh bay
va dia ra trong cuoc hop nhil "Con c6 the mang chuot ci
16p cua con ve nha vao cuoi tuan nay khong a?" "Em cijf
vao phong con luc con dang ban." "Chung con c6 the lam
gi v6i quan ao ban de ci didi giudng ha me?". Day la luc
cha me phai dieu hanh cac cuoc tranh luan va khong de
no t r d nen mat kiem soat. Hay giii cho buoi thao luan
diidc suon se. Do la luc giai quyet van de, thiJdng liidng
va thoa thuan. Mot giai phap ddn gian dvfdc tat ca moi
ngiidi tan thanh t h i tot hdn giai phap cao sieu c6 phan
giidng ep ma cha me diia ra hay de mot dia tre Idn hdn
thuyet phuc ca nha. Hay de tre hoc hoi tiif qua t r i n h nay,
diing to ra chuyen quyen trong moi hanh dong. K h i diia
tre noi "dieu do khong cong bang," hay ling nghe chung.
Dieu do c6 nghia diia tre ay thiic s quan tam nhiing c6
dieu gi do chifa hdp ly va can c6 svf dieu chinh. Ciang rat
phu hdp neu trong buoi hop c6 the dua ra mot vai cau hoi
tich c^lc nhxS "Con thich nhat dieu gi vao cuoi tuan vCfa
roi?" de chi ra nhiing thanh cong hoac nhiJng viec tot dep
cua tre. Cha me c6 the de cho tvtng dvia con c6 cd hoi dieu
52
anh mot buoi hop gia dinh, chi dinh mot t h u ky ghi lai
ac chu de difdc thao luan. Cach nay giiip ban xac dinh
ildc mile do tien bo trong buoi hop sau.
Day cung la thdi diem tot de thao luan mci ve cac van
e. Neu CO cd hoi, tre c6 the dua ra nhiJng giai phap rat
dp ly vi chung khong bi rao can cua nhiing suy nghi
yen thong nhil cha me. Hay de nhiing y tiidng den
ot each tvf nhien nhat. Trong cuoc dieu tra cua chung
6i, k h i tre diidc hoi dieu gi se khien chung thvfc hien
hiem v u d l dang hdn, chiing noi r i n g : "Neu biet triidc
lido thdi gian de hoan thanh cong viec t h i chau c6 the
m trong luc ranh roi, nhxl la trong luc t i - v i chieu nhiJng
hildng t r i n h chan ngat chang han." Mot be khac t h i noi:
Se de dang hdn neu moi ngUdi tii lau don sach sau k h i
bay ra". Mot be trai t h i tong ket rang nhieu thCing diing
rac se giiip cong viec cua cau de dang hdn. Bon tre thinh
loang Cling c6 nhiing y tiidng vien vong nhuf c6 may cat
- tU chay hay c6 mot ngiidi giiip viec. Mot phan cua
ling trai nghiem nay giiip bon tre nhan thiic diidc rang
khong phai liic nao chiing ciing c6 moi thijf chiing muoh.
Cac khoan tien tieu vat c6 the diidc sii dung vao thdi
diem nay, mot vai hang muc trong ngan quy dac biet c6
the diidc de cap t6i, hoac mot ky nghi diidc len kehoach.
Muc tieu cua ban c6 the la day cho tre biet r i n g c6 nhieu
each de giai quyet mot van de. Cha me phai nhan thay
dudc nhiing giai phap c6 the c6 chiit khac biet. Phan
thudng la k h i con tre cam thay trong quyet dinh nao do
CO mot phan y kien cua chiing t h i chiing se rat hdp tac.
53

Mot phan quan trong cua hoi dong gia dinh la viec
hop tac xay dUng thdi gian bieu va difa ra nhiem vu cua
cac thanh vien. Hay thao luan ve thdi gian lam viec, cac
cuoc hop, phan cong trong em be, nhutng 16p hoc nhac
hay nang khieu, cac hvLa. tiec sinh nhat, va tat ca nhiing
boat dong khac cua cac thanh vien trong gia dinh. Theo
each nay, moi ngiidi se biet trui6c nhiJng nhiem v u sap
tdi cung nhii khong phai thot len kieu: "O, con can tam
ta banh quy vao liic ba gid chieu." Dufng quen de cap den
viec ai se lam banh cho buoi gap mat, hay k h i nao t h i ban
se di mua qua sinh nhat, c6 the ca viec ai se tra tien cho
mon qua do nQa.
Neu gia dinh ban cung tham gia vao nhieu hoat dong,
hay dang phai danh vat v6i cac lich trinh Ion xon, t h i
mot ban lich t r i n h chung cho gia dinh la can thiet. Ban
lich trinh nay can du rong de viet ten nhiem vu cua tCfng
ngay va se dildc dan ci ndi ma moi thanh vien gia dinh
deu thay diidc - c6 the d bep, canh dien thoai. Cap nhat
lich nay i t nhat mot tuan mot Ian va dien them neu can
thiet. K ^ i c6 thong bao hop phu huynh hay c6 cac biic
anh cua 16p hoc, hay ghi lai len lich. Dieu nay c6 nghia
ban CO the bo di nhiJng td giay thong bao do. K h i c6 giay
mdi dam cii6i, sinh nhat, tiec..., hay dien bang but chi vao
bang. Neu ban c6 du khong gian t h i hay de mot bang t i n
canh bang lich t r i n h de lutu giiJ cac loai giay mdi do cho
t6i k h i sii kien ay ket thuc. Ben canh viec s U dung lich
gia dinh t h i nha Cooper da thiet ke ra mot phUdng phap
54
svi dung biit mau de viet nhiJng cam ket cua ho, vi the cac
thanh vien trong gia dinh chi can liec qua bang neu c6
muc lien quan den minh. M a u miic do dUdc dung de neu
cac hoat dong ciia ca gia dinh, mau xanh luccho bon tre,
mau nau cho me va mau xanh lam cho bo'.
Mot each sap xep khac la de m6i thanh vien c6 mot
cuon so rieng va cap nhat no trong buoi hop mat gia
dinh. Viec nay ton kem hdn mot chut, nhifng trong mot
gia dinh v6i nhiing ban tre da tiJdng doi 16n, dieu nay se
CO hieu qua hdn. ,
Thdi khoa bieu gia dinh se giiip cho ca gia dinh de
dang h i n h dung cac hoat dong cua nam. No giup cac
thanh vien trong nha gop cac hoat dong 16n lai de tranh
svf chong cheo. Nha Monson si dung Thdi khoa bieu gia
dinh de ghi lai cac boat dong van hoa, tham quan bao
tang, vxibn t h i i va cac dip sinh nhat cua cac thanh vien
trong gia dinh. Cac thang se troi qua rat nhanh ma ban
c h i n g kip lam nhijtng gi m i n h muoh. Cac nhiem v u kho
hoac can sd dau ti thdi gian c6 the bi thay doi dot ngot.
Neu ba thanh vien trong gia dinh ban c6 ngay sinh nhat
vao thang Bay t h i dCfng len ke hoach di du lich vao thang
do. Neu thang Nam ban ban ron v6i viec don san va lam
chiJdng t r i n h c( trUdng t h i khong nen hit dau cac Icip hoc
buoi toi hay di nghi. Co the gia dinh ban quyet dinh se
CO mot ngay di chdi hang thang, hay di an toi, xem phim,
hoac tham bao tang. Neu c6 Thdi khoa bieu gia dinh ci
tru:6c mat t h i that de dang them vao nhieu hoat dong
khac, bao gom ca nhiJng sd thich cua cac t h a n h vien
55

trong gia dinh. Lich trinh ca nam (hay nvia nam) c6 the
diidc lap ra vao thang Mot hoac thang Bay, va viec quyet
dinh thdi gian cu the de thiic hien mot hoat dong nao do
nen vao dau moi thang. ( T H O I K H O A B I E U G I A DINH
- hay tham khao lich trinh m i u trang 60). •
THIET LAP CAC Q U Y TAC TRONG GIA DINH
Mot muc dich nuta cua hoi dong gia dinh la de thao luan
cac quy tac va chinh sach. Tai mot trong nhiing buoi hop
gia dinh, nha Anderson quyet dinh viet ra cac quy tic
trong gia dinh dXdi dang mot tuyen bo ve cac quyen. Ho
thiidng diem lai cac quy tac va svfa doi khi can thiet.
Giii mot danh sach cac quy tic ddn gian va mang tinh
tich ciic, nhii "hay de do chdi gon gang" se hieu qua hdn
"duCng vijft do chdi bijfa bai." Nhan manh vao hanh vi dvfdc
mong ddi. Co qua nhieu quy tac se lam giam tinh hieu
qua. Ban c6 the dvfa ra mot loat cac quy tac roi chon
ra nhiing cai quan trong nhat, nhiing hay givL cho danh
sach do chi trong khoang 15 quy tic thoi. Nhieu quy tac
thUdng la bat thanh van; chung chinh la mot phan phong
each song ciia ban. Nhiing tieu chuan bat thanh van nay
doi khi rat dang chu y v6i nhiing ngiidi ho hang, ban be
con den chdi nha ban. Vi du, ho c6 the lay keo ra khoi hop
hay sii dung but viet bang ci trong phong khach. Khi bon
tre nha ban da hieu diidc quy tac, chiing se noi v6i ban
chung rang: " 6 nha td thi bon td khong lam vay dau."
56
Tim kiem va sii dung nhijfng y ttfcing hay tijf nhieu
nguon khac nhau. Vi du, nhiSng ky thuat trong kinh
doanh c6 the dvfdc sii dung ci nha, nhUng diing giong nhut
ngvidi cha trong phim The Sound of Music, ngUdi dieu
hanh ngoi nha cua minh v6i luat le va cd cau cua mot
con tau ma khong them quan tam den ngifdi khac. Mot
ciJfa hang bach hoa se khong the hoat dong tot neu thieu
mot vai he thong quy tic nhX phan cong nhiem vu cho
tijfng nhan vien. Mot so gia dinh cil de moi viec dien ra ti
nhien. Hay biet svf dung cac nguyen tic quan ly va len ke
hoach, nhifng tinh yeu thiidng va sU than mat vkn phu
hdp vdi moi gia dinh.
57

TUY^N B6 V e QUY^N VA TRACH NHlfM •< "
CUA GIAOINH ANDERSON
1. Chung toi deu c6 quyen v6i do chdi, sach va quan ao cCia
minh. Nen ngudi khac can phai hoi tra6c khi madn.
2. Chung toi chiu trach nhiem v6i phong cua minh cung nhii
se hoan thanh hai viec nha moi ngay.
3. IVlpi ngtrdi se cung don dep bQa toi, trCf nhufng djp that dac
biet, se khong ai rdi khoi bep cho t6i khi bep dUdc don
dep sach se.
4. Chung toi chi an trong bep va khu viJc ban an, de bao ve
cac do vat va tham khong bi day thCfc an, nadc trai cay.
5. Chung toi se mac quan ao gon gang va don dep piadng
ngu cua minh trudc bQa sang moi ngay.
6. Chung toi c6 trach nhiem don dep nhQng do dac cua minh
(ao khoac, sach, do chdi...) ra khoi khu vuc chung cua ca
nha.
7. Neu bi muon gid, chung toi se goi ve nha bao tin va giai
thich de ngudi khac trong gia dinh khong lo lang.
8. Chung toi se cu xCf va noi nang that tot vdi nhau va noi tot
ve nhufng thanh vien khac trong gia dinh.
9. Sau khi sQ dung mot do vat nao do, chung toi se de ve
dung ndi quy djnh, ngay ca khi chung toi lay vat do d
sai vj tri.
58
T H O N G N H A T V E N H C T N G T I E U C H U A N T R O N G N H A
Se d l dang hdn cho cha me khi bon tre diidc tham gia vao
viec dufa ra quyet dinh Hen quan den yeu cau giiJ gin nha
cika sach se va chung hieu vi sac can giiip dd cha me. Hay
nh6, con ngUdi quan trong hdn do vat, the nhiJng trat til
cua do vat lai phan anh con ngvfdi. Mot ngoi nha bui ban
se khong tot chut nao, mot ngoi nha Ion xon se khien ban
mat nhieu thdi gian don dep va mot ngoi nha qua sach
se khien ban mat nhieu thdi gian de lau chili. Trong mot
ngoi nha ngan n i p , moi viec that de dang va moi ngvTdi
cam thay ban than tot dep hdn, nhiing ban khong can
phai danh ca ddi de lau don dau. - i ; t
Ndi gia dinh ban song c6 the c6 hang loat cac quy
dinh ve ve sinh nhii vufdn cua ban phai diidc don the nao,
nhiing loai vat nuoi nao ban difdc phep nuoi trong nha,
nuoi bao nhieu con, va nhiJng quy dinh bo' tri cac khu
nha, ngay ca khi do thi bat dong san ay van la cua ban.
L a mot gia dinh, hay dvfa ra va thong nhat cac quy t i c
giG gin sach se cac khu wic chung cua ca gia dinh nhU:
bep, phong khach, phong sinh hoat chung, cau thang va
loi vao. Neu mot ngiidi de phong khach bijfa bon thi se gay
anh hUdng tdi cac thanh vien khac trong gia dinh. Hay
thong nhat mot bo tieu chuan trong gia dinh. Mot so tieu
chuan can phai quyet dinh dtia tren muc dich va tinh ling
dung cua cac phong khac nhau. Ban c6 the quyet dinh
mot vai phong de trifng bay, de tu hop, mot so phong yen
tinh danh cho viec nghien cijfu, hoc tap va mot vai phong

<
3
CO
<
•O
-D
X
o
X
i
Ti
i
>
1
n
1
n
n
i ^
1 1|
1
1
f i
1
1 1
t
111 11
de lam viec. dung phong dung v6i muc dich thiet ke se
giup cho viec sii dung cong nang cua cac phong do hieu
qua va viec lau don cung d§ dang, thuan tien. : .
Tien si Harris Clemes va Chuyen gia giao due Reynold
Bean, cac tac gia cua cuoh sach How to teach children
resposibility, da noi: "Hoc each lam viec nha theo tttog
bifdc mot se giup tre em ap dung nhi3ng nguyen tic tUdng
ti trong cong viec va vui chdi." Ho cung cho rang: "Tre
hoc diide each giii moi thiif ngan nap la ket qua tiX viec
chung CO kinh nghiem trong sip xep. Hdn niia, lam viec
nha giup tre em hoc dxiOc each giai quyet sil that vong va
md ho. Tre em lam viec nha thufdng xuyen se giai quyet
van de tot hdn." ' ' • "•
Khi phan cong viec nha, hay noi ro ban muoh viec
nha difdc lam the nao. Nhiing chufdng tiep theo thao
luan each day con tre lam viec, cho chiing biet chinh xac
ban mong ddi dieu gi d chung va giao nhiem vu cung v6i
bang phan cong cong viec, roi theo doi bang do. DCrng
hieu y chiing toi dang noi v6i ban la khien bon tre lam
tat ci moi viec, tat ca thdi gian nhe. That khong cong
bang khi bat bon tre lam moi viec nha ciing tiidng tU
nhif mong ddi cha me phai lam het moi viec nha vay.
DUY TRI CAC CUOC TRAO DOI CA NHAN '
Mac du nhieu van de dildc ban thao d hoi dong gia dinh
nhiJng CO mot vai van de nen dufdc giai quyet mot each
rieng tvf. Mot so' cha me thi dUa tre di dau do, c6 the la
61

t6i phong lam viec cua m i n h mot thang mot Ian de cCing
nhau thao luan cac van de, diia ra cac muc tieu va noi ve
cam nhan. Mot so' cha me khac t h i than mat hdn, c6 the
hai cha con cung thao luan ve van de nao do k h i lai xe di
chdi, hay di an kem vcii con hoac hoi mot so'cau hoi quan
trong roi l i n g nghe con. Mot so cha me thiidng danh mot
vai phut noi chuyen v6i con trv(6c k h i di ngu. Viec dat cau
hoi "Dieu vui nhat vdi con horn nay l a gi?" hoac "Con da
lam gi giup ai do?" se giiip tre c6 mot cai n h i n tich clc va
phat trien moi quan he gan gui giu!a cha me v6i con cai.
Bon tre noi "chung con muoh diidc do'i xvL cong bang."
Dieu do c6 the la nen doi xxi cong bang v6i con cai, nhUng
khong phai la do'i xi giohg nhau v6i cac con. Moi dijfa
tre mot khac, ngay ca k h i chung sinh doi. Hay c6' g^ng
va tao mot vai sU do'i xxi khac nhau ve do tuoi hoac sd
thich. V i du, khoan tien tieu vat c6 the se tang len theo
do tuoi. Thdi gian di ngu nen bo'tri sao cho tre nho di ngii
triidc tre Idn hdn chitog 15 phut. Doi xvL rieng biet theo
do tuoi CO the giup tre cam thay minh quan trong va c6
ca t i n h rieng. Cung nhii vay, k h i quan sat sii khac biet
cua chung d phong each hoc tap, n h u cau, nang khieu va
tham vong c6 the giup ban nhan ra sU khac biet giiia cac
con cua minh. Moi dxia tre deu muoh cam thay v i t r i dac
biet cua chiing trong gia dinh. , , ,
" i : :••.. ; . ' . ;•.; ; ' v . .. „. . . . , . .i
62
T A O R A T H A T T U " T H O N G Q U A r
C A C C O N G VIEC T H L T O N G N G A Y ; , - =
Ket qua nUa cua hoi dong gia dinh chinh la cam giac
vflng chai. Viec hieu ro cac quy tSc va quyen cd ban cung
v6i cac muc tieu chung chinh la nhiJng yeu to' quan trong
cua sii viJng chai, cac ye'u to' nay mang lai sii doan ket
trong gia dinh. M o t phan khac cua sii viJng chai chinh la
trat tii. Mot lich t r i n h hang ngay khong can thiet phai
chat che nhU mot 16 t r i n h xe buyt, nhiing can phai c6 mot
trat t i i nhat dinh de tao ra nhip do phu hdp cho ca cac
boat dong khac trong gia dinh. Mot lich t r i n h gia dinh
^dn gian tao ra mot cam giac an toan va giup thiet lap
quy dinh bang each dat ra thdi gian cho cac cong viec
nhif mac quan ao, an uohg, vui chdi, rxia bat dia, lam
bai tap ve nha... Gia dinh nha Thompson gom sau ngiidi,
suf quan tam va boi dUdng t a i nang cho bon tre diJdc
iu tien hang dau. Chiing diidc hoc mua, tham gia cau
lac bo kich, chdi bong da, bong ro, tham gia Huf6ng dao
sinh... Ong Thompson lam nghe buon ban, gid lam viec
khong co' dinh va thiidng phai lam viec vao cac budi toi.
Ba Thompson don het tam siic vao cham soc gia dinh va
hi cang thang qua miic v i cong viec nha. Cac nha t a m ly
hoe noi r i n g dieu dau tien gia dinh nay can lam la dat ra
thdi gian cho buta toi, trong vong mot tieng dong ho (nhii
trong khoang tu: 5h30 den 6h30). Ngay ca k h i ne'u ngiidi
cha khong c6 mat d nha, t h i bon tre va me can lay do lam
moc de bon tre t i i to chute cac boat dong. Nha Thompson
63

diidc khuyen nen thu xep moi viec de c6 thdi gian an toi
v6i nhau. Nha ho qua chu trong vao viec tham gia cac
hoat dong phat trien tai nang, sci thich den noi khong c6
thdi gian cho cac hoat dong hang ngay va ho dang mat di
sdi day hen ket giuta cac thanh vien.
Chung ta deu ne tranh cong viec neu c6 the va mot
trong nhiing each ne tranh cong viec nha la lap day cuoc
song v6i cac hoat dong khac. Ch4ng c6 ai lam ho ban
nhiing cong viec hang ngay, khien ban kho c6 the lam
dildc viec gi khac. Vay thi ve ly thuyet phai day cho tre
biet each xtf ly cac cong viec cd ban diidc hieu qua de
chung C O mot nen tang vQng chac xay dvLng nhiJng thii
khac. Nha Thompson thay rang mot 16 trinh ddn gian v6i
bQa sang va buta toi vao thdi gian nhat dinh la mot bien
phap rat tot giup giam ap lic cho ngifdi me va van c6 thdi
gian cho cac hoat dong khac.
Nen dat ra thdi gian cu the cho cac hoat dong trong
16 trinh hang ngay cua ca gia dinh. Vi du, khi ban mu6n
cac con don giiidng vao buoi sang sau khi ngu day va bqn
tre deu da thay do, sau do ban se kh6ng phai ban tarn ve
nhiJng viec do suo't ca ngay niia. Ban se rat ngac nhien
ve so' ngifdi tham chi khong danh rang hang ngay. Khi
nao thi di ngu? Khi nao thi an sang? Cau tra Idi cua ban
CO the la hvLa sang thiidng vao luc bay gid, nhiing khong
qua chin gid vao ngay th Bay. Co the nhiing ngay thii
Bay cua ban diidc len ke hoach cho cac di an, cac cong
viec lam them va vui chdi, ngay Chu nhat se la ngay nghi
cua ban. Do la nhiing viec khcii dau cho lich trinh hang
ngay cho ca gia dinh. No khien moi thii trci nen d6 dang
de "tao lap" mot thoi quen mdi. That d i dang noi: "Gid
tap piano cua con se ttf 7h den 7h30, ngay sau biia sang"
khi moi ngiidi diing biia sang vao mot gid c6' dinh moi
ngay. Neu khong thi ngay nao ciing phai "tim" mot gid
mdi va kh6ng c6' dinh cho viec tap dan. Cling nen c6 lich
trinh cho nhiing ky nghi cu6i tuan, mac du c6 the c6 chut
thay doi, c6 tinh den cac hoat dong khac nhii don dep
giiidng ngii va cac hoat dong don dep hang ngay khac.
Giii cho lich trinh linh boat nhiing van dam bao cac hoat
66

dong cd ban thiidng ngay. Mot thoi quen ddn gian cung
gio'ng nhii pha bot lam thach v6i nidc: sau khi dUOc dinh
hinh, chung se giii cho hon hdp do c6 hinh dang c6' dinh
ma khong de bi tan chay.
Ban muoh cac con minh phai doc lap va lam them
mot vai viec nha thi ban phai c6 dvfdc sU hdp tac cua
chung. Neu khong, hay cung lam viec nhu mot gia dinh
va tach rieng tiing diia ra de dat muc tieu rieng ciing
nhif thao luan cac quy dinh. Hay thu hut tre tham gia
vao viec thiet lap cac quy dinh va chinh sach trong gia
dinh thong qua "hop hoi dong". Mot ly do khac cua viec
lap hoi dong gia dinh chinh la thoa man nhu cau diJdc
ling nghe, dUdc tham du, dUdc hoi dap va dUdc cam thay
y tUdng cua minh c6 gia tri. Tham gia hoi dong gia dinh
la mot kinh nghiem quy bau; no c6 the giup chuan hi tot
de con ban hoc tap va lam viec hieu qua hdn. No la mot
phudng tien de thiic day moi thii. Mot hoi dong hinh thiic
thi chang c6 tac dung gi ca. Hay de hoi dong gia dinh ban
boat dong thuc su! ^ >
66
C H U t i N G 4
Bang phan cong cong viec
Bang phan cong vita thu vi vita thiet thxic. Tii viec
khao sat cong viec cua tre, chung toi thay rSng da phan
cha me chi noi v6i tre cac cong viec ma chiing can lam.
Dieu nay se khien cha me ci trong vi the ra lenh va tre d
vi the 7am theo. Neu cha me khong noi, chiing se khong
lam. Bang phan cong viec nha la mot phUdng tien rat
tuyet vdi de cha me khong can phai noi, hay bien bang
nay thanh mot cong cu dieu hanh die lUc, loai bo nhutng
cam xiic tieu ciJc, tang cildng sU doc lap va trach nhiem.
Ldi the Icin nhat ciia cac bang phan cong nay chinh la
chiing chi ra viec gi can hoan thanh. Dieu quan trong la
67

N H Q N G LOI I'CH C U A B A N G PHAN C O N G C O N G V I ^ C
• Co the them vao nhieu loai cong viec khac nhau va c6
su dan deu nhQng cong viec buon te khac.
• Tao cam giac cong bang bang each cho tre biet trade
ve cong viec can lam.
• Giup tao ra trat tu bdi bang dua ra ky vgng tat ca bpn
tre lam viec nha hang ngay vdi tu each la thanh vien
trong gia dinh.
• Giup luan chuyen cac cong viec cho moi tre, de chung
CO the phat trien nhieu ky nang khac nhau hon la chi
biet don ban an hay do rac.
• Co the tao ra nhCfng thanh qua ngay lap tifc cho nhufng
cong viec da hoan thanh (cam giac khi hoan thanh
cong viec).
• Lam giam sa ganh ty cua bon tre vi chung hieu ai cung
tdi lacrt lam cac cong viec ma chung tang phai lam.
thiet lap mot nen tang tot triidc khi tuyen bo': "Da den
gid lam viec." *•
Phan Idn viec khien bon tre lam viec nha thanh cong
chinh la dtfa tren nen tang: dat ra muc tieu va cac quy
dinh trong gia dinh, hiidng dan cac ky thuat lam viec
nha, phan cong cong viec theo bang. Tat ca cac yeu to'
nay tang kha nang khien tre lam viec nha. Sau khi bang
phan cong dvfdc hoan thanh, cha me can day cho tre each
^ 68
thiic hien mot cong viec, se diJdc giai thich ci Chifdng 5
(trang 103).
Trong ehufdng nay, chiing toi se difa ra 24 m i u bang
de ban lUa chon. 24 bang nay diTdc chia lam ba loai. Loai
d^u tien la Bang Nhiem vu, dat ra mot lich trinh on dinh
va cho tre biet trUdc chi tiet cong viec chung can lam.
Loai ihii hai. Bang Vui chdi va ThxL thach, dUdc si dung
de giai quyet nhiJng phan nan kieu "viec nha that chan
ngat." Bang thuf ba. Bang Tien bo, dxXa ra nhieu y tUcing
hdn de theo doi viec hoan thanh cong viec hang ngay va
de khen thiicfng xiing dang mot viec. Hay sv( dung nhiing
y tiidng nay hoac tao ra cac bang theo each rieng cua
ban. Ban dau, viec hifdng dan con tre lam viec c6 the
khien ban mat nhieu thdi gian hdn la viec ban ti lam,
nhUng sau do, ban se c6 nhieu thdi gian hdn. Dieu do rat
dang de no luc.
Bang phan cong giup tao ra sii kien dinh. Nhieu
sach noi r&ng "Hay kien dinh, kien dinh, kien dinh."
Lam sao ma toi c6 the day con toi kien dinh khi chinh
toi con khong kien dinh? Lieu c6 phai ban hieu kien dinh
nghia la mot lich trinh hang ngay, lam nhiJng viec hang
ngay giong nhau - moi ngiJdi deu don givfdng hang ngay,
deu lam cac viec vat hang ngay, deu thu don do cua minh
hang ngay, va cha me thi kiem tra phong ngu cua bon tre
hang ngay trUdc khi chung tdi triidng? Hau het chung ta
deu cam thay that bai vi chung ta khong kien dinh theo
each do. Mat khac, tat ca chung ta deu biet rang cha me
69

cua nhCng diia tre thanh cong, doc lap va c6 trach nhiem
ay cung khong lam tat ca nhiing viec do. Kien dinh la
biet dieu gi difdc trong ddi, biet cong viec ay la gi, biet
ring phan thu(6ng se difdc trao neu nhu da hila, biet diiOc
nhiing lUa chon sai lam se dan t6i hau qua tiidng vlng.
Do chinh la kien dinh trong nguyen tkc. Bang phan cong
giup ban thiet lap quy dinh nay. Tuy the, thinh thoang
chiing ta thudng bo'i roi giuta sU kien dinh vdi sU deu dan,
ma thvfc chat khong phai vay. Kien dinh khong phai la
mot lich trinh dung den tvfng phut. Kien dinh khong
phai la don gon het moi thii vao phut ma ban bvf6c vao
can nha. Day la sii hoan hao. Neu chung ta dinh lam
dieu tUdng tU theo each tifdng t^i moi ngay, chung ta se
rat tri tre va khong thay vui ve gi. ,
Nen tang cua svf kien dinh dvfdc xay diing bang viec
dam bao dap ling nhiing nhu cau thiet yeii ve thiic an, ^
quan ao va si am ap. Hay dam bao ban cung cap nhiing
thii do. Khong the nao kien dinh trong moi chi tiet, nhiing
ban CO the kien dinh v6i nhving nguyen tac cd ban. Cam
giac cua sii doan ket, cong bang, hdp tac, cam thong,
cong nhan, tinh yeu thiidng se mang lai sii on dinh va an
toan cho con tre. Bon tre nhan diidc sU dam bao tii viec
hieu ro gia dinh va cac quy dinh trong nha, biet nhiing
mong ddi cua cha me (cac chu de nay da diidc de cap b ba
chiidng dau).
Kien dinh se diidc cung co'bing noi quy. Phan con lai
cua cuoh sach nay se de cap chu yeu den sii kien dinh c6
70
diidc thong qua noi quy, nhiing van c6 sU vui ve, thoai
mai. Diia tre muoh biet cha me va nhiing ngiidi xung
quanh mong ddi dieu gi (d chiing). Kien dinh la mot tai
san quy gia. Mac du cong viec khong bao gid quan trong
hdn mot diia tre, nhiing can phai c6 mot noi quy cd ban
- no tao ra mot nhip do, mot ndi lam viec c6 dinh va loai
bo sii hon loan. Vai viec cd ban khong the bo qua nhii
danh rang va an uo'ng. Bcfi vi chiing ta an, nen chiing ta
can phai nau an va riia bat. Hay kien dinh trong nguyen
tac, v6i tinh yeu thutdng va sii hieu biet, c6 nghia la ban
CO the linh dong vdi qua trinh (thiic hien). Chiing ta hieu
rSng con ngUdi quan trong hdn do vat, vi do vat va nhiing
lich trinh doi khi can thay doi de phii hdp vdi con ngiidi,
nen ban c6 the thay doi each thiic va phiidng tien thiic
hien cong viec. Vi du c6 mot so' giai doan se tot hdn neu
Cling nhau riia bat nhiing trong khoang thdi gian khac
thi cong viec do can diidc giao cho mot ca nhan. Co the
mot ai do c6 ly do diidc mien rUa bat. Nguyen tac van nhii
vay - bat dia phai diidc riia, nhiing each thiic thiic hien c6
the diidc thay doi. Thay doi phiidng phap c6 the giiip loai
bo sii liidi bieng trong viec rika chen bat.
Chiing ta ciing c6 the thay doi qua trinh thiic hien
cong viec. Theo Robert L. DeBruyn, sii dung nhieu
phiidng phap khong lam mat sii kien dinh, no thiic sii
khong he tac dong gi tdi trat t i i ca. Sii tiicing tUdng, sii
thay doi va tinh da dang la nhiing yeu to giiip "tang siic
hap dan cho viec hoc". Sii chan ngan c6 the ngau nhien
71

tr^ thanh mot trang thai trong gia dinh khi ban kien
quyet giQ qua nhieu lich trinh. Su tri tre se xay ra neu
chung ta chi svi dung mot each de thUc hien mot cong
viec nao do. Vi du, neu muc tieu cua ban la de con tre hoc
each cham s6c phong ngu cua chung, thi muc tieu can
phai giii nguyen, nhiing phUdng phap, each thiic kiem
tra va ea phan thildng c6 the thay doi qua cac nam.
Kien dinh khong c6 nghia la mot giiidng ngu can phai
vUdt qua 50 diem kiem tra moi ngay. Hay de cho tre c6
sii hieu biet tUdng ti. Kien dinh doi v6i viec don phong
ngu CO the la "Phong ngu cua eon phai thiidng xuyen gon
gang, ngan nfip, dudc don sach se vao dip euoi tuan hoac
it nhat mot thang mot Ian." Mat khac, se la mot thoi
quen tai hai neu nhvf Id di nhufng viec can thiet nhat nhi
chai dau va thu don hang ngay. Hinh anh ca nhan cua
mot ngiidi phan anh moi triidng xung quanh ngifdi do.
Ngay ea nhiJng cong viec nho hang ngay, dUde phan cong
va khen ngdi bing cac bang phan cong se giup duy tri sU
can hkng giuta hoan hao va Ion xon.
Khi con chung ta Idn hdn, ban se muo'n can doi cac
viec vat trong nha, thay doi nhQng yeu cau cua ban doi
vdi eon tre va luon tinh tdi chung trong viec dUa ra cac
quyet dinh cua minh. Du each thiic ban chon cho eon cua
minh la gi thi ciing can phai hoa hdp v6i each cua ban,
cho du la nguyen tac hay thif gian.
72
B A N G N H I E M V U
Cac bang doc. Nha Mc Cullough da sii dung mot bang
phan cong doe ddn gian trong 10 nam qua de phan cong
nhiem vu cho cac con. Bon tre thich loai bang nay, vi
chung biet tra6c chinh xac thdi gian va cac cong viec
chiing phai hoan thanh, dae biet vao giai doan Mua He
(mua cua tre tii 5 tdi 12 tuoi), chung da thvfc hien cac
cong viec do thanh thuc va c6 the tan hvfcing thdi gian
ranh vi lam viec hieu qua.
Bang phan cong nhiem vu c6 hai hang doe v6i cac 6
nho; hang thii nhat ling v6i buoi sang va hang thii hai
ling v6i buoi toi. Vao moi sang thii Hai, cac cong viec
nay lai dUdc ddi ngUdi. TrUdc khi phan cong. Bonis se
nhin quanh cac khu vile trong nha can cham nom hang
ngay va quyet dinh viec gi ma bon tre c6 the hoan thanh
trong khoang 10 phut ma khong can den sU hxidng dan
cua ngifdi 16n. NhU vay, viec lau don khu vic chung cua
ea nha se can it sl h6 trd nhat. Cong viec buoi toi thi se
tap trung vao chuan bi biia toi va moi ngiidi deu san long
giiip lau don ban sau khi an.
Dii moi diia tre deu eo cd hoi thiic hien cac cong viec
khac nhau, sijt ky vong cua cha me can phai thay doi tuy
theo do tuoi, sao cho cac yeu cau trong kha nang cua diia
tre. V i du: khi diia tre 5 tuoi co phong t^m, no chi c6 the
cha xat va co riia bon rvLa mat, rij tam tham ehiii chan
va don dep liidc, ban chai danh rang. Mot diia tre 15 tuoi
don dep nha tSm, cu the bao gom co bon tam, bon cau,
san nha tam...
73

Phong
sinh hoat chung
Don ban an
Phong khachach I
Dpn sach
may rCra bat
Phong tSm
Lau cau thang
hoSc d o rar 1 .
.1.! <i^:-:^
. / ' A , !,,"'/! 2?iji3 :.u:))) SJ{J-1 H.iffjj
'" Co lich trinh deu dan hang ngay cho cong viec cu the,
chiing ta thUc sU muon tre hoan thanh tot cac cong viec
difdc giao. Doi khi do chi la mot cong viec don dep nhe
nhang, nhiing thinh thoang do c6 the la mot cuoc tong ve
sinh. Khi bon tre deu tdi triJdng, nhiJng viec vat nay phai
difdc lam vao m6i buoi sang trUdc khi di hoc. Vao miia
74
he, chiing c6 the dUdc thiic hien trade lOh sang va 5h
moi chieu. Tuy nhien, vi nhiJng duta tre nha McCullough
dang d do tuoi gan tdi giai doan Miia Thu (tuf 13 den 18
tuoi) va se di hoc sdm tii liic 5h45 moi sang, nen nhiing
yeu cau trufdc gid di hoc se dufdc thay doi va cong viec se
dutdc thiic hien trifdc gid an tdi moi ngay. Sang thii Bay
hang tuan, chiing danh 2 tieng de don phong ngu cua
minh va cac phong difdc phan cong khac, de danh cac
ngay trong tu^n tap trung lam bai tap ve nha. Viec dieu
chinh cong viec nha cho bon tre, thay doi nhiing yeu cau
va tinh tdi viec de bon tre tham gia nhieu hdn vao viec
diia ra cac quyet dinh khi chiing Idn hdn rat quan trong.
Bang cong viec xoay vong. Co rat nhieu kha nang
de cac bang phan cong phu hdp vdi hoan canh cua moi gia
dinh. Vdi gia dinh c6 mot hoac hai con, ma bon tre gan
tuoi nhau, thi mot bang phan cong xoay vong se la tot
nhat. Bang nay se luan phien va diia ra nhieu loai cong
viec khac nhau. De dieu chinh bang cho phu hdp vdi lildng
cong viec va so' "cong nhan", tao ra so' phan banh chia phu
hdp tren bang (trang 76). Hai vong, mot vong nhd hdn
vong kia, dvfdc cat tu: giay cijfng. SvL dung dinh gim gin d
giCta sao cho hai vong tron c6 the xoay diidc rieng re. Dan
bang nay vao ndi de thay nhii trong bep. ,
75

76
Cam cd tren mot chiec coc. Vi c6 nhQng viec khong
can thiet phai lam hang ngay nen ban c6 the phan viec
theo yeu cau cong viec. Cong viec do c6 the difOc viet tren
tarn the 7 x 12 cm va bo vao khe cua hop diing giay phan
cong cong viec cua bon tre moi sang, hay nhiing chiec
cd nho difdc lam tu: que kem c6 the diJdc cSm vao nhiing
chiec coc de diia ra cong viec can thUc hien hang ngay.
Mot trong nhQng yeu diem cua each lam nay la bon tre
CO the khong lam cho t6i khi cha me dat tam the hay cam
cd vao vi tri quy dinh. i
Ke hoach san nha. Co mot each kha thi de phan cong
viec lau don san nha la ve mot ban ke hoach san cua nha
ban, hoac la tren vai (trong trifdng hdp ban c6 the dong
khung no), hoac tren giay, de ban c6 the dan len tu lanh.
Hay dan hvLc anh cua tre vao phong ma tre se ehiu trach
nhiem lau don. Kieu nay se khong hiiu dung v6i cac cong
viec nhil do rac hay hong kho ehen bat, nhifng c6 the ap
dung v6i cac cong viec phan cong theo khu viJc. (Cha va
me cung eo the c6 ten trong nhiJng cong viec nay.)
77

Bang phan cong viec hang ngay. Mot ngiidi cha
ddn than, cha cua ba diia tre, da lam mot chong cac bang
phan cong ttfng ngay tai mot quay pho-to. Moi toi anh
va cac con lai dien vao bang cong viec va ngay hom sau
dan chung len tu lanh. Ly do anh thay doi cong viec hang
ngay cho cac con la de sap xep cong viec phii hdp vcii khoi
lifdng bai tap rat 16n d trifdng va cac boat dong khac ciia
bon tre. Ben canh do, khong phai viec nao cung can lam
hang ngay. NhQng bang nay cho phep c6 cac tinh nguyen
vien va bao gom ca anh nfla. NhiJng bang nhif vay c6 the
dvfdc thao luan va phan cong cho ca tuan tai buoi hop hoi
dong gia dinh.
Bang phan cong theo thang. Khi difdc hoi gia dinh
em CO sv( dung ban phan cong khong, mot be trai da viet:
"Chung em diidc phan cong riia bat theo lich. Em va cac
anh se lam viec do ba ngay mot Ian." Mot em gai thi viet:
"Chi gai em va em tranh cai ve viec tdi liidt ai se cho cho
an, vi the chung em svL dung lich va viet chQ cai dau tien
cua moi dia vao 6 trong de biet la t6i liidt ai." V6i phiJdng
phap nay, ban viet chii cai dau tien cua dijta tre vao 6 cua
td lich, dien het ca thang. Khi chung hoan thanh mot
cong viec, chung c6 the dung but gach cheo cong viec do.
Neu CO s thoa thuan doi trao cong viec, cung cin ghi vao
lich de tranh hieu nham cho ngay hom sau. Neu cac boat
dong va lich hen cung dUdc ghi tren lich thi cha me dieu
phoi cong viec cho phu hdp.
78
B A N G P H A N C O N G T H E O N G A Y
Ngay trong tuan
Bura sang
Nau an
Dpn ban an
RCra chen b a t _
Bura trLfa
Nau an Stephanie
Don ban an He^^li^f '^'^ • >'^'
Raa chen bat__
Bura toi
Nau an
Dpn ban Sn _ JOMl
RLfa Chen bat..,, Stephatile
Don phong
Phong tarn tang tren . He^ket
Phong t^nn tang dudi
Phong khach
Cac cong viec khac
Dpn nnay riia hat "He^li
06 rac
7 9

B a n g p h a n cong theo tuan. Lap mot bang phan
cong cho ca gia dinh trong tuan. Bang phan cong theo
tuan nay c6 ba muc: ngay, ten tre va cong viec diidc phan
cong. Loai bang nay c6 the dudc thiet ke theo nhieu each
khae nhau, nhing no can phai c6 he thong cd ban tuldng
tvf, vdi mot trong ba muc nam d cot doc tren cung, muc
tiep theo nkm doc d ben canh va mue thti ba nlim trong
cac 6 trong d giufa bang (bang 1 trang 81). Bang nay c6
the dUdc viet tren tarn bang 16n, dxxac phu bSng nhiing
tam giay dan va dudc viet bang but da c6 the x6a du:dc.
Mot ba me phai di lam ca ngay cung c6 the dan thilc
ddn vao 6 cong viec hang ngay cua bang phan cong, v i c6
hy vong nhufng diia con Idn hdn se nau xong biia to'i luc
CO ve nha. Quyet dinh lam biJa to! sdm, dae biet la doi vdi
cae ong bo'ba me di lam, se giam b6t rat nhieu ap lue cho
eha me sau gid lam. Neu biia to'i da du:dc len ke hoach,
cac thanh vien khae se de dang trd giup hdn.
Mot cap vd chong khae, tham ehi la ehi eo mot diia con,
viet ra lich lam viec nha eiia eo eon gai 15 tuoi n h u sau:
ThLt Hai ThCf Ba ThLfTu ThO Nam Thif Sau
Mary Hut bui Don
phong tam
Don
phong bep
Don
phong ngu
Lam sach
san phong
giat
Kathie Liden c6 mot y tiicing ve viec dung cac moc
de tao mot bang phan cong lau dai bang each gan rat
nhieu loai cong viec len mot bang. Do de gan c6 the la
80
^ifWiitfUfi'iii "VT rMt Ti
•NGAY-
Tha
hai
Thu
ba
Thu
tu
Thu
nam
Thu
sau
LUKE
Nau
an
Don
phong
tSm
Hut
bgi
Nau
an
Don
phong
tam
CHRIS
Hut
bui
N a u l
an
Don
phong
t5m
Hut
bgi
Nau
an
SUMMER
Don
phong
tam
Hut
bgi
Nau
an
Don
phong
tam
Don
phong
tam
TEN C O N G VIEC
N G A Y -
Thu
hai
Thu
ba
Tha
tu
Thu
nam
Thu
sau
Nau an toi LUKE CHRIS SUM LUKE CHRIS
Hut bui CHRIS SUM LUKE CHRIS SUM
Don phong
tinn
SUM LUKE CHRIS SUM LUKE
-TEN-
<-TEN CONG VIEC-
2
..<
z
><
^<
Z
3
CD
1—
O
X
O
z
oX
Q-
Z
8
LUKE w s T-F
CHRIS T F w-s
SUMMER T-F
- N G A Y -
81

JULIE v: JB HEATHER
BUOl SANG
CONG VIEC THEM
82
nhQng chiec the chia khoa h i n h tron, mieng go vuong
hay cac h i n h khac bang bia ciing. Cac hinh dang c6 the
dai dien cho mot boat dong vfa thich ciia ca nha (nhu
hinh qua bong cho gia dinh chdi bong da), anh mot con
vat nuoi hoac hinh mot vat may m&n. Cac cong viec dxigc
viet len cac hinh va dUdc skp dat nhif da phan cong. Bang
nay c6 mot nhiidc diem la mot diia tre c6 the bi mat trao
doi cong viec ma no khong thich cho mot diia khac. Do
vay can thiet lap quy t^c de phong trMdc.
B a n tay trd giup. Tao ra mot bang ciia rieng ban c6
ten goi la Ban tay giiip dd me bang viec cit mot hinh ban
tay bang go hoac bang bia ciing, hoac dung lai mot doi
gang tay cii, hay khau h i n h mot ban tay tu: mot manh
vai hoa. Ban tay va cac ngon tay c6 the diidc tao hinh ttf
chiec bit tat cii. Dat cac moc vao dif6i moi loai cong viec.
K h i cong viec hoan tat, c6 the thao cac mieng danh dau
ra va treo len cac ngon tay.
83

NHTJTNG PHirONG PHAP VUI VE VA CO TINH THU"
THtTTHACH
Nhufng ban phan cong t i n h cof. Vao thii Bay, gia dinh
nha Troxell viet cac viec can lam vao nhiing manh giay
nho va bo vao mot cai binh, sau do moi thanh vien (ke ca
Cha va Me) se nhat lay manh giay ghi cong viec can lam.
Ho lam viec het siLc vao sang ihvL Bay, de danh buoi chieu
cho vui chdi va cac dvf dinh ca nhan.
Y tvfcing nay c6 the ap dung diidc cho cac cong viec
trong mot ngay hoac ca tuan. Bat ky thii gi cung c6 the
sii dung de to chile hoc tham: mot chiec mu, mot qua hi
ngo bang nhUa, hay mot cai ro. Ban c6 the danh so cong
viec va lam giohg nhif tro xuc x&c de xem minh lam viec
nao, hay chi can rut ti tay ngvfdi khac nhu: rut cac tarn
the. Nhiing tro chdi nay cung kich thich thai do lam viec
tich cic.
84
Lifa chon cong viec. De tan thudng hay khuyen
khich tre, hay de tre tu" chon cong viec. Mot sang thii
Bay, Sue Monson bat ngd nhan difdc tin nha sSp c6 khach
nen c6 se phai giai quyet tat ca moi viec. Co goi hai dijfa
con 16n va giai thich rang nhQng cong viec can lam d
nha se ton nam tieng dong ho. Khong ai c6 du chvTng ay
thdi gian trong ngay hom do, nhvfng neu ho cung lam
viec trong khoang mot tieng rildi thi moi viec se xong
xuoi tril6c khi chu Darolg va di Kathy t6i. "Day la danh
sach nhiing viec can lam. Moi diia hay la chon nhutng
viec trong danh sach nay. Eric c6 the chon trufdc, roi tdi
Melea, tdi me va quay lai v6i Eric." Cac thanh vien trong
gia dinh cung chia se cong viec se khien moi thvL de dang
va nhanh gon hdn. Chia nho nhiing cong viec nay thanh
nhiing dq an keo dai chijfng 5-10-15 phut khien chung c6
ve nhxi de dat dudc va mang lai ngay ket qua. Mot cap
vd chong khac ciing sit dung y tvfdng tUdng tq, nhung de
cong viec vao nhijEng tam the 7x12 cm de moi diia chon
mot tam nho, va khi t6i liidt cha thi da het cac tam the,
vi the cha c6 the lam giam sat. Danh sach khan cap cua
Monson de chon nhxi sau:
Danh sach. Tre con thich c6 mot danh sach nhiing
viec can lam cho ca ngay, dac biet la ngay khong phai di
hoc, khi chung khong phai nhanh nhanh chong chong de
khoi mugn. Chung cam thay thoai mai khi gach di tuing
muc da hoan thanh, nhUng phan thiidng 16n nhat chinh
la biet r^ng khi danh sach do diidc hoan thanh, chung se
diidc chdi ca ngay. Nhiing diia nho hdn se cam thay minh
85

; D A N H S A C H N G A Y B A N R O N ,
Thdigian
dukien Cong viec can lam Ngudi thiJc hi$n
30 phut; Cat c6 d vudn truf6c
30 phut: Cat c6 d vudn sau
15 phut: Don hanh lang
10 phut: Don san trong va cau thang .
10 phut: Phun nude sach san trong va cau thang
15 phut: Hilt bui cau thang tang ham
30 phut: Nau h(Ja true va bQa toi
10 phut: Dpnsannhabep
20 phut: Lau san bep .
30 phut: Lam banh .
15 phut: Hut bui phong khach va hanh lang
10 phut: Lau bui phong khach ^
5 phut: Co nha ve sinh
5 phut: Don san phong tam .
10 phut: Lau san nha tam bang khan am • -r!*- - •
va lau do go bang khan kho
10 phut; Ru tat ca cac tham d cau thang
15 phut; Thay khan trai giudng
6 phong ngu cho khach
10 phut: Hilt bui phong ngu ciia khach
10 phiit; Lau bui cac do 6 phong ngu ciia khach
20 phiit: Cat hoa va cam hoa
8 6
D A N H S A C H V I E C C A N L A M C O A M A T T
ROA M A T . JR Q A T A Y
D A N H R A N G ^ ^ C H A I D A U
T H A Y Q U A N A O CLCk
D O N G I U O N G N G O ^2ZII
N H A T D O C H O I
C O B6N ROA M A T
N H A T G O N 2 0
C A N H C A Y
6 V U O N
da tien bo khi hoan thanh viec nho nhat, cd ban nhat nhxl
la danh rang hay chai dau. Mot khi thoi quen cham soc
ban than cd ban nay da diidc hinh thanh, thi khong can
neu nhflng chi tiet nay trong danh sach cong viec nuta.
Hdp dong. Mot hdp dong tren giay v6i tre la sU thoa
thuan hai chieu hdn la sU chi bao ttf mot phia. Neu do la y
txidng cua cha me thi ciing tot thoi, nhUng se tot hdn neu
87

dvia con cung dong y. Thanh qua cua viec thUc hien cong
viec diing han va hau qua cua viec khong hoan thanh
dung han cung c6 the diidc neu ra trong thoa thuan. Hdp
dong nay c6 the ap dung cho cong viec mot Ian, nhiJ don
ga-ra, hay cho nhQng cong viec thudng xuyen hdn, nhii la
don ban an dung gid trong vong mot tuan. Phan thvtcing
CO the la tien tieu vat, thdi gian di chdi dac biet v6i cha
me, hoac mot thoa thuan cong viec nao do khac. Hay de
tri tiJcing tildng cua ban phat buy tac dung trong trifdng
hdp nay.
HOP DONG MAU
Thai h^n hoan thanh
Phan thuong
Toi, —If^H/Or cam ket se lau dpn sgch phong cua minh, bao
gorm viec dpn dep san nha, lau sach ban hoc, tu, ban ghe trong phong,
don guong, do rac, lau byi cac thiet bj trong phong va lau san nha.
IremAtkinson
Nguai lao dong
Nguai thue lao dgng
88
CAC BANG TIEN BO
Nhieu khi mot bang cong viec hang ngay c6 the dUdc svf
dung de difa ra nhiing ket qua tot va cung c6' tinh than
bon tre ngay lap tijfc. NhQng loai bang kieu nay dvfdc
dung khi ban muon thuc day nhQng cong viec tvfdng doi
cd ban nhif giup nhQng diia con nho don giufdng hoac
danh rang. NhiJng bang nhii vay rat thanh cong tham
chi ca khi ap dung v6i nhiing tre 16n hdn, giong nhif mot
bien phap kich thfch khi giam bdt cac trach nhiem hang
ngay cua tre. Doi liic, khi thoi quen cong viec thay doi
thi mot bang ghi nhan thanh tich nhvf the c6 the tao ra
dong liic manh me cho tre. Nhiing bang sau day c6 the
diidc diing de tre c6 the thay diidc thanh qua cua chung
ngay lap tiic ma khong can cha me tric tiep tham dv( vao.
(Xem chifdng 7, trang 145, de biet them nhieu bien phap
khen thiidng). r^^ • ,
Bang Ngoi sao. Mot Bang Ngoi sao ddn gian la sii
thuc day rat tuyet vdi, dac biet v6i tre nho dang hoc
nhiing ky nang cd ban nhif cham soc ban than va don
dep phong rieng ciia chiing. No ciing hieu qua doi v6i
nhiing tre 16n hdn dang can sii thuc day tinh kien dinh
cua chung. Mot bang tien bq dac biet hiiu hieu vao dau
miia he, khi bon tre c6 xu hiidng liidi bieng vi khong phai
theo lich trinh hoc tap tai triidng niia. Khong nhat thiet
liic nao ciing phai c6 phan thiidng d cuo'i bang, viec cong
nhan ngay lap tilc va sii cung co' tinh than sau khi hoan
thanh cong viec c6 the da du roi. Co mot bang phan cong
89

B A N G N G O I S A O
NANCY
Vi$c thuang ngay vao buoi sang
trudc 70 gia sang.
Oanh rang
Chai toe
Don giaong —
M$c quan ao
Don do choi _
Thii Tha T h j Tha T h j ThJ Chu
Hai Ba Tu Nam Sau B5y Nhat
B A N G T I E N B Q D A N H C H O T R ^ L C I N
Don phong
T i p nhgc — -
Q Vi^c vSt buoi sang-
- i
Viec v j t buoi toi —
Don phong —
^ Tap nhgc —
<
CD
^ Viec v$t buoi sang •—
<
CO , .
Viec v5t buoi toi
Thij
Hai
Thu
Ba
Thu Thd
Ta Nam
Thu Thu Chu
Sau BSy Nhat
o
AO
0 /
<9
JO
/
y
y
90
cong viec la rat hieu qua, nhufng c6 them cho cho ngoi sao
hay mot giidng mat cvfdi se mang tdi mot phan thucing
v6i thong diep "Toi da hoan thanh viec do", hay "Toi da
lam xong." Viec do lam tang them long t U ton cho tre bdi
chung CO cam giac chu dong trong nhiing cong viec nho
hang ngay.
B a n g K e m hoa qua. K h i ban muoh con minh lam
viec hifdng tdi muc tieu nhuf nau an ngon hdn trong vong
mot tuan, hay thik Bang Kem hoa qua. Bon tre se "tao ra"
mon kem nifdc hoa qua cua chiing tijfng bifdc mot, kiem
dvfdc moi muong kem hay them vao cac v i bang chinh
nhiing thanh tich dat dUdc. Mac dvi tre lam viec hif6ng
tdi muc tieu trong nhieu ngay tri6c, nhiing chung chi c6
du:dc sii khich le ngay tiic t h i k h i cha me kiem tra bep
va cho phep tre ve them thil ma chung da kiem diidc vao
trong bang. Chung c6 the chon ve them mot thia kem cho
ba ngay dau tien hoan thanh cong viec, sau do la them
midc sot cho kem, hoac cac loai hat va kem tiidi.
Vai ngiidi c6 the cho rang nhQng each nay v6 nghia -
chi la siJ mua chuoc. Neu ban c6 mot gia dinh dien hinh
t h i kieu gi ban ciing se c6 mot vai biJa tiec nho trong
tuan. Biia tiec c6 the dien ra d tiem kem hoac b nha.
Nhiing neu ban c6 the khien bon tre nhin thay chao van
de tren bep, do dd chat cijfng b mot goc bep va ruot banh
mi vifdng vai khdp san, them vao do la viec phai riia
dong bat dia cua ca sau ngay, t h i kha nang moi thii diidc
lau don sach se hdn trong tuan t6i la rat 16n, ngay c a
91

Dạy trẻ làm việc nhà (nxb lao động 2013) thủy hương, 267 trang

Dạy trẻ làm việc nhà (nxb lao động 2013) thủy hương, 267 trang

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (16)

More from thuvienso24h

More from thuvienso24h (20)

Dạy trẻ làm việc nhà (nxb lao động 2013) thủy hương, 267 trang